Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh: Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – Liên minh Châu Âu (EVFTA) và những vấn đề đặt ra đối với ngành Nông nghiệp Việt Nam

Ờ L I CAM ĐOAN

ả ự ự ủ ứ ậ Tác gi xin cam đoan: Lu n văn này là công trình nghiên c u th c s  c a tác

ệ ướ ự ướ ự ọ ủ ẫ gi ả ượ , đ c th c hi n d i s  h ng d n khoa h c c a GS, TS Hoàng Văn Châu.

ử ụ ủ ệ ậ ộ ả N i dung c a lu n văn có tham kh o và s  d ng các tài li u, thông tin đ ượ   c

ả ụ ệ ạ ẩ đăng t ả   i trên các tác ph m, t p chí và trang web theo danh m c tài li u tham kh o

ố ệ ể ả ậ ượ ử ụ ứ ể ủ c a lu n văn. Các s  li u, b ng bi u đ c s  d ng đ  nghiên c u, phân tích,

ề ậ ậ ư ồ ố nh n xét, đánh giá trong lu n văn đ u đ ượ ấ ừ c l y t các ngu n chính th ng nh  đã

ụ ữ ệ ế ả ả ẫ trích d n trong bài và trong danh m c tài li u tham kh o. Nh ng k t qu  nghiên

ượ ư ừ ự ậ ượ ứ c u đ c trình bày trong lu n văn này trung th c và ch a t ng đ c công b ố

ướ ấ ứ ứ d i b t c  hình th c nào.

ấ ứ ự ế ệ ậ ả ệ ị N u phát hi n b t c  s  gian l n nào, tác gi xin ch u trách nhi m tr ướ   c

ả ậ ộ ồ ư ế ủ H i đ ng, cũng nh  k t qu  lu n văn c a mình.

ộ Hà N i, ngày 02 tháng 05 năm 2017

ả ậ Tác gi lu n văn

ơ ỳ   Lê Qu nh Th

Ờ Ả Ơ L I C M  N

ậ ậ ờ ượ ề ự ỡ Trong th i gian làm lu n văn, tôi đã nh n đ c nhi u s  giúp đ , đóng góp

ỉ ả ế ệ ủ ầ ạ ý ki n và ch  b o nhi t tình c a th y cô, gia đình và b n bè.

ử ờ ả ơ ế ọ ườ Tôi xin trân tr ng g i l i c m  n đ n GS,TS Hoàng Văn Châu ­ tr ạ   ng Đ i

ạ ươ ộ ườ ậ ướ ỉ ả ẫ ọ h c Ngo i th ng Hà N i, ng i đã t n tình h ố   ng d n, ch  b o tôi trong su t

quá trình làm khoá lu n.ậ

ầ ườ ả ơ Tôi cũng xin chân thành c m  n các th y cô giáo trong tr ạ ọ   ng Đ i h c

ươ ầ ả ạ ộ ạ Ngo i  th ng  Hà   N i  nói  chung,   các   th y  cô  gi ng  d y  chuyên  ngành  Kinh

ươ ứ ề ế ạ ạ ỗ doanh th ng m i nói riêng đã d y d  cho tôi ki n th c v  các môn đ i c ạ ươ   ng

ư ượ ơ ở ế ữ cũng nh  các môn chuyên ngành, giúp tôi có đ c c  s  lý thuy t v ng vàng và

ọ ậ ề ệ ỡ ố ạ t o đi u ki n giúp đ  tôi trong su t quá trình h c t p.

ả ơ ạ ạ ố ề   Cu i cùng, tôi xin chân thành c m  n gia đình và b n bè, đã luôn t o đi u

ỡ ộ ọ ậ ệ ố ki n, quan tâm, giúp đ , đ ng viên tôi trong su t quá trình h c t p và hoàn thành

ậ ố ệ lu n văn t t nghi p.

ộ Hà N i, ngày 02 tháng 05 năm 2017

ả ậ Tác gi lu n văn

ơ ỳ  Lê Qu nh Th

Ụ Ụ M C L C

5

Ả Ụ DANH M C B NG

DANH M C Ụ BI U ĐỂ Ồ

6

Ụ Ừ Ế Ắ DANH M C T  VI T T T

ả Ch  vi ữ ế   t ễ Di n gi i Ý nghĩa tắ t

Association   of   South   East ệ ộ ố ASEAN Hi p h i các qu c gia Đông Nam Á Asian Nations

ệ ươ ạ ự Vietnam   –   Eu   Free   Trade ị Hi p   đ nh   Th ng   m i   t do   Vi ệ   t EVFTA Agreement Nam ­ Liên minh Châu Âu

EU European Union Liên minh Châu Âu

ề ồ EURO Đ ng ti n chung Châu Âu

Food   And   Agriculture ứ ươ ổ ự T  ch c l ệ   ng th c và Nông nghi p FAO Organization   of   the   United ố ợ Liên h p qu c Nations

ầ ư ự ế ướ FDI Foreign Direct Investment Đ u t tr c ti p n c ngoài

ệ ươ ạ ự FTA Free Trade Agreement ị Hi p đ nh th ng m i t do

ề ươ ệ ị ạ ị General Agreement on Trade Hi p đ nh chung v  th ng m i d ch GATS in Services vụ

ỉ ẫ ị GI Geographical Indication Ch  d n đ a lý

ắ ố MFN Most Favoured Nation Nguyên t c t ố ệ i hu  qu c

ỗ ợ ự ươ Multilateral   Trade   Policy D  án h  tr chính sách th ạ   ng m i MUTRAP Assistance Project đa biên

ứ ể R&D Research and Development Nghiên c u và phát tri n

ở ữ ệ SHTT S  h u trí tu

ự ệ ệ Sanitary   and   Phytosanitary ẩ   Bi n pháp v  sinh an toàn th c ph m SPS ể ộ ị Measure ự ậ và ki m d ch đ ng, th c v t

ậ ố ớ ỹ TBT Technical Barriers to Trade Hàng rào k  thu t đ i v i th ươ  m iạ ng

ệ ạ ị ươ Trade­Related Intellectual ề Hi p đ nh v  khía c nh th ạ   ng m i TRIPS ệ Property Rights Agreement ề ở ữ ủ c a quy n s  h u trí tu

UN United Nations ố ợ Liên h p qu c

ồ ỹ USD US DOLLARS Đ ng đô la M

7

ả Ch  vi ữ ế   t ễ Di n gi i Ý nghĩa tắ t

ươ WTO World Trade Organization ổ ứ T  ch c th ạ ng m i th  gi ế ớ i

8

Ứ Ắ Ả Ậ Ế TÓM T T K T QU  NGHIÊN C U LU N VĂN

ộ ướ ể ế ế ự Có th  nói, ký k t và th c thi các FTA là m t b ể c đi không th  thi u trong

ế ậ ế ố ế ủ ấ ứ ự ế ố ộ ti n trình h i nh p kinh t qu c t c a b t c  qu c gia nào. Ký k t và th c thi

ộ ướ ệ ể ẩ ợ EVFTA là m t b ạ c đ m cho quá trình đ y m nh h p tác phát tri n kinh t ế ủ    c a

ệ ố ớ ề ế ấ ệ Vi t Nam và Liên minh Châu Âu EU. Đ i v i n n kinh t l y Nông nghi p là

ứ ướ ơ ộ ầ ả ế ậ ụ ứ ướ ố ễ ề ả g c r , n n t ng, đ ng tr c c  h i c n ph i bi t t n d ng, đ ng tr c khó

ầ ả ậ ị ả ể ư ệ ữ khăn c n ph i có nh ng nh n đ nh và gi i pháp đ  đ a ngành Nông nghi p Vi ệ   t

ữ ư ạ ơ ươ ệ ả ệ ể Nam ngày càng phát tri n m nh h n n a, đ a th ng hi u nông s n Vi t Nam

ườ ở ề ố ế ể ầ ớ ế đ n v i ng i tiêu dùng các qu c gia có n n kinh t phát tri n hàng đ u th ế

ớ gi i. Qua quá trình nghiên ứ c u,

ạ ượ ậ ả ư ữ ế lu n văn đ t đ c nh ng k t qu  nh  sau:

ứ ả ệ ố ế ệ ộ ị ấ Th  nh t, tác gi đã h  th ng hóa các n i dung cam k t trong Hi p đ nh

ộ ổ ệ ế ự ế ế EVFTA m t cách t ng quát và li t kê chi ti ế   t các cam k t liên quan tr c ti p đ n

ệ ồ ờ ả ơ ộ ổ ợ ọ ngành Nông nghi p. Đ ng th i, tác gi ắ  cũng t ng h p ng n g n các c  h i và

ứ ạ ố ớ ệ thách th c mà EVFTA mang l i đ i v i Vi t Nam.

ả ự ạ ệ ệ ứ Th  hai, tác gi đã nêu lên th c tr ng ủ c a ngành Nông nghi p Vi t Nam, và

ố ế ữ ệ ệ ợ ệ ợ m i quan h  h p tác kinh t gi a Vi t Nam và EU hi n nay , t ổ ừ ệ  t ng h p và vi c

ậ ả ố ớ ề ặ ấ ỉ các phân tích, suy lu n, tác gi đã ch  ra các v n đ  đ t ra đ i v i ngành Nông

ề ượ ấ ạ ộ ủ ằ ỉ ươ nghi p. ệ Các v n đ  đ ố c ch  ra n m trong b n ho t đ ng c a th ạ ng m i liên

ầ ư ế ệ ấ ẩ ậ ẩ ồ quan đ n ngành Nông nghi p, bao g m: Xu t kh u, Nh p kh u, Đ u t và S ở

ạ ộ ệ ả ỉ ự ộ ừ ữ h u trí tu . Trong t ng ho t đ ng, tác gi ch  ra các tác đ ng tiêu c c mà EVFTA

ể ạ ụ ể ế ư ệ ạ ộ có th  mang l i cho Nông nghi p m t cách c  th  đ n các khía c nh nh  năng

ủ ủ ệ ộ ườ ủ ộ ự l c c a doanh nghi p, tác đ ng c a môi tr ng kinh doanh, tác đ ng c a các

ư ệ ế ế ệ ề ấ ị bi n pháp thu  quan và phi thu  quan theo Hi p đ nh, cũng nh  các v n đ  liên

ệ ủ ệ ố ỗ ợ ế ậ quan đ n h  th ng pháp lu t, chính sách h  tr  Nông nghi p c a Chính ph  Vi ủ ệ   t

Nam…

ự ạ ấ ừ ố ả ứ t Th  ba, b i c nh th c tr ng cũng nh ề ư các v n đ  khó khăn ả   ặ g p ph i

ượ ề ậ ươ ả ề ả ế ị đ c đ  c p trong Ch ng II, tác gi đã ấ  đ  xu t các gi i pháp, ki n ngh  trên ba

9

ệ ệ ả ộ ộ c p đấ ộ: Nông dân và doanh nghi p nông s n, Hi p h i ngành hàng, B  nông

ủ ệ ệ ỗ ự ả ổ ạ ế ạ nghi p và Chính ph  Vi t Nam. Theo đó, bên c nh n  l c c i t , h n ch  các

ề ộ ạ ủ ự ả ệ ấ ạ ấ v n đ  n i t ủ   i c a doanh nghi p, nâng cao năng l c s n xu t và c nh tranh c a

ệ ệ ầ ộ ố ỗ ợ ạ các doanh nghi p thì Hi p h i ngành hàng c n làm t ệ   t vai trò h  tr  và đ i di n

ố ả ề ợ ấ ệ ệ ậ ộ cho doanh nghi p khi trong b i c nh h i nh p, các can thi p v  tr ủ    c p c a

ị ạ ủ ế ề ộ Chính ph  đã b  h n ch . V  phía mình, các b  ngành liên quan và Chính ph ủ

ệ ộ ệ ố ế ạ ữ ậ ầ ộ Vi t Nam cũng c n có nh ng đ ng thái ki n t o m t h  th ng pháp lu t hoàn

ỗ ợ ỗ ợ ự ệ ậ ộ ớ thi n, h  tr  cho h i nh p, cùng v i đó là th c thi các chính sách h  tr  Nông

ệ ệ ệ ộ ả nghi p m t cách toàn di n và hi u qu .

10

Ờ Ở Ầ L I M  Đ U

ế ủ ề 1. ấ Tính c p thi t c a đ  tài

ậ ầ ộ ế ố ế ệ ướ Toàn c u hóa và h i nh p kinh t qu c t hi n đang là xu h ể   ng phát tri n

ế ớ ệ ấ ế ề ể ủ c a toàn th  gi ề i và là đi u ki n t t y u trong quá trình phát tri n n n kinh t ế

ự ế ệ ấ ị ươ ủ ấ ứ ố c a b t c  qu c gia nào. Th c t ủ  cho th y, vai trò c a các Hi p đ nh th ạ   ng m i

ụ ự ớ ộ ự t ệ    do ngày càng l n khi là m t công c  chính sách mà thông qua đó, th c hi n

ệ ể ụ ở ử ị ườ ố ế ớ ạ tri t đ  m c tiêu m  c a th  tr ng qu c t ế ề ắ    v i hàng lo t các cam k t v  c t

ế ề ợ ữ ư ế ế ề ả gi m thu  quan và phi thu  quan, cũng nh  các cam k t v  h p tác b n v ng,

ệ ề ươ ể ạ ố ượ ế ề ạ t o đi u ki n cho th ng m i các qu c gia phát tri n đ c h t ti m năng trong

ườ ậ ợ ệ ề môi tr ng và đi u ki n kinh doanh thu n l ấ i nh t.

ế ớ ể ộ ố ậ ướ Là m t qu c gia đang phát tri n và ti n t i hòa nh p vào xu h ở ử   ng m  c a

ị ườ ề ậ ộ ộ ộ ệ th  tr ng, h i nh p m t cách sâu r ng vào n n kinh t ế ế ớ  th  gi i, Vi t Nam đã

ể ệ ủ ộ ự ệ ế ằ ch  đ ng tham gia vào quá trình này th  hi n b ng vi c ký k t và th c thi các

ươ ươ ệ ự FTA song ph ng và đa ph ế ng. Tính đ n nay, Vi ế t Nam đã ký k t và th c thi

ế ạ 11 FTA, k t thúc đàm phán 1 FTA và đang trong giai đo n đàm phán 4 FTA khác.

ế ồ ự ậ ị ự ệ ị 11 FTA đã ký k t g m có: Khu v c m u d ch t do ASEAN (AFTA), Hi p đ nh

ươ ệ ị ươ ạ ự ủ ố đ i tác xuyên Thái Bình D ng (TPP), Hi p đ nh th ng m i t do c a ASEAN

ậ ố ố ộ ả   ố Ấ ớ v i các đ i tác Trung Qu c, Hàn Qu c,  n Đ , Úc và New Zealand, Nh t B n

ệ ế ớ ư ệ ị ươ ạ ự (trong đó Vi t Nam ký k t v i t cách thành viên), Hi p đ nh th ng m i t do

ệ ả ậ ố ố ế ữ gi a Vi t Nam và các đ i tác Nh t B n, Chile, Hàn Qu c, Liên minh Kinh t Á ­

ị ươ ạ ự ệ ệ Âu. Hi p đ nh th ng m i t ữ  do gi a Vi t Nam ­ Liên minh Châu Âu là FTA đã

ệ ạ ế k t thúc đàm phán, 4 FTA mà Vi ồ   t Nam đang trong giai đo n đàm phán bao g m:

ệ ị ế ự ệ ệ ị ươ ạ ự ố Hi p đ nh đ i tác kinh t toàn di n khu v c (RCEP), Hi p đ nh th ng m i t do

ệ ệ ố ị ươ ạ ự ệ Vi t Nam ­ Kh i EFTA, Hi p đ nh th ng m i t do Vi t Nam ­ Israel. Các hi pệ

ệ ấ ị ữ ế ệ ế ộ ị đ nh mà Vi ạ ộ   t Nam đã ký k t hi n đã có nh ng tác đ ng nh t đ nh đ n ho t đ ng

ươ ố ế ạ ả ưở ế ế ặ th ng m i qu c t nói riêng và  nh h ề ng đ n n n kinh t nói chung, đ c bi ệ   t

ở ầ ư ự ự ạ ẩ ậ ấ ộ ư ẩ    các lĩnh v c xu t nh p kh u, đ u t …Bên c nh các tác đ ng tích c c nh  đ y

ầ ư ướ ạ ấ ệ ả ố ẩ m nh xu t kh u, thu hút đ u t n c ngoài, Vi ặ ớ   t Nam cũng ph i đ i m t v i

11

ư ứ ự ế ả ộ ạ các tác đ ng tiêu c c khác nh  s c ép c nh tranh và các rào c n phi thu  nghiêm

ụ ặ ố ng t mà các qu c gia khác áp d ng.

ệ ị ệ ừ ế ấ EVFTA là Hi p đ nh Vi t Nam v a k t thúc đàm phán, đánh d u b ướ   c

ế ậ ệ ươ ặ ố ế ữ ạ ệ thi ẽ ố t l p ch t ch  m i quan h  th ng m i qu c t gi a Vi t Nam và Liên minh

ệ ứ ự ở ố Châu Âu khi Vi ế   t Nam tr  thành qu c gia th  hai trong khu v c ASEAN ký k t

ươ ặ ớ ệ ố ả FTA song ph ng v i EU (sau Singapore), đ c bi t trong b i c nh EU đang tr ở

ươ ạ ớ ứ ứ ủ ệ ố thành đ i tác th ng m i l n đ ng th  hai c a Vi t Nam.

ươ ơ ế ậ ạ ừ ệ ị Sau h n hai m i năm thi ệ t l p quan h  ngo i giao, t năm 1995 Hi p đ nh

ề ợ ệ ượ ế ở ố khung v  h p tác EC ­ Vi t Nam đ c ký k t, EU đã tr  thành đ i tác chi n l ế ượ   c

ự ủ ề ệ ặ ệ ươ ầ ư ạ trong nhi u lĩnh v c c a Vi t Nam, đ c bi t là trong th ng m i và đ u t ờ   . Th i

ạ ộ ầ ươ ố ế ữ ạ ệ ụ gian g n đây, ho t đ ng th ng m i qu c t gi a Vi t Nam và EU liên t c tăng

ưở ẩ ạ ấ ớ ừ ệ ớ tr ng v i kim ng ch xu t kh u tăng t 1.736 tri u Euro năm 2013 lên t i 2.420

ệ ậ ạ ấ ơ ẩ tri u vào năm 2016, trong khi nh p kh u giai đo n này tăng h n g p hai l n t ầ ừ

ệ ệ ệ ẽ   679 tri u lên 1.441 tri u Euro. Thành công trong vi c đàm phán EVFTA s  là

ướ ệ ể ệ ế ụ ẩ ệ ươ ể b c đ m đ  Vi ạ t Nam ti p t c đ y m nh phát tri n quan h  th ạ ợ   ng m i h p

ề ố ớ ế ế ớ ể ầ tác v i các qu c gia có n n kinh t phát tri n hàng đ u th  gi i.

ượ ố ớ ơ ộ ự ề ở Khi EVFTA đ ấ   c th c thi, có nhi u c  h i m  ra đ i v i các ngành xu t

ệ ủ ự ủ ấ ẩ ạ ệ ẩ ủ kh u c a Vi t Nam. Bên c nh các ngành hàng xu t kh u ch  l c c a Vi t Nam

ư ệ ệ ệ ộ ế hi n nay nh  da giày, d t may, Nông nghi p cũng là m t ngành kinh t ề    có nhi u

ậ ợ ể ậ ứ ố ớ ệ ắ ể ế ề ả thu n l i đ  phát tri n. Vi c c t gi m thu  quan ngay l p t c đ i v i nhi u nông

ả ộ ụ ạ ạ ặ ư ắ ả s n cũng nh  c t gi m theo l ạ    trình và áp d ng h n ng ch các m t hàng nh y

ộ ơ ộ ư ạ ư ẩ ả ẩ ấ ệ ế ả c m nh  g o là m t c  h i thúc đ y xu t kh u, đ a nông s n Vi t Nam đ n tay

ườ ạ ườ ệ ượ ế ng i tiêu dùng EU. Bên c nh đó, ng i tiêu dùng Vi t Nam đ ớ   ậ c ti p c n v i

ấ ứ ả ẩ ừ ổ ế ấ ượ ề ớ các s n ph m xu t x  EU t lâu đã n i ti ng v  ch t l ả   ứ ng v i m c giá gi m

ề ệ ả ượ ế ậ ồ ớ ồ ơ h n nhi u, nông dân và doanh nghi p nông s n đ c ti p c n v i ngu n v n và

ế ừ ầ ư ướ ệ công ngh  tiên ti n t thu hút đ u t n c ngoài…

ơ ộ ồ ạ ạ Tuy nhiên, bên c nh các c  h i cũng t n t ứ i các thách th c mà EVFTA

ạ ố ớ ệ ư ệ ế ả ậ ỹ mang l i đ i v i Vi t Nam nh  các bi n pháp phi thu  quan, rào c n k  thu t, an

12

ự ệ ậ ẩ ơ toàn th c ph m…Vì v y, nông dân, doanh nghi p, các c  quan ban ngành và Nhà

ướ ầ ữ ề ệ ề ấ ậ ắ ị n c c n có nh ng đánh giá, nh n đ nh toàn di n và sâu s c v  các v n đ  mà

ệ ệ ệ ự ả ố ặ Nông nghi p Vi ằ   t Nam ph i đ i m t khi EVFTA có hi u l c vào năm 2018 nh m

ữ ả ị ẵ ế ậ ằ ầ ị ư đ a ra nh ng gi ụ   ẩ i pháp, ki n ngh  đón đ u, chu n b  s n sàng nh m t n d ng

ơ ộ ự ự ạ ộ ạ ả ế các c  h i tích c c và h n ch  các tác đ ng tiêu c c mang l i. B n thân tác gi ả    là

ề ộ ế ệ ườ ả m t cá nhân tham gia vào n n kinh t Vi t Nam, là ng ẩ   i tiêu dùng các s n ph m

ữ ể ả ầ ế ế ố ữ ề ậ nông s n,cũng c n có nh ng hi u bi ị t, nh ng nh n đ nh v  các y u t có th ể

ả ướ ự ế ế ế nh h ng đ n lĩnh v c kinh t ự ế  liên quan tr c ti p đ n mình.

ấ ừ ữ ả ượ ề ọ ệ ị Xu t phát t nh ng lý do trên, tác gi xin đ c ch n đ  tài: Hi p đ nh

ươ ạ ự ệ ữ Th ng m i t do Vi t Nam ­ Liên minh Châu Âu (EVFTA) và nh ng v n đ ấ ề

ố ớ ệ ệ ề ậ ố làm đ  tài lu n văn t ệ ủ   t nghi p c a ặ đ t ra đ i v i ngành Nông nghi p Vi t Nam

mình.

ứ ổ 2. T ng quan tình hình nghiên c u

ứ ề ệ ị ệ ấ ừ Các nghiên c u v  Hi p đ nh EVFTA đã   xu t   hi n   ngay   t khi   Vi ệ   t

ở ộ ể ệ ế ầ Nam và EU kh i đ ng các vòng đàm phán đ u tiên. Cho đ n nay có th  li t kê

ộ ố ứ ư m t s  các nghiên c u nh  sau:

ứ Nghiên c u trong n ướ c

ệ ế ệ ứ Công trình nghiên c u: “Quan h  kinh t Vi t Nam ­ Liên minh Châu Âu:

ự ủ ể ễ ấ ạ ọ th c tr ng và tri n v ng” c a GS.TS Nguy n Quang Thu n (2010)

ủ ệ ộ ị ươ ạ ự ệ Phân tích “Tác đ ng c a Hi p đ nh th ng m i t do Vi t Nam ­ EU đ nế

ủ ệ ấ ậ ẩ ệ ủ ọ xu t nh p kh u c a các ngành công nghi p Vi ạ t Nam” c a Ph m Ng c Phong,

ể ễ ạ ặ ọ ộ ị ậ   Đ ng Thùy Linh và Nguy n Th  Ánh Ng c trên T p chí Phát tri n và H i nh p

(12/2016).

ủ ế ệ ộ ồ ị ệ “Ki n ngh  chính sách c a C ng đ ng doanh nghi p Vi ể   ề t Nam v  Tri n

ị ươ ạ ự ệ ủ Ủ ệ ọ v ng Hi p đ nh th ng m i t do Vi t Nam ­ Liên minh Châu Âu” c a  y ban

ươ ạ ế ư ấ t v n chính sách Th ng m i qu c t ố ế  ­ VCCI (2013). Bài vi t “Đánh giá tác

ủ ệ ị ươ ạ ự ệ ộ đ ng theo ngành c a Hi p đ nh th ng m i t do Vi t Nam ử ụ  ­ EU: S  d ng các

13

ỉ ố ươ ủ ươ ễ ị ươ ch  s  th ạ ng m i” c a Vũ Thanh H ng, Nguy n Th  Minh Ph ạ   ng trên T p

ế ố chí ĐHQGHN: Kinh t ậ  và Kinh doanh, T p 32, s  3 (2016).

Báo cáo “Vietnam ­ EU free trade agreement: Impact and policy implications

ệ ệ ị ươ ạ ự ệ for Vi t Nam” (Hi p đ nh th ng m i t do Vi t Nam – Liên minh Châu Âu: Tác

ị ề ữ ế ệ ủ ả ộ đ ng và nh ng ki n ngh  v  chính sách cho Vi t Nam ) c a tác gi ễ  Nguy n Bình

ươ ạ ươ ộ ạ ọ D ng, Đ i h c Ngo i th ng Hà N i.

ứ ở ệ ợ ề ậ ố ế ủ ệ Các nghiên c u trên đ  c p m i quan h  h p tác kinh t c a Vi t Nam và

ề ậ ế ể ể ệ ạ ọ ố ở EU, bên c nh đó đ  c p đ n tri n v ng phát tri n m i quan h  này góc nhìn vĩ

ộ ề ủ ế Ở ộ ố ề ậ ứ ế ấ mô c a toàn b  n n kinh t ậ    m t s  nghiên c u đã có đ  c p đ n xu t nh p .

ủ ẩ ệ ộ ố ậ kh u nói chung c a Vi t Nam ệ     ­ EU và t p trung vào m t s  ngành công nghi p

ố ớ ủ ạ ứ ệ ộ ơ ỉ ị ch  đ o. Đ i v i EVFTA, nghiên c u cũng ch  ra các đ ng c  tham gia hi p đ nh

ắ ủ ề ậ ế ầ ả ệ ư ể ủ c a EU, đ  c p đ n các đi m c n ph i cân nh c c a Vi ằ t Nam nh m đ a ra

ữ ụ ệ ế ệ ắ ộ ồ ư ề ậ nh ng bi n pháp kh c ph c cũng nh  đ  c p đ n c ng đ ng doanh nghi p Vi ệ   t

ỳ ọ ề ế ạ ộ ươ ơ ộ ạ Nam, v  các k  v ng và quan ng i, các tác đ ng đ n th ng m i, các c  h i thách

ứ ặ ừ ư ả ị ề ặ ế th c đ t ra và t đó đ a ra các gi i pháp ki n ngh  v  m t chính sách. Chi ti ế ơ   t h n

ứ ủ ệ ộ ị ươ ạ ự ạ t i nghiên c u “Đánh giá tác đ ng theo ngành c a Hi p đ nh th ng m i t do

ệ ỉ ố ươ ử ụ ạ ả ử ụ Vi t Nam ­ EU: S  d ng các ch  s  th ng m i”, tác gi đã s  d ng các ch  s ỉ ố

ươ ạ ồ ị ỷ ọ ỉ ố ợ ấ ẩ ế th ng m i g m: giá tr , t ậ  tr ng xu t nh p kh u, ch  s  l ệ ữ   i th  so sánh hi n h u

ỉ ố ể ấ ộ ẩ (RCA) và ch  s  chuyên môn hóa xu t kh u (ES) đ  đánh giá các tác đ ng theo các

ồ ngành chia theo mã HS g m có 19 nhóm.

ư ậ ứ ư ữ ể ổ ấ ề ố   Nh  v y các nghiên c u trên đã đ a ra nh ng cái nhìn t ng th  nh t v  m i

ệ ươ ệ ơ ả ủ ộ quan h  th ạ ng m i Vi t Nam ề    ­ EU và các tác đ ng c  b n c a EVFTA lên n n

ế ệ ư ứ ổ ữ ứ ạ kinh t , bên c nh vi c đ a ra nghiên c u t ng quan, cũng có nh ng nghiên c u ch ỉ

ộ ố ấ ị ự ư ệ ộ ụ ể   ra tác đ ng trên m t s  lĩnh v c nh t đ nh nh  công nghi p, các nhóm hàng c  th ,

ư ứ ủ ệ ộ ộ ị ỉ tuy nhiên, ch a có m t nghiên c u nào ch  ra các n i dung c a Hi p đ nh liên quan

ề ụ ể ệ ệ ấ ệ ả ố ặ ế đ n nông nghi p, các v n đ  c  th  Nông nghi p Vi ư   t Nam ph i đ i m t và đ a

ượ ả ra đ c gi i pháp.

ứ ướ Nghiên c u n c ngoài

14

Báo cáo “The free trade agreement between Vietnam and the European Union:

ệ ị ươ ạ ự Quantitative and qualitative impact analysis”  (Hi p đ nh th ng m i t ữ    do gi a

ệ ề ị ộ ượ Vi t Nam và Liên minh Châu Âu: Phân tích tác đ ng v  đ nh l ị ng và đ nh tính )

ủ c a Mutrap (2011).

Báo cáo “Sustainable impact assessment EU ­ Vietnam FTA”(Đánh giá tác

ạ ủ ệ ị ươ ạ ự ệ ộ đ ng dài h n c a Hi p đ nh th ng m i t do Vi t Nam – Liên minh Châu Âu )

ủ c a Mutrap (2014).

ứ ướ ủ ế ệ ề Các nghiên c u n ủ   c ngoài hi n có v  EVFTA ch  y u là các báo cáo c a

ớ ệ ệ ố ươ ầ ư ạ ệ Mutrap. Trong đó, gi i thi u m i quan h  Th ng m i và Đ u t Vi t Nam ­

ề ậ ề ị ệ ế ộ ị ượ ự EU, đ  c p đ n Hi p đ nh EVFTA, đánh giá tác đ ng v  đ nh l ng d a trên mô

ể ằ ổ ế ưở ế ừ hình cân b ng t ng th  và đánh giá chi ti ả t các  nh h ặ   ng đ n t ng ngành, đ c

ệ ủ ự ủ ộ ố ộ ớ ệ ư ệ bi t phân tích các tác đ ng v i m t s  ngành ch  l c c a Vi t Nam nh  d t may,

ầ ư ự ư ạ giày dép, ô tô, ngân hàng và lĩnh v c đ u t ế   . Bên c nh đó cũng đ a ra các ki n

ệ ướ ớ ề ữ ể ị ụ ể ể ngh  c  th  đ  Vi t Nam h ng t i phát tri n b n v ng.

ể ấ ở ư ứ ề ề Nh  có th  th y trên, có khá nhi u các nghiên c u v  EVFTA đã đ ượ   c

ầ ớ ự ứ ệ ờ ở th c hi n trong th i gian qua, tuy nhiên các nghiên c u này ph n l n còn góc đ ộ

ả ề ứ ế ộ ố ỉ ổ t ng quan, nghiên c u vĩ mô c  n n kinh t ộ   ứ . M t s  nghiên c u ch  ra tác đ ng

ự ế ủ ạ ộ ệ ế ị ươ ầ ư ạ ở tr c ti p c a Hi p đ nh đ n các ho t đ ng th ng m i và đ u t nói chung trên

ự ở ứ ứ ậ ấ ả t t c  lĩnh v c, các nghiên c u khác t p trung vào nghiên c u các ngành hàng

ư ệ ệ ử ọ ệ quan tr ng nh  d t may, da giày, ô tô, đi n t , các ngành công nghi p khác, ch ứ

ư ự ứ ề ệ ệ ắ ộ ư ậ   ch a có m t nghiên c u sâu s c toàn di n nào v  lĩnh v c Nông nghi p. Nh  v y,

ượ ố ả ự ệ ệ ế ậ bài lu n văn đ c th c hi n trong b i c nh hi n nay, khi EVFTA đã k t thúc đàm

ẽ ượ ự ượ ư ứ ầ phán và s  đ c th c thi vào năm 2018, đ c coi nh  bài nghiên c u đ u tiên khi

ề ụ ể ả ố ư ư ệ ặ ấ ỉ ch  ra các v n đ  c  th  ngành Nông nghi p ph i đ i m t cũng nh  đ a ra các

ả gi ị ế i pháp, ki n ngh .

ố ượ ứ ạ 3. Đ i t ng và ph m vi nghiên c u

ố ượ ứ 3.1. Đ i t ng nghiên c u

15

ố ượ ứ ứ ủ ệ ề ấ ị Đ i t ồ ng nghiên c u c a đ  tài bao g m: Th  nh t, hi p đ nh EVFTA;

ứ ặ ấ ệ ế th  hai, các v n đ ứ ề thách th c đ t ra liên quan đ n ngành Nông nghi p Vi ệ   t

Nam.

ứ ạ 3.2. Ph m vi nghiên c u

ề ặ ộ ố ớ ề ặ ứ ữ ấ V  m t n i dung: nghiên c u nh ng v n đ  đ t ra đ i v i ngành Nông

ệ ệ ượ ể ề ị ệ nghi p Vi t Nam, trong đó ngành Nông nghi p đ c hi u theo đ nh nghĩa v  Nông

ệ ệ ệ ả ồ ị ủ nghi p trong Hi p đ nh Nông nghi p c a WTO, có nghĩa nông s n bao g m các

ủ ả ẩ ọ ồ ồ ệ   ả s n ph m tr ng tr t và chăn nuôi, không bao g m các ngành th y s n, lâm nghi p

và diêm nghi p.ệ

ệ ủ ề ặ ệ ổ ệ V  m t không gian: Nông nghi p c a Vi t Nam trong lãnh th  Vi t Nam và

ở ướ ộ các n c thu c Liên minh Châu Âu.

ề ặ ờ ừ ệ ự ệ ị V  m t th i gian: t khi Hi p đ nh EVFTA có hi u l c.

ụ ụ ứ ệ 4. M c đích và nhi m v  nghiên c u

ố ớ ề ặ ụ ứ ủ ề ấ ỉ M c đích nghiên c u c a đ  tài là ch  ra các v n đ  đ t ra đ i v i Nông

ệ ệ ự ừ ư ả ệ nghi p Vi t Nam khi EVFTA có hi u l c, t đó đ a ra các gi ố ớ   i pháp đ i v i

ị ề ặ ệ ệ ế ộ doanh nghi p, Hi p h i ngành hàng và các ki n ngh  v  m t chính sách.

ể ạ ượ ụ ụ ệ ệ ậ Đ  đ t đ ẽ ự c m c đích trên, lu n văn s  th c hi n các nhi m v  sau:

ơ ở ể ệ ề ậ ấ ị ề NV1) Tìm hi u c  s  lý lu n chung v  Hi p đ nh EVFTA, các v n đ  liên

ế ệ ượ ề ậ ệ ị quan đ n Nông nghi p đ ơ ộ   c đ  c p trong Hi p đ nh và khái quát các c  h i

ậ ượ ả ủ ệ nh n đ ứ ặ c và thách th c g p ph i c a Vi t Nam;

ủ ự ệ ạ ệ ự ạ NV2) Th c tr ng c a ngành Nông nghi p Vi t Nam, đánh giá th c tr ng và

ố ớ ề ặ ệ ấ ệ nêu lên các v n đ  đ t ra đ i v i nông nghi p Vi t Nam khi tham gia EVFTA;

ả ố ớ ề ặ ệ ấ ệ NV3) Gi i pháp cho các v n đ  đ t ra đ i v i Nông nghi p Vi t Nam khi

ự th c thi EVFTA.

ươ ứ 5. Ph ng pháp nghiên c u

16

ể ự ụ ệ ệ ả ẽ ự ơ ở ậ Đ  th c hi n các nhi m v  trên, tác gi ử ụ    s  d a trên c  s  lý lu n, s  d ng

ươ ứ ổ ợ các ph ậ ng pháp phân tích, đánh giá, suy lu n, so sánh, t ng h p, nghiên c u đ ể

ố ớ ề ặ ệ ấ ệ tìm ra các v n đ  đ t ra đ i v i Nông nghi p Vi t Nam khi tham gia EVFTA.

ụ ể ớ ơ ở ụ ệ ậ ợ ả ể ổ C  th , v i nhi m v  1, đ  t ng h p c  s  lý lu n, tác gi ử ụ    đã s  d ng

ươ ữ ệ ụ ệ ậ ổ ớ ợ ph ng pháp thu th p, t ng h p d  li u, thông tin. V i nhi m v  2, tác gi ả ế    ti p

ươ ố ụ ử ụ t c s  d ng ph ng pháp thu th p ổ ậ , t ng h p ợ  d  li u, ữ ệ  th ng kê ngoài ra áp d ngụ

ụ ể ệ ề ấ ậ ớ phân tích, so sánh, suy lu n đ  tìm ra các v n đ . V i nhi m v  3, tác gi ả ử   s

ươ ể ư ứ ả ụ d ng ph ậ ng pháp nghiên c u, suy lu n, so sánh đ  đ a ra các gi ế   i pháp, ki n

ợ ị ấ . ngh  phù h p nh t

ớ ủ ữ ậ 6. Nh ng tính m i c a lu n văn

ự ọ ố ớ ặ ấ L a ch n nghiên c u ứ chi ti t  ế các v n đ ề thách th c  ứ đ t ra đ i v i Nông

ệ ự ệ ạ ệ nghi p Vi ầ   t Nam khi th c thi EVFTA trong ph m vi ngành Nông nghi p thu n

ồ ọ ồ ừ ượ ả ụ ể (bao g m tr ng tr t và chăn nuôi) , t ư  đó đ a ra đ c các gi i pháp c  th  cho

ụ ấ ượ ự ệ ạ ệ ề ừ t ng v n đ , áp d ng đ c vào th c tr ng ngành Nông nghi p Vi t Nam là tính

ớ ủ ứ ậ ướ ứ ở ỉ m i c a lu n văn. Các công trình nghiên c u tr c đây ch  nghiên c u góc nhìn

ế ạ ộ ư ộ ươ ạ ị ủ ề vĩ mô c a n n kinh t ế  nh  tác đ ng đ n ho t đ ng th ng m i hàng hóa và d ch

ầ ư ế ộ ả ư ụ v , tác đ ng đ n đ u t ộ , lao đ ng… các gi i pháp đ a ra cũng còn mang tính

ở ộ Ở ộ ố ứ ề chung chung góc đ  vĩ mô khái quát . m t s  nghiên c u v  các lĩnh v c c ự ụ

ể ủ ề ế ủ ự ư ệ ậ th  c a n n kinh t cũng t p trung vào các ngành ch  l c nh  da giày, d t may,

ứ ớ ệ ử ề ệ ộ công nghi p đi n t … mà không có m t nghiên c u l n nào v  ngành Nông

ệ ể ạ Ở ệ nghi p Vi t Nam ngoài các bài báo, t p chí, bài phát bi u…; các bài báo và

ề ậ ư ế ệ ể ệ   phát bi u bên ngoài có đ  c p đ n nông nghi p cũng ch a mang tính toàn di n,

ệ ố ư ượ ủ ề ầ ấ ộ bao quát, và ch a h  th ng hóa đ c m t cách đ y đ  các v n đ  mà Nông

ệ ư ặ ượ ộ ả ệ nghi p Vi ả t Nam g p ph i và đ a ra đ ạ c m t lo t các gi ị ộ   ế i pháp, ki n ngh  m t

ả ệ cách hi u qu .

ế ấ ủ ậ 7. K t c u c a lu n văn

17

ể ể ả ậ ồ ồ ờ Lu n văn g m có 90 trang, 06 b ng bi u, 14 bi u đ , ngoài l ở ầ   i m  đ u,

ụ ế ả ầ ậ ộ ượ ệ ph n k t lu n, danh m c tài li u tham kh o, n i dung chính đ c chia làm 3

ươ ế ch ng, chi ti ư t nh  sau:

ƯƠ Ệ Ị Ộ CH NG 1: HI P Đ NH EVFTA VÀ CÁC N I DUNG LIÊN QUAN NÔNG

Ệ ƯỢ Ề Ậ Ệ Ị NGHI P Đ C Đ  C P TRONG HI P Đ NH

ƯƠ Ệ Ệ Ự Ạ CH NG   2: TH C   TR NG   NGÀNH   NÔNG   NGHI P   VI T   NAM   VÀ

́ ́ ́ ̀ ̀ Ố Ơ ̣ ̣ ̣ CAC VÂN ĐÊ ĐĂT RA Đ I V I NGANH NÔNG NGHIÊP VIÊT NAM KHI

THAM GIA EVFTA

ƯƠ Ề Ủ Ả Ấ CH NG   3:   GI I   PHÁP   CHO   CÁC   V N   Đ   C A   NGÀNH   NÔNG

Ự Ệ Ệ NGHI P VI T NAM KHI TH C THI EVFTA

18

Ệ Ị Ộ HI P Đ NH EVFTA VÀ CÁC N I DUNG LIÊN QUAN NÔNG

Ệ ƯỢ Ề Ậ Ệ Ị NGHI P Đ C Đ  C P TRONG HI P Đ NH

ệ ị 1. Hi p đ nh EVFTA

ề ệ ị 1.1. Khái quát v  Hi p đ nh EVFTA

ệ ệ ị ị ươ ự ệ Hi p đ nh EVFTA là Hi p đ nh th ng mai t ữ  do gi a Vi ớ t Nam v i Liên

ệ ị ượ minh Châu Âu. Hi p đ nh đã đ ố ế c các bên ký tuyên b  k t thúc đàm phàn vào

ắ ầ ừ ỉ ngày 2/12/2015. B t đ u đàm phán t năm 2012, sau 3 năm đàm phán và ch  sau 4

ố ế ơ ả ẽ ớ ượ ủ ụ ế tháng tuyên b  k t thúc c  b n, EVFTA s  s m đ c ký k t, làm th  t c phê

ẽ ỗ ự ự ệ ế ẩ ị ấ chu n hi p đ nh và đi vào th c thi cam k t. Các bên s  n  l c hoàn t t các th ủ

ế ể ệ ự ệ ị ụ ầ t c c n thi ầ t đ  Hi p đ nh có hi u l c vào đ u năm 2018 (Trung tâm WTO và

ậ ộ h i nh p, 2015)

ệ ệ ầ ị ế ệ ớ EVFTA là Hi p đ nh toàn di n th  h  m i, và là FTA đ u tiên mà EU ký

ư ệ ứ ậ ố ế ớ k t v i qu c gia có m c thu nh p trung bình nh  Vi t Nam.

ủ ệ ộ ồ ị ươ ạ Các n i dung chính c a Hi p đ nh bao g m: th ng m i hàng hóa, th ươ   ng

ấ ứ ạ ị ậ ợ ụ ế ả ấ ẩ ậ ắ m i d ch v , quy t c xu t x , thu  xu t nh p kh u, h i quan và thu n l i hóa

ươ ự ể ệ ệ ẩ ạ ộ ị th ự   ng m i, các bi n pháp v  sinh an toàn th c ph m và ki m d ch đ ng th c

ậ ố ớ ỹ ươ ệ ạ ậ v t (SPS), các hàng rào k  thu t đ i v i th ng m i (TBT), các bi n pháp phòng

ầ ư ở ữ ệ ạ ạ ộ ườ ệ ươ v  th ng m i, đ u t , s  h u trí tu , c nh tranh, lao đ ng, môi tr ng, phát

ề ữ ề ề ự ự ể ấ ợ tri n b n v ng, các v n đ  v  pháp lý, h p tác và xây d ng năng l c.

ố 1.2. Các đ i tác tham gia

ệ ị ượ ữ ế ệ ớ Hi p đ nh EVFTA đ c ký k t gi a Vi t Nam v i Liên minh Châu Âu, bao

ố ở ự ữ ệ ố ộ ồ g m 28 qu c gia khu v c Châu Âu. EU hi n là m t trong nh ng đ i tác th ươ   ng

ấ ủ ạ ớ ệ ớ ệ ạ ệ ư m i l n nh t c a Vi t Nam. Cho t i hi n t i, Vi ớ   t Nam ch a có FTA nào v i

ự ố các qu c gia trong khu v c này (VCCI, 2015)

ở ộ ự ừ ớ ừ EU đã t ng kh i đ ng đàm phán FTA v i khu v c ASEAN t năm 2007, tuy

ị ừ ế ạ ệ ấ nhiên đ n năm 2009 đàm phán đã b  d ng l i. Hi n nay, EU đã hoàn t t đàm phán

19

ớ ệ ớ FTA   v i   Singapore   và   Vi t   Nam,   ngoài   ra   đang   đàm   phán   v i   Thái   Lan   và

Malaysia (VCCI, 2015)

ố ỳ ươ ạ ớ ủ ứ ệ Sau Hoa K , EU là đ i tác th ng m i l n th  2 c a Vi ể   ặ t Nam. Đ c đi m

ơ ấ ữ ẩ ậ ấ ệ ổ ổ ậ n i b t trong c  c u xu t nh p kh u gi a Vi ấ   t Nam và EU là tính b  sung r t

ự ế ố ầ ạ ớ l n, không mang tính c nh tranh đ i đ u tr c ti p.

ủ ế ả ệ 1.3. K t qu  đàm phán EVFTA c a Vi t Nam

ộ ố ế ế ở ư ả Qua quá trình đàm phán, EVFTA đã đ a ra m t s  k t qu , cam k t ề    nhi u

ự ượ ể ệ ươ ụ ụ ủ lĩnh v c khác nhau, đ c th  hi n thông qua 21 ch ệ   ng và các ph  l c c a Hi p

định.

ề ươ ạ V  th ng m i hàng hóa

ẩ ủ ố ớ ấ ệ ệ ự ể ờ ị Đ i v i xu t kh u c a Vi ệ t Nam, vào th i đi m Hi p đ nh có hi u l c, EU

ố ớ ế ươ ế ả ậ ẩ ỏ ố ẽ s  xóa b  thu  nh p kh u đ i v i kho ng 85,6% s  dòng thu , t ng đ ươ   ng

ẩ ủ ạ ấ ệ ể ừ 70,3% kim ng ch xu t kh u c a Vi t Nam sang EU. Sau 07 năm k  t ệ    khi Hi p

ệ ự ố ớ ế ẽ ậ ẩ ố ỏ ế   ị đ nh có hi u l c, EU s  xóa b  thu  nh p kh u đ i v i 99,2% s  dòng thu ,

ươ ẩ ủ ạ ấ ệ ố ớ ả ươ t ng đ ng 99,7% kim ng ch xu t kh u c a Vi t Nam. Đ i v i kho ng 0,3%

ạ ẩ ạ ệ ạ ạ ấ kim ng ch xu t kh u còn l ế i, EU cam k t dành cho Vi t Nam h n ng ch thu ế

ế ạ ậ ẩ ớ ộ ậ   ạ quan v i thu  nh p kh u trong h n ng ch là 0% (Trung tâm WTO và H i nh p,

2015)

ố ớ ế ủ ọ ư ̣ Đ i v i các nhóm hàng quan tr ng, cam k t c a EU v iớ  Viêt Nam nh  sau:

̀ ̀ ́ ủ ả ừ ừ ệ ộ Cac nganh hang d t may, giày dép và th y s n (tr  cá ng  đóng h p và cá viên):

ủ ế ẽ ẩ ả ẩ ỏ ệ ậ EU s  xóa b  hoàn toàn thu  nh p kh u cho các s n ph m c a Vi t Nam trong

ể ừ ệ ự ừ ệ ộ ồ ị vòng 7 năm k  t ớ  khi Hi p đ nh có hi u l c. V i cá ng  đóng h p, EU đ ng ý

ệ ộ ượ ạ ạ ỏ dành cho Vi t Nam m t l ế ng h n ng ch thu  quan th a đáng.

́ ́ ́ ơ ệ ộ ượ ạ ̉ ạ Đôi v i xuât khâu g o: EU dành cho Vi t Nam m t l ạ ng h n ng ch đáng k ể

ư ạ ạ ậ ẩ ạ ơ ạ   ố ớ ạ đ i v i g o xay xát, g o ch a xay xát và g o th m. G o nh p kh u theo h n

ạ ượ ạ ấ ễ ế ế ậ ng ch này đ c mi n thu  hoàn toàn. Riêng g o t m, thu  nh p kh u s  đ ẩ ẽ ượ   c

20

ộ ẩ ừ ạ ẽ ư ế ậ ẩ ỏ xóa b  theo l ố ớ ả  trình. Đ i v i s n ph m t g o, EU s  đ a thu  nh p kh u v ề

0% trong 7 năm.

̀ ượ ệ ự ế ệ ỏ ị ̃ ậ Hang m t ong se đ c xóa b  thu  ngay khi Hi p đ nh có hi u l c và không áp

ế ạ ạ ụ d ng h n ng ch thu  quan.

ủ ả ế ế ủ ả ả ẩ ộ ướ Toàn b  các s n ph m rau c  qu , rau c  qu  ch  bi n, n ả c hoa qu  khác, túi

ề ơ ả ẽ ượ ứ ủ ự ẩ ả ả ẩ ố xách, vali, s n ph m nh a, s n ph m g m s  th y tinh: v  c  b n s  đ c xóa

ệ ự ế ệ ị ỏ b  thu  quan ngay khi Hi p đ nh có hi u l c.

ố ớ ẩ ừ ậ ệ ệ ế ố ớ Đ i v i nh p kh u t EU vào Vi t Nam, Vi t Nam cam k t đ i v i các

ặ m t hàng chính là:

̀ ệ ế ư ề ẩ ậ ̣ Măt hang ô tô, xe máy: Vi ế t Nam cam k t đ a thu  nh p kh u v  0% sau t ừ    9

ộ ớ t i 10 năm; riêng xe máy có dung tích xy ­ lanh trên 150 cm3 có l trình xóa b ỏ

ế ẩ ậ thu  nh p kh u là 7 năm;

ượ ượ ạ ị ượ ậ ỏ R u vang, r ̃ ị ợ u m nh, bia, th t l n và th t gà se đ ẩ   ế c xóa b  thu  nh p kh u

ố ờ trong th i gian t i đa là 10 năm.

ề ế ẩ ệ ầ ớ ế ế ẩ ấ ỏ ấ V  thu  xu t kh u, Vi t Nam cam k t xóa b  ph n l n thu  xu t kh u sau

ộ ố ả ỉ ả ư ố ớ ấ ị ế ẩ ẩ ộ l ấ  trình nh t đ nh; ch  b o l u thu  xu t kh u đ i v i m t s  s n ph m quan

ầ ọ tr ng, trong đó có d u thô và than đá.

ộ ớ ươ ạ Các n i dung khác liên quan t i th ố   ng m i hàng hóa: Hai bên cũng th ng

ấ ộ ớ ủ ụ ả nh t các n i dung liên quan t i th  t c h i quan, SPS, TBT, phòng v  th ệ ươ   ng

ậ ợ ể ạ ạ ạ ổ ợ m i, v.v, t o khuôn kh  pháp lý đ  hai bên h p tác, t o thu n l ẩ   ấ i cho xu t kh u,

ẩ ủ ậ ệ   nh p kh u c a các doanh nghi p.

̀ ươ ạ ị ầ ư ụ Vê th ng m i d ch v  và đ u t

̀ ́ ề ươ ụ ầ ư ạ ị ằ ạ ̣ V  th ng m i d ch v  đ u t ộ   , Viêt Nam va EU cam kêt nh m t o ra m t

ườ ầ ư ở ậ ợ ạ ộ ủ ệ môi tr ng đ u t ở  c i m , thu n l i cho ho t đ ng c a các doanh nghi p hai

ế ủ ́ơ ệ ̉ ̣ ̣ bên. So v i trong khuôn khô Hiêp đinh WTO, cam k t c a Vi ơ   t Nam có đi xa h n

̃ ế ủ ế ơ ̣ ̣ trong Hiêp đinh EVFTA. Cam k t c a EU cung cao h n cam k t trong WTO và

21

ươ ấ ủ ữ ứ ế ệ ớ ị ươ t ng đ ầ   ng v i m c cam k t cao nh t c a EU trong nh ng Hi p đ nh FTA g n

ủ đây c a EU.

́ ự ệ ậ ợ ế ầ ư ̣ Môt sô lĩnh v c mà Vi t Nam cam k t thu n l i cho các nhà đ u t EU bao

́ ̀ ụ ễ ư ị ụ ố ị ị ̣ ̣ gôm cac dich vu chuyên môn nh : d ch v  phân ph i, d ch v  vi n thông, d ch v ụ

ế ề ố ử ụ ư ố ị ậ ả v n t i, d ch v  tài chính. Hai bên cũng đ a ra cam k t v  đ i x  qu c gia trong

ự ầ ư ồ ề ộ ả ờ ả ữ ế ấ lĩnh v c đ u t ậ , đ ng th i th o lu n v  n i dung gi i quy t tranh ch p gi a nhà

ướ ầ ư đ u t và nhà n c.

̀ ủ ắ ủ Vê mua s m c a Chính ph

ệ ấ ố ộ ̣ ̣ Qua Hiêp đinh EVFTA, Vi t Nam và EU th ng nh t các n i dung t ươ   ng

ươ ủ ủ ủ ệ ắ ớ ị đ ̀ ng v i Hi p đ nh mua s m c a Chính ph  (GPA) c a WTO. Trong đo gôḿ

ộ ố ụ ầ ạ ế ậ ổ ư ấ m t s  nghĩa v  nh  đ u th u qua m ng, thi t l p c ng thông tin đi n t ệ ử ể đ

ả ấ ầ ệ ộ ể ự đăng t i thông tin đ u th u, v.v, Vi t Nam có l ệ  trình đ  th c hi n. EU cũng cam

ỗ ợ ỹ ậ ệ ể ự ụ ế k t dành h  tr  k  thu t cho Vi t Nam đ  th c thi các nghĩa v  này.

ệ ả ư ờ ạ ộ ỷ ệ ề ấ ị Vi t Nam b o l u có th i h n quy n dành riêng m t t l nh t đ nh giá tr ị

ụ ầ ầ ộ ị các gói th u cho nhà th u, hàng hóa, d ch v  và lao đ ng trong n ướ   c.

̀ ́ ̀ ở ữ ệ Vê vân đê s  h u trí tu

ế ề ở ữ ế ề ả ệ ồ ề ế   Cam k t v  s  h u trí tu  g m cam k t v  b n quy n, phát minh, sáng ch ,

ế ề ơ ả ỉ ẫ ẩ ị cam k t liên quan t ớ ượ i d ế   c ph m và ch  d n đ a lý, v.v. V  c  b n, các cam k t

ệ ủ ệ ủ ậ ợ ớ ị ề ở ữ v  s  h u trí tu  c a Vi ệ   t Nam là phù h p v i quy đ nh c a pháp lu t hi n

hành.

̃ ́ ́ ề ệ ị ị ̣ ệ ự   ỉ ẫ EVFTA đa co quy đinh chi tiêt v  ch  d n đ a lý, khi Hi p đ nh có hi u l c,

ệ ẽ ả ỉ ẫ ủ ộ ồ ị Vi t Nam s  b o h  trên 160 ch  d n đ a lý c a EU (bao g m 28 thành viên) và

ẽ ả ỉ ẫ ủ ộ ị ệ ủ ị ệ EU s  b o h  39 ch  d n đ a lý c a Vi ỉ ẫ t Nam. Các ch  d n đ a lý c a Vi t Nam

ớ ộ ố ự ủ ệ ẩ ạ ả ề đ u liên quan t ạ   ề i nông s n, th c ph m, t o đi u ki n cho m t s  ch ng lo i

ủ ệ ự ẳ ị ươ ệ ạ ả nông s n c a Vi t Nam xây d ng và kh ng đ nh th ủ ng hi u c a mình t i th ị

ườ tr ng EU.

ộ Các n i dung khác

22

ệ ồ ị ươ ớ ạ Hi p   đ nh  EVFTA   cũng   bao  g m  các   Ch ng  liên   quan  t i  c nh  tranh,

ệ ướ ữ ự ự ề ể ợ doanh nghi p nhà n c, phát tri n b n v ng, h p tác và xây d ng năng l c, pháp

ớ ệ ố ậ ủ ể ế ộ ợ ệ lý ­ th  ch . Các n i dung này phù h p v i h  th ng pháp lu t c a Vi t Nam,

ể ổ ườ ẩ ự ợ ạ t o khuôn kh  pháp lý đ  hai bên tăng c ể ủ   ng h p tác, thúc đ y s  phát tri n c a

ươ th ng ạ m i và

ầ ư ữ đ u t gi a hai Bên.

ệ ượ ề ậ ệ ị ộ ế 2. Các n i dung liên quan đ n Nông nghi p đ c đ  c p trong Hi p đ nh

ở ử ị ườ ế ủ 2.1. Cam k t m  c a th  tr ng hàng hóa c a EU (các cam k t v ế ề

ế thu  quan)

ố ớ ấ ị ườ ề ậ ẩ ệ ế Đ i v i v n đ  thu  nh p kh u vào th  tr ị ng EU, Hi p đ nh EVFTA đã

ế ụ ể ề ắ ế ố ớ ữ ả ả ẩ ư đ a ra nh ng cam k t c  th  v  c t gi m thu  đ i v i các s n ph m trong ngành

́ ́ ́ ệ ượ ̣ ̣ ̣ ̉ ̉ nông nghi p, đ ̀ ̀ c quy đinh trong cac phu luc vê biêu thuê cam kêt cua EU. Phân

̀ ́ ́ ́ ượ ̉ ̉ ̣ ̣ ̉ ̉ ̣ ̃ ́ ơ l n nông san cua Viêt Nam nhâp khâu vao EU se đ ̣   c căt giam thuê. Môt sô măt

̀ ́ ́ ́ ́ ơ ở ượ ̣ ự ́ ̣ ư ư ̉ ̣ ̣ ̃ hang thuê suât c  s  se đ ̣   c xoa bo ngay lâp t c khi Hiêp đinh co hiêu l c nh  môt

́ ́ ́ ̀ ́ ́ ́ ̃ ượ ̣ ̣ ̣ ̉ ̉ ̣ ̉ ̃ sô loai đông vât sông, rau cu qua. Cac măt hang khac se đ ́ c căt giam dân đên xoa

́ ̀ ́ ́ ̀ ̉ ̣ ̣ ̣ ̃ ́ bo thuê quan theo lô trinh 4 năm, 6 năm, 8 năm… trong khi đo môt sô măt hang se ap

́ ̣ ̣ ̣ dung han ngach thuê quan.

́ ̀ ́ ượ ư ̣ ̣ ̉ ̣ ́ ́ Môt sô măt hang nông san đang chu y đ c quy đinh nh  sau:

ệ ộ ượ ể ố ớ ạ ạ ạ G o:ạ  EU dành cho Vi t Nam m t l ng h n ng ch đáng k  đ i v i g o xay

ư ạ ậ ẩ ạ ạ ạ ạ ơ xát, g o ch a xay xát và g o th m. G o nh p kh u theo h n ng ch này đ ượ   c

ạ ấ ẽ ượ ễ ế ế ậ ẩ mi n thu  hoàn toàn. Riêng g o t m, thu  nh p kh u s  đ ỏ c xóa b  theo l ộ

ẩ ừ ạ ẽ ư ế ề ậ ẩ ố ớ ả trình. Đ i v i s n ph m t g o, EU s  đ a thu  nh p kh u v  0% trong vòng 7

năm.

ậ ệ ự ẽ ế ệ ỏ ị M t ong: ụ    EU s  xóa b  thu  ngay khi Hi p đ nh có hi u l c và không áp d ng

ế ạ ạ h n ng ch thu  quan.

́ ́ ́ ́ ̀ ́ ́ ơ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ́ ơ   Đôi v i ngô ngot, tinh bôt săn va toi: EU ap dung han ngach thuê quan đôi v i

́ ̉ ̉ ̣ ́ ̀ ư ư  Viêt Nam. san phâm xuât x  t

23

́ ́ ̀ ́ ̀ ́ ơ ươ ́ ư ượ ươ ̉ ̉ ̣ ̣ Đôi v i đ ̀ ng va cac san phâm ch a ham l ng đ ̀ ng cao: EU ap dung han

́ ̣ ngach thuê quan.

ủ ế ế ả ả ả ẩ ộ ướ ủ Toàn   b   các   s n   ph m   rau   c   qu ,   rau   c   qu   ch   bi n,   n c   hoa   qu ả

ề ơ ả ẽ ượ ệ ự ệ ế ỏ ị khác: v  c  b n s  đ c xóa b  thu  quan ngay khi Hi p đ nh có hi u l c.

ở ử ị ườ ế ủ ệ 2.2. Cam k t m  c a th  tr ng hàng hóa c a Vi ế   t Nam (các cam k t

ề v

ế thu  quan)

ố ớ ấ ị ườ ề ậ ẩ ̣ ̉ ế Đ i v i v n đ  thu  nh p kh u vào th  tr ng Viêt Nam, trong biêu thuế

́ ́ ́ ̉ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ́ cua Viêt Nam, Viêt Nam cam kêt xoa bo thuê quan ngay sau khi Hiêp đinh co

́ ̀ ́ ́ ́ ́ ́ ̀ ̣ ự ơ ̉ ̣ ̉ ̀ hiêu l c đôi v i hang hoa cua EU thuôc 65% sô dong thuê trong biêu thuê, va

́ ́ ̀ ́ ́ ̀ ̉ ̉ ́ cam kêt xoa bo trên 99% sô dong thuê trong biêu thuê trong vong 10 năm. Sô ́

́ ́ ́ ̀ ̃ ́ ̀ ́ ́ ơ ư ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ dong thuê con lai se ap dung han ngach thuê quan v i m c thuê trong han ngach

́ ́ ́ ̀ ̀ ̀ ́ ́ ơ ơ ượ ̣ ̉ ̉ ̉ la 0%. Đôi v i nganh nông nghiêp, phân l n cac san phâm đ c xoa bo thuê ́

̀ ̀ ́ ́ ̉ ư ̣ ̣ ̉ ̉ ̣ quan theo lô trinh trong vong 10 năm, môt sô nông san chu yêu nhâp khâu t ̀  EU

̀ ́ ượ ư ̣ ̣ vao Viêt Nam đ c quy đinh chi tiêt nh  sau:

́ ́ ̀ ̣ ợ ̣ ̉ Thit l n đông lanh: Xoa bo thuê trong vong 7 năm

̀ ́ ́ ̀ ̣ ̉ Thit bo: Xoa bo thuê trong vong 3 năm

̀ ́ ̀ ̣ ̉ ́ Thit ga: Xoa bo thuê trong vong 10 năm

́ ́ ́ ́ ̀ ̃ ư ̉ ̉ ̉ Cac san phâm s a: Xoa bo thuê tôi đa trong vong 5 năm

́ ́ ́ ́ ́ ̀ ự ̉ ̉ Th c phâm chê biên: Xoa bo thuê tôi đa trong vong 7 năm

́ ́ ̀ ́ ́ư 2.3. Cam kêt vê quy tăc xuât x

ỗ ị ươ ạ ự ề ắ ộ ị ệ M i Hi p đ nh th ng m i t ấ ứ    do có m t quy đ nh riêng v  quy t c xu t x .

ẩ ủ ệ ấ ố ế ấ ư Hàng hóa xu t kh u c a doanh nghi p mu n đ ượ ưở c h ủ   ng thu  su t  u đãi c a

ứ ệ ầ ả ị ượ ấ ứ ề ầ ắ Hi p đ nh c n ph i đáp  ng đ c yêu c u v  quy t c xu t x  mà hai bên đã

́ ́ ́ ̀ ̀ ệ ấ ố ị ơ ượ ị ị ̣ ̣ th ng nh t. Đôi v i Hi p đ nh EVFTA, vân đê nay đ c quy đinh tai “Ngh  đ nh

ấ ứ ủ ả ư ề ệ ẩ ắ ợ th  v  Quy t c xu t x  c a s n ph m và các bi n pháp h p tác hành chính”.

24

ề ơ ả ủ ệ ế ầ ầ ồ ị V  c  b n, các cam k t trong Hi p đ nh c a ph n này g m 2 ph n chính là

ắ ụ ể ặ ấ ứ ề ắ ị Các quy đ nh chung v  quy t c xu t x  và Quy t c c  th  m t hàng (PSR), aṕ

́ ̀ ́ ́ ̀ ̣ ̉ ̣ ̣ dung cho tât ca cac măt hang, trong đo bao gôm nông nghiêp.

ấ ứ ề ắ ị ệ ố Các quy đ nh chung v  quy t c xu t x  mà Vi ấ   t Nam và EU th ng nh t

ơ ả ệ ệ ố ộ ị ị trong Hi p đ nh EVFTA có các n i dung c  b n gi ng trong các Hi p đ nh FTA

ệ ế ướ ộ ố ộ ớ mà Vi t Nam đã ký k t tr c đây. Ngoài ra, m t s  n i dung m i mà hai bên đã

ấ ồ ố th ng nh t g m có:

ế ự ứ ấ ứ ế ấ ứ ấ ạ ậ ậ ơ C  ch  t ấ   ơ  ch ng nh n xu t x : Bên c nh c  ch  c p Gi y ch ng nh n xu t

ề ấ ẩ ấ ố ố ứ x  (C/O) truy n th ng, hai bên th ng nh t cho phép nhà xu t kh u  đ ượ ự  c t

ấ ứ ệ ố ứ ự ệ ẩ ấ ậ ch ng nh n xu t x . Hi n nay, EU đang xây d ng h  th ng nhà xu t kh u đăng

ệ ố ỉ ầ ẩ ấ ký (Registered exporters) ­ là h  th ng cho phép nhà xu t kh u ch  c n đăng ký

ể ự ứ ấ ứ ệ ố ề ậ ẩ ớ ơ v i c  quan có th m quy n là có th  t ch ng nh n xu t x . Khi h  th ng này

ượ ụ ệ ướ ệ hoàn thi n và đ ẽ c áp d ng, EU s  thông báo cho Vi t Nam tr ệ   ự c khi th c hi n.

ề ệ ế ự ứ ậ ư ứ ệ ể ơ V  phía Vi t Nam: hi n ch a chính th c tri n khai c  ch  t ấ    ch ng nh n xu t

ớ ứ ụ ế ể ơ ệ ứ x . Trong th i ờ  gian t i, khi có th  chính th c áp d ng c  ch  này, Vi t Nam s ẽ

ị ướ ướ ệ ban hành quy đ nh liên quan trong n c và thông báo cho EU tr ự c khi th c hi n.

ấ ứ ể ệ ứ ậ ệ ấ ấ Thông tin th  hi n trên Gi y ch ng nh n xu t x : Vi t Nam và EU nh t trí s ử

ệ ẫ ẫ ẫ ị ụ d ng m u C/O EUR 1 là m u chung trong Hi p đ nh EVFTA. M u EUR 1 yêu

ệ ả ẫ ơ ơ ớ ị ầ c u thông tin khai báo đ n gi n h n so v i m u C/O trong các Hi p đ nh Th ươ   ng

ữ ệ ạ ớ ị ố   m i hàng hóa ASEAN (ATIGA) và các Hi p đ nh FTA gi a ASEAN v i các đ i

ạ ố ệ ế tác ngo i kh i mà Vi t Nam đã ký k t..

ả ỏ ứ Quá c nh và chia nh  lô hàng t ạ ướ i n ồ c th  ba: Hai bên đ ng ý cho phép hàng

ượ ả ứ ệ ị hóa đ c quá c nh và chia nh  t ỏ ạ ướ i n c th  ba ngoài Hi p đ nh.

ừ ề ả ạ ưở ư ồ ướ Đi u kho n T m d ng h ng  u đãi: Hai bên đ ng ý cho phép n ậ   c nh p

ượ ơ ế ạ ụ ừ ư ứ ẩ kh u đ ủ   c áp d ng c  ch  t m d ng  u đãi, t c là không cho phép hàng hóa c a

ẩ ư ụ ế ệ ậ ậ bên kia đ ượ ưở c h ấ   ng thu  nh p kh u  u đãi khi: liên t c phát hi n gian l n xu t

ằ ưở ư ướ ụ ự ệ ấ ẩ ứ x  hàng hóa nh m h ng  u đãi; n c xu t kh u liên t c không th c hi n nghĩa

ấ ứ ư ị ủ ề ướ ậ ẩ ặ ụ v  xác minh xu t x   u đãi theo đ  ngh  c a n c nh p kh u ho c không cho

25

ướ ấ ứ ể ậ ẩ ưở ư ệ ị phép n c nh p kh u vào ki m tra xu t x  hàng hóa h ng  u đãi. Hi p đ nh

ị ế ề ế ấ ấ cũng quy đ nh chi ti t quy trình tham v n liên quan đ n v n đ  này.

ề ả ỗ ề ả ả ỗ Đi u kho n v ả ề Qu n lý l i hành chính: Đi u kho n Qu n lý l i hành chính quy

ề ủ ố ợ ề ơ ữ ế ẩ ơ ệ ị đ nh v  c  ch  ph i h p gi a hai c  quan có th m quy n c a Vi t Nam và EU

ỗ ụ ề ệ ệ ả ả ị ả khi x y ra l i trong vi c qu n lý và áp d ng các đi u kho n theo Hi p đ nh này

ư ộ ệ ậ ố ươ ạ nh  m t bi n pháp ch ng gian l n th ng m i.

ấ ứ ố ớ ư ắ ị ộ   Ngoài các quy đ nh chung, EVFTA còn đ a ra quy t c xu t x  đ i v i m t

ắ ụ ể ặ ụ ể ắ ị ấ ứ ố ớ   ố ặ s  m t hàng c  th . Quy t c c  th  m t hàng là quy t c xác đ nh xu t x  đ i v i

ở ấ ặ ộ ố ừ t ng m t hàng (  c p đ  mã HS 8 s ).

́ ́ ́ ̀ ộ ặ ả ơ ̣ Đôi v i nhom hang Nông nghiêp, do EU có chính sách b o h  m t hàng

ườ ữ ướ ườ ữ đ ng, s a trong n c nên EU gi ớ ạ ỷ ệ ử ụ  l i h n t s  d ng đ ệ   ng, s a nguyên li u

ộ ố ặ ấ ứ ệ ả ấ không có xu t x  trong quá trình s n xu t m t s  m t hàng nông nghi p. Trong

ấ ỷ ệ ơ ả ệ ố ị ượ ụ Hi p đ nh EVFTA, hai bên th ng nh t t c  b n đ l ớ   c áp d ng là 20% v i

ơ ẻ ệ ớ ọ ế ợ ớ ừ t ng nguyên li u đ n l ệ  và 40% v i các nguyên li u k t h p so v i tr ng l ượ   ng

ộ ố ặ ố ớ ẩ ố ồ ủ ả c a s n ph m cu i cùng. Đ i v i m t s  m t hàng, EU đ ng ý linh ho t t ạ ỷ ệ l

ườ ấ ứ ệ ỷ ệ ế ợ ườ ữ 40% đ ng nguyên li u không xu t x  và t k t h p đ l ng, s a là 50%.

ấ ứ ố ớ ệ ệ ắ ị Nhìn chung, quy t c xu t x  đ i v i hàng nông nghi p trong Hi p đ nh EVFTA

ặ ơ ớ ệ ch t h n so v i các FTA mà Vi t Nam đang tham gia.

̀ ́ ̀ ả ướ ố ̣ ̣ ̣ ̉ B ng d i đây th ng kê thông tin vê môt sô măt hang cu thê:

ố ớ ộ ố ả ắ ụ ể ặ ệ ẩ ̉ Bang 1. Quy t c c  th  m t hàng đ i v i m t s  s n ph m nông nghi p

ả

ậ

ủ ả ả ẩ ắ ắ

ẩ S n ph m M t ong  (HS 0409) Rau c  qu  và các s n ph m  rau c  quủ ả (HS 07, 08 và 20) i h n t

Quy t cắ ầ ố ớ ầ ớ ạ ỷ ệ ườ  đ  l ẩ ế ế ừ ố ớ ả rau

ạ ế ừ ừ ố ộ G o (HS 1006) ẩ Ch  ph m t ố  ngũ c c, tinh ấ ứ Quy t c xu t x  thu n túy ủ ả ấ ứ Quy t c xu t x  thu n túy đ i v i rau c  qu   ệ nguyên li u và có gi ng không  ấ ứ xu t x  20% đ i v i s n ph m ch  bi n t c  quủ ả ầ ấ ứ ắ Quy t c xu t x  thu n túy ệ ử ụ Nguyên li u s  d ng t ngũ c c, tinh b t, khoai

26

ả ấ ứ

ồ ố ầ ệ ắ ử ụ

ệ b tộ  (HS 11) ồ   ượ R u và các đ  u ng có c n (HS 22) ỷ ệ ườ  đ

ệ

ố ố Thu c lá và nguyên li u  thu c láố  (HS 24)

ớ ổ

ả

ượ ử ụ ố ớ ạ ỷ ệ c s  d ng  ừ  lá thu c   l i h n t

tây, s n ph i có xu t x  thu n túy ấ ứ ả Nho s  d ng làm nguyên li u ph i có xu t x   ầ ng nguyên li u không   l thu n túy và t ấ ứ xu t x  là 20% ả ấ ứ ế ế ư ố Lá thu c lá ch a ch  bi n ph i có xu t x   ế ế ỉ ượ ử ầ c s   thu n túy, lá thu c lá đã ch  bi n ch  đ ấ ứ ệ ố ụ i đa 30% nguyên li u không xu t x   d ng t ươ ị cùng Ch ng 24 trong quy đ nh so v i t ng  ộ ươ ệ ng 24 đó đ nguyên li u thu c Ch ế ẩ ả ố và s n ph m thu c lá đi u ph i làm t ấ ứ ặ ế ế lá đã ch  bi n có xu t x  ho c gi ấ ứ ệ nguyên li u không xu t x

ệ ồ ị Ngu n: Hi p đ nh EVFTA

́ ̀ ̀ ̀ ̃ ́ ́ ơ ươ ̣ ̣ 2.4. Cam kêt vê hang rao ky thuât đôi v i th ng mai (TBT)

́ ́ ̀ ̀ ̃ ̀ ́ ̀ ơ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ Đôi v i nganh Nông nghiêp, rao can ky thuât la môt vân đê đăc biêt đ ̣ ượ   c

̀ ̀ ̃ ́ ́ ́ ư ư ư ̣ ̣ ̣ ́ quan tâm va hiên đang đ a ra nhiêu thach th c. Cung giông nh  cac hiêp đinh

́ ́ ươ ̣ ự ậ ợ ạ ườ ươ th ng mai t do khac, EVFTA cam kêt t o thu n l i và tăng c ng th ạ   ng m i

ươ ạ ỏ ả ầ ị hàng hóa song ph ng, xác đ nh và lo i b  các rào c n không c n thi ế ố ớ   t đ i v i

ươ ữ ệ ạ ạ ạ ợ ị ẩ th ng m i trong ph m vi Hi p đ nh HRKTTM, và đ y m nh h p tác gi a các

̀ ̃ ̀ ̀ ́ ́ ̃ ư ự ̣ ̣ ̣ ̣ Bên. Trong Hiêp đinh, môt lân n a cac bên cam kêt th c hiên quyên va nghia vu ̣

̀ ̃ ̀ ̀ ̀ ươ ̉ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ cua minh theo Hiêp đinh cua WTO vê hang rao ky thuât th ng mai (Hiêp đinh

̀ ̀ ̀ ̀ ̃ ́ ́ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̉ ̉   HRKTTM). Ngoai ra, Hiêp đinh con bô sung va lam ro cac khia canh cu thê cua

́ ́ ́ ̃ ẩ ậ ỹ ̣ ̣ HRKTTM, trong đo co 3 loai biên phap ky thât : ̣ Quy chu n k  thu t, Tiêu

́ ̃ ́ ̀ ́ ́ ̀ ợ ́ư ̉ ̣ ̉ ̣ va cac vân đê liên quan nh  tinh chuân ky thuât, Thu tuc đanh gia h p quy;

́ ̀ ́ ́ ̃ ́ ự ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ ̉ ̣ ̣ minh bach trong qua trinh th c hiên cac biên phap ky thuât, đam bao cac hoat đông

́ ̀ ̀ ́ ́ ̀ ́ ́ ̀ ́ ̣ ươ ̣ ́ giam sat thi tr ̀ ng la đung nguyên tăc, công băng; cac nguyên tăc vê tiêp thi va ghi

̃ ̣ ợ ươ ợ ̉ ̉ ̣ ̣ nhan; đam bao tao thuân l i cho th ́ ̀ ng mai va h p tac.

́ ́ ử ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ Đăc biêt trong Hiêp đinh, Viêt Nam cam kêt tăng c ̀ ̉   ươ ng s  dung cac tiêu chuân

́ ́ ̀ ́ ̀ ử ụ ̣ ̉ ̣ ̉ ̀ quôc tê trong ban hanh cac quy đinh vê TBT cua minh, cu thê: “s  d ng các tiêu

ố ế ẩ Ủ ữ ẳ ạ ẩ chu n qu c t có liên quan, ch ng h n nh ng tiêu chu n do ISO, IEC, ITU,  y ban

ậ ủ ơ ở ự ẩ ỹ Codex Alimentarius xây d ng, làm c  s  cho các quy chu n k  thu t c a mình, tr ừ

27

ườ ố ế ẩ ợ ẽ ộ ươ ệ ệ tr ng h p các tiêu chu n qu c t này s  là m t ph ng ti n không hi u qu ả

ự ụ ệ ệ ặ ợ ẩ   ho c không phù h p cho vi c th c hi n các m c tiêu chính đáng; và khi tiêu chu n

ố ế ượ ử ụ ư ộ ơ ở ầ ủ ể qu c t đã không đ c s  d ng nh  m t c  s  theo yêu c u c a Bên kia đ  xác

ộ ệ ể ừ ố ế ể ả ị đ nh đ  l ch đáng k  t ẩ  tiêu chu n qu c t có liên quan và đ  gi i thích lý do t ạ   i

ẩ ượ ệ ả ợ sao các tiêu chu n đó đ ụ   ặ c coi là không phù h p ho c không hi u qu  cho m c

ướ đích đang h ế ng đ n”.

́ ́ ̀ ̣ ươ ̣ ̣ 2.5. Cac biên phap phong vê th ng mai

ụ ả ạ ớ ộ ươ ươ V i EVFTA, theo C c Qu n lý c nh tranh (B  Công Th ng), ch ng v ề

ệ ươ ệ ề ế ạ ả ồ các bi n pháp phòng v  th ệ   ng m i bao g m các đi u kho n liên quan đ n vi c

ệ ươ ụ ươ ề ạ ử ụ s  d ng công c  phòng v  th ng th ố ng m i truy n th ng trong WTO (bao

ợ ấ ệ ố ố ự ệ ồ g m các bi n pháp ch ng bán phá giá, ch ng tr  c p và t v ), cho phép EU và

ệ ấ ủ ữ ệ ả ạ ả ỏ Vi t Nam b o v  các nhà s n xu t c a mình kh i nh ng bóp méo c nh tranh

ướ ạ ẩ ặ ậ ượ ợ ấ ố d i d ng hàng hóa nh p kh u bán phá giá ho c đ ớ   c tr  c p và đ i phó v i

ữ ể ẽ ổ ươ ữ ạ ạ nh ng chuy n đ i m nh m  trong dòng th ng m i gi a hai bên (v  vi c t ụ ệ ự

v ).ệ

́ ̀ ̀ ̀ ́ ư ̀ ư ệ ố ̉ ̣ ̣ Ca EU va Viêt Nam đêu y th c th a nhân răng các bi n pháp ch ng bán phá

́ ể ị ạ ể ả ợ ấ ở ươ ụ ố ạ ư giá và ch ng tr  c p có th  b  l m d ng đ  c n tr  th ng m i, t ́ ̀ ư  đo đ a đên

́ ệ ươ ượ ử ụ ủ ầ ộ ́ cac cam kêt: phòng v  th ạ ng m i nên đ c s  d ng m t cách tuân th  đ y đ ủ

ộ ệ ố ả ự ủ ằ ầ các yêu c u liên quan c a WTO và ph i d a trên m t h  th ng công b ng và

ề ợ ủ ụ ệ ẩ ậ ạ ị minh b ch; và nên xem xét c n th n các quy n l i c a Bên b  áp d ng bi n pháp

́ ́ ́ ́ ́ ́ ́ ́ ̀ ́ ́ ́ ợ ơ ̣ ̣ ́ này. Đôi v i cac biên phap chông ban pha gia va chông tr  câp, ap dung quy tăc

́ ế ị ́ ơ ế ặ ộ ố thuê thâp h n: Khi m t Bên quy t đ nh áp thu  ch ng bán phá giá ho c thu ế

ả ằ ả ả ố ề ợ ấ ế ẽ ố ượ ch ng tr  c p, Bên đó ph i đ m b o r ng s  ti n thu  đó s  không v t quá

ộ ợ ấ ợ ấ ặ ấ ố ơ ế biên đ  tr  c p bán phá giá ho c thu  ch ng tr  c p, và nên th p h n biên đ ộ

ẽ ủ ể ạ ừ ế ấ ứ ệ ạ ơ ế n u m c thu  th p h n này s  đ  đ  lo i tr thi ệ   t h i cho ngành công nghi p

trong n c.ướ

ộ ố ế ớ ổ ị ớ ạ So v i cam k t WTO, EVFTA b  sung m t s  các quy đ nh gi ệ   i h n vi c

ụ ể ạ ả ả ằ ạ   ụ ử ụ s  d ng các công c  này đ  tránh l m d ng và đ m b o công b ng, minh b ch.

28

ạ ị ườ ậ ợ ơ ị Các quy đ nh này t o ra môi tr ổ ng kinh doanh  n đ nh và thu n l i h n cho các

ẩ ấ ệ doanh nghi p xu t kh u.

ằ ườ ề ấ ạ ố Theo đó, nh m tăng c ng tính minh b ch, hai bên th ng nh t quy n kháng

ệ ủ ượ ể ệ ả ơ ủ ề ả ầ ả ơ ki n c a hai bên đ c đ m b o đ y đ . Đ  hi u qu  h n, c  quan đi u tra s ẽ

ư ữ ữ ế ế ệ ổ ử ụ s  d ng ti ng Anh nh  là ngôn ng  giao ti p và trao đ i tài li u gi a hai bên.

ệ ế ộ ị Ngoài ra, EVFTA quy đ nh ngay sau khi m t bên ti n hành các bi n pháp

ờ ướ ế ị ấ ả ố ạ t m th i và ngay tr c khi có quy t đ nh cu i cùng thì bên này ph i cung c p các

ượ ử ụ ế ị ư ể thông tin đã đ c s  d ng đ  đánh giá và đ a ra quy t đ nh. Các thông tin này

ả ầ ủ ượ ằ ấ ầ c n ph i đ y đ  và có ý nghĩa, đ ả c cung c p b ng văn b n và cho phép các bên

ủ ể ả ộ ờ ơ ộ   liên quan có m t kho ng th i gian đ  dài đ  góp ý. Các bên liên quan có c  h i

ượ ả ệ ươ ề ạ đ c gi i trình trong quá trình đi u tra phòng v  th ng m i.

ể ả ủ ệ ả ằ Đ  đ m b o công b ng, ngoài 3 tiêu chí c a WTO cho vi c kh i x ở ướ   ng

ụ ệ ề ặ ố ố đi u tra và áp d ng bi n pháp ch ng bán phá giá ho c đ i kháng (có bán phá giá,

ệ ạ ả ữ ệ ệ ố ớ có  thi t h i  và  m i quan h  nhân  qu   gi a  vi c  bán  phá  giá  v i  thi ệ ạ   t h i),

ế ợ ả ầ ủ EVFTA yêu c u các bên ph i xem xét đ n l i ích c a công chúng và các bên có

ả ấ ả ướ ợ ủ ậ ủ liên quan (hoàn c nh c a ngành s n xu t trong n c, l ẩ   i ích c a nhà nh p kh u,

ườ ặ ố ụ ệ ng ố   ố i tiêu dùng). Khi áp d ng bi n pháp ch ng bán phá giá ho c đ i kháng, qu c

ả ỗ ự ả ả ằ ứ ụ ụ ế ấ ơ ộ gia áp d ng ph i n  l c đ m b o r ng m c thu  áp d ng th p h n biên đ  phá

ỉ ở ứ ủ ể ạ ỏ ệ ạ ợ ấ giá hay tr  c p và ch m c đ  đ  lo i b  thi t h i.

ộ ơ ế ự ệ ươ ờ ị EVFTA còn quy đ nh m t c  ch  t v  song ph ể   ng trong th i gian chuy n

ể ừ ụ ể ệ ị ườ ổ đ i là 10 năm k  t ệ ự  khi Hi p đ nh có hi u l c. C  th , trong tr ợ ng h p có s ự

ệ ặ ắ ả ậ ẩ ị ế gia tăng hàng nh p kh u do c t gi m thu  quan theo Hi p đ nh và gây ra ho c có

ơ ệ ạ ấ ả ọ ướ nguy c  gây ra thi t h i nghiêm tr ng cho ngành s n xu t trong n ố c, qu c gia

ậ ẩ ượ ụ ự ệ ằ ụ ạ nh p kh u đ c phép áp d ng t ế ắ   ừ  v  b ng cách t m ng ng áp d ng cam k t c t

ố ớ ặ ạ ế ệ ả ị gi m thu  quan theo Hi p đ nh đ i v i hàng hóa liên quan, ho c t m tăng thu ế

ở ạ ậ ụ ứ ệ ế ẩ nh p kh u tr  l i m c thu  MFN (áp d ng cho các thành viên WTO) hi n hành

ế ơ ở ứ ứ ế ấ ầ ơ hay m c thu  c  s  ban đ u cho đàm phán (tùy theo m c thu  nào th p h n).

29

ờ ạ ụ ư ạ Th i h n áp d ng t ự ệ ượ  v  đ ể c phép là 2 năm, có th  gia h n thêm nh ng t ố   i

ể ả ẩ ấ ậ ẩ ố đa không quá 2 năm. Trong hoàn c nh kh n c p, qu c gia nh p kh u có th  áp

ơ ế ự ệ ệ ự ệ ạ ơ ở ờ ụ d ng c  ch  t v  “nhanh” (bi n pháp t v  t m th i) trên c  s  đánh giá s  b ơ ộ

ệ ự ệ ụ ự ệ ụ ả ấ ớ ị ề ề v  các đi u ki n t v . Bên áp d ng t v  ph i tham v n v i bên b  áp d ng t ự

ệ ề v v ứ m c

ườ ồ b i th ỏ ng th a đáng.

́ ̀ ́ ́ ̀ ̀ ự ̣ ̣ ̉ ̉ ̣ 2.6. Cam kêt vê cac biên phap vê sinh an toan th c phâm va kiêm dich

ự ̣ ̣ đông, th c vât (SPS)

́ ́ ̀ ́ ̀ ́ ́ ̀ ơ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ Đôi v i nganh Nông nghiêp, môt vân đê trong yêu trong qua trinh hôi nhâp

́ ́ ́ ́ ̀ ́ ̀ ́ ̀ ̀ ự ̣ ̉ ̉ kinh tê quôc tê chinh la vân đê liên quan đên vê sinh an toan th c phâm va kiêm

ự ệ ạ ượ ỏ ̣ ̣ ̣ dich đông th c vât. Trong EVFTA, Vi t Nam và EU đ t đ ề ộ   ậ c th a thu n v  m t

ạ ộ ề ề ệ ắ ằ ươ ạ ố s  nguyên t c v  SPS nh m t o đi u ki n cho ho t đ ng th ạ ố ớ   ng m i đ i v i

ự ậ ự ệ ạ ắ ả ẩ ộ ẩ các s n ph m đ ng th c v t. EVFTA đ y m nh th c hi n các nguyên t c và quy

ư ệ ị ướ ế ẫ ị ị đ nh trong Hi p đ nh VSKD cũng nh  các h ẩ   ng d n, khuy n ngh , và tiêu chu n

ố ế ủ ổ ố ế ứ ệ ả ạ qu c t ụ  đang áp d ng c a các t ch c qu c t liên quan; b o v  tính m ng và

ườ ự ậ ổ ừ ộ ỏ ứ s c kh e con ng ẫ ạ   i và đ ng th c v t trong lãnh th  t ng Bên trong khi v n t o

ậ ợ ươ ả ằ ữ ệ ả ạ thu n l i cho th ng m i gi a các Bên và đ m b o r ng các bi n pháp VSKD

ả ầ ạ ỗ ế ố ớ ươ ủ c a m i Bên không t o ra các rào c n không c n thi t đ i v i th ạ ng m i; tăng

ườ ợ ả ề ệ ế ể ấ ị c ng thông tin, h p tác, và gi ả   i quy t các v n đ  v  sinh và ki m d ch  nh

ưở ươ ữ ề ấ ạ ượ h ế ng đ n th ng m i gi a các Bên và các v n đ  khác đ c các Bên quan tâm,

ườ ự ể ế ề ệ ụ ệ và tăng c ạ ng tính minh b ch và s  hi u bi t v  vi c áp d ng các bi n pháp

ủ ỗ VSKD c a m i Bên.

ệ ệ ể ị ượ ị Các bi n pháp v  sinh và ki m d ch trong EVFTA đ c quy đ nh ở ươ   ng ch

́ ́ ̀ ́ ị ị ế ề ư ̣ 7, ngoài các quy đ nh chung còn quy đ nh chi ti t v  môt sô vân đê khac nh : Các

̀ ̀ ề ẩ ầ ố ̉ ̣ ̣ ̉ ́ ạ ơ c  quan th m quy n và đ u m i liên l c; Yêu câu va thu tuc nhâp khâu; Xac

́ ế ứ ơ ở ệ ỏ ộ ̉ ̣ ự   minh; Thu tuc niêm yêt c  s ; Các bi n pháp liên quan đ n s c kh e đ ng th c

́ ́ ́ ̀ ̀ ̀ ̀ ̀ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ậ v t: đê câp đên cac khai niêm “vung an toan dich bênh”, “vung an toan sâu bênh”;

́ ́ ̀ ̀ ̀ ́ ̀ ̣ ̣ ̣ ̉ ̉ ̣ ̣ ̉ ̣ Vân đê thanh lâp va hoat đông cua Uy ban vê Biên phap Vê sinh kiêm dich; Tinh

30

̃ ̀ ́ ́ ́ ́ ệ ợ ̣ ̉ ̉ minh bach va trao đôi thông tin; Tham vân; Cac bi n phap khân câp; Hô tr ̃    ky

̃ ̀ ư ̣ ̣ ̣ thuât va  u đai đăc biêt

̃ ́ ́ ̀ ̀ ̀ ươ ư ̣ ̣ ̀ Ngoai ra, ch ng 7 cung đ a ra yêu câu va quy đinh vê châp thuân cac c  s ơ ở

́ ́ ượ ở ̉ ̉ ̣ ̣ ̣ cho san phâm, đ c quy đinh ̀ ệ    phu luc 1, trong đo yêu câu cac bên có trách nhi m

̀ ̀ ơ ở ượ ố ấ ậ ̉ ̣ ậ l p và công b  danh sách các c  s  đ ́ c ch p thu n theo cac yêu câu va thu tuc

́ ̣ ượ ̣ ̣ ̉ châp nhân đ c quy đinh cu thê.

ế ề ở ữ ệ 2.7. Cam k t v  s  h u trí tu

ệ ươ ạ ự ệ ị Hi p đ nh th ng m i t do Vi t Nam ­ Liên minh châu Âu (EVFTA) đã

ấ ượ ự ẽ ả ưở ứ chính th c hoàn t t đàm phán vào tháng 12/2015, đ c d  báo s   nh h ớ   ng l n

ể ế ậ ế ệ ờ ớ ệ ớ t i th  ch  pháp lu t và kinh t Vi t Nam trong th i gian t ặ i, đ c bi t là trong

ế ề ở ữ ế ị ự ệ ươ ạ ả ố lĩnh v c cam k t v  s  h u trí tu . Đây là ch  đ nh t ng đ i nh y c m trong

ầ ủ ệ ả ộ qua trình đàm phán do nhu c u c a EU và Vi t Nam trong b o h  các quy n s ề ở

ề ấ ả ủ ề ệ ế ố ữ h u   trí   tu   không   gi ng   nhau.   K t   qu   c a   đàm   phán   v   v n   đ   này   trong

ộ ệ ố ế ướ ườ ẩ EVFTA là m t h  th ng các cam k t theo h ng tăng c ả   ng các tiêu chu n b o

ủ ở ữ ươ ở ữ ệ ủ ề ứ ữ ạ ớ ộ h  quy n s  h u trí tu  c a ch  s  h u t ng  ng v i đó là nh ng h n ch ế

ế ậ ộ ở ữ ệ ủ ấ ị ẩ ả ả nh t đ nh trong kh  năng ti p c n r ng rãi các s n ph m s  h u trí tu  c a công

ặ ườ ử ụ ứ ệ ẩ ả ậ ớ chúng ho c ng i s  d ng các s n ph m này so v i m c pháp lu t hi n hành

ệ ủ c a Vi t Nam.

ề ở ữ ế ị ệ ượ ị Trong EVFTA, ch  đ nh v  S  h u trí tu  đ ậ c quy đ nh t p trung trong

ươ ề ở ữ ệ ớ ộ ộ ừ ề Ch ng 12 v  S  h u trí tu , v i 40 trang, 31 Đi u. T  góc đ  n i dung, các cam

ươ ể ế k t trong Ch ng này có th  phân thành các nhóm:

ế ề ề ắ ả ộ ở ữ   Nhóm 1: Các cam k t v  nguyên t c chung trong b o h  các quy n S  h u

ệ ủ ự ụ ạ ả ẩ ậ ộ trí tu  c a EVFTA: Ghi nh n m c tiêu thúc đ y sáng t o, b o h  và th c thi

ữ ợ ệ ệ ề ằ ả ủ ề ở ữ hi u qu  các quy n; S  h u trí tu , cân b ng gi a l ủ ể i ích c a ch  th  quy n và

ườ ử ụ ụ ề ậ ẳ ỏ ị ng i s  d ng; Kh ng đ nh các quy n và nghĩa v  theo các th a thu n qu c t ố ế   ,

ệ ố ử ố ắ ế ề ệ ấ ố ặ đ c bi t là TRIPS; Nguyên t c  đ i x  t ứ   i hu  qu c; Cam k t v  ch m d t

quy n.ề

31

ộ ố ớ ừ ế ề ẩ ả ạ ố ượ   ng Nhóm 2: Các cam k t v  các tiêu chu n b o h  đ i v i t ng lo i đ i t

ệ ụ ể ế ề ề ả ẩ ộ ả ở ữ s  h u trí tu  c  th : Cam k t v  các tiêu chu n b o h  quy n tác gi ề    và quy n

ế ề ế ề ệ ẩ ả ộ liên quan; Cam k t v  các tiêu chu n b o h  nhãn hi u; Cam k t v  các tiêu

ộ ể ế ề ỉ ẫ ả ẩ ẩ ả ộ ị chu n b o h  ch  d n đ a lý; Cam k t v  các tiêu chu n b o h  ki u dáng công

ế ề ủ ệ ệ ế ẩ ả ộ nghi p; Cam k t v  các tiêu chu n b o h  sáng ch ; Trách nhi m c a nhà cung

ụ ạ ị ấ c p d ch v  m ng trung gian .

ế ề ố ụ ề ở ữ ự ự ệ t ng dân s  th c thi quy n s  h u trí tu : Cam Nhóm 3: Các cam k t v  t

ế ề ự ề ệ ấ ộ   ề ế ề k t v  các bi n pháp trong th c thi quy n SHTT; Cam k t v  các v n đ  thu c

ế ề ự ề ệ ấ ậ ề ố ụ v  t t ng th c thi quy n SHTT; Cam k t v  trách nhi m v t ch t trong t ố ụ    t ng

SHTT.

ế ề ệ ự ề ạ i biên gi ớ   i: Nhóm 4: Các cam k t v  bi n pháp th c thi quy n SHTT t

ệ ạ ạ ớ ủ ơ ệ ả Ph m vi các bi n pháp t i biên gi i; Trách nhi m c a c  quan h i quan trong

ự ề ạ ớ ấ ượ ệ ả ợ th c thi các quy n SHTT t i biên gi i; H p tác trong c i thi n ch t l ạ   ng ho t

ự ệ ế ệ ộ đ ng hành chính; Các bi n pháp th c thi khác: Khuy n khích các Hi p h i v ộ ề

ử ợ ắ ứ ự ự ộ SHTT xây d ng các B  quy t c  ng x ; H p tác trong th c thi SHTT.

ề ề ệ ế ấ ắ Liên quan đ n ngành Nông nghi p, ngoài các v n đ  v  quy t c chung, t ố

ộ ố ấ ự ự ệ ệ ề ị ụ t ng dân s , bi n pháp th c thi, trong Hi p đ nh có làm rõ m t s  v n đ  liên

ự ế ư quan tr c ti p nh  sau:

ề ả ế ấ ạ V  b n ch t và ph m vi các cam k t:

ố ế ề ụ ề ậ ẳ ỏ ị Kh ng đ nh các quy n và nghĩa v  theo các Th a thu n qu c t v  SHTT,

ệ ạ ố ượ ề ả ặ đ c bi t là TRIPS. Nêu lên 08 lo i đ i t ng SHTT: quy n tác gi ề    và các quy n

ỉ ẫ ệ ệ ế ề ị ể liên quan, nhãn hi u, ch  d n đ a lý, ki u dáng công nghi p, quy n sáng ch , thi ế   t

ệ ả ậ ạ ợ ố ồ ố ế k  và b  trí các m ch tích h p, b o v  thông tin bí m t; gi ng cây tr ng.

ụ ệ ề ề ệ ế ẳ ị ị V  nhãn hi u: Hi p đ nh cam k t và kh ng đ nh các quy n và nghĩa v  theo

ỏ ướ ử ụ ụ ị ướ Th a ạ c Madrid; s  d ng cách phân lo i hàng hóa d ch v  theo Công c Nice

ế ơ ả ệ ố ệ ả ệ khi đăng ký Nhãn hi u; cam k t đ n gi i hóa và c i thi n h  th ng đăng ký. Bên

ế ề ề ạ ư ệ ệ ở ị ạ c nh đó, Hi p đ nh cũng đ a ra các cam k t v  quy n t o ra b i nhãn hi u (tránh

32

ệ ươ ự ả ổ ế ủ ụ ệ ệ nhãn hi u t ng t , làm gi nhãn hi u…), th  t c đăng ký, nhãn hi u n i ti ng,

ạ ệ ố ớ ề ệ ạ ồ các ngo i l đ i v i quy n do nhãn hi u mang l ứ i, và các căn c  thu h i nhãn

hi u.ệ

ề ỉ ẫ ị ị ế ề ề ế ấ V  ch  d n đ a lý: EVFTA quy đ nh chi ti t v  các v n đ  liên quan đ n ch ỉ

ệ ố ỉ ẫ ỉ ẫ ả ồ ộ ị ị ị   ẫ d n đ a lý bao g m: H  th ng đăng ký và b o h  ch  d n đ a lý; các ch  d n đ a

ượ ỉ ẫ ụ ử ậ ổ ị ượ lý đã đ c xác l p; quy trình s a đ i Danh m c các ch  d n đ a lý đ c công

ề ử ụ ộ ỉ ẫ ệ ớ ỉ ẫ ậ ả ố ị ị nh n;b o h  ch  d n đ a lý; quy n s  d ng ch  d n đ a lý; m i quan h  v i nhãn

ệ ả ế ợ ự ệ ạ ắ ộ hi u; th c thi vi c b o h ; các quy t c chung; cam k t h p tác và minh b ch hóa

ệ ự ậ ậ ữ gi a Vi t Nam và EU trong quá trình th c thi; thành l p và v n hành nhóm công

tác.

ệ ươ ế ề ở ữ Đáng chú ý,  cam k t v  s  h u trí tu  trong Ch ề ệ   ng 12 EVFTA v  vi c

ỉ ẫ ỉ ẫ ủ ậ ị ị ệ ụ ụ công nh n các ch  d n đ a lý c a EU (171 ch  d n đ a lý li t kê trong Ph  l c GI ­

ầ ệ ế ả ỉ ẫ ủ ộ ị I Ph n A); Theo đó, Vi t Nam cam k t b o h  171 ch  d n đ a lý c a EU và EU

ủ ộ ị ệ ủ ị ệ ỉ ẫ ẽ ả s  b o h  39 ch  d n đ a lý c a Vi ỉ ẫ t Nam. Các ch  d n đ a lý c a Vi ề   t Nam đ u

ớ ự ẩ ả liên quan t i nông s n, th c ph m.

ề ể ề ượ ệ ấ ị V  ki u dáng công nghi p, các v n đ  đ c quy đ nh trong EVFTA bao

ộ ể ạ ệ ệ ả ạ ừ ồ g m: b o h  ki u dáng công nghi p đã đăng ký; các ngo i l và lo i tr

ộ ố ấ ố ế ượ ậ Về sáng chế, m t s  v n đ  v ỏ ề ề các Th a thu n qu c t đ ị c quy đ nh chi

ti t.ế

ế ả ộ ố ồ ố ồ ướ V  ề gi ng cây tr ng: Cam k t b o h  gi ng cây tr ng theo Công c UPOV

ế ề ư 2.8. Cam k t v  đâu t̀

ệ ị ướ ớ ệ ạ ộ ườ ầ ư Hi p đ nh EVFTA h ng t i vi c t o ra m t môi tr ng đ u t và kinh

ậ ợ ạ ầ ư doanh minh b ch, thông thoáng và thu n l i cho các nhà đ u t ệ    và doanh nghi p

ể ệ ụ ệ ơ ự ủ c a hai bên. Đ  hi n th c hoá m c tiêu này, Vi t Nam và EU đã đi xa h n cam

ầ ư ụ ự ả ỗ ổ ế ề ị k t v  d ch v  và đ u t ệ  mà m i bên ph i th c hi n trong khuôn kh  WTO.

ế ươ ạ ị ầ ư ụ ệ ồ ị Cam k t th ng m i d ch v  và đ u t trong Hi p đ nh EVFTA g m các

ụ ụ ả ả ổ ượ ị nghĩa v  và khuôn kh  qu n lý chung áp d ng cho c  hai bên đ c quy đ nh

33

̀ ờ ụ ở ử ị ườ ̉ ̣ ̣ trong phân l i văn cua Hiêp đinh và các nghĩa v  m  c a th  tr ụ ể ủ   ng c  th  c a

̀ ỗ ượ ế ụ ể ể ị ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ m i bên đ c quy đ nh trong các Bi u cam k t c  th  la Phu luc cua Hiêp đinh

ề ươ ề ệ ế ặ ơ ị ạ ị M c dù có nhi u cam k t đi xa h n Hi p đ nh chung v  th ng m i d ch

ầ ư ệ ệ ề ị ế ươ ụ v  (GATS) và Hi p đ nh v  Các bi n pháp đ u t liên quan đ n th ạ   ng m i

ủ ế ề ươ ứ ứ ộ ạ ị (TRIMs) c a WTO ­ t c là m c WTO c ng, cam k t v  th ụ   ng m i d ch v  và

ẫ ượ ự ậ ọ ầ ư đ u t trong EVFTA v n đ ủ   ế c xây d ng theo cách ti p c n “ch n cho” c a

ế ễ ệ ệ ậ ằ ộ ồ ị Hi p đ nh GATS nh m giúp c ng đ ng doanh nghi p d  dàng ti p c n.Theo đó,

ụ ượ ế ị ỉ ệ ể hai bên ch  cam k t các ngành/phân ngành d ch v  đ c li t kê trong Bi u cam

ữ ụ ớ ị ượ ệ ế ụ ể ủ k t c  th  c a mình. V i nh ng ngành/phân ngành d ch v  không đ c li t kê

ế ụ ể ụ ụ ể ể ế trong Bi u cam k t c  th , hai bên không cam k t nghĩa v  c  th  nào, ngo i tr ạ ừ

ụ các nghĩa v  chung.

ụ ể ộ ố ề ệ ị V  ngành Nông nghi p, EVFTA có nêu ra m t s  các quy đ nh c  th  nh ư

sau:

ế ủ ế ự ề ề ế ố ầ ứ ấ , v  cam k t c a EU, h u h t các qu c gia đ u cam k t t do hóa Th  nh t

ế ụ ể ủ ộ ố ư ư ố ỉ ề ầ ư v  đ u t , ch  có m t s  các qu c gia đ a ra cam k t c  th  c a mình nh  sau:

ế ủ ề ệ ậ ị Cam k t c a EU v  quy đ nh thành l p doanh nghi p:

ố ớ ấ ả ệ ậ ộ ố ắ Đ i v i ngành Nông nghi p và săn b n đ ng v t: T t c  các qu c gia thành

ế ự ệ ệ ừ ộ ố ố viên EU cam k t t do hóa cho doanh nghi p Vi t Nam tr  m t s  qu c gia nh ư

ộ ố ụ ể ị Pháp, Th y Đi n, Ai Len có m t s  quy đ nh riêng còn Áo, Croatia, Hungary,

ế ố ớ ạ ộ ư ệ Malta, Romania, Slovenia ch a có cam k t đ i v i ho t đ ng nông nghi p

ự ả ố ớ ồ ố ế ự ự ẩ ấ ầ ư Đ i v i lĩnh v c s n xu t th c ph m và đ  u ng EU cam k t t do hóa đ u t .

ế ủ ề ườ ể Cam k t c a EU v  ng i đi công tác, ng ườ ượ i đ c thuyên chuy n công tác

ộ ộ ệ ườ ệ ấ ị trong n i b  doanh nghi p, ng i bán hàng cho doanh nghi p, nhà cung c p d ch

ự ị ụ ư ấ ỗ ợ ự ợ ồ ụ v  theo h p đ ng trong lĩnh v c d ch v  t ệ    v n h  tr  cho lĩnh v c nông nghi p,

ắ ộ ấ ả ế ư ề ậ ệ ố săn b t đ ng v t: T t c  các qu c gia đ u cam k t  u đãi cho Vi ứ   ớ t Nam v i m c

ế ố ừ ắ ạ cam k t t i đa, tr ộ ố  Italia, Áo có m t s  quy t c riêng; t i Síp, Estonia, Malta,

ư ế Romania, Slovakia ch a có cam k t.

34

ế ủ ụ ề ấ ị ớ ự ị Cam k t c a EU v  cung c p d ch v  xuyên biên gi i trong lĩnh v c d ch v ụ

ắ ộ ỗ ợ ế ự ự ệ ế ầ ậ ư ấ t v n h  tr  cho lĩnh v c nông nghi p, săn b t đ ng v t: H u h t cam k t t do

ừ ộ ố ườ ư ố ớ ả ệ ấ ợ ị ạ hóa, tr  m t s  tr ẩ ng h p nh  đ i v i s n ph m c p 1 theo Hi p đ nh, t i Italy

ế ớ ư ụ ạ ị ạ ộ ch a có cam k t v i các ph m vi ho t đ ng d ch v  dành riêng cho các chuyên

ỹ ư ắ ạ ọ ị ư   gia nông h c và k  s  tr c đ a “periti agrari”. T i Estonia, Malta, Romania ch a

có cam k tế .

ế ủ ề ệ ự ệ , v  cam k t c a Vi t Nam trong lĩnh v c Nông nghi p: Th  haiứ

ệ ụ ề ấ ớ ế ủ Cam k t c a Vi ị t Nam v  cung c p d ch v  xuyên biên gi ậ   i và thành l p

ụ ỗ ợ ự ệ ị ự ệ doanh nghi p trong lĩnh v c d ch v  h  tr ắ    cho lĩnh v c nông nghi p, săn b t

ậ ệ ở ử ậ ợ ế ạ ầ ư ủ ộ đ ng v t: Vi t Nam cam k t m  c a, t o lu n l i cho đ u t c a EU tuy nhiên

ứ ầ ặ ồ ợ ợ ỉ ố   ch  cho phép hình th c liên doanh ho c h p đ ng h p tác kinh doanh. Ph n v n

ướ ượ ủ ố ị ủ góp c a phía n c ngoài không v t quá 51% v n pháp đ nh c a liên doanh.

ệ ề ấ ườ ế ủ Cam k t c a Vi t Nam trong v n đ  ng i đi công tác, ng ườ ượ i đ c thuyên

ộ ộ ệ ể ườ chuy n công tác trong n i b  doanh nghi p, ng ệ   i bán hàng cho doanh nghi p,

ụ ằ ấ ợ ồ ị ị ố ể nhà cung c p d ch v  theo h p đ ng quy đ nh r ng t ả   i thi u 20% các nhà qu n

ả ấ ườ ố ị ệ lý, chuyên viên cao c p và chuyên gia ph i là ng i mang qu c t ch Vi t Nam,

ườ ệ ể ệ ệ tr ừ ườ  tr ợ ng h p ng i Vi ọ ự t Nam không th  thay h  th c hi n công vi c. Tuy

ệ ỗ ượ ố ể ả nhiên, m i doanh nghi p đ c phép thuê t i thi u 3 nhà qu n lý, chuyên viên cao

ả ườ ệ ấ c p và chuyên gia không ph i là ng i Vi t Nam.

́ ̀ ́ ̀ ̀ ̃ ư ợ ̉ ́ 2.9. Cam kêt vê h p tac va phat triên bên v ng

́ ́ ̀ ́ ́ ̉ ượ ̣ ̣ ̣ Ngoai cac cam kêt cu thê đ ự c quy đinh liên quan tr c tiêp đên nông nghiêp

̃ ́ ́ ̀ ̀ ̀ ́ ợ ̣ ̣ ̉ ̣ ̉ ̃ ư   trong Hiêp đinh, EVFTA cung thê hiên cam kêt vê h p tac va phat triên bên v ng

́ ́ ̀ ượ ươ ̉ ̉ ̣ ̉ ̣ ̣ ́ cua cac bên, đ c thê hiên trong ch ng 15 va 16 cua Hiêp đinh. Trong đo cac bên

́ ́ ́ ̀ ́ ̃ ự ự ợ ợ ọ cam kêt chu tr ng h p tac va nâng cao năng l c h p tac trong linh v c Nông

ươ ự ệ ệ ổ ̣ nghiêp, thông qua các ph ng ti n trao đ i thông tin, kinh nghi m và th c hành

ư ợ ề ế ả ấ ộ ố t ề   t nh t, cũng nh  h p tác v  chính sách. N u có liên quan, h i th o, chuyên đ ,

ỗ ợ ỹ ể ượ ứ ự ự ậ ạ đào t o, nghiên c u, h  tr  k  thu t và xây d ng năng l c cũng có th  đ c xem

xét.

35

̀ ̀ ́ ̀ ́ ẳ ị ạ ̉ ̃ ư Vê vân đê phat triên bên v ng, hai bên kh ng đ nh l ế ủ i cam k t c a mình đ ể

ữ ể ể ề ổ ồ ộ theo đu i phát tri n b n v ng, mà các hành đ ng chính, g m phát tri n kinh t ế   ,

ệ ể ả ộ ườ ộ ẫ ụ ủ phát tri n xã h i và b o v  môi tr ố ẫ   ng, là ph  thu c l n nhau và c ng c  l n

́ ́ ợ ủ ề ề ấ ợ ộ ̣ ̣ nhau, tiêp tuc nhân manh l i ích c a h p tác v  các v n đ  lao đ ng và môi

ườ ớ ươ ầ ủ ư ạ ộ ươ ế ậ tr ng liên quan t i th ng m i nh  là m t ph n c a ph ng pháp ti p c n toàn

̃ ̀ ́ ề ươ ề ữ ư ể ạ ̣ ̣ ̣ ầ c u v  th ng m i và phát tri n b n v ng. Trong Hiêp đinh, môt lân n a cac bên

́ ́ ́ ̃ ́ ̀ ̀ ́ ợ ơ ̉ ̣ ̉ ̣ ̣ ́ ̀   tai khăng đinh cac cam kêt cua minh vê lao đông, phu h p v i cac nghia vu phat

́ ̀ ố ế ủ ứ ộ ố sinh t ̀ ổ ư  cac thanh viên c a T  ch c lao đ ng Qu c t ILO và Tuyên b  ILO v ề

ắ ơ ả ề ạ ơ ố ế ệ các Nguyên t c c  b n và các quy n t i n i làm vi c và tuyên b  ti p theo đó,

ượ ố ế ạ ỳ ọ ầ ủ ộ ở ộ ị đ c thông qua b i H i ngh  Lao đ ng Qu c t ứ i k  h p l n th  86 c a mình t

ệ ẽ ệ ề ắ ẩ ả ọ ự năm 1998, s  tôn tr ng, thúc đ y và th c hi n hi u qu  các nguyên t c v  các

́ ́ ề ơ ả ạ ơ ự ệ ệ ệ ả ̣ quy n c  b n t i n i làm vi c; bên canh đo, cam kêt th c hi n có hi u qu  trong

ậ ệ ủ ậ ườ ươ các lu t và thông l ỏ  c a mình các th a thu n môi tr ng đa ph ng (MEAs) mà

mình tham gia.

́ ́ ̀ ́ ơ ̣ ́ ơ ề ư ế ̣ 3. C  hôi va thach th c đôi v i n n kinh t ệ    Viêt Nam khi tham gia Hi p

ị đ nh EVFTA

3.1. C  hôiơ ̣

́ ̣ ươ ̣ 3.1.1. Tiêp cân thi tr ̀ ng

́ ̀ ́ ́ ̃ ươ ̣ ̣ ̣ ̣ Tham gia Hiêp đinh EVFTA, Viêt Nam đa co b ́ c đôt pha trong qua trinh

́ ́ ́ ́ ́ ươ ơ ̣ ̣ ̣ thiêt lâp môi quan hê giao th ng v i Liên minh Châu Âu, t ̀ ́ ơ   ư  đo tiêp cân v i

́ ́ ̀ ̀ ̀ ̀ ̣ ươ ̃ ư ́ ư ơ ơ ̣ ̣ nh ng thi tr ̀ ng l n v i nhu câu tiêu dung cao va s c mua manh nay. Khi Hiêp

́ ̣ ự ế ượ ư ả ả ̣ đinh EVFTA co hiêu l c, hàng rào phi thu  quan đ ầ   c gi m, cũng nh  gi m d n

ế ớ ế ẩ ẩ ấ ỏ và ti n t i xóa b  thu  quan. Đây là chìa khóa thúc đ y xu t kh u hàng hóa Vi ệ   t

ượ ệ ế ầ ố ộ Nam khi EVFTA đ ủ   c ký k t. EU hi n là m t trong các đ i tác hàng đ u c a

ệ ế ươ ầ ư ạ ụ ổ ố Vi ề t Nam v  kinh t , th ng m i và đ u t (T ng c c th ng kê, 2016). Năm

36

ươ ấ ở ị ườ ứ ị ấ 2012, EU đã v n lên v  trí th  nh t tr  thành th  tr ấ ủ   ẩ ớ ng xu t kh u l n nh t c a

ệ ạ ạ ớ ỷ Vi t Nam v i kim ng ch đ t 20,3 t ế   ớ  USD, tăng 22,5% so v i năm 2011 và chi m

ả ướ ủ ẩ ạ ổ ổ ố ấ 17,7% t ng kim ng ch xu t kh u hàng hóa c a c  n ụ c (T ng c c th ng kê,

2012).

̀ ́ ̃ ề ̃ ư ế ̣ ơ ̣ ̣ Trong nh ng năm gân đây, n n kinh t ̀ ̀  Viêt Nam vân con phu thuôc l n vao

́ ́ ́ ́ ́ ́ ́ ̣ ̉ ́ đôi tac Trung Quôc, trong khi đo, kinh tê Trung Quôc đang co dâu hiêu suy giam

̃ ́ ̀ ́ ưở ưở ̣ ̉ ̉ ̣ ̣ tăng tr ́ ng, viêc đo đa anh h ng không nho đên nên kinh tê Viêt Nam. Công

̃ ̀ ̀ ̃ ư ở ư ươ ̉ ̉ ̣ thêm nh ng căng thăng biên Đông gi a hai n ́ ́ c, Viêt Nam đang cân tim đên

̀ ̀ ́ ̀ ́ ́ ̀ ̣ ươ ̃ ư ơ ơ ̣ ̣ môt thi tr ̀ ng bên v ng h n va co tiêm năng h n. Viêc ky kêt EVFTA la môt c ̣ ơ

́ ́ ́ ̀ ́ ̀ ́ ̣ ươ ơ ơ ̣ ̉ ̣ ̣ hôi đê Viêt Nam tiêp cân thi tr ̀ ng l n gôm 28 quôc gia thanh viên v i dân sô lên

́ ́ ́ ươ ơ ̣ ơ t ́ i   500   triêu   ng ̀ i   (chiêm   7.3%   dân   sô   thê   gi ́ ế   i).   Liên   minh   châu   Âu   chi m

ả ỷ ả ỹ kho ng 22% (16,2 nghìn t đô la M  năm 2015) GDP danh nghĩa và kho ng 17%

ứ ỹ ươ ươ ủ (19,2 nghìn ỷ t đô la M  năm 2015) GDP s c mua t ng đ ng c a th  gi ế ớ   i

̃ ́ ̣ ơ ụ ở ạ ộ ̣ ̣ (PPP) (B  Ngo i giao, v  Châu Âu, 2015). EVFTA đa m  ra môt c  hôi tiêp cân

́ ̀ ̀ ́ ̃ ̣ ươ ̣ ợ ơ ề ế ̣ ̣ thi tr ̀ ng rông l n va tiêm năng, mang đên thuân l i ro rêt cho n n kinh t ̣    Viêt

Nam.

̀ ̃ ́ ư 3.1.2. ̀ Tham gia chuôi cung  ng toan câu

̀ ́ ́ ̀ ̣ ươ ̣ ̣ ̣ Hiêp đinh EVFTA la môt b ́ c tiên cho Viêt Nam trong qua trinh tham gia

̀ ̃ ́ ̀ ̀ ̀ ̀ ́ ̉ ự ượ ̣ ̣ ̣ ̉ sâu rông vao chuôi gia tri toan câu, nâng cao trinh đô cua l c l ng san xuât, cang

̀ ̀ ̀ ̃ ươ ươ ́ ư ự ơ ngay cang b ̃ ́ ư c nh ng b ̀ ́ ̣   c dai h i, tham gia sâu vao chuôi cung  ng, c c đai

́ ́ ́ ̀ ̣ ượ ư ̣ ̉ hoa gia tri gia tăng nhân đ c t ́ ̀  qua trinh san xuât.

̃ ̀ ́ ́ ́ ́ ơ ̣ ̣ ̉ ́ ́ ư Tham gia manh me vao EVFTA v i m c đô cam kêt cao nhât trong tât ca cac

̀ ̀ ̃ ́ ề ế ̣ ̣ ̣ FTA ma Viêt Nam đa tham gia, doanh nghiêp noi riêng va n n kinh t Viêt Nam

́ ́ ̀ ự ơ ́ ư ̣ ̣ ̣ ̣ noi chung h a hen c  hôi nâng cao năng l c canh tranh, phat huy moi tiêm năng

́ ̃ ̀ ́ ̃ ́ ́ ở ử ư ươ ̉ ̣ ̣ ̣ phat triên, hôi nhâp manh me, m  c a chao đon cung nh  tiên b ́ c ra thê gi ́ ơ   i,

̀ ́ ̀ ́ ̀ ́ ư ̀ ư ơ ̣ ̣ ̣ ̉ ̉ ̉ ́ ́ ơ   không ng ng tân dung c  hôi va đôi m i, cai tiên, nhăm đap  ng nhu câu cua thê

̀ ́ ́ ̀ ̀ ́ ́ ̀ ơ ở ơ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ gi ́ i, tr  thanh môt măt xich hoat đông liên mach, hiêu qua va tiên t ́ ́ i la măt xich

́ ̀ ́ ư ̣ ̉ ̀ ̃ trong yêu cua chuôi cung  ng toan câu.

37

̀ ́ ̀ ̃ ư ơ ̉ ̉ 3.1.3. ́ Đôi m i va phat triên bên v ng

ệ ệ ươ ặ ắ ố EVFTA đã giúp Vi t Nam th t ch t m i quan h  th ạ ớ ng m i v i th  tr ị ườ   ng

́ ́ ế ớ ầ ể ̣ ̉ khó tính hàng đ u th  gi ̀ i, tuy nhiên, đ  tăng thi phân xuât khâu sang EU, chung

́ ̀ ́ ̃ ́ ̣ ̉ ̣ ̣ ̉ ta buôc phai nâng cao công nghê ky thuât trong qua trinh san xuât, liên kêt doanh

́ ̀ ự ự ằ ả ả ̣ ̉ ̉ ̣ ̣ ̉ ệ   nghiêp, bao đam cac quy đinh an toan vê sinh th c phâm nh m b o đ m th c hi n

́ ̀ ̀ ̀ ế ́ ư ơ ế ̉ ̉ ̣ các cam k t .. t c la phai đôi m i toan bô nên kinh t .

́ ố ễ ẽ ̣ ấ ̀ ư ở ̉ ̣ ̉ T  viêc l y cai cach Nông nghiêp làm g c r , s  kéo theo cai cách các lĩnh

ụ ạ ơ ở ớ ộ ổ ị ̣ ự v c công nghiêp và d ch v , t o c  s  cho quá trình đ i m i toàn b  các khía

́ ̃ ́ ế ủ ư ượ ̣ ̣ ̣ ủ ề ạ c nh c a n n kinh t . Hiên tai hàng hóa c a chung ta vân ch a tiêp cân đ ̣  c thi

̀ ́ ̀ ươ ở ư ề ở ặ ạ ượ ̣ ̣ tr ̀ ng EU nhi u lo i m t hàng, b i ch a đat yêu câu vê chât l ̀ ng va vê sinh

̀ ̀ ̀ ́ ấ ượ ự ư ụ ị ̉ ̣ ̣ an toan th c phâm cũng nh  ch t l ng d ch v ; doanh nghiêp va cac bô nganh

̃ ̀ ̀ ́ ́ ̀ ự ượ ́ ư ̉ ̣ ́ cân nô l c nâng cao chât l ́ ng hang hoa đê đap  ng cac yêu câu nghiêm ngăt theo

̣ quy đinh.

́ ̀ ư ̀ ư ự ự ̣ ̣ ̣ ̣ ́ EVFTA v a tao đông l c, v a gây ap l c buôc cac doanh nghiêp trong n ́ ươ   c

̀ ̃ ̀ ́ ̀ ̀ ư ự ́ ư ̉ ̉ ̉ ̉ ̣ phai đâu t cho linh v c nghiên c u va phat triên (R&D) đê giam dân tinh trang

́ ̀ ́ ́ ơ ươ ̉ ̣ ̉ ̉ ̣ ̣ xuât khâu nguyên liêu va cac san phâm s  chê thâm dung lao đông, h ́ ́ ng đên gia

́ ̀ ́ ̀ ượ ̉ ̣ ̣ ́ tăng xuât khâu cac măt hang co ham l ng công nghê cao.

̀ ̀ ự ự ̣ ̉ 3.1.4. ́ Hoan thiên thê chê va năng l c th c thi

ể ệ ẩ ườ EVFTA có th  giúp Vi ả t Nam thúc đ y c i cách trong môi tr ng kinh

ự ạ ề ̣ doanh và nâng cao năng l c c nh tranh cho doanh nghiêp nói riêng và n n kinh t ế

ề ả ị ạ ụ ể ư ệ ị ữ nói chung thông qua nh ng đi u kho n quy đ nh t i Hi p đ nh. C  th  nh  các

ự ạ ủ ề ề ả ẩ ả ẩ ủ   đi u kho n v  thúc đ y năng l c c nh tranh c a các s n ph m, hàng hóa c a

ệ ướ ơ ộ ể ở ộ ị ườ ượ ệ ả Vi t Nam tr c c  h i đ  m  r ng th  tr ng và có đ c hi u qu  quy mô; thúc

ố ừ ệ ồ ố ượ ưở ẩ đ y các dòng v n FDI t EU vào Vi t Nam ­ ngu n v n FDI đ c tin t ng là

ấ ượ ấ ệ ể ượ ệ ứ ỏ có ch t l ả ng cao và s n xu t Vi t Nam có th  thu đ c hi u  ng lan t a; yêu

ấ ượ ệ ẩ ế ậ ả ẩ ớ ồ ầ ả c u c i thi n các tiêu chu n, ch t l ầ   ng s n ph m, ti p c n v i ngu n cung đ u

ơ ừ ấ ấ ượ ả ẩ ệ ẽ ượ vào giá th p h n t EU, do đó ch t l ng s n ph m Vi t Nam s   đ ả   c c i

38

ủ ụ ả ệ ạ ượ ậ ợ thi n. Bên c nh đó, các quy trình, th  t c h i quan đ c thu n l ề   ạ i hóa t o đi u

ạ ộ ệ ki n cho ho t đ ng kinh doanh.

ộ ộ ầ ấ ả ̀ ư ắ ̣ EVFTA con đ a ra m t b  quy t c trong đó yêu c u t t c  các doanh nghiêp

́ươ ế ị ườ ạ ộ ề ả ơ ̀ nha n c đ u ph i ho t đ ng theo c  ch  th  tr ạ ng và minh b ch hóa, công

ạ ộ ủ ể ườ ệ ể ả khai hóa các ho t đ ng c a mình đ  cho ng ạ   i dân có th  giám sát hi u qu  ho t

ươ ề ướ ử ự ả ̣ ̀ ộ đ ng các doanh nghiêp nha n ́ c, v  phía nhà n c cũng ph i có s  hành x  vô

ố ớ ấ ả ệ ặ ạ ệ ư t và khách quan đ i v i t t c  các lo i hình doanh nghi p, đ c bi t không đ ượ   c

ươ ư ộ ụ ể ự ̣ ̀ ử ụ s  d ng doanh nghiêp nha n ́ c nh  m t công c  đ  né tránh th c thi các nghĩa

ủ ị ừ ẽ ạ ẳ ơ ơ ệ ụ v  khác c a hi p đ nh EVFTA, t đó s  t o sân ch i bình đ ng h n cho t ấ ả  t c

́ ̀ ầ ế ệ ề ầ ả ỉ ̣ các thành ph n kinh t . Chinh vi vây, Vi t Nam c n có đi u ch nh c i cách th ể

ự ề ế ề ườ ầ ư ch  và chính sách trên nhi u lĩnh v c v  môi tr ng đ u t , kinh doanh và năng

ệ ả ướ ự ạ l c c nh tranh; c i cách các doanh nghi p nhà n ự   ủ ầ c… Chính ph  c n xây d ng

ế ượ ộ ề ả ể ề ố ỉ m t chi n l ế   ế c qu c gia v  c i cách th  ch  và đi u ch nh chính sách, chi n

ơ ấ ổ ứ ể ả ấ ượ ả ượ ẽ l ị c s  xác đ nh c  c u t ch c và chính sách đ  đ m b o ch t l ể ế ng th  ch .

̀ ́ ́ ̀ ́ ự ̣ ̣ ̉ ̣ ̉ ự Viêc hoan thiên thê chê va năng l c th c thi đat tiêu chuân quôc tê khi tham

ệ ố ư ệ ậ ổ ệ   gia EVFTA nh  hoàn thi n khuôn kh  pháp lý và h  th ng lu t pháp, hoàn thi n

̃ ị ườ ộ ồ ướ ả ẩ ạ và đ ng b  hóa các th  tr ng trong n c, đ y m nh c i cách hành chính se giúp

ệ ưở ướ ớ ộ ả ớ ự ệ ậ ̣ ̣ Vi t Nam đat muc tiêu tăng tr ng, h ng t i h i nh p hi u qu  v i khu v c và

ế ớ ấ ượ ưở ữ ề ề ả ả th  gi i, nâng cao ch t l ng tăng tr ể ng, đ m b o phát tri n b n v ng v  kinh

ộ ươ ế t xã h i và môi tr ̀ ng.

́ ́ư 3.2. Thach th c

̀ ề ơ ế ̃ ư ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ Bên canh nh ng c  hôi ma Hiêp đinh EVFTA mang lai, n n kinh t ̣    Viêt

̃ ́ ̀ ̃ ̀ ́ ́ ̀ ̣ ơ ́ ư ơ ơ ̉ ́ Nam cung phai săn sang đôi măt v i nhiêu thach th c trong th i gian săp t ́ i khi

́ ́ ̃ ́ ́ ư ượ ự ư ư ượ ̣ ở ̣ ̣ ̣ ̉ Hiêp đinh chinh th c đ c th c thi. Nh ng thach th c đăt ra đ c thê hiên ̣    môt

́ ́ ư ̣ sô khia canh nh  sau.

́ ươ ̣ ̣ 3.2.1. Môi tr ̀ ng canh tranh khôc liêt

39

ộ ế ố ế ồ ố ệ ậ H i nh p kinh t qu c t ớ ạ  đ ng nghĩa v i c nh tranh kh c li t, trên th c t ự ế   ,

ở ử ị ườ ế ệ ạ ề ả EVFTA bên c nh vi c cam k t m  c a th  tr ng, c  hai bên đ u có xu h ướ   ng

ụ ế ở ứ ử ụ ề ả ấ ị ắ ộ ộ ti n hành áp d ng ạ   ộ  m c đ  nh t đ nh v  b o h  che ch n, s  d ng m t lo t

ỗ ợ ự ụ ằ ợ ấ ậ ặ ướ ự ế công c  nh m h  tr  tr c ti p ho c tr  c p thu nh p tr ự ạ c s  áp l c c nh tranh

́ ̀ ở ử ị ườ ẽ ạ ứ ̣ ̣ ̉ m nh m  khi m  c a th  tr ̣   ng. S c ép canh tranh ma Viêt Nam phai đôi măt

̀ ́ ̀ ̀ ̀ ̃ ư ̉ ̣ ̉ ̉ ̣ ̣ ̣ ữ   không chi la canh tranh gi a cac san phâm nôi đia va hang ngoai ma còn là gi a

ữ ớ ố ớ doanh nghiêp v i nhau, gi a qu c gia v i nhau.

́ ề ả ẩ ụ ượ ị ́ ư ư V  s n ph m, hàng hóa xuât x  t ̀ ư  EU cũng nh  các d ch v  đ ấ   c cung c p

̃ ́ ̃ ̃ ́ ́ ự ư ượ ̉ ̣ ̣ ̉ ̉ ở b i khu v c này t ̀  lâu đa nôi tiêng mâu ma đep, chât l ng cao vây cac san phâm

̀ ́ ̀ ́ ươ ượ ươ ̉ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ cua Viêt Nam lam sao co thê canh tranh vê ph ng diên chât l ng, th ng hiêu,

̀ ́ ́ ́ ượ ̉ ơ ̣ ̣ ̉ ̉ ̉ ̀ ham l ̀ ́ ng khoa hoc công nghê, gia ca v i cac san phâm cua EU. Đây chinh la bai

́ ́ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ toan kho cua doanh nghiêp nôi đia Viêt Nam.

́ ̀ ̀ ̉ ố ́ ư ̣ ̣ ̉ ̉ ̣ Bên canh thach th c canh tranh vê san phâm, Viêt Nam phai đ i đâu v i s ́ ơ ự

́ ̀ ̃ ̣ ở ̃ ư ̣ ̣ ̉ ̉ canh tranh gi a cac doanh nghiêp, thê hiên kha năng tham gia vao chuôi cung

̀ ́ ́ ́ ̀ ́ ̀ ượ ở ̃ ư ơ ̉ ̣ ̉ ̀ ́ ư ng toan câu, chiên l c đôi m i, sang tao va phat triên bên v ng. EVFTA m  ra

̃ ̀ ́ ́ ́ ́ ư ự ơ ̣ ̉ ̣ ́ ̣   ơ c  hôi tuy nhiên cung la thach th c đôi v i năng l c cua cac doanh nghiêp Viêt

̀ ̀ ̃ ́ ̀ ở ử ư ̣ ̣ ̣ ̀ Nam. Bên canh viêc m  c a va tham gia sâu rông vao chuôi cung  ng toan câu,

́ ́ ́ ̀ ̀ ̀ ́ ́ ́ ư ơ ượ ơ ̣ ̉ ̉ vân đê đăt ra la kha năng đap  ng nhu câu l n, chât l ng cao cua thê gi ́ ̣   i. Hôi

́ ̀ ̀ ́ ́ ̃ ́ ́ ́ ơ ư ơ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ ̉ ̉ nhâp tôn tai cung v i s c ep, canh tranh quyêt liêt se xay ra v i không it san phâm

̀ ́ ́ ́ ́ ̣ ̉ ̣ ̣ ̉ ̣ ́ ơ va hê thông phân phôi cua Viêt Nam. V i cac doanh nghiêp, nêu không thê canh

́ ́ ̀ ́ ̀ ́ ́ ́ ̣ ươ ơ ̣ ơ ̉ ̣ tranh v i cac doanh nghiêp n ́ ̉  c ngoai khac thi phai đôi măt v i thât bai không chi

̀ ́ ́ ̀ ́ ̣ ươ ̣ ươ ̣ ̣ ̣ trong viêc tham gia vao thi tr ̀ ng quôc tê, ma ngay tai chinh thi tr ̀ ng Viêt Nam

̃ ́ ̀ ́ ́ ươ ự ̉ ̣ ̣ ̣ ́ cung co thê bi cac doanh nghiêp n ̀ ́ ư   c ngoai chiêm thi phân, gia tăng ap l c, đ a

́ ụ ̣ ươ ̣ ̣ ị hàng hóa, d ch v  xuât t ́ ́ ̀ ư ươ  n c ho sang phân phôi, tiêu dùng tai thi tr ̀ ̣   ng Viêt

́ ́ ̃ ́ ụ ̉ ư ơ ị ̣ ̣ ̣   nam nêu nh  hàng hóa và d ch v  cua Viêt Nam kem canh tranh h n, dân đên viêc

́ ưở ể ẫ ớ ỗ ả ̉ ̣ ̉ anh h ng đên hiêu qua kinh doanh, và có th  d n t i thua l , phá s n.

́ ̀ ́ ́ ́ ́ ̣ ở ự ơ ̣ ̉ ̣ Ap l c canh tranh gia tăng con thê hiên câp đô Quôc gia, đôi v i EVFTA

́ ̀ ̀ ́ ̃ ư ự ạ ̣ ̣ ̣ ́ chinh la c nh tranh gi a Viêt Nam va cac quôc gia thuôc EU. Năng l c canh tranh

40

́ ́ ̀ ́ ́ ̣ ở ươ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ́ câp đô quôc gia thê hiên ̀  nhiêu ph ̃   ng diên, trong đo đê câp đên viêc quôc gia se

̀ ̀ ́ ́ ̃ ́ ̀ ̀ ự ợ ế ư ̉ ́ xây d ng va ban hanh cac chinh sach hô tr  phat triên kinh t ́  nh  thê nao, cung

́ ̀ ́ ́ ́ ́ ̀ ́ ́ ợ ủ ệ ̉ ̣ ̣ ̣ ơ v i đo la cac chinh sach bao vê quyên l i chinh đang c a doanh nghi p nôi đia,

́ ̣ ộ ̣ ươ ợ ươ ươ ơ ̉ ̣ ̣ ̣ bao vê m t cách h p phap thi tr ̀ ng trong n ́ ́ ư c. Đ ng tr ́ c c  hôi hôi nhâp

́ ́ ́ ̀ ́ ́ ́ ươ ơ ơ ̣ ̉ th ́ ng mai quôc tê l n nhât t ̀ ư ươ  tr ́ ̀ ́ c đên nay, h n khi nao hêt chinh phu va cac

́ ̀ ̀ ̀ ́ ̀ ̀ ́ ư ̃ ư ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ Bô nganh liên quan cân tao môt nên tang v ng chăc va hêt s c tao điêu kiên cho

́ ̀ ươ ̣ ợ ̣ ̣ ̣ cac doanh nghiêp, tao môt môi tr ̀ ng kinh doanh thuân l i nhăm tăng c ̀ ́ ươ ng thuc

̀ ̉ đây ợ h p ́ tac va

ưở tăng tr ng kinh tê.́

̀ ̀ ́ ́ ́ư 3.2.2. Yêu câu vê quy tăc xuât x

́ ́ ́ ̀ ̀ ́ ơ ươ ̣ ự ̣ ̣ ̣ ́ ư Đôi v i bât c  Hiêp đinh Th ng mai t ̀  do nao, điêu ma cac doanh nghiêp

̀ ́ ́ ́ ̀ ̀ ̣ ự ấ ẩ ̣ ̣ ̣ xu t kh u Viêt Nam quan tâm hang đâu khi Hiêp đinh co hiêu l c chinh la cac yêu

́ ̀ ̀ ́ ́ ́ ́ ́ ử ở ư ̉ ̉ ̉ ̉ ̣ câu vê quy tăc xuât x . B i chi khi cac san phâm cua doanh nghiêp đap  ng đung

̀ ́ ̀ ̀ ́ ́ ́ ̀ ̀ ́ ́ ư ượ ̉ ̣ va đu cac yêu câu vê quy tăc xuât x , đ ̀ ̀ ư ư  quôc gia minh c công nhân la xuât x  t

̀ ́ ́ ̃ ́ ̃ ́ ̃ ́ ̀ ơ ượ ưở ư ư ư ượ thi m i đ c h ng cac  u đai vê thuê quan cung nh  cac  u đai khac đ c quy

́ ́ ơ ệ ẩ ạ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ đinh trong Hiêp đinh. Đăc biêt đôi v i Vi ạ   ố t Nam, mong mu n đ y m nh ho t

ẩ ấ ẩ ả ươ ệ ị ườ ộ đ ng xu t kh u các s n ph m mang th ệ ng hi u Vi t Nam ra th  tr ố   ng qu c

́ ́ ́ ̀ ̀ ́ ́ ́ ́ ư ượ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ế t , thì cac quy tăc xuât x  cang đ c chu trong, quy đinh chi tiêt cu thê va ap dung

̣ rông rai.̃

́ ́ ́ ̀ ̀ ́ ́ ́ ư ̀ ơ ủ ơ ̉ ̣ ́ Đôi v i xuât khâu c a Viêt Nam, vân đê vê quy tăc xuât x  trong th i gian

̀ ́ ̀ ́ ̀ ́ ̀ ́ ư ́ ơ ̣ ̉ ̣ ̣ ́ ̀ ư v a qua luôn la môt vân đê nh c nhôi đôi v i ca doanh nghiêp va cac bô nganh liên

́ ́ ̀ ́ ạ ̣ ̣ ̉ ̉ ̉ ư   quan khi liên tuc găp phai cac tranh châp, t o thành rao can trong xuât khâu. Ch a

́ ́ ́ ́ ư ượ ượ ặ ơ ̉ ̣ ́ kê đên, quy tăc xuât x  đ c quy đinh trong EVFTA đ ́ ̀ c đanh gia la ch t h n so

ệ ớ v i các FTA mà Vi t Nam đang tham gia.

́ ̀ ̀ ̀ ấ ủ ả ̣ ̣ ̣ ̉ S n xu t c a Viêt Nam hiên nay đang găp phai vân đê vê nguôn cung nguyên

́ ́ ́ ́ ́ ́ ́ ư ̣ ̣ ̣ ̣ ơ liêu, đôi măt v i thach th c t ́ ̀ ̉   ư ư  quy tăc xuât x , Viêt Nam găp kho khăn khi phai

́ ̀ ̀ ̀ ̀ ́ ́ ư ̣ ̣ ̉ ̉ đap  ng yêu câu vê nguôn nguyên liêu nhâp khâu theo tiêu chuân nao m i đ ơ ượ   c

̃ ̃ ̀ ́ ̀ ́ ̀ ưở ̃ ư ư ư ̣ h ́ ́   ng nh ng  u đai ma cam kêt vê thuê quan mang lai. Nh ng cam kêt vê thuê

41

́ ̀ ́ ́ ́ ̣ ợ ̉ ̉ ̉ ơ quan co nguy c  không mang lai l ́ ư   i ich cho xuât khâu vi san phâm không đap  ng

́ ̀ ́ ́ ̀ ̀ ́ ư ́ ư ự ượ ̣ ̣ ̣ ́ quy tăc xuât x . Trong dai han, th c trang trên con đăt ra thach th c vê chât l ng

́ ́ ̀ ươ ̉ ̉ ̣ ̉ ̣ san phâm liên quan đên uy tin, th ơ ̣  ng hiêu cua hàng hóa Viêt Nam va nguy c  bi

̣ ươ ̣ ̣ ̀ kiên phong vê th ng mai.

́ ́ ự ự ̣ 3.2.3. ̀ Năng l c d  bao va năng suât lao đông

́ ̃ ́ ̀ ự ư ̣ ̣ ̣ Tham gia EVFTA đa đăt ra cho Viêt Nam môt thach th c vê năng l c d ự

́ ́ ́ ́ ́ ̀ ư ươ ̣ ự ̣ ̣ ̣ bao năng suât lao đông. Giông nh  bât ki cac Hiêp đinh Th ng mai t ́  do khac,

́ ́ ́ ́ ̀ ươ ̣ ợ ươ ̣ ̣ ̣ ̣ EVFTA h ́ ng đên hôi nhâp kinh tê quôc tê, tao thuân l i trong th ng mai hang

́ ̀ ́ ̀ ̀ ́ ̀ ́ ́ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ̀ hoa va dich vu, chinh vi vây luôn tao điêu kiên đê cac nên kinh tê xich lai gân

́ ́ ́ ̃ ̀ ự ơ ư ưở ̣ ̣ ̣ ̉ nhau h n, do đo dân đên s  gia tăng m c đô phu thuôc va anh h ̃ ng lân nhau

̀ ́ ̃ ̀ ̀ ́ ̀ ́ ́ ́ ́ ư ự ự ́ ̣   ư gi a cac nên kinh tê. Vi thê, thach th c vê năng l c phân tich, d  bao la môt

́ ́ ́ ́ ́ ̀ ́ ́ ̣ ự ́ ư ơ ư ượ ̣ thach th c l n sau khi EVFTA chinh th c co hiêu l c va đ ́   c ap dung. Ky kêt

́ ́ ́ ́ ̀ ̀ ̣ ươ ơ ơ ̣ ̣ ̣ ́ Hiêp đinh v i đôi tac l n, tiêp cân thi tr ̀ ư ng tiêm năng nh  EU luôn la môt c ̣ ơ

́ ́ ̀ ́ ́ ́ ̀ ́ ̣ ươ ơ ̣ ̣ ̉ ́ hôi, tuy nhiên v i tinh chât la môt thi tr ́ ̀ ng kho tinh va co kha năng chi phôi cac

̀ ́ ̀ ́ ́ ượ ự ươ ̉ ̉ ̣ ̉ ̉ ̣ ̣ nên kinh tê nho le, hê qua cua hôi nhâp kinh tê luôn cân đ c d  bao tr ́ ́ ơ   c, v i

́ ̀ ́ ́ ́ ́ ́ ́ ơ ̉ ̉ ̉ ̉ ̣ ̣ ̣ ́   tinh chinh xac cao, nhăm giam thiêu tât ca cac rui ro, nhân diên cac c  hôi. Ky kêt

́ ̃ ơ ươ ̉ ự ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ́ hiêp đinh v i EU, Viêt Nam đa co b ́ c giam thiêu s  phu thuôc trong hoat đông

́ ̃ ́ ́ ́ ̃ ́ ̀ ̀ ư ơ ̣ ̉ ̣ ̣ xuât nhâp khâu v i Trung Quôc, tuy nhiên cung chinh vi vây cân co nh ng nhân

̀ ̀ ́ ̀ ́ ́ ̀ ̀ ́ ̀ ́ ự ơ ̣ ̉ đinh, d  bao vê tinh hinh kinh tê thê gi ́ i noi chung va tinh hinh kinh tê cua EU

̀ ́ ́ ̀ ̀ ́ ́ ́ ́ ự ươ ử ơ ̣ ̉ ̉ ̣ va Viêt Nam noi riêng đê co s  chuân bi va ph ́ ́ ng an x  ly v i cac vân đê phat

́ ̀ ́ ́ ư ươ ơ ̉ ̉ ̣ sinh t ̀  cac nên kinh tê co thê anh h ́ ng t ́ i Viêt Nam.

̀ ́ ̀ ́ ́ ̀ ̀ ́ ư ̣ ̣ ̣ ̉ ́   Vê vân đê năng suât lao đông, EVFTA đăt ra thach th c vê trinh đô san xuât

̀ ̀ ̃ ươ ở ̉ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ cua doanh nghiêp va tay nghê, ky năng cua ng ̀ ̉  i lao đông. Hôi nhâp m  ra môt ky

̀ ́ ́ ́ ơ ự ̣ ̣ ̉ nguyên canh tranh vê năng suât lao đông v i s  tham gia cua cac c ̀ ̃ ́ ươ ng quôc dân

̀ ́ ̀ ́ ́ ́ ́ ̃ ̀ ́ ơ ́ ư ̉ ư ̣ đâu thê gi ́ ́ ư   i vê năng suât nh  Bi, Đ c, Phap, Y... Do đo, đây se la môt thach th c

́ ̀ ́ ̀ ́ ơ ơ ơ ̣ ̣ ́ ơ l n ma EVFTA đăt ra đôi v i Viêt Nam trong th i gian săp t ́ i.

́ ́ ̀ ́ ́ ư ượ ̉ ̉ ̉ ̉ ̣ ́ Đê co thê đap  ng nhu câu nâng cao chât l ́ ̉  ng san phâm, tiêt kiêm chi phi đê

́ ́ ́ ̀ ́ ́ ̣ ơ ự ươ ̉ ở ̣ ̣ đôi măt v i s  canh tranh khôc liêt trên tr ́ ̀ ng quôc tê, đoi hoi nhân tô con

42

́ ́ ́ ́ ́ ươ ̃ ư ượ ̉ ̣ ng ̀ i nh ng tô chât cua lao đông chât l ́ ̣ ơ ự   ng cao, năng suât cao. Đôi măt v i l c

̀ ̀ ̀ ́ ̀ ượ ̣ ̉ ̉ ̣ ̣ ̣ ượ l ng lao đông con non tre cua Viêt Nam la hang nghin cac lao đông đ ̀ c đao tao

̀ ́ ́ ́ ́ ̀ ở ươ ượ ử ̣ ̣ ̣ môt môi tr ̀ ng chuyên nghiêp, đ c tiêp xuc va s  dung nhiêu may moc công

́ ́ ́ ̣ ̉ ̣ ̣ ̉ ̣ ́ nghê tiên tiên đê phat huy tôi đa năng suât lao đông. Vây câu hoi đăt ra cho doanh

́ ̀ ̀ ̀ ̀ ́ ̣ ̣ ̉ ̣ ́ nghiêp, cac bô nganh liên quan la lam thê nao đê co đ ượ ự ượ c l c l ́ ơ   ng lao đông v i

̀ ́ ́ ́ ́ ́ ́ ư ượ ̉ ̉ ̉ ̣ ̃ năng suât cao, săn sang đap  ng đ c tiêu chuân quôc tê đê co thê canh tranh trên

́ ̀ ́ ̀ ̃ ́ ̣ ươ ́ ư ệ ̣ ̉ ̣ ̉ thi tr ̀ ng; đây chăc chăn la se môt câu hoi, môt thach th c ma Vi t Nam phai trăn

̀ ở ̉ ́ tr  tim giai phap.

́ ̀ ̣ 3.2.4. ́ Vôn va công nghê tiên tiên

̀ ̀ ̀ ́ ́ ̣ ở ư ́ ư ̣ ̣ ̃ Nh  đa đê câp ̣    phân trên, thach th c vê năng suât lao đông đăt ra cho Viêt

́ ̀ ́ ̀ ̀ ̀ ́ ̀ ́ ơ ượ ̣ ̣ ̣ ̣ Nam phân nao găn liên v i tinh trang vôn va công nghê hiên đang đ c ap dung.

́ ̀ ́ ́ ́ ́ ̀ ư ̣ ̉ ̉ ̀ Viêt Nam la quôc gia đang phat triên, va giông nh  nhiêu quôc gia đang phat triên

́ ́ ̀ ́ ́ ́ ̀ ở ự ế ố ̣ ̣ khac, vôn va công nghê chinh vân đê kho khăn th ̀ ươ ng găp b i s  thi u th n và

́ ́ ́ ư ệ ổ công ngh  nghèo nàn. Trong khi đo, ngân sach quôc gia phân b  ch a th c s ự ự

̀ ́ ̀ ́ ̃ ̀ ả ể ể ậ ụ ế ệ ̉ ̉ hi u qu  đ  có th  t n d ng h t tiêm năng phat triên cua các nganh dân đên tinh

́ ́ ́ ́ ́ ̀ ́ ̣ ̣ ̣ ự trang thiêu vôn, khat vôn và s  thiêu thôn vê măt công nghê.

́ ́ ̣ ợ ự ươ ̣ ự ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ Bên canh s  thuân l ́ i cua viêc ky kêt cac Hiêp đinh th ng mai t do se ̃

́ ̀ ̀ ́ ́ ̣ ơ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉  mang lai c  hôi tiêp cân nguôn vôn va công nghê tiên tiên, Viêt Nam không nên chi

̀ ̀ ́ ̀ ́ ̀ ̀ ́ ư ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ́ ki vong va bi đông trong viêc tiêp cân cac nguôn tai nguyên nay. Thach th c đăt ra

̀ ̀ ́ ́ ̀ ́ ̀ ̀ ̀ ̃ ở ̉ ử ̉ ̣ ̣ ̣ không chi la lam sao co vôn va co công nghê, ma con năm viêc se phai s  dung

́ ̀ ̀ ̀ ́ ́ ́ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̉ ́ cac nguôn tai nguyên nay sao cho co hiêu qua, tân dung tôi đa tac dung cua cac

̀ ́ ̀ ̀ ̣ ượ ̉ nguôn vôn va dây chuyên công nghê đ c chuyên giao.

́ ̣ ươ ̣ 3.2.5. Công cu th ng mai quôc tế

́ ́ ̀ ́ ượ ̣ ươ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ Hiêp đinh EVFTA đ c ki kêt, quy đinh cu thê vê cac công cu th ̣   ng mai

́ ́ ̀ ́ ̀ ́ ̀ ́ ̉ ư ử ̉ ̣ ̣ ́ quôc tê bao gôm ca thuê quan va phi thuê quan. Viêt Nam phai  ng pho va s  dung

̀ ́ ́ ́ ̀ ́ ́ ư ̣ ̉ ̉ ̣ ̣ ̣ ́ cac công cu phi thuê quan đo nh  thê nao đê co thê môt măt tai lâp cân băng

́ ́ ̀ ươ ̣ ươ ̣ ̣ ̉ ̣ ̉ ̣ ̣ th ̀ ng mai, măt khac bao vê nganh san xuât nôi đia va thi tr ̀ ng trong n ́ ươ   c

́ ̀ ́ ́ ́ ́ ư ́ ơ ̣ ̣ ̣ chinh la môt thach th c khi EVFTA co hiêu l c. ̃ ̣ ự Đôi v i Viêt Nam hiên nay vân

43

̀ ̀ ́ ́ ̀ ́ ́ ́ ́ ́ ̀ ̣ ̣ ̣ ́ ̉  ơ con nhiêu han chê trong vân đê đôi pho v i cac công cu phi thuê quan, han chê vê ca

̀ ̀ ̀ ́ ́ ự ự ự ự ̣ năng l c xây d ng, ban hanh chinh sach, quy đinh va vê năng l c th c thi liên quan

́ ̀ ́ ̣ ử ̃ ư ươ ự ừ ̣ ̣ đên nh ng công cu s  dung trong th ́ ́ ng mai quôc tê, va trên th c tê t năm 2002

́ ủ ệ ị ườ đên năm 2010 có hàng nghìn lô hàng c a Vi ị t Nam b  các th  tr ng l n t ớ ừ ố    ch i

̀ ́ ̀ ́ ̀ ́ ơ ụ ở ố ́ ổ   chinh b i các hang rao phi thuê quan (T ng c c th ng kê, 2012). V i nên kinh tê

̀ ̀ ́ ́ ̀ ́ ́ ́ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ con non tre, m i b ́ ́ ́ ơ ươ c đâu hôi nhâp kinh tê quôc tê, Viêt Nam cân co cac biên phap

́ ́ ́ ̣ ̣ ̉ ̀ ́ khăc phuc, han chê cac điêm yêu nay.

ữ ệ ế ọ   Trong EVFTA, nh ng bi n pháp phi th  quan (NTM) có ý nghĩa quan tr ng

ệ ệ ầ ề ệ ể ồ ị trong Nông nghi p Vi t Nam g m yêu c u v  v  sinh, ki m d ch; đóng gói, bao bì;

ủ ụ ả ẩ ặ ả ồ ố kh  năng truy soát ngu n g c và th  t c h i quan nghiêm ng t, các tiêu chu n do

ặ ườ ế ớ ẩ ấ ằ ố EU áp đ t th ng n m trong s  các tiêu chu n cao nh t trên th  gi ạ   i và khó đ t

ấ ớ ố ớ ứ ấ ướ ượ đ c nh t v i chi phí cao nh t là thách th c đ i v i các n ể   c đang phát tri n,

ệ trong đó có Vi t Nam.

ơ ộ ớ ủ ệ ấ ẩ ở ị ệ Hi p đ nh EVFTA m  ra c  h i l n cho xu t kh u c a Vi t Nam. Song

ệ ủ ứ ượ ượ ế ả hàng Vi t có đ  s c v t qua đ c các rào c n phi thu  quan ở ị ườ  th  tr ng này

́ ạ ở ượ ạ ớ ế ả ̣ hay không l ệ i là câu chuy n khác. B i ng ệ   i v i viêc căt gi m thu , vi c c l

ạ ỏ ả ơ ự ế ế ả ả lo i b  các rào c n phi thu  quan không ph i đ n gi n. Th c t , không ph i t ả ấ   t

ể ượ ự ề ả ế ả ả c  các lĩnh v c pháp lý đ u có th  đ c gi i quy t. Các rào c n phi thu  t ế ừ

ệ ỡ ỏ ữ ề ả ậ ồ ỏ ổ   nhi u ngu n khác nhau, do v y, vi c d  b  chúng đòi h i ph i có nh ng thay đ i

́ ̀ ự ế ặ ậ ổ ỹ ̣ ề ể ế v  th  ch , thay đ i pháp lý ho c k  thu t phi th c t . Trong dai han, nêu không

́ ́ ́ ́ ̃ ́ ệ ̃ ư ̃ ư ̣ ̣ khăc phuc nh ng nh ng han chê yêu kem trên se khiên doanh nghi p và các ngành

́ ̀ ́ ́ ế ươ ở ươ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̉ kinh t Viêt Nam bi tôn th ng, thâm chi la bi thôn tinh b i cac n ́ ́ c phat triên.

ế ủ ệ ị ồ Nhìn chung, Hi p đ nh EVFTA bao g m các cam k t c a hai bên trong đó có

ế ụ ể ế ệ ệ ư ự ế các cam k t c  th  liên quan tr c ti p đ n ngành Nông nghi p Vi t Nam nh  các

ế ề ệ ế ệ ậ ỹ ị cam k t v  thu  quan, hàng rào k  thu t TBT, các bi n pháp v  sinh d ch t ễ

ữ ư ế ớ ế ệ ứ ướ ề SPS… V i nh ng cam k t đã đ a ra, kinh t Vi t Nam đ ng tr ơ ộ   c nhi u c  h i

ơ ộ ế ậ ị ườ ể ể ớ ộ ộ ớ l n đ  phát tri n: c  h i ti p c n th  tr ng r ng l n EU; tham gia sâu r ng vào

ứ ư ữ ứ ầ ỗ ườ chu i cung  ng toàn c u… Tuy nhiên nh ng thách th c nh : môi tr ạ   ng c nh

44

ố ệ ả ướ ự ự ấ ứ ắ tranh kh c li t c  trong và ngoài n c, quy t c xu t x ; năng l c d  báo và năng

ấ ả ộ ươ ứ ớ ố ế ữ ạ su t lao đ ng, rào c n th ng m i qu c t … cũng là nh ng thách th c l n do

ệ ị ạ ệ ả ượ ượ ế ữ ố Hi p đ nh mang l i mà Vi t Nam ph i v t qua đ ứ c n u mu n đ ng v ng trên

ị ườ ế ớ th  tr ng th  gi i.

45

́ ́ Ệ Ệ Ự Ạ TH C TR NG NGÀNH NÔNG NGHI P VI T NAM VÀ CAC VÂN

́ ̀ ̀ Ố Ơ ̣ ̣ ̣ ĐÊ ĐĂT RA Đ I V I NGANH NÔNG NGHIÊP VIÊT NAM KHI THAM

GIA EVFTA

ự ệ ạ ệ 4. Th c tr ng ngành Nông nghi p Vi t Nam

ề ơ ấ ệ ậ ổ ượ V  c  c u ngành Nông nghi p, trong khuôn kh  bài lu n văn, xin đ c đ ề

ụ ừ ế ệ ầ ọ ị ồ ậ c p đ n 3 ngành Nông nghi p thu n: Tr ng tr t, Chăn nuôi và D ch v . T  năm

ị ả ữ ữ ế ế ấ ộ ể   1986 đ n nay đã có nh ng bi n đ ng theo giá tr  s n xu t gi a các nhóm ti u

ọ ẫ ự ặ ọ ồ ồ ị ế   ụ ngành: Tr ng tr t, Chăn nuôi và D ch v . M c dù lĩnh v c tr ng tr t v n chi m

ớ ừ ướ ế ướ ỷ ọ t ấ  tr ng l n nh t (trên 70%) t c đ n nay, tuy nhiên đang có xu h tr ả   ng gi m

ụ ổ ượ ạ ớ ồ ọ ỷ ọ ố ầ d n (T ng c c th ng kê, 2015). Ng i v i tr ng tr t, t ự   ủ  tr ng c a lĩnh v c c l

ạ ướ ự ề chăn nuôi l i có xu h ấ ng gia tăng. Đi u này cho th y, lĩnh v c chăn nuôi đang

ớ ự ả ế ể ệ ủ ổ ớ ể   th  hi n vai trò c a mình, cùng v i s  c i ti n, đ i m i trong quá trình phát tri n

ự ượ ủ ị lĩnh v c chăn nuôi đã nâng cao đ c giá tr  đóng góp c a mình vào ngành Nông

ệ ộ ỷ ọ ỏ ự ế ẫ ộ ố ệ nghi p Vi t Nam. M t lĩnh v c v n v n đang còn chi m m t t tr ng nh  còn

ơ ấ ừ ụ ệ ờ ị ạ l i trong c  c u ngành Nông nghi p chính là d ch v , trong th i gian v a qua, c ơ

ự ệ ị ướ ơ ấ ầ ả ụ ấ c u lĩnh v c d ch v  nông nghi p có xu h ng gi m d n trong c  c u giá tr ị

ừ ệ ệ ạ ở ộ ngành nông nghi p, qua t ng giai đo n hi n đang đóng góp cho ngành ứ    m t m c

ụ ấ ỷ ọ ụ ả ả ố ổ ị kho ng 2% (T ng c c th ng kê, 2015). T  tr ng d ch v  th p đã ph n ánh đúng

ạ ộ ấ ả ủ ề ấ ố ị tính ch t s n xu t truy n th ng và mang tính th  công cao, các ho t đ ng d ch

ế ệ ỹ ư ế ậ ộ ọ ớ ố ụ ầ v  c n thi ớ   t và ti n b  nh : gi ng m i, khoa h c công ngh  k  thu t m i,

ệ ố ư ế ế ể ạ ả ị ồ khuy n nông, thú y, b o v  gi ng cây tr ng, ti p th ...còn ch a phát tri n m nh,

ệ ậ ấ ồ ị nên còn khó khăn trong vi c nâng cao năng su t cây tr ng, v t nuôi và giá tr  gia

ủ ả ẩ tăng c a s n ph m làm ra.

ồ ọ 4.1. Ngành Tr ng tr t

ọ ế ụ ể ệ ộ ự ạ ồ Trong giai đo n 2010 ­ 2015, tr ng tr t ti p t c th  hi n m t s  tăng tr ưở   ng

ế ố ữ ặ ườ ự ề ề b n v ng, m c dù có nhi u khó khăn do các y u t môi tr ng t nhiên nh ư

ế ố ề ư ệ ườ thiên tai, sâu b nh cũng nh  các y u t v  môi tr ng kinh doanh nh  th  tr ư ị ườ   ng

ụ ị ả ế ớ ề ả ạ ơ ớ tiêu th  b  gi m sút do c nh tranh v i nông s n nhi u n i trên th  gi ư   i, nh ng

46

ả ạ ượ ề ượ ỳ ọ ụ ề ế ạ ầ ế k t qu  đ t đ c đ u v t các m c tiêu và k  v ng đ  ra. H u h t các lo i cây

ừ ề ả ượ ự ề ề ấ ồ ồ tr ng (tr  đi u) đ u có s  gia tăng v  năng su t và s n l ừ   ng, quy mô tr ng t ng

ướ ượ ở ộ ấ ượ ề ỉ ị ủ ả b c đ c đi u ch nh m  r ng, nâng cao ch t l ẩ   ng và giá tr  c a s n ph m

ố cu i cùng.

ị ồ ủ ụ ổ ố ọ Theo   báo   cáo   c a   T ng   c c   th ng   kê,   giá   tr   tr ng   tr t   tăng   bình   quân

ạ ừ ạ 3.76%/năm   trong   giai   đo n   t ạ     2011   ­   2013,   trong   giai   đo n   2011   ­   2015   đ t

ả ượ ổ ạ ượ ừ ế ề 3,42%/năm. T ng s n l ng đ t đ c t 2011 đ n năm 2015 v  các lo i l ạ ươ   ng

ệ ấ ả ượ ự ạ ươ ự ầ ạ th c có h t là 50,5 tri u t n. S n l ng l ng th c có h t bình quân đ u ng ườ   i

ụ ạ ố ổ năm 2015 đ t 550 kg (T ng c c th ng kê, 2015).

ủ ả ẩ ọ ồ ệ ỷ ừ ậ S n ph m tr ng tr t chính c a Vi t Nam trong th p k  v a qua không có

ủ ạ ế ệ ề ẩ ả ạ ẫ ổ ổ nhi u thay đ i. G o v n là s n ph m nông nghi p ch  đ o chi m 36% t ng giá

ị ả ệ ấ ợ ế ạ ặ tr  s n xu t nông nghi p, có l ệ   i th  so sánh. Sau g o, ngô là m t hàng có di n

ả ượ ứ ớ ồ ố ừ ế tích tr ng l n th  2 song s n l ng đang còn khiêm t n (t năm 2004 đ n nay ch ỉ

ả ượ ả ả ượ ứ ượ ế ặ kho ng 1/10 s n l ng lúa), s n l ng không đáp  ng đ c khi n cho m t hàng

ớ ố ượ ẩ ả ẫ ậ này v n còn ph i nh p kh u v i s  l ớ ng l n.

ơ ấ ữ ế ệ ể ồ ừ ươ Hi n nay, đã có nh ng chuy n bi n c  c u cây tr ng t cây l ự   ng th c

ể ệ ị ậ   hàng năm sang cây công nghi p lâu năm, song quá trình chuy n d ch còn ch m.

ệ ượ ọ ồ Các cây công nghi p lâu năm đ ề c chú tr ng g m có: đi u, cà phê, cao su, chè,

ộ ố ả ẩ ưở ư ổ ị ồ h  tiêu... Tuy nhiên, m t s  s n ph m tăng tr ư ề   ng còn ch a  n đ nh nh  đi u,

ạ ả ẩ ả ạ ưở ồ h  tiêu. Bên c nh đó, s n ph m các lo i cây ăn qu  cũng có tăng tr ng, tuy

ở ố ộ ậ nhiên còn ư ề ữ .  t c đ  ch m và ch a b n v ng

47

ể ồ ưở ả ượ ồ ạ Bi u đ  2. Tăng tr ng s n l ng cây tr ng giai đo n 1990 ­ 2013

ồ Ngu n: FAOSTAT (2015)

ể ấ ở ư ề ể ồ ưở ủ ả ượ ồ Nh  có th  th y Bi u đ  3.1 v  tăng tr ng c a s n l ng cây tr ng, cà

ự ự ặ ưở ẽ ạ ấ phê và cao su t nhiên là 2 m t hàng có s  tăng tr ng m nh m  nh t trong giai

ứ ạ ưở ế ầ đo n 1990 ­ 2013, m c tăng tr ng tăng đ n 14 l n. Trong khi đó, các lo i l ạ ươ   ng

ự ặ ệ ứ ạ ưở ề ấ th c, đ c bi t là lúa g o, trái cây, rau có m c tăng tr ơ ấ ng th p h n r t nhi u (ch ỉ

ấ ầ ậ ỷ tăng g p 2 l n trong 2 th p k  qua).

ọ ặ ờ ế ề ồ Năm 2016 ngành tr ng tr t g p nhi u khó khăn do th i ti ắ t kh c nghi ệ   t,

̀ ́ ́ ̀ ́ ́ ́ ượ ơ ợ ̉ ̉ cung v t câu trên thê gi ́ ́ i va gia ca xuông thâp, bât l i cho san xuât. S n l ả ượ   ng

ấ ị ữ ế ả ấ ớ ộ ượ ả s n xu t so v i năm 2015 có nh ng bi n đ ng tăng gi m nh t đ nh đ c th ể

ệ ả hi n qua b ng:

ả ượ ươ ự ự ớ ̉ Bang 2. S n l ng cây l ẩ ng th c, cây th c ph m 2016 so v i 2015

So sánh năm 2016/2015 ự ự ệ   Th c hi n ệ   Th c hi n Đ n vơ ị Số Danh m cụ % 2015 2016 ngượ l

ươ ự 1. Cây l ạ ng th c có h t

1000 ả 1.1 Lúa c  năm: 45.212 44.225 ­ 987 97,8 t nấ

1.2. Ngô: 5.230 5.100 ­ 130 97,5 1000

48

t nấ

1000 1.3. L c:ạ 460 12 102,7 448 t nấ

1000 ậ ươ 1.4. Đ u t ng: 145 ­ 1 99,3 146 t nấ

2. Cây có củ ­

1000 2.1. Khoai lang: 1.335 1.248 ­ 87 93,5 t nấ

1000 2.2. S n :ắ 10.400 10.640 240 102,3 t nấ

ẩ ự 3. Cây th c ph m ­

1000 3.1 Rau các lo i:ạ 15.303 15.975 672 104,4 t nấ

1000 ậ ạ 3.2. Đ u các lo i 170 107 0,3 99,9 t nấ

ụ ể ệ ọ ộ ồ ồ Ngu n: C c Tr ng tr t, B  Nông nghi p và phát tri n nông thôn

4.2. Ngành Chăn nuôi

ạ ồ ọ ế ề ả Bên c nh tr ng tr t thì chăn nuôi cũng là ngành kinh t n n t ng, g c r ố ễ

ệ ấ ỉ ượ ủ ế ự ẩ ườ ủ c a Vi t Nam, không ch  cung c p đ c th c ph m ch  y u cho ng i dân mà

ế ậ ả ề ế ạ ộ còn là ho t đ ng kinh t giúp cho nông dân tăng thu nh p, gi i quy t nhi u công

ăn

ệ ườ ộ vi c làm cho ng i lao đ ng.

ữ ữ ướ ể Trong nh ng năm qua, ngành chăn nuôi đã có nh ng b c phát tri n khá

ưở ạ ướ ứ nhanh, m c tăng tr ng bình quân hàng năm qua các giai đo n có xu h ng tăng

ưở ứ ạ ệ lên rõ r t. Tăng tr ạ   ng bình quân hàng năm đ t m c 9,1%/năm trong giai đo n

ấ ủ ị ả ạ 2011 ­ 2013. Trong năm 2013, giá tr  s n xu t c a ngành chăn nuôi đ t 147.979,5

49

ưở ấ ủ ị ả ớ ỷ ồ t đ ng, tăng tr ế ng 2,2 % so v i năm 2012, chi m 24,65% giá tr  s n xu t c a

ụ ệ ộ ổ ố toàn b  ngành Nông nghi p (T ng c c th ng kê, 2013).

ể ồ ưở ả ấ Bi u đ  2. Tăng tr ng s n xu t chăn nuôi 1990 ­ 2013.

ồ Ngu n: FAOSTAT (2015)

ể ấ ở ề ư ề ế ầ ẩ ồ Nh  có th  th y ả  bi u đ  trên, h u h t các s n ph m chăn nuôi đ u tăng

ưở ở ứ ổ ữ ự ị ưở tr ng m c  n đ nh qua các năm, riêng s a bò có s  tăng tr ẽ ạ ng m nh m

ạ ừ ế giai đo n t năm 2002 cho đ n 2013.

ẩ ạ ả ̉ Bang 2. S n ph m chăn nuôi giai đo n 2010 ­ 2015

ả ượ ị ơ ứ Đ n vơ ị S n l ữ ng th t h i, tr ng, s a S nả STT ph mẩ 2010 2011 2012 2013 2014 2015

ị ơ Th t h i các 1,000 t nấ 4,036.9 4,331.6 4,289.8 4,354.4 4,625.1 4,806.6 I lo iạ

ị ợ Th t l n 1,000 t nấ 3,036 3,200 3,160 3,217.9 3,351.1 3,491.6 1

T  l %ỷ ệ 75.52 74.18 73,99 73.90 72.46 72.67

50

ầ ị 2 Th t gia c m 1,000 t nấ 621 708 729 747.0 875.0 908.1

T  l %ỷ ệ 15.38 16.34 16.99 17.16 18.92 18.89

ị 3 Th t trâu, bò 1,000 t nấ 363 406 382 370.8 378.6 385.1

T  l %ỷ ệ 8.99 9.37 8.90 8.52 8.19 8.01

ị 4 ừ Th t dê, c u 1,000 t nấ 16.91 17.60 18.78 18.71 20.38 21.84

T  l %ỷ ệ 0.42 0.41 0.44 0.43 0.44 0.45

ứ ầ ả II Tr ng gia c m T  quỷ 6.3 7.0 7.3 7.8 8.2 8.9

ữ ươ III S a t i 1,000 t nấ 306.7 360.0 381.7 456.4 549.5 723.2

ụ ồ ổ ố Ngu n: T ng c c th ng kê

ả ượ Nhìn chung s n l ng ngành chăn nuôi tăng qua các năm.

ữ ự ướ ể ể ẽ ạ Năm 2016, lĩnh v c chăn nuôi đã có nh ng b c bi n chuy n m nh m  theo

ướ ự ừ ỏ ẻ ạ ườ h ng tích c c, t tình tr ng chăn nuôi nh  l , phân tán, ng ầ   i nông dân d n

ạ ứ ụ ể ạ ậ chuy n sang chăn nuôi t p trung theo mô hình trang tr i, gia tr i,  ng d ng công

ệ ệ ả ọ ỹ ế ậ ngh  khoa h c k  thu t, tăng hi u qu  kinh t ớ ạ   ả ố . Thay vì ph i đ i phó v i n n

ế ượ ể ệ ệ ố ạ ấ ị d ch b nh, hi n đã có th  kh ng ch  đ ầ   c v n n n này trên gia súc gia c m,

ệ ộ ể ả ệ ẫ ẩ ả không đ  x y ra trên di n r ng; giá bán s n ph m chăn nuôi hi n v n đang duy

ở ứ ợ ườ ị ả trì m c có l i cho ng ứ   ấ i chăn nuôi. Giá tr  s n xu t ngành chăn nuôi có m c

ạ ỳ ớ tăng khá đ t 5,4% so v i cùng k  năm ngoái.

ể ấ ậ ượ ữ ả Không th  không nh n th y đ ạ   c nh ng thành qu  mà chăn nuôi đã đ t

ượ ỗ ợ ủ ữ ờ ướ ỗ ự ủ đ c, nh  có nh ng chính sách h  tr  c a Nhà n c và n  l c c a ngành chăn

ườ ộ ỹ ụ ế ậ ọ ỏ nuôi, ng i nông dân đã h c h i cách áp d ng ti n b  k  thu t trong chăn nuôi,

ạ ớ ở ộ ậ ố ữ   ả ế c i ti n con gi ng v t nuôi, m  r ng quy mô, chăn nuôi theo trang tr i v i nh ng

ề ơ ở ấ ế ạ ạ ấ mô hình chăn nuôi tiên ti n. Bên c nh đó, v  c  s  v t ch t, các trang tr i chăn

ượ ầ ư ế ị ệ ệ ố ạ nuôi đ c đ u t các trang thi ớ t b  hi n đ i, quy mô l n, h  th ng quy trình x ử

ệ ả ấ ả lý ch t th i thông minh, hi u qu  cao.

ẩ ấ 4.3. Ho t ạ đ ngộ  xu t kh u

51

ệ ệ ệ ạ ờ Ngành Nông nghi p Vi ứ   t Nam trong th i gian qua bên c nh vi c đáp  ng

ầ ươ ự ứ ố nhu c u an ninh l ầ   ộ ị ng th c qu c gia, tiêu dùng n i đ a, còn đáp  ng cho nhu c u

ế ạ ủ ấ ả ẩ ệ ư ạ ẩ xu t kh u các s n ph m có th  m nh c a Vi t Nam nh  cà phê, cao su, g o...,

ươ ệ ả ệ ế ớ ắ ề ộ ồ mang th ng hi u nông s n Vi t Nam đi kh p th  gi ạ   i, thu v  m t ngu n ngo i

.ệ t

ướ ệ ả ố Tr c năm 1990, Vi ọ   t Nam không ph i là qu c gia đóng vai trò quan tr ng

ế ớ ả ừ ế ề ặ v  m t hàng hàng nông s n trên th  gi i, tuy nhiên t năm 2011 cho đ n nay,

ệ ở ướ ứ ề ề ầ ạ ấ ạ ẩ Vi t Nam đã tr  thành n c đ ng đ u v  xu t kh u h t đi u và h t tiêu đen,

ừ ề ắ ẩ ấ ạ ướ ứ ứ đ ng th  2 v  xu t kh u g o, cà phê và s n, và là n ứ c đ ng th  5 th  gi ế ớ ề i v

ấ ẩ xu t kh u cao su.

ẩ ủ ể ệ ể ầ ấ ồ ệ ế ớ ị Bi u đ  sau th  hi n th  ph n xu t kh u c a Vi t Nam trên th  gi i.

ể ồ ẩ ủ ấ ị ệ ầ Bi u đ  2. Th  ph n xu t kh u c a Vi t Nam trên th  gi ế ớ ở ộ ố ặ    m t s  m t i

ạ hàng giai đo n 2000 ­ 2013

ơ ở ữ ệ ồ Ngu n: UN(2015), C  s  d  li u UN Comtrade.

ề ệ ụ ạ ậ ồ Hi n nay, n n kinh t ế ế ớ  th  gi ặ   i đang trong giai đo n h i ph c ch m, m t

ở ứ ề ệ ấ ặ ấ ả ả ằ b ng giá c  hàng hóa m c th p, s n xu t nông nghi p g p nhi u khó khăn do

ệ ự ề ậ ợ ư ế ạ ầ tình hình đi u ki n t nhiên kém thu n l ả   i… nh ng h u h t các lo i nông s n

ạ ứ ọ ụ ị ả ờ ề ượ đ u đ c tiêu th  k p th i, không x y ra tình tr ng ư ừ  đ ng, d  th a

52

ẩ ủ ầ ớ ừ ấ ớ ị ặ   So v i năm 2015, năm 2016 v a qua, giá tr  xu t kh u c a ph n l n các m t

ủ ự ứ ủ ề ả ạ ẩ ấ ưở hàng xu t kh u ch  l c c a nhóm nông s n đ u đ t m c tăng tr ng t ươ   ng

ươ ụ ể ở ộ ố ặ ự ưở ươ ư đ ng. C  th m t s  m t hàng có s  tăng tr ng d ạ   ng nh  sau: cà phê đ t

ỷ ề ạ ạ ỷ ả ạ 3,34 t USD, tăng 24,9%; h t đi u đ t 2,84 t USD, tăng 18,5%; rau qu  đ t 2,5

ạ ạ ỷ ạ ỷ t USD, tăng 33,6%; h t tiêu đ t 1,43 t USD, tăng 13,5%; cao su đ t 1,67 t ỷ

ệ ạ ạ ộ ố ặ   USD, tăng 9,2%; chè đ t 217 tri u USD, tăng 2,1%;.. Bên c nh đó, m t s  m t

ư ạ ự ụ ề ị ấ ẩ ạ ỷ hàng có s  s t giá v  tr  giá xu t kh u nh  g o đ t 2,17 t ả  USD, gi m 22,4%;

ả ẩ ừ ắ ệ ả ạ ộ ươ ắ s n và các s n ph m t s n đ t 999 tri u USD, gi m 24,2% (B  Công th ng,

2016).

ượ ấ ẩ ừ ạ ả ấ ẩ L ng xu t kh u (tr ủ    rau qu ) tăng giúp tăng kim ng ch xu t kh u c a

ẩ ủ ầ ế ệ ấ ặ   nhóm hàng này là 750 tri u USD. Tuy nhiên, giá xu t kh u c a h u h t các m t

ị ườ ề ề ầ ả ớ ỳ ừ ạ hàng đ u gi m so v i cùng k  (tr  g o và nhân đi u) do c u th  tr ng th  gi ế ớ   i

ặ ớ ứ ả ố ạ ả ồ ồ gi m trong khi ngu n cung d i dào và ph i đ i m t v i s c ép c nh tranh gia

ừ ấ ả ạ ẩ ả ộ ồ ờ tăng, t đó tác đ ng gi m giá cũng đ ng th i làm gi m kim ng ch xu t kh u năm

ủ ệ ả 2016 c a nhóm hàng này kho ng 271 tri u USD.

ộ ố ủ ự ả ẩ ấ Tình hình xu t kh u m t s  nông s n ch  l c trong năm 2016 đ ượ ổ   c t ng

ủ ẩ ậ ấ ộ ươ ợ h p trong báo cáo xu t nh p kh u năm 2016 c a B  Công th ư ng nh  sau:

G oạ

ị ườ ế ớ ạ ự Năm 2016, th  tr ng g o th  gi ắ   ế ụ ạ i và khu v c ti p t c c nh tranh gay g t,

ấ ợ ề ế ạ ủ ấ ệ ế ấ ả ễ có nhi u di n bi n b t l ẩ i cho xu t kh u g o c a Vi ẩ   t Nam. K t qu  xu t kh u

ệ ệ ấ ị ụ ứ ả ầ ị ủ ạ g o c a Vi ỉ ạ t Nam năm 2016 b  s t gi m, ch  đ t m c g n 4,9 tri u t n, tr  giá

ả ớ ầ ề ố ượ ề ị ả ạ ầ đ t g n 2,2 t ỷ USD, gi m t i g n 26,5% v  s  l ng và gi m 22,4% v  tr  giá

ớ so v i năm 2015.

ẩ ủ ấ ạ ệ ề ộ Năm 2016, giá g o xu t kh u c a Vi ế t Nam có nhi u bi n đ ng. Giá chào

ứ ứ ấ ấ ả ấ ấ ẩ ạ ạ ấ   xu t   kh u   g o   5%   đ t   m c   cao   nh t   kho ng   385   USD/t n,   m c   th p   nh t

ủ ư ấ ả ấ ơ kho ng 345 USD/t n ả ấ  th p h n c a Thái Lan kho ng 5 ­ 10 USD/t n nh ng cao

ạ ủ Ấ ạ ạ ủ ấ ộ ả ơ h n giá g o c a  n Đ , Pakistan kho ng 5 USD/t n (cùng ch ng lo i g o).

53

ị ườ ự ừ ế ổ ượ Th  tr ng khu v c châu Á (tr  Trung Đông) chi m 65,3% t ng l ạ   ng g o

ế ấ ạ ẩ ả ớ xu t kh u, kim ng ch gi m 34,7% so v i năm 2015; châu Phi chi m 16,8%, kim

ế ạ ạ ạ ả ỹ ươ   ng ch gi m 9%, châu M  chi m 9,66%, kim ng ch tăng 7,1%, châu Đ i D ng

ế ế ả ạ ạ chi m 4,5%, kim ng ch tăng 50%, châu Âu chi m 1,7%, kim ng ch gi m 25,6%,

ị ườ ế ấ ầ ớ th  tr ẩ   ng Trung Đông chi m g n 2% (tăng 36%) so v i năm 2015. Xu t kh u

ể ạ ụ ị ườ ể ề ọ ố ả ạ g o s t gi m đáng k  t i các th  tr ng truy n th ng tr ng đi m (th  tr ị ườ   ng

ả ả ả ố Trung   Qu c   gi m   8,6%,   Philippines   gi m   64,1%,   Malaysia   gi m   45,   5%,

ụ ể ả ả ờ ứ   ả Indonesia gi m 51,8%, B  Bi n Ngà gi m 21,1%). Tuy nhiên, s t gi m là b c

ủ ươ ạ ạ ế ớ ệ tranh chung c a th ng m i g o th  gi i trong năm 2016, không riêng Vi t Nam

ộ ươ (B  Công th ng, 2016).

Cà phê

ệ ấ ạ ạ ẩ ấ ớ ỷ Năm 2016 xu t kh u cà phê đ t 1,78 tri u t n v i kim ng ch 3,34 t USD,

ề ượ ề ị ấ ớ tăng 32,8% v  l ẩ   ng và 24,9% v  tr  giá so v i năm 2015. Giá cà phê xu t kh u

ấ ả ấ ạ ẩ ớ bình quân năm 2016 đ t 1.872 USD/t n, gi m 6% so v i năm 2015. Xu t kh u cà

ị ườ ế ầ ứ ề ưở phê sang h u h t các th  tr ng trong năm 2016 đ u có m c tăng tr ng cao so

ỳ ế ụ ị ườ ứ ụ ớ ớ v i năm 2015. Đ c và Hoa K  ti p t c là hai th  tr ấ   ng tiêu th  cà phê l n nh t

ệ ị ườ ứ ẫ ệ ạ ầ ớ ủ c a Vi ụ ể t Nam, c  th  là th  tr ng Đ c d n đ u v i kim ng ch 493,8 tri u USD,

ỳ ạ ế ệ ạ tăng 37,6%; ti p theo là Hoa K  đ t 450 tri u USD, tăng 43,6%; Italia đ t 245,4

ỉ ạ ệ ệ ả ạ ậ tri u USD, tăng 23,6%; Nh t B n đ t 203 tri u USD, tăng 19,8%; B  đ t 165,4

ệ ệ ạ ạ ệ   tri u USD, tăng 33,1%; Pháp đ t 70,6 tri u USD, tăng 15%; Nga đ t 118,5 tri u

ộ ươ USD, tăng 14%. (B  Công th ng, 2016).

Chè

ố ượ ạ ấ ạ ấ ẩ Kh i l ệ   ng xu t kh u chè năm 2016 đ t 131 nghìn t n, kim ng ch 217 tri u

ố ượ ề ề ị ớ USD, tăng 5,1% v  kh i l ng và tăng 2,1% v  tr  giá so v i năm 2015. Giá chè

ấ ả ạ ấ ẩ ớ xu t kh u bình quân năm 2016 đ t 1.659 USD/t n, gi m 2,8% so v i năm 2015.

ề ị ườ ẩ ấ ẩ ấ V  th  tr ng xu t kh u, trong năm 2016 chè xu t kh u sang Pakistan (th  tr ị ườ   ng

ệ ố ượ ề ế ư ả ấ ủ ớ l n nh t c a Vi t Nam, chi m 36,2%), tăng 7% v  kh i l ng nh ng gi m 4%

ị ườ ạ ớ ạ ấ ẩ ề v  kim ng ch so v i năm 2015. Các th  tr ng có kim ng ch xu t kh u chè tăng

54

Ấ ầ ạ ấ ơ ộ ố m nh là  n Đ  tăng g p h n 10 l n, Trung Qu c tăng 122,6%, Indonesia tăng

ộ ươ 46,2%, Malaysia tăng 41,4% và Philippines tăng 51,5% (B  Công th ng, 2016).

Cao su

ượ ệ ấ ạ ạ ấ ẩ ớ ỷ L ng cao su xu t kh u đ t 1,25 tri u t n v i kim ng ch 1,67 t USD, tăng

ề ượ ề ị ế ả ớ 10,3% v  l ự ố   ng và 9,2% v  tr  giá so v i năm 2015. Đây là k t qu  tích c c đ i

ệ ả ề ượ ụ ả ộ ờ ề ớ v i ngành cao su Vi t Nam sau m t th i gian dài s t gi m c  v  l ng và v  giá.

ẹ ạ ấ ả ẩ ấ Giá xu t kh u cao su trung bình năm 2016 đ t 1.333 USD/t n, gi m nh  1,0% so

ớ ự ụ ụ ơ ẫ ụ ư ả ả ồ ủ   ớ v i năm 2015, tuy v n s t gi m nh ng đã h i ph c h n so v i s  s t gi m c a

ỳ ướ cùng k  các năm tr c.

ị ườ ấ ủ ẩ ấ ớ ệ Ba th  tr ng l n nh t c a xu t kh u cao su Vi ố   t Nam là Trung Qu c,

Ấ ế ẩ ạ ấ ầ ộ ổ ệ Malaysia và  n Đ , chi m g n 75% t ng kim ng ch xu t kh u cao su Vi t Nam

ị ườ ố ấ ớ ấ trong năm 2016. Trong đó Trung Qu c là th  tr ẩ ớ ng xu t kh u l n nh t v i

ộ ạ Ấ ệ ệ ạ ạ ả   kim ng ch đ t 994 tri u USD, tăng 30,2%;  n Đ  đ t 116,7 tri u USD, gi m

ẩ ả ạ ấ ạ   8,2%. Riêng kim ng ch xu t kh u cao su năm 2016 sang Malaysia gi m m nh

ạ ộ ươ ệ 42,5%, đ t 128,9 tri u USD (B  Công th ng, 2016).

ạ H t tiêu

ượ ẩ ạ ấ ấ ạ ớ L ạ ng h t tiêu xu t kh u năm 2016 đ t 178 nghìn t n v i kim ng ch 1,43

ề ượ ề ấ ẩ ị ỷ t USD, tăng 35,3% v  l ụ   ng và 13,5% v  giá tr . Giá xu t kh u năm 2016 có s t

ấ ả ớ ơ ướ ị ườ gi m so v i năm 2015 và th p h n giá các n c khác. Các th  tr ẩ   ấ ng xu t kh u

ưở ươ ỳ ạ Ấ ư ệ chính tăng tr ng d ng nh  Hoa K  đ t 342,4 tri u USD, tăng 30,5%,  n Đ ộ

ố Ả ậ ươ ệ ể ố ạ đ t 84,2 tri u USD, tăng 12,2%, Các Ti u V ng qu c ấ ạ    ­ r p Th ng Nh t đ t

ị ườ ệ ả ẩ ớ ụ ấ ả 92,6 tri u USD, gi m 4,8%... Th  tr ng xu t kh u l n là Singapore s t gi m do

ộ ố ơ ạ ầ ệ ụ ả ả ấ ị m t s  nhà đ u c  t ẩ   i Singapore b  phá s n, tuy nhiên vi c s t gi m xu t kh u

qua

ị ườ ể ạ ơ ộ ở ộ ủ ự ế ẩ ấ th  tr ng trung chuy n này l i m  r ng c  h i xu t kh u tr c ti p c a Vi ệ   t

ớ ố ộ ươ Nam t i các đ i tác khác (B  Công th ng, 2016).

ề ạ H t đi u

55

ượ ấ ớ ề ẩ ạ ạ ấ L ạ ng h t đi u xu t kh u năm 2016 đ t 347 nghìn t n v i kim ng ch 2,84 t ỷ

ề ượ ị ế ề ả ả ẩ USD, tăng 5,7% v  l ế ế   ng và 18,5% v  giá tr . N u tính c  các s n ph m ch  bi n

ụ ầ ỏ ạ ề ấ ạ ẩ ả ẩ sâu và s n ph m ph  (d u v  h t đi u, cardanol...), kim ng ch xu t kh u toàn

ỷ ặ ạ ngành đ t trên 3,1 t USD, cao nh t t ấ ừ ướ ế  tr ớ c đ n nay...Khác v i các m t hàng khác

ầ ớ ề ụ ủ ẩ ấ ả ề   ả trong nhóm nông s n ph n l n đ u s t gi m giá, giá xu t kh u bình quân c a đi u

ở ứ ụ ạ năm 2016 ấ    m c cao và liên t c tăng , giá bình quân năm 2016 đ t 8.196 USD/t n,

ề ạ ớ ệ ượ ế ấ tăng 12,2% so v i năm 2015. H t  đi u Vi t Nam  đ ẩ c xu t kh u  đ n 90 th ị

ườ ế ầ ấ ỳ ị tr ố   ng, trong đó Hoa K  chi m th  ph n cao nh t (35%), EU (25%) và Trung Qu c

ị ườ ủ ự ề ẩ ạ ấ ưở ươ ư (18%). Các th  tr ng xu t kh u ch  l c đ u đ t tăng tr ng d ỳ   ng nh  Hoa K ,

ứ ố ớ ưở ầ ượ Trung Qu c, Hà Lan v i m c tăng tr ng l n l t là 17,6%, 20,4% và 24,1% (B ộ

ươ Công th ng, 2016).

Rau quả

ả ạ ấ ẩ ạ ả ặ Rau qu  là m t hàng nông s n có kim ng ch xu t kh u tăng m nh trong

ặ ệ ặ ượ ề năm 2016 và cũng là m t hàng mà Vi t Nam đã g t hái đ c nhi u thành công

ở ộ ị ườ ạ ấ ả trong công tác m  r ng th  tr ạ   ẩ ng. Kim ng ch xu t kh u rau qu  năm 2016 đ t

ạ ớ 2,46 tỷ  USD, tăng m nh 33,6% so v i năm 2015.  Đây là ngành hàng có tăng

ưở ổ ậ ặ ấ tr ng n i b t nh t trong nhóm, trong khi các ngành hàng khác g p khó khăn do

ả ượ ụ ẩ ấ ưở ụ s t gi m l ng và giá xu t kh u thì ngành hàng này liên t c tăng tr ạ   ng m nh

ầ ể trong 3 năm g n đây (c ụ th , năm 2014 tăng 28,4%, năm 2015 tăng 23,7%). Trung

ị ườ ố ẩ ớ ấ ạ ậ ệ Qu c là th  tr ng nh p kh u l n nh t các lo i rau qu ủ ả c a Vi ứ   ớ t Nam v i m c

ưở ạ ạ ỷ ế ỳ tăng tr ng cao 45,8% đ t kim ng ch 1,74 t USD; ti p theo là Hoa K  tăng

ạ ệ ệ ạ ố 44,2% đ t 84,5 tri u USD, EU tăng 22,1% đ t 93,2 tri u USD; Hàn Qu c tăng

ạ ệ ệ ạ ệ 23,4% đ t 82,6 tri u USD; ASEAN tăng 14,3% đ t 133,7 tri u USD... Vi t Nam

ỉ ứ ướ ư ấ ẩ ừ ứ tuy ch  đ ng th  12 trong các n ả ớ c xu t kh u rau qu  l n nh ng đã tăng   t 1 ­ 3

ớ ướ ừ ứ ậ b c so v i vài năm tr ị c (th  ph n ầ ầ   toàn c u tăng t 2,1% lên 2,4%), đ ng trên

ề ướ ủ ạ ư ứ ề ộ ố nhi u n Ấ c khác nh  Pháp, Đ c, Philippines,  n Đ ,... Đ i th  c nh tranh v  rau

ệ ố Ấ ộ ố ủ ế ệ ẫ ộ ả ủ qu  c a Vi ố   t Nam ch  y u hi n nay v n là Trung Qu c,  n Đ  và m t s  qu c

ư ộ ươ gia ASEAN nh  Thái Lan, Malaysia, Indonesia.. (B  Công th ng, 2016).

56

ẩ ừ ắ ắ ả S n và các s n ph m t s n

ượ ẩ ắ ẩ ả ấ ừ ắ ạ ớ L ng xu t kh u s n và s n ph m t ạ   ệ ấ  s n đ t 3,7 tri u t n v i kim ng ch

ề ượ ệ ả ề ả 999 tri u USD, gi m 10,3% v  l ạ ng và 24,2% v  kim ng ch do giá gi m 15,5%.

ị ườ ế ậ ẩ ớ ố ẫ Trung Qu c v n là th  tr ng nh p kh u chính trong năm 2016 chi m t i 87% th ị

ố ượ ề ầ ả ề ả ớ ỳ ị ph n, gi m 12% v  kh i l ng và gi m 25,7% v  giá tr  so v i cùng k  năm

ị ườ ậ ả ị 2015. Trong năm 2016, các th  tr ẩ   ẩ ắ ng có giá tr  nh p kh u s n và các s n ph m

ừ t ắ s n ủ c a

ệ ả ả ạ Vi ả t  Nam  gi m  m nh  là  Philippines  (gi m  36%);  Đài Loan  (gi m  25,4%)  và

ệ ả ố ướ ế ớ ề ứ Trung Qu c (gi m 25,7%). Thái Lan hi n là n ầ c đ ng đ u th  gi ấ   i v  xu t

ẩ kh u ắ s n và là

ớ ủ ủ ạ ệ ươ ố đ i th  c nh tranh l n c a Vi ộ t Nam (B  Công th ng, 2016).

ố ớ ả ấ ẩ ệ Đ i v i xu t kh u nông s n Vi t Nam vào EU

ị ườ ẩ ớ ứ ủ ứ ấ ệ EU là th  tr ng xu t kh u l n đ ng th  2 c a Vi ỉ t Nam, ch  sau Trung

ệ ươ ố ữ ạ ệ ế ỷ ọ Qu c. Quan h  th ng m i gi a Vi t Nam và EU cũng chi m t ớ  tr ng l n trong

ệ ươ ữ ạ ệ ớ ỷ ọ quan h  th ng m i gi a Vi t Nam và Châu Âu v i t ạ  tr ng đ t 74,7%.

ữ ớ ướ ộ ế ố ế ừ Trong nh ng năm v a qua, cùng v i xu h ậ ng h i nh p kinh t qu c t sâu

ế ớ ệ ươ ữ ạ ệ ộ r ng trên toàn th  gi i, quan h  th ng m i gi a Vi t Nam và EU cũng ngày m tộ

ể ậ ẩ ấ ạ ơ ớ ạ ộ   phát tri n h n v i kim ng ch xu t nh p kh u càng ngày các gia tăng, ho t đ ng

ươ ạ ừ ễ ệ ả ạ ộ ế th ng m i di n ra m t cách hi u qu . Trong giai đo n t năm 2000 đ n năm

ệ ươ ệ ầ ơ ạ 2015, kim ng ch quan h  th ạ ng m i Vi t Nam ­ EU đã tăng h n 10 l n, năm 2000

ỷ ứ ế ỷ ứ ạ đ t m c 4,1 t USD đã tăng lên đ n m c 41,4 t ấ    USD năm 2015; trong đó xu t

ệ ầ ừ ỷ ỷ ẩ ủ kh u c a Vi t Nam vào EU tăng 11 l n (t 2,8 t USD lên 30,8 t ậ    USD) và nh p

ẩ ệ ừ ầ ỷ ỷ ụ kh u vào Vi t Nam t EU tăng 8 l n (1,3 t USD lên 10,4 t ả   ổ  USD) (T ng c c H i

quan, 2015).

ừ ữ ế ậ ướ ạ T  năm 2013 đ n năm 2016, ghi nh n nh ng b ể c phát tri n m nh m ẽ

ạ ộ ủ ấ ẩ ệ ạ ấ ẩ trong ho t đ ng xu t kh u c a Vi ủ   t Nam sang EU, kim ng ch xu t kh u c a

ệ ị ườ ừ ỷ ế Vi t Nam sang th  tr ng EU tăng t 21 t EURO vào năm 2013 lên đ n 33 t ỷ

ươ ứ ơ EURO vào năm 2016, t ng  ng tăng h n 50%.

57

ị ấ ẩ ừ ệ ạ ̉ Bang 2. Giá tr  xu t kh u t Vi t Nam sang EU giai đo n 2013 ­ 2016

ẩ ừ ệ ị ấ Tr  giá xu t kh u t Vi ệ   t Nam sang EU ( tri u Ngành s nả STT Euro) ph mẩ 2013 2014 2015 2016

Nông 1 1,736 1,887 2,268 2,420 nghi pệ

Ngư 2 798 915 1,019 1,028 nghi pệ

Công 3 18,721 19,418 26,699 29,616 nghi pệ

T ngổ 21,255 22,220 29,986 33,064

ồ Ủ Ngu n:  y ban Châu Âu, Directorate ­ General for Trade

ế ặ ỷ ọ ươ ệ ả M c dù không ph i là ngành chi m t tr ng cao trong th ạ ng m i Vi t Nam

ả ề ự ể ệ ờ ấ   ­  EU th i gian qua, tuy nhiên, Nông nghi p là ngành có s  phát tri n c  v  xu t

ừ ệ ẩ ậ ẩ ữ ữ kh u và nh p kh u. T  năm 2013 ­ 2016, Nông nghi p luôn gi v ng tăng tr ưở   ng

ấ ẩ ầ ầ ấ ạ ạ ặ ổ ậ   ề đ u đ n và  n đinh, kim ng ch xu t kh u cao g n g p 2 l n kim ng ch nh p

ể ồ kh u (ẩ Bi u đ  3.4 )

ể ồ ẩ ậ ạ ấ ệ ạ Bi u đ  2. Kim ng ch xu t nh p kh u Vi t Nam v iớ  EU giai đo n 2013 ­

2016

ồ Ủ Ngu n:  y ban Châu Âu, Directorate ­ General for Trade

ủ ế ủ ộ ố ề ẩ ấ ấ ẩ ệ ả V  xu t kh u, m t s  nông s n xu t kh u ch  y u c a Vi t Nam sang th ị

ườ ề ạ ồ tr ề ng EU bao g m: g o, cà phê, tiêu, đi u, chè... Trong đó, cà phê, đi u, và tiêu

ẩ ớ ấ ấ ầ ả ẩ ạ ạ là 3 s n ph m có kim ng ch xu t kh u l n nh t và tăng d n qua các năm. G o và

ế ả ả ộ ừ ế ữ chè là 2 nông s n có nh ng bi n đ ng tăng gi m t năm 2003 cho đ n nay và

ướ ẩ ả ạ ấ ầ trong 3 năm g n đây có xu h ng gi m trong kim ng ch xu t kh u.

ộ ố ề ẩ ặ ấ ậ ủ ế   ạ Sau đây là m t s  ghi nh n v  kim ng ch xu t kh u các m t hàng ch  y u

ệ ủ Ủ ấ ẩ ủ c a Vi t Nam xu t kh u sang EU c a  y ban Châu Âu:

58

́ ể ồ ạ ̣ ̉ Bi u đ  2. Kim ngach xuât khâu cà phê sang EU giai đo n 2003 ­ 2016

ồ Ủ Ngu n:  y ban Châu Âu

ủ ự ệ ẩ ấ ặ ấ ả ặ Cà phê hi n là m t hàng xu t kh u ch  l c trong t t c  các m t hàng ở ấ    t t

ủ ự ấ ẩ ệ ấ ẩ ạ ả c  các lĩnh v c xu t kh u c a Vi t Nam sang EU. Kim ng ch xu t kh u năm

ủ ượ ậ ơ ỷ ặ 2016 c a m t hàng này đ c ghi nh n là h n 1,2 t EURO.

́ ể ồ ề ạ ̣ ̉ Bi u đ  2. Kim ngach xuât khâu đi u sang EU giai đo n 2003 ­ 2016

ồ Ủ Ngu n:  y ban Châu Âu

ự ề ặ ưở ấ ừ ề Đi u là m t hàng có s  tăng tr ữ ng b n v ng nh t t ấ    khi tham gia xu t

ị ườ ẩ ộ ự ứ ế ầ ưở kh u vào th  tr ng EU. Ba năm g n đây, ch ng ki n m t s  tăng tr ng v ượ   t

ầ ừ ấ ẩ ạ ớ ế ấ ậ b c v i kim ng ch xu t kh u tăng g p 2 l n t ệ    310 EURO lên đ n 649 tri u

EURO.

́ ể ồ ̣ ̉ ̣ Bi u đ  2. Kim ngach xuât khâu tiêu sang EU giai đoan 2003 ­ 2016

ồ Ủ Ngu n:  y ban Châu Âu

ẩ ớ ứ ủ ấ ả ệ ụ Tiêu là nông s n xu t kh u l n th  3 c a Vi t Nam vào EU, liên t c tăng

ưở ừ ạ ộ ừ ế ẩ ấ tr ng t năm 2003 đ n năm 2015. V a qua, ho t đ ng xu t kh u tiêu vào th ị

ườ ụ ẹ ả ẩ ấ ả tr ớ   ng EU có s t gi m nh  vào năm 2016 do giá tiêu xu t kh u gi m 15% so v i

năm 2015.

́ ể ồ ̣ ̣ ̉ ạ Bi u đ  2. Kim ngach xuât khâu g o sang EU giai đoan 2003 ­ 2016

ồ Ủ Ngu n:  y ban Châu Âu

́ ể ồ ̣ ̉ ̣ Bi u đ  2. Kim ngach xuât khâu chè sang EU giai đoan 2003 ­ 2016

59

ồ Ủ Ngu n:  y ban Châu Âu

ố ớ ị ườ ạ ặ ặ ệ ộ Đ i v i 2 m t hàng chè và g o, m c dù trên th  tr ng Vi t Nam là m t nhà

ề ứ ấ ớ ị ườ ạ ả ặ cung c p l n, tuy nhiên g p ph i nhi u s c ép c nh tranh trên th  tr ng qu c t ố ế   .

ố ớ ạ ệ ắ ớ Ấ ạ Đ i v i g o, Vi t Nam c nh tranh gay g t v i Thái Lan và  n Đ  v  ch t l ộ ề ấ ượ   ng

ố ớ ị ườ ấ ẩ ư ệ và giá. Còn trong xu t kh u chè, đ i v i th  tr ng khó tính nh  EU, Vi t Nam

ầ ủ ữ ứ ư ế ả ặ ạ ẩ ẩ ẫ v n còn g p nh ng h n ch  do s n ph m ch a đáp  ng đ y đ  các tiêu chu n v ề

ấ ượ ch t l ng cao.

ạ ộ ậ ẩ 4.4. Ho t đ ng n h p kh u

ủ ế ả ặ ẩ ậ ầ Trong năm 2016, h u h t các m t hàng nông s n nh p kh u chính c a Vi ệ   t

ậ ươ ư ỳ ầ ượ ề Nam nh  lúa m , ngô, đ u t ả ng đ u gi m giá, l n l t là 17,3%, 8,6% và 4,6%

ướ ế ớ ủ ả ạ ậ theo xu h ng gi m giá c a th  gi ẩ ủ ầ   i. Tuy nhiên, kim ng ch nh p kh u c a h u

ấ ự ả ượ ặ ề ế h t các m t hàng trong nhóm đ u tăng cho th y s  gia tăng s n l ẩ   ậ ng nh p kh u

ế ộ ố ặ ạ ậ ượ trong năm 2016. Chi ti ẩ t kim ng ch nh p kh u m t s  m t hàng đ c th  hi n ể ệ ở

ả b ng sau

ộ ố ặ ả ẩ ậ ̉ Bang 2. Nh p kh u m t s  m t hàng nông s n năm 2016

ượ ấ ị ơ ị         (Đ n v  tính: L ệ   ng: nghìn t n; Tr  giá: tri u

USD)

ả Tăng/Gi m 2016/2015 (%) Nă m 2015 Nă m 2016 ST Ki Ki Ki T Mặ t hàng Lư Lư Lư

ngợ ngợ ngợ m  ng chạ m  ng chạ m  ng chạ

2.1 1 3.3 91 3.4 61 ứ   Th c ăn gia súc   và   nguyên  li uệ

Ngô 1,2 2 1.6 51 7.6 22 8.4 45 1.6 71 10, 8

ề ạ H t đi u 3 1.1 30 85 6 1.0 39 1.6 58 46, 8 21, 4

60

Lúa mỳ 4 2.3 43 4.8 07 10 5,2 60 1 1.0 19 69, 6

Rau quả 5 62 2 92 5 48, 7

6 ữ ẩ ph m t ả   S a   và   s n ừ ữ  s a 90 0 84 9 ­  5,6

7 73 3 73 0 ­  0,4 ừ  ố Thu c   tr sâu   và   nguyên  li uệ

ỡ 8 2,8 ầ D u,   m ự ậ ộ đ ng th c v t 68 2 70 1

Cao   su   các 9 6,4 lo iạ 64 8 69 0 39 0 43 5 11, 5

ậ ươ Đ u t ng 1

0 76 5 66 1 ­  13,6 1.7 07 1.5 46 ­  9,4

ụ ả ổ ồ Ngu n: T ng c c H i quan

ộ ố ặ ủ ậ ẩ ệ Tình hình nh p kh u m t s  m t hàng c a Vi t Nam nh  sauư :

ậ ươ ứ Th c ăn chăn nuôi, ngô và đ u t ng

ệ ệ ộ ượ ả ẩ ứ ớ Hi n nay, Vi ậ t Nam ph i nh p kh u m t l ng l n th c ăn chăn nuôi do

ướ ư ứ ủ ứ ầ ấ ả s n xu t trong n c ch a đáp  ng đ  nhu c u. Trong đó, th c ăn gia súc và

ỳ ạ ệ ấ ả ạ ớ ớ nguyên li u có kim ng ch l n nh t, tăng 2,1% so v i cùng k , đ t kho ng 3,6 t ỷ

ẩ ạ ả ậ ỷ USD trong năm 2016. Nh p kh u ngô đ t kho ng 1,67 t ậ    USD tăng 1,2%, đ u

ị ườ ệ ả ả ậ ươ t ng kho ng 661 tri u USD, gi m 13,6%. Th  tr ủ   ẩ ng nh p kh u chính c a

ấ ạ ớ ỹ ậ   ớ nhóm hàng này là châu M , trong đó l n nh t là Argentina v i kim ng ch nh p

ứ ệ ẩ ỷ ạ kh u th c ăn gia súc và nguyên li u là 1,56 t ệ    USD tăng 8%, ngô đ t 845 tri u

ậ ươ ị ườ ệ ả USD, tăng 63,3% và đ u t ng 4,2 tri u USD, gi m 62,7%. Th  tr ậ   ng nh p

ộ ố ứ ứ ẩ ố ỳ ạ kh u đ ng th  hai là Hoa K . Bên c nh đó còn có m t s  qu c gia khác nh ư

ố ộ ươ Brazil, Trung Qu c, Thái Lan, Indonesia…(B  Công th ng, 2016).

ề ạ H t đi u

ệ ệ ấ ề ậ ẩ ả ạ Năm 2016, Vi ạ   t Nam nh p kh u kho ng 1,04 tri u t n h t đi u, kim ng ch

ỷ ề ượ ề ị ả ạ đ t kho ng 1,66 t USD, tăng 21,4% v  l ớ   ng và tăng 46,8% v  tr  giá so v i

61

ả ả ậ ẩ ớ ứ   năm 2015. Giá nh p kh u bình quân c  năm 2016 tăng kho ng 20,8% so v i m c

ờ ể ế ụ ị ườ giá bình quân năm 2015. Năm 2016, B  Bi n Ngà ti p t c là th  tr ẩ   ậ ng nh p kh u

ấ ố ớ ề ệ ạ ạ ả ặ ớ l n nh t đ i v i m t hàng đi u thô, kim ng ch đ t kho ng 654,5 tri u USD,

ủ ế ặ ậ ẩ ổ ệ ớ chi m 39,5% t ng nh p kh u m t hàng này c a Vi t Nam, tăng 70% so v i năm

ị ườ ứ ề 2015.  Ngoài ra, các th  tr ệ   ng cung  ng đi u thô khác là Campuchia (114,6 tri u

ế ệ ế ả ả   USD, chi m 6,9%, gi m 14,4%) và Indonesia (113,5 tri u USD, chi m 6,8%, gi m

ươ ộ 0,1%)...(B  Công th ng, 2016).

Rau quả

ệ ả ạ ả ạ ậ ẩ Kim ng ch nh p kh u rau qu  năm 2016 đ t kho ng 925 tri u USD, tăng

ả ả ớ ỳ ệ ẩ ừ ề kho ng 48,7% so v i cùng k . Rau qu  Vi ậ t Nam nh p kh u t khá nhi u th ị

ườ ế ớ ấ ở ư ậ ạ ớ tr ng trên th  gi i nh ng t p trung kim ng ch l n nh t ự  khu v c th  tr ị ườ   ng

ị ườ ẩ ớ ấ ạ ậ ậ ớ châu Á. Th  tr ẩ   ng nh p kh u l n nh t là Thái Lan, v i kim ng ch nh p kh u

ị ườ ệ ạ ả ớ ỳ năm 2016 đ t kho ng 410 tri u USD, tăng 98,6% so v i cùng k . Th  tr ậ   ng nh p

ẩ ớ ứ ệ ạ ố ế   ạ kh u l n th  hai là Trung Qu c, kim ng ch đ t 219,4 tri u USD, tăng 17,4%, ti p

ệ ả ỳ theo là Hoa K , kho ng 85 tri u USD, tăng 16%, ngoài ra còn có m t s  n ộ ố ướ   c

ư ộ ố ộ Ấ nh  Australia, Myanmar, New Zealand,  n Đ , Nam Phi, Hàn Qu c.. (B  Công

ươ th ng, 2016).

Lúa mỳ

ẩ ỳ ệ ấ ượ ả ả Lúa m  là s n ph m Vi t Nam không s n xu t đ c, tuy nhiên là nguyên

ế ế ự ệ ể ế ề ẩ ụ ụ ờ ố   li u không th  thay th  trong nhi u ngành ch  bi n th c ph m ph c v  đ i s ng

ư ư ụ ụ ẹ ề ệ ỳ ỳ ế ế   nh  bánh k o, m  ăn li n, bánh m  cũng nh  là nguyên li u ph c v  ch  bi n

ệ ấ ỳ ạ ứ ậ ẩ ạ ớ th c ăn gia súc. Năm 2016 nh p kh u lúa m  đ t 4,81 tri u t n v i kim ng ch 1,02

ề ượ ị ườ ề ạ ỷ t USD, tăng 105,2% v  l ng và 69,6% v  kim ng ch. Các th  tr ẩ   ậ ng nh p kh u

ủ ỳ ệ ị ườ ế lúa m  chính c a Vi t Nam là th  tr ệ ng Australia (384,2 tri u USD, chi m 38%

ủ ả ướ ậ ẩ ặ ổ t ng nh p kh u m t hàng này c a c  n ớ c, tăng 23,3% so v i năm 2015); Brazil

ệ ế ệ ế ả ỳ (63,8 tri u USD, chi m 6,3%, gi m 24,6%); Hoa K  (78,3 tri u USD, chi m 7,7%,

ệ ế ả ộ tăng   12,5%);   Canada   (16,1   tri u   USD,   chi m   1,6%,   gi m   79,0%)…(B   Công

ươ th ng, 2016).

62

ẩ ừ ề ệ ậ V  nh p kh u t EU vào Vi t Nam

ẩ ủ ậ ạ ệ ừ ỷ Kim ng ch nh p kh u c a EU vào Vi t Nam tăng 62% t 5,7 t EURO vào

ạ ỷ ề ơ ấ ủ ạ năm 2013 đ t 9,3 t ậ    vào năm 2016. V  c  c u c a các ngành trong kim ng ch nh p

ể ấ ế ệ ẫ ẩ ỷ ọ ấ kh u, có th  th y, Công nghi p v n là ngành chi m t tr ng cao nh t tuy nhiên

ướ ư ệ ả ầ ớ ườ ậ ỗ đang có xu h ng gi m d n cùng v i ng  nghi p, nh ẩ   ng ch  cho nh p kh u

hàng nông s n.ả

ẩ ừ ậ ị ệ ̉ Bang 2. Tr  giá nh p kh u t EU vào Vi ạ t Nam giai đo n 2013 ­ 2016

ẩ ừ ị ệ ậ Tr  giá nh p kh u t EU vào Vi ệ   t Nam (tri u Ngành s nả STT Euro) ph mẩ 2013 2014 2015 2016

Nông 1 679 816 1,093 1,441 nghi pệ

Ngư 2 159 177 205 240 nghi pệ

Công 3 4,941 5,181 7,131 7,652 nghi pệ

T ngổ 5,779 6,174 8,429 9,333

Ủ Ngu nồ :  y ban Châu Âu, Directorate ­ General for Trade

ệ ẩ ừ ầ ướ ữ ặ Vi ậ t Nam nh p kh u t ế  h u h t các n c thành viên EU. Nh ng m t hàng

ả ẩ ệ ừ ủ ế ẩ ả ậ nông s n nh p kh u vào Vi t Nam t ữ  EU ch  y u là nh ng s n ph m trong

ướ ư ả ấ ượ ế ặ ư ữ ả ẩ ừ ữ ị n c còn thi u ho c ch a s n xu t đ c nh : s a và s n ph m t s a, th t và

ậ ự ườ ẹ ẩ ộ ạ n i t ng, m t ong t nhiên, đ ạ   ả ng và bánh k o. Các s n ph m có kim ng ch

ẩ ớ ộ ạ ậ ấ ấ ự ữ ế ị xu t kh u l n nh t là th t và n i t ng, m t ong t nhiên, ti p theo là s a và các

ẩ ừ ữ ệ ộ ượ ậ ỏ ườ ả s n ph m t s a, Vi t Nam cũng nh p m t l ng nh  đ ng và bánh k o t ẹ ừ ị th

ườ tr ng EU.

ạ ừ ủ ế ẩ ậ ạ ộ ố Giai đo n t ị    năm 2013 đ n nay, t c đ  tăng c a kim ng ch nh p kh u th t

ộ ạ ấ ừ ở ứ ệ ầ ấ và n i t ng r t nhanh, t năm 2013 m c 19 tri u EURO đã tăng g p 7,5 l n lên

63

ệ ườ ệ ế đ n 144 tri u vào năm 2016. Ng i tiêu dùng Vi t Nam càng ngày càng quan tâm

ấ ượ ự ệ ề ầ ẩ ơ ế đ n ch t l ả   ng và v  sinh an toàn th c ph m h n, theo đó nhu c u v  các s n

ấ ượ ẩ ả ứ ỏ ừ ị ườ ả ư ph m ch t l ng cao, đ m b o s c kh e t th  tr ng uy tín nh  EU ngày càng

l n.ớ

ể ồ ộ ạ ị ư ̣ ̣ ̉ Bi u đ  2. Kim ngach nhâp khâu th t và n i t ng t ̀  EU

̣ giai đoan 2003 ­ 2016

ồ Ủ Ngu n:  y ban Châu Âu

ể ồ ậ ư ̣ ̣ ̉ ̣ Bi u đ  2. Kim ngach nhâp khâu m t ong t ̀  EU giai đoan 2003 ­ 2016

ồ Ủ Ngu n:  y ban Châu Âu

ắ ầ ẩ ừ ậ ớ ố ượ ề ỏ B t đ u nh p kh u t EU v i s  l ng nh  vào năm 2003 và tăng đ u và

ữ ế ậ ạ ẩ ậ ự ứ ề b n v ng cho đ n nay, kim ng ch nh p kh u m t ong t ạ  nhiên đ t m c 153

ứ ẹ ế ụ ệ ờ ớ tri u EURO và h a h n còn ti p t c tăng trong th i gian t i.

ế ữ ế ể ắ ẩ ả ắ Nh c đ n hàng hóa EU, không th  không nh c đ n s a, các s n ph m t ừ

ứ ạ ữ ế ạ ặ ộ ữ s a. Tuy nhiên m t hàng này có nh ng bi n đ ng khá ph c t p, giai đo n 2008

ộ ự ả ứ ủ ế ậ ạ ẩ ố ch ng ki n m t s  gi m sút xu ng đáy c a kim ng ch nh p kh u, sau đó có s ự

ạ ỉ ụ ầ ở ứ ệ ồ h i ph c d n, năm 2012 tăng đ t đ nh ữ    m c 110 tri u EURO và trong nh ng

ặ ẩ ậ ầ ạ ừ ướ năm g n đây, kim ng ch nh p kh u m t hàng này t EU có xu h ở   ả ng gi m b i

ự ạ ừ ị ườ ệ ẫ ẩ ậ ặ có s  c nh tranh t các th  tr ng khác mà Vi t Nam v n nh p kh u m t hàng

ư ặ ệ ự ạ ạ này nh  Singapore, Thái Lan, Philippin và đ c bi t là s  c nh tranh m nh m  t ẽ ừ

ậ ả ỳ Hoa K  và Nh t B n.

ể ồ ẩ ừ ữ ư ̉ ữ ả ̣ ̣ Bi u đ  2. Kim ngach nhâp khâu s a và các s n ph m t s a t ̀  EU

̣ giai đoan 2003 ­ 2016

ồ Ủ Ngu n:  y ban Châu Âu

64

ể ồ ̉ ườ ẹ ư ̣ ̣ Bi u đ  2. Kim ngach nhâp khâu đ ng và bánh k o t EÙ

̣ giai đoan 2003 ­ 2016

ồ Ủ Ngu n:  y ban Châu Âu

ề ẩ ậ ườ ẹ ậ ạ ừ ệ V  nh p kh u đ ẩ t ng và bánh k o, kim ng ch nh p kh u Vi t Nam

ầ ớ ổ ị ấ ỉ không quá l n và  n đ nh trong các năm g n đây ệ , x p x  11 tri u EURO/năm.

ạ ộ 4.5. Ho t đ ng đ u tầ ư

ầ ư ướ ề ệ ự ớ V  thu hút đ u t n c ngoài vào Vi ủ   t Nam, so v i các lĩnh v c khác c a

ế ự ệ ả ộ ỡ ề n n kinh t , Nông nghi p không ph i là lĩnh v c màu m  cho các hoat đ ng thu

ầ ư ướ ầ ư ướ ồ ủ ả ướ hút đ u t n c ngoài. Trong khi ngu n đ u t n c ngoài (FDI) c a c  n c có

ướ ệ ạ ự ố ỏ ề xu h ng tăng, thì dòng v n FDI vào lĩnh v c nông nghi p l i quá nh  v  quy

ỷ ọ ầ ư ớ ổ ầ ư ướ ủ ả ướ ự mô d  án và t ố  tr ng v n đ u t so v i t ng đ u t n c ngoài c a c  n c. T ỷ

ầ ư ự ế ọ ướ ệ ấ ấ ố tr ng v n đ u t tr c ti p n c ngoài cho ngành nông nghi p r t th p và xu

ướ ầ ư ấ ậ ổ ố ộ h ng tăng lên r t ch m trong t ng v n đ u t toàn xã h i. Năm 2007, t ỷ ọ    tr ng

ầ ư ế ổ ố ộ ỷ ọ này chi m 0,8% trong t ng v n đ u t ế  toàn xã h i, đ n năm 2015, t tr ng này

ễ ế ả ổ ố ỉ ươ ộ ế ả cũng ch  chi m kho ng 2% trong t ng s  (Nguy n Ph ạ   ng Th o, B  K  ho ch

ầ ư và Đ u t , 2017)

ể ồ ơ ấ ầ ư ư ự ệ Bi u đ  2. C  c u đ u t ồ    vào lĩnh v c nông lâm ng  nghi p theo ngu n

ạ ố ầ ư v n đ u t giai đo n 2007 ­ 2015

65

ụ ồ ổ ố Ngu n: T ng c c th ng kê

ờ ỳ ướ ớ ầ ư ướ ữ ầ ự So v i th i k  tr c, nh ng năm g n đây, đ u t n ể   c ngoài có s  chuy n

ướ ầ ư ế ế ự ả ả ồ ọ h ng sang đ u t vào lĩnh v c tr ng tr t, ch  bi n nông s n, s n xu t đ ấ ườ   ng

ụ ậ ứ ầ ầ ả ấ ị mía, s n xu t th c ăn chăn nuôi, chăn nuôi gia súc gia c m, d ch v  h u c n kho

ự ự ể ề ế ế ả ậ ẩ   ạ l nh,   v n  chuy n… Trong   đó,  các   d   án v   ch   bi n  nông s n,  th c  ph m

ỷ ọ ủ ự ấ ớ ổ ố ế chi m t tr ng l n nh t 53,71% t ng v n đăng ký c a ngành, lĩnh v c chăn nuôi

ế ế ứ ự ế ế ầ ồ ọ ỉ và ch  bi n th c ăn gia súc chi m 12,7%, lĩnh v c tr ng tr t, ch  chi m g n 9%

ố ự ổ t ng s  d  án.

ầ ố ư ệ ể ấ ồ Các   đ i   tác   EU   đ u   t vào   Vi t   Nam   đáng   k   nh t   g m   có   British

ướ ế ỳ ỷ ọ VirginIslands (10%), Pháp (7%). Các n c Hoa K , Canada, Úc chi m t ầ    tr ng đ u

ộ ố ướ ỏ ệ ể ạ ỳ ư t nh . M t s  n c có ngành nông nghi p phát tri n m nh (Hoa K , Canada,

ự ự ầ ư ẫ ệ ướ ư Australia) v n ch a th c s  đ u t vào ngành nông nghi p n c ta. Tuy nhiên, có

ể ấ ầ ư ự ế ướ ộ ộ ệ ố th  th y, đ u t tr c ti p n c ngoài vào nông nghi p trong n i b  các đ i tác

ầ ư ủ ậ ả ạ ự ầ ổ ệ ế châu Á có s  thay đ i, g n đây đ u t c a Nh t B n t i Vi t Nam chi m t ỷ ọ    tr ng

ế ế ả ồ cao (chi m kho ng 33% năm 2015), ti p theo là H ng Kông và Thái Lan. Năm

ữ ướ ẫ ầ ố 2007, Đài Loan, Hàn Qu c và Singapore là nh ng n c d n đ u v  đ u t ề ầ ư ự    tr c

ướ ệ ạ ệ ễ ươ ế ti p n c ngoài vào nông nghi p t i Vi t Nam (Nguy n Ph ả ng Th o, B  K ộ ế

ầ ư ạ ho ch và Đ u t , 2017).

ề ầ ư ướ ủ ệ ế V  đ u t ra n c ngoài c a Vi t Nam, trong năm 2014 (tính đ n ngày

ộ ế ầ ư ạ ồ ơ ự ế ậ 31/12/2014), B  K  ho ch và Đ u t đã ti p nh n 153 h  s  d  án đ u t ầ ư    ra

ướ ầ ư ứ ậ ấ ấ ớ ướ ự n c ngoài, đã c p m i Gi y ch ng nh n đ u t ra n c ngoài cho 109 d  án

ổ ớ ổ ố ố ệ ầ ư đ u t sang 28 qu c gia và vùng lãnh th  v i t ng v n đăng ký phía Vi t Nam

ỷ ỹ ổ ầ ư ố ướ ả ấ ồ trên 1,047 t đô la M . T ng v n đăng ký đ u t ra n ớ   c ngoài (g m c  c p m i

ố ỷ ự ệ ạ và tăng v n) đ t trên 1,786 t ủ    USD trong đó, lĩnh v c nông ­ lâm nghi p và th y

ự ế ồ ạ ữ ả s n chi m 27,5%. Trong đó, các d  án tr ng cao su t ự   i Campuchia là nh ng d  án

ố ệ ự ệ ệ ấ ố ố ự   ớ l n nh t trong lĩnh v c nông nghi p. Theo s  li u th ng kê hi n có, v n th c

ế ế ệ ạ ả ỷ ế ổ hi n lũy k  đ n năm 2014 đ t kho ng 6 t ố    USD, chi m trên 30,6% t ng v n

ầ ư ướ ự ệ ệ đăng ký đ u t ra n c ngoài. lĩnh v c nông, lâm nghi p trên 660 tri u USD, s ố

66

ề ạ ự ậ ầ ư ậ ố ượ l ng d  án t p trung nhi u t i Campuchia và Myanmar, v n đ u t t p trung

ộ ế ủ ế ầ ư ệ ạ ồ ch  y u trong tr ng cây công nghi p (B  K  ho ch và Đ u t , 2017).

ự ạ ệ ệ 5. Đánh giá th c tr ng ngành Nông nghi p Vi t Nam

ủ ệ ể ạ ệ 5.1. Đi m m nh c a ngành Nông nghi p Vi t Nam

ể ạ ượ ỗ ự ữ ư ả ậ Đ  đ t đ ớ   c nh ng thành qu  đáng ghi nh n nh  trên, cùng n  l c v i

ủ ệ ả ơ chính ph  và các c  quan ban ngành, nông dân và doanh nghi p nông s n Vi ệ   t

ụ ự ậ ượ ữ ể ạ nam đã xây d ng và t n d ng đ ệ   ủ c nh ng đi m m nh c a ngành Nông nghi p,

bao g m:ồ

ứ ệ ế ề ả ố ễ ơ ả ấ , Nông nghi p là ngành kinh t ủ    n n t ng, g c r  và c  b n c a Th  nh t

ế ệ ế ỷ ọ ơ ấ ề ế ề n n kinh t Vi t Nam, chi m t tr ng cao trong c  c u n n kinh t . Chính vì

ự ượ ộ ở ế ấ ồ ệ ậ v y, l c l ng lao đ ng ự  khu v c kinh t này r t d i dào. Hi n nay có t ớ ơ   i h n

ườ ộ ổ ệ ở ộ ạ 70% ng i trong đ  tu i lao đ ng làm vi c ệ  ngành Nông nghi p. Bên c nh đó,

chi phí ả ph i

ườ ứ ươ ấ ộ ệ ườ ả chi tr  cho ng ấ i lao đ ng là r t th p. M c l ng trung bình mà hi n nay ng i

ộ ượ ấ ậ ả ộ ỉ lao đ ng đang đ c chi tr  là x p x  2 ­ 3 USD/ngày công lao đ ng. Do v y, chi

ạ ộ ế ệ ả ấ ầ ướ ế phí đ u vào cho các ho t đ ng s n xu t liên quan đ n Nông nghi p tr c h t đã

ượ ự ự ộ ợ ể ề ả ấ ế ớ đ c gi m thi u r t nhi u, đây th c s  là m t l ệ   i th  l n cho Nông nghi p,

ỉ không ch

ề ớ ế ệ ủ ả ố so sánh v i các n n kinh t khác mà c  các ngành Nông nghi p c a qu c gia khác

.

ủ ẻ ầ ạ ạ ộ   , bên c nh nhân công r , các chi phí đ u vào khác c a ho t đ ng Th  haiứ

ư ệ ệ ấ ấ ấ ố ả s n xu t nông nghi p là r t th p. Không gi ng nh  các ngành Công nghi p và

ạ ộ ố ớ ấ ố ụ ầ ị D ch v , chi phí cho các ho t đ ng đ u vào là r t t n kém thì đ i v i ngành Nông

ệ nghi p

ệ ề ả ẩ ấ ặ ả ấ ơ ỷ ệ t  l chi phí s n xu t các s n ph m nông nghi p th p h n nhi u. Đ c bi ệ ớ   t v i

ệ ậ ụ ượ ậ ợ ư ề ả ấ ố ờ vi c t n d ng đ c truy n th ng s n xu t lâu đ i, cũng nh  thu n l ề   i do đi u

ệ ki n

67

ủ ệ ạ ớ ồ ự t nhiên c a Vi t Nam mang l ư ấ   i v i các ngu n tài nguyên thiên nhiên nh  đ t

ừ ể ạ ừ ỗ ợ ả đai, r ng vàng bi n b c, t ấ   ấ  đó h  tr  chi phí s n xu t và chi phí giá thành th p,

ạ t o ra

ự ạ ủ ế ả ặ ợ l i th  so sánh, nâng cao năng l c c nh tranh c a m t hàng nông s n.

ụ ệ ề ệ ề ộ ộ Th  baứ , ngành Nông nghi p là m t ngành ngh  ph  thu c vào đi u ki n

ệ ự ề ậ ợ ủ ể ạ ộ ự t ậ  nhiên. Do v y, đi u ki n t nhiên thu n l i là m t đi m m nh c a Nông

ệ ủ ự ủ ả ặ ệ ệ ệ nghi p Vi t Nam. Các m t hàng nông s n ch  l c c a Vi t Nam hi n nay, không

ỉ ch

ị ườ ứ ủ ầ ướ ẽ ấ ạ đáp  ng đ  nhu c u th  tr ng trong n ẩ c mà còn xu t kh u m nh m  trên

ị ườ ế ớ ư ữ ề ề ạ th  tr ng th  gi ả   i nh  cà phê, đi u, tiêu, cao su, lúa g o, đ u là nh ng nông s n

ệ ớ ế ớ ề ề ả ả ồ nhi ố t đ i, không ph i qu c gia nào trên th  gi ấ   i đ u có th  nuôi tr ng s n xu t

ượ ư ế ộ ỹ ữ ế ậ ớ ệ đ c, cho dù v i trình đ  k  thu t tiên ti n nh  th  nào đi chăng n a. Vi t Nam

ệ ề ậ ấ ế ạ có đi u ki n khí h u và đ t đai nhi ệ ớ đó là th  m nh giúp cho chúng ta có t đ i,

ể th

ề ặ ấ ạ ả ố ả s n xu t nhi u lo i nông s n mang tính đ c thù mà các qu c gia khác không có.

ườ ầ ư ổ ủ ể ị ệ ng đ u t ộ ư   n đ nh là m t  u đi m c a Vi t Nam. B t c ấ ứ Th  tứ ư, môi tr

ầ ư ộ ướ ướ ế ề m t nhà đ u t trong n c hay n c ngoài nào, đ u quan tâm đ n môi tr ườ   ng

ầ ư ườ ể ế ẽ kinh doanh và s  yên tâm đ u t ộ  vào m t môi tr ng kinh doanh có th  ch  chính

ị tr

ổ ỗ ự ệ ệ ả ổ ớ ị ơ   n đ nh, hi n đang càng ngày càng n  l c đ i m i, c i cách và hoàn thi n h n

ơ ở ạ ệ ố ạ ộ ề ậ ỉ ề   ữ n a h  th ng pháp lu t đi u ch nh ho t đ ng kinh doanh, trên c  s  t o đi u

ệ ki n

ậ ợ ấ ả ầ ế ề ữ ụ ể ằ thu n l i cho t t c  các thành ph n kinh t , nh m m c tiêu phát tri n b n v ng,

ớ ề ự ộ ộ ậ tích c c tham gia h i nh p sâu r ng v i n n kinh t ế ế ớ  th  gi i.

ế ủ ữ ệ ạ ệ 5.2. Nh ng h n ch  c a ngành Nông nghi p Vi t Nam

68

ạ ượ ặ ự ề ổ ớ M c dù đã đ t đ ố c nhi u thành t u trong su t quá trình đ i m i kinh t ế

ế ệ ệ ặ ớ ệ ề ể ẫ cho đ n nay, Nông nghi p Vi ả ố t Nam hi n v n còn ph i đ i m t v i nhi u đi m

ế ả ưở ự ế ự ể ủ ạ h n ch ,  nh h ng tiêu c c đ n s  phát tri n c a ngành.

ạ ộ ả ấ ả ự ứ ấ ho t đ ng s n xu t nông s n, hàng hóa còn mang tính t phát và Th  nh t,

ế ượ ệ ạ phong trào, không có chi n l c, quy ho ch rõ ràng. Đây chính là vi c nông dân

ệ ả ế ế ế ả ả ấ và doanh nghi p s n xu t và ch  bi n nông s n còn y u kém trong kh  năng t ổ

ạ ộ ứ ự ư ừ ế ẫ ả ấ ộ ch c ho t đ ng s n xu t do trình đ  và năng l c ch a cao. T  đó d n đ n hàng

ư ả ị ấ ủ ệ ấ ạ ạ ả lo t các h  qu  nh : s n xu t mang tính th  công t o ra giá tr  th p, giá thành

ấ ạ ư ạ ứ ấ ấ ẫ ả s n xu t l ủ   ộ i ch a c nh tranh, năng su t lao đ ng th p, hình th c và m u mã c a

ư ẹ ể ạ ả ẩ ớ ướ ả s n ph m ch a đ p không th  c nh tranh v i nông s n n c ngoài, ch t l ấ ượ   ng

ạ ộ ư ừ ế ẫ ẩ ạ ả s n ph m ch a cao. T  đó d n đ n ho t đ ng kinh doanh không mang l ệ   i hi u

qu .ả

ồ ự ầ ệ ệ ủ các ngu n l c đ u vào c a ngành Nông nghi p Vi ư ấ   t Nam nh  đ t ứ Th  hai,

ệ ơ ở ạ ầ ậ ố ộ đai, v n, công ngh , c  s  h  t ng, lao đ ng, quy trình kĩ thu t... còn mang tính

ỏ ẻ ế ư ả ế ẫ ả ố ố nh  l ồ    n u không mu n nói là thi u th n, ngoài ra v n ch a đ m b o tính đ ng

ấ ự ệ ạ ệ ả ộ b , mang tính ch t t phát cao. Hi n t i nông dân và doanh nghi p nông s n còn

ế ố ự ụ ị ế ẫ ộ ừ ề ộ đang b  ph  thu c vào các y u t t nhiên, d n đ n các tác đ ng t ệ    đi u ki n

ư ờ ế ạ ụ ưở ầ thiên nhiên nh  th i ti ắ t h n hán, n ng nóng, lũ l ẽ ả t... s   nh h ọ   ng tr m tr ng

ế đ n ạ ho t ộ đ ng

ấ ả ả s n xu t nông s n.

ơ ấ ả ư ợ ế ấ ả ố ừ ư   Th  baứ , c  c u s n xu t nông s n còn ch a h p lý, thi u cân đ i. T  x a

ề ệ ố ệ ướ ẫ ế đ n nay trong truy n th ng Nông nghi p Vi t Nam, lúa n c v n là cây nông

ứ ộ ầ ư ệ ồ ự ề ọ ấ ọ nghi p chính, thu hút m c đ  đ u t và chú tr ng r t cao v  m i ngu n l c nh ư

ứ ấ ộ ổ ứ ự ư lao đ ng và tài chính, nghiên c u, đ t đai, t ch c, nhân s ... Nh ng chính vì chú

ề ế ệ ọ ệ ể ạ tr ng quá nhi u vào lúa g o đã khi n nông nghi p Vi t Nam không th  thu đ ượ   c

ồ ợ ừ ị ườ ố ế ố ớ ộ ố ả ặ ệ ngu n l th  tr i t ng qu c t đ i v i m t s  nông s n khác, đ c bi t là rau c ủ

ự ế ả ị ườ ố ế ệ ị ớ ả ấ qu . Th c t trên th  tr ng qu c t hi n nay, rau và hoa qu  có giá tr  l n g p 7

ị ườ ạ ớ ầ l n so v i th  tr ng g o.

69

ố ơ ấ ế ạ ồ ở ệ ư Tình tr ng thi u cân đ i c  c u cây tr ng này s  dĩ do Vi t Nam ch a có

ữ ứ ị ướ ự ế ủ ể ầ ớ nh ng nghiên c u và đ nh h ợ ng phát tri n phù h p v i nhu c u th c t c a th ị

ườ ế ớ ườ ệ ậ ấ tr ng th  gi i, ngoài ra, ng i nông dân và các doanh nghi p nh n th y đ ượ   c

ề ủ ự ể ầ ư ỏ ầ ư ữ còn nhi u r i ro nên không t tin đ  đ u t vào nh ng ngành đòi h i đ u t các

ệ ậ ỹ ổ ứ ệ ố ế ượ quy trình k  thu t, công ngh  cao và có t ch c h  th ng, có chi n l ư c nh  rau,

ủ ế ậ ệ ả ấ ả ậ ặ   hoa qu . Vì v y, doanh nghi p và nông dân ch  y u t p trung s n xu t các m t

ế ế ư ệ ạ ả hàng nông s n thô, ít ch  bi n nh  lúa g o, cà phê hay chè. Ngoài ra, hi n nay,

ủ ướ ề ệ ử ụ ệ ấ ượ ớ v i chính sách c a nhà n c v  vi c s  d ng đ t nông nghi p đ ị c quy đ nh có

ờ ạ ủ ườ ử ụ ế ấ th i h n cũng làm tăng r i ro cho ng i s  d ng đ t, đây cũng là lý do khi n các

ệ ướ ạ ớ ầ ư ệ ề doanh nghi p trong và ngoài n c e ng i v i vi c đ u t có chi u sâu cho công

ừ ệ ệ ế ả ầ ố   ngh  cao trong nông nghi p. Trong 10 năm v a qua, h u h t các nông s n có t c

ưở ủ ấ ệ ạ ướ ả ộ ộ đ  tăng tr ẩ ng xu t kh u cao c a Vi t Nam l i có xu h ố ng gi m t c đ  tăng

ưở ị ườ ấ ế ớ ứ ề ỏ ệ tr ẩ ng xu t kh u trên th  tr ng th  gi i, đi u này ch ng t Nông nghi p Vi ệ   t

ế ở ạ ả ứ ị ườ ả ớ Nam còn h n ch kh  năng ph n  ng và thích nghi v i th  tr ế   ng, còn ti p

ậ ụ ộ ự ầ ộ nh n thông tin t ừ ị ườ  th  tr ng m t cách th  đ ng, không có d  báo đón đ u không

ở ả ả ế ấ ươ ạ ế ế  c  s n xu t, ch  bi n và xúc ti n th ng m i;

ế ữ ủ ể ế ệ ạ ộ ệ ứ ư m t đi m y u, h n ch  n a c a ngành Nông nghi p Vi t Nam, Th  t ,

ủ ể ế ể ố cũng là đi m y u chung c a các qu c gia đang phát tri n, đó chính là c  s  h ơ ở ạ

ế ế ị ệ ả ấ ạ ơ ầ t ng còn y u kém, máy móc thi t b  thô s , công ngh  s n xu t và thu ho ch còn

ậ ợ ể ề ệ ạ ộ ượ ể ạ ạ ậ l c h u. Đ  có th  t o đi u ki n thu n l i cho ho t đ ng kinh doanh đ ễ   c di n

ả ấ ả ệ ố ệ ầ ộ ra m t cách hi u qu , t t c  các h  th ng trên c n ph i đ ả ượ ổ ứ c t ạ ộ    ch c ho t đ ng

ễ ầ ố ồ ộ theo 1 quy trình xuyên su t, nhu n nhuy n và đ ng b . Tuy nhiên, th c t ự ế    là

ệ ả ệ ư ự ượ ỗ doanh nghi p nông s n Vi t ch a xây d ng đ c cho mình chu i ngành hàng

ả ượ ụ ố ồ ộ ẽ ặ ạ ỉ ạ xuyên su t và đ ng b , ví d  khi s n l ữ   ng lúa g o đ t đ nh thì s  g p nh ng

ể ư ể ạ ư ữ ế ế ạ khó khăn nh : thi u kho đ  t m tr  lúa sau thu ho ch, thi u nhà mát đ  l u kho,

ơ ở ể ế ế ệ ố ệ ạ ậ ạ ế ậ ủ thi u c  s  đ  ch  bi n, công ngh  l c h u, h  th ng v n t i không đ  kh ả

ở ệ ậ ể ể ệ ả ả ả ậ năng đ m b o v n chuy n đã c n tr  vi c v n chuy n các nguyên li u cũng nh ư

ư ố ẩ ả ẩ ẫ ấ ổ thành ph m, bao bì s n ph m ch a t ẹ t, m u mã không đ p, gây t n th t trong

ư ả ấ ượ ả ả ạ ủ ả quá trình thu ho ch cũng nh  b o qu n, làm gi m ch t l ẩ   ng c a s n ph m,

70

ạ ộ ệ ề ế ế ạ ấ ọ ế ế quan tr ng nh t là vi c ho t đ ng ch  bi n còn nhi u h n ch  khi n cho doanh

ứ ệ ượ ị ườ ủ ầ ề ặ ị nghi p không đáp  ng đ c nhu c u c a th  tr ng v  m t hàng có giá tr  cao,

ậ ấ ỉ ượ ị ấ ặ ơ ơ thay vì v y ch  cung c p đ c m t hàng thô s  có giá tr  th p h n. Cũng chính vì

ế ạ ượ ư ườ ỗ ẫ nguyên nhân này, d n đ n tình tr ng đ c mùa nh ng ng ả i dân ph i bán l , bán

ề ơ ả ạ ộ ể ấ ệ ấ ố ộ ả tháo đ  l y v n quay vòng ho t đ ng s n xu t. V  c  b n các Hi p h i ngành

ư ệ ơ ệ ư hàng cũng nh  các c  quan ban ngành nông nghi p Vi t Nam ch a giúp nông dân

ả ữ ế ề ệ ấ ộ gi ả i quy t nh ng v n đ  này m t cách hi u qu .

ứ ủ ể ế ệ ệ ả ộ m t đi m y u c a ngành Nông nghi p hi n nay,  nh h ưở   ng Th  năm,

ạ ộ ỏ ế ụ ề ướ ỉ không h  nh  đ n không ch  ho t đ ng tiêu th  trong n ạ ộ   ả c mà còn c  ho t đ ng

ấ ẩ ậ ế ố ế ư ả ả ộ xu t kh u và h i nh p kinh t qu c t ấ , đó chính là s n xu t nông s n ch a quan

ề ệ ự ủ ế ệ ẩ ầ ả ấ ọ tâm đ n v n đ  v  sinh an toàn th c ph m, t m quan tr ng c a b o v  môi

ườ ự ế ữ ể ề ệ tr ng sinh thái và phát tri n b n v ng. Th c t nông dân và doanh nghi p Vi ệ   t

ỉ ợ ọ ộ ạ ể ậ ử ụ ừ ố Nam ch  vì l i ích thi n c n đã s  d ng phân bón hóa h c đ c h i, thu c tr  sâu,

ệ ỏ ệ ả ả ố ộ ượ ớ ạ ố thu c di t c , thu c b o qu n m t cách tùy ti n, v t quá gi i h n cho phép,

ỉ ẫ ế ễ ấ ồ ướ ơ ọ không ch  d n đ n thoái hóa, đ t, ô nhi m ngu n n c mà nghiêm tr ng h n là

ạ ứ ủ ề ấ ỏ ườ ẫ ồ gây h i s c kh e cho công đ ng, làm m t ni m tin c a ng ế   i tiêu dùng, d n đ n

ị ẩ ề ướ ấ ẩ ả nhi u hàng hóa nông s n b  t y chay trong n c và không xu t kh u ra n ướ   c

ngoài đ c.ượ

ứ ả ở ả ệ ư ượ ẩ các s n ph m nông s n Vi ầ ớ t Nam ph n l n ch a đ c xây Th  sáu,

ươ ư ệ ở ệ ỉ ớ ấ ự d ng th ng hi u. Nh  đã nêu ầ  các ph n trên, Vi t Nam có x p x  t ả   i 1000 s n

ụ ặ ả ướ ệ ề ắ ẩ ớ ị ị ph m nông nghi p, d ch v  đ c thù g n li n v i 721 đ a danh trên c  n c, trong

ổ ế ố ượ ả ẩ ỉ ẫ ả ẩ ị đó có 800 s n ph m n i ti ng. Tuy nhiên, s  l ng s n ph m có ch  d n đ a lý

ượ ỉ ẫ ế ả ộ ỏ ỉ ị đ c đăng ký b o h  ch  là 30 ch  d n đ a lý, chi m m t t ộ ỷ ệ ấ  l r t nh , ngoài ra

ỉ ươ ệ ả ộ ệ ằ ố ch  có 136 th ng hi u có đăng ký b o h . Vi ố   t Nam luôn n m trong s  các qu c

ề ề ệ ề ạ ạ ấ ẫ ầ ẩ ấ ồ gia d n đ u v  xu t kh u cà phê, h  tiêu, h t đi u và hi n có r t nhi u lo i trái

ệ ưở ượ ư ủ cây c a Vi ư ả t Nam nh  v i, nhãn, b i, thanh long… đ ộ c  a chu ng trên th ế

ớ ườ ư ẫ ế ề ươ ệ gi ư i nh ng ng i tiêu dùng v n ch a bi ế t nhi u đ n các th ủ   ng hi u đó c a

ệ ự ự ư ệ ả nông s n Vi t Nam, nguyên nhân là do các doanh nghi p ch a th c s  quan tâm

71

ề ươ ế ề ứ ậ ư ủ ệ ặ ấ ế đ n v n đ  th ụ ng hi u, ch a có ý th c t n d ng h t ti m năng c a m t hàng

ự ế ế ậ ả ẫ ấ ả ồ nông s n. Chính vì v y, d n đ n th c t ẩ    đáng bu n là 90% nông s n xu t kh u

ờ ỉ ườ ẩ ấ ướ ạ ệ trong th i gian qua ch  có con đ ng xu t kh u d ớ   i d ng nguyên li u thô v i

ế ấ ấ ướ ẩ ậ ồ ợ l i ích kinh t r t th p. Trong khi đó, các n ệ   c nh p kh u ngu n nguyên li u

ươ ệ ủ ọ ạ ể ượ ế ế này, sau khi ch  bi n và mang th ng hi u c a chính h , l i có th  đ ớ   c bán v i

ấ giá r t cao.

ệ ị ạ ế ế ế ả ứ ả , Vi ậ   t Nam còn b  h n ch  trong kh  năng tìm ki m và ti p c n Th  b y

ề ế ư ự ị ườ ộ ướ ạ thông tin, cũng nh  d  báo v  bi n đ ng th  tr ng và xu h ng tiêu dùng t i th ị

ườ ị ườ ề ừ ế ệ ề ớ tr ng ti m năng và th  tr ng m i. T  đó khi n cho n n Nông nghi p hi n t ệ ạ   i

ị ộ ậ ộ ế còn đang b  đ ng trong quá trình h i nh p kinh t qu c t ố ế .

ề ặ ệ ấ ệ ố ớ 6. Các v n đ  đ t ra đ i v i ngành Nông nghi p Vi t Nam khi tham gia

EVFTA

́ ́ ́ ơ ̉ ̉ 6.1. Đôi v i xuât khâu nông san

́ ́ ̀ ́ ́ ̀ ́ ̃ ượ ̣ ươ ̣ EVFTA đ ̣ ự c ky kêt va co hiêu l c chinh la môt b ́ c tiên manh me trong

́ ́ ̀ ̣ ươ ̃ ư ̣ ̣ ̉ ̣ môi quan hê th ng mai gi a Viêt Nam va Liên minh Châu Âu, thê hiên cac bên

̀ ̀ ̃ ̃ ́ ̀ ́ ́ ̀ ở ử ̃ ư ̣ ̣ ̣ đêu đa săn sang m  c a cho qua trinh hôi nhâp sâu rông gi a cac nên kinh tê. Tuy

́ ̃ ̀ ́ ̀ ́ ̃ ̀ ̃ ư ự ượ ̉ ̣ ̀ nhiên, co nh ng linh v c cua nên kinh tê ma cac bên vân con e ngai va đ ̀   c coi la

̃ ̀ ́ ́ ̀ ượ ̣ ̉ ̉ ̣ ̣ ̣ nhay cam, vân cân đ ́ ̀ c bao hô, Nông nghiêp la môt trong sô cac nganh đo.

́ ́ ́ ̀ ̀ ́ ̣ ự ̣ ơ ự ̣ ̉ ̉ Đôi măt v i viêc EVFTA co hiêu l c va đi vao th c thi, xuât khâu nông san

́ ̃ ́ ̃ ̀ ́ ̀ ̀ ̀ ư ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ́ cua Viêt Nam cung găp môt sô nh ng vân đê nhât đinh. Măc du hang rao thuê quan

́ ́ ́ ̃ ́ ̀ ́ ́ ượ ơ ̉ ̉ ̉ ̣ ̉ ̣ ̃ đa đ ̀ c căt giam đang kê, nông san Viêt Nam vân phai đôi đâu v i môt sô cac rao

́ ̀ ́ ̀ ́ ̉ ơ ưở ự ̉ ̣ ̉ can phi thuê quan t ̀ ̀ ư  lâu luôn la môt rao can l n va anh h ng tiêu c c đên

́ ̉ ̉ xuât khâu nông san.

́ ́ ́ ̀ ̀ ́ ̣ ươ ̃ ư ̣ ̣ Nhăc đên EU, chinh la đê câp đên môt trong nh ng thi tr ́ ́ ̀ ng kho tinh, yêu

̀ ̀ ́ ́ ́ ́ ́ ượ ơ ̣ ̉ ̉ ̣ ̉ ̉ câu cao vê chât l ng, cac quy đinh đôi v i san phâm nhâp khâu cua cac n ́ ươ   c

́ ́ ́ ́ ư ̣ ̣ ̉ ̉ ̉ ̉ ̣ ̣ thuôc khôi EU liên tuc thay đôi khiên san phâm cua Viêt Nam không đap  ng kip

̀ ́ ̀ ́ ơ ưở ượ ̉ ̉ ̣ ̉ th i, anh h ́ ng không nho đên khôi l ng va kim ngach xuât khâu.

72

̀ ́ ̀ ̀ ̉ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ́   Hang hoa cua Viêt Nam khi nhâp khâu vao EU hiên tai đang găp nhiêu kho

̀ ́ ̀ ̀ ̃ ư ư ượ ự ̉ ̉ ́ khăn do nh ng rao can phi thuê quan nh  chât l ́ ng, an toan th c phâm, nguôn gôc

́ ̀ ́ ̀ ́ ́ ơ ̣ ̉ ̣ ́ ư xuât x  do thi tr ̀ ̣ ươ ng nay đăt ra. Đôi v i hang nông san, EU đang ap dung ph ươ   ng

́ ́ ̀ ́ ́ ̀ ́ ̀ ơ ́ ư ̉ ̣ ̣ ̣ th c kiêm tra gia tri gia tăng, c  chê nay xuât phat t ̀ ư  viêc phat hiên nhiêu lô hang

̀ ̃ ́ ́ ợ ơ ư ượ ư ̣ ̉ ̉ ̉ không phu h p v i quy đinh cua EU (nh  nhiêm vi khuân, co d  l ́ ̣  ng thuôc bao vê

̀ ́ ́ ́ ́ ́ ́ ự ơ ươ ̣ ̣ ̉ ̣ th c vât). Đây la c  chê EU ap dung chung cho tât ca cac đôi tac th ̃   ng mai. EU đa

́ ́ ̀ ̀ ́ ́ ́ ́ ̀ ợ ̉ ̉ ̣ ̉ ự   phôi h p tiên hanh kiêm tra va kêt qua cho thây hê thông kiêm soat an toan th c

́ ́ ́ ̀ ́ ơ ̉ ̉ ̣ ̉ ̉ ̣ ̉ ̣ ́ phâm cua Viêt Nam đôi v i cac san phâm rau gia vi xuât khâu sang EU con han chê.

̀ ́ ́ ́ ́ ự ưở ̣ ̉ ̉ ̣ ̣ ̀ EVFTA quy đinh vê cac rao can phi thuê tr c tiêp anh h ng đên hoat đông

̀ ́ ́ ́ ́ ́ ́ ư ̉ ̉ ̉ ̣ ̣ ̀ xuât khâu nông san cua Viêt Nam, bao gôm: quy tăc xuât x , cac biên phap phong

́ ́ ́ ́ ́ ́ ́ ́ ́ ́ ̣ ươ ợ ự ̣ ̣ ̣ vê th ng mai (thuê chông ban pha gia, thuê chông tr  câp, cac biên phap t vê),

̀ ̃ ̀ ̃ ́ ́ ươ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ quy đinh vê môi tr ̀ ng, rao can ky thuât TBT, cac biên phap vê sinh dich tê SPS,

̀ ́ ̀ ̣ ̣ quy đinh vê cac quy trinh công nghê..

́ ̀ ̀ ̀ ̀ ́ ̀ ́ ́ ̣ ̣ ̣ ̉ ̉ ̣ ̉ Vây vân đê đăt ra la lam thê nao Viêt Nam co thê đây manh xuât khâu băng

́ ̀ ́ ́ ư ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ viêc đap  ng toan bô cac quy đinh trên cua EU trong hiêp đinh EVFTA.

ế ề ấ ứ ứ ắ ả 6.1.1. Kh  năng đáp  ng cam k t v  quy t c xu t x

́ ̀ ̀ ̣ ̣ ̉ ̉ ̣ ̉ Viêt Nam đang găp phai vân đê khi phai nhâp khâu nguôn nguyên liêu t ̀ ̣ ư

̀ ́ ́ ̀ ́ ươ ́ ư ượ ơ ̉ ̣ ̉ ̣ n ́ c ngoai, nêu không thê đap  ng đ ̀ c yêu câu vê gi ́ i han ty lê % tôi đa đ ượ   c

́ ̀ ́ ̀ ́ ượ ̣ ư ̉ ̣ ̣ ̉ phep cua nguyên liêu nhâp khâu thi không đ ̃ c ap dung  u đai vê thuê quan, t ́ ̀ ư    đo

́ ́ ́ ̣ ươ ̉ ̣ ̉ ̉ ̉ ̉ giam tinh canh tranh cua san phâm xuât khâu trên thi tr ́ ̀ ng quôc tê.

́ ̀ ́ ́ ̣ ̉ ̉ ̉ ̣ ̣ ̣ ́   Hiên nay, cac san phâm cua Viêt Nam đang bi EU yêu câu ap dung quy tăc xuât

̀ ́ ̀ ụ ẩ ạ ị ị ượ ứ ̣ ́ ư x  thuân tuy bao gôm: Mât ong, th t và ph  ph m d ng th t ăn đ c,tr ng chim và

ế ế ứ ụ ấ ấ ầ ̉ ̉ ̣ ặ   tr ng gia c m, rau cu qua nguyên liêu, Cà chua, n m và n m c c đã ch  bi n ho c

́ ừ ạ ả ả ằ ấ ả ằ ư ̣ ̉ ả b o qu n b ng cách khác tr  lo i b o qu n b ng gi m, gao, chê phâm t ́ ̃ ̀  ngu côc,

́ ́ ̀ ́ ́ ́ ̀ ́ ́ ư ư ượ ̣ ̣ ́ tinh bôt, la thuôc la ch a chê biên…. Quy tăc xuât x  thuân tuy đ c quy đinh trong

́ ́ ̉ ượ ư ả ̣ ̣ ̉ ̀ EVFTA khi ap dung vao Nông nghiêp co thê đ ẩ   c hiêu nh  sau: Các s n ph m

́ ấ ứ ầ ạ ự ậ ư ả ẩ ̣ ượ đ c xem là có xu t x  thu n túy t i Viêt Nam nêu nh : s n ph m th c v t và rau

ậ ồ ở ậ ố ượ ̣ ượ đ ạ c tr ng và thu ho ch hay t p trung ộ  Viêt Nam; đ ng v t s ng đ c sinh ra và

73

ở ả ẩ ừ ộ ậ ố ượ ở ả ẩ ̣ ̣ nuôi Viêt Nam; s n ph m t đ ng v t s ng đ c nuôi Viêt Nam; s n ph m t ừ

ậ ượ ế ổ ở ả ẩ ̣ ộ đ ng v t đ c sinh ra, nuôi, và gi t m Viêt Nam; Các s n ph m thu đ ượ ừ  c t

̀ ́ ́ ́ ̀ ắ ở ắ ̣ ̉ ̉ ̉ ặ săn b n ho c đánh b t ́  Viêt Nam va tât ca cac san phâm chê biên t ̀ ư  nguôn nguyên

̣ ượ ở liêu đ c nêu trên.

́ ́ ́ ̀ ̀ ́ ơ ư ̣ ̣ ̉ ̉ ̉ Nh  vây đôi v i Viêt Nam, cac san phâm trên chi cân co 1% nguôn nguyên

́ ́ ́ ́ ượ ̣ ư ượ ư ̣ ̣ ̣ liêu đ c nhâp khâu t ̀ ̉ ư ươ  n ́ c khac, ngay tâp t c không đ ̃   c ap dung cac  u đai

́ ̀ ́ ́ ̀ ́ ̀ ợ ̣ ̉ ̣ ̣ thuê quan,  đo la môt rao can khiên nhiêu doanh nghiêp Viêt Nam bât l i khi

́ ̉ ̉ xuât khâu nông san.

̀ ̀ ́ ́ ̀ ́ ́ ̃ ư ̣ ̉ ̉ ̣ ́ ư Ngoai quy đinh vê san phâm co xuât x  thuân tuy, EVFTA co nh ng quy đinh

́ ́ ́ ́ ặ ơ ứ ạ ư ả ẩ ơ ̣ ̉ ̉ ơ b t nghiêm ng t h n nh ng còn ph c t p đôi v i môt sô san phâm: S n ph m b ơ

ả ẩ ượ ố ượ ậ ố ộ ườ ử ụ ữ s a, s n ph m ăn đ c g c đ ng v t có kh i l ng đ ng s  d ng không quá

́ ́ ́ ̀ ố ượ ả ẩ ố ư ượ ̉ ̉ ̉ 20% kh i l ng s n ph m cu i cùng, san phâm chê biên t ̀  rau cu co ham l ng

́ ́ ́ ̀ ̀ ́ ́ ̀ ươ ́ ư ượ ơ ượ đ ́ ̀ ng không xuât x  không đ c qua 20%; đôi v i r u va đô uông co côn, nho

̀ ́ ̀ ́ ́ ́ ư ượ ươ ́ ư ̣ ̀ nguyên liêu yêu câu xuât x  thuân tuy va l ng đ ̀ ́ ̀   ng không xuât x  tôi đa la

ế ế ỉ ượ ử ụ ố ố ệ 20%; lá thu c lá đã ch  bi n ch  đ c s  d ng t i đa 30% nguyên li u không

́ ấ ứ ớ ổ ệ ượ ử ụ ̣ xu t x  trong cac nguyên liêu liên quan so v i t ng nguyên li u đ c s  d ng và

ế ẩ ả ố ừ ấ ứ ế ế ặ ố ả s n ph m thu c lá đi u ph i làm t lá thu c lá đã ch  bi n có xu t x  ho c gi ớ   i

ẫ ẽ ượ ấ ứ ệ ậ ạ ỷ ệ h n t l nguyên li u không xu t x … v n s  đ ấ ứ   c công nh n là có xu t x  và

ượ ưở ố ớ ư ề ế ế ừ ặ đ c h ng các  u đãi v  thu  quan. Ngoài ra đ i v i chi ti t t ng m t hàng

ỏ ẻ ạ ẹ ừ ườ ư ế ẩ ừ nh  l khác nh  các lo i k o t đ ng, ca cao và các ch  ph m t ca cao, ch ế

ừ ấ ụ ể ố ộ ị ế ẩ ph m t ề  ngũ c c tinh b t… EVFTA đ u quy đ nh r t c  th  và chi ti ế t khi n cho

ắ ầ ượ ứ ệ ự ệ ớ vi c đáp  ng quy t c c n đ c th c hi n v i tính chính xác cao.

̃ ̀ ́ ợ ư ̣ ̣ ̉ ̣ ̉ Hiên nay, công nghiêp hô tr ́ ơ    cua Viêt Nam ch a phat triên nên phân l n

̀ ́ ̀ ́ ̀ ̀ ư ̣ ̣ ̉ ̉ ̉ ̉ ̣ ̉ ̃ ư   nguôn nguyên, phu liêu đê san xuât hang xuât khâu đêu phai nhâp khâu. T  nh ng

̀ ̃ ̀ ́ ́ ́ ́ ơ ơ ́ ư ́ ơ ̣ ̣ ư yêu câu chăt che vê quy tăc xuât x  nh  trên, đôi v i Viêt Nam v i h n 70%

̀ ̀ ̀ ́ ́ ̀ ́ ́ ́ ư ̣ ̣ ̉ ̉ ́   nguôn nguyên liêu nhâp khâu thi đâu la giai phap cho vân đê đap  ng quy tăc xuât

́ ̃ ̀ ́ ́ ̀ ư ̣ ̣ ̣ ́ ư ̉ ượ ưở x  đê đ c h ng  u đai vê thuê quan theo Hiêp đinh EVFTA chinh la môt thach

́ ́ ́ ư ơ ̣ ̀ th c đôi v i nganh Nông nghiêp.

74

́ ̀ ́ ́ ặ ớ ̣ ươ ố ̣ ̣ ̣ 6.1.2. Đ i m t v i cac biên phap phong vê th ́ ng mai, biên phap đôi

́ ́ ự ̣ ̣ ̀ khang va biên phap t vê

̀ ́ ở ươ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ Viêt Nam hiên đang găp phai nhiêu tr  ngai khi tham gia th ́   ng mai quôc tê

́ ́ ́ ́ ́ ươ ̣ ơ ươ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ở b i th ́ ̀ ng phai đôi măt v i cac vu tranh châp th ́ ng mai quôc tê (vu kiên chông

́ ́ ̃ ́ ́ ́ ́ ́ ́ ́ ́ ́ ̣ ơ ư ợ ban pha gia) cung nh  đôi măt v i thuê đôi khang (thuê chông tr  câp).

́ ́ ́ ̀ ́ ươ ̣ ̀ EVFTA quy đinh chi tiêt vê cac biên phap nay trong ch ̀ ng 3 vê cac tr ̀ ươ   ng

̀ ́ ̃ ́ ượ ượ ụ ượ ự ̣ ̣ ̣ ợ h p đ c va không đ ̃ ư c ap d ng, cung nh  viêc ap dung se đ c th c hiên nh ư

̀ ́ ̃ ́ ́ ự ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ́ ̉   thê nao. Hiêp đinh dân chiêu tr c tiêp đên quy đinh cua WTO trong Hiêp đinh cua

̀ ̀ ́ ́ ́ ̃ ́ ́ ́ ư ợ ̣ ̣ ̉ ́ WTO vê tr  câp va cac biên phap đôi khang cung nh  cac quy đinh khac cua WTO

̀ ự ươ ̣ vê t vê song ph ng.

ớ ớ ệ ế ộ ệ ử ụ ẽ Vi c ký k t EVFTA s  không có tác đ ng l n t ộ   i vi c s  d ng hành đ ng

ố ớ ẩ ừ ậ ố ố ệ ủ ch ng bán phá giá và đ i kháng c a EU đ i v i hàng nh p kh u t Vi t Nam,

ố ớ ặ ơ ụ ữ ể ố ị ng ượ ạ c l i, kh i này có th  áp d ng nh ng quy đ nh nghiêm ng t h n đ i v i Vi ệ   t

ử ụ ợ ấ ự ụ Nam trong lĩnh v c bán phá giá, tr  c p và s  d ng các công c  phòng v  th ệ ươ   ng

m i.ạ

́ ́ ̀ ̀ ́ ̀ ự ượ ̉ ̣ ̉ ̣ ̣ Th c tê cho thây, nông san la măt hang đ c bao hô cao tai nhiêu quôc gia,

́ ́ ́ ́ ư ở ̣ ươ ươ ̣ ̣ ̉ ̣ ơ viêc Viêt Nam xuât khâu v i m c gia canh tranh cao thi tr ̀ ng n ̀ ́ c ngoai, hay

́ ̀ ̣ ươ ố ượ ấ ứ ̉ ̣ ̀ xuât khâu ô at vao thi tr ̀ ệ ng thì vi c tăng s  l ng hàng hóa có xu t x  Vi ệ   t

ạ ệ ố ổ ủ ặ ươ ệ ề ố Nam t i lãnh th  c a EU trong đi u ki n tuy t đ i ho c t ớ ả   ng đ i so v i s n

ấ ướ ặ ơ ệ ạ xu t trong n c, gây ra ho c có nguy c  gây ra thi ọ t h i nghiêm tr ng cho ngành

ướ ả ấ ươ ự ạ ặ ấ ả s n xu t trong n c s n xu t ra hàng hoá t ng t ho c hàng hóa c nh tranh

́ ́ ̀ ự ươ ự ̉ ươ ề ̉ ̣ ̣ ̣ ̉ ế tr c ti p th ̀ ̣ ơ ng phai đôi măt v i hanh đông t vê cua n ́ c nhâp khâu. Đi u này

ư ế ề ế ộ ượ ự ệ ệ ẫ d n đ n các hành đ ng vô hi u hóa  u đãi v  thu  quan, đ ộ   c th c hi n m t

ố ớ ư ạ ư ế ả ặ ợ cách h p pháp nh : t m ng ng gi m thêm thu  quan đ i v i m t hàng liên quan;

ố ớ ư ế ặ ặ ho c tăng thu  quan đ i v i m t hàng đó nh ng không đ ượ ượ c v ứ t quá m c nào

ế ấ ố ứ ụ ệ ặ ố trong các m c sau: thu  su t t ệ ự   ố ớ i hu  qu c áp d ng đ i v i m t hàng có hi u l c

ể ệ ờ ượ ế ấ ơ ả ụ ặ ị ạ t i th i đi m mà bi n pháp đ c áp d ng; ho c thu  su t c  b n quy đ nh t ạ   i

ế ủ ể ệ ị các Bi u cam k t c a Hi p đ nh.

75

́ ̀ ́ ự ̣ ̉ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̀ ̣   Han chê cua Viêt Nam la viêc hiêu va th c thi luât, cac doanh nghiêp Viêt

́ ́ ́ ̀ ́ ́ ̀ ươ ự ̉ ̣ Nam thông th ̀ ng thiêu s  hiêu biêt sâu săc vê cac biên phap phong vê th ̣ ươ   ng

́ ́ ́ ̀ ̀ ̃ ự ư ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ́ mai, cac biên phap đôi khang va hanh đông t ́ ́    vê cung nh  thiêu kinh nghiêm đôi

́ ́ ̀ ́ ươ ư ợ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ pho trong cac tr ̀ ng h p nay. Bên canh đo, viêc theo đuôi môt vu kiên nh  vây

̃ ̀ ̀ ́ ́ ́ ́ ̀ ơ ̉ ̉ ̣ ̣ ́ ̀ cung đoi hoi kha năng tai chinh l n ma cac doanh nghiêp Viêt Nam kho long đap

̀ ̀ ̀ ́ ̀ ̀ ̃ ́ ượ ư ̉ ̣ ̣ ̣ ́ ư ng đ c. Ngoai ra, vai tro cua cac Hiêp hôi nganh hang cung nh  cac Bô nganh,

̀ ́ ̃ ́ ́ ́ ́ ̣ ơ ợ ̉ ̣ ̣ ̣ ̀ Chinh phu trong viêc hô tr  cac doanh nghiêp Viêt Nam đôi măt v i vân đê nay

́ ̃ ́ ̀ ươ ̃ ư ̣ ̣ trong th ́ ng mai quôc tê vân con nh ng han chê.

́ ́ ̀ ̀ ̣ ợ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ Vi vây, viêc ky kêt EVFTA bên canh viêc tao ra điêu kiên thuân l ́   i cho xuât

̃ ́ ́ ́ ̀ ̣ ơ ̃ ư ử ̉ ̉ ̣ ̣ ̉ ̣ ̉ ́ khâu nông san cung tao ra nh ng th  thach đôi măt v i cac hanh đông bao hô cua

́ ̣ ̉ ̣ ̣ ̀ quôc gia nhâp khâu cho nganh Nông nghiêp Viêt Nam.

̀ ̃ ́ ́ ứ ơ ươ ̣ ̣ 6.1.3. ̀ Đáp  ng hang rao ky thuât đôi v i th ng mai TBT

́ ̃ ́ ́ ́ ư ́ ơ ươ ̣ ự ̉ ̣ ̣ Đôi v i EVFTA, cung giông nh  tât ca cac Hiêp đinh th ng mai t ́  do khac,

́ ́ ự ươ ̣ ̣ ̣ ̣ ̀ ́ trong xu thê hôi nhâp va t do hoa th ́ ơ ư ng mai, Viêt Nam, v i t ̀  cach la n ́ ́ ươ   c xuât

̃ ́ ́ ̀ ́ ́ ́ ư ̉ ̉ ̉ ̉ ̉ ̣ ̣   khâu, se phai đap  ng cac tiêu chuân (rao can) cua cac quôc gia thuôc EU. Trong môt

́ ̀ ̀ ̃ ợ ở ư ́ ư ươ ự ̣ ̉ ̣ ́ sô tr ̀ ươ ng h p, ́  nh ng m c đô khac nhau, cac rao can th ́   ng mai nay trên th c tê

̃ ́ ́ ́ ́ ́ ̀ ̃ ư ́ ơ ự ̣ ̉ ̣ ̣ ́ ́   đa co nh ng tac đông tiêu c c đôi v i phat triên kinh tê noi chung va hoat đông xuât

́ ́ ́ ́ ́ ́ ơ ư ̉ ̉ ̣ ̣ ̉ ̣ khâu nông san noi riêng, đăc biêt đôi v i cac quôc gia đang phat triên nh  Viêt Nam.

̃ ̀ ̃ ư ̀ ư ̣ ̣ ̉ ̉ ̣ ̣ ̣ ̃ ́   Trong nh ng năm v a qua, hoat đông xuât khâu nông san đa la môt hoat đông mui

́ ́ ́ ̀ ́ ̃ ̃ ư ́ ơ ̣ ̉ ̣ ́ ư    ­ xa hôi. Tuy nhiên, do ch a nhon, co nh ng đong gop to l n vao phat triên kinh tê

́ ̀ ̃ ́ ́ ́ ̃ ́ ́ ́ ̣ ̣ ̉ ̣ năm ro cac quy đinh co tinh chât băt buôc d ́ ̀ ̣ ươ i dang cac rao can ky thuât nên nhiêu

̀ ̃ ́ ̀ ̃ ́ ́ ̉ ̉ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ lô hang xuât khâu cua Viêt Nam đa bi tra lai, thâm chi, môt sô măt hang đa bi suy

̀ ̀ ́ ́ ́ ̀ ượ ̉ ̣ ̉ ̣ ̉ ̣ ̣ ́ giam nghiêm trong ca vê sô l ́   ng va kim ngach xuât khâu; ca biêt co măt hang mât

̀ ̀ ̀ ́ ́ ́ ơ ở ̣ ̣ ̣ ̉ ̉ thi tr ̀ ̣ ươ ng. Vi vây tr  ngai đâu tiên đôi v i doanh nghiêp xuât khâu nông san đâu tiên

́ ̃ ́ ́ ̀ ̃ ượ ̉ ̉ ̉ ̉ ̣ ̉ ̉ ̣ ̣ phai kê đên hiêu ro hiêu đung cac quy đinh vê rao can ky thuât TBT đ c quy đinh

̃ ́ ́ ư ẩ ậ ỹ ̣ ̉ trong EVFTA cung nh  cac quy đinh liên quan đên Quy chu n k  thu t, Tiêu chuân

̀ ̃ ́ ́ ́ ́ ̀ ư ợ ượ ̣ ̉ ̣ ̉ ky thuât, Thu tuc đanh gia h p quy, va t ng b ́ ́ ư ươ c đap  ng đ ̀ c cac tiêu chuân nay,

̃ ̀ ́ ́ ́ ́ ơ ự ̣ ̉ ̉ ̣ đông nghia v i viêc gia tăng chi phi san xuât khi phai th c thi cac quy đinh nghiêm

76

́ ́ ̃ ́ ̀ ̀ ́ ́ ́ ư ứ ư ượ ̣ ngăt nay. Ngoai ra, cung giông nh  quy tăc xuât x , nêu không đap  ng đ ̀   c cho du

̀ ̀ ̃ ̀ ̀ ́ ̃ ộ ượ ư ̉ ̉ ̣ ̉ ̣ chi la m t tiêu chuân thi măt hang nông san se không đ ́   c ap dung  u đai vê thuê

́ ̀ ́ ̣ ̣ ̣ ́ quan, muc đich cuôi cung đ ́ ượ ươ ng t c h ́ ́ ơ i khi ky kêt Hiêp đinh.

́ ̀ ́ ế ề ự ệ ả ả ̣ ̣ ̉ 6.1.4. Đ m b o th c hi n cam k t v  cac biên phap vê sinh va kiêm

dicḥ

́ ̀ ́ ́ ̃ ̣ ự ̣ ̉ ̉ ̉   Khi EVFTA co hiêu l c, cung la luc doanh nghiêp xuât khâu nông san phai

̀ ́ ̀ ̀ ́ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ tuân thu quy trinh, quy đinh nghiêm ngăt vê cac biên phap vê sinh va kiêm dich. EU

ị ườ ệ ộ ố ề ả ứ ệ ế ẻ ấ là th  tr ặ ng đ c bi t quan tâm đ n v n đ  b o v  cu c s ng, s c kho  con

ườ ự ự ệ ệ ả ả ẩ ậ ậ ộ ng i, v t nuôi, đ ng th c v t thông qua vi c đ m b o v  sinh th c ph m và

ệ ậ ẩ ặ ị ị ngăn ch n các d ch b nh, chính vì v y, các tiêu chu n, các quy trình, quy đ nh,

ạ ộ ệ ề ẩ ậ ằ ả ắ ầ ộ ả   ế đi u ki n, yêu c u b t bu c liên quan đ n ho t đ ng nh p kh u nh m b o đ m

ậ ủ ặ ự ự ệ ẩ ồ ị an toàn th c ph m và ngăn ch n s  xâm nh p c a các d ch b nh có ngu n g c t ố ừ

ự ậ ề ượ ấ ọ ừ ộ ộ đ ng th c v t là m t trong các v n đ  đ c EU coi tr ng, t ứ    đó mà các hình th c

ề ấ ụ ể ệ ạ ừ ầ ư ủ c a các bi n pháp SPS mà EU đ a ra đ u r t c  th  và đa d ng (t yêu c u v ề

ấ ượ ề ề ươ ệ ế ch t l ng, v  bao bì, v  quy trình đóng gói, ph ứ ậ   ng ti n cho đ n cách th c v n

ể ể ộ ị ươ ấ ẫ ố ệ ự ậ chuy n đ ng th c v t, ki m d ch, ph ng pháp l y m u, th ng kê…). Vi t Nam

ủ ả ấ ả ẩ ướ ẫ ị ph i tuân th  theo t t c  các tiêu chu n, h ế ng d n và khuy n ngh  mang tính

ữ ở ọ ơ qu c t ố ế ượ , đ c ban hành b i các c  quan h u quan có vai trò quan tr ng trong lĩnh

ố ớ ự ự ẩ ẩ ẩ   ự ệ v c v  sinh an toàn th c ph m, đ i v i an toàn th c ph m, đó là các tiêu chu n,

ướ ự ự ế ẩ ẫ ỷ ị h ế   ng d n và khuy n ngh  do U  ban An toàn th c ph m xây d ng liên quan đ n

ư ượ ự ụ ẩ ấ ố ố ừ các ch t ph  gia th c ph m, thu c thú y và d  l ng thu c tr ấ   ạ  sâu, t p ch t,

ươ ẫ ố ướ ẫ ph ấ ng pháp phân tích và l y m u, các mã s  và h ề ự ng d n v  th c hành v ệ

ố ớ ứ ẻ ộ ẩ ậ ướ ế ẫ sinh; đ i v i s c kho  đ ng v t, đó là các tiêu chu n, h ng d n và khuy n ngh ị

ượ ự ướ ự ả ợ ủ ể ậ ộ ị đ c xây d ng d i s  b o tr  c a Văn phòng Ki m d ch đ ng v t qu c t ố ế ố   ; đ i

ự ậ ẩ ướ ố ế ượ ẫ ị ớ v i th c v t, đó là các tiêu chu n, h ế ng d n và khuy n ngh  qu c t đ c xây

ướ ự ả ợ ủ ư ướ ự ậ ệ ả ự d ng d i s  b o tr  c a Ban Th  ký Công c B o v  Th c v t Qu c t ố ế ợ    h p

ổ ứ ạ ộ ự ổ ướ ả tác cùng các t ch c khu v c ho t đ ng trong khuôn kh  Công ự   ệ c B o v  Th c

ậ v t Qu c t ố ế .

77

ứ ệ ượ ủ ẩ ẩ Vi c đáp  ng đ ố   c các tiêu chu n, tuân th  các quy trình theo chu n qu c

ự ề ệ ộ ệ ế ạ t t o ra m t áp l c v  chi phí cho các doanh nghi p Vi ố ớ t Nam. Đ i v i các th ị

ườ ứ ư ế ấ ố ượ ẩ ỏ tr ng cao c p nh  EU, n u mu n đáp  ng đ c các tiêu chu n đó, đòi h i các

ệ ệ ề ườ ạ ộ ề ả ả ợ ỉ doanh nghi p Vi t, trong nhi u tr ấ   ng h p ph i đi u ch nh ho t đ ng s n xu t

ươ ẫ ớ ụ ệ ế ấ ả ặ ho c ph ng pháp s n xu t, áp d ng công ngh  tiên ti n..., nghĩa là d n t i chi

ố ớ ủ ị ư ể ố ệ phí tuân th  b  gia tăng. Đ i v i qu c gia đang phát tri n nh  Vi t Nam, ph ươ   ng

ễ ả ấ ẫ ứ ư ự ế ề ợ ồ th c nuôi tr ng và th c ti n s n xu t v n còn nhi u thi u sót, ch a phù h p đ ể

ượ ự ế ệ ặ ấ ứ đáp  ng đ c các bi n pháp SPS nghiêm ng t. Th c t ề   ẫ  cho th y v n còn nhi u

ệ ồ ạ ữ ủ ố ệ khác bi ọ t quan tr ng t n t ẩ i gi a các tiêu chu n qu c gia c a Vi t Nam và các

ố ế ố ớ ự ự ứ ề ẩ ẩ tiêu chu n qu c t ỏ    đ i v i các lĩnh v c chính v  an toàn th c ph m và s c kh e

ố ớ ệ ấ ẩ ả ấ ả   ả trong s n xu t nông nghi p. Và ngay c  các tiêu chu n th p, đ i v i các nhà s n

ỏ ẻ ọ ữ ấ ỗ xu t quy mô nh , ỏ nh ng công ty nh  l ệ ờ   ứ  d c theo chu i cung  ng nông nghi p r i

ể ế ề ầ ứ ẩ ẩ ế ạ r c, thi u hi u bi ỏ   ự t v  các tiêu chu n an toàn th c ph m và yêu c u s c kh e

ứ ể ượ cũng khó có th  đáp  ng đ c.

ộ ạ ế ữ ệ ả ố ế ệ ặ M t h n ch  n a mà Vi t Nam đang ph i đ i m t đó là vi c thi u thông tin

ễ ậ ờ ộ ơ ữ ị k p th i, các b  ngành và các c  quan h u quan có liên quan đã ch m tr  trong

ả ứ ệ ạ ế ệ ả ờ vi c ph n  ng l i và thông báo cho các doanh nghi p. K t qu  là, th i gian các

ượ ị ả ứ ể ể ầ công ty có đ c đ  đáp  ng các yêu c u SPS này đã b  gi m đáng k , làm tăng

ườ ể ạ ế ặ ả ẩ ấ ợ ơ chi phí và trong tr ng h p n ng h n, có th  h n ch  kh  năng xu t kh u.

ườ ị ườ ấ ợ ộ ấ L y tr ẩ ng h p xu t kh u tiêu sang th  tr ụ   ng Tây Ban Nha là m t ví d ,

ề ứ ộ ự ượ ả ặ ả ị ừ ộ ố m t hàng này ph i ch u các rào c n v  m c đ  d  l ng thu c tr  sâu (B  Nông

ệ ệ ể ệ nghi p và phát tri n Nông thôn, 2015). Tuy nhiên, doanh nghi p Vi t ch  bi ỉ ế ế   t đ n

ề ươ ả ừ ứ ệ ề ạ đi u này qua các ph ng ti n truy n thông đ i chúng ch  không ph i t ầ    các đ u

ố ơ ệ ạ ươ ệ ạ m i c  quan ban ngành là đ i di n th ạ ủ ng m i c a Vi t Nam t i Tây Ban Nha.

́ ́ ́ ́ ́ ̀ ̀ ́ ̣ ươ ̣ ̉ Liên quan đên môt thi tr ̀ ̉  ư ng nôi tiêng kho tinh nh  EU, lam thê nao co thê

́ ́ ̀ ́ ̀ ̀ ượ ượ ̉ ̣ ̉ ̣ ̉ ̣ v t qua đ c tât ca cac biên phap va tiêu chuân vê vê sinh va kiêm dich th c s ự ự

́ ̀ ́ ̀ ́ ̃ ư ử ơ ̣ ̣ ̣ la môt th  thach l n cho doanh nghiêp cung nh  cac Bô nganh liên quan.

ề ộ ạ ủ ệ ả ẩ ấ ấ 6.1.5. Các v n đ  n i t i c a doanh nghi p xu t kh u nông s n

78

̀ ́ ́ ̀ ́ ́ ư ̣ ̉ ̣ ̣ ̉ ́ ̣   Ngoai cac vân đê liên quan cu thê đên hoat đông xuât khâu, giông nh  moi

́ ̀ ̀ ̀ ̀ ́ ́ ́ ̣ ̣   doanh nghiêp noi riêng va nên kinh tê noi chung khi tham gia vao qua trinh hôi

́ ́ ́ ́ ̀ ́ ́ ̀ ượ ̣ ̉ ̣ ̉ nhâp kinh tê quôc tê, lam thê nao đê nâng cao chât l ng lao đông, cai tiên quy

̀ ̀ ̃ ́ ́ ́ ̀ ơ ượ ̣ ̉ ̣ ́ trinh ky thuât nhăm giam b t chi phi, nâng cao năng suât lao đông va chât l ng

̀ ̀ ̀ ́ ̉ ̉ ̉ ̉ ̣ ̉ ̣ ̉ ̉ ̣ san phâm đê không chi đat tiêu chuân nhâp khâu vao EU ma con co kha năng canh

́ ́ ́ ̀ ́ ̀ ́ ơ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ̉ ̀ ́ tranh v i cac doanh nghiêp nôi đia cua cac quôc gia co trinh đô phat triên hang đâu

̀ ́ ̃ ́ ̀ ́ ́ ơ ́ ư ́ ơ ̣ ̣ ̣ ́ thê gi ́ ́ ̣   i cung la môt vân đê nh c nhôi đôi v i cac doanh nghiêp, cac Hiêp hôi

́ ́ ̀ ̀ ́ ̀ ́ ́ ́ ư ơ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣   nganh hang. Đăc biêt đôi v i môt quôc gia co nên kinh tê đang phat triên nh  Viêt

́ ́ ̀ ̀ ự ượ ơ ượ ̣ ̣ ̣ Nam, đôi v i nganh Nông nghiêp, l c l ng lao đông không đ ́ ơ   c đao tao v i

̀ ́ ̀ ́ ̀ ̀ ́ ́ ́ ̀ ̣ ̣ điêu kiên tôt nhât, con thiêu cac lao đông tay nghê cao va cac dây chuyên công nghê ̣

́ ́ ̃ ́ ́ ̀ ̀ ̀ ơ ử ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ hiên đai, thi đây se luôn la môt th  thach trong dai han đôi v i hoat đông xuât khâu

nông san.̉

ố ớ ẩ ả ậ 6.2. Đ i v i nh p kh u nông s n

ự ạ ạ ị ườ 6.2.1. Áp l c c nh tranh t i th  tr ng trong n ướ c

ế ệ ệ ứ ướ ơ ộ ẩ ị Ký k t Hi p đ nh EVFTA, Vi t Nam đ ng tr ấ c c  h i xu t kh u nông

ị ườ ế ờ ậ ấ ồ ả ớ s n l n vào th  tr ng khó tính b c nh t trên th  gi ả ẵ    cũng đ ng nghĩa ph i s n

ậ ồ ạ ế ấ ứ ừ ẩ ả ượ ệ sàng cho vi c ti p nh n t các s n ph m có xu t x  t EU luôn đ c đánh giá

ề ấ ượ ự ề ệ ế ẫ ẩ cao v  ch t l ự   ẫ ng, v  sinh an toàn th c ph m, m u mã. Đi u này d n đ n áp l c

ớ ạ ị ườ ộ ị ủ ạ c nh tranh vô cùng l n t i th  tr ng n i đ a.Hàng hóa c a EU khi đi vào Vi ệ   t

ẽ ễ ế ạ ả ậ ẩ ả ơ ị Nam s  d  dàng h n và gi m giá m nh do không ph i ch u thu  nh p kh u. H ệ

ụ ả ệ ấ ả ả ẩ ị ườ qu  là, vi c tiêu th  s n ph m s n xu t trong n ướ ạ c t i th  tr ộ ị ẽ ặ   ng n i đ a s  g p

ữ ẽ ẹ ấ ả ả ậ ạ   khó khăn, th m chí s  có nh ng ngành ph i thu h p s n xu t do không c nh

tranh đ c.ượ

ế ạ ủ ự ủ ề ẩ ậ ặ ớ ố V i nhi u m t hàng v n là ch  l c, th  m nh c a EU nh p kh u vào Vi ệ   t

ư ữ ả ẩ ừ ữ ế ế ị ợ ự ẩ Nam nh  s a và các s n ph m t s a, th t l n, gà, bò, th c ph m ch  bi n, đ ồ

ẽ ượ ế ừ ả ứ ố ố u ng, thu c lá s  đ c gi m thu , t ả   ạ  đó gia tăng s c ép c nh tranh cho nhà s n

ấ ướ ỉ ề ấ ượ ề ệ xu t trong n c, không ch  v  giá mà còn v  ch t l ự   ng và v  sinh an toàn th c

ẩ ượ ấ ợ ự ặ ấ ặ ph m. Ngành đ c d  báo g p b t l i nh t là chăn nuôi. Các m t hàng trong

79

ề ộ ụ ể ư ị ế ả ngành chăn nuôi đ u có l trình gi m thu  trong vòng 10 năm, c  th  nh  th t gà

ộ ữ ẩ ả ị ị ợ và th t l n, có l trình dài (8 ­ 10 năm) trong khi th t bò, s a và các s n ph m t ừ

ộ ả ị ợ ế ữ s a có l trình gi m nhanh (t ừ ướ  d i 1 năm đ n 3 năm). Th t l n, gà, bò: Vi ệ   t

ố ớ ố ớ ế ế ỏ ị ị ợ   Nam cam k t xóa b  thu  quan sau 3 năm đ i v i th t bò; 7 năm đ i v i th t l n

ố ớ ố ớ ạ ị ị ợ đông l nh, 9 năm đ i v i các nhóm th t l n khác; và 10 năm đ i v i th t gà. Nh ư

ự ạ ặ ớ ẽ ố ậ ở ớ ẩ   ậ v y, ngành chăn nuôi s  đ i m t v i áp l c c nh tranh l n b i hàng nh p kh u

ị ợ ữ ạ ừ t Tây Ban Nha, Đan M ch (th t l n), Pháp, Hà Lan (s a), Ba Lan...

ệ ệ ệ ệ ả ổ ơ Vi t Nam hi n có t ng đàn bò kho ng 5,6 tri u con; h n 5,3 tri u con bò

ế ớ ề ố ượ ứ ứ ệ ầ ợ ị ị ệ th t; 328 tri u gia c m và 27 tri u con l n…đ ng th  2 th  gi i v  s  l ng v t,

ề ợ ề ổ ứ ứ ứ ề Ở ệ th  4 v  l n, th  6 v  trâu và th  13 v  t ng đàn bò. châu Á, Vi t Nam ch ỉ

ố Ấ ứ ộ ộ ế x p sau Trung Qu c,  n Đ  và Indonesia (H i Th c ăn chăn nuôi, 2015).

ử ụ ủ ả ấ ậ ộ ị Theo nh n đ nh c a Liên minh các nhà s n xu t và s  d ng lao đ ng trong

ệ ả ấ ẩ ộ ị ngành th t châu Âu (UPEMI), hi n có kho ng 100 nhà xu t kh u thu c các n ướ   c

ượ ấ ẩ ấ ị ệ ế ừ EU đã đ c c p phép xu t kh u th t vào Vi t Nam, trong đó 40% đ n t Ba Lan.

ự ế ẩ ả ậ ướ ở ứ Th c t ghi nh n, giá thành s n ph m chăn nuôi trong n m c khá cao, cao c

ớ ướ ấ ượ ộ ố ồ ờ ả ơ h n 25 ­ 30% so v i các n c thu c kh i EU. Đ ng th i, ch t l ẩ   ng s n ph m

ự ệ ậ ẩ ộ ỏ và an toàn v  sinh th c ph m còn kém. Vì v y, m t khi xóa b  hàng rào thu ế

ệ ự ị ợ ẩ ừ ậ quan, EVFTA có hi u l c thì lúc đó giá th t l n, bò, gà nh p kh u t EU s  r ẽ ẻ

ứ ệ ế ẩ ả ớ ị ế ề ứ ơ h n so v i m c giá hi n nay (thu  v  m c 0%) khi n các s n ph m th t Vi ệ   t

ự ề ị Nam ch u nhi u áp l c.

ự ạ ế ủ ệ ạ 6.2.2. Năng l c c nh tranh h n ch  c a doanh nghi p trong n ướ c

ự ủ ệ ệ ướ Hi n nay, năng l c canh tranh c a các doanh nghi p trong n c đang ở ứ    m c

ụ ế ề ầ ắ ả ấ th p, và còn nhi u y u kém c n ph i kh c ph c, nguyên nhân đ n t ế ừ ộ ạ ủ   i c a  n i t

ế ố ề ư ệ ườ các doanh nghi p cũng nh  các y u t v  môi tr ệ   ng kinh doanh. Doanh nghi p

ệ ộ ự ượ ớ ấ ộ ả nông s n Vi t Nam v i trình đ  l c l ộ   ng lao đ ng còn kém, năng su t lao đ ng

ế ế ế ề ề ệ ấ ố th p, thi u th n v  các quy trình, dây chuy n công ngh  tiên ti n, khi n cho

ự ạ ị ườ ậ ộ năng l c c nh tranh trên th  tr ng h i nh p là khó khăn.

80

ủ ủ ạ ố ệ ị ườ ố ế Bên c nh đó, đ i th  c a Vi t Nam trên th  tr ng qu c t khi tham gia vào

ế ừ ệ ầ ố ớ ộ EVFTA chính là các doanh nghi p đ n t các qu c gia v i trình đ  hàng đ u trên

ế ớ ữ ự ệ ạ ớ th  gi i, không nh ng v i năng l c c nh tranh cao, kinh nghi m tham gia th ị

ườ ố ế ậ ụ ơ ộ ệ ả ạ ớ ị tr ng qu c t dày d n cùng v i kh  năng t n d ng các c  h i mà các Hi p đ nh

ươ ạ ự ạ ộ ứ ủ ớ ữ ạ ố th ng m i t do mang l i, đây chính là nh ng đ i th  l n, t o ra m t s c ép

ệ ề ả ệ ặ n ng n  lên các doanh nghi p nông s n Vi t Nam.

ệ ệ ệ ạ ơ ế Vi c ký k t FTA Vi t Nam ­ EU cũng t o ra nguy c  các doanh nghi p Vi ệ   t

ư ế ơ ị ệ ẫ ự ơ Nam b  thôn tính, cũng nh  tăng nguy c  khi n Vi t Nam r i vào “b y t do hóa

ươ ế ạ ế ướ ữ ả ộ th ng m i” n u kinh t trong n c không có nh ng c i cách sâu r ng.

ư ậ ề ặ ệ ấ ệ ể Nh  v y, v n đ  đ t ra là làm sao doanh nghi p Vi t có th  duy trì năng

ị ườ ộ ị ượ ệ ị ự ạ l c c nh tranh trong th  tr ng n i đ a, tránh đ ế c vi c b  chi m lĩnh th  tr ị ườ   ng

ấ ạ ị ườ ủ và th t b i ngay chính th  tr ố ng c a qu c gia mình.

ặ ộ ố ớ ế ả ả ẩ ả ắ M c dù l trình c t gi m thu  kéo dài đ i v i các s n ph m nông s n là

ụ ể ệ ộ ệ ẩ ờ m t công c  đ  cho các doanh nghi p Vi ị ể ề   t Nam có th i gian chu n b  đ  đi u

ổ ỉ ươ ự ủ ứ ch nh, thay đ i ph ư   ng th c kinh doanh và nâng cao năng l c c a mình, nh ng

ế ộ ứ ệ ấ ộ ị ố ớ đ i v i EVFTA là Hi p đ nh có m c đ  cam k t r ng và sâu nh t trong t ấ ả  t c

ệ ị ươ ạ ự ệ ế các Hi p đ nh th ng m i t do t ừ ướ  tr ầ   c đ n nay, các doanh nghi p cũng c n

ể ứ ữ ế ể ả ả ượ ị ườ ph i phát huy h t kh  năng đ  có th  đ ng v ng đ c trên chính th  tr ng Vi ệ   t

Nam.

ố ớ ầ ư ệ ủ ệ 6.3. Đ i v i đ u t trong nông nghi p c a Vi t Nam

ề ậ ở ư ầ ị ướ ớ Nh  đã đ  c p ệ  các ph n trên, Hi p đ nh EVFTA h ng t ệ ạ i vi c t o ra

ộ ườ ầ ư ậ ợ ạ m t môi tr ng đ u t và kinh doanh minh b ch, thông thoáng và thu n l i cho

ầ ư ệ ủ ể ệ ụ ự các nhà đ u t và doanh nghi p c a hai bên. Đ  hi n th c hoá m c tiêu này, Vi ệ   t

ế ề ị ầ ư ụ ơ ả ỗ Nam và EU đã đi xa h n cam k t v  d ch v  và đ u t ự    mà m i bên ph i th c

ầ ư ệ ổ ầ ư hi n trong khuôn kh  WTO. Tuy nhiên đ u t vào đâu, đ u t ư ế  nh  th  nào,

ề ả ị ạ ữ ả ẩ ầ ầ ả ạ ở nh ng tr  ng i nào c n ph i chú ý, n n t ng nào c n ph i chu n b  l ấ i là v n đ ề

ệ ệ mà Nông nghi p Vi ả t Nam ph i quan tâm.

81

ạ ộ ầ ư ở ị ươ ủ ệ ị ề EVFTA quy đ nh v  ho t đ ng đ u t Ch ồ   ng 8 c a Hi p đ nh bao g m:

ụ ụ ả ả ổ Các nghĩa v  và khuôn kh  qu n lý chung áp d ng cho c  hai bên và các nghĩa v ụ

ở ử ị ườ ụ ể ủ ạ ộ ấ ậ ỗ ớ m  c a th  tr ể ng c  th  c a m i bên. Có th  nh n th y v i ho t đ ng Nông

ệ ẫ ượ ẽ ở ả ả ệ ậ ẫ nghi p v n đ ộ ạ c b o h  m nh m c  Vi t Nam và EU, chính vì v y v n còn

ế ề ự ệ ẫ ặ ậ ượ ự ít các cam k t v  lĩnh v c Nông nghi p. M c dù v y, EVFTA v n đ c d  báo

ề ơ ở ể ề ờ ớ ẽ ề ệ ơ là ti n đ  c  s  đ  trong th i gian t i s  có nhi u h n các doanh nghi p châu Âu

ệ ệ ẻ ầ ư đ u t vào Vi ự t Nam, trong đó có lĩnh v c nông nghi p và bán l ứ   ậ . EU nh n th c

ề ạ ả ạ ặ ệ ề rõ các m t hàng cà phê, h t đi u và nhi u lo i nông s n Vi ế ạ   t Nam có th  m nh

ệ ị ườ ộ ỉ ấ ườ ị ổ ị và Vi t Nam không ch  là m t th  tr ẫ ng h p d n có môi tr ng chính tr   n đ nh

ơ ộ ợ ử ể ể ề ẩ ấ và nhi u c  h i h p tác, mà còn là đi m trung chuy n, c a ngõ xu t kh u hàng

ướ ự hóa sang các n c trong khu v c.

ứ ươ ệ ệ ố Đ ng trên c ị ủ ng v  c a Vi t Nam, Vi ỳ ọ   t Nam luôn mong mu n và k  v ng

ờ ố ư ệ ị ạ ơ ộ ợ ộ khi đ a Hi p đ nh đi vào đ i s ng, mang l ồ   ớ i c  h i h p tác m i cho c ng đ ng

ệ ặ ệ ệ ậ ố doanh nghi p hai bên, đ c bi t Vi t Nam mong mu n EU công nh n quy ch ế

ệ ữ ự ớ ổ kinh t ế ị ườ  th  tr ng cho Vi ằ   ỗ ự ả t Nam d a trên nh ng n  l c c i cách, đ i m i nh m

ạ t o ộ m t

ườ ầ ư ậ ợ ạ môi tr ng đ u t minh b ch và thu n l ấ i nh t.

ạ ộ ầ ư ệ 6.3.1. Ho t đ ng thu hút đ u t vào Vi t Nam

ự ế ậ ằ ầ ư ố ầ ư ệ Th c t ghi nh n r ng s  nhà đ u t EU đ u t vào Vi ấ   t Nam còn th p,

ế ế ự ệ ệ ả ấ ở nh t là lĩnh v c nông nghi p, ch  bi n nông s n. S  dĩ các doanh nghi p còn e

ạ ầ ư ự ệ ặ ả ạ ộ ng i đ u t ặ  vào lĩnh v c nông nghi p m t m t do m t hàng nh y c m không

ự ự ượ ạ ầ ư ướ ế ế ệ ề ậ ồ ộ th c s  đ c t o đi u ki n ti p c n đ n ngu n đ u t n ặ   c ngoài, m t m t

ầ ư ự ự ả ậ ợ ư ấ ể khác các nhà đ u t ch a th c s  c m th y thu n l ọ i và tri n v ng khi đ u t ầ ư

vào ngành này.

ứ ấ ệ ầ ư ủ ộ ế Th  nh t, Vi t Nam còn t ử ụ    ch  đ ng, s  d ng hi u chính sách thu hút đ u t

ố ồ ở ử ị ườ ạ ầ ư ngu n v n và công ngh ệ ệ. Bên c nh vi c m  c a th  tr ng đ u t ự    vào lĩnh v c

ố ự ệ ậ ừ ự ầ Nông nghi p, nh n dòng v n t do hóa t ể  khu v c phát tri n hàng đ u th  gi ế ớ   i,

ậ ự ầ ư ừ ự ế ể ậ ố ộ nh n s  đ u t t ọ    các t p đoàn đa qu c gia, có th  tác đ ng tích c c đ n m i

82

ặ ủ ề ế ặ ệ ố ớ ề ế ư ệ ể m t c a n n kinh t , đ c bi t đ i v i n n kinh t đang phát tri n nh  Vi t Nam,

ầ ỉ ệ ệ ế ạ ộ ố thì các doanh nghi p và B  ngành cũng c n t nh táo đ i di n và có k  ho ch s ử

ả Ở ộ ệ ộ ồ ố ợ ươ ệ ụ d ng ngu n v n này m t cách h p lý và hi u qu . m t ph ng di n khác, t ự

ể ả ố ướ ế do luân chuy n v n không ph i lúc nào cũng đem l ạ ợ i l i ích cho n ậ   c ti p nh n

ể ả ố ớ ưở ị ườ ầ ư đ u t . Dòng v n vào có quy mô l n có th  gây ra  nh h ế ng đ n th  tr ng tài

ư ớ ữ ệ ả ả s n nói chung cũng nh  t ệ   ấ ụ ể ư i nh ng ngành s n xu t c  th  nh  Nông nghi p. Hi n

ể ế ề ữ ẽ ế ố ượ t ng phát tri n kinh t ằ    quá nóng và không b n v ng cu i cùng s  k t thúc b ng

ế ẹ ụ ự ố ố ự ổ ỡ s  đ  v  khi bong bóng kinh t ộ  x p xu ng. S  ph  thu c vào dòng v n vào cũng

ế ẫ ơ ướ ủ ả ố ừ ề làm cho n n kinh t ả  m n c m h n tr c các cú s c và kh ng ho ng t bên

ặ ệ ườ ướ ế ự ể ngoài, đ c bi t là trong tr ợ ng h p n ố c đang phát tri n v n còn thi u s  linh

ế ấ ế ệ ệ ẫ ạ ầ ho t c n thi t trong c u trúc kinh t ố ớ . Đ i v i Vi t Nam, Nông nghi p v n là

ố ễ ề ả ọ ự ư ế ề ể ngành g c r , n n t ng cho m i s  phát tri n, n u nh  không đi u ti ế ượ t đ ộ   c m t

ệ ệ ế ả ạ ợ ổ ỉ ồ ự   cách linh ho t, h p lý và hi u qu , không ch  khi n cho vi c phân b  ngu n l c

ệ ả ả ả ở ưở ế ấ tr  nên kém hi u qu  mà còn có kh  năng  nh h ệ   ề ng x u đ n n n Nông nghi p.

ườ ơ ớ ệ ượ ấ ấ ợ ố ồ ạ ườ Trong tr ng h p x u, nguy c  l n nh t là hi n t ng rút v n t th ễ   ng di n

ộ ề ờ ố ụ ạ ả ấ ế ra b t ng , v n FDI vào s t gi m nhanh và m nh trong m t n n kinh t ph ụ

ộ thu c vào FDI.

ứ ệ ủ ế ậ ố ồ Th  hai, k ệ   ả h  năng ti p nh n ngu n v n và công ngh  c a doanh nghi p

ộ ấ ề ặ ủ ệ ả ệ ớ còn y u.ế  M t v n đ  đ t ra v i doanh nghi p nông s n c a Vi ệ   t Nam là vi c,

ướ ơ ộ ế ệ ế ậ ồ ố ứ đ ng tr c c  h i ti p nh n ngu n v n và công ngh  tiên ti n, doanh nghi p s ệ ẽ

ớ ề ơ ấ ấ ượ ự ề ổ ả c i cách, đ i m i v  c  c u, v  nhân s , nâng cao ch t l ề   ộ ng lao đ ng, đi u

ườ ố ế ượ ư ế ể ế ậ ượ ỉ ch nh đ ng l i chi n l c kinh doanh nh  th  nào đ  ti p nh n đ c và phát

ố ợ ế ướ ự ệ ầ ộ huy t i đa các l i th  đó. Nhà n ế   c, B  ngành cũng c n th c hi n đúng cam k t

ấ ộ ườ ầ ư ủ ễ ạ ả ị cung c p m t môi tr ng đ u t đ  tính minh b ch và kh  năng d  đoán đ nh

ể ớ m i có th ả đ m ả b o thu hút

ượ ơ ộ ầ ư ướ ạ ầ ư đ u t ậ ụ  và t n d ng đ c c  h i mà đ u t n c ngoài mang l i.

ệ ặ ệ ầ ư ướ ế ậ ầ M t khác, doanh nghi p Vi t Nam ti p nh n đ u t n ế   c ngoài c n ti p

ầ ư ộ ậ ậ ự ủ ườ ợ ị nh n đ u t ọ  m t cách th n tr ng, nâng cao tính t ch , tránh tr ng h p b  các

83

ệ ướ ị ườ ế ế doanh nghi p n c ngoài “thôn tính”, chi m lĩnh th  tr ng, chi m lĩnh các ngành

ệ ọ hàng quan tr ng trong Nông nghi p.

ạ ộ ầ ư ị ườ ủ ệ 6.3.2. Ho t đ ng đ u t vào th  tr ng EU c a các doanh nghi p nông

ệ ả s n Vi t Nam

ệ ề ề ứ ữ ầ V  lề ĩnh v c đ u t ự ầ ư, Vi t Nam c n có nh ng nghiên c u v  ti m năng phát

ể ủ ề ể ủ ể ệ ề ạ ặ ả ế   tri n c a m t hàng, v  kh  năng c a doanh nghi p (v  đi m m nh và đi m y u)

ướ ế ị ầ ư ạ ư ị ườ ướ ặ ệ tr c khi đ a ra quy t đ nh đ u t t i th  tr ng n c ngoài, đ c bi ộ t là m t th ị

ườ ư ầ tr ng khó tính và yêu c u cao nh  EU.

ự ế ơ ấ ầ ư ự ướ ủ ệ Trên th c t , trong c  c u lĩnh v c đ u t ra n c ngoài c a Vi t Nam,

ự ệ ế ỷ ọ ả Nông nghi p không ph i là lĩnh v c chi m t ả    tr ng cao, EU cũng là không ph i

ị ườ ề ự ầ ư ủ ệ ệ là th  tr ng có nhi u s  đ u t c a các doanh nghi p Vi t Nam và các doanh

ầ ư ệ ế ệ ả ả ướ ấ nghi p nông s n hi n có kh  năng ti n hành đ u t ra n c ngoài đang còn r t ít.

ự ủ ệ ệ ầ ư t Nam khi tham gia đ u t V  nề ăng l c c a doanh nghi p Vi

ướ ầ ư ự ặ ờ ệ ướ n c ngoài , m c dù th i gian qua, các d  án đ u t nông nghi p ra n c ngoài

ự ẫ ấ ị ữ ữ ư ặ ạ ạ đã đ t nh ng thành công nh t đ nh nh ng bên c nh nh ng m t tích c c v n còn

ộ ố ạ ầ ư ế ướ ừ ữ ạ ồ ạ t n t i m t s  h n ch  trong đ u t ra n c ngoài mà t đó t o ra nh ng thách

ạ ộ ầ ư ứ ị ườ ệ ả ệ th c cho ho t đ ng đ u t vào th  tr ng EU. Doanh nghi p nông s n Vi t Nam

ự ư ệ ệ ớ ố so v i các doanh nghi p đa qu c gia hay các doanh nghi p trong lĩnh v c b u

ệ ừ ữ ễ ả ẫ ỏ chính vi n thông v n là nh ng doanh nghi p v a và nh , kh  năng tài chính, kinh

ị ườ ệ ố ế ư ả ế ố ử ớ ố nghi m trên th  tr ng qu c t cũng nh  kh  năng x  lý, đ i phó v i các y u t

ạ ộ ầ ư ế ộ ứ ướ ữ ủ ế ộ tác đ ng đ n ho t đ ng đ u t còn kém, đ ng tr c nh ng bi n đ ng c a môi

ườ ầ ư ự ầ ư ể ọ ươ ầ ư ả tr ng đ u t ờ , l a ch n th i đi m đ u t , ph ng án đ u t ệ  không hi u qu  là

ả ố ữ ử ệ ệ nh ng th  thách mà doanh nghi p ph i đ i di n.

ề ộ ạ ủ ư ệ ệ ạ ấ Bên c nh đó còn là v n đ  n i t ộ   i c a doanh nghi p nh  vi c huy đ ng

ầ ư ầ ư ự ế ệ ố v n đ u t ồ ự ể ự , thu x p các ngu n l c đ  th c hi n d  án đ u t ụ   ậ  sao cho t n d ng

ồ ự ạ ộ ể ạ ầ ư ố t i đa các ngu n l c đ  đ t thành công trong ho t đ ng đ u t ệ   . Doanh nghi p

ệ ả ự ặ ữ ả ả nông s n Vi t Nam g p ph i s  khác bi ệ ề ị ườ t v  th  tr ng, rào c n ngôn ng , văn

ủ ụ ế ộ ế ị ạ ị ầ ư hóa, th  t c pháp lý, bi n đ ng kinh t , chính tr  t i đ a bàn đ u t ệ  và vi c không

84

ề ẩ ự ủ ữ ế ế ề ấ ở ườ l ả   ng h t các r i ro ti m  n...Nh ng v n đ  này tr c ti p tr  thành các rào c n

ự ệ ế ệ ề ể khi n nhi u doanh nghi p khó khăn trong vi c tri n khai d  án t ạ ướ i n c ngoài

ư ệ ề ả ạ ạ trong khi doanh nghi p chệ a có nhi u kinh nghi m và kh  năng c nh tranh t i th ị

ườ tr ự ng khu v c và qu c t ố ế .

ị ườ ả ớ ế ớ ụ ớ ồ EU là th  tr ng tiêu th  nông s n l n trên th  gi ự   i, đ ng nghĩa v i áp l c

ị ườ ệ ế ả ạ ổ ấ ạ c nh tranh r t cao, th  tr ầ ng bi n đ i đa d ng, yêu c u doanh nghi p ph i có cái

ự ự ả ứ ạ ớ ộ ủ   nhìn bao quát, năng l c d  báo cao và ph n  ng nhanh nh y v i các tác đ ng c a

ị ườ th  tr ng.

ủ ầ ủ ệ ầ ạ ị Bên c nh đó, doanh nghi p cũng c n tuân th  đ y đ  các quy đ nh c a c ủ ơ

ậ ợ ế ầ ư ể ớ quan n ướ ở ạ c s  t i, m i có th  thu n l i ti n hành đ u t ứ   ộ . Đây là m t thách th c

ư ệ ộ ở ố ớ đ i v i các doanh nghi p cũng nh  các B  ngành có liên quan, b i các doanh

ệ ả ệ ế ế ể ạ nghi p nông s n Vi ộ   ả t Nam còn h n ch  trong kh  năng ti p thu, hi u sâu r ng

ư ả ề ậ ứ ự ầ ặ ệ ề ậ v  lu t cũng nh  kh  năng th c thi, đáp  ng các yêu c u v  lu t. Đ c bi t khi đã

ầ ư ạ ế ữ ủ ả ơ ti n hành đ u t t ầ   ế i EU, EU cũng có nh ng c  ch  qu n lý hành vi c a nhà đ u

ệ ặ ị ố ể ư ượ t  đ ằ c nêu rõ trong hi p đ nh, nh m ngăn ch n tham nhũng và t i thi u hóa các

ậ ợ ớ ộ ộ ườ tác đ ng không thu n l i t i xã h i và môi tr ng.

ở ử ị ườ ế ề ớ ư ặ ở V i nhi u cam k t m  c a th  tr ạ   ng nh ng cũng đ t ra không ít tr  ng i

ầ ư ế ậ ư ầ ư ướ ủ ệ trong quá trình ti p nh n đ u t cũng nh  đ u t ra n c ngoài c a Vi t Nam

ệ ự ệ ả ệ ầ ị khi EVFTA có hi u l c, doanh nghi p nông s n Vi ậ t Nam c n nh n đ nh rõ các

ề ử ỗ ợ ủ ệ ọ ộ ấ v n đ  th  thách, và trong vai trò h  tr  quan tr ng c a các Hi p h i ngành hàng

ủ ể ằ ộ ế   ả và các B  ngành có liên quan nh m gi m thi u các r i ro trong quá trình ti n

hành đ u t ầ ư .

ệ ấ ề ở ữ 6.4. V n đ  s  h u trí tu

ở ử ị ườ ế ề ề ế ị Ngoài các quy đ nh m  c a th  tr ng v  thu  quan, các cam k t v  hàng

ạ ộ ư ề ế ươ ạ ị ầ ư ợ ụ rào phi thu  quan cũng nh  v  ho t đ ng th ng m i d ch v  và đ u t , h p tác

ề ở ữ ề ữ ệ ể ấ ấ ộ ố và phát tri n b n v ng... thì v n đ  S  h u trí tu  là m t trong s  các v n đ  th ề ể

ế ượ ạ ấ ch  đ c nh n m nh trong EVFTA.

85

ế ị ươ ạ ả ố Đây là ch  đ nh t ầ   ng đ i nh y c m trong quá trình đàm phán do nhu c u

ệ ệ ả ố ộ ủ c a EU và Vi ề ở ữ t Nam trong b o h  các quy n s  h u trí tu  không gi ng nhau.

ộ ệ ố ề ấ ả ủ ế ề ế   K t qu  c a đàm phán v  v n đ  này trong EVFTA là m t h  th ng các cam k t

ướ ườ ề ở ữ ệ ủ ẩ ả ộ theo h ng tăng c ng các tiêu chu n b o h  quy n s  h u trí tu  c a ch  s ủ ở

ươ ấ ị ứ ữ ế ả ạ ớ ữ h u, t ế ậ ộ   ng  ng v i đó là nh ng h n ch  nh t đ nh trong kh  năng ti p c n r ng

ở ữ ệ ủ ặ ẩ ả ườ ử ụ rãi các s n ph m s  h u trí tu  c a công chúng ho c ng ả   i s  d ng các s n

ứ ủ ậ ẩ ớ ệ ph m này so v i m c c a pháp lu t Vi ệ t Nam hi n hành.

ở ữ ệ ượ ậ ợ ị S  h u trí tu  đ ắ   ế ị c quy đ nh trong EU là ch  đ nh t p h p các nguyên t c,

ẩ ả ộ ệ ả ộ ầ ề ư ự ề ở ữ   yêu c u v  các tiêu chu n b o h  cũng nh  th c thi vi c b o h  các quy n s  h u

ở ữ ự ệ ệ ầ ẩ ẩ ấ ả trí tu . EU là khu v c xu t kh u các s n ph m s  h u trí tu  hàng đ u th  gi ế ớ   i,

ầ ườ ề ở ữ ệ ả ờ ộ ồ do đó có nhu c u tăng c ng b o h  các quy n s  h u trí tu . EU đ ng th i cũng

ế ộ ả ệ ả ố ớ ộ ặ ỉ ẫ ấ ọ ị ộ ạ   có ch  đ  b o h  đ c thù đ i v i ch  d n đ a lý và r t chú tr ng vi c b o h  lo i

ộ ướ ề ỉ ở ữ ể ề quy n SHTT này. V  phía mình, là m t n c đang phát tri n, ch  s  h u m t s ộ ố

ớ ố ở ữ ệ ẩ ấ ả ệ ượ l ng r t ít các s n ph m s  h u trí tu  so v i đ i tác EU, Vi ấ ầ   t Nam r t c n

ệ ổ ứ ẩ ả không gian cho phép các doanh nghi p, t ế ậ  ch c, cá nhân ti p c n các s n ph m s ở

ụ ụ ể ệ ế ộ ớ ọ ữ h u trí tu  ph c v  cho quá trình phát tri n kinh t , khoa h c, xã h i v i chi phí

ề ở ữ ệ ặ ể ẫ ấ ấ ấ ả ệ th p nh t có th . Không ph i ng u nhiên mà v n đ  s  h u trí tu , đ c bi t là ch ỉ

ứ ạ ữ ề ộ ở ị ấ   ấ ẫ d n đ a lý, tr  thành m t trong nh ng v n đ  đàm phán khó khăn, ph c t p nh t

ươ ở ữ ữ ệ ộ ươ trong EVFTA, và Ch ng S  h u trí tu  cũng là m t trong nh ng Ch ng có dung

ộ ệ ị ấ ượ l ng l n ớ  nh t trong toàn b  Hi p đ nh.

ự ế ụ ể ộ ố ệ ế ị Liên quan tr c ti p đ n Nông nghi p, EVFTA có m t s  quy đ nh c  th  và

ả ướ ệ ủ ự ế ớ ệ ư ệ nh h ng l n đ n lĩnh v c Nông nghi p c a Vi ỉ ẫ   t Nam nh : nhãn hi u, ch  d n

ố ồ ị đ a lý, gi ng cây tr ng...

ố ớ ả ề ặ ư ệ ả ầ ấ V n đ  đ t ra đ u tiên đ i v i c  doanh nghi p nông s n cũng nh  các B ộ

ướ ệ ố ệ ệ ậ ớ ơ Ngành và c  quan nhà n c là vi c rà soát h  th ng pháp lu t hi n hành v i các

ế ụ ể ề ở ữ ế ị ữ ệ ằ ị cam k t c  th  trong EVFTA v  s  h u trí tu  nh m xác đ nh nh ng ch  đ nh,

ị ệ ư ươ ặ ậ ộ ị ủ ớ quy đ nh khác bi t ho c ch a t ế   ng thích c a pháp lu t n i đ a v i các cam k t

86

ề ở ữ ệ ừ ề ươ ử ổ ề ỉ EVFTA v  s  h u trí tu  và t ấ  đó đ  xu t các ph ng án s a đ i, đi u ch nh h ệ

ậ ể ả ủ ả ố ở ạ ọ th ng pháp lu t đ  đ m b o tuân th  EVFTA ồ    khía c nh quan tr ng này đ ng

ờ ả ả ố ở ữ ệ ủ ế ậ ẩ ả ấ th i b o đ m t ả t nh t kh  năng ti p c n các s n ph m s  h u trí tu  c a công

ệ ổ ứ chúng, doanh nghi p, t ch c, cá nhân.

ố ớ ừ ệ ệ ệ ẫ ạ Đ i v i t ng doanh nghi p Vi ộ   ở ữ t Nam, ph m trù s  h u trí tu  v n là m t

ừ ượ ạ ư ế ể ệ ề ầ ph m trù khá tr u t ng và h u h t các doanh nghi p đ u ch a hi u sâu s c v ắ ề

ở ữ ủ ộ ệ ệ ề ế ấ ừ các v n đ  liên quan đ n s  h u trí tu , vi c rà soát ch  đ ng t ộ ủ    góc đ  c a

ườ ấ ầ ợ ế ở ệ ệ doanh nghi p trong tr ng h p này là r t c n thi ố   t b i doanh nghi p là đ i

ạ ộ ử ụ ở ữ ở ữ ệ ẩ ả ượ t ng s  h u và s  d ng các s n ph m s  h u trí tu  trong ho t đ ng kinh

ỉ ẫ ụ ị ướ ắ ố ừ ả ư ề doanh, ví d  nh  v  ch  d n đ a lý (n c m m Phú Qu c...) t ằ  đó nh m b o v ệ

ề ợ ủ ử ổ ể ề ệ ấ ớ ợ quy n l i c a các doanh nghi p m i có th  đ  xu t các s a đ i có l ấ ớ   i nh t v i

ơ ướ ự ề ẩ các c  quan Nhà n ắ c có th m quy n cân nh c trong quá trình th c thi.

ớ ế ề ở ữ ệ ấ ừ Liên quan t i các cam k t v  s  h u trí tu , xu t phát t nguyên t c đ i x ắ ố ử

ố ử ố ố ệ ệ ề ạ ố ị ươ qu c gia và đ i x  t i hu  qu c trong Hi p đ nh v  khía c nh th ạ ủ   ng m i c a

ở ữ ệ ủ ề ế ệ ặ ị quy n s  h u trí tu  c a WTO (Hi p đ nh TRIPS), m c dù các cam k t trong

ệ ử ổ ề ở ữ ế ớ ư ệ EVFTA v  s  h u trí tu  là cam k t v i riêng EVFTA nh ng vi c s a đ i pháp

ậ ộ ị ề ở ữ ệ ẽ ụ ự ệ ả ấ ả lu t n i đ a v  s  h u trí tu  s  ph i th c hi n chung (áp d ng cho t t c  các

ừ ộ ạ ệ ỏ ậ thành viên WTO khác ngoài EU) tr m t nhóm nh  ngo i l ộ   . Vì v y, tác đ ng

ệ ố ớ ề ở ữ ế ệ ủ c a cam k t EVFTA v  s  h u trí tu  đ i v i các doanh nghi p và ch  th  s ủ ể ử

ệ ở ụ d ng các ả s n ẩ ph m trí tu

ệ ầ ả ở ộ ơ ừ ủ ề ủ ộ Vi t Nam còn c n ph i đánh giá m t góc nhìn r ng h n t ch  quy n c a các

ướ n c thành viên WTO.

ự ế ư ươ ữ ệ ể Trên th c t , hi n nay đang có nh ng đi m ch a t ậ   ữ ng thích gi a pháp lu t

ệ ệ ố ớ ề ở ữ ế Vi ự ế   t Nam v  s  h u trí tu  đ i v i các cam k t trong EVFTA, liên quan tr c ti p

ư ươ ế ỉ ẫ ồ ị ệ ế đ n ngành Nông nghi p, các cam k t ch a t ng thích g m: ch  d n đ a lý v ề

ụ ư ệ ứ ả ộ ệ ả ậ quy trình, cách th c b o h  ví d  nh  vi c Vi ỉ ẫ   t Nam ph i công nh n các ch  d n

ỉ ẫ ủ ị ệ ụ ụ ầ ị đ a lý c a EU (171 ch  d n đ a lý li t kê trong Ph  l c GI ­ I Ph n A) theo cam

ố ớ ộ ặ ề ả ị ả   ệ ế k t trong EVFTA; quy đ nh v  các bi n pháp b o h  đ c thù đ i v i các s n

87

ụ ụ ỉ ẫ ủ ẩ ằ ị ệ ấ   ph m ch  d n đ a lý n m trong Ph  l c GI ­ I ­ A c a EU (trong đó có vi c c m

ử ụ ỉ ẫ ữ ể ạ ậ ị ả   ạ không s  d ng các thu t ng  “ki u”, “d ng”, “lo i”..đi kèm ch  d n đ a lý đã b o

ế ẩ ả ệ ỉ ươ ớ ộ h  cho s n ph m khác). Các cam k t mà Vi t Nam m i ch  t ng thích đ ượ   c

ờ ạ ế ả ỉ ẫ ầ ồ ộ ị ả ử ụ m t ph n bao g m: cam k t đ m b o s  d ng ch  d n đ a lý vô th i h n, không

ả ạ ự ệ ế ợ ph i đăng ký l ợ   i hay cam k t th c thi các bi n pháp hành chính thích h p phù h p

ậ ộ ị ệ ả ể ậ ặ ấ ẩ   ớ v i pháp lu t n i đ a đ  ngăn ch n vi c s n xu t, đóng gói, bán, nh p kh u,

ấ ứ ủ ự ề ẫ ầ ả ẩ ạ ố ồ ự   qu ng cáo… lo i th c ph m gây nh m l n v  ngu n g c xu t x  c a th c

ề ặ ễ ấ ẩ ị ướ ắ ộ ph m (Nguy n Th  Thu Trang, 2016). V n đ  đ t ra tr c m t cho các B  ngành

ệ ử ổ ư ế ể ươ ậ ế ớ chính là vi c s a đ i pháp lu t nh  th  nào đ  t ng thích v i các cam k t này.

ư ề ệ ế ẫ ả ẫ Đi u này d n đ n các doanh nghi p nông s n v n còn hoang mang vì ch a có

ậ ơ ở ể ề ế ố ả ồ ộ ỉ ướ ự ế m t ngu n lu t c  s  đ  đi u ch nh các y u t nh h ạ   ế ng tr c ti p đ n ho t

ủ ộ đ ng kinh doanh c a mình.

ố ớ ụ ể ỉ ẫ ả ặ ộ ọ ị Đ i v i m t hàng nông s n, ch  d n đ a lý là m t công c  đ  quan tr ng đ ể

ệ ợ ư ủ ủ ệ ặ ặ ệ ả b o v  l i ích c a m t hàng cũng nh  c a doanh nghi p, đ c bi t trong môi

ườ ớ ứ ư ủ ạ ầ ấ ẩ ớ ố tr ng xu t kh u v i s c ép c nh tranh l n. Theo th ng kê ch a đ y đ  thì ở

ệ ề ể ệ ả ẩ ả Vi ố   t Nam có kho ng trên 1.000 s n ph m nông nghi p ti m năng có th  là đ i

ượ ề ặ ả ộ ớ ỉ ượ t ng đ ậ c b o h  GI. M c dù v y, vì nhi u lý do, cho t ả   i nay ch  có kho ng

ệ ẩ ả ượ ả ộ trên 30 s n ph m nông nghi p đ ứ c b o h  GI chính th c (Trung tâm WTO và

ậ ướ ướ ắ ộ h i nh p, 2016). Tr ế c khi ký k t EVFTA, n ấ   ố c m m Phú Qu c là GI duy nh t

ượ ả ộ ạ ạ ượ ố ượ ế ậ đ c b o h  t i EU, vì v y khi ký k t EVFTA, đ t đ c s  l ng GI đ ượ ả   c b o

ệ ộ ướ ế ố ẽ ế ạ ộ ủ h  c a Vi t Nam lên đ n con s  39 là m t b ớ   c ti n m nh m . Tuy nhiên so v i

ị ườ ộ ộ ề ở ữ ệ ấ ượ ề ả ấ EU, là m t th  tr ng mà các v n đ  b o h  v  s  h u trí tu  r t đ ọ   c coi tr ng

ố ỉ ẫ ệ ả ả ộ ủ ớ thì s  ch  d n mà Vi t Nam ph i b o h  c a EU lên t i 171.

ạ ượ ướ ầ ợ ậ ộ ế Đ t đ ữ c nh ng b c đ u có l i cho quá trình h i nh p kinh t qu c t ố ế   ,

ườ ệ ươ ề ở ữ ạ ợ ữ tăng c ng quan h  th ệ   ng m i h p tác gi a 2 bên, tuy nhiên v  s  h u trí tu ,

ệ ệ ử ề ẫ ặ ố ớ đ i v i doanh nghi p Vi t Nam v n còn đ t ra nhi u th  thách.

ứ ề ầ ở ữ ủ ề ế ậ ọ 6.4.1. ệ   Thi u nh n th c v  t m quan tr ng c a quy n s  h u trí tu ,

ự ế ự năng l c th c thi y u kém

88

ự ế ạ ệ ề ề ệ ạ Th c t t i Vi t nam, vi c xâm ph m quy n SHTT ngày càng nhi u, bên

ữ ệ ệ ậ ợ ị ườ ạ c nh vi c ban hành nh ng quy đ nh lu t pháp phù h p thì vi c tăng c ng công

ể ả ự ủ ả ị ế ứ   tác th c thi đ  đ m b o tính nghiêm minh c a các quy đ nh này cũng h t s c

ủ ọ ỉ ệ ị ả quan tr ng. Không ch  hàng c a Vi t Nam b  làm nhái, làm gi tràn lan trên th ị

ườ ạ ả ượ ả ộ ấ tr ng mà c  hàng ngo i cũng đ c làm gi m t cách r t tinh vi, gây hoang

ườ ữ ế ạ ộ mang cho ng i tiêu dùng. M t trong nh ng nguyên nhân khi n n n hàng gi ả   ,

ậ ươ ạ ẫ ị ườ ộ ệ hàng nhái, gian l n th ng m i v n “l ng hành” trên th  tr ng hi n nay là do

ề ở ữ ệ ả ệ ươ ư ệ ấ ế các doanh nghi p ch a quan tâm đ n v n đ  s  h u trí tu , b o v  th ệ   ng hi u

ệ ệ ả ệ ọ ỉ doanh nghi p. Doanh nghi p nông s n Vi t Nam ch  chú tr ng t ớ ố ượ i s  l ấ   ng xu t

ự ự ư ự ế ẩ ươ ừ ệ ả kh u, ch a th c s  quan tâm đ n xây d ng th ủ   ng hi u. T  đó nông s n c a

ệ ỉ ượ ấ ẩ ướ ạ ả ượ ấ Vi ủ ế t Nam ch  y u ch  đ c xu t kh u d i d ng thô, dù xu t đi s n l ớ   ng l n,

ấ ượ ư ợ ế ạ ả ấ ch t l ng cao nh ng l i ích kinh t mang l ộ ố   i th p. Ngoài ra, chi phí b o h  t n

ộ ấ ề ả ưở ộ ủ ế ị ế ả kém cũng là m t v n đ   nh h ng đ n quy t đ nh đăng ký b o h  c a doanh

nghi p.ệ

ự ệ ể ươ ệ Vi c không quan tâm xây d ng và phát tri n th ấ   ng hi u đã và đang là v n

ả ủ ướ ệ ặ ặ ố ớ ề ấ đ  c p bách đ t ra hi n nay đ i v i các m t hàng nông s n c a n c ta. Ngay c ả

ộ ố ặ ư ạ ị ớ ề ấ ẩ ả m t s  m t hàng nông s n xu t kh u có giá tr  l n nh  g o, đi u, thanh long…

ươ ề ệ ệ ậ ư ẫ v n ch a có th ư   ả ng hi u; th m chí nhi u nông s n đã đăng ký nhãn hi u nh ng

ẫ v n ư ch a

ị ướ ắ ề ữ b n v ng do b  n c ngoài đánh c p.

ề ườ ế ệ ợ Nhi u năm nay, tr ỉ ẫ   ổ ế ng h p các nhãn hi u n i ti ng liên quan đ n ch  d n

ủ ệ ữ ơ ướ ị đ a lý c a Vi t Nam r i vào tay nh ng công ty n c ngoài không ít, song d ườ   ng

ư ư ệ ệ ả ặ ẫ ớ ộ ộ   nh  các doanh nghi p v n ch a m n mà v i vi c đăng ký b o h . Sau đây là m t

ợ ố ườ s  tr ụ ng h p ví d :

ị ộ ủ ệ ỹ Nhãn hi u Cà phê Trung Nguyên b  m t công ty c a M  là Rice Field đăng ký

ướ ạ ơ ệ ế ỳ ươ tr c t i C  quan Sáng ch  và Nhãn hi u Hoa K  vào năm 2000, th ệ ng hi u cà

ươ ượ ổ ậ ấ ủ phê Trung Nguyên ­ th ệ ng hi u đ c đánh giá là n i b t nh t c a cà phê Vi ệ   t

Nam.

89

ừ ừ ừ ẹ ế ệ ị Năm 2008, nhãn hi u k o d a B n Tre đã b  Công ty TNHH R ng D a đăng kí

ệ ạ ề ố ừ ộ đ c quy n nhãn hi u t i Trung Qu c t 8 tháng tr ướ . c

ướ ỉ ạ ắ ố ộ ị ỹ ử ụ ị N c   m m   Phú   Qu c   đã   b   m t  công   ty  có  đ a   ch   t i   M   s   d ng   làm

ệ ừ nhãn hi u hàng hóa t năm 1982 .

ộ ủ ệ ầ ệ ị G n đây, nhãn hi u cà phê Buôn Ma Thu t c a Vi t Nam b  công ty Cà phê

ừ ệ ả ả ộ ố ộ Buôn Ma Thu t Qu ng Châu (Trung Qu c) t ng đăng ký b o h  nhãn hi u đã

ứ ượ ủ ỏ ệ ầ ơ ộ chính th c đ ầ c h y b  sau g n 1 năm phía Vi t Nam n p đ n yêu c u. Ngoài

ỉ ẫ ế ẹ ị ừ ra, ch  d n đ a lý K o d a B n Tre cũng đã giành l ạ ượ i đ ệ ủ c nhãn hi u c a mình,

ả ỏ ấ ớ ư ấ song quá trình tranh ch p cũng nh  chi phí ph i b  ra r t l n.

ị ử ụ ỉ ẫ ị 6.4.2. Các ch  d n đ a lý b  s  d ng trái phép

ư ỉ ở ề ả ệ ẩ ượ ỉ ẫ ả Nh  đã ch  ra trên, hi n nay có nhi u s n ph m đã đ ộ c b o h  ch  d n

ị ử ụ ụ ư ệ ướ ắ ố ị đ a lý đang b  s  d ng trái phép. Ví d  nh , nhãn hi u n c m m Phú Qu c tràn

ị ườ ở ấ ướ ả ắ lan trên th  tr ậ ng, th m chí Malaysia cũng s n xu t n ố   c m m Phú Qu c.

ươ ạ ủ ụ ệ ề ắ ả ượ ỉ ẫ ị Th ng hi u v i thi u L c Ng n c a B c Giang đã đ c đăng ký ch  d n đ a lý

ư ố ượ ụ ề ả ấ ắ ơ ồ nh ng gi ng quý này đ ạ   c tr ng kh p n i cũng l y tên “v i thi u L c Ng n”.

ấ ậ ư ự ề ệ ệ ả ạ ộ M t lý do cho th c tr ng này là vi c qu n lý còn nhi u b t c p. Vi c ch a có

ử ế ươ ệ ế ườ ả ử ụ ch  tài x  lý s  d ng trái phép th ng hi u khi n ng ấ   i tham gia s n xu t

ủ ấ ẩ ả ặ ộ ộ ị ả không m n mà b o h , làm m t giá tr  s n ph m. Chính ph  và các B  ngành

ầ c n có ữ nh ng ổ đ i ớ   m i trong ấ v n ề đ

ử ặ ả ạ ế qu n lý, nâng cao tính nghiêm ng t trong các ch  tài x  lý, nâng cao hình ph t khi

ế ẫ ể ạ ế ạ ấ ậ ạ ứ vi ph m đ  h n ch  d n đ n ch m d t các hành vi vi ph m pháp lu t này.

ườ ầ ư ự ệ ấ ẫ ượ 6.4.3. Môi tr ng đ u t kém h p d n do không th c hi n đ c các

ề ở ữ ế ệ cam k t trong EVFTA v  s  h u trí tu

ế ề ở ữ ự ệ ệ ệ ả ả Vi c không đ m b o th c hi n các cam k t v  s  h u trí tu  trong EVFTA

ộ ở ạ ở ệ ướ ị ườ ẽ ạ ộ là m t tr  ng i b i các doanh nghi p n c ngoài s  e ng i m t th  tr ơ ng n i mà

ộ ị ượ ủ ọ ư ả ẩ ẩ ượ ả ộ ừ ả s n ph m c a h  cũng nh  s n ph m n i đ a đ c không đ c b o h , t đó tác

ườ ệ ả ủ ấ ả ưở ế ộ đ ng đ n môi tr ng, s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p,  nh h ng x u t ấ ớ   i

90

ị ườ ườ ầ ư ướ ệ ệ th  tr ng và môi tr ng đ u t trong n ẵ   c. Li u các doanh nghi p EU có s n

ầ ư ị ườ ọ ượ ủ ả ả ớ sàng đ u t ộ  vào m t th  tr ẩ ng mà s n ph m c a h  đ c làm gi v i giá ch ỉ

ườ ằ ẩ ẫ ộ ử ằ b ng m t n a và ng ụ ả i dân v n tin dùng và tiêu th  s n ph m đó h ng ngày hay

ệ ượ ự ế ả ế ở ữ ệ ả không? N u không đ m b o th c hi n đ ệ   c các cam k t s  h u trí tu  theo hi p

ợ ệ ế ẽ ị ệ ị đ nh thì l ủ i ích c a Vi t Nam khi tham gia cam k t s  b  vô hi u hóa.

ộ ỉ ẫ ứ ả ẩ ả ị 6.4.4. Kh  năng đáp  ng tiêu chu n b o h  ch  d n đ a lý

ệ ượ ế ẽ ả ủ ế ộ ị Vi t Nam đ ỉ ẫ c EU cam k t s  b o h  39 ch  d n đ a lý, trong đó ch  y u là

ị ườ ề ấ ẩ ặ ả ề v  các m t hàng nông s n có ti m năng xu t kh u vào th  tr ng EU, tuy nhiên đ ể

ẩ ượ ả ộ ạ ộ ấ ề ề ọ ạ ượ đ t đ c tiêu chu n đ c b o h  l i là m t v n đ  khác. Đi u quan tr ng là các

ả ồ ế ả ệ ả ấ ấ nhà s n xu t, nuôi tr ng ở ệ  Vi t Nam có bi t c i thi n quy trình s n xu t, nâng cao

ấ ượ ứ ể ả ẩ ượ ả ủ ộ ch t l ng s n ph m đ  đáp  ng các tiêu chí đ c b o h  GI c a EU hay không,

ế ụ ự ệ ệ ệ ể ươ ệ li u doanh nghi p có ti p t c vi c xây d ng và phát tri n th ng hi u sau khi đã

ượ ấ ượ ế ả ộ ủ đăng ký và đ c b o h  hay không. N u ch t l ồ   ả ng c a nông s n không đ ng

ệ ề ẩ ả ả ướ ố ế ớ ề đ u, đ m b o các đi u ki n, tiêu chu n trong n c và qu c t ộ   , thì s m mu n

ươ ẽ ụ ệ th ng hi u đó s  l i tàn.

ứ ủ ậ ườ ề ở ữ ề ả ộ 6.4.5. Nh n th c kém c a ng i tiêu dùng v  b o h  quy n s  h u trí

tuệ

ứ ủ ệ ườ ề ự ở ữ ệ ậ Hi n nay nh n th c c a ng ề i dân v  th c thi quy n s  h u trí tu , tôn

ủ ề ệ ẩ ả ả ộ ọ ả   ả tr ng và b o h  quy n này c a các s n ph m nông s n và doanh nghi p s n

ế ế ấ ả ở ứ ấ ườ ậ xu t ch  bi n nông s n đang m c th p, ng ư i tiêu dùng ch a nh n th c đ ứ ượ   c

ự ủ ể ọ ươ ệ ả ệ ầ t m quan tr ng c a xây d ng và phát tri n th ng hi u nông s n Vi t Nam, t ừ

ế ả ẩ ả ữ đó vô tình ti p tay cho các s n ph m làm gi ộ   , làm nhái. Chính nh ng hành đ ng

ề ở ữ ộ ả ư ậ ụ ệ ệ ủ nh  v y đã làm vô hi u hóa tác d ng c a công cu c b o v  quy n s  h u trí tu ệ

ệ ượ ư ệ ấ ả nói chung cũng nh  gây ra hi n t ế   ự ng m t kh  năng th c hi n các cam k t

ỉ ấ ả ị ươ ạ ự không ch  trong EVFTA nói riêng mà t ệ t c  các Hi p đ nh th ng m i t do khác

ệ mà Vi t Nam tham gia.

ạ ượ ố ớ ề ặ ự ấ Tóm l i, khi EVFTA đ c th c thi, các v n đ  đ t ra đ i v i ngành Nông

ệ ể ệ ở ủ ề ệ ạ ồ ệ nghi p Vi t Nam th  hi n ạ    nhi u khía c nh c a Nông nghi p, bao g m: ho t

91

ạ ộ ạ ộ ầ ư ẩ ậ ẩ ấ ở ữ ộ đ ng xu t kh u, ho t đ ng nh p kh u, ho t đ ng đ u t ệ    và s  h u trí tu .

ạ ộ ệ ấ ẩ ệ ả ố ệ Trong ho t đ ng xu t kh u, Nông nghi p Vi ặ ớ   t Nam ngoài vi c ph i đ i m t v i

ề ộ ạ ủ ặ ớ ả ố ế ượ ệ ấ các v n đ  n i t i c a doanh nghi p còn ph i đ i m t v i các cam k t đ c coi

ị ườ ể ẩ ả ấ ứ ư ệ ắ ấ là rào c n đ  xu t kh u vào th  tr ng EU nh  quy t c xu t x , các bi n pháp

ệ ươ ề ề ệ ấ ạ phòng v  th ự   ng m i, hàng rào TBT hay các v n đ  v  v  sinh an toàn th c

ạ ộ ề ớ ấ ấ ẩ ẩ ậ ph m. Trong ho t đ ng nh p kh u, nhìn chung v n đ  l n nh t mà nông dân và

ệ ệ ả ố ặ ấ ạ ạ doanh nghi p Vi t Nam ph i đ i m t là v n đ ề c nh tranh gia tăng t i th  tr ị ườ   ng

ở ử ị ườ ố ớ ầ ư ố ớ ệ ộ ị n i đ a khi m  c a th  tr ng đ i v i các doanh nghi p EU. Đ i v i đ u t ả   , ph i

ầ ư ệ ạ ệ ộ ơ ộ xét trên hai khía c nh, vi c thu hút đ u t vào Vi t Nam là m t c  h i rõ ràng

ệ ư ế ử ụ ể ạ ệ cho Vi t Nam, tuy nhiên s  d ng nó nh  th  nào đ  mang l ả i hi u qu  và không

ự ộ ượ ế ẫ ướ ị b  tác đ ng tiêu c c ng ị c d n đ n b  các công ty n c ngoài thôn tính chính là

ố ớ ầ ư ề ặ ướ ủ ệ ệ ấ v n đ  đ t ra. Đ i v i đ u t vào các n c c a EU, doanh nghi p Vi t Nam

ữ ệ ế ả ả ạ ế hi n còn nh ng y u kém và h n ch  trong kh  năng tài chính, kh  năng t ổ ứ    ch c

ầ ư ả ộ ệ ố ấ ượ ự ư qu n lý, đ u t , và còn ch a có m t h  th ng thông tin, d  báo có ch t l ng,

ế ệ ệ ả ệ ự ự ả ứ ư hi u qu , khi n cho doanh nghi p Vi ạ   t Nam ch a th c s  ph n  ng nhanh nh y

ị ườ ị ườ ở ế ị ộ ệ ớ v i th  tr ng, tham gia vào th  tr ng ấ   ề ở ữ  th  b  đ ng. V  s  h u trí tu , các v n

ệ ệ ề ở ữ ứ ề ả ố ệ ặ ề đ  chính Nông nghi p Vi t Nam ph i đ i m t là vi c ý th c v  quy n s  h u trí

ệ ừ ế ệ ườ ở ứ tu  t nông dân, doanh nghi p cho đ n ng i tiêu dùng còn ư   ấ  m c th p, ch a

ả ọ ươ ệ ả ệ ự chú tr ng vào xây d ng và qu ng bá th ng hi u, các nông s n Vi ư   t Nam ch a

ượ ỉ ẫ ứ ề ề ả ạ ặ ả ộ ộ ị đ c b o h  nhi u v  ch  d n đ a lý, m t m t gi m s c c nh tranh trên th ị

ườ ố ế ạ ượ ặ ộ ộ ườ tr ng qu c t , m t m t không t o đ c m t môi tr ạ   ng kinh doanh trong s ch,

thu hút đ u t ầ ư .

92

Ề Ủ Ả Ấ Ệ Ệ GI I PHÁP CHO CÁC V N Đ  C A NGÀNH NÔNG NGHI P VI T

Ự NAM KHI TH C THI EVFTA

ả ố ớ ệ 7. Gi i pháp đ i v i doanh nghiêp Vi t Nam

ự ạ 7.1. Nâng cao năng l c c nh tranh.

ộ ệ ủ ự ệ ả ạ ớ ệ V i th c tr ng và trình đ  hi n nay c a doanh nghi p nông s n Vi ể t, đ  có

ệ ự ặ ớ ề ặ ể ố ệ ể ấ ị th  đ i m t v i các v n đ  đ t ra khi Hi p đ nh EVFTA có hi u l c, đi m quan

ấ ủ ả ả ơ ả ệ ệ ả ầ ọ tr ng và c  b n nh t c a các doanh nghi p c n ph i c i thi n đó là ph i nâng

ự ạ cao năng l c c nh tranh.

ướ ế ệ ệ ấ ả Tr c h t, nông dân cùng doanh nghi p Vi t Nam ph i tăng năng su t và

ấ ượ ừ ẩ ả ằ ộ ế không ng ng nâng cao ch t l ng s n ph m, b ng các hành đ ng thi t th c c ự ụ

ư ả ạ ể ể ạ ố ố ề ư ể th  nh  c i t o và phát tri n các lo i gi ng t t có nhi u  u đi m và có năng

ấ ượ ấ ụ ế ố ồ ộ su t, ch t l ệ   ng cao, áp d ng các quy trình gây gi ng, nuôi tr ng ti n b , hi u

ả ổ ứ ạ ộ ấ ộ ổ ứ qu , t ả  ch c các ho t đ ng s n xu t m t cách có t ụ ể ệ   ạ  ch c, quy ho ch c  th  hi n

ặ ệ ố ớ ị ứ ấ ẩ ả ặ ả ạ đ i. Đ c bi ạ   t, đ i v i các m t hàng nông s n xu t kh u, ph i ch u s c ép c nh

ố ế ạ ộ ấ ầ ả ượ ổ ứ ạ ả tranh t ừ ị ườ  th  tr ng qu c t , ho t đ ng s n xu t c n ph i đ ch c l c t ộ   i m t

ữ ệ ạ ẩ ơ ạ ộ   cách chuyên nghi p, nâng cao tiêu chu n h n n a.Bên c nh đó, trong ho t đ ng

ủ ự ệ ệ ầ ạ ấ ọ ả s n   xu t   kinh   doanh   c a   mình,   c n   chú   tr ng   th c   hi n   hi n   đ i   hóa   nông

ạ ậ ệ ớ ệ ể ệ ố nghi p, t o l p duy trì và phát tri n m i quan h  v i các doanh nghi p và c ơ

ừ ả ấ ợ ứ quan ch c năng, t ệ ớ    đó hình thành các h p tác xã, vùng s n xu t nông nghi p l n,

ư ệ ộ ọ ỏ tham gia các Hi p h i ngành hàng, cùng nhau h c h i, đ a ra các chính sách phát

ể ướ ầ ư ướ ậ ượ tri n kinh doanh trong n c, thu hút đ u t n ằ c ngoài nh m nh n đ ồ   c ngu n

ế ệ ọ ố ớ v n l n và khoa h c công ngh  tiên ti n.

ổ ứ ạ ộ ể ả ớ Song song v i quá trình t ấ   ấ  ch c ho t đ ng s n xu t, đ  nâng cao năng su t

ầ ư ệ ầ ộ ạ ộ ệ lao đ ng, doanh nghi p cũng c n đ u t cho ho t đ ng R&D. Nông nghi p Vi ệ   t

ượ ư ệ ự ậ ợ ậ Nam đ ề ề c  u đãi v  đi u ki n t nhiên, khí h u thu n l ạ ộ i cho ho t đ ng thâm

ỏ ệ ế ồ canh, nuôi tr ng, tuy nhiên, không vì th  mà doanh nghi p thi u t ọ ế ính h c h i tìm

ứ ệ ả ầ ờ ồ   tòi, mà doanh nghi p càng c n ph i nghiên c u cho ra đ i và đi vào nuôi tr ng

93

ủ ế ả ậ ồ ố ố   các gi ng cây tr ng và v t nuôi tiên ti n, tăng kh  năng thích nghi c a các gi ng

ố ớ ế ấ ố ườ ấ ợ ư ạ này đ i v i các bi n đ i th t th ng và b t l ệ i cho Nông nghi p nh  h n hán, lũ

ệ ề ắ ệ ấ ằ ở ụ l t, hay đi u ki n canh tác kh c nghi t đ t đai khô c n các vùng sâu vùng xa.

ệ ầ ạ ượ ệ Bên c nh đó, doanh nghi p c n gia tăng hàm l ả   ng công ngh  và R&D trong s n

ủ ả ị ườ ẩ ẩ ị ự ạ ph m, gia tăng giá tr  và năng l c c nh tranh c a s n ph m trên th  tr ng. Cùng

ệ ớ ứ ụ ạ ở ớ v i đó, nghiên c u áp d ng các công ngh  m i cho quy trình thu ho ch tr  nên

ư ệ ố ậ ả ệ ả ệ ố ả ỉ hi u qu  nh  h  th ng v n t ả i, h  th ng kho bãi, b o qu n... Ch  có không

ủ ả ừ ữ ụ ứ ế ệ ắ ậ ng ng nh n th c nh ng y u kém c a b n thân, tìm các bi n pháp kh c ph c các

ự ả ấ ủ ể ề ể ớ ượ ế y u đi m v  năng l c s n xu t c a mình thì m i có th  nâng cao đ ự   c năng l c

ữ ủ ướ ậ ộ ườ ố ế ạ c nh tranh c a mình, v ng vàng b c chân h i nh p trên tr ng qu c t .

ế ượ ấ ả ẩ ự 7.2. Xây d ng chi n l c xu t kh u nông s n.

ư ệ ấ ả ẩ ệ Nh  đã trình bày ở ươ  ch ng 2, doanh nghi p xu t kh u nông s n Vi t Nam

ặ ớ ấ ệ ự ả ố ệ ề ề ư ấ   ấ hi n đang ph i đ i m t v i r t nhi u v n đ  khi EVFTA có hi u l c, nh  v n

ấ ứ ấ ề ề ự ệ ẩ ắ ề ề đ  v  quy t c xu t x , v n đ  v  các v  sinh an toàn th c ph m, các hàng rào

ậ ố ớ ươ ị ố ự ể ể ẩ ạ ấ ỹ k  thu t đ i v i th ng m i TBT... đ  có th  có s  chu n b  t t nh t khi tham

ươ ị ườ ạ ủ ạ ả gia th ng m i trên th  tr ng nông s n vô cùng đa d ng phong phú c a EU,

ủ ộ ữ ư ứ ệ ầ ệ doanh nghi p c n ch  đ ng trong vi c nghiên c u và đ a ra nh ng chi n l ế ượ   c

ị ườ ả ẩ ấ cho nông s n xu t kh u vào th  tr ng này.

ố ớ ị ườ ư ẩ ầ ầ ứ ấ , đ i v i th  tr ữ   ng yêu c u tiêu chu n cao nh  EU, c n có nh ng Th  nh t

ủ ự ự ệ ả ấ ả ẩ ớ ồ ộ nhóm nông s n xu t kh u ch  l c, đ ng nghĩa v i vi c ph i xây d ng m t danh

ụ ữ ủ ả ẩ ả ấ ệ ẩ m c hàng hóa nông s n xu t kh u. Nh ng s n ph m nào c a Vi t Nam đang có

ế ế ư ễ ệ ự ế ề ồ ợ ớ ợ l i th  so sánh nh  d  nuôi tr ng, ch  bi n, phù h p v i đi u ki n t nhiên và

ấ ủ ộ ệ ