Giáo trình thủy công Tập 1 - Chương 1

Chia sẻ: Nguyễn Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

Thêm vào BST

Báo xấu

157
lượt xem 60
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Khái niệm chung về công trình Thuỷ lợi 1.Vai trò của Thuỷ lợi trong nền kinh tế Quốc dân Đặt vấn đề: - Nước là yếu tố không thể thiếu được đối với mọi sự sống trên Trái đất và đóng vai trò lớn trong nền kinh tế quốc dân của các nước. Ví dụ: Sử dụng năng lượng nước để phát điện, dùng nước tưới ruộng, nuôi cá, lợi dụng nước để vận tải giao thông thuỷ và dùng nước để phục vụ cho mọi sinh hoạt khác của con người. - Trữ lượng nước trên trái đất rất...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình thủy công Tập 1 - Chương 1

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA KHOA XÂY DỰNG THỦY LỢI – THỦY ĐIỆN LÊ VĂN HỢI – NGUYỄN VĂN HƯỚNG THỦY CÔNG T ẬP I ĐÀ NẴNG 2005 1
Ch−¬ng 1 Kh¸i niÖm chung vÒ c«ng tr×nh Thuû lîi ß1.Vai trß cña Thuû lîi trong nÒn kinh tÕ Quèc d©n §Æt vÊn ®Ò: - N−íc lµ yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu ®−îc ®èi víi mäi sù sèng trªn Tr¸i ®Êt vµ ®ãng vai trß lín trong nÒn kinh tÕ quèc d©n cña c¸c n−íc. VÝ dô: Sö dông n¨ng l−îng n−íc ®Ó ph¸t ®iÖn, dïng n−íc t−íi ruéng, nu«i c¸, lîi dông n−íc ®Ó vËn t¶i giao th«ng thuû vµ dïng n−íc ®Ó phôc vô cho mäi sinh ho¹t kh¸c cña con ng−êi. - Tr÷ l−îng n−íc trªn tr¸i ®Êt rÊt lín, kho¶ng 1,5 tû km3 trong ®ã h¬n 90% lµ n−íc ë c¸c ®¹i d−¬ng vµ biÓn, cßn l¹i lµ n−íc ë trong lôc ®Þa. Song n−íc ®−îc ph©n bè rÊt kh«ng ®Òu theo kh«ng gian vµ ph©n phèi kh«ng ®Òu theo thêi gian. MÆt kh¸c n−íc còng cã thÓ g©y nhiÒu t¸c h¹i rÊt to lín cho nÒn kinh tÕ Quèc d©n vµ con ng−êi nh−: n¹n lò lôt, ngËp óng hay xãi lì c¸c bê s«ng. - V× vËy muèn lîi dông tµi nguyªn dßng n−íc phôc vô cho nÒn kinh tÕ Quèc d©n vµ ®êi sèng con ng−êi, ph¶i nghiªn cøu t×m ra nh÷ng biÖn ph¸p c«ng tr×nh lîi dông Ých lîi cña dßng n−íc vµ chèng l¹i c¸c t¸c h¹i cña nã. ChÝnh tõ ®©y ngµnh khoa häc Thuû lîi ®−îc ra ®êi theo yªu cÇu cña con ng−êi trong viÖc sö dông nguån n−íc vµ cïng víi sù ph¸t triÓn cña c¸c khoa häc kh¸c nh− to¸n, vËt lý, ho¸ häc, thuû v¨n, ®Þa chÊt, thuû lùc, kÕt cÊu, vËt liÖu x©y dùng… • Nh÷ng c«ng tr×nh x©y dùng nh»m sö dông tµi nguyªn n−íc vµ chèng l¹i t¸c h¹i cña nã gäi lµ c«ng tr×nh thuû lîi. • C¨n cø vµo môc ®Ých chñ yÕu trªn, ta x©y dùng c¸c c«ng tr×nh Thuû lîi bao gåm c¸c lÜnh vùc sau ®©y : 1. Thuû ®iÖn : lîi dông n¨ng l−îng cña n−íc s«ng biÓn ®Ó ph¸t ®iÖn 2. Thuû n«ng : dïng biÖn ph¸p thuû lîi ®Ó ph¸t triÓn n«ng nghiÖp (nh− t−íi, tiªu, chèng xãi mßn, chèng chua mÆn, vµ chèng b¹c mµu) 3. Giao th«ng thuû : c¶i thiÖn vµ lîi dông s«ng, hå , biÓn ®Ó ph¸t triÓn giao th«ng thuû. 4. CÊp tho¸t n−íc cho c¸c c¬ së s¶n xuÊt c«ng nghiÖp vµ vïng d©n c− 5. TrÞ thuû: chØnh trÞ c¸c dßng s«ng- chèng lôt, chèng xãi lì vµ båi l¾ng trªn c¸c hÖ thèng s«ng 6. Nu«i trång thuû s¶n: lµm hå nu«i c¸, cÊp n−íc cho nu«i trång thuû s¶n, ®−êng c¸ ®i... Ngoµi ra thuû lîi cßn cã nhiÖm vô kh¸c nh− c¶i t¹o m«i tr−êng m«i sinh, t¹o nªn c¸c khu an d−ìng, khu nghØ m¸t... ß2. §Æc ®iÓm cña c«ng tr×nh Thuû lîi vµ vÊn ®Ò lîi dông tæng hîp §Æc ®iÓm cña c«ng tr×nh thuû lîi lµ lµm viÖc trong n−íc nªn chÞu mäi t¸c dông cña n−íc nh− t¸c dông c¬ häc, ho¸ lý, thÊm, t¸c dông cña vi sinh vËt vµ d©n sinh kinh tÕ. A. §Æc ®iÓm cña c«ng tr×nh thuû lîi 1. T¸c dông cña n−íc ®èi víi c«ng tr×nh thuû lîi: 2
a. T¸c dông c¬ häc cña n−íc C«ng tr×nh thuû lîi chÞu t¸c dông cña ¸p lùc thuû tÜnh vµ ®éng. Ngoµi ra cÇn ph¶i kÓ ®Õn ¸p lùc sãng khi xuÊt hiÖn sãng vµ t¸c ®éng cña n−íc khi cã ®éng ®Êt. Dßng ch¶y qua c«ng tr×nh th¸o (®Ëp trµn, cèng th¸o n−íc…) mang xuèng h¹ l−u mét n¨ng l−îng lín, cã thÓ lµm xãi lë m·nh liÖt bê vµ ®¸y s«ng b»ng ®Êt hay ®¸. V× vËy h¹ l−u c«ng tr×nh cÇn cã biÖn ph¸p tiªu n¨ng ®Ó b¶o vÖ h¹ l−u c«ng tr×nh vµ lßng s«ng (h×nh 1-1). H×nh 1-1: BiÖn ph¸p gi¶m thÊm vµ tiªu n¨ng h¹ l−u c«ng tr×nh trªn nÒn ®Êt 1-Th©n ®Ëp; 2-Cöa van; 3-S©n tr−íc; 4-S©n tiªu n¨ng; 5-S©n sau; 6, 7, 8-Cõ b. T¸c dông cña thÊm Khi c«ng tr×nh t¹o ra ®é chªnh lÖch cét n−íc th−îng h¹ l−u th× sÏ xuÊt hiÖn dßng thÊm qua nÒn vµ bê. Dßng thÊm qua nÒn sÏ g©y nªn ¸p lùc thÊm, mÊt n−íc, xãi ngÇm ho¸ häc, xãi ngÇm c¬ häc, ®Èy tråi ®Êt. §Ó tr¸nh c¸c t¸c h¹i trªn ta ¸p dông biÖn ph¸p kÐo dµi ®−êng viÒn thÊm nh− lµm s©n phñ phÝa th−îng l−u (s©n tr−íc), cõ chèng thÊm, hoÆc mµng chèng thÊm (h×nh 1-1). c. T¸c dông ho¸ lý cña n−íc N−íc cã thÓ t¸c dông lªn vËt liÖu lµm c«ng tr×nh vµ ®Êt nÒn lµm cho bÒ mÆt bÞ bµo mßn. Sù ¨n mßn cña n−íc ®èi víi kim lo¹i, bª t«ng, ®¸, gç x¶y ra khi n−íc cã tÝnh x©m thùc. Dßng ch¶y cã l−u tèc lín sÏ sinh ra vïng cã ch©n kh«ng vµ dÉn ®Õn hiÖn t−îng khÝ thùc. HiÖn t−îng xãi ngÇm c¬ häc vµ ho¸ häc cã thÓ x¶y ra trong nÒn c«ng tr×nh do dßng thÊm. d. T¸c dông cña sinh vËt Mét sè sinh vËt sèng ë trong n−íc g©y t¸c dông kh«ng tèt ®èi víi c«ng tr×nh nh− hµ ¨n lµm môc n¸t gç. Ngoµi ra cßn cã mét sè vi khuÈn x©m nhËp vµo vËt liÖu, cã lo¹i c«n trïng gÆm ®¸ vµ bª t«ng cña c«ng tr×nh… 2. §iÒu kiÖn thiÕt kÕ vµ x©y dùng thi c«ng - §iÒu kiÖn thiÕt kÕ: C¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn (®Þa h×nh, ®Þa chÊt, khÝ hËu, thuû v¨n…) vµ d©n sinh kinh tÕ cã t¸c dông quyÕt ®Þnh ®Õn viÖc chän h×nh thøc, kÕt cÊu, kÝch th−íc vµ bè trÝ c¸c c«ng tr×nh trong hÖ thèng. Do ®ã ®iÒu kiÖn thiÕt kÕ ¶nh h−ëng ®Õn gi¸ thµnh cho nªn ng−êi thiÕt kÕ ph¶i thËn träng ph©n tÝch c¸c ®iÒu kiÖn mét c¸ch kû l−ëng. H¬n n÷a ®iÒu kiÖn ®Þa h×nh, ®Þa chÊt, thuû v¨n vµ d©n sinh kinh tÕ ë c¸c vïng x©y dùng hÕt søc kh¸c nhau v× vËy viÖc thiÕt kÕ c«ng tr×nh thuû lîi kh«ng thÓ theo mét mÈu mùc ®Þnh s½n nµo. - §iÒu kiÖn thi c«ng: Thi c«ng c«ng tr×nh thuû lîi v« cïng phøc t¹p v× diÖn thi c«ng réng, ®Þa h×nh phøc t¹p, n−íc xuyªn bÞ n−íc uy hiÕp, ph¶i dÉn dßng thi c«ng ®Ó lµm c«ng t¸c hè 3
mãng- x©y dùng c«ng tr×nh. MÆt kh¸c viÖc thi c«ng c«ng tr×nh thuû lîi ph¶i ®¶m b¶o liªn tôc, ®óng tiÕn ®é v× vËy ®ßi hái ph−¬ng ¸n x÷ lý thi c«ng phøc t¹p vµ tèn kÐm. Khèi l−îng c«ng tr×nh thuû lîi rÊt lín nªn vèn ®Çu t− lín vµ thêi gian thi c«ng rÊt dµi v× vËy ng−êi thi c«ng ph¶i cã ph−¬ng ¸n chuÈn bÞ nguyªn vËt liÖu mét c¸ch ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c cho mäi thêi kú. 3. ¶nh h−ëng cña c«ng tr×nh thuû lîi ®èi víi khu vùc l©n cËn Cã thÓ nãi kh«ng cã lo¹i c«ng tr×nh nµo khi x©y dùng xong l¹i lµm thay ®æi lín ®iÒu kiÖn kinh tÕ vµ thiªn nhiªn cña khu vùc nh− c«ng tr×nh thuû lîi. - Khi cã c«ng tr×nh thuû lîi sÏ h×nh thµnh nh÷ng khu vùc c«ng nghiÖp, thµnh phè, ®−êng giao th«ng vµ khu d©n c− míi… - C¸c c«ng tr×nh d©ng n−íc t¹o hå chøa lµm ngËp lôt c¶ mét vïng réng lín ë th−îng l−u vµ lµm thay ®æi khÝ hËu ë trong vïng. Mùc n−íc ngÇm cïng ®−îc d©ng lªn ¶nh h−ëng ®Õn sinh tr−ëng c©y trång trong vïng t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn kinh tÕ tèt h¬n 4. Nh÷ng hËu qu¶ to lín do c«ng tr×nh thuû lîi bÞ h− háng C¸c c«ng tr×nh thuû lîi nhÊt lµ víi ®Ëp d©ng n−íc – gi÷ mét khèi l−îng n−íc rÊt lín víi cét n−íc rÊt cao – khi bÞ h− háng khèi l−îng n−íc khæng lå ®ã ®ç vÒ h¹ l−u víi l−u tèc cùc kú lín lµm thiÖt h¹i ®Õn tÝnh m¹ng tµi s¶n nh©n d©n, lµm tª liÖt vµ h− háng c¸c khu c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp trªn mét ph¹m vi lín, vµ lµm ®×nh trÖ giao th«ng vËn t¶i thuû... VÝ dô: - §Ëp träng lùc Francis ë Mü háng n¨m 1928 lµm cho h¬n 450 ng−ßi chÕt - §Ëp vßm Manpasset ë Ph¸p háng n¨m 1959 ®· ph¸ huû c¶ Thµnh phè Frªjus vµ h¬n 500 ng−êi chÕt. - GÇn ®©y ®Ëp vßm Vaiong ë ý háng n¨m1963 lµm 3000 ng−êi chÕt - ë ViÖt Nam còng ®· cã sù cè vì ®Ëp Suèi TrÇu (Kh¸nh Hoµ) th¸ng 11/1977 vµ th¸ng 11/1978, ®Ëp Suèi Hµnh th¸ng 12/1986, ®Ëp Am Chóa th¸ng 10/1992 còng t¹i Kh¸nh Hoµ. ë ®Ëp DÇu TiÕn (T©y Ninh) sù cè th¸ng 1/1986 x¶y ra ë cöa trµn x¶ s©u, khi hå tÝch n−íc ch−a ®Çy nh−ng do thiÕt kÕ ch−a ®óng tæ hîp lùc nªn khi lµm viÖc, liªn kÕt gi÷a tai trô ®ì cµng van vµ khung thÐp nÐo d· bÞ ph¸ vì lµm c¾t ®øt trô pin, ph¸ háng cöa trµn, g©y ra lò nh©n t¹o trong mïa kh« ë h¹ du s«ng Sµi Gßn, thiÖt h¹i vÒ tµi s¶n rÊt lín. VËy ta thÊy tæn thÊt do c«ng tr×nh thuû lîi h− háng th−êng lín h¬n nhiÒu so víi vèn ®Çu t− x©y dùng nã. Cho nªn ng−êi kü s− thuû lîi cÇn ph¶i nhËn thøc ®Çy ®ñ tÇm quan träng cña c«ng tr×nh còng nh− hËu qu¶ cña sù cè ®Ó n©ng cao ý thøc tr¸ch nhiÖm trong c«ng t¸c kh¶o s¸t, thiÕt kÕ x©y dùng vµ qu¶n lý c«ng tr×nh thuû lîi. B. VÊn ®Ò lîi dông tæng hîp khi thiÕt kÕ x©y dùng c«ng tr×nh thuû lîi N−íc trong thiªn nhiªn cã thÓ ®ång thêi sö dông vµo nhiÒu môc ®Ých kh¸c nhau, v× vËy viÖc lîi dông tæng hîp lµ nguyªn t¾c c¨n b¶n nhÊt khi khai th¸c nguçn n−íc. Khi khai th¸c nguån n−íc cÇn chó ý c¸c ®Æc ®iÓm sau: - Khi dù kiÕn khai th¸c nguån n−íc cho mét môc ®Ých nµo ®ã cÇn ®ång thêi nghiªn cøu phôc vô cho c¸c môc ®Ých kh¸c. VÝ dô: khi x©y dùng tr¹m Thuû ®iÖn cÇn kÕt hîp t−íi ruéng, vËn t¶i, phßng lò vµ nu«i c¸... - Trong biÖn ph¸p khai th¸c hiÖn t¹i cÇn tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng khai th¸c triÖt ®Ó l©u dµi ®Ó ®¸p øng ®−îc sù më réng s¶n xuÊt trong t−¬ng lai. - CÇn ph¶i nghiªn cøu lîi dông nh÷ng c«ng tr×nh s½n cã vµ tr¸nh lµm gi¸n ®o¹n c¸c c«ng tr×nh ®ang ®ùîc khai th¸c. 4
- ViÖc khai th¸c triÖt ®Ó nguån n−íc theo nguyªn t¾c lîi dông tæng hîp v« cïng phøc t¹p v× cïng mét lóc kh«ng thÓ tho¶ m¶n ®−îc nhu cÇu dïng n−íc cña nhiÒu ngµnh [ vÝdô: khi t−íi th× mÊt n−íc, kh«ng ®¶m b¶o ph¸t ®iÖn b×nh th−êng hoÆc kh«ng ®ñ n−íc ®Ó ®¶m b¶o vÊn ®Ò giao th«ng...] khi ®ã ph¶i dùa vµo nguyªn t¾c −u tiªn cho ngµnh träng ®iÓm vµ chó ý thÝch ®¸ng ®Õn c¸c ngµnh kh¸c. - ViÖc lîi dông tæng hîp cßn phô thuéc vµo chÕ ®é x· héi vµ møc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ cña tõng n−íc. [ v× viÖc khai th¸c nguån n−íc ®ông ch¹m ®Õn rÊt nhiÕu ngµnh kinh tÕ kh¸c nhau cña mét n−íc] ß 3 Ph©n lo¹i vµ c¸c giai ®o¹n thiÕt kÕ c«ng tr×nh thuû I. Ph©n lo¹i §Ó phôc vô nh÷ng môc ®Ých kh¸c nhau vµ tuú theo ®iÒu kiÖn tù nhiªn ë c¸c vïng x©y dùng kh¸c nhau, thùc tÕ cã rÊt nhiÒu lo¹i c«ng tr×nh thuû c«ng vµ kÕt cÊu cña chóng còng rÊt kh¸c nhau. §Ó tiÖn cho viÖc nghiªn cøu ta cÇn ph©n lo¹i c¸c c«ng tr×nh thuû lîi theo mét sè ®Æc tÝnh: 1. Theo c¸c ngµnh phôc vô gåm cã + C«ng tr×nh thuû n«ng + C«ng tr×nh thuû ®iÖn + C«ng tr×nh vËn t¶i thuû + C«ng tr×nh cÊp tho¸t n−íc + C«ng tr×nh phôc vô thuû s¶n 2 Theo chøc n¨ng cô thÓ cña c«ng tr×nh + C«ng tr×nh d©ng n−íc: Ng¨n dßng ch¶y- d©ng n−íc ( vÝ dô: ®Ëp ng¨n s«ng, cèng ®iÒu tiÕt n−íc, cèng ng¨n triÒu, ®ª biÓn, ®ª s«ng) + C«ng tr×nh lÊy n−íc: lÊy n−íc tõ s«ng, hå phôc vô cho ngµnh dïng n−íc (c¸c cèng lÊy n−íc, tr¹m b¬m ..) + C«ng tr×nh th¸o n−íc: dïng ®Ó th¸o n−íc tõ hå chøa, tõ ®ång ra s«ng ( vÝ dô: c¸c ®−êng trµn lò, cèng th¸o n−íc, cèng tiªu) + C«ng tr×nh dÉn n−íc: Dïng ®Ó dÉn n−íc tõ n¬i nµy ®Õn níi kh¸c (kªnh, xi ph«ng, cÇu m¸ng, ®−êng hÇm v.v...) + C«ng tr×nh chØnh trÞ s«ng: lµ c¸c lo¹i ®ª, kÌ ch¾n sãng ®Ó ®iÒu chØnh biÕn h×nh dßng s«ng theo h−íng cã lîi. 3. Theo thêi gian sö dông + C«ng tr×nh d©u dµi: lµ lo¹i c«ng tr×nh sö dông th−êng xuyªn hoÆc ®Þnh kú trong suèt qu¸ tr×nh khai th¸c. Tuú thuéc vµo chøc n¨ng, c«ng tr×nh l©u dµi ®−îc chia thµnh c«ng tr×nh chñ yÕu vµ c«ng tr×nh thø yÕu : - C«ng tr×nh chñ yÕu : lµ c«ng tr×nh mµ sù h− háng cña chóng sÏ ¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Õn sù lµ viÖc b×nh th−êng cña c«ng tr×nh ®Çu mèi vµ hÖ thèng, lµm cho chóng kh«ng ®¶m nhËn ®−îc nhiÖm vô nh− thiÕt kÕ ®Æt ra (®ª, ®Ëp, c«ng tr×nh nhËn n−íc, kªnh dÉn, th¸p ®iÒu ¸p…) 5
- C«ng tr×nh thø yÕu : lµ c«ng tr×nh mµ sù h− háng cña chóng kh«ng ¶nh h−ëng ®Õn sù lµm viÖc b×nh th−êng cña c«ng tr×nh ®Çu mèi vµ hÖ thèng, cã thÓ phôc håi ®−îc trong thêi gian ng¾n (t−êng ph©n c¸ch, c«ng tr×nh x¶ dù phßng, c«ng tr×nh gia cè bê n»m ngoµi côm ®Çu mèi…) + C«ng tr×nh t¹m thêi: Lµ lo¹i c«ng tr×nh chØ sö dông trong thêi kú x©y dùng hoÆc chØ dïng ®Ó söa ch÷a c«ng tr×nh l©u dµi trong qu¸ tr×nh khai th¸c(vÝ dô : ®ª quai, kªnh dÉn dßng, x¶ l−u l−îng thi c«ng, cÇu t¹m...) 4. Theo vÞ trÝ x©y dùng + Côm ®Çu mèi c«ng tr×nh thuû lîi : lµ tæ hîp c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh thuû tËp trung ë vÞ trÝ khëi ®Çu cña hÖ thèng dÉn, tho¸t n−íc; lµm chøc n¨ng cÊp hoÆc tho¸t n−íc, ®iÒu tiÕt, khèng chÕ, ph©n phèi n−íc. + HÖ thèng dÉn, tho¸t n−íc : lµ tæ hîp m¹ng l−íi ®−êng dÉn vµ c«ng tr×nh liªn quan cã mÆt trong dù ¸n. 5. Theo kÕt cÊu vµ vËt liÖu x©y dùng + C«ng tr×nh ®Êt + C«ng tr×nh ®¸ + C«ng tr×nh bª t«ng + C«ng tr×nh gç + C«ng tr×nh dïng vËt liÖu tæng hîp 6. Theo n¨ng lùc phôc vô hoÆc theo ®Æc tÝnh kü thuËt cña c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh §©y lµ c¸ch ph©n lo¹i quan träng nhÊt, c«ng tr×nh thuû lîi ®−îc ph©n thµnh n¨m cÊp tuú theo quy m«, ®Þa ®iÓm x©y dùng c«ng tr×nh, møc ®é ¶nh h−ëng cña chóng ®Õn ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, an ninh quèc phßng…còng nh− t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn tµi nguyªn, m«i tr−êng, tæn thÊt vÒ ng−êi vµ tµi s¶n do sù rñi ro cã thÓ g©y ra. Sù kh¸c nhau cña mçi cÊp thiÕt kÕ ®−îc thÓ hiÖn b»ng hÖ sè an toµn chung cña c«ng tr×nh vµ qui ®Þnh vÒ kh¶o s¸t thiÕt kÕ. + Ph©n cÊp theo ®Æc tÝnh kü thuËt cña c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh (TCXD VN285 : 2002) Lo¹i c«ng tr×nh Lo¹i CÊp thiÕt kÕ ®Êt I II III IV V nÒn >70÷100 >25÷70 >10÷25 ≤10 1. §Ëp vËt liÖu ®Êt, ®Êt - ®¸ >100 A >35÷75 >15÷35 >8÷15 ≤8 cã chiÒu cao lín nhÊt, m >75 B >50 >25÷50 >15÷25 >8÷15 ≤8 C >60÷100 >25÷60 >10÷25 ≤10 2. §©p bª t«ng, bª t«ng cèt >100 A >25÷50 >10÷25 >5÷10 ≤5 thÐp c¸c lo¹i vµ c¸c c«ng >50 B tr×nh thuû chÞu ¸p kh¸c cã >25 >20÷25 >10÷20 >5÷10 ≤5 C chiÒu cao, m >25÷40 >15÷25 >8÷15 ≤8 3. T−êng ch¾n cã chiÒu cao, >40 A >20÷30 >12÷20 >5÷12 ≤5 m >30 B >25 >18÷25 >10÷18 >4÷8 ≤4 C >200÷1000 >20÷200 >1÷20 ≤1 4. Hå chøa cã dung tÝch, >1000 1 0 6 m3 6
Chó thÝch : 1. §Êt nÒn chia thµnh ba nhãm ®iÓn h×nh : Nhãm A : NÒn lµ ®¸ Nhãm B : NÒn lµ ®Êt c¸t, ®Êt hßn kh«, ®Êt sÐt ë tr¹ng th¸i cøng vµ nöa cøng Nhãm C : NÒn lµ ®Êt sÐt b·o hoµ n−íc ë tr¹ng th¸i dÎo 2. ChiÒu cao c«ng tr×nh ®−îc tÝnh nh− sau : - Víi ®Ëp vËt liÖu ®Êt, ®Êt-®¸ : ChiÒu cao tÝnh tõ mÆt nÒn thÊp nhÊt sau khi dän mãng (kh«ng kÓ phÇn chiÒu cao ch©n khay) ®Õn ®Ønh ®Ëp. - Víi ®Ëp bª t«ng c¸c lo¹i vµ c¸c c«ng tr×nh x©y ®óc chÞu ¸p kh¸c : ChiÒu cao tÝnh tõ ®¸y ch©n khay thÊp nhÊt ®Õn ®Ønh c«ng tr×nh. + Ph©n cÊp c«ng tr×nh theo n¨ng lùc phôc vô (TCXD VN285 : 2002) Lo¹i c«ng tr×nh thuû lîi CÊp thiÕt kÕ I II III IV V ≥ 50
+ Quy ho¹ch hoÆc ph−¬ng h−íng quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn ngµnh cã liªn quan ®−îc cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt, bao gåm c¸c lÜnh vùc liªn quan sau • Tµi nguyªn n−íc cña khu vùc; • Tµi nguyªn ®Êt; • Tµi nguyªn rõng; • N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n; • C«ng nghiÖp; • N¨ng l−îng; • Giao th«ng vËn t¶i; • Nu«i trång thñy s¶n; • C¸c ngµnh liªn quan kh¸c. - Khai th¸c vµ sö dông tæng hîp, b¶o vÖ bÒn v÷ng tµi nguyªn n−íc, phßng tr¸nh cã hiÖu qu¶ lò lôt vµ t¸c h¹i do n−íc g©y ra; - G¾n thñy lîi víi giao th«ng, víi x©y dùng n«ng th«n vµ ®« thÞ; - G¾n tµi nguyªn n−íc víi tµi nguyªn rõng, tµi nguyªn ®Êt kho¸ng s¶n, khÝ hËu, nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn c©y trång vµ vËt nu«i; - §¸p øng yªu cÇu bÒn v÷ng vµ mü quan; - B¶o vÖ m«i tr−êng sinh th¸i; - ¸p dông c«ng nghª, kü thuËt tiªn tiÕn; - Tu©n thñ c¸c tiªu chuÈn, quy ph¹m, c¸c ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt; - Sö dông vèn ®Çu t− cã hiÖu qu¶ nhÊt. 1.2 B¸o c¸o nghiªn cø kh¶ thi (BCNCKT) 1. B¸o c¸o nghiªn cøu kh¶ thi : - Lµm c¨n cø cho viÖc ra quyÕt ®Þnh tiÕn hµnh c«ng t¸c chuÈn bÞ thùc hiÖn ®Çu t−; - Lµm c¨n cø ph¸p lý vÒ kinh tÕ-kü thuËt ®èi víi viÖc lËp ThiÕt kÕ kü thuËt- tæng dù to¸n hoÆc ThiÕt kÕ kü thuËt- thiÕt kÕ b¶n vÏ thi c«ng; - Lµm c¬ së ®Ó lËp hå s¬ mêi thÇu vµ dù thÇu c«ng t¸c T− vÊn thiÕt kÕ; - Lµm c¬ së ®Ó lËp kÕ ho¹ch ®Êu thÇu x©y l¾p. 2. Khi lËp BCNCKT cÇn ph¶i nghiªn cøu c¸c luËn cø vÒ kinh tÕ-kü thuËt-x· héi-m«i tr−êng trong vïng cã liªn quan ®Õn dù ¸n, xem xÐt tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n ®Ó lµm c¬ së cho viÖc lùa chän vµ quyÕt ®Þnh chñ tr−¬ng ®Çu t−, thÓ hiÖn trªn c¸c mÆt chñ yÕu sau ®©y : - Sù cÇn thiÕt ph¶i ®Çu t−; - Lùa chän h×nh thøc ®Çu t−; - Lùa chän ®Þa ®iÓm x©y dùng; - Lùa chän c¸c ph−¬ng ¸n kü thuËt c«ng nghÖ; - X¸c ®Þnh nguån vèn, kh¶ n¨ng tµi chÝnh, tæng møc ®Çu t−, ph−¬ng ¸n hoµn tr¶ vèn ®Çu t− nÕu cã; - X¸c ®Þnh tÝnh kh¶ thi vÒ kinh tÕ-kü thuËt-x· héi cña dù ¸n; - X¸c ®Þnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n. 3. Néi dung NCNCKT cÇn xem xÐt c¸c vÊn ®Ò quan träng vµ cÇn thiÕt vÒ kinh tÕ-kü thuËt-x· héi c¶u dù ¸n trªn c¬ së kÕ thõa vµ cô thÓ hãa dù ¸n quy ho¹ch hoÆc BNNCTKT nÕu cã ®Ó ®¶m b¶o dù ¸n kh¶ thi phï hîp vµ thèng nhÊt víi : 8
- Quy ho¹ch hoÆc ph−¬ng h−íng quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña vïng vµ l·nh thæ ®· ®−îc cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt; - Quy ho¹ch tæng thÓ hoÆc ph−¬ng h−íng quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn ngµnh cã liªn quan ®· ®−îc cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt hoÆc th«ng qua; - Quy ho¹ch tµi nguyªn n−íc cña khu vùc; - Tµi nguyªn ®Êt; - Tµi nguyªn rõng; - N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n; - C«ng nghiÖp; - N¨ng l−îng; - Giao th«ng vËn t¶i; - Nu«i trång thñy s¶n; - C¸c ngµnh liªn quan kh¸c. 4. BCNCKT cÇn tu©n thñ : - LuËt tµi nguyªn n−íc, c¸c LuËt cã liªn quan; C¸c Ph¸p lÖnh cã liªn quan; - C¸c chñ tr−¬ng, ®−êng lèi, chÝnh s¸ch, NghÞ quyÕt… cã liªn quan cña §¶ng vµ Nhµ n−íc; - C¸c quy ®Þnh, quy chuÈn, tiªu chuÈn, quy tr×nh, quy ph¹m cã liªn quan. 2.Giai ®o¹n lËp thiÕt kÕ c«ng tr×nh thñy lîi Trong giai ®o¹n nµy cã thÓ lµm theo hai giai ®o¹n sau : 2.1 ThiÕt kÕ kü thuËt - tæng dù to¸n - Trªn c¬ së thiÕt kÕ s¬ bé ®· ®−îc phª duyÖt, cÇn bæ sung c¸c tµi liÖu c¬ b¶n, ®Ò xuÊt vµ tÝnh to¸n c¸c ph−¬ng ¸n ®Ó cô thÓ vµ chi tiÕt hãa mét b−íc c¸c gi¶i ph¸p c«ng tr×nh nh»m ®¸p øng c¸c yªu cÇu sau : chän tuyÕn c«ng tr×nh vµ ph−¬ng ¸n bè trÝ tæng thÓ tèi −u c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh chÝnh t¹i ®Çu mèi, trªn tuyÕn dÉn vµ c¸c c«ng tr×nh kh¸c. + Chän ph−¬ng ¸n tèi −u vÒ chñng lo¹i, sè l−îng vµ bè trÝ thiÕt bÞ. + Chän quy m« vµ c¸c h×nh thøc bè trÝ kÕt cÊu c«ng tr×nh tèi −u cho c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh chÝnh thuéc ®Çu mèi, tuyÕn ®−êng dÉn, c«ng tr×nh phßng hé vµ khu t¸i ®Þnh c− (nÕu cã). + Cô thÓ hãa c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý vµ b¶o vÖ m«i tr−êng nh»m kh¾c phôc c¸c h¹n chÕ c¸c t¸c ®éng xÊu, ph¸t huy hiÖu qu¶ c¸c t¸c ®éng tÝch cùc. + X¸c ®Þnh chÝnh x¸c chñng lo¹i, sè l−îng, vÞ trÝ c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh ®−îc ®Çu t−. Chi tiÕt hãa c¸c kÕt cÊu chÞu lùc chÝnh ®¸p øng yªu cÇu ®Êu thÇu x©y l¾p. + Chän biÖn ph¸p vµ tiÕn ®é hîp lý ®Ó x©y dùng, khai th¸c vµ b¶o trÞ mét c¸ch cã hiÖu qu¶ c«ng tr×nh, h¹n chÕ g©y ra c¸c t¸c ®éng tiªu cùc vÒ mÆt m«i tr−êng. + X¸c ®Þnh chÝnh x¸c khèi l−îng chÝnh c¸c lo¹i vËt liÖu , vËt t−, thiÕt bÞ vµ tæng dù to¸n c«ng tr×nh theo c¸c l« thÇu ®−îc ®Þnh h−íng trong QuyÕt ®Þnh ®Çu t−. - Ph¶i phï hîp víi néi dung, tiªu chuÈn kü thuËt vµ cÊp c«ng tr×nh trong BCNCKT ®· ®−îc cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt. - Tæng dù to¸n ph¶i ®−îc lËp trªn c¬ së ®Þnh møc, ®¬n gi¸, chÕ ®é, chÝnh s¸ch hiÖn hµnh liªn quan ®Õn chi phÝ ®Çu t− x©y dùng vµ kh«ng ®−îc v−ît tæng møc ®Çu t− ®· ghi trong QuyÕt ®Þnh ®Çu t−. 2.2 ThiÕt kÕ b¶n vÏ thi c«ng 9
- ThiÕt kÕ b¶n vÏ thi c«ng cÇn ph¶i nghiªn cøu vµ tÝnh o¸n ®Ó cô thÓ vµ chi tiÕt c¸c gi¶i ph¸p c¸c kü thuËt vµ kÕt cÊu c«ng tr×nh ®· ®−îc phª duyÖt trong giai ®o¹n ThiÕt kÕ kü thuËt-tæng dù to¸n, lËp dù to¸n chÕ t¹o, l¾p ®Æt vµ x©y dùng c«ng tr×nh. - Hå s¬ b¶n vÏ thi c«ng lµ c¨n cø ph¸p lý ®Ó : + Lµm thñ tôc x©y dùng chÕ t¹o vµ l¾p ®Æt. + X©y dùng, chÕ t¹o vµ l¾p ®Æt. + Gi¸m s¸t kiÓm tra chÊt l−îng x©y dùng, chÕ t¹o vµ l¾p ®Æt. + NghiÖm thu, thanh to¸n chi phÝ vµ bµn giao c«ng tr×nh. - Trong khu«n khæ c¸c chñ tr−¬ng vÒ kü thuËt vµ tæng dù to¸n ®· d−îc phª duyÖt trong ThiÕt kÕ kü thuËt-tæng dù to¸n, cÇn kiÓm tra, kh¶o s¸t vµ thu thËp bæ sung c¸c tµi liÖu cÇn thiÕt vµ nghiªn cøu tÝnh to¸n nh»m ®¸p øng yªu cÇu sau : + §iÒu chØnh (nÕu cÇn thiÕt) tuyÕn, vÞ trÝ c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh; + TriÓn khai vµ chi tiÕt hãa c¸c kÕt cÊu c«ng tr×nh vµ c¸c biÖn ph¸p sö lý nÒn; + Chi tiÕt hãa c¸c kÕt cÊu kim lo¹i, c¸c s¬ ®å bè trÝ vµ l¾p ®Æt thiÕt bÞ; + ChØ dÉn kü thuËt thi c«ng c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh quan träng; + LËp b¶ng tiªn l−îng c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh x©y dùng, c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh phôc vô thi c«ng, c¸c c«ng tr×nh t¹m… + X¸c ®Þnh sè l−îng vµ quy c¸ch c¸c vËt t− thiÕt bÞ. - ThiÕt kÕ b¶n vÏ thi c«ng cÇn tu©n thñ néi dung ThiÕt kÕ kü thuËt-tæng dù to¸n ®· ®−îc phª duyÖt, nÕu ®iÒu chØnh thay ®æi cÇn ®−îc sù cho phÐp cña c¬ quan duyÖt ThiÕt kÕ kü thuËt-tæng dù to¸n. - Dù to¸n ph¶i ®−îc lËp trªn c¬ së c¸c b¶n tiªn l−îng, c¸c b¶n kª sè l−îng, quy c¸ch vËt t−, thiÕt bÞ, biÖn ph¸p x©y dùng, phï hîp víi ®Þnh møc, ®¬n gi¸, chÕ ®é, chÝnh s¸ch hiÖn hµnh. L−u ý : §èi víi c«ng tr×nh ®−îc thiÕt kÕ mét b−íc th× gép hai gai ®o¹n ThiÕt kÕ kü thuËt- tæng dù to¸n vµ ThiÕt kÕ b¶n vÏ thi c«ng thµnh mét giai ®o¹n lµ ThiÕt kª kü thuËt-thi c«ng. 10