Giáo trình Tin học trong quản lý xây dựng - ThS. Nguyễn Thanh Phong
lượt xem 244
download
Giáo trình điện tử Tin học trong quản lý xây dựng cung cấp cho sinh viên các kiến thức cơ bản về các ứng dụng của phương pháp định lượng nhằm hỗ trợ cho việc ra quyết định các vấn đề quản lý nói chung và quản lý dự án, tổ chức thi công xây dựng nói riêng.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Giáo trình Tin học trong quản lý xây dựng - ThS. Nguyễn Thanh Phong
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O TRƯ NG Đ I H C M TP. HCM ------------------------------------------- GIÁO TRÌNH ĐI N T MÔN H C TIN H C TRONG QU N LÝ XÂY D NG Biên so n: ThS. Nguy n Thanh Phong B môn Kinh t xây d ng & Qu n lý d án Khoa K thu t & Công ngh TP H Chí Minh, ngày 17 tháng 11 năm 2008
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Giáo trình đi n t môn h c “TIN H C TRONG QU N LÝ XÂY D NG” B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O TRƯ N G Đ I H C M TP. HCM ------------------------------------------- GIÁO TRÌNH ĐI N T MÔN H C TIN H C TRONG QU N LÝ XÂY D NG I. THÔNG TIN V TÁC GI GIÁO TRÌNH 1. H và tên: NGUY N THANH PHONG 17/11/1982 2. Sinh năm: 3. nh: Gi ng viên - H c v : Th c sĩ (Qu n lý d án Xây 4. Ch c danh: d ng) 5. Đ a ch liên l c: B môn Kinh t X ây d ng & Qu n lý d án, Khoa K Thu t & Công Ngh , Phòng 312 (L u 3), Trư ng Đ i h c M Thành Ph H Chí Minh, 97 Võ Văn T n, Phư ng 6, Qu n 3, Tp. H Chí Minh. (08) 9300948- Di đ ng: 090.5957580 6. Đi n tho i: dhmotphcm@yahoo.com 7. Email: 8. L ch ti p sinh viên hàng tu n: G i ng viên ti p và gi i đáp th c m c cho sinh viên t i V ăn Phòng Khoa K Thu t & Công Ngh , Phòng 312 (L u 3), Trư ng Đ i h c M Tp.HCM, 97 Võ Văn T n, Phư ng 6, Qu n 3, Tp. H Chí Minh theo l ch như sau: GV. ThS. Nguy n Thanh Phong –Khoa K Thu t & Công Ngh 1
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Giáo trình đi n t môn h c “TIN H C TRONG QU N LÝ XÂY D NG” Th Hai Th Ba Th Tư Th Th Sáu Năm 14:00- 14:00- 14:00- Th i 17:00 17:00 17:00 g ian GV. ThS. Nguy n Thanh Phong –Khoa K Thu t & Công Ngh 2
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Giáo trình đi n t môn h c “TIN H C TRONG QU N LÝ XÂY D NG” II. THÔNG TIN T NG QUÁT V MÔN H C 1. Tên môn h c: TIN H C TRONG QU N LÝ XÂY D N G 2. Mã s Môn H c: TH2209 3. S đơn v h c trình và gi h c: - Môn Tin h c trong qu n lý Xây d ng bao g m 2 đơn v h c trình (tương ng v i 30 ti t gi ng d y lý thuy t). - Phân b th i gian: 30:00:15 (30 ti t gi ng d y trên l p và 15 ti t sinh viên t làm bài t p nhà). - Gi h c: Sáng th 5 (t 7:00 đ n 11:00) ho c chi u th 5 (13:00 đ n 17:00) 4. M c tiêu c a môn h c: - V ki n th c: Môn h c này s cung c p cho sinh viên các ki n th c n n t ng cơ b n v các ng d ng c a phương pháp đ nh lư ng nh m h tr cho vi c ra quy t đ nh trong các v n đ qu n lý nói chúng và qu n lý d án & t ch c thi công xây d ng nói riêng. - V k năng: Sau khi k t thúc khóa h c này, sinh viên s có các kh năng như sau: + Áp d ng các phương pháp phân tích đ nh lư ng trong khoa h c qu n lý đ ng d ng trong lĩnh v c qu n lý d án và thi công xây d ng; + S d ng thành th o các công c tin h c ng d ng đ phân tích đ nh lư ng trong qu n lý xây d ng như: Excel, Excel Solver Premium, Excel QM, QM for Windows, ABQM, QSB, Win QSB, IORTutorial, Lindo, Lingo, Insight, Whatbest, Treeplan, Crystall Ball, @Risk, Expert Choice… 5. Yêu c u môn h c: - Môn h c tiên quy t: Không - Môn h c trư c: Toán cao c p, Qu n tr h c, Th ng kê ng d ng trong qu n lý, GV. ThS. Nguy n Thanh Phong –Khoa K Thu t & Công Ngh 3
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Giáo trình đi n t môn h c “TIN H C TRONG QU N LÝ XÂY D NG” Tin h c đ i cương. 6. Hình th c gi ng d y-h c t p: - Phương pháp gi ng d y chính y u c a môn h c là gi ng d y lý thuy t k t h p v i làm bài t p, th o lu n các tình hu ng th c t trong l p h c. - Do đó, trư c khi đ n l p, SV nên đ c các bài đ c b t bu c đã đư c GV ghi chú trong “Tài li u hư ng d n h c t p môn h c”. - SV ph i tham d l p đ u đ n đ nghe gi ng và t h c, làm bài t p nhà, cũng như tích c c tham gia các bu i th o lu n trên l p thêm thì s d dàng n m b t n i dung môn h c. Các bài gi ng c a GV đư c th c hi n ch y u trên máy chi u (Projector). - Công c h tr : Máy tính & Projector, ph n và b ng vi t. 7. M ng h tr h c t p tr c tuy n dành cho sinh viên: SV truy c p vào di n đ àn elearning c a trư ng Đ i h c M TPHCM theo đ a ch sau: http://elearning.ou.edu.com/Khoa KTCN/B môn Kinh t X ây d ng và Qu n lý d án 8. Ph m vi và đ i tư ng s d ng giáo trình: - Sinh viên ngành Xây d ng: + Chuyên ngành Xây d ng dân d ng & Công nghi p; + Chuyên ngành C u đư ng; + Chuyên ngành Th y l i- th y đi n-C p thoát nư c; + Chuyên ngành Kinh t Xây d ng; + Chuyên ngành Qu n lý d án xây d ng ... - Ngoài ra, giáo trình này còn có th dùng tham kh o cho sinh viên các chuyên ngành kinh t k thu t và qu n tr kinh doanh c a t t c các trư ng đ i h c trong các môn h c có liên quan như: + Phân tích đ nh lư ng trong qu n lý; + Phương pháp đ nh lư ng trong qu n lý; GV. ThS. Nguy n Thanh Phong –Khoa K Thu t & Công Ngh 4
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Giáo trình đi n t môn h c “TIN H C TRONG QU N LÝ XÂY D NG” + V n trù h c; + K hoa h c trong qu n lý; + H h tr ra quy t đ nh; + T i ưu hóa; + Toán kinh t /Toán t i ưu; + Toán ng d ng; + Q uy ho ch tuy n tính. - Giáo trình này chưa xu t b n, hi n đ ang lưu hành n i b trong trư ng đ i h c M Tp.HCM. 9. T khóa c a môn h c (10 t khóa chính): - Ti ng Anh: Management Science, Quantitative Analysis, Quantitative Methods, Operations Research, Decision Science, Decision Making, Decision Analysis, Linear Programming, Simulation, Modelling. - Ti ng Vi t: Khoa h c q u n lý, Phân tích đ nh lư ng, Phương pháp đ nh lư ng, V n trù h c, Khoa h c ra quy t đ nh, Ra quy t đ nh, Phân tích ra quy t đ nh, Quy ho ch tuy n tính, Mô ph ng, Mô hình hóa. 10. Tài li u tham kh o: A- Tài li u tham kh o chính: (sinh viên ch n m t trong 3 quy n sách sau đây) [1] Bernard W. Taylor III, Virginia Polytechnic Institute and State University, 2007. Introduction to Management Science, 9th Edition, Prentice Hall International, Inc. [2] Anderson, Sweeney, Williams, University of Cincinnati, 1997. A n introduction to management science: Quantitative approaches to decision making, 8th Edition, West Publishing Company. [3] Barry Render, Ralph M.Stair Jr., Michael E. Hanna, Florida State University, 2008. Quantitative Analysis for Management, 10th Edition, Prentice Hall International. GV. ThS. Nguy n Thanh Phong –Khoa K Thu t & Công Ngh 5
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Giáo trình đi n t môn h c “TIN H C TRONG QU N LÝ XÂY D NG” (Ghi chú: Các quy n sách trên đ u có t i thư vi n trư ng đ i h c M Tp.HCM) B- Tài li u tham kh o thêm: (theo th t ưu tiên t trên xu ng dư i) [1] Nguy n Th ng, Cao Hào Thi, Trư ng đ i h c Bách Khoa TP.HCM, 1998. Phương pháp đ nh lư ng trong qu n lý, Nhà xu t b n Th ng Kê. [2] Lê Văn Ki m, Ph m H ng Luân, 2005. Nh ng bài toán t i ưu trong qu n lý kinh doanh xây d ng, Nhà xu t b n Đ i h c Qu c G ia TP. H Chí Minh. [3] Đ Th X uân Lan, 2005. P hương pháp Đ nh lư ng và công c tin h c ng d ng trong qu n lý xây d ng, Nhà xu t b n Đ i h c Q u c Gia TP. H Chí Minh. [4] TS. Huỳnh Trung Lương, ThS. Trương Tôn Hi n Đ c, 2003. Phương pháp Đ nh lư ng trong qu n lý và v n hành, Nhà xu t b n K hoa h c và K Thu t. [5] Ph m Công Hà, 2007. Toán quy ho ch ng d ng trong giao thông v n t i, Nhà xu t b n G iao thông v n t i. [6] Bùi Tr ng C u, Masahiko Kunishima, 2007. Đ ánh giá gi i pháp thi t k , N hà xu t b n Xây d ng, Hà N i. [7] Hamdy A.Taha, University of Arkansas, Fayetteville, 2007. Operations research: An introduction, 8th Edition, Pearson Prentice Hall. [8] Hillier, Lieberman, Stanford University, 2001. Introduction to Operations Research, 8th Edition, McGraw-Hill Companies. [9] Ernest Forman, Professor of Management Science, George Washington University. Decision By Objectives: How to convince others that you are right. GV. ThS. Nguy n Thanh Phong –Khoa K Thu t & Công Ngh 6
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Giáo trình đi n t môn h c “TIN H C TRONG QU N LÝ XÂY D NG” III. N I DUNG VÀ PHÂN B TH I GIAN GI NG D Y C A MÔN H C 1. N i dung chính c a môn h c S ti t C hương N i dung TS LT BT Gi i thi u phân tích đ nh lư ng trong qu n lý 1 5 5 0 xây d ng Phân tích ra quy t đ nh 2 5 3 2 Ra quy t đ nh đa tiêu chu n 3 5 3 2 Quy ho ch tuy n tính 4 5 3 2 Quy ho ch m ng 5 5 3 2 ng d ng mô ph ng trong qu n lý và k 5 3 2 6 thu t T ng c ng 30 20 10 2. Hư ng d n h c t p và n i dung chi ti t: Sinh viên xem n i d ung chi ti t trong t ng chương c a giáo trình đi n t này. IV. PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ MÔN H C Phương pháp đánh giá môn h c Tr ng s 1. Ti u lu n/Bài t p (l y đ i m ki m tra gi a 30% = 3 đi m h c kỳ) 2. Thi cu i h c kỳ (Hình th c: Đ thi m ) 70% = 7 đi m T ng c ng 100% = 10 đi m V. CÁN B THAM GIA GI N G D Y A - Gi ng viên cơ h u trư ng Đ i h c M Tp.HCM: 1. ThS. Nguy n Thanh Phong , Khoa K Thu t & Công Ngh , Trư ng Đ i H c M Tp.HCM. GV. ThS. Nguy n Thanh Phong –Khoa K Thu t & Công Ngh 7
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Giáo trình đi n t môn h c “TIN H C TRONG QU N LÝ XÂY D NG” 2. ThS. Tr n Trung D ũng, Khoa K Thu t & Công Ngh , Trư ng Đ i h c M Tp.HCM. 3. Nguy n Văn Khanh, Khoa K Thu t & Công Ngh , Trư ng Đ i H c M Tp.HCM. 4. Lâm Ng c Trà My, Khoa K Thu t & Công Ngh , Trư ng Đ i h c M Tp.HCM. B- Gi ng viên th nh gi ng: 1. P GS. Lê Văn Ki m, Khoa K Thu t X ây d ng, Trư ng Đ i H c Bách Khoa Tp.HCM. 2. PGS. TS. Nguy n Th ng, Khoa K Thu t Xây d ng, Trư ng Đ i H c Bách Khoa Tp.HCM. 3. TS. Ph m H ng Luân, Phó trư ng Ban qu n lý d án, Đ i h c qu c gia Tp.HCM. 4. ThS. Đ Th Xuân Lan, B môn Thi công, Khoa K Thu t Xây d ng, Trư ng Đ i H c Bách Khoa Tp.HCM. TP. H Chí Minh, ngày 20 tháng 11 năm 2008 Trư ng Khoa duy t Ngư i biên so n giáo trình đi n t TS. Hoàng M nh Dũng ThS. Nguy n Thanh Phong GV. ThS. Nguy n Thanh Phong –Khoa K Thu t & Công Ngh 8
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. MUC L C Trang Gi i thi u 1-8 1-46 Chương 1: Gi i thi u phân tích đ nh lư ng trong qu n lý xây d ng Chương 2: Phân tích ra quy t đ nh 47-166 Chương 3: Ra quy t đ nh đa tiêu chu n 167-238 Chương 4: Quy ho ch tuy n tính 239-402 Chương 5: Quy ho ch m ng 403-467 Chương 6: ng d ng k thu t mô ph ng 468-544 trong qu n lý k thu t 1
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chương 1. GI I THI U PHÂN TÍCH Đ NH LƯ NG TRONG QU N LÝ XÂY D NG CHƯƠNG 1 GI I THI U PHÂN TÍCH Đ N H LƯ N G TRONG QU N LÝ XÂY D NG (INTRODUCTION QUANTITATIVE ANALYSIS FOR CONSTRUCTION MANAGEMENT) M C TIÊU H C T P Sau khi hoàn t t h c t p chương 1, sinh viên s có kh năng: 1. Mô t các th t c trong phân tích đ nh lư ng. 2. N h n b i t các ng d ng c a phân tích đ nh lư ng trong th c t . 3. N h n d ng các ph n m m tin h c dùng đ l p trình và ng d ng gi i các bài toán trong phân tích đ nh lư ng trong khoa h c qu n lý. 4. Phân tích b ài toán đ i m hòa v n. 1. GI I THI U P HÂN TÍCH Đ NH LƯ NG TRONG QU N LÝ XÂY D N G Phân tích đ nh lư ng là g ì? Phân tích đ nh lư ng trong qu n lý là m t phương pháp khoa h c d a trên các phép tính toán đ nghiên c u vi c t o ra các quy t đ nh trong qu n lý. Các thu t ng chuyên môn thư ng đư c dùng đ ch các phương pháp đ nh lư ng đ h tr ra quy t đ nh bao g m: Phân tích đ nh lư ng (Quantitative Analysis); Phương pháp đ nh lư ng (Quantitative Methods, Quantitative Approaches); Nghiên c u tác v /V n trù h c (Operations Research); Khoa h c qu n lý (Management Science); hay Khoa h c ra quy t đ nh (Decision Science). Phương pháp đ nh lư ng b t đ u t d li u và vai trò chính c a phương pháp này là x lý d li u đ đưa ra k t q u là thông tin h u ích ph c v cho quá trình ra quy t đ nh. Máy vi tính và các ph n m m GV.ThS. Nguy n Thanh Phong - Trư ng Đ i h c M TP.HCM 7
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chương 1. GI I THI U PHÂN TÍCH Đ NH LƯ NG TRONG QU N LÝ XÂY D NG chuyên d ng là các công c h tr đ c l c cho quá trình phân tích đ nh lư ng. D LI U THÔ THÔNG TIN X lý (RAW DATA) (INFORMATION) Hình 1.1. Vai trò phương pháp đ nh lư ng trong qu n lý Tuy phương pháp đ nh lư ng có vai trò quan tr ng nhưng trong m i trư ng h p ra quy t đ nh các nhà qu n lý đ u ph i xét đ n c hai cách ti p c n phân tích đ nh lư ng và phân tích đ nh tính (quantitative and qualitative analysis). Chúng ta có th d ùng phân tích đ nh lư ng đ xem xét các phương án như đ u tư vào ngân hàng, vào th trư ng b t đ ng s n hay vào th trư ng ch ng khoán b ng cách tính toán m c đ u tư phù h p ho c s d ng các công c phân tích các ch s tài chính c a các công ty ch ng khoán hay d báo kh năng phát tri n c a các công ty này. Tuy nhiên, cũng có nhi u y u t đ nh tính khó lư ng hóa (không th cân, đo, đong, đ m đư c) như lu t l , truy n th ng văn hóa, th i ti t, thay đ i v chính sách hay nh ng đ t phá c a công ngh …Vì v y, ta c n ph i s d ng cách ti p c n phân tích đ nh tính. Trong nhi u trư ng h p, phân tích đ nh tính t ra r t quan tr ng h tr các chuyên gia trong quá trình đ ưa ra các quy t đ nh trong qu n lý. 2. NGU N G C L CH S VÀ PHÁT TRI N C A PHƯƠNG PHÁP Đ NH LƯ NG TRONG QU N LÝ Tuy phân tích đ nh lư ng đã t n t i t đ u th k , nhưng ph i đ n đ u th p niên 1900, Frederick Winslow Taylor m i là ngư i đi tiên phong trong vi c đ t ra đư c nh ng nguyên lý n n t ng cho vi c áp d ng nó trong qu n lý. Trong Th chi n th II, r t nhi u k thu t đ nh lư ng đã đư c nghiên c u tri n khai đ h tr cho quân đ i, và sau th chi n, các k thu t này đã đư c nhi u công ty áp d ng trong vi c l p GV.ThS. Nguy n Thanh Phong - Trư ng Đ i h c M TP.HCM 8
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chương 1. GI I THI U PHÂN TÍCH Đ NH LƯ NG TRONG QU N LÝ XÂY D NG k ho ch cũng như ra các quy t đ nh v qu n lý. Ngày nay, r t nhi u công ty thư ng xuyên duy trì m t đ i ngũ nghiên c u tác v và khoa h c v qu n lý ho c thuê các nhà tư v n nh m áp d ng nh ng nguyên lý c a khoa h c qu n lý đ gi i q uy t các v n đ g p ph i ho c nghiên c u các cơ h i đ u tư. Trong Th chi n th II (World War II - 1938), t i Anh, phương pháp đ nh lư ng đã đư c áp d ng vào các bài toán h u c n trong quân đ i. Các nhà khoa h c Anh đã dùng phương pháp đ nh lư ng đ gi i quy t v n đ làm th nào đ t hi u qu cao nh t trong vi c s d ng l c lư ng không quân h n ch c a h đ ch ng l i không l c m nh m c a quân Đ c. M t trong nh ng ng d ng phương pháp đ nh lư ng c a các nhà khoa h c là nghiên c u cách s d ng