Giáo trình Thống kê kinh doanh (Dành cho các ngành: Trình độ cao đẳng)

i<br /> <br /> Lời giới thiệu<br /> Để đáp ứng nhu cầu về tài liệu giảng dạy và học tập cho sinh viên trình độ cao<br /> đẳng; đặc biệt là yêu cầu đảm bảo và nâng cao chất lượng đào tạo; Trường Cao đẳng<br /> Thương mại chủ trương tổ chức biên soạn giáo trình, bài giảng chung các môn học,<br /> học phần đang được triển khai giảng dạy.<br /> Thực hiện chủ trương trên, Khoa Tài chính-Ngân hàng đã phân công giảng viên<br /> thuộc bộ môn Thống kê biên soạn giáo trình Thống kê kinh doanh để dùng chung cho<br /> sinh viên các ngành: Quản trị kinh doanh, Quản trị dịch vụ và du lịch lữ hành, Quản<br /> trị khách sạn, Quản trị nhà hàng và dịch vụ ăn uống, Marketing, Kinh doanh thương<br /> mại, Tài chính - Ngân hàng, Bảo hiểm, Kế toán, Kiểm toán trình độ cao đẳng, giúp<br /> cho việc giảng dạy của giảng viên và việc học tập của sinh viên được thuận lợi.<br /> Giáo trình Thống kê kinh doanh được biên soạn dựa theo đề cương chi tiết học<br /> phần Thống kê kinh doanh và kế thừa Giáo trình Nguyên lý Thống kê –Trường Cao<br /> đẳng Thương mại của nhóm tác giả Nguyễn Thị Việt Châu (chủ biên)- Huỳnh Văn<br /> Đặng- Lê Thị Thanh Thủy; Cũng như tham khảo các tài liệu Lý thuyết thống kêTrường Đại học Kinh tế quốc dân PGS.TS. Trần Ngọc Phác, TS. Trần Thị Kim Thu<br /> (chủ biên), Thống kê doanh nghiệp - GS.TS. Phạm Ngọc Kiểm - PGS.TS. Nguyễn Công<br /> Nhự NXB Giáo dục Việt Nam; Thống kê thương mại trong nền kinh tế thị trường - TS.<br /> Lê Trần Hảo NXB Thống kê.<br /> Nội dung của giáo trình bao gồm 7 chương:<br /> Chương 1. Những vấn đề chung về thống kê học<br /> Chương 2. Một số chỉ tiêu tổng hợp thống kê<br /> Chương 3. Dãy số thời gian<br /> Chương 4. Chỉ số thống kê<br /> Chương 5. Thống kê kết quả sản xuất và giá thành sản phẩm<br /> Chương 6. Thống kê lưu chuyển hàng hóa<br /> Chương 7. Thống kê lao động và tiền lương<br /> Để giáo trình này đến tay người đọc, tác giả ghi nhận và cam ơn s ự giúp đỡ,<br /> ̉<br /> tham gia ý kiến góp ý, biên tập, sửa chữa của hội đồng khoa học cấp khoa và hội<br /> đồng khoa học nhà trường.<br /> Mặc dù đã rất cố gắng, tuy nhiên giáo trình Thống kê kinh doanh vẫn không<br /> tránh được những sai sót nhất định. Tác giả chân thành mong đợi nhận được sự góp ý<br /> của bạn đọc để lần tái bản sau được hoàn thiện hơn.<br /> Các ý kiến tham gia xin được gửi về địa chỉ thongke.tcnh@gmail.com<br /> Trân trọng cảm ơn!<br /> Tác giả<br /> <br /> ThS. Nguyễn Thị Việt Châu<br /> ii<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> Lời giới thiệu ................................................................................................................. ii<br /> Mục lục ......................................................................................................................... iii<br /> CHƢƠNG 1. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ THỐNG KÊ HỌC ...........................1<br /> I. Đối tƣợng của thống kê học .........................................................................................1<br /> 1. Sơ lƣợc về sự hình thành và phát triển của thống kê học ..........................................1<br /> 2. Khái niệm thống kê ...................................................................................................2<br /> 3. Đối tƣợng nghiên cứu của thống kê ..........................................................................3<br /> II. Một số khái niệm thƣờng dùng trong thống kê...........................................................4<br /> 1. Tổng thể thống kê và đơn vị tổng thể ........................................................................4<br /> 2. Tiêu thức thống kê .....................................................................................................5<br /> 3. Chỉ tiêu thống kê .......................................................................................................5<br /> III. Các loại thang đo trong thống kê ...............................................................................6<br /> 1. Thang đo định danh ...................................................................................................6<br /> 2. Thang đo thứ bậc .......................................................................................................6<br /> 3. Thang đo khoảng .......................................................................................................7<br /> 4. Thang đo tỷ lệ ............................................................................................................7<br /> IV. Khái quát quá trình nghiên cứu thống kê ..................................................................7<br /> 1. Điều tra thống kê .......................................................................................................8<br /> 2. Tổng hợp thống kê...................................................................................................12<br /> 3. Phân tích thống kê ...................................................................................................22<br /> Câu hỏi ôn tập ................................................................................................................25<br /> Bài tập ............................................................................................................................26<br /> Tài liệu tham khảo .........................................................................................................27<br /> CHƢƠNG 2. MỘT SỐ CHỈ TIÊU TỔNG HỢP THỐNG KÊ ...............................28<br /> I. Số tuyệt đối.................................................................................................................28<br /> 1. Khái niệm ................................................................................................................28<br /> 2. Đặc điểm..................................................................................................................28<br /> 3. Phân loại ..................................................................................................................29<br /> II. Số tƣơng đối ..............................................................................................................29<br /> 1. Khái niệm ................................................................................................................29<br /> 2. Đặc điểm..................................................................................................................30<br /> 3. Phân loại ..................................................................................................................30<br /> III. Số bình quân ............................................................................................................36<br /> 1. Khái niệm ................................................................................................................36<br /> 2. Đặc điểm..................................................................................................................37<br /> 3. Phân loại ..................................................................................................................37<br /> 4. Mốt ..........................................................................................................................43<br /> 5. Số trung vị ...............................................................................................................46<br /> IV. Các chỉ tiêu đo độ biến thiên của tiêu thức .............................................................48<br /> 1. Khoảng biến thiên ...................................................................................................49<br /> 2. Độ lệch tuyệt đối bình quân ....................................................................................50<br /> 3. Phƣơng sai ...............................................................................................................51<br /> 4. Độ lệch chuẩn ..........................................................................................................51<br /> 5. Hệ số biến thiên .......................................................................................................52<br /> Câu hỏi ôn tập ................................................................................................................53<br /> iii<br /> <br /> Bài tập ............................................................................................................................54<br /> Tài liệu tham khảo .........................................................................................................58<br /> CHƢƠNG 3. DÃY SỐ THỜI GIAN ..........................................................................59<br /> I. Khái niệm, cấu thành, phân loại dãy số thời gian ......................................................59<br /> 1. Khái niệm ................................................................................................................59<br /> 2. Cấu thành .................................................................................................................59<br /> 3. Phân loại ..................................................................................................................59<br /> II. Các chỉ tiêu phân tích dãy số thời gian .....................................................................60<br /> 1. Mức độ bình quân theo thời gian ............................................................................60<br /> 2. Lƣợng tăng (giảm) tuyệt đối....................................................................................62<br /> 3. Tốc độ phát triển ......................................................................................................63<br /> 4. Tốc độ tăng (giảm) ..................................................................................................64<br /> 5. Giá trị tuyệt đối của 1% tăng (giảm) .......................................................................65<br /> III. Dự đoán thống kê ....................................................................................................65<br /> 1. Khái niệm ................................................................................................................65<br /> 2. Một số phƣơng pháp dự đoán thống kê thƣờng dùng .............................................67<br /> Câu hỏi ôn tập ................................................................................................................68<br /> Bài tập ............................................................................................................................69<br /> Tài liệu tham khảo .........................................................................................................70<br /> CHƢƠNG 4. CHỈ SỐ THỐNG KÊ ...........................................................................71<br /> I. Khái niệm, tác dụng, phân loại chỉ số ........................................................................71<br /> 1. Khái niệm ................................................................................................................71<br /> 2. Tác dụng ..................................................................................................................71<br /> 3. Phân loại ..................................................................................................................72<br /> II. Phƣơng pháp lập chỉ số .............................................................................................73<br /> 1. Chỉ số động thái .......................................................................................................73<br /> 2. Chỉ số so sánh ..........................................................................................................76<br /> 3. Chỉ số kế hoạch .......................................................................................................80<br /> III. Hệ thống chỉ số ........................................................................................................81<br /> 1. Khái niệm ................................................................................................................81<br /> 2. Phƣơng pháp lập ......................................................................................................82<br /> 3. Tác dụng ..................................................................................................................82<br /> BÀI ĐỌC THÊM. PHƢƠNG PHÁP TÍNH CHỈ SỐ GIÁ TIÊU DÙNG ...............84<br /> 1. Mục đích của chỉ số giá tiêu dùng .............................................................................84<br /> 2. Khái niệm giá tiêu dùng ............................................................................................84<br /> 3. Chỉ số giá tiêu dùng ...................................................................................................84<br /> 4. Phƣơng pháp tính chỉ số giá tiêu dùng ......................................................................85<br /> Câu hỏi ôn tập ................................................................................................................86<br /> Bài tập ............................................................................................................................86<br /> Tài liệu tham khảo .........................................................................................................89<br /> CHƢƠNG 5. THỐNG KÊ KẾT QUẢ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM ....... 90<br /> I. Thống kê kết quả sản xuất ..........................................................................................90<br /> 1. Khái niệm, nhiệm vụ ...............................................................................................90<br /> 2. Hệ thống chỉ tiêu thống kê kết quả sản xuất ...........................................................92<br /> 3. Phân tích kết quả sản xuất .......................................................................................96<br /> II. Thống kê giá thành sản phẩm .................................................................................100<br /> 1. Khái niệm, nhiệm vụ .............................................................................................100<br /> 2. Phân tích giá thành sản phẩm ................................................................................101<br /> iv<br /> <br /> Câu hỏi ôn tập ..............................................................................................................114<br /> Bài tập ..........................................................................................................................114<br /> Tài liệu tham khảo .......................................................................................................120<br /> CHƢƠNG 6. THỐNG KÊ LƢU CHUYỂN HÀNG HOÁ .....................................121<br /> I. Khái niệm, phân loại lƣu chuyển hàng hoá ..............................................................121<br /> 1. Khái niệm, nhiệm vụ .............................................................................................121<br /> 2. Phân loại ................................................................................................................121<br /> II. Hệ thống chỉ tiêu thống kê lƣu chuyển hàng hoá ...................................................123<br /> 1. Chỉ tiêu mua hàng..................................................................................................123<br /> 2. Chỉ tiêu bán hàng ...................................................................................................123<br /> 3. Chỉ tiêu dự trữ hàng hoá ........................................................................................124<br /> III. Phân tích lƣu chuyển hàng hoá ..............................................................................128<br /> 1. Phân tích tình hình thực hiện lƣu chuyển hàng hoá theo mặt hàng ......................128<br /> 2. Phân tích tình hình thực hiện lƣu chuyển hàng hoá theo tổng trị giá ....................129<br /> 3. Phân tích tình hình thực hiện lƣu chuyển hàng hoá theo đơn vị kinh doanh ........130<br /> 4. Phân tích tình hình thực hiện lƣu chuyển hàng hoá theo tiến độ ..........................132<br /> 5. Phân tích tình hình thực hiện lƣu chuyển hàng hoá theo thời vụ ..........................133<br /> 6. Phân tích tốc độ lƣu chuyển hàng hoá ...................................................................134<br /> Câu hỏi ôn tập ..............................................................................................................140<br /> Bài tập ..........................................................................................................................140<br /> Tài liệu tham khảo .......................................................................................................145<br /> CHƢƠNG 7. THỐNG KÊ LAO ĐỘNG VÀ TIỀN LƢƠNG ................................146<br /> I. Thống kê lao động ....................................................................................................146<br /> 1. Khái niệm, nhiệm vụ .............................................................................................146<br /> 2. Hệ thống chỉ tiêu thống kê lao động .....................................................................146<br /> II. Thống kê năng suất lao động ..................................................................................153<br /> 1. Khái niệm, nhiệm vụ .............................................................................................153<br /> 2. Hệ thống chỉ tiêu thống kê năng suất lao động .....................................................154<br /> 3. Phân tích năng suất lao động .................................................................................155<br /> III. Thống kê tiền lƣơng...............................................................................................160<br /> 1. Khái niệm, nhiệm vụ .............................................................................................160<br /> 2. Hệ thống chỉ tiêu thống kê tiền lƣơng ...................................................................160<br /> 3. Phân tích tình hình thực hiện tổng quỹ lƣơng .......................................................161<br /> Câu hỏi ôn tập ..............................................................................................................164<br /> Bài tập ..........................................................................................................................164<br /> Tài liệu tham khảo .......................................................................................................167<br /> DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................168<br /> Phụ lục đáp án bài tập...............................................................................................169<br /> <br /> v<br /> <br />