Giáo trình Bảo dưỡng và vận hành máy vận thăng (Nghề: Vận hành cần, cầu trục - Trung cấp) - Trường Cao đẳng Cơ giới Ninh Bình (2021)

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:31

Thêm vào BST

Báo xấu

9
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Giáo trình Bảo dưỡng và vận hành máy vận thăng được biên soạn gồm các nội dung chính sau: giới thiệu chung về máy vận thăng; bảo dưỡng máy vận thăng; lắp dựng máy vận thăng; thao tác di chuyển máy vận thăng. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Bảo dưỡng và vận hành máy vận thăng (Nghề: Vận hành cần, cầu trục - Trung cấp) - Trường Cao đẳng Cơ giới Ninh Bình (2021)

BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ CƠ GIỚI NINH BÌNH GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN:BẢO DƯỠNG VÀ VẬN HÀNH MÁY VẬN THĂNG NGÀNH/NGHỀ: VẬN HÀNH CẦN CẦU TRỤC TRÌNH ĐỘ: TRUNG CẤP NGHỀ Ban hành kèm theo Quyết định số: /QĐ-TCGNB ngày…….tháng….năm 2021 của Trường cao đẳng nghề Cơ giới Ninh Bình Năm 2021
LỜI GIỚI THIỆU Trong sự nghiệp công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước, nhằm đáp ứng nhu cầu về qui mô, chất lượng và tiến độ thi công các công trình xây dựng dân dụng và công nghiệp, yêu cầu xây dựng cầu đường sân bay bến cảng, bốc xếp, vận chuyển hàng hoá, sản xuất để phát triển đất nước chúng ta đã áp dụng nhiều công nghệ, và thiết bị mới tiên tiến của các nước trên thế giới. Để đáp ứng nhu cầu học tập cho học viên của nhà trường, qui mô chất lượng đội ngũ công nhân kỹ thuật trong lĩnh vực khai thác thi công, khai thác kỹ thuật máy thi công. Trường cao đẳng Cơ Giới Ninh Bình biên soạn nội dung bài giảng Môdul Bảo dưỡng và vận hành máy vận thăng. Giáo trình cung cấp những khái niệm cơ bản về máy, thiết bị nâng, lựa chọn và khai thác máy, sử dụng, bảo dưỡng Máy vận thăng an toàn hiệu quả. Quá trình biên soạn mặc dù cố gắng nhưng không tránh khỏi sai sót. Chúng tôi chân thành cảm ơn và mong được sự đóng góp ý kiến của đồng nghiệp, các nhà chuyên môn, bạn đọc, để cuốn sách ngày càng hoàn thiện. …............, ngày…..........tháng…........... năm…… Tham gia biên soạn
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo. Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
MỤC LỤC BÀI 1: GIỚI THIỆU CHUNG VỀ MÁY VẬN THĂNG 7 BÀI 2 BẢO DƯỠNG MÁY VẬN THĂNG 19 BÀI 3: LẮP DỰNG MÁY VẬN THĂNG 22 BÀI 4: THAO TÁC DI CHUYỂN MÁY VẬN THĂNG 28
CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN Tên mô đun: Bảo dưỡng vận hành máy vận thăng Mã số mô đun: MĐ 22 Vị trí, tính chất, ý nghĩa và vai trò của môn học/mô đun: - Vị trí: Được học sau các môn học chung, các môn học, mô đun kỹ thuật cơ sở. - Tính chất: là mô đun chuyên môn nghề tự chọn. - Ý nghĩa và vai trò của môn học/mô đun: Giúp cho người học có kiến thức cơ bản về lắp dựng và vận hành máy vận thăng. Mục tiêu của môn học/mô đun: - Về kiến thức: + Trình bày được về công dụng, phân loại, cấu tạo và nguyên lý hoạt động của các hệ thống và thiết bị công tác của máy vận thăng. + Phân tích được quy trình bảo dưỡng các hệ thống và thiết bị công tác của máy vận thăng. - Về Kỹ năng: Thực hiện thành thạo công việc kiểm tra, bảo dưỡng các hệ thống và thiết bị công tác máy vận thăng đúng yêu cầu kỹ thuật. + Sử dụng thành thạo, hợp lý các dụng cụ kiểm tra và bảo dưỡng. + Vận hành được máy vận thăng đúng yêu cầu kỹ thuật, đảm bảo an toàn. - Về năng lực tự chủ: + Tuân thủ quy trình bảo dưỡng, nội quy thực tập và những quy định về an toàn vệ sinh lao động. + Sử dụng, bảo quản đồ dùng, thiết bị, máy móc đảm bảo an toàn + Rèn luyện tính cẩn, kỷ luật, tỉ mỉ của sinh viên
Nội dung của môn học/mô đun: BÀI 1: GIỚI THIỆU CHUNG VỀ MÁY VẬN THĂNG Mã Bài:01 GIỚI THIỆU: Giúp cho người học có những kiến thức cơ bản về máy vận thăng như công dụng, chủng loại và phạm vi ứng dụng của từng loại vận thăng. MỤC TIÊU: - Trình bày được nhiệm vụ cấu tạo các loại máy vận thăng. - Phân biệt, nhận dạng được các cụm chi tiết máy vận thăng. - Rèn luyện tính cẩn thận chính xác, đảm bảo an toàn trong quá trình học. NỘI DUNG CHÍNH: 1. Giới thiệu chung 1.1. Công dụng Đất nước đang trong quá trình phát triển thành một nước công nghiệp hóa hiện đại hóa tuy nhiên để trở thành một nước công nghiệp thì điều đầu tiên là phải có một cơ sở hạ tầng đáp ứng được nhu cầu đó vì thế tốc độ phát triển của ngành xây dựng rất mạnh mẽ trong những năm gần đây. Để phục vụ cho nhu cầu xây dựng thì các trang thiết bị, máy móc phát triển không kém phần sôi nổi. Có rất nhiều máy móc được tung ra thị trường như Cẩu Tháp, Copha tấm lớn…… đây là những thiết bị, máy móc phục vụ cho việc xây dựng, sửa chữa các công trình xây dựng dân dụng và công nghiệp tuy nhiên ở nước ta hiện nay thường sử dụng chủ yếu là cấu tháp và Máy vận Thăng Lồng. Trong lĩnh vực xây dựng thì Vận thăng nói chung và vận thăng lồng nói riêng là thiết bị chuyên dùng để nâng vật liệu và người lên các công trình trên cao. Cấu tạo chung của vận thăng gồm một tháp cao dưới 100m bàn nâng để đặt vật liệu hoặc lồng chở nguồi và vật liệu. Vận thăng chỉ có một cơ cấu nâng, dùng cáp kéo hoặc tự nâng.
Đối với vận thăng lồng chở người có các cư cấu an toàn phức tạp hơn, hệ số an toàn của nó cũng cao hơn rất nhiều. Vận thăng lồng thường phục vụ chở người lên các công trình nhà cao tầng. Cơ cấu điều khiển thường đặt dưới đất đối với máy vận thăng nâng hàng và đặt trong lồng đối với vận thăng lồng chở người. Máy vận thăng lồng chở người tải trọng nâng thường là từ 0.5 tới 2 tấn với tốc độ 0,6 tới 22,/s. thang nâng được đặt cạnh tòa nhà thi công, thang nâng chở hàng kiểu cột gồm khung bệ, bàn nâng được cố định trên giá trượt, tời đảo chiều và tủ điều khiển. Để tăng tính ổn định và kinh tế khi chế tạo người ta thường bố trí đối trọng dưới khung bệ để tạo ra mô men cân bằng. Ở máy vận thăng thường chỉ có một cơ cấu làm việc đó là cơ cấu nâng. Đối với vận thăng chuyên dùng nâng chuyển vật liệu rời người người ta không dùng bàn nâng mà dùng gầu, gầu có bánh xe và được tời kéo trên ray đặt thẳng đứng hoặc hơi nghiêng. Gầu tự đổ vật liệu khi bánh xe phía trước của gầu chạm vào vật chắn, gầu sẽ lật ngược và vật liệu sẽ được đổ ra. 1.2. Sơ đồ chung Vận thăng nâng hàng bao gồm các kết cấu kim loại, cơ cấu truyền động, hệ thống điều khiển, thiết bị an toàn….
- Bàn nâng hàng - Khung thân vận thăng - Puly dẫn, hướng cáp - Motor + Hộp giảm tốc - Đế vận thăng - Cáp tải - Hộp nút bấm điều khiển - Cần tự lắp - Gông giằng Khung thân vận thăng Bàn nâng hàng Puly Hộp giảm tốc Motor Hình 1.1 – Vận thăng nần hàng 1.3. Phân loại Ở Việt Nam hiện nay có 3 loại vận thăng thường dùnglà vận thăng tự do, vận thăn dựa tường vận thăng lồng: - Vận thăng tự do thích hợp với các công trình có nhu cầu Nâng chuyển với trọng lượn ít, chịu tải nhe, cấu tạo đơn giản, dễ dàng di chuyển và vận chuyển
Hình 1.2 – Vận thăng tự do - Vận thăng dựa tường là thiết kế hoạt động thẳng đứng có cấu tạo đơn giản sử dụng để nâng hàng hóa vật liệu, người. Vận thằn dựa tường chỉ nâng được tải trọng tối đa 500kg và chiều cao từ 9m đến 100m. Một hạn chế nữa là thiết bị hoạt động theo phương thẳng đứng nên có hạn chế không gian phục vụ. - Vận thăng lồng được sử dụng rộng rãi trong các công trình lớn với khối lượng nâng chuyển có trọng lượng từ 1 tân đến 2 tấn vật liệu, vận thăng lồng có cấu tạo phức tạp và giá thành cao
Hình 1.3 – Vận thăng lồng 2. Ưu nhược điểm và phạm vi ứng dụng 2.1. Máy vận thăng đơn giản Máy vận thăng đơn giản được sử dụng nhiều trong các công trình nhỏ, dân dụng với sức nâng thấp. Máy vận thăng sử dụng tốt cho các công trình xây dựng dân dụng, các toà nhà cao tầng, dùng để vận chuyển hàng hoá, vật liệu xây dựng, các thiết bị thi công xây dựng công trình một cách nhanh chóng, an toàn. Với dòng Máy vận thăng nâng hàng có thể tháo lắp một cách nhanh chóng, vận chuyển dễ dàng, bảo dưỡng đơn giản, máy chiếm diện tích nhỏ so với các loại vận chuyển hàng hoá khác, hàng hoá dễ dàng lưu kho bãi nhờ có khả năng xếp chồng lên nhau. Với máy vận thăng này chỉ áp dụng để nâng hàng với trọng lượng từ 500kg trở lại và cấm tuyệt đối nâng người. 2.2. Máy vận thăng 1 lồng Máy vận thăng 1 lòng được sử dụng nhiều trong xây dựng dân dụng và công nghiệp vó khả năng nâng hàng và nâng người nên thuận lợi cho các công trình coa công suất vừa và lớn. an toàn và dễ dàng trong vận hành
1. Lồng mặt đất 2. Lồng nâng 3. Cẩu tự lắp 4. Bộ truyền động 5. Đốt tiêu chuẩn 6. Giằng 7. Hộp điện nguồn Hình 1.4 – Hình vận thăng 1 lồng 2.3. Máy vận thăng 2 lồng Máy vận thăng hai lồng có cấu tạo như máy vận thăng 1 lồng chỉ khác số lượng của lồng nâng. Ưu điểm khả năng vận chuyển lớn, lồng nằm đối xứng hai bên trụ khung nên hoạt động cân bằng và ổn định. Nhược điểm giá thành lớn, kết cấu chiêm nhiều diện tích Hình 1.5 – Hình vận thăng 2 lồng
3. Kết cấu khung thép 3.1. Thân Thân máy vận thăng được lắp ghép gồm các khâu được lắp gép lại với nhau: - Đốt tiêu chuẩn: Đốt tiêu chuẩn của vận thăng được chế tạo bằng thép ống cho bốn thanh đứng và các thanh ngang là thép hình có tiết diện vuông. Các thanh này liên kết với nhau thông qua các mối hàn. Các đốt tiêu chuẩn có chiều dài chung là 1,508mét, nối với nhau bằng bu long M24 thành hệ thống khung đốt được định vị thẳng đứng bởi giằng tường và được cố định vào đế ở chân móng. Hình: Đốt tiêu chuẩn 1. Khung ống 2. Thanh răng - Giằng tường: Giằng tường là bộ phận rất quan trọng trong việc giữ cho khung của vận thăng luôn theo phương thẳng đứng, không bị rung lắc, ngoài ra còn có thể căn chỉnh độ nghiêng theo bốn phương. Giằng tường thường cách nhau từ 6~9m tùy vào điều kiện lắp đặt thực tế. Có hai kiểu giằng tường được thể hiện như các hình dưới đây Hình: Giằng tường 1. Bê tông cốt thép 2. Giằng 3. Đốt tiêu chuẩn
3.2. Lồng - Lồng nâng là bộ phận quan trọng nhất của vận thăng dùng để nâng người và vật liệu, lồng nâng có kích thước 3x1,3x2,4m cho tất cả các model. Được chế tạo bằng hệ khung thép và bao bằng lưới thép, ngoài ra còn có cửa mở đơn và cửa mở đôi, trên đỉnh có cửa sổ nóc cùng lan can bảo hiểm. Phần thân có các con lăn dẫn hướng, các thanh tăng cứng vv…. Hình: Lồng nâng 1. Khung lồng; 2. Con lăn dẫn hướng động; 3. Đối trọng 4. Chống rơi; 5. Lan can bảo hiểm; 6. Cửa lồng 7. Lưới bao che lồng - Lồng mặt đất: ồng mặt đất gồm các tấm lưới thép có hình dạng khác nhau, có thể tháo rời và lắp lại một cách dễ dàng, rất thuận lợi cho việc vận chuyển mỗi khi vận thăng được chuyển đến công trình khác. Lồng mặt đất có tác dụng ngăn những người không có nhiệm vụ vào sử dụng vận thăng, ngoài ra còn dùng để bảo vệ lồng nâng. Cấu tạo của lồng nâng được thể hiện như hình dưới đây:
Hình: Lồng mặt đất 1. Đế vận thăng; 2. Ngưỡng cửa; 3. Hộp điện nguồn 4. Cửa ra vào; 5. Lưới bao che; 6. Đốt cơ sở Hình: Lồng mặt đất và lò xo giảm chấn
4. Cơ cấu di chuyển 4.1. Công dụng Cơ cấu truyền động được bố trí trên đỉnh lồng nâng có nhiệm vụ nâng hạ lồng nâng thông qua hệ thống bánh răng và thanh răng. Cơ cấu chuyển động bao gồm: khung đứng lắp con lăn dẫn, bánh dẫn, động cơ điện, tấm lắp cơ cấu truyền động, hộp giảm tốc, bánh răng nhỏ 4.2. Cấu tạo Cấu tạo cơ cấu di chuyển gồm: 1. Khung đứng lắp con lăn dẫn 2. Bánh dẫn 3. Động cơ điện 4. Tấm lắp cơ cấu truyền động 5. Bánh dẫn 6. Hộp giảm tốc 7. Bánh răng nhỏ Hình: Cơ cấu di chuyển
4.3. Nguyên tắc hoạt động Khi động cơ điện 3 quay thông qua hộp giảm tốc 6 làm bánh răng dẫn động quay 7; bánh răng dẫn động 7 ăn khớp với thanh răng trên thân làm cho lồng đi lên hoạc đi xuống. Các bánh dẫn 2 trên khung đứng 1 có nhiệm vụ bám vào ray trên thân để mang lồng di chuyển theo chiều quay của bánh răng dẫn động. 5. Hệ thống chống rơi 5.1. Công dụng Cơ cấu chống rơi có nhiệm vụ hạn chế tốc độ rơi của lồng khi sảy ra sự cố và ngắt nguyền điện truyền động điều khieẻ nâng hạ lồng. 5.2. Cấu tạo Vận thăng lồng được trang bị thiết bị an toàn nhằm phục vụ việc vận hành an toàn và tin cậy. Thiết bị an toàn của vận thăng lồng là bộ phòng rơi trong đó có các công tắc giới hạn hành trình và thiết bị phòng rơi. Như hình dưới đây : Hình: Cấu tạo bộ phòng rơi 1. Công tắc giới hạn hành trình dưới; 2. Công tắc giới hạn hành trình trên 3. Bánh dẫn; 4. Bánh răng nhỏ; 5. Thiết bị phòng rơi Hình: Công tắc hành trình
5.3. Nguyên tắc hoạt động Nguyên lý hoạt động : bánh răng (2) ăn khớp với thanh răng và khi lồng nâng bị trượt, dưới tác dụng của lực li tâm phiến li tâm (1) kìm chế lực lò xo hướng ra ngoài và và ăn khớp với bánh răng chế động (6) làm bánh chế động quay vòng. Do tác dụng của ren đỉnh đầu bánh chế động và vỏ ngoài (5) lồng nâng phanh từ tốc độ trung bình đến khi dừng hẳn. Hình: Bộ phận an toàn phòng rơi 1. Tấm ly tâm; 2. Bánh răng nhỏ; 3. Lò xo nối tấm li tâm 4. Nắp đầu; 5. Vỏ ngoài; 6. Bánh chế động; 7. Lò xo; 8. Chế động Ngoài tác dụng hạn chế tốc độ thì bộ phận này còn có tác dụng cắt nguồn điện bộ truyền động.
BÀI 2 BẢO DƯỠNG MÁY VẬN THĂNG Mã Bài:02 GIỚI THIỆU: Bài học giới thiệu cho người học biết cách chăm sóc, bảo dưỡng máy vận thăng theo từng chế độ làm việc và thời gian làm việc. MỤC TIÊU: - Trình bày được các phương pháp bảo dưỡng máy vận thăng; - Thực hiện thành thạo các bước bảo dưỡng máy vận thăng đúng quy trình; - Rèn luyện tính cẩn thận chính xác, đảm bảo an toàn trong quá trình học. NỘI DUNG CHÍNH: 1. Kiểm tra bảo dưỡng hàng ngày - Kiểm tra bulông nối kết các bộ phận đã đầy đủ chưa, có hiện tượng bị lỏng không. - Kiểm tra độ an toàn và tin cậy công tắc hạn vị trên và dưới, công tắc cực hạn trên và dưới. - Kiểm tra hoạt động các cửa, cầu chì có phù hợp không. 2. Kiểm tra hàng tuần - Kiểm tra tình trạng vặn cố định của bánh lăn, tấm đế truyền động. - Kiểm tra tình trạng dò dầu, bắt buộc phải bổ sung đầy đủ dầu mới kịp thời. - Kiểm tra bộ phận dẫn hướng dây điện. - Kiểm tra điểm nối kết giữa giá bám tường và giá đường dẫn, đồng thời kiểm tra bulông vặn cố định đường răng . - Kiểm tra tình trạng điều chỉnh và cố định đối với các bánh lăn dẫn hướng đối trọng, kiểm tra thiết bị cân bằng dây cáp và trên không. - Kiểm tra dây điện có bị đứt hay hư hỏng không. 3. Kiểm tra hàng tháng - Kiểm tra độ mòn của bánh răng và con lăn. - Kiểm tra mômen lực phanh máy điện,dùng thiết bị kiểm tra mômen lực cho phép là +2,5% N.m. Kiểm tra hàng quý - Kiểm tra ổ trục của bánh lăn, các dòng dọc và bánh dẫn hướng. Căn cứ vào thực tế tiến hành điều chỉnh hoặc đổi cái mới.
- Kiểm tra độ mài của bánh lăn, điều chỉnh khoảng cách giữa bánh lăn và trục đứng bằng 0,3 ~ 0,5. Nếu không đạt phải đổi cái khác. - Tiến hành thử nghiệm rơi, kiểm tính tin cậy của thiết bị an toàn phòng rơi. 4. Kiểm tra hàng năm - Kiểm tra động cơ điện và bộ phận liên trục của thiết bị giảm tốc bánh răng. - Kiểm tra ổ trục bánh trên không và dây cáp đối trọng. - Chế độ bôi trơn. Vận thăng mỗi lần lắp mới trước khi sử dụng bắt buộc phải tiến hành bôi trơn toàn bộ các thiết bị bộ phận. Khi đưa vào hoạt động bình thường, có thể tiến hành bôi trơn định kỳ theo quy định bảng thống kê bôi trơn. Chú ý: + Trước khi tiến hành bôi trơn phải lau quét sạch sẽ bụi cát. + Các động cơ và hộp giảm tốc sau khi sử dụng 1 tuần phải thay dầu mới. BẢNG HỆ THỐNG BÔI TRƠN Kỳ hạn TT Bộ phận bôi trơn Dầu bôi trơn Ghi chú