radar đ tri n khai và s d ng máy bay chi n đ u. Còn t i M , các mô hình toán h c c a phương pháp đ nh lư ng đã đư c dùng đ p hát tri n các mô hình tìm ki m t i ưu cho các chi n thu t ch ng tàu ng m. Sau Th chi n th II, có th nói bư c ngo t c a s p hát tri n khoa h c qu n lý là vào năm 1947 khi George Dantzig phát minh ra phương pháp đơn hình (simplex method) dùng đ gi i b ài toán QHTT. Đ n năm 1957, Churchman và các c ng s đã xu t b n cu n sách v n trù h c đ u tiên trên th gi i (C.W. Churchman, R.L. Ackoff, and E.L. Arnoff, Introduction to Operations Research, NewYork: Wiley, 1957). Sau Th chi n th II, r t nhi u nh ng phương pháp đ nh lư ng đư c dùng trong quân s đã đư c ng d ng sang lĩnh v c kinh t -k thu t M , N h t như nh ng công c qu n lý, l p k ho ch kinh doanh, t p trung ch y u vào s phát tri n các k thu t mô hình toán h c đ c i thi n ho c t i ưu các h th ng trong th gi i th c… M t trong nh ng ngư i tiên phong trong trư ng phái này là Robert Macnamara, v i phương pháp đ nh lư ng trong qu n lý, ông đã thành công trong nhi u v trí khác nhau như Ch t ch t p đoàn xe hơi Ford, B trư ng B GV.ThS. Nguy n Thanh Phong - Trư ng Đ i h c M TP.HCM 9
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chương 1. GI I THI U PHÂN TÍCH Đ NH LƯ NG TRONG QU N LÝ XÂY D NG Q u c phòng M , Ch t ch Ngân hàng Th gi i (World Bank), Ch t ch Trư ng Đ i h c Havard danh ti ng M… Phương pháp đ nh lư ng trong qu n lý bao g m các ng d ng c a th ng kê, toán h c, mô hình t i ưu, mô ph ng… vào vi c gi i quy t các bài toán ra quy t đ nh như: bài toán phân ph i tài nguyên, bài toán v n t i, bài toán qu n lý t n kho, bài toán l p k ho ch công tác… Ngày nay, phương pháp đ nh lư ng trong qu n lý là m t quá trình áp d ng các phương pháp ti p c n khoa h c đ h tr cho vi c ra quy t đ nh trong nhi u tình hu ng khác nhau. Trong nh ng năm v a qua, nh s phát tri n và ng d ng c a khoa h c máy tính, đ c bi t là máy tính cá nhân, các phương pháp đ nh lư ng đã góp ph n đáng k trong vi c nâng cao hi u q u qu n lý c a các t ch c, đã thâm nh p vào t ng cơ quan, công ty, các t p đoàn l n trên th gi i. Nh s d ng các mô hình phân tích đ nh lư ng trong l p ti n đ và d báo, Taco Bell đã ti t ki m trên 150 tri u U SD. Còn kênh truy n hình NBC đã tăng doanh thu trên 200 tri u USD nh s d ng phân tích đ nh lư ng đ xây d ng các k ho ch kinh doanh t t hơn. G n đây, các hãng máy bay n i đ a (Continental Airlines) t i M đã ti t ki m trên 40 tri u U SD b ng cách s d ng các mô hình phân tích đ nh lư ng đ khôi ph c nhanh chóng nh ng chuy n bay b hoãn do th i ti t x u. V m t lý thuy t, các phương pháp đ nh lư ng đang đư c p hát tri n và hoàn thi n d n v i s h tr c a phương ti n máy tính. Các mô hình toán ng d ng cho các v n đ th c t ngày càng ph c t p hơn, gi i quy t đ ư c nhi u v n đ r ng l n hơn. Tuy nhiên, v n c n ph i có thêm m t th i gian n a đ các phương pháp đ nh lư ng có th nh hư ng r ng rãi như các phương pháp qu n lý khác, vì m t trong nh ng lý do là còn có r t nhi u nhà qu n lý chưa quen các mô hình và tư duy ki u đ nh lư ng. GV.ThS. Nguy n Thanh Phong - Trư ng Đ i h c M TP.HCM 10
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chương 1. GI I THI U PHÂN TÍCH Đ NH LƯ NG TRONG QU N LÝ XÂY D NG 3. CÁC TH T C TRONG PHÂN TÍCH Đ NH LƯ NG Hình 1.2. Các th t c trong phương phân đ nh lư ng Theo Barry Render, Ralph M. Stair Jr., và Michael E. Hanna, các bư c chính trong phân tích đ nh lư ng bao g m (xem hình 1.2): 1. Đ nh nghĩa bài toán (Defining Problem); 2. Xây d ng mô hình (Developing a Model); 3. Thu th p d li u (Acquiring Input Data); 4. Gi i bài toán (Developing a Solution); 5. Th l i gi i (Testing the Solution); 6. Phân tích k t qu (Analyzing the Results); 7. Áp d ng k t q u (Implementing the Results). GV.ThS. Nguy n Thanh Phong - Trư ng Đ i h c M TP.HCM 11
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chương 1. GI I THI U PHÂN TÍCH Đ NH LƯ NG TRONG QU N LÝ XÂY D NG 3.1. Đ nh nghĩa bài toán Giai đo n đ u tiên trong phân tích đ nh lư ng là ph i đ nh nghĩa bài toán hay xác đ nh đư c v n đ c n nghiên c u/gi i quy t (Defining Problem) m t cách rõ ràng và chính xác. Trong nhi u trư ng h p, vi c đ nh nghĩa bài toán là bư c quan tr ng nh t và khó khăn nh t, tác đ ng đ n các bư c còn l i. Đ i u c t y u nh t là ph i thông qua các bi u hi n- các tri u ch ng (symptoms) đ tìm ra đ ư c đâu là nh ng nguyên nhân th t s c a v n đ . M t v n đ có th liên quan đ n nhi u v n đ khác; vi c b qua không xem xét các m i quan h này trong khi tìm ki m gi i p háp có th s d n đ n nh ng h u qu t i t hơn. Trong m t t ch c doanh nghi p, cơ quan, nhi u v n đ có th t n t i cùng m t lúc. Các v n đ này khó có th đư c gi i quy t đ ng th i cùng m t lúc b ng phân tích đ nh lư ng, vì v y c n p h i đ t tr ng tâm, và t p trung vào m t s ít các v n đ c t lõi. Vi c l a ch n đúng nh ng v n đ c n gi i quy t là công vi c mà nh ng nhóm nghiên c u phân tích đ nh lư ng trong các t ch c ph i đ c bi t quan tâm. Kinh nghi m cũng cho th y vi c x ác đ nh v n đ t i là nguyên nhân chính c a q uy t đ nh không chính xác. Đ nh nghĩa bài toán bao g m 3 m t chính sau đây: + Đ nh nghĩa m c tiêu, m c đ ích nghiên c u; + Đ nh nghĩa các ch n l a có th có đ ra quy t đ nh; + X ác đ nh các gi i h n, ràng bu c và yêu c u c a b ài toán. Tóm l i, chúng ta ph i đ nh nghĩa v n đ c n gi i q uy t b ng cách hình thành m t câu hay m t m nh đ ng n g n, rõ ràng v cái gì c n ph i gi i quy t. * Các khó khăn thư ng g p ph i trong khi đ nh nghĩa bài toán Th nh t, v n đ đ t ra t o ra nh ng mâu thu n, b t đ ng v quan đi m c a các nhà qu n lý gi a các b ph n khác nhau trong n i b cơ GV.ThS. Nguy n Thanh Phong - Trư ng Đ i h c M TP.HCM 12
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chương 1. GI I THI U PHÂN TÍCH Đ NH LƯ NG TRONG QU N LÝ XÂY D NG quan và quy n l i c a các thành ph n trái ngư c nhau. Ví d : Trong lĩnh v c t n kho, b ph n tài chính thư ng mu n gi lư ng hàng t n kho m c th p nh t vì lư ng v n đ ang b c m gi trong hàng t n kho không th đ em đ u tư đư c. Trong khi đó, b p h n ph trách bán hàng luôn mu n gi m t lư ng hàng t n kho l n đ tránh tình tr ng không đáp ng đư c nhu c u. Th hai, vi c gi i quy t m t v n đ c a b p h n này có th gây nh hư ng đ n ho t đ ng c a b ph n khác. Thông thư ng, v n đ gi i quy t đ ng ch m đ n m i m t c a cơ quan nên ph i ch n nh ng v n đ nào c n gi i quy t ưu tiên đ nó đem l i k t qu t ng h p cho cơ quan. Ví d : Trong lĩnh v c t n kho, khi chính sách đ t hàng thay đ i thì s nh hư ng đ n v n đ chi phí c a p hòng tài chính và ti n đ s n xu t c a phòng s n x u t c a công ty. Th ba, các gi thuy t ng m đ nh lúc ban đ u có th sai do đ t v n đ theo đ nh hư ng c a l i gi i c c b . Chúng ta nên nh r ng đưa ra m t l i gi i m c v a ph i n u xác đ nh đúng v n đ còn t t hơn nhi u khi đưa ra m t l i gi i r t t t, r t t i ưu nhưng ban đ u đã xác đ nh sai v n đ . V í d : Vi c cho r ng lư ng hàng t n kho hi n t i là quá th p s d n t i gi i pháp năng lư ng hàng t n kho lên. Gi i pháp này s là m t sai l m l n n u c m nh n ban đ u v m c t n kho không đúng. Th tư, gi i pháp tìm ra s không áp d ng đư c do m t th i gian tính, nghĩa là khi đ t v n đ và đ n khi tìm ra l i gi i thì l i gi i đã l c h u so v i th c t . 3.2. Xây d ng mô hình Sau khi đ ã đ nh nghĩa bài toán, bư c ti p theo là ph i xây d ng đư c mô hình (Developing a Model) cho v n đ đó. Mô hình là m t s đơn gi n hóa tình hu ng th c t , là s bi u di n tóm t t c a th gi i th c đư c thi t k b ao g m các đ c đ i m ch y u đ c trưng cho s GV.ThS. Nguy n Thanh Phong - Trư ng Đ i h c M TP.HCM 13
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chương 1. GI I THI U PHÂN TÍCH Đ NH LƯ NG TRONG QU N LÝ XÂY D NG ho t đ ng c a h th ng th c. Có r t nhi u mô hình phân tích đ nh lư ng. Trong t ng lĩnh v c khác nhau thì mô hình cũng khác nhau. V chi ti t ta có các lo i mô hình phân tích đ nh lư ng như sau: mô hình v t lý, mô hình thu nh , mô hình đ h a, và mô hình toán h c. + Mô hình V t lý (Physical model), Mô hình thu nh (Scale model, Pilot): là mô hình thu g n c a m t th c th . Ví d : Mô hình ki n trúc do các ki n trúc sư thi t k ; + Mô hình đ h a/sơ đ (Schematic): là mô hình di n t các m i liên h gi a các b ph n trong h th ng (nó có th là hình nh, bi u đ , b n v …). Ví d : B n v thi t k xe ô tô, máy c t c , h p sang s , cái qu t; máy đánh ch , ki n trúc-k t c u-thi công xây d ng là các mô hình đ h a. + Mô hình toán h c (Mathematical Model), Mô hình mô ph ng (Simulation Model): thư ng là m t t p h p các bi u th c toán h c dùng đ di n t b n ch t c a h th ng. Trong đó mô hình toán h c ph bi n hơn c . M t mô hình toán là m t t p h p các m i q uan h toán h c đư c b i u d i n dư i d ng các phương trình ho c b t phương trình nh m t i ưu hóa m t hàm m c tiêu nào đó. Trong m t mô hình toán thư ng t n t i nhi u bi n s và các tham s . Đ i u quan tr ng là ph i xác đ nh rõ ràng các bi n s và các tham s c n thi t c a mô hình. + Bi n s là đ i lư ng ch s lư ng có th đ o lư ng đư c và có th bi n đ i tùy theo t ng trư ng h p c th . Nói cách khác, m t bi n s có th là bi n ki m soát đư c (bi n quy t đ nh- controllable variable) hay bi n không ki m soát đư c (uncontrollable variable). + Các tham s (parameter) chính là nh ng đ i lư ng đo lư ng đư c hi n h u trong mô hình. Thông thư ng trong m t mô hình, GV.ThS. Nguy n Thanh Phong - Trư ng Đ i h c M TP.HCM 14
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chương 1. GI I THI U PHÂN TÍCH Đ NH LƯ NG TRONG QU N LÝ XÂY D NG các bi n s là nh ng đ i lư ng chưa bi t c n xác đ nh, còn tham s là nh ng đ i lư ng có giá tr b i t trư c. + V í d : chi phí c a m t l n đ t hàng là tham s , và s l n đ t hàng là bi n s . Ngoài ra, đi u quan tr ng c n q uan tâm khi xây d ng mô hình là mô hình có th gi i đư c, có tính th c t , d hi u, d c p nh t và các d li u đ u vào có th thu th p đư c. Mô hình c n p h i d i n t đư c các b n ch t, các tình hu ng và các tr ng thái c a h th ng. Nhìn chung, các mô hình toán có th đư c phân làm hai lo i: + Các mô hình xác đ nh/t t đ nh (Deterministic Models): nh ng mô hình mà giá tr các tham s và bi n là nh ng giá tr xác đ nh, ch c ch n, không bi n đ i b t kỳ theo th i gian và không mang tính ng u nhiên. Ví d : Mô hình t n kho (Inventory Model) có th đư c x em là mô hình t t đ nh n u t c đ tiêu th s n ph m (Demand Rate) là h ng s và th i gian đ t hàng (Lead time) là h ng s ; + Các mô hình xác su t (Probabilistic Models): nh ng mô hình mà m t hay nhi u tham s ho c bi n có th nh n nhi u giá tr v i m t xác su t nào đó (d li u bi n đ i ng u nhiên). Ví d như nhu c u c a m t lo i hàng hóa nào đó trên th trư ng thư ng là m t giá tr có tính ng u nhiên. Trong th c t , h u h t các mô hình đ u là mô hình xác su t. Tuy nhiên, trong nhi u trư ng h p, vi c gi i các mô hình xác su t thư ng d a vào nh ng phương pháp cơ b n đư c phát tri n trên n n t ng c a các mô hình xác đ nh. Các đ c đi m c n có c a mô hình toán h c: + Mô hình ph i gi i đư c; + Mô hình ph i p hù h p v i th c t ; + Mô hình ph i d hi u đ i v i nhà qu n lý; GV.ThS. Nguy n Thanh Phong - Trư ng Đ i h c M TP.HCM 15
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chương 1. GI I THI U PHÂN TÍCH Đ NH LƯ NG TRONG QU N LÝ XÂY D NG + Mô hình ph i d thay đ i; + và mô hình ph i d thu th p đư c d li u. Ưu đi m c a vi c s d ng các mô hình toán trong phân tích đ nh lư ng: + Mô hình có th ph n ánh th c ti n m t cách chính xác n u đư c thi t l p đúng. + Mô hình có th giúp các nhà ra quy t đ nh di n gi i các bài toán, các v n đ g p ph i và xác đ nh các y u t quan tr ng. + Mô hình có th cung c p các thông tin quan tr ng và giúp nhìn sâu vào b n ch t c a v n đ . Chúng ta có th s d ng phân tích đ nh y đ th y rõ tác đ ng c a s thay đ i các thông s lên m c tiêu nghiên c u. + Mô hình giúp ti t ki m đư c nhi u th i gian và chi phí trong vi c gi i q uy t v n đ cũng như ra quy t đ nh. Trong h u h t các trư ng h p, vi c th nghi m trên mô hình s cho k t qu nhanh chóng và ít t n kém hơn so v i vi c ti n hành nghiên c u trong tình hu ng kinh doanh th c t r i q uan sát các k t q u . + Trong nhi u bài toán l n và ph c t p , vi c xây d ng mô hình là phương pháp duy nh t có th gi i q uy t đư c v n đ . + Mô hình là phương ti n giao ti p trung gian đ các nhà ra quy t đ nh và các chuyên viên phân tích đ nh lư ng trao đ i v các v n đ g p ph i cũng như các gi i pháp đ đưa ra quy t đ nh cu i cùng. * Các khó khăn thư ng g p ph i trong khi xây d ng mô hình Th nh t, là làm th nào đ mô hình th c t tương thích v i nh ng mô hình có s n trong lý thuy t phân tích đ nh lư ng vì các mô hình có s n có th không áp d ng đư c. Ví d : Trong lĩnh v c t n kho, m t s nhà qu n lý ch n các mô hình t n kho trong lý thuy t là v i quan đi m là t i thi u hóa chi phí đ t hàng và chi phí t n kho. Trong khi đ ó, GV.ThS. Nguy n Thanh Phong - Trư ng Đ i h c M TP.HCM 16
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Giáo trình Tin học trong quản lý xây dựng – ThS. Nguyễn Thanh Phong
548 p | 312 | 115
-
Giáo trình Cơ học đất: Phần 2 - Phan Hồng Quân
128 p | 248 | 65
-
Bài giảng ứng dụng tin học trong xây dựng part 5
8 p | 220 | 63
-
Giáo trình Tin học chuyên ngành - Cơ học biến dạng và Cán kim loại
172 p | 156 | 44
-
Giáo trình Tin Học: Tổng quan về công nghệ Ethernet
15 p | 147 | 30
-
Giáo trình tin học trong quản lý xây dựng - Chương 1
40 p | 142 | 24
-
Giáo trình tin học trong quản lý xây dựng - Chương 2
120 p | 124 | 20
-
Giáo trình hình thành tín hiệu điều biên và quan hệ năng lượng trong tín hiệu điều biên p3
11 p | 124 | 19
-
Giáo trình tin học trong quản lý xây dựng - Chương 3
72 p | 92 | 18
-
Giáo trình tin học trong quản lý xây dựng - Chương 4
164 p | 92 | 16
-
Giáo trình tin học trong quản lý xây dựng - Chương 6
77 p | 111 | 16
-
Giáo trình tin học trong quản lý xây dựng - Chương 5
65 p | 88 | 15
-
Giáo trình hình thành tín hiệu điều biên và quan hệ năng lượng trong tín hiệu điều biên p2
11 p | 101 | 8
-
Giáo trình Tin học ứng dụng AutoCAD 2 (Ngành: Xây dựng dân dụng và công nghiệp - Trung cấp) - Trường Cao đẳng Xây dựng số 1
44 p | 8 | 5
-
Giáo trình Tin học ứng dụng (Nghề Thí nghiệm và kiểm tra chất lượng cầu đường bộ - Trình độ cao đẳng): Phần 2 – Trường CĐ GTVT Trung ương I
75 p | 37 | 4
-
Giáo trình Tin học ứng dụng 2 (Photoshop) (Ngành: Công nghệ kỹ thuật nội thất và điện nước công trình - Trung cấp) - Trường Cao đẳng Xây dựng số 1
131 p | 8 | 4
-
Giáo trình Tin học ứng dụng (Nghề: Điện công nghiệp - Cao đẳng) - Trường Cao đẳng Gia Lai
96 p | 7 | 3
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn