intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Giáo trình giải thích việc nôn mửa do phản xạ hoặc do trung khu thần kinh bị kích thích p7

Chia sẻ: Sdafs Afdsg | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

105
lượt xem
5
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'giáo trình giải thích việc nôn mửa do phản xạ hoặc do trung khu thần kinh bị kích thích p7', y tế - sức khoẻ, y dược phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Giáo trình giải thích việc nôn mửa do phản xạ hoặc do trung khu thần kinh bị kích thích p7

  1. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k Chương 6 Khám h th ng ti t ni u M c ñích: khám b nh các cơ quan h th ng ti t ni u c a gia súc, ch y u là các b nh th n và bàng quang. Ngoài ra ti n hành xét nghi m nư c ti u ñ có tư li u giúp ch n ñoán b nh ñư ng ti t ni u cũng như b nh toàn thân. I. Khám ñ ng tác ñi ti u Nư c ti u t các th n ti u c u, ch y v b th n, r i theo b th n theo ng d n li n t c xu ng bàng quang. Trong bàng quang nư c ti u tích t ñ y ñ n m c ñ nào ñó, làm căng bàng quang s gây kích thích ñi ti u, t ng nư c ti u ra ngoài. Khám ñ ng tác ñi ti u: tư th ñi ti u, lư ng nư c ti u và các bi u hi n khác thư ng. 1. Tư th ñi ti u Gia súc kh e ñi ti u ñ u có chu n b , như ñang n m thì ñ ng d y, ng ng làm vi c, ng ng ăn… Bò cái khi ñi ti u, hai chân sau d ng ra, ñuôi cong, b ng thóp l i; trâu bò ñ c l i v a ñi v a ăn v a ñi ti u, nư c ti u ch y ròng ròng. Ng a lúc ñi ti u, hai chân sau d ng ra, hơi lùi v phía sau và ph n thân sau th p xu ng. L n cái ñi ti u gi ng trâu, bò cái. L n ñ c ñi ti u t ng gi t liên t c. N u ñư ng d n nư c ti u có b nh, tư th gia súc ñi ti u thay ñ i. ví d : khi viêm ni u ñ o, gia súc ñi ti u ñau, rên r , ñ u quay nhìn b ng, hai chân sau ch m l i. 2. S l n ñi ti u Trong m t ngày ñêm, trâu, bò ñi ti u 5 - 10 l n; ng a 5 - 8 l n; dê, c u 1 - 3 l n; chó, l n: 2 - 3 l n. Chó ñ c khi ng i th y mùi nư c ti u là ñi ti u. Chú ý các tri u ch ng sau: ði ti u ít (Oliguria): s l n ñi ti u ít, lư ng nư c ti u ít. Nư c ti u màu s m, t tr ng cao. Do viêm th n c p tính, các b nh làm cho cơ th m t nư c nhi u – a ch y n ng, ra nhi u m hôi, s t cao, th m xu t, nôn m a. Không ñi ti u (Anuria): không ñi ti u do th n, như lúc viêm th n c p tính n ng, thì bàng quang tr ng. Có th ch n ñoán qua tr c tràng. Gia súc không ñi ti u ñư c do bàng quang, n u b v bàng quang thì gia súc ñau ñ n, nư c ti u tích l i trong xoang b ng, ch n ñoán qua tr c tràng và ch c dò xoang b ng. N u do co th t cơ vùng bàng quang, li t bàng quang, t c ni u ñ o thì nư c ti u căng ñ y bàng quang, ch n ñoán phân bi t qua tr c tràng. Chú ý: gia súc nh t là trâu bò ñ c gi ng hay viêm bàng quang xu t huy t d n ñ n t c ni u ñ o. ði ñái d t (Pollakiuria): là ñi ñái nhi u l n ít m t; ñi ñái nhi u l n, lư ng nư c ti u nhi u, g i là ña ni u (Polyuria). ði ñái d t: S i ni u ñ o, gia súc cái ñ ng h n, nh t là viêm ni u ñ o. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Giáo trình Ch n ñoán b nh thú …………………….81
