Giáo trình hướng dẫn phân tích khả năng nhận định bối cảnh nền kinh tế thị trường phát triển ở trình độ cao p4

Chia sẻ: Sgew Deaewtg | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST

Báo xấu

66
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'giáo trình hướng dẫn phân tích khả năng nhận định bối cảnh nền kinh tế thị trường phát triển ở trình độ cao p4', kinh tế - quản lý, kinh tế học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình hướng dẫn phân tích khả năng nhận định bối cảnh nền kinh tế thị trường phát triển ở trình độ cao p4

dÉn tíi gi¶m gi¸ thµnh ®Ó thu ®îc lîi nhuËn siªu ng¹ch (lµ phÇn gi¸ ngêi s¶n xuÊt thu ®îc nhiÒu h¬n ngêi s¶n xuÊt kh¸c nhê tiÕn bé khoa häc - kü thuËt) Gi¸ c¶ cã chøc n¨ng thùc hiÖn ph©n phèi vµ ph©n phèi l¹i thu nhËp quèc d©n còng nh thu nhËp c¸ nh©n th«ng qua chÝnh s¸ch gi¸ c¶ Gi¸ c¶ cã chøc n¨ng thùc hiÖn viÖc lu th«ng hµng ho¸. Khi gi¸ c¶ biÕn ®éng th× sÏ t¸c ®éng tíi hµnh vi ngêi tiªu dïng vµ qua ®ã t¸c ®éng vµo lu th«ng hµng ho¸ lµm thay ®æi nhu cÇu ngêi tiªu dïng I.4.3. C¹nh tranh C¹nh tranh lµ sù ganh ®ua gi÷a c¸c xÝ nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ trong viÖc tiªu thô hµng ho¸ nh»m thu lîi nhuËn cao nhÊt. C¹nh tranh lµ mét tÊt yÕu cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng C¸c chøc n¨ng cña c¹nh tranh: C¹nh tranh cã thÓ ®iÒu chØnh mét c¸ch nhanh chãng c¸c hµnh vi s¶n xuÊt tiªu dïng cña x· héi C¹nh tranh thóc ®Èy sù tiÕn bé cña kü thuËt 28
C¹nh tranh tho¶ m·n tèt nhÊt nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng C¹nh tranh t¹o chÝnh s¸ch cho viÖc ph©n phèi thu nhËp ban ®Çu nghÜa lµ c¸c doanh nghiÖp nµo th¾ng trong c¹nh tranh th× sÏ thu ®îc lîi nhuËn h¬n ®èi ph¬ng C¸c lo¹i c¹nh tranh gåm cã: C¹nh tranh trong níc vµ c¹nh tranh trªn thÞ trêng níc ngoµi C¹nh tranh gi÷a nh÷ng ngêi s¶n xuÊt hµng ho¸ víi nhau theo ba híng: gi¸ c¶, chÊt lîng hµng ho¸ vµ thùc hiÖn c¸c dÞch vô tríc, trong vµ sau khi b¸n hµng C¹nh tranh gi÷a mét bªn lµ nh÷ng ngêi b¸n vµ mét bªn lµ nh÷ng ngêi mua C¹nh tranh gi÷a nh÷ng ngêi mua víi nhau. Trªn th¬ng trêng kh«ng cã chuyÖn "®¬n ph¬ng ®éc m·" mµ lµ "bu«n cã b¹n, b¸n cã phêng" C¹nh tranh kÝch thÝch tÝnh n¨ng ®éng, tÝnh tù chñ cña c¸c doanh nghiÖp, v× thÕ nã lµm cho kinh tÕ thÞ trêng ph¸t triÓn rÊt n¨ng ®éng (hoµn toµn kh¸c víi nÒn kinh tÕ tù nhiªn, nÒn kinh tÕ trong thêi k× bao cÊp) 29
C¹nh tranh huy ®éng ®îc mäi nguån lùc cña x· héi vµo viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ C¹nh tranh thóc ®Èy ®îc c¶i tiÕn kü thuËt vµ sö dông c«ng nghÖ míi C¹nh tranh hiÖu qu¶ lµ c«ng cô h÷u hiÖu nhÊt ®Ó ®¶m b¶o sù ph©n bæ tèi u c¸c nguån lùc vµ hÖ qu¶ mµ nã mang l¹i lµ n¨ng suÊt tèi u.C¹nh tranh thóc ®Èy c¸c nguån lùc di chuyÓn tíi n¬i nµo cã hiÖu qu¶ nhÊt bëi ngêi s¶n xuÊt muèn sö dông chóng ®Ó ®em l¹i lîi nhuËn cµng nhiÒu, cµng tèt I.4.4. TiÒn tÖ TiÒn tÖ lµ mét lo¹i hµng hãa ®Æc biÖt ®îc t¸ch ra lµm vËt ngang gi¸ chung cho c¸c lo¹i hµng hãa kh¸c. Nã biÓu hiÖn chung cña gi¸ trÞ, nã biÓu hiÖn tÝnh chÊt x· héi cña lao ®éng vµ lµ quan hÖ s¶n xuÊt gi÷a nh÷ng ngêi s¶n xuÊt hµng ho¸ Chøc n¨ng cña tiÒn tÖ: Lµ thíc ®o gi¸ trÞ (®©y lµ chøc n¨ng c¬ b¶n cña tiÒn tÖ): tiÒn dïng ®Ó ®o lêng vµ biÓu hiÖn gi¸ trÞ cña hµng ho¸, 30
mäi hµng ho¸ ®Òu ®îc biÓu hiÖn gi¸ trÞ cña nã b»ng tiÒn. TiÒn tÖ ®îc coi nh lµ s¶n phÈm cña lao ®éng Lµ ph¬ng tiÖn lu th«ng: tiÒn lµ vËt m«i giíi trong quan hÖ lu th«ng hµng ho¸ Lµ ph¬ng tÞªn cÊt gi÷ gi¸ trÞ: tiÒn ®îc rót khái lÜnh vùc lu th«ng vµ mang vµo cÊt tr÷. Khi cÇn l¹i ®em mua hµng vµ tiÒn ®îc xem nh mét thø cña c¶i cña x· héi Lµ ph¬ng tiÖn thanh to¸n: tiÒn ®îc dïng ®Ó chi tr¶ sau khi mét c«ng viÖc ®· hoµn thµnh hoÆc dïng ®Ó tr¶ nî Chøc n¨ng tiÒn tÖ thÕ giíi: trao ®æi hµng ho¸ gi÷a c¸c quèc gia víi nhau vµ tiÒn lóc nµy ph¶i lµ vµng, b¹c, ngo¹i tÖ m¹nh… I.4.5. Lîi nhuËn Trong kinh tÕ thÞ trêng, lîi nhuËn lµ ®éng lùc chi phèi ho¹t ®éng cña ngêi kinh doanh. Lîi nhuËn ®a c¸c doanh nghiÖp ®Õn c¸c khu vùc s¶n xuÊt c¸c hµng ho¸ mµ ngêi tiªu dïng cÇn nhiÒu h¬n, bá qua c¸c khu vùc cã Ýt ngêi tiªu dïng. Lîi nhuËn còng ®a c¸c nhµ doanh nghiÖp ®Õn viÖc sö dông kü thuËt s¶n xuÊt hiÖu qu¶ nhÊt. Nh vËy, hÖ thèng thÞ trêng lu«n ph¶i dïng l·i vµ lç ®Ó quyÕt ®Þnh 31
ba vÊn ®Ó: s¶n xuÊt c¸i g×?, s¶n xuÊt nh thÕ nµo?, s¶n xuÊt cho ai? Lîi nhuËn chÝnh lµ môc tiªu kinh tÕ cao nhÊt, lµ ®iÒu kiÖn tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. ®Ó cung cÊp hµng ho¸ vµ dÞch vô cho thÞ trêng, c¸c nhµ s¶n xuÊt ph¶i bá tiÒn vèn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ kinh doanh. Hä mong muèn chi phÝ cho c¸c ®Çu vµo Ýt nhÊt vµ b¸n hµng ho¸ víi gi¸ cao nhÊt ®Ó sau khi trõ ®i c¸c chi phÝ cßn sè d d«i ®Ó kh«ng chØ s¶n xuÊt gi¶n ®¬n mµ cßn t¸i s¶n xuÊt më réng, kh«ng ngõng tÝch luü ph¸t triÓn s¶n xuÊt, cñng cè vµ t¨ng cêng vÞ trÝ cña m×nh trªn thÞ trêng Lîi nhuËn lµ chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp, ph¶n ¸nh toµn bé kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh kinh doanh kÓ tõ lóc b¾t ®Çu t×m kiÕm nhu cÇu thÞ trêng, chuÈn bÞ vµ tæ chøc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, ®Õn kh©u tæ chøc b¸n hµng vµ dÞch vô cho thÞ trêng. Nã ph¶n ¸nh c¶ vÒ mÆt lîng vµ mÆt chÊt cña qu¸ tr×nh kinh doanh Lîi nhuËn lµ phÇn chªnh lÖch gi÷a tæng doanh thu vµ tæng chi phÝ Nh vËy, lîi nhuËn lµ ®éng lùc thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh 32
I.5. C¸c quy luËt cña kinh tÕ thÞ trêng I.5.1. Quy luËt gi¸ trÞ Quy luËt gi¸ trÞ lµ quy luËt kinh tÕ c¬ b¶n cña s¶n xuÊt hµng ho¸. ë ®©u cã s¶n xuÊt vµ trao ®æi hµng ho¸ th× ë ®ã cã sù ho¹t ®éng cña quy luËt gi¸ trÞ Quy luËt gi¸ trÞ lµ quy luËt chi phèi c¬ chÕ thÞ trêng vµ chi phèi c¸c quy luËt kinh tÕ kh¸c, c¸c quy luËt kinh tÕ kh¸c lµ biÓu hiÖn yªu cÇu cña quy luËt gi¸ trÞ mµ th«i Quy luËt gi¸ trÞ quyÕt ®Þnh gi¸ c¶ hµng ho¸, dÞch vô, mµ gi¸ c¶ lµ tÝn hiÖu nh¹y bÐn nhÊt cña c¬ chÕ thÞ trêng Quy luËt gi¸ trÞ yªu cÇu viÖc s¶n xuÊt vµ trao ®æi hµng hãa ph¶i ®îc tiÕn hµnh trªn c¬ së cña viÖc hao phÝ lao ®éng x· héi cÇn thiÕt: Trong s¶n xuÊt nã ®ßi hái ngêi s¶n xuÊt lu«n lu«n cã ý thøc t×m c¸ch h¹ thÊp hao phÝ lao ®éng c¸ biÖt xuèng nhá h¬n hoÆc b»ng hao phÝ lao ®éng x· héi cÇn thiÕt Trong lÜnh vùc s¶n xuÊt :§èi víi viÖc s¶n xuÊt mét thø hµng hãa riªng biÖt th× yªu cÇu cña quy luËt gi¸ trÞ ®îc biÓu hiÖn ë chç: hµng ho¸ cña ngêi s¶n xuÊt muèn b¸n ®îc trªn thÞ trêng, muèn ®îc x· héi thõa nhËn th× lîng 33
gi¸ trÞ cña mét hµng ho¸ c¸ biÖt ph¶i phï hîp víi thêi gian lao ®éng x· héi cÇn thiÕt. §èi víi mét lo¹i hµng ho¸ th× yªu cÇu quy luËt gi¸ trÞ thÓ hiÖn lµ tæng gi¸ trÞ cña hµng hãa ph¶i phï hîp víi nhu cÇu cã kh¶ n¨ng thanh to¸n cña x· héi Trong lÜnh vùc trao ®æi : ViÖc trao ®æi ph¶i tiÕn hµnh theo nguyªn t¾c ngang gi¸. Quy luËt gi¸ trÞ biÓu hiÖn sù ho¹t ®éng cña m×nh th«ng qua sù vËn ®éng cña gi¸ c¶ xung quanh gi¸ trÞ. Gi¸ c¶ phô thuéc vµo gi¸ trÞ, gi¸ trÞ lµ c¬ së cña gi¸ c¶, nh÷ng hµng ho¸ cã hao phÝ lao ®éng lín th× gi¸ trÞ cña nã lín dÉn ®Õn gi¸ c¶ cao vµ ngîc l¹i. §èi víi mçi hµng ho¸ th× gi¸ c¶ hµng ho¸ cã thÓ b»ng hoÆc nhá h¬n hoÆc lín h¬n gi¸ trÞ nhng ®èi víi toµn bé hµng hãa cña x· héi th× chóng ta lu«n lu«n cã tæng gi¸ c¶ hµng hãa b»ng tæng gi¸ trÞ T¸c dông cña quy luËt gi¸ trÞ: quy luËt gi¸ trÞ tù ph¸t ®iÒu tiÕt viÖc s¶n xuÊt vµ lu th«ng hµng hãa th«ng qua sù biÕn ®éng cña cung - cÇu thÓ hiÖn qua gi¸ c¶ trªn thÞ trêng I.5.2. Quy luËt cung cÇu 34
Cung ph¶n ¸nh khèi lîng s¶n phÈm hµng ho¸ ®îc s¶n xuÊt vµ ®a ra thÞ trêng ®Ó thùc hiÖn (®Ó b¸n). cung do s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh, nã kh«ng ®ång nhÊt víi s¶n xuÊt CÇu ph¶n ¸nh nhu cÇu tiªu dïng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n cña x· héi. Do ®ã, cÇu kh«ng ®ång nhÊt víi tiªu dïng, v× nã kh«ng ph¶i lµ nhu cÇu tù nhiªn, nhu cÇu bÊt k× theo nguyÖn väng tiªu dïng chñ quan cña con ngêi, mµ phô thuéc vµo kh¶ n¨ng thanh to¸n Cung - CÇu cã mèi quan hÖ h÷u c¬ víi nhau, thêng xuyªn t¸c ®éng lÉn nhau trªn thÞ trêng, ë ®©u cã thÞ trêng th× ë ®ã cã quy luËt cung - cÇu tån t¹i vµ ho¹t ®éng mét c¸ch kh¸ch quan. Cung - cÇu t¸c ®éng lÉn nhau: CÇu x¸c ®Þnh cung vµ ngîc l¹i cung x¸c ®Þnh cÇu. CÇu x¸c ®Þnh khèi lîng, chÊt lîng vµ chñng lo¹i cung vÒ hµng ho¸. nh÷ng hµng ho¸ nµo ®îc tiªu thô th× míi ®îc t¸i s¶n xuÊt. Ngîc l¹i, cung t¹o ra cÇu, kÝch thÝch t¨ng cÇu th«ng qua ph¸t triÓn sè lîng, chÊt lîng, chñng lo¹i hµng ho¸, h×nh thøc, quy c¸ch vµ gi¸ c¶ cña nã Cung - cÇu t¸c ®éng lÉn nhau vµ ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn gi¸ c¶. §©y lµ sù t¸c ®éng phøc t¹p theo nhiÒu híng vµ nhiÒu møc ®é kh¸c nhau 35
Quy luËt cung - cÇu t¸c ®éng kh¸ch quan vµ rÊt quan träng. NÕu nhËn thøc ®îc chóng th× chóng ta vËn dông ®Ó t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh theo chiÒu híng cã lîi cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi. Nhµ níc cã thÓ vËn dông quy luËt cung - cÇu th«ng qua c¸c chÝnh s¸ch, c¸c biÖn ph¸p kinh tÕ nh: gi¸ c¶, lîi nhuËn, tÝn dông, hîp ®ång kinh tÕ, thuÕ, thay ®æi c¬ cÊu tiªu dïng. §Ó t¸c ®éng vµo c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ theo quy luËt cung - cÇu, duy tr× nh÷ng tû lÖ c©n ®èi cung - cÇu mét c¸ch lµnh m¹nh vµ hîp lý I.5.3. Quy luËt canh tranh C¹nh tranh lµ sù t¸c ®éng lÉn nhau gi÷a c¸c nhãm ngêi, gi÷a ngêi mua vµ ngêi b¸n hay gi÷a ngêi s¶n xuÊt vµ ngêi tiªu dïng. Hai nhãm nµy t¸c ®éng lÉn nhau víi t c¸ch lµ mét thÓ thèng nhÊt, mét hîp lùc. ë ®©y c¸ nh©n chØ t¸c ®éng víi t c¸ch lµ mét bé phËn, mét lùc lîng x· héi, lµ mét nguyªn tö cña mét khèi. ChÝnh díi h×nh th¸i ®ã mµ c¹nh tranh ®· v¹ch râ c¸i tÝnh chÊt x· héi cña s¶n xuÊt vµ tiªu dïng Bªn canh tranh yÕu h¬n c¶ còng ®ång thêi lµ c¸i bªn mµ ë ®ã mçi c¸ nh©n ®Òu ho¹t ®éng mét c¸ch ®éc lËp víi ®«ng ®¶o nh÷ng ngêi c¹nh tranh víi m×nh vµ thêng 36