BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM
NGUYỄN THỊ THU HÀ
C
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
TP. Hồ Chí Minh – Năm 2005
Trang 1
MUÏC LUÏC
LÔØI MÔÛ ÑAÀU
CHÖÔNG 1: NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CÔ BAÛN VEÀ HOAÏT ÑOÄNG TAØI TRÔÏ
XUAÁT KHAÅU CUÛA NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI
1.1 Vai troø cuûa xuaát khaåu vaø caùc phöông thöùc thanh toaùn xuaát nhaäp khaåu. ....1
1.1.1 Xuaát khaåu vaø vai troø cuûa hoaït ñoäng xuaát khaåu trong neàn kinh teá...................1
1.1.2 Moái quan heä giöõa hoaït ñoäng xuaát khaåu vaø hoaït ñoäng thanh toaùn quoác teá
cuûa ngaân haøng thöông maïi……………………………………………………………………………………………….2
1.1.3 Caùc phöông thöùc thanh toaùn quoác teá thoâng duïng trong thanh toaùn xuaát
nhaäp khaåu ........................................................................................................2
1.1.3.1 Phöông thöùc ghi soå ............................................................................3
1.1.3.2 Phöông thöùc chuyeån tieàn...................................................................3
1.1.3.3 Phöông thöùc nhôø thu..........................................................................4
1.1.3.4 Phöông thöùc giao chöùng töø traû tieàn ...................................................6
1.1.3.5 Phöông thöùc tín duïng chöùng töø..........................................................7
1.2 Hoaït ñoäng taøi trôï xuaát khaåu cuûa ngaân haøng thöông maïi ..............................8
1.2.1 Khaùi nieäm taøi trôï xuaát khaåu.............................................................................8
1.2.2 Cô sôû toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa hoaït ñoäng taøi trôï xuaát khaåu............................10
1.2.3 Moái quan heä giöõa hoaït ñoäng taøi trôï xuaát khaåu vaø thanh toaùn quoác teá cuûa
ngaân haøng thöông maïi .....................................................................................11
1.3 Caùc hình thöùc taøi trôï xuaát khaåu cuûa ngaân haøng thöông maïi......................12
1.3.1 Taøi trôï voán löu ñoäng phuïc vuï saûn xuaát, thu mua, cheá bieán chuaån bò
haøng xuaát khaåu………………………………………………………………………………………………………………………12
1.3.2 Taøi trôï treân cô sôû hoái phieáu ............................................................................13
1.3.3 Taøi trôï treân cô sôû phöông thöùc thanh toaùn nhôø thu keøm chöùng töø…………………14
Trang 2
1.3.4 Taøi trôï treân cô sôû phöông thöùc thanh toaùn tín duïng chöùng töø………………………….16
1.3.5 Bao thanh toaùn …………………………………………………………………………………………………………………..17
1.3.6 Caùc hình thöùc taøi trôï xuaát khaåu trung daøi haïn………………………………………………………..19
1.3.7 Baûo laõnh ngaân haøng ………………………………………………………………………………………………………..21
CHÖÔNG 2: THÖÏC TRAÏNG HOAÏT ÑOÄNG TAØI TRÔÏ XUAÁT KHAÅU TAÏI CAÙC
NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI NHAØ NÖÔÙC TREÂN ÑÒA BAØN TP HCM
2.1 Hoaït ñoäng xuaát khaåu cuûa Vieät Nam trong nhöõng naêm gaàn ñaây ................23
2.1.1 Tình hình chung veà hoaït ñoäng xuaát khaåu cuûa Vieät Nam.................................23
2.1.2 Tình hình hoaït ñoäng xuaát khaåu treân ñòa baøn TP HCM....................................24
2.2 Thöïc traïng hoaït ñoäng taøi trôï xuaát khaåu taïi caùc ngaân haøng thöông maïi
nhaø nöôùc treân ñòa baøn TP HCM…………………………………………………………………………………26
2.2.1 Caùc hình thöùc taøi trôï xuaát khaåu hieän coù ..........................................................26
2.2.1.1 Taøi trôï voán löu ñoäng phuïc vuï saûn xuaát, thu mua, cheá bieán chuaån
bò haøng xuaát khaåu..............................................................................27
2.2.1.2 Chieát khaáu boä chöùng töø xuaát khaåu theo phöông thöùc tín duïng
chöùng töø…………………………………………………………………………………………………………….28
2.2.1.3 Chieát khaáu boä chöùng töø xuaát khaåu theo phöông thöùc nhôø thu keøm
chöùng töø.............................................................................................29
2.2.2 Heä thoáng xöû lyù taùc nghieäp vaø ñoái ngoaïi cuûa ngaân haøng trong hoaït ñoäng taøi trôï
xuaát khaåu .........................................................................................................30
2.2.2.1 Moâ hình toå chöùc vaø quy trình nghieäp vuï...........................................30
2.2.2.2 Coâng ngheä quaûn lyù............................................................................33
2.2.2.3 Maïng löôùi quan heä ñaïi lyù..................................................................34
2.3 Ñaùnh giaù hoaït ñoäng taøi trôï xuaát khaåu cuûa caùc ngaân haøng thöông maïi nhaø nöôùc treân
ñòa baøn TP HCM………………………………………………………………………….35
Nhöõng thaønh töïu ñaït ñöôïc35
2.3.1 Nhöõng haïn cheá trong hoaït ñoäng taøi trôï xuaát khaåu...........................................42
Trang 3
2.3.1.1 Nhöõng haïn cheá töø phía ngaân haøng........................................................42
2.3.1.2 Nhöõng haïn cheá töø phía khaùch haøng. .....................................................46
2.3.1.3 Nhöõng haïn cheá veà chính saùch quaûn lyù vaø hoã trôï cuûa nhaø nöôùc........49
CHÖÔNG 3: GIAÛI PHAÙP ÑA DAÏNG HOÙA HÌNH THÖÙC TAØI TRÔÏ
XUAÁT KHAÅU TAÏI CAÙC NHTM NHAØ NÖÔÙC TREÂN ÑÒA BAØN TP HCM
3.1 Yeâu caàu khaùch quan cuûa vieäc phaùt trieån ña daïng caùc hình thöùc taøi trôï
xuaát khaåu ..........................................................................................................52
3.2 Ñònh höôùng hoaït ñoäng xuaát khaåu trong thôøi gian tôùi...................................53
3.3 Giaûi phaùp nhaèm ña daïng hoùa hình thöùc taøi trôï xuaát khaåu taïi caùc NHTM
nhaø nöôùc treân ñòa baøn TP HCM..................................................................... 54
3.3.1 Chuaån bò nhöõng ñieàu kieän caàn thieát ñeå phaùt trieån ña daïng caùc hình thöùc taøi
trôï xuaát khaåu....................................................................................................54
3.2.1.1 Tìm hieåu nhu caàu khaùch haøng vaø thò tröôøng. ...................................54
3.2.1.2 Marketing, quaûng caùo caùc saûn phaåm taøi trôï xuaát khaåu cuûa ngaân
haøng ..................................................................................................55
3.2.1.3 Chuaån bò quy trình, coâng ngheä, nguoàn nhaân löïc...............................57
3.2.1.4 Môû roäng vaø naâng cao chaát löôïng quan heä ñaïi lyù. .............................59
3.3.2 Ñoåi môùi vaø hoaøn thieän caùc hình thöùc taøi trôï xuaát khaåu hieän coù......................60
3.3.2.1 Ñoåi môùi qui ñònh cho vay chuaån bò haøng hoùa xuaát khaåu 60
3.3.2.2 Hoaøn thieän vaø naâng cao hieäu quaû cuûa hình thöùc chieát khaáu coù truy
ñoøi boä chöùng töø xuaát khaåu theo phöông thöùc tín duïng chöùng töø 62
3.3.2.3 Môû roäng hình thöùc chieát khaáu coù truy ñoøi boä chöùng töø xuaát khaåu
theo phöông thöùc nhôø thu keøm chöùng töø. 63
3.3.3 Nghieân cöùu vaø trieån khai caùc hình thöùc taøi trôï xuaát khaåu môùi........................64
3.3.5.1 Chieát khaáu mieãn truy ñoøi boä chöùng töø xuaát khaåu theo phöông thöùc
tín duïng chöùng töø……………………………………………………………………………………………….65
Trang 4
3.3.5.2 Bao thanh toaùn ..................................................................................67
3.3.4 Xaây döïng caùc chính saùch taøi trôï xuaát khaåu rieâng bieät ñoái vôùi töøng ngaønh
haøng, töøng nhoùm khaùch haøng………………………………………………………………………………………….72
3.3.5 Phaùt trieån caùc nghieäp vuï thanh toaùn quoác teá, caùc dòch vuï tö vaán hoã trôï khaùch
haøng trong hoaït ñoäng xuaát khaåu………………………………………………………………………………….74
3.3.5.1 Tham gia tö vaán khaùch haøng ngay töø giai ñoaïn ñaàu tieân cuûa
thöông vuï...........................................................................................74
3.3.5.2 Thöïc hieän dòch vuï laäp chöùng töø hoä cho khaùch haøng xuaát khaåu ........75
3.3.5.3 Söû duïng dòch vuï ñoøi tieàn hoä cuûa caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi. ..........76
3.3.6 Kieåm soaùt vaø haïn cheá ruûi ro trong hoaït ñoäng taøi trôï xuaát khaåu......................76
3.4 Moät soá kieán nghò veà chính saùch ñoái vôùi nhaø nöôùc.........................................78
3.4.1 Kieán nghò veà caùc quy ñònh phaùp luaät lieân quan ñeán hoaït ñoäng thanh toaùn
quoác teá vaø taøi trôï xuaát khaåu.............................................................................78
3.4.2 Moät soá vaán ñeà lieân quan ñeán caàm coá, theá chaáp, giao dòch baûo ñaûm ..............79
3.4.3 Töøng böôùc quy ñònh cheá ñoä kieåm toaùn baét buoäc ñoái vôùi doanh nghieäp .........80
3.4.4 Naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa trung taâm thoâng tin tín duïng. ....................80
3.4.5 Thaønh laäp toå chöùc baûo hieåm tín duïng xuaát khaåu ñeå hoã trôï hoaït ñoäng xuaát
khaåu vaø taøi trôï xuaát khaåu………………………………………………………………………………………………81
KEÁT LUAÄN
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
PHUÏ LUÏC