  2. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k ða ni u là tri u ch ng viêm th n m n tính, h p th tiêu d ch th m xu t trong cơ th . U ng nhi u nư c, u ng thu c l i ti u cũng gây ña ni u. Gia súc ña ni u nư c ti u màu nh t, t tr ng th p, trong su t. ði ñái không c m ñư c (Enuresis): ñi ñái không có ñ ng tác chu n b , nư c ti u ch y r liên t c. Do không ñi u ti t ñư c ñ ng tác ñi ti u: li t cơ vòng co th t bàng quang, c t s ng lưng b t n thương; gia súc hôn mê, n m lâu ngày. ði ñái ñau (Stranguria): gia súc ñi ñái rên, ñ u quay nhìn b ng, ñuôi cong chân cào ñ t… b nh: viêm bàng quang, viêm ni u ñ o, t c ni u ñ o, viêm tuy n ti n li t. II. Khám th n gia súc thư ng ch chú ý b nh viêm th n (Nephritis), b nh th n (Nephrosis) và b nh viêm b th n (Pyelitis). Ch n ñoán nh ng b nh trên thư ng khó; vì gia súc không bi t nói, tri u ch ng ñau vùng th n thư ng b b qua. 1. Nh ng tri u ch ng chung Nh ng tri u ch ng chung sau ñây c n chú ý khi khám th n b b nh: - Th y thũng mi m t, bìu ñái, dư i b ng, b n chân…Do b nh có th n, bài ti t tr ng i, NaCl tích l i nhi u trong máu, trong t ch c; Albumim trong máu theo nư c ti u ra ngoài… làm thay ñ i áp l c keo c a máu, c a t ch c, gây th y thũng. - ð ng tác ñi ti u, lư ng nư c ti u, tích ch t nư c ti u thay ñ i. Trong nư c ti u có th có huy t s c t , nh ng c n b nh lý khác… - Trúng ñ c ure do ch t ñ c, ch t th i c a trao ñ i ch t trong cơ th không th i ra ngoài, tích l i trong t ch c cơ th gây ra. Gia súc rũ, tiêu hoá r i lo n, nôn có khi a ch y. ð ng tác hô h p thay ñ i, th khó có trư ng h p viêm ph i, th y thũng ph i. Trúng ñ c ure n ng, b nh súc hôn mê, ch t. - Tim thay ñ i: huy t áp cao, ti ng tim th hai tăng, trư ng h p n ng ti ng tim th hai tách ñôi, tâm th t trái n dày, m ch c ng. - ðáy m t gia súc viêm th n có thay ñ i ñáng chú ý: vi m ch qu n sung huy t, th n kinh th giác th y thũng; xung quanh th vàng nh ng ñi m xu t huy t xen l n nh ng ñi m tr ng. 2. Nhìn và s n n vùng th n Nhìn vùng th n có th phát hi n nh ng thay ñ i vùng th n nh ng gia súc nh khi th n có b nh. V trí c a th n: n m hai bên c t s ng. loài nhai l i: th n trái t ñ t s ng lưng th 2 - 3 ñ n ñ t th 5 - 6; bên ph i t xương sư n th 12 ñ n ñ t s ng lưng th 2 - 3. Th n trâu bò có nhi u thùy; th n dê, c u trơn. Ng a: th n trái: xương sư n th 17 - 18 ñ n ñ t s ng lưng 2 - 3; th n ph i: xương sư n th 14 - 15 ñ n xương sư n cu i cùng. Th n l n n m dư i ñ t s ng lưng 1 - 4. Th n loài ăn th t: ñ t s ng lưng 2 – 4 bên trái; th n ph i ñ t 1 - 3. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Giáo trình Ch n ñoán b nh thú …………………….82
  3. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k Khi khám: gia súc nh ñ ñ ng t nhiên; gia súc l n c ñ nh và khám qua tr c tràng. S n n bên ngoài: tay trái ngư i khám ñ nh lên vùng khum lưng làm ñi m t a; tay ph i gõ nh lên s ng lưng theo vùng th n và theo dõi ph n ng c a gia súc. Viêm th n n ng, gõ vùng th n gia súc ñau – tránh xa. S qua tr c tràng V i trâu bò: l n th ng tay v phía trư c, s ñư c th n trái treo dư i c t s ng, di ñ ng. Th n sưng to do viêm; m t qu th n g gh : viêm th n m n tính, lao th n. Qu th n bé – teo. ng a qua tr c tràng, th ng tay l n ñ n ñ t s ng lưng th 2 - 3 thì s ñư c th n trái. n nh qu th n, gia súc ñau- t ra khó ch u: do viêm th n c p tính ho c m . Qu th n to, s lùng nhùng: th n th y thũng ( gia súc r t ít th y). Th n c ng, g gh : u th n. Khám th n gia súc nh : hai tay hai bên theo c t s ng vùng khum, l n m nh s vùng th n, chú ý gia súc có bi u hi n ñau ñ n. L n có t ng m d y, s n n bên ngoài ñ khám th n k t qu không rõ. 3. Th nghi m ch c năng th n Trong th c ti n thú y thư ng không c n thi t ph i ti n hành th nghi m ch c năng. Vi c nghiên c u v m t này cũng không ñư c chú ý. Th nghi m b ng indigocarmin Là m t thí nghi m c ñi n. Tiêm indigocarmin và cơ th , nó s ñư c th i ra ngoài th n. Th i gian thu c th th i ra ngoài do ch c năng th n quy t ñ nh. ng a: tiêm b p th t 6 ml indigocarmin 5%. Th n ng a kh e, 15 - 20 phút sau indigocarmin th i ra trong nư c ti u, nư c ti u có màu xanh; 3 - 4 gi sau. nư c ti u nhu m màu ñ m nh t và kéo dài 14 gi thì indigocarmin th i h t ra ngoài. N u th i gian th i indigocarmin kéo dài là do ch c năng th n kém. Th nghi m ch c năng cô ñ c Ch c năng tái h p th ñư c th c hi n các ng d n. R i lo n cô ñ c nư c ti u ph n ánh s m nh t ch c năng th n r i lo n. Th nghi m: lâý nư c ti u trong ngày ñ u: ghi l i s l n th i nư c ti u, lư ng nư c ti u và ño t tr ng. Ngày ti p theo, không cho gia súc u ng nư c và theo dõi th i nư c ti u theo các ch tiêu trên. L p b ng theo dõi các ch tiêu trên gi a ngày th nh t và ngày th hai. Bình thư ng, lư ng nư c ti u gi m, nhưng t tr ng l i tăng, rõ nh t là lúc 8 - 19 gi c a ngày th hai (t tr ng t 1,035 tăng ñ n 1,043 – 1,054). Lư ng nư c ti u gi m nhưng t tr ng nư c ti u tăng ít ho c không tăng là tri u ch ng ch c năng th n kém. III. Khám b th n Chú ý: viêm b th n thư ng ch g p gia súc l n, khám qua tr c tràng s vùng b th n gia súc ñau. K t qu không rõ. Khám ng d n nư c ti u (t b th n xu ng) bàng quang. ðo n ng d n này n m trong xoang b ng. Trư ng h p b viêm, ng d n sưng c ng thì có th s ñư c qua tr c tràng. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Giáo trình Ch n ñoán b nh thú …………………….83
  4. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k IV. Khám bàng quang Bàng quang n m ph n dư i xương ch u: trâu bò hình qu lê, ng a hình tròn; lúc ch a ñ y nư c ti u to b ng cái bát. Cho tay qua tr c tràng hư ng xu ng xoang ch u có th s ñư c bàng quang lúc ñ y nư c ti u. Gia súc kh e, bàng quang bình thư ng: n nh tay vào bàng quang có nư c ti u s kích thích bàng quang co th t ñ y nư c ti u ra cho ñ n lúc h t. N u bàng quang x p, nhưng gia súc l i bí ñái thì c n thi t ch c dò xoang b ng: Xoang b ng có nư c ti u – v bàng quang. - Xoang b ng tr ng – bí ñái do th n (viêm th n c p tính n ng). - Bàng quang căng ñ y nư c ti u: n m nh tay vào bàng quang, nư c ti u ch y ra; thôi n, nư c ti u thôi ch y – li t bàng - quang. n m nh, nư c ti u v n tích ñ y căng bàng quang – t c ni u ñ o trong b nh viêm bàng - quang xu t huy t, s i ni u ñ o (ít th y). Bí ñái gia súc trong nhi u ca b nh do táo bón: móc h t phân tr c tràng thì h t bí ñái. - S n bàng quang gia súc ñau: viêm bàng quang c p tính, s i ni u ñ o. ng a: chú ý viêm màng b ng. Soi bàng quang Khám bàng quang gia súc cái Kính soi bàng quang g m m t cán b ng kim lo i g n v i m t bóng ñèn nh . Trư c khi soi, nên thông bàng quang l y h t nư c ti u, r a s ch b ng nư c sinh lý, nh t là nhưng ca b nh nư c ti u ñ c có l n máu, m . Soi bàng quang phát hi n vùng viêm, loét, s i trong bàng quang. V i gia súc th vóc nh có th chi u ho c ch p b ng X – quang và siêu âm. V. Khám ni u ñ o Ni u ñ o con ñ c b t c, viêm, b s i; ni u ñ o con cái: viêm, t c, h p. Khám ni u ñ o con ñ c: ph n ni u ñ o n m trong xoang ch u thì khám qua tr c tràng, nhưng khó khăn; ño n vòng qua dư i xương ng i thì s n n bên ngoài. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Giáo trình Ch n ñoán b nh thú …………………….84
  5. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k Ni u ñ o con cái m ra trên m t dư i âm ñ o. cho ngón tay vào s n n qua âm ñ o. Thông ni u ñ o Trong nhi u ca ch n ñoán c n thông ni u ñ o. Thông ni u ñ o còn ñ ñi u tr viêm t c ni u ñ o. D ng c thông: ng H ng n c ti u ki m nghi m thông ni u ñ o các lo i, tùy 1,2. Ng a c; 3. Ng a cái; 4. Bò cái gia súc to nh . Chu n b : r a th t s ch ng thông, nh t là trong ,lòng ng. Bôi vaselin ph n ng thông n m trong ni u ñ o. N u thông ni u ñ o con cái thì ph i c t nh n ngón tay tr ñ khi c ñ nh c a ni u ñ o không gây sây sát âm h . Thông ni u ñ o trâu bò ñ c: vì có ño n ni u ñ o hình ch S nên khó thông. Khi c n thi t: gây tê t i ch b ng 15 - 20 ml novocain 3% và dùng ng thông m m. Thông ni u ñ o trâu, bò cái, ng a cái Chú ý: c ñ nh t t gia súc. R a s ch âm h gia súc. Ngư i thông ñ ng sau gia súc, tay ph i c m ng thông. Cho ngón tr tay trái vào âm h tìm l ni u ñ o, r i dùng ñ u ngón tay c ñ nh. Cho ng thông vào theo ngón tay tr . L n d n ng thông làm sao ng thông l t ñư c vào c a ni u ñ o mà ngón tay ñang c ñ nh. Khi ñã ch c ch n ng thông vào l ni u ñ o, kéo ngón tay ra và ñ ng th i ñ y ng thông vào. ð n bàng quang nư c ti u l p t c ch y ra. Thông ni u ñ o ng a ñ c: c ñ nh t t ng a ñ c trong gióng, tránh nguy hi m cho ngư i ch n ñoán. R a s ch dương v t và kéo quy ñ u ra, dùng v i g c b c l i ñ c ñ nh. Cho ng thông vào t t cho ñ n lúc nư c ti u ch y ra. VI. Xét nghi m nư c ti u Nư c ti u xét nghi m ph i h ng lúc gia súc ñi ti u; khi c n thì thông bàng quang ñ l y. Nư c ti u l y xong ph i ki m tra ngay. N u ñ qua ñêm thì ph i b o qu n t t, t t nh t là trong t l nh, c 1 lít nư c ti u cho vào 5ml chloroform ho c m t ít timon (thylmol) hay benzen ñ ph trên m t l p m ng ch ng th i. Nư c ti u ñ xét nghi m vi trùng thì l y ph i tuy t ñ i vô trùng và không cho ch t ch ng th i. Trư c khi xét nghi m nư c ti u nên tinh khi t nư c ti u b ng cách l c qua gi y l c. 1. Nh ng nh n xét chung S lư ng nư c ti u Trâu, bò m t ngày ñêm ñái t 6 - 12 lít nư c ti u, nhi u nh t 25 lít. Nư c ti u màu vàng nh t, mùi khai nh , trong su t; ñ lâu màu th m l i chuy n sang màu nâu. Ng a 24 gi cho kho ng 3 - 6 lít, nhi u nh t là 10 lít. Nư c ti u ng a màu vàng nh t ñ n màu vàng nâu, n ng, ñ c, nh t, ñ lâu s l ng m t l p c n, ñó chính là các mu i carbonat Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Giáo trình Ch n ñoán b nh thú …………………….85
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2