Giáo trình phân tích khả năng ứng dụng quy trình thăm dò chức năng thải lọc đồng vị bằng phóng xạ p6
lượt xem 4
download
Tham khảo tài liệu 'giáo trình phân tích khả năng ứng dụng quy trình thăm dò chức năng thải lọc đồng vị bằng phóng xạ p6', y tế - sức khoẻ, y dược phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Giáo trình phân tích khả năng ứng dụng quy trình thăm dò chức năng thải lọc đồng vị bằng phóng xạ p6
- h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu Y Häc H¹t Nh©n 2005 to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k b. C¸c hîp chÊt ®¸nh dÊu víi Technetium - 99m: - 99mTc-Sestamibi: l mét cation ho¸ trÞ 1, cã thÓ khuyÕch t¸n thô ®éng qua huyÕt t−¬ng v m ng ty l¹p thÓ (mitochondria) sau ®ã khu tró v o bªn trong c¸c ty l¹p thÓ n y. Sestamibi v Tetrofosmine ®Òu tËp trung ë c¬ tim Ýt h¬n Thallium, nh−ng l¹i tån ®äng l©u h¬n trong c¬ tim v chËm bÞ th¶i ra so víi Thallium. Ng−îc l¹i, 99mTc - Teboroxime ®−îc hÊp thu nhiÒu trong c¬ tim nh−ng l¹i bÞ th¶i ra nhanh so víi Sestamibi. Mét ®iÓm kh¸c biÖt rÊt quan träng l Sestamibi kh«ng cã sù t¸i ph©n bè trong c¬ tim nh− Thallium, do ®ã quy tr×nh l m cã kh¸c nhau, cô thÓ l : nÕu cÇn nghiªn cøu t×nh tr¹ng c¬ tim khi luyÖn tËp g¾ng søc (stress) v khi nghØ (rest) b»ng Sestamibi th× ph¶i tiªm hai lÇn, lÇn mét v o lóc g¾ng søc, hoÆc sau khi tiªm thuèc d n m¹ch, lÇn hai trong khi nghØ yªn tÜnh. - 99mTc - Teboroxime: l mét hîp chÊt trung tÝnh cã thÓ ho tan trong lipit, thuéc nhãm hîp chÊt cña acid boronic g¾n víi dioxime cña Technetium. Còng gièng 201Tl v Sestamibi, Teboroxime l mét chÊt ghi h×nh t−íi m¸u c¬ tim tèt. Teboroxime ®−îc hÊp thu nhanh v o tim v th¶i nhanh ra khái tim. Ngo i ra nã còng ®−îc b¾t gi÷ ë gan v th¶i qua ®−êng gan - mËt, do ®ã ph¶i tiÕn h nh ghi h×nh ngay sau khi tiªm . Sù ph©n bè cña Teboroxime vÒ c¬ b¶n t−¬ng tù nh− Sestamibi: nã ®−îc gi¶i phãng bëi phæi kÐm, nh−ng l¹i ®−îc tËp trung v b i tiÕt bëi gan. Sù tËp trung cña nã ë gan cã thÓ l m nhiÔu h×nh ¶nh cña tim. Teboroxime còng gièng nh− Sestamibi ®Òu kh«ng cã sù t¸i ph©n bè trong c¬ tim, do ®ã ph¶i tiÕn h nh tiªm nh¾c l¹i khi cÇn tiÕn h nh ®¸nh gi¸ t−íi m¸u c¬ tim ë c¶ hai pha: g¾ng søc v pha nghØ. - 99mTc - Tetrofosmin: l mét chÊt dÔ ho tan trong mì v hÊp thu nhanh v o trong c¬ tim. Kh«ng cã sù t¸i ph©n bè sau 4 giê. Gan tËp trung DCPX n y thÊp h¬n MIBI. Sù t¸i ph©n bè tû lÖ víi dßng m¸u tíi c¬ tim t¹i thêi ®iÓm tiªm DCPX. Tãm l¹i: so víi Tl, c¸c chÊt g¾n víi 99mTc nh− Sestamibi, Tetrofosmin... tËp trungv o c¬ tim kh«ng nhiÒu (chØ ®−îc 50-60%, trong khi thallium v o c¬ tim ®−îc 85%), thanh läc khái m¸u chËm h¬n v th−êng dïng víi liÒu lín h¬n. Nh−îc ®iÓm cña nh÷ng chÊt n y l kh«ng t¸i ph©n bè, cho nªn ph¶i tiªm hai lÇn, mét lÇn v o lóc g¾ng søc v mét lÇn muén, khi nghØ ng¬i. 4.2.2. D−îc chÊt phãng x¹: mét sè DCPX sau ®©y th−êng dïng trong ghi h×nh tim: - C¸c DCPX ph¸t photon, gamma: 201Tl, 99mTc - Sestamibi, 99mTc -Tetrofosmin, 99mTc - Teboroxime, 99mTc - Isonitrile, 99mT - MIBI (MethoxyIsoButyl -Isonitrile):... - C¸c DCPX dïng cho kü thuËt PET ®Ó ghi h×nh t−íi m¸u v chuyÓn ho¸ c¬ tim: 82 RbCl, 13NH3, H215O, 38K , 18F - FDG, 11C - Palmitate... 4.2.3. ThiÕt bÞ: C¸c m¸y ®Ó tiÕn h nh gåm: - Gamma Camera, SPECT mét ®Çu, 2 ®Çu (lo¹i ®iÒu chØnh ®−îc gãc më hoÆc cè ®Þnh gãc më cña 2 detector) hoÆc 3 ®Çu. - M¸y PET, SPECT - CT. 4.2.4. Ph©n tÝch kÕt qu¶: - Khi tim ë t×nh tr¹ng b×nh th−êng th× cã sù ph©n bè ho¹t ®é phãng x¹ ®ång ®Òu (thuÇn nhÊt) t−¬ng ®−¬ng víi vïng c¬ tim ®−îc t−íi m¸u b×nh th−êng, th«ng th−êng c¶ khi ë tr¹ng th¸i g¾ng søc v tr¹ng th¸i nghØ th× sù ph©n bè ho¹t ®é l kh¸ ®ång ®Òu. Riªng ®èi víi 201Tl: ë tim b×nh th−êng, h×nh ¶nh t−íi m¸u c¬ tim cho ta sù ph©n bè thuÇn nhÊt ë v¸ch t©m thÊt tr¸i. Cã mét vïng gi¶m H§PX ë trung t©m t−¬ng øng víi
- h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu Y Häc H¹t Nh©n 2005 to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k buång t©m thÊt tr¸i. Tuy nhiªn cã trªn 20% tim b×nh th−êng cã thÓ thÊy mét vïng khuyÕt nhá ë ®Ønh (apecal defect), ®ã l do biÕn thiªn gi¶i phÉu häc cña c¬ t©m thÊt tr¸i t−¬ng ®èi máng t¹i vïng ®Ønh ®Æc biÖt ë nh÷ng tr−êng hîp cã d n t©m thÊt tr¸i. Vïng khuyÕt ®Ønh n y kh«ng nhÊt thiÕt ®−îc xem l vïng gi¶m t−íi m¸u. T©m thÊt ph¶i kh«ng thÊy ®−îc khi tiªm 201Tl ë tr¹ng th¸i nghØ. Nh−ng khi cã sù t¨ng khèi l−îng t©m thÊt ph¶i hoÆc t¨ng l−u l−îng m¹ch v nh th× cã thÓ thÊy ®−îc t©m thÊt ph¶i. ë tr¹ng th¸i g¾ng søc, khi ghi h×nh víi 201Tl sÏ thÊy H§PX ë t©m thÊt ph¶i, do cã sù t¨ng luång m¸u v o c¬ tim ph¶i, khi g¾ng søc. - Vïng gi¶m H§PX th−êng gÆp trong thiÕu m¸u c¬ tim..., møc ®é gi¶m H§PX n y tû lÖ víi møc ®é thiÕu m¸u (møc ®é hÑp cña lßng ®éng m¹ch v nh...). - Vïng mÊt H§PX t−¬ng ®−¬ng víi vïng ®−îc t−íi m¸u Ýt hoÆc kh«ng ®−îc t−íi m¸u, ®ã l nh÷ng vïng bÞ nhåi m¸u hoÆc sÑo c¬ tim ... - NÕu ë tr¹ng th¸i nghØ (rest) H§PX ph©n bè b×nh th−êng, cßn ë tr¹ng th¸i g¾ng søc thÊy gi¶m ho¹t ®é, th−êng l vïng c¬ tim gi¶m ho¹t ®éng hoÆc kh«ng ho¹t ®éng (®«ng miªn: hibernation), ®iÒu n y rÊt tèt khi chØ ®Þnh can thiÖp ngo¹i khoa hoÆc can thiÖp m¹ch v nh. - NÕu tr¹ng th¸i g¾ng søc v khi nghØ vÉn thÊy mÊt H§PX: cã thÓ l do sÑo c¬ tim hoÆc cã æ nhåi m¸u... Tuy nhiªn cÇn chó ý ë phô n÷ cã th nh ngùc dÇy dÔ nhÇm víi thiÕu m¸u c¬ tim vïng v¸ch liªn thÊt, phÇn ®Ønh cña v¸ch liªn thÊt do cã cÊu t¹o d¹ng sîi nªn t−íi m¸u kÐm h¬n c¸c vïng kh¸c. - NÕu khi g¾ng søc cã sù thiÕu m¸u (gi¶m H§PX), nh−ng trë l¹i b×nh th−êng khi nghØ th× sù thiÕu m¸u n y cã thÓ håi phôc ®−îc. NÕu cã sù t¸i ph©n bè m¸u ®−îc, th−êng chØ l gi¶m l−u l−îng, ch−a h¼n l thiÕu m¸u... - §é nh¹y ph¸t hiÖn cña ph−¬ng ph¸p ghi h×nh t−íi m¸u c¬ tim ®èi víi æ nhåi m¸u c¬ tim sau 6 giê th−êng ë tû lÖ rÊt cao (cã tr−êng hîp ®¹t tíi 100%), sau 24 giê 75%, nhåi m¸u xuyªn th nh cã ®é nhËy 85%, nhåi m¸u kh«ng xuyªn th nh ®é nhËy 50%. Chó ý nhåi m¸u kh«ng xuyªn th nh nång ®é CK rÊt thÊp, mét sè bÖnh nh©n cã ®au th¾t ngùc song ®iÖn t©m ®å b×nh th−êng, nh−ng CK rÊt cao v x¹ h×nh cho ta biÕt æ nhåi m¸u th nh bªn m ®iÖn t©m ®å bá qua. Tuy nhiªn ta kh«ng ph©n biÖt ®−îc æ nhåi m¸u cò hay míi. - Ghi h×nh t−íi m¸u c¬ tim víi m¸y SPECT cã c¸c ch−¬ng tr×nh ph©n tÝch d÷ liÖu (®Þnh tÝnh hoÆc ®Þnh l−îng) sÏ cho ta thÊy ®−îc vïng gi¶m ph©n bè m¸u. §Ó ph©n tÝch ®Þnh l−îng ng−êi ta ph¶i tiÕn h nh t¸i cÊu tróc (reconstruction), ch−¬ng tr×nh m¸y tÝnh cã thÓ c¾t theo ba chiÒu kh«ng gian (t¹o ra theo 3 trôc c¬ tim) l : trôc ng¾n (Short Axis), trôc d i n»m ngang (Horizontal Long Axis), trôc d i ®øng däc (Vertical Long Axis). Ch−¬ng tr×nh ®Þnh l−îng h×nh ¶nh trªn m¸y SPECT lÊy trôc ng¾n l m chuÈn víi ®Ønh ë gi÷a, ph©n chia theo vïng ph©n bè cña ®éng m¹ch v nh. Trong thùc h nh l©m s ng ng−êi ta dïng thuËt ng÷ cöa sæ trßn hay m¾t bß (bull’s eye) ®Ó chØ viÖc ®Þnh l−îng h×nh ¶nh n y. §Ó thuËn tiÖn trong viÖc ®¸nh gi¸ ®Þnh l−îng c¸c kÕt qu¶, ng−êi ta th−êng ph©n vïng ph©n bè ®éng m¹ch v nh, ph©n bè vïng tim theo cÊu tróc “cöa sæ trßn”, trong ®ã cã c¸c th«ng sè cÇn l−u ý l c¸c h−íng: ANT = anterior (phÝa tr−íc), INF – POS = Inferoposterior (phÝa sau d−íi), SEP = septal (v¸ch). Ph©n bè m¹ch v nh: LAD = left anterior descending (nh¸nh xuèng tr−íc tr¸i), LCX = left circumflex (nh¸nh mò tr¸i), RCA = right coronary arteries (c¸c ®éng m¹ch v nh ph¶i). C¨n cø v o h×nh ¶nh v c¸c ®å thÞ ta cã thÓ biÕt ®−îc khu vùc thiÕu m¸u, møc ®é thiÕu m¸u... khi nghØ v khi g¾ng søc.
- h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N Detector y y bu bu Y Häc H¹t Nh©n 2005 to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k Vertical H×nh 4.50: - S¬ ®å c¸ch ghi h×nh Short axis Long Axis b»ng m¸y SPECT. §Çu dß Long Axis (detector) quay quanh bÖnh nh©n. - ¶nh d−íi: c¸c h−íng c¾t theo 3 trôc kh«ng gian cña tim: trôc ng¾n (Short Axis), trôc d i n»m ngang (Horizontal Long Axis), trôc d i ®øng däc (Vertical Long Axis) Horizontal Long Axis Stress Rest Short Long Axis H×nh ¶nh cöa sæ (bull’s eye) Vertial ong Axis Rest Vertical Long Axis Stress H×nh ¶nh 3D cña t©m thÊt tr¸i Rest Horizontal Long Axis H×nh 4.51: H×nh ¶nh t−íi m¸u c¬ tim ng−êi b×nh th−êng. Ghi h×nh b»ng m¸y SPECT víi 99mTc - MIBI. H×nh ¶nh 3D cña thÊt tr¸i v h×nh ¶nh “cöa sæ trßn” hay h×nh m¾t bß (bull’s eye).
- h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu Y Häc H¹t Nh©n 2005 to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k Stress Rest Short axis Stress Rest Vertical Long Axis Stress Rest Horizontal Long Axis H×nh 4.52: H×nh ¶nh t−íi m¸u c¬ tim ng−êi b×nh th−êng, c¾t theo 3 trôc kh«ng gian:trôc ng¾n (Short Axis), trôc d i n»m ngang (Horizontal Long Axis), trôc d i ®øng däc (Vertical Long Axis). Ghi h×nh b»ng m¸y SPECT víi 99mTc - MIBI, ë hai pha: Pha g¾ng søc (stress) v pha nghØ (rest). A B C D 2 : Mét sè lo¹i m¸y 2 m x¹ h×nh tim: 2 H×nh 4.53 l A: SPECT 1 ®Çu; B: SPECT 2 ®Çu cã thÓ ®iÒu khiÓn ®−îc gãc më; C: SPECT 2 ®Çu cã gãc më cè ®Þnh; D: SPECT 3 ®Çu. Rest
- h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu Y Häc H¹t Nh©n 2005 to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k H×nh 4.54: H×nh ¶nh ghi h×nh t−íi m¸u c¬ tim ë bÖnh nh©n bÞ hÑp ®éng m¹ch v nh (> 95%). Kh«ng cã sù t¸i t−íi m¸u khi nghØ v khi g¾ng søc (vÞ trÝ mòi tªn) Rest Stress Rest §éng m¹ch v nh lóc nghØ (rest) Stress §éng m¹ch v nh lóc ®ang g¾ng søc (at stress) H×nh 4.55: H×nh ¶nh t−íi m¸u c¬ tim ë bÖnh nh©n bÞ hÑp ®éng m¹ch v nh (kho¶ng 70% so víi ng−êi b×nh th−êng). H§PX gi¶m ph©n bè khi g¾ng søc (vÞ trÝ mòi tªn chØ), t−¬ng øng vïng thiÕu m¸u. Rest §éng m¹ch v nh (§MV) lóc nghØ (rest) §MV lóc g¾ng søc (at stress), hÑp 70% At Stress §MV ng−êi b×nh th−êng lóc g¾ng søc (at stress), §M d n réng h¬n H×nh 4.56: H×nh ¶nh t−íi m¸u c¬ tim b×nh th−êng. H§PX ph©n bè ®ång ®Òu ë c¶ khi nghØ v khi g¾ng søc, nh−ng lßng §M v nh në to h¬n khi g¾ng søc.
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Giáo trình phân tích chẩn đoán bệnh của hệ thống qua tiếng bip của bios trên mỗi sector p4
5 p | 60 | 8
-
Giáo trình phân tích khả năng vận dụng khối ưu tuyến giáp thận ghi hình phóng xạ p2
5 p | 68 | 6
-
Giáo trình phân tích khả năng ứng dụng quy trình thăm dò chức năng thải lọc đồng vị bằng phóng xạ p2
5 p | 89 | 6
-
Giáo trình phân tích khả năng ứng dụng quy trình thăm dò chức năng thải lọc đồng vị bằng phóng xạ p8
5 p | 81 | 5
-
Giáo trình phân tích khả năng vận dụng khối ưu tuyến giáp thận ghi hình phóng xạ p9
5 p | 68 | 5
-
Giáo trình phân tích khả năng vận dụng khối ưu tuyến giáp thận ghi hình phóng xạ p4
5 p | 59 | 5
-
Giáo trình phân tích khả năng vận dụng khối ưu tuyến giáp thận ghi hình phóng xạ p3
5 p | 64 | 5
-
Giáo trình phân tích khả năng vận dụng khối ưu tuyến giáp thận ghi hình phóng xạ p6
5 p | 59 | 4
-
Giáo trình phân tích khả năng vận dụng khối ưu tuyến giáp thận ghi hình phóng xạ p1
5 p | 53 | 4
-
Giáo trình phân tích khả năng ứng dụng quy trình thăm dò chức năng thải lọc đồng vị bằng phóng xạ p7
5 p | 83 | 4
-
Giáo trình phân tích khả năng ứng dụng quy trình thăm dò chức năng thải lọc đồng vị bằng phóng xạ p5
5 p | 60 | 4
-
Giáo trình phân tích khả năng ứng dụng quy trình thăm dò chức năng thải lọc đồng vị bằng phóng xạ p4
5 p | 46 | 4
-
Giáo trình phân tích khả năng ứng dụng quy trình thăm dò chức năng thải lọc đồng vị bằng phóng xạ p3
5 p | 80 | 4
-
Giáo trình phân tích khả năng vận dụng khối ưu tuyến giáp thận ghi hình phóng xạ p10
5 p | 49 | 4
-
Giáo trình phân tích khả năng vận dụng khối ưu tuyến giáp thận ghi hình phóng xạ p8
5 p | 76 | 4
-
Giáo trình phân tích khả năng vận dụng khối ưu tuyến giáp thận ghi hình phóng xạ p7
5 p | 65 | 4
-
Giáo trình phân tích khả năng vận dụng nguyên lý hệ ghi đo phóng xạ trong y học theo định luật RIA p10
5 p | 76 | 4
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn