Giáo trình Thí nghiệm hóa môi trường (hệ Cao đẳng và Trung cấp): Phần 1
lượt xem 15
download
Phần 1 Giáo trình Thí nghiệm hóa môi trường (hệ Cao đẳng và Trung cấp) gồm các bài học: Nội quy phòng thí nghiệm, chất rắn, xác định độ acid, xác định độ kiềm, xác định chloride, xác định độ cứng và cacl, độ cứng tổng cộng, xác định cacl, xác định hàm lượng sulfate, xác định hàm lượng nitrogen – nitrite, nitrogen – nitrate, xác định hàm lượng sắt, xác định hàm lượng oxy hòa tan (dissolve oxygen).
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Giáo trình Thí nghiệm hóa môi trường (hệ Cao đẳng và Trung cấp): Phần 1
- TRÖÔØNG CAO ÑAÚNG COÂNG NGHIEÄP 4 KHOA HOAÙ GIAÙO TRÌNH THÍ NGHIEÄM HOÙA MOÂI TRÖÔØNG HEÄ CAO ÑAÚNG VAØ TRUNG CAÁP Thaønh phoá Hoà Chí Minh, 9 – 2004
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa moâi tröôøng MUÏC LUÏC Noäi Dung Trang muïc luïc ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------2 moân hoïc: hoùa kyõthuaät moâi trö ôø ng --------------------------------------------------------------------------------- 4 noäi quy phoø ng thí nghieäm ------------------------------------------------------------------------------------------- 5 baø i 1: chaát raén --------------------------------------------------------------------------------------------------------6 baø i 2: xaùc ñònh ñoäacid ---------------------------------------------------------------------------------------------- 8 baø i 3: xaùc ñònh ñoäkieàm ---------------------------------------------------------------------------------------------- 10 baø i 4 : xaùc ñònh chloride --------------------------------------------------------------------------------------------- 13 baø i 5 : xaùc ñònh ñoäcö ùng vaøcacl ------------------------------------------------------------------------------------ 15 phaàn moät: ñoäcö ùng toång coäng --------------------------------------------------------------------------------------- 15 phaàn hai: xaùc ñònh cacl ---------------------------------------------------------------------------------------------- 17 baø i 6: xaùc ñònh haø m lö ôïng sulfate ---------------------------------------------------------------------------------- 19 baø i 7: xaùc ñònh haø m lö ôïng nitrogen – nitrite----------------------------------------------------------------------21 baø i 8: nitrogen – nitrate --------------------------------------------------------------------------------------------- 24 baø i 9 : xaùc ñònh haø m lö ôïng saét-------------------------------------------------------------------------------------- 27 baø i 10: xaùc ñònh haø m lö ôïng oxy hoø a tan (dissolve oxygen) ---------------------------------------------------- 31 baø i 11 :nhu caàu oxy sinh hoùa ---------------------------------------------------------------------------------------- 34 (biochemical oxygen demand) ------------------------------------------------------------------------------------- 34 baø i 12 : nhu caàu oxy hoùa hoïc --------------------------------------------------------------------------------------- 37 (chemical oxygen demand) ----------------------------------------------------------------------------------------- 37 baø i 13 : xaùc ñònh toång kim loaïi naëng -------------------------------------------------------------------------------40 baø i tö ôø ng trình 1 ------------------------------------------------------------------------------------------------------42 baø i tö ôø ng trình 2 ------------------------------------------------------------------------------------------------------44 baø i tö ôø ng trình 3 ------------------------------------------------------------------------------------------------------46 baø i tö ôø ng trình 4 ------------------------------------------------------------------------------------------------------48 baø i tö ôø ng trình 5 ------------------------------------------------------------------------------------------------------50 baø i tö ôø ng trình 6 ------------------------------------------------------------------------------------------------------52 baø i tö ôø ng trình 7 ------------------------------------------------------------------------------------------------------54 baø i tö ôø ng trình 8 ------------------------------------------------------------------------------------------------------55 baø i tö ôø ng trình 9 ------------------------------------------------------------------------------------------------------57 baø i tö ôø ng trình 10 ----------------------------------------------------------------------------------------------------59 baø i tö ôø ng trình 11 ----------------------------------------------------------------------------------------------------61 2
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa moâi tröôøng baø i tö ôø ng trình 12 ----------------------------------------------------------------------------------------------------63 baø i tö ôø ng trình 13 ----------------------------------------------------------------------------------------------------65 3
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa moâi tröôøng MOÂN HOÏC: HOÙA KYÕ THUAÄT MOÂI TRÖÔØNG 1. Maõ moân hoïc : 014TP220 2. Soá ñôn vò hoïc trình: 2 3. Trình ñoä thuoäc khoái kieán thöùc : Khoá i kieá n thö ùc cô sôûngaø nh. 4. Phaân boá thôøi gian: 100% thö ï c haønh 5. Ñieàu kieän tieân quyeát: Thö ïc haø nh sau caùc moâ n hoï c lyù thuyeá t Hoùa ñaï i cö ông, Hoùa lyù, caùc Quaùtrình thuûy cô vaøvaät lieäu rôø i, truyeàn nhieät, truyeàn khoá i. 6. Moâ taû vaén taét noäi dung moân hoïc: - Hoùa hoïc ö ùng duïng trong kyõthuaät moâ i trö ôøng: hoùa hoï c, hoùa lyù, hoùa sinh. - Hoùa hoïc caùc moâi trö ôøng thaønh phaàn: moâ i trö ôø ng khoâ ng khí, nö ôùc, ñaá t, moá i tö ông quan hoùa hoïc giö õa caùc thaønh phaàn ñoù. 7. Caùc phö ông phaùp phaân tích hoùa hoï c vaøhoùa lyù ö ùng duï ng trong phaâ n tích caùc chæ tieâu ñaùnh giaùchaátlö ôïng moâi trö ôø ng, phaâ n tích thaø nh phaàn chaá t thaûi. 8. Nhieäm vuï cuûa sinh vieân: Tham dö ïhoï c vaøthaûo luaän ñaày ñuû. Thi vaøkieå m tra giö õa hoïc kyøtheo qui cheá04/1999/QÑ-BGD&ÑT 9. Taøi lieäu hoïc taäp : Giaùo trình thö ïc haø nh Hoùa kyõthuaät moâ i trö ôøng. 10. Taøi lieäu tham khaûo : TCVN 11. Tieâu chuaån ñaùnh giaù sinh vieân : Naém ñö ôïc cô baûn noäi dung moâ n hoï c Coùtính chuûñoäng vaøthaùi ñoänghieâ m tuùc trong hoï c taäp Kieåm tra giö õa moân hoïc ñeåñö ôïc dö ïthi 12. Thang ñieåm: 10/10 13. Muïc tieâu moân hoïc: Trang bò cho sinh vieâ n nhö õng kieá n thö ùc cô baûn veàcô sôû lyù thuyeátchuyeân ngaø nh hoùa hoïc 14. Noäi dung chi tieát moân hoïc: 1. Thu maãu vaøphaân tích caùc chæ tieâ u chaá t lö ôïng moâ i trö ôøng khoâ ng khí 2. Thu maãu vaøphaân tích caùc chæ tieâ u chaá t lö ôïng nö ôùc 3. Thu maãu vaøphaân tích maãu chaátthaûi raé n, maãu ñaát 4
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa moâi tröôøng NOÄI QUY PHOØNG THÍ NGHIEÄM 1. Sinh vieân vaøo phoøng thö ï c taäp phaûi ñuùng giôø , neá u ñi treã quaù 15 phuùt khoâ ng ñö ôïc vaø o phoø ng thö ïc taäp. 2. Sau khi kieåm tra ñaàu buoå i thö ï c taäp, neá u sinh vieâ n khoâ ng thuoäc baø i thì giaùo vieân yeâu caàu sinh vieân ra khoûi phoøng thö ï c taäp. 3. Sinh vieân chòu traùch nhieäm veà caùc duï ng cuïthuûy tinh nhaän ñö ôï c khi vaø o phoø ng thí nghieäm, neáu coùnö ùt, beåphaûi baùo ngay vôùi giaùo vieâ n hö ôùng daãn. 4. Khi thö ïc taäp phaûi giö õim laë ng, khoâ ng ñö ôï c noùi lôùn tieá ng, huùt thuoá c, laøm maá t traät tö ïtrong phoø ng thí nghieäm 5. Caùc duïng cuïmaùy moùc phaûi ñö ôï c hö ôùng daãn cuûa giaùo vieâ n môùi ñö ôïc pheùp vaän haø nh, khoâng ñö ôïc ñieàu chænh caùc nuùt treâ n maùy moät caùch tuø y tieän. 6. Khoâng ñö ôïc ñun noùng , xö ûlyùmaãu trong phoø ng ñaë t maùy. 7. Sau khi sö ûduïng maùy phaûi taét maùy roài môùi ngaé t nguoàn ñieän, neá u coùoån aùp cho tö ø ng maùy phaûi sö û duïng chö ù khoâ ng ñö ôïc caém trö ï c tieá p, khoâ ng ñö ôï c ñoåhoùa chaátleân maùy, neáu coùphaûi laø m veäsinh maùy tö ùc thì. 8. Khoâng ñö ôïc tö ïtieän laáy hoùa chaá t veànhaø . 9. Suy nghó kyõveàquy trình phaân tích, tìm hieå u yù nghóa cuûa moãi thao taùc trö ôùc khi laø m, khoâng ñö ôïc laø m caå u thaû, voâyù thö ùc, neâ n coù soåtay ghi cheùp thí nghieäm. 10. Khi ra veà, phaûi rö ûa saïch seõcaùc duï ng cuï, doï n deïp ngaê n naé p, giao traû ñuû duï ng cuïcho giaùo vieân hö ôùng daãn. 5
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa moâi tröôøng BAØI 1: CHAÁT RAÉN I. GIÔÙI THIEÄU CHUNG 1. YÙ nghóa moâi tröôøng: Chaát raén trong nö ôùc bao goàm caùc chaá t toàn taï i ôûdaï ng lô lö ûng vaødaïng hoø a tan. Chaá t raén aûnh hö ôûng xaáu ñeán chaát lö ôïng nö ôùc hoaë c nö ôùc thaûi, caùc nguoàn nö ôùc coù haø m lö ôï ng chaát raén cao thö ôø ng coù vò vaøcoù theåtaï o neân caùc phaûn ö ùng lyù hoïc khoâng thuaän lôïi cho ngö ôøi sö û duïng. Nö ôùc caáp coù haø m lö ôï ng caën lô lö ûng cao gaâ y neâ n caûm quan khoâ ng toát. Ngoaø i ra haø m lö ôïng caën lô lö ûng coø n gaây aûnh hö ôûng nghieâ m troïng trong vieäc kieå m soaùt quaùtrình xö ûlyùnö ôùc thaûi baèng phö ông phaùp sinh hoï c. 2. Caùc ñònh nghóa: Chaát raén toång coäng laølö ôïng chaát raé n trong coá c sau khi laø m bay hôi nö ôùc trong maãu vaølaøm khoâtrong tuûsaáy ôûnhieät ñoäxaùc ñònh. Chaát raén toång coäng bao goàm toå ng haøm lö ôïng caùc chaá t raé n lô lö ûng (phaàn toå ng lö ôï ng chaát raén coø n laïitreân giaáy loïc) vaøhaø m lö ôïng chaá t raé n hoø a tan (phaàn ñi qua giaá y loï c). Chaát raén oån ñònh laøphaàn coø n laï i cuûa chaát raén toång coäng, lô lö ûng vaøhoø a tan sau khi ñoát vôùi thôø i gian xaùc ñònh vaøôû nhieät ñoä thích hôï p. Troï ng lö ôïng maá t sau khi ñoá t goïi laø chaát raén bay hôi. Vieäc xaùc ñònh chaá t raén oån ñònh vaøchaá t raén bay hôi khoâ ng ñö ôïc phaâ n bieät moät caùch roõraø ng giö õa chaát voâcô vaøchaá t hö õu cô vì khoá i lö ôï ng maá t ñi sau khi ñoá t khoâng phaûi laøcaùc chaát hö õu cô, noù bao goàm caû khoá i lö ôï ng maá t ñi do phaâ n huûy hoaë c do bay hôi cuûa moät vaø i loaïimuoái voâcô. 3. Nguyeân taéc: Maãu ñaõkhuaáy troän ñeàu ñö ôïc, laø m bay hôi trong coá c ñaõcaâ n vaølaø m khoâñeá n troï ng 0 lö ôïng khoâng ñoå i trong tuû saáy ôû nhieät ñoä 103 - 105 C. Ñoä taê ng troï ng lö ôïng coá c chính laø 0 0 khoái lö ôïng chaá t raén toång coäng. Neá u tieá p tuï c nung coá c ôû 550 C 500 C thì ñoä taê ng troïng lö ôïng cuûa coác sau khi nung so vôùi troï ng lö ôïng coác khoâ ng ban ñaàu chính laøhaø m lö ôïng chaát raén oån ñònh. Maãu ñaõkhuaáy troän ñeàu, ñö ôïc loï c qua giaá y loï c sôïi thuûy tinh tieâ u chuaå n (ñaõcaân xaùc ñònh troïng lö ôïng ban ñaàu), sau ñoù laø m khoâgiaá y loï c coù caën ñeá n troïng lö ôïng khoâ ng ñoåi ôû 0 0 nhieät ñoä 103 C - 105 C. Ñoä taêng troï ng lö ôï ng giaáy loï c sau khi saá y bieãu dieãn haø m lö ôïng toång chaá t raén lô lö ûng. Toång chaát raén lô lö ûng = chaá t raé n toång coäng - toå ng chaá t raé n hoø a tan Chaát raén oån ñònh = chaá t raé n toång coäng - chaá t raén bay hôi 4. Caùc trôû ngaïi: Loaïi pheãu loïc, kích thö ôùc loã, ñoä roäng, dieän tích, ñoä daøy cuûa giaáy loï c vaøtính chaá t vaät lyù cuûa caën nhö : kích thö ôùc haï t, khoá i lö ôï ng caùc chaát giö õlaï i treâ n giaá y loïc aûnh hö ôûng ñeán vieäc phaân tích chaát raén hoøa tan. 6
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa moâi tröôøng Maãu coù haøm lö ôïng daàu vaømôõcao cuõng aûnh hö ôûng ñeá n keá t quaû phaâ n tích, do khoù laø m khoâñeán troïng lö ôïng khoâng ñoåi trong thôø i gian thích hôï p. II. DUÏNG CUÏ VAØ THIEÁT BÒ: - Coác ñö ôïc laø m tö øsö ,ùPlatin, thuûy tinh coùhaø m lö ôï ng - Tuûsaá y coùnhieät ñoä1030C – silicat cao. 1050C. - Beáp nung caùch thuûy. ------------------------------------------------------------------------ - Caâ n phaâ n tích, coùkhaûnaê ng - Bình huùt aåm coùchö ùa chaá t huùt aå m chæ thò maø u. caân ñeán 0,1 mg. - Tuûnung: coùnhieät ñoä500 -5500C. - Boäloï c chaân khoâ ng, giaá y loï c thuûy tinh. III. THÖÏC HAØNH: 1. Chuaån bò duïng cuï: - Laøm khoâcoác ôû nhieät ñoä103 - 1050C trong 1 giôø . Neá u xaùc ñònh caû chaá t raé n bay hôi, 0 nung coác 1 giôøôûnhieät ñoä500 - 550 C trong tuûnung. - Laøm nguoäi coác trong bình huùt aå m ñeán nhieät ñoäcaâ n baè ng (trong 1 giôø). - Caân P0 (mg). 2. Phaân tích maãu: a. Xaùc ñònh chaát raén toång coäng - Choïn theåtích maãu sao cho lö ôï ng caën naè m giö õa 2,5 mg vaø200 mg. - Chuyeån maãu coùdung tích xaùc ñònh ñaõñö ôï c xaùo troän ñeàu vaøo coác caâ n. 0 - Laø m bay hôi nö ôùc trong tuûsaá y ôûnhieät ñoä103 - 105 C - Laø m nguoäi trong bình huùt aåm ñeá n nhieät ñoäcaân baèng (trong 1 giôø ). - Caân P1 (mg). b. Xaùc ñònh chaát raén bay hôi - Thö ïc hieän caùc bö ôùc nhö phaàn xaùc ñònh chaá t raé n toå ng coäng. 0 - Nung coác trong tuûôûnhieät ñoä550 - 500 C. - Laø m nguoäi trong bình huùt aåm ñeá n nhieät ñoäcaâ n baè ng (trong 1 giôø ). - Caân P2 (mg). Chuù yù: Laëp laïi chu kyøsaáy (hoaë c nung), laø m nguoäi, ñeåtrong bình huùt aå m vaøcaâ n cho ñeán khi thu ñö ôïc troïng lö ôïng khoâng ñoåi (troï ng lö ôïng maá t ñi < 4% troï ng lö ôï ng trö ôùc ñoùhoaëc 0,5 mg, thaäm chí nhoûhôn). c. Toång chaát raén lô lö ûng - Chuaån bò giaáy loïc sôïithuûy tinh - Laø m khoâgiaáy loïc ôûnhieät ñoä103 - 1050C trong 1 giôø . - Laø m nguoäi giaáy loïc trong bình huùt aåm ñeá n nhieät ñoäcaâ n baèng (trong 1 giôø ). - Caâ n P3 (mg). - Loïc maãu coùdung tích xaùc ñònh ñaõñö ôïc xaùo troän ñeàu qua giaá y loïc ñaõcaâ n. 0 - Laø m bay hôi nö ôùc trong tuûsaáy ôûnhieät ñoä103 - 105 C. - Laø m nguoäi giaáy loïc trong bình huùt aå m ñeán nhieät ñoäcaâ n baè ng (trong 1 giôø). - Caân P4 (mg). 7
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa moâi tröôøng BAØI 2: XAÙC ÑÒNH ÑOÄ ACID I. GIÔÙI THIEÄU CHUNG 1. YÙ nghóa moâi tröôøng: Ñoäacid bieåu thò khaû naê ng phoùng thích proton H + cuûa nö ôùc. Ñoäacid cuûa maãu nö ôùc phaàn lôùn do sö ïhieän dieän cuûa caùc acid yeá u nhö acid carbonic, acid tanic, acid humic do quaù trình phaân huûy chaá t hö õu cô,… gaây ra. Phaàn khaùc do sö ïthuûy phaâ n caùc muoá i cuûa acid maïnh nhö sulfate nhoâm, saét taïo thaø nh, nö ôùc coùpH raá t thaá p. Nö ôùc thieân nhieân sö û duïng cho nö ôùc caá p luoâ n luoân duy trì moät theácaâ n baèng giö õa caùc ion bicarbonate, carbonate vaøkhí carbon dioxide hoø a tan, do ñoù nö ôùc thieân nhieân thö ôøng ñoàng thôø i mang tính chaá t khaùc nhau: tính acid vaøtính kieàm. Khi bò oânhieãm bôûi caùc acid voâcô hoaëc caùc muoái acid tö økhu vö ï c haàm moû, ñaát pheø n hoaë c do nguoàn nö ôùc thaûi coâng nghieäp, pH thaá p hôn 7 khaùnhieàu. 2. Nguyeân taéc: Duøng caùc dung dòch kieàm maï nh ñeåñònh phaâ n ñoäacid cuûa caûacid voâcô maï nh cuõng nhö acid hö õu cô hoaëc acid yeáu. - Ñoäacid do aûnh hö ôûng cuûa acid voâcô ñö ôï c xaùc ñònh baè ng caùch ñònh phaâ n ñeá n ñieåm ñoåi maø u cuûa chæ thò methyl da cam ñö ôï c goïi laøÑOÄACID METHYL CAM (dung dòch tö ømaøu ñoûchuyeån sang maø u cam). - Acid toaø n phaàn ñö ôïc thö ïc hieän ñeá n ñieåm ñoå i maøu cuûa chæ thò phenolphthalein, goï i laøñoäacid toång coäng (dung dòch khoâ ng maø u chuyeå n sang maø u tím nhaï t). - Trong thö ïc nghieäm hai khoaûng pH chuaå n ñö ôïc sö û duïng ñeåbieåu thò sö ïkhaùc bieät treân. Khoaûng pH thö ù nhaát ö ùng vôùi ñieåm ñoå i maø u cuûa chaá t chæ thò methyl cam (tö ø4,2 – 4,5) ñaùnh daáu sö ïchuyeån bieán aûnh hö ôûng cuûa caùc acid voâcô maï nh sang vuø ng aûnh hö ôûng cuûa cacbonic acid. Khoaûng pH thö ù hai ö ùng vôùi ñieå m ñoå i maøu cuûa chaá t chæ thò phenolphthalein (tö ø8,2 – 8,4) chuyeå n sang vuø ng aûnh hö ôûng cuûa nhoùm carbonate trong dung dòch. Chuù yù : - Neáu maãu coùpH < 4,5: coùcaûhai ñoäacid methyl cam vaøñoäacid toå ng coäng - Neáu maãu coùpH > 4,5: chæ coùñoäacid toå ng coäng. Caùc trôû ngaïi: Caùc khí hoø a tan laø m aûnh hö ôûng ñeán ñoäacid laøCO2, H2S, NH3 coùtheåbò maá t ñi hoaë c hoøa tan vaø o maãu trong quaù trình lö u trö õhoaë c ñònh phaâ n. Coù theågiaûm aûnh hö ôûng naøy baèng caùch ñònh phaân nhanh choùng, traùnh laé c maï nh vaøtraùnh ñeåmaãu ôûnhö õng nôi coù nhieät ñoäcao hôn nhieät ñoäban ñaàu cuûa maãu. Khi ñònh phaân maãu nö ôùc caáp, keá t quaûaûnh hö ôûng bôûi haø m lö ôï ng chlorine khö ûtruøng nö ôùc coù tính taåy maøu. Muoán traùnh sai soánaøy caàn phaûi theâ m vaøi gioï t Na 2S2O3 0,1N vaø o 8
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa moâi tröôøng maãu ñeåloaïi boû aûnh hö ôûng cuûa chlorine. Neáu maãu coù ñoä maø u vaøñoä ñuïc cao, phaûi xaùc ñònh ñoäacid baèng phö ông phaùp chuaå n ñoäñieän theá . II. DUÏNG CUÏ VAØ THIEÁT BÒ: - 3 erlen 250mL -------------------------------------------------------------------------------- - 1 becher 100ml - 1 oáng ñong 100ml - 1 oá ng nhoûgioï t - 1 buret 25mL - 1 bình tia - 1 pipet 50ml - 1 maùy khuaá y tö ø III. HOÙA CHAÁT: - Dung dòch sodium hydroxide (NaOH) 0,02N: pha dung dòch NaOH 1N (caâ n 40g NaOH vieân hoø a tan vôùi nö ôùc caá t vaøñònh mö ùc thaønh 1 lít). Laáy 20mL dung dòch NaOH 1N ñònh mö ùc thaø nh 1 lít vôùi nö ôùc caát. Ñònh phaâ n laï i baèng dung dòch Potassium biphthalate 0,02N. - Dung dòch Potassium biphthalate 0,02N : hoø a tan 4,085g KHC 8H4O4 ñaõsaá y khoâ 0 trong 2 giôøôû120 C, hoø a tan trong nö ôùc caá t vaøñònh mö ùc thaønh 1 lít. - Chæ thò phenophthalein 0.1%. - Chæ thò methyl cam 0.5%. IV. THÖÏC HAØNH - Neáu maãu laønö ôùc uoáng, trö ôùc khi ñònh phaâ n theâ m 1 gioï t Na 2S2O3 0,1N ñeåloaï i aûnh hö ôûng cuûa chlorine. - Neáu maãu coùpH < 4,5: maãu coùhai ñoäacid: Ñoä acid methyl: Laáy 50mL maãu vaø o erlen, theâ m 3 gioï t methyl cam. Duø ng dung dòch NaOH 0,02N ñònh phaân ñeåñeán khi dung dòch coù maøu da cam. Ghi nhaän theåtích V 1 mL dung dòch NaOH ñaõduø ng ñeåtính ñoäacid methyl cam. Ñoä acid toång: Laáy 50mL maãu vaø o erlen khaùc, theâm 3 gioï t phenolphthalein, duø ng dung dòch NaOH 0,02N ñònh phaân ñeåñeán khi dung dòch coùmaø u tím nhaït. Ghi theåtích V 2 mL dung dòch NaOH ñaõduø ng ñeåtính ñoäacid toå ng coäng. - Neáu maãu coùpH > 4,5: maãu chæ coùñoäacid toång coäng: Laáy 50mL maãu vaø o erlen theâm 3 gioï t phenolphthalein. Duø ng dung dòch NaOH 0,02N ñònh phaân ñeåñeán khi dung dòch coù maø u tím nhaït. Ghi nhaän theåtích V 3mL dung dòch NaOH ñaõduø ng ñeåtính tính ñoäacid toå ng coäng. 9
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa moâi tröôøng BAØI 3: XAÙC ÑÒNH ÑOÄ KIEÀM II. ------------------------------------------------------------------------------------------------------- GI ÔÙI THIEÄU CHUNG 1. YÙ nghóa moâi tröôøng: Ñoä kieàm bieåu thò khaû naêng thu nhaän proton H+ cuûa nö ôùc. Nö ôùc thieâ n nhieâ n hay nö ôùc tö øheä thoáng caáp nö ôùc, ñoä kieàm ñeàu do 3 ion chính taï o ra: hydroxide, carbonic vaø bicarbonate. Trong thö ïc teácaùc muoá i acid yeáu nhö borate, silicate cuõng gaâ y aûnh hö ôûng lôùn ñeán ñoä kieàm. Moät vaø i acid hö õu cô beàn vôùi sö ïoxy hoùa sinh hoïc nhö acid humic vaø caùc daïng muoái cuûa chuùng coù khaû naê ng laø m taêng ñoä kieàm. Trong ñieàu kieän thieâ n nhieâ n thích hôïp, taûo deãdaø ng xuaát hieän vaøtoàn taï i ñoá i vôùi moät vaø i nguoàn nö ô ùc maë t, khi sö û duï ng khí CO2 ôû dang tö ïdo vaøkeát hôïp cuõng laø m taêng pH cuûa nö ôùc. Nhö õng nguoàn nö ôùc ñö ôï c xö ûlyùvôùi hoùa chaát coùchö ùa nhoùm carbonate cuõng laø m taê ng pH. 2. Nguyeân taéc: Dung dòch acid maïnh ñeåñònh phaâ n ñoäkieàm vôùi chæ thò phenolphthalein vaømethyl cam (hoaëc chæ thò hoãn hôïp bromcresol luï c vaømethyl ñoû). - Ñoä kieàm phenol ñö ôïc xaùc ñònh baè ng caùch ñònh phaâ n maãu ñeá n ñieåm ñoåi maø u cuûa chæ thò phenolphthalein (dung dòch tö ømaø u hoàng chuyeå n sang khoâ ng maøu khi pH nhoû hôn 8,3). - Ñoä acid toång coäng ñö ôïc xaùc ñònh baèng ñònh phaâ n maãu ñeán ñieå m ñoåi maøu cuûa chæ thò methyl cam (dung dòch tö ømaø u vaø ng chuyeå n sang maø u da cam khi pH nhoûhôn 4,5) Chuù yù: - Khi xaùc ñònh ñieåm tö ông ñö ông theo chæ thò MO thì maø u da cam naè m giö õa maøu vaøng (moâi trö ôø ng bazô) vaømaø u ñoû(moâ i trö ôø ng acid) neâ n thö ôø ng khoùnhaän thaá y. Ngö ôøi ta coù theåduøng hai oáng chuaå n chö ùa dung dòch NaOH 0,1N vaødung dòch HCl 0.1N, moåi oáng theâm vaø o 1 gioït chæ thò MO ñeåso saùnh ñieå m keát thuùc naø y. - Chæ thò hoãn hôïp bromocresol + methyl ñoû coù maø u tö ông phaûn taï i khoaûng ñoå i maø u vaøôûcuøng trò soápH neân thö ôøng ñö ôïc sö ûduïng roäng raõi hôn. 3. Caùc trôû ngaïi: - Lö ôïng chlorine dö trong nö ôùc uoá ng aûnh hö ôûng ñeán keá t quaû ñònh phaân laøm nhaï t maøu chaát chæ thò. Ñeåtraùnh sai leäch, ta cho theâ m vaøo maãu moät vaø i gioï t Na 2S2O3 0,01N. - Khi maãu nö ôùc coù ñoä maø u vaøñoä ñuï c cao phaûi duøng phö ông phaùp chuaå n ñoä ñieän theá . Nhö õng chaát keát tuûa, xaøboâng, chaát daàu, chaá t raé n lô lö ûng coù theåphuû ñieän cö ï c thuûy tinh laø m cho ñieåm cuoá i ñeá n chaäm. Ñeåkhaé c phuïc hieän tö ôï ng naø y, coù theålaø m saï ch electrode moãi khi tieán haø nh thí nghieäm. - Khoâng loïc, pha loaõng hay coâñaëc maãu. II. DUÏNG CUÏ VAØ THIEÁT BÒ : - Erlen 250mL ----------------------------------------------------------------------------------- 3 - Pipet 1 - Oáng nghieäm trung caùi caùib 10
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa moâi tröôøng - Giaùñôûoáng nghieäm ------------------------------------------------------------------------ 2 1 a - Oáng ñong 100mL caùi caùià - Buret 25mL hoaëc 50ml 1 1 u caùi caùi 1 1 5 caùi caùi0 1 m caùi l - Boùp c a o s u - Bình t i a - Maùy khuaá y tö ø III. HOÙA CHAÁT: - Dung dòch acid sulfudric H2SO4 0,02N: hoø a tan 28mL H2SO4 ñaäm ñaë c trong nö ôùc caát thaø nh 1 lít. Laáy 20mL dung dòch H 2SO4 1N theâ m nö ôùc caá t cho ñuû 1 lít. Ñònh phaân laï i acid naøy baèng Na2CO3 0,02N - Na2CO3 0,02N :hoø a tan 1,06g Na2CO3 ñaõsaáy ôû1050C, theâm nö ôùc caá t thaø nh 1 lít. - Chæ thò maø u phenolphthalein 0,5%. - Chæ thò maø u methyl cam 0,5% - Chæ thò maø u hoãn hôïp bromcresol luïc vaømethyl ñoû: caâ n 20mg methyl ñoû vaø200mg 0 bromoresol luïc pha loaõng thaø nh 100mL vôùi ethanol 95 . III. THÖÏC HAØNH: Neáu maãu coùpH > 8,3: coù2 ñoäkieàm - Laáy 50mL maãu vaø o erlen, theâm 3 gioït chæ thò maø u phenophthalein. Ñònh phaâ n baè ng dung dòch H2SO4 cho ñeán khi dung dòch vö ø a maá t maøu hoàng. Ghi theåtích V 1mL H2SO4 0,02N ñaõduø ng ñeåtính ÑOÄKIEÀ M PHENOL (P). - Laáy 50mL maãu vaø o erlen khaùc, theâ m 3 gioï t chæ thò methyl cam Laá y 50mL maãu vaø o erlen, theâm 3 gioï t chæ thò maø u methyl cam (hay 3 gioï t chæ thò maø u hoãn hôï p). Ñònh phaân maãu baèng dung dòch H2SO4 cho ñeá n khi dung dòch coù maø u da cam (maø u giö õa hai oáng ñoái chö ùng). Neáu duø ng chæ thò hoãn hôï p , taï i ñieå m keát thuùc dung dòch chuyeå n tö ø 11
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa moâi tröôøng maøu xanh sang maø u ñoû xaùm. Ghi theåtích V 2mL H2SO4 0,02N ñaõduø ng ñeåtính ñoä kieàm toång coäng. Neáu maãu coùpH < 8,3: chæ coùñoäkieàm toå ng coäng - Laáy 50mL maãu vaø o erlen, theâm 3 gioï t chæ thò maø u methyl cam (hay 3 gioï t chæ thò maøu hoãn hôïp). Ñònh phaân maãu baè ng dung dòch H 2SO4 cho ñeá n khi dung dòch coùmaø u da cam (maø u giö õa hai oá ng ñoái chö ùng). Neáu duøng chæ thò hoãn hôï p, taï i ñieå m keá t thuùc dung dòch chuyeån tö ømaø u xanh sang maøu ñoû xaùm. Ghi theåtích V2mL H2SO4 0,02N ñaõduøng ñeåtính ÑOÄKIEÀ M TOÅ NG COÄNG. - Laøm hai oáng ñoái chö ùng, cho vaø o hai oá ng nghieäm moãi oá ng 2mL maãu, oáng thö ù nhaá t theâm 1mL H2SO4 1N + 3 gioït methyl cam, oá ng thö ùhai theâ m 1mL NaOH 1N + 3 gioï t methyl cam. 12
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa moâi tröôøng BAØI 4 : XAÙC ÑÒNH CHLORIDE I. GIÔÙI THIEÄU CHUNG: Chloride (Cl-) laøion chính trong nö ôùc thieâ n nhieâ n vaønö ôùc thaûi. Vò maë n cuûa chloride thay ñoåi tuø y theo haøm lö ôïng vaøthaønh phaàn hoùa hoï c cuûa nö ôùc. Vôùi maãu chö ùa 250 mg/l Cl- ngö ôø i ta coùtheånhaän ra vò maën neáu trong nö ôùc coùchö ùa ion Na +. Tuy nhieâ n, khi maãu nö ôùc coùñoäcö ùng cao, vò maën laï i khoùnhaän bieá t duønö ôùc coùchö ùa ñeán 1.000 mg/L Cl-. Haø m lö ôïng chloride cao seõgaây aûnh hö ôûng xaáu ñeán sö ïtaê ng trö ôûng cuûa caâ y troàng. Chloride (mg/l) = V1 V0 * 1000 Vmaãu - MNaCl / MCl = 1,65 NaCl (mg/l) = chloride (mg/l) x 1,65 1. Nguyeân taéc: Trong moâi trö ôø ng trung hoø a hay kieàm nheï , potassium chromate (K 2CrO4) coù theå ñö ôïc duøng laøm chaát chæ thò taïi ñieåm keá t thuùc trong phö ông phaùp ñònh phaâ n chloride baè ng dung dòch baïc nitrate (AgNO3). Ag+ --------------------------------------------------------------------------------------------------+ Cl- --------------------------------------------------------------------------------------------------- → ------------------------------------------------------------------------------------------------------- A gCl --------------------------------------------------------------------------------------------------- (Ksp = 3 x 10-10) (1) + 2- 2Ag + CrO4 → Ag2CrO4 ñoûnaâ u (Ksp = 5 x 10-12) (2) Dö ïa vaø o sö ïkhaùc bieät cuûa tích soátan, khi theâ m dung dòch AgNO 3 vaø o maãu coù hoãn hôïp Cl- vaøCrO42-, Ag+ laäp tö ùc phaûn ö ùng vôùi ion Cl - dö ôùi daï ng keá t tuûa traé ng ñeán khi hoaø n toaøn, sau ñoùphaûn ö ùng (2) seõxaûy ra cho keá t tuûa ñoûgaïch deãnhaän thaá y. 2. Caùc trôû ngaïi: Nhö õng chaát thö ôø ng coùtrong nö ôùc uoáng haàu nhö khoâ ng aûnh hö ôûng gì ñeá n vieäc ñònh phaân. Caùc ion bromic, iodide, cyanide ñö ôï c xem nhö tö ông ñö ông vôùi chloride. Rieâ ng sulfide, thiosulfate, sulfite coù theåcan thieäp vaø o phaûn ö ùng (1). Tuy nhieâ n sulfite deãdaøng bò oxy hoùa bôûi nö ôùc oxy giaø(H 2O2) trong moâ i trö ôø ng trung hoø a. Thiosulfate vaøsulfide bò maát aûnh hö ôûng trong moâi trö ôø ng kieàm. Orthophosphate vôùi haø m lö ôïng cao > 25 mg/l cuõng taùc duïng vôùi AgNO3 nhö ng ñieàu naø y ít xaûy ra. Haø m lö ôï ng saét treâ n 10 mg/l cuõng seõ che laép sö ïñoåi maøu taïi ñieåm keát thuùc. II. DUÏNG CUÏ VAØ THIEÁT BÒ: 1 oáng ñong 1 becher 250mL -------------------------------------------------------------------------------- 100mL 1 bình tia 1 boùp cao su 3 erlen 250mL 1 ñuõa thuûy tinh 1 buret 25mL 1 pipet baàu 50mL Pheãu loïc vaø 13 giaáy ñònh lö ôïng o
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa moâi tröôøng III.HOÙA CHAÁT: - AgNO3 0,0141N: caân 2,395g AgNO3 hoø a tan vôùi nö ôùc caát vaøñònh mö ùc thaønh 1 lít - Chæ thò maø u K2CrO4: hoø a tan 2,5g K2CrO4 trong 30mL nö ôùc caá t, theâm tö øng gioï t AgNO3 ñeán khi xuaá t hieän maø u ñoû roõ. Ñeåyeâ n 12 giôø , loï c, pha loaõng dung dòch qua loïc thaø nh 50mL vôùi nö ôùc caát. - Dung dòch huyeàn treo Al(OH) 3: hoø a tan 125g AlK(SO 4)2.12H2O hay Al(NH4)(SO4)2.12H2O trong 1 lít nö ôùc caá t, laø m aám 60 0C, theâ m tö øtö ø55mL NH4OH ñaäm ñaëc, laéc ñeàu. Ñôïi 1 giôørö ûa huyeàn treo nhieàu laàn vôùi nö ôùc caát ñeá n khi nö ôùc rö ûa khoâng coøn Cl- nö õa (thö ûbaèng AgNO3) sau ñoùcho theâ m nö ôùc caát cho ñuû1 lít. - Chæ thò maø u phenolphthalein. - NaOH 0,1N (hoaëc H2SO4 0,1N) tuø y pH maãu ban ñaàu. - H2O2 30%. IV. THÖÏC HAØNH - Laáy 50mL maãu hay moät lö ôïng maãu thích hôï p vaøpha loaõng thaø nh 50mL vôùi nö ôùc caát. - Neáu maãu coù ñoä maø u cao, theâm 3mL huyeàn treo khuaá y kyõ, laéng, loï c, rö ûa giaáy loï c nö ôùc rö ûa nhaäp chung vaø o nö ôùc qua loïc. - Ñònh phaân maãu trong khoaûng pH = 7 – 10 (toá t nhaát laø7 – 8). Neá u pH ngoaø i khoaûng naøy toát nhaát neân trung hoøa trö ôùc khi theâm 3 gioït chæ thò K 2CrO4. - Duø ng dung dòch AgNO3 0,0141N ñònh phaâ n ñeán khi dung dòch tö ømaø u vaø ng chuyeå n sang maø u ñoû gaïch coù theåso vôùi maãu traéng goàm nö ôùc caá t vôùi chæ thò K 2CrO4). Ghi theåtích V1mL AgNO3 sö ûduïng. - Laø m maãu traéng coù theåtích ñoàng vôùi theåtích maãu. Ghi nhaän theåtích V 0 mL AgNO3 sö ûduïng. 14
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa moâi tröôøng BAØI 5 : XAÙC ÑÒNH ÑOÄ CÖÙNG VAØ CaCl PHAÀN MOÄT: ÑOÄ CÖÙNG TOÅNG COÄNG I. GIÔÙI THIEÄU CHUNG 1. YÙ nghóa moâi tröôøng: Ñoä cö ùng ñö ôïc hieåu laøkhaû naê ng taï o boï t cuûa nö ôùc vôùi xaøboâ ng. Ion calci vaømagieâ trong nö ôùc seõkeát tuûa vôùi xaøboâng, do ñoù laøm giaûm sö ùc caê ng beàmaë t vaøphaù huûy ñaë c tính taïo boï t. Nhö õng ion dö ông ña hoùa trò khaùc cuõng coùtheåkeá t tuûa vôùi xaøboâng, nhö ng thö ôøng nhö õng ion naø y ôû traïng thaùi phö ùc chaá t, hoaë c laøchaát hö õu cô, do ñoù aûnh hö ôûng cuûa chuùng trong nö ôùc khoâng ñaùùng keåvaøraát khoùxaùc ñònh. Treâ n thö ïc teá, ñoäcö ùng toå ng coäng ñö ôï c xaùc ñònh baèng toång haø m lö ôïng calci, magne vaøñö ôï c bieå u thò baè ng mgCaCO 3/l. 2. Nguyeân taéc (phöông phaùp ñònh phaân baèng EDTA) Ô ÛpH 10,0 + 0,1, muoái Natri cuûa Ethylenediamine-tetra-acetic acid (Na-EDTA) seõ taïo thaø nh phö ùc chaát vôùi ion kim loaï i ña hoùa trò dö ông. Ñònh phaâ n ñoäcö ùng toå ng coäng vôùi dung dòch Na-EDTA (hay EDTA) vôùi chaá t chæ thò Eryochroma Black T, dung dòch seõ chuyeån tö ømaøu ñoûrö ôïu vang sang xanh dö ông taï i ñieå m keát thuùc. 3. Caùc yeáu toá aûnh höôûng Moät vaø i kim loaïi naëng gaây trôû ngaï i cho vieäc ñònh phaân, laøm chæ thò nhaï t maø u daàn hay khoâng roõraø ng taïi ñieåm keát thuùc. Coùtheåkhaé c phuïc trôûngaïi naø y baèn g caùch theâ m hoùa chaát che trö ôùc luùc ñònh phaân. Muoá i Mg-EDTA coù taùc duï ng nhö moät chaá t phaûn ö ùng keùp 2+ vö ø a taïo phö ùc vôùi caùc kim loaïi naëng, vö ø a giaûi phoùng Mg vaø o trong maãu, coù theåduø ng thay theácho caùc chaá t che coù muø i khoù chòu vaøñoäc tính. Muoá i Mg-EDTA chæ coù taùc duï ng tích cö ïc khi thay theácho caùc kim loaï i naë ng song khoâ ng laø m bieá n ñoå i ñoäcö ùng toå ng coäng trong maãu nö ôùc. II. DUÏNG CUÏ VAØ THIEÁT BÒ - 3 erlen 250mL - 1 buret 25mL - 1 pipet baàu 50ml - 1 bình tia - 1 becher 100ml - 1 boùp cao su - 1 pheãu thuûy tinh - 1 oá ng nhoûgioï t - 1 muoãng nhö ïa III. HOÙA CHAÁT: 1. Dung dòch ñeäm Caùch 1: Hoøa tan 16,9g NH4Cl trong 143mL NH4OH ñaäm ñaë c, theâ m 1,25g muoá i Mg-EDTA roài theâm nö ôùc caá t cho ñuû250mL. 15
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa moâi tröôøng Caùch 2: Hoø a tan 16,9g NH4Cl trong 143mL NH4OH ñaäm ñaë c, theâm 1,179g muoái Na-EDTA (PA) vaø780mg MgSO4.7H2O (hoaë c 644mg MgCl2.6H2O trong 50mL nö ôùc caá t) roài theâ m nö ôùc caát vaø o cho ñuû250mL. Dung dòch treân chö ùa trong chai nhö ïa deûo hay chai thuûy tinh trung tính, thôø i haïn sö û duïng khoâng quaù moät thaùng. Ñaäy kín naé p ñeångaên NH3 bay hôi vaøCO2 ngoaø i khoâ ng khí xaâm nhaäp vaø o dung dòch. Theâm vaø o maãu dung dòch ñeäm, neá u dung dòch maãu ñònh phaâ n chö a ñaïttôùi pH 10,0 + 0,1 taïi ñieåm keá t thuùc chuaå n ñoä. 2. Chaát chæ thò maøu: Eriochrome Black T: muoái natri daãn xuaá t tö ø1-(1-hydro-2-naphthylazo)-5-nitro-2- naphthol-4-sulfonic acid), coùtheåpha theo hai caùch: Caùch 1 : Hoø a tan 0,5g chæ thò neâ u treâ n 100g 2.2’.2’’– nitrilotriethanol. Theâ m hai gioït trong moãi 50mL maãu. Chænh theåtích maãu neá u caàn thieát. Caùch 2 : Coùtheåduø ng dö ôùi daïng tinh theåkhoâbaè ng caùch pha trong muoá i tinh khieá t theo khoaûng 2,5 %. Neáu taïi ñieåm keát thuùc chuaån ñoä, sö ïthay ñoå i maøu cuûa chæ thò khoâ ng roõraøng, trong trö ôø ng hôïp naø y caàn phaûi theâm taùc nhaân che. Neá u cho chaá t che NaCN vaø o maãu maøñieå m ñoåi maøu vaãn khoâng roõraø ng, nguyeân nhaâ n coùtheådo chaá t chæ thò maø u bò hö . 3. Dung dòch chuaån EDTA 0,01M: Caân 3,723g EDTA. Hoø a tan trong nö ôùc caá t vaøpha thaø nh 1.000mL. Dung dòch chuaån EDTA phaûi ñö ôï c chö ùa trong chai thuûy tinh trung tính hay bình nhö ïa polyethylen. 4. Dung dòch sodium hydroxide: NaOH 0,1N: IV. THÖÏC HAØNH: Laáy 50mL maãu cho vaø o erlen, theâ m 1mL dung dòch ñeäm, ñeåpH ñaï t ñeán 10 + 0,1. Theâm moät ít chæ thò maøu, laéc ñeàu. Ñònh phaâ n baèng dung dòch EDTA, dung dòch chuyeå n tö ømaøu ñoû sang xanh da trôøi taï i ñieå m keát thuùc. Ghi nhaän theåtích EDTA ñaõduø ng ñeåtính ñoäcö ùng toång coäng. 16
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa moâi tröôøng PHAÀN HAI: XAÙC ÑÒNH CaCl I. GIÔÙI THIEÄU CHUNG: 1. YÙ nghóa moâi tröôøng: Calci laømoät trong nhö õng nguyeâ n toáthö ôø ng gaëp trong nö ôùc thieâ n nhieân vì chaûy qua nhö õng vuøng coù nhieàu ñaù voâi, thaïch cao, dolomit… Tuø y theo nguoàn goá c vaøcaùch xö û lyù maø haøm lö ôïng calci trong nö ôùc coù tö ø0 ñeá n vaø i traêm mg/l. Chæ vôùi moät lö ôï ng nhoû calci cacbonate cuõng coùtheåtaïo neân moät maø ng cö ùng baùm vaø o maë t trong caùc oá ng daãn theo thôø i gian tích tuï,baûo veäkim loaï i choáng laï i sö ïaên moø n. Tuy nhieân, lôùp maøng naøy laï i laømoät tai haïi lôùn cho nhö õng thieá t bò sö û duïng ôû nhieät ñoäcao nhö noài hôi… . Phö ông phaùp laø m meàm nö ôùc baèng hoùa chaát hoaëc nhö ïa trao ñoå i ion thö ôøng ñö ôï c aùp duï ng ñeåkhö û bôùt calci tôùi mö ùc chaáp nhaän ñö ôïc. 2. Nguyeân taéc: Trong dung dòch thí nghieäm, ôû pH 12 – 13, toaø n boämagie seõbò keá t tuûa dö ôùi daï ng hydroxide. Ñònh phaân calci baèng dung dòch EDTA vôùi chaá t chæ thò Murexide, dung dòch seõchuyeån tö ømaø u hoàng sang tím taïi ñieå m keá t thuùc. 3. Caùc aûnh höôûng: Moät vaø i kim loaï i naëng gaây trôûngaïi cho vieäc ñònh phaâ n, laø m chæ thò nhaï t maøu daàn hay khoâng roõraø ng taïi ñieåm keát thuùc. Coùtheåkhaé c phuïc trôûngaïi naø y baèng caùch theâ m hoùa chaát che trö ôùc luùc ñònh phaân. Muoá i Mg-EDTA coù taùc duï ng nhö moät chaá t phaûn ö ùng keùp 2+ vö ø a taïo phö ùc vôùi caùc kim loaïi naëng, vö øa giaûi phoùng Mg vaø o trong maãu, coù theåduø ng thay theácho caùc chaá t che coù muø i khoù chòu vaøñoäc tính. Muoá i Mg-EDTA chæ coù taùc duï ng tích cö ïc khi thay theácho caùc kim loaï i naë ng song khoâ ng laøm bieá n ñoå i ñoäcö ùng toå ng coäng trong maãu nö ôùc. II. DUÏNG CUÏ VAØ THIEÁT BÒ: - 3 Erlen250mL 3 caùi - 1 Buret 25mL 1 caùi - 1 Pipet baàu 50ml 1 caùi - 1 Bình tia 1 caùi - 1 Becher 100ml 1 caùi - 1 Boùp cao su 1 caùi - 1 Pheãu thuûy tinh 1 caùi - 1 Oá ng nhoûgioï t 1 caùi - 1 Pipet 10ml 1 caùi - 1 Muoãng nhö ïa 1 caùi III. HOÙA CHAÁT - Dung dòch NaOH - Chæ thòmaø u Murexide: caân 200mg murexide vaø100g NaCl nghieàn nhoû, troän ñeàu. - EDTA 0,01M 17
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa moâi tröôøng IV. THÖÏC HAØNH Laáy 50mL maãu, theâm 2mL dung dòch NaOH 1N hoaë c moät theåtích lôùn hôn ñeånaâng pH leân 12 – 13, laéc ñeàu. Theâm chæ thò maø u murexide, dung dòch coùmaø u hoàng nhaït. Ñònh phaân baèng dung dòch EDTA 0,01M, dung dòch chuyeå n tö øhoàng sang tím taï i ñieå m keát thuùc. Ñeåkieåm soaùt ñieåm keát thuùc chuaå n ñoä, caàn ghi nhaän theåtích EDTA ñaõduø ng, sau ñoùtheâm moät hai gioïtEDTA ñeåñaûm baûo maø u cuûa dung dòch khoâ ng ñoåi. Chuù yù: Ñeåtraùnh keát tuûa, vieäc ñònh phaân caàn thö ï c hieän nhanh choùng sau khi naâ ng pH. 18
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa moâi tröôøng BAØI 6: XAÙC ÑÒNH HAØM LÖÔÏNG SULFATE I. GIÔÙI THIEÄU CHUNG: 1. YÙ nghóa moâi tröôøng: Sulfate laømoät trong nhö õng ion chính hieän dieän trong nö ôùc thieâ n nhieâ n. Trong nö ôùc caáp, haøm lö ôïng Sulfate cao seõaûnh hö ôûng ñeá n sö ùc khoûe con ngö ôøi. Nhö õng vuøng ñaá t sình laày, baõi boài laâu naêm, sulfur hö õu cô bò khoaùng hoùa daàn daàn seõtaï o thaønh sulfate. Nö ôùc chaûy qua caùc mieàn ñaát moû mang theo nhieàu sulfate, haø m lö ôï ng khaù cao do sö ïoxy hoùa quaëng hoaø ng thieác. Sulfate laømoät trong nhö õng chæ tieâ u ñaë c trö ng cuûa nhö õng vuøng nö ôùc nhieãm pheø n. 2. Nguyeân taéc: Trong moâi trö ôø ng acetic acid, sulfate taùc duï ng vôùi barium chloride taï o thaø nh barium sulfate keát tuûa maø u traéng ñuï c. Noàng ñoäsulfate ñö ôï c xaùc ñònh baè ng caùch so saùnh vôùi dung dòch tham chieáu ñaõbieáttrö ôùc noàng ñoätreâ n ñö ôø ng cong chuaå n. 2+ 2- --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ba + SO4 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ba SO4 (tuûa traé ng ñuï c) Phö ông phaùp xaùc ñònh SO42-theo phö ông phaùp ñoä ñuï c cho pheùp xaùc ñònh haø m 2- lö ôïng SO4 tö ø1 tôùi 40 mg/l. 3. Caùc yeáu toá aûnh höôûng: Maø u vaøcaùc chaát lô lö ûng coù maë t trong nö ôùc laøtrôû ngaïi chính cho vieäc xaùc ñònh sulfate. Moät soáchaát lô lö ûng coùtheåloaï i boûbaè ng caùch loï c, haø m lö ôï ng silica treâ n 500 mg/l cuõng caûn trôûvieäc taïo thaø nh tuûa BaSO4. Ngoaø i ra, trong nö ôùc khoâ ng coøn moät ion naø o keát tuûa vôùi barium trong moâi trö ôø ng acid maï nh neâ n vieäc xaùc ñònh coù theåtieá n haø nh ôû nhieät ñoäthay ñoåi khoaûng 100C vaøkhoâng bò aûnh hö ôûng. II. DUÏNG CUÏ VAØ THIEÁT BÒ - Pipette baàu 25 ml 1 caùi - Pheãu thuûy tinh 1 caùi - Quaûboùp cao su 1 caùi - Bình ñònh mö ùc 100ml 1 caùi - Pipette vaïch 10 ml 1 caùi - Bình tia 1 caùi - Erlen 250 ml 7 caùi - Ñuõa thuûy tinh 1 caùi - Spectrophotometer 1 caùi - Muoãng nhö ï a 1 caùi - Cuvert nhö ïa 1 caùi III. HOÙA CHAÁT: - Dung dòch ñeäm: hoø a tan 30g magnesium chloride (MgCl 2.6H2O) + 5g sodium acetate (CH3COONa.3H2O) + 1,0g potassium nitrate (KNO3) + 20mL acetic acid 99% (CH3COOH) trong 500mL nö ôùc caá t, pha thaø nh 1.000mL. 19
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa moâi tröôøng - Barium chloride BaCl2 tinh theå. - Dung dòch Sulfate chuaån: Laáy chính xaùc 10,4mL H 2SO4 0,02N chuaån + nö ôùc caát = 100mL hoaëc 147,9mg Na2SO4 khan + nö ôùc caá t pha thaø nh 1.000mL. IV. THÖÏC HAØNH: --------------------------------------------------------------------------------- - Loïc maãu. - Laáy 25mL maãu sau khi loïc cho vaø o erlen (maãu traé ng baè ng nö ôùc caá t) pha loaõng maãu neáu caàn thieát sao cho ñoä haá p thu cuûa maãu caàn xaùc ñònh phaûi naèm trong khoaûng ñoähaáp thu cuûa ñö ôø ng chuaå n. - Theâm vaøo 5mL dung dòch ñeäm, laé c ñeàu. - Theâm vaøo 0,5g BaCl2, laéc ñeàu trong voø ng 1 phuùt . - Ño ñoähaáp thu treân maùy spectrophotometer ôûbö ôùc soùng = 420nm. Chuù yù: neáu maãu coù maøu vaøñuïc, laø m maãu traé ng baè ng chính maãu gioáng caùc bö ôùc treâ n nhö ng khoâng cho vaøo BaCl 2 Chuaån bò ñö ôø ng chuaån theo thö ùtö ïsau: STT 0 1 2 3 4 5 V(ml) dd SO4-2 chuaån 0 1 2 3 4 5 V(ml) nö ôùc caát 25 24 23 22 21 20 V(ml) dd ñeäm 5 BaCl2 tinh theå(g) 0,5 C (mg) 0 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 C (mg/l) 0 4 8 12 16 20 20
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Giáo trình Thực hành Hoá hữu cơ
164 p | 5164 | 1610
-
Giáo trình Thực hành Hóa hữu cơ - ĐH Quy Nhơn
147 p | 1246 | 371
-
Giáo trình thí nghiệm công nghệ thực phẩm - Chương 5 - Bài 3 & 4
13 p | 396 | 153
-
Giáo trình Thí nghiệm hóa kỹ thuật môi trường
39 p | 666 | 147
-
Giáo trình thí nghiệm công nghệ thực phẩm - Chương 7 - Bài 1 & 2
11 p | 345 | 145
-
Giáo trinh : Thí nghiệm hóa phân tích part 4
9 p | 1441 | 127
-
Giáo trình Thực hành kỹ thuật phòng thí nghiệm
51 p | 398 | 123
-
Giáo trình thí nghiệm công nghệ thực phẩm - Chương 5 - Bài 1 & 2
13 p | 374 | 120
-
Giáo trình thực hành hóa hữu cơ - CĐ Công nghiệp 4
41 p | 369 | 77
-
Giáo trình Kỹ thuật phòng thí nghiệm
62 p | 499 | 73
-
Giáo trình thí nghiệm công nghệ thực phẩm - Chương 3 - Bài 3 & 4
4 p | 218 | 71
-
Giáo trình thực hành Hóa hữu cơ - Trường Đại học Quy Nhơn
146 p | 121 | 26
-
Giáo trình Thí nghiệm hóa môi trường (hệ Cao đẳng và Trung cấp): Phần 2
33 p | 103 | 11
-
Giáo trình Thí nghiệm Hóa đại cương - Đại học Lạc Hồng
48 p | 91 | 6
-
Giáo trình Thực hành hóa vô cơ (giáo trình dùng cho sinh viên sư phạm): Phần 1
28 p | 14 | 5
-
Giáo trình Thực hành hóa vô cơ (giáo trình dùng cho sinh viên sư phạm): Phần 2
57 p | 12 | 5
-
Giáo trình Thực hành tổng hợp hóa học vô cơ: Phần 1
48 p | 20 | 4
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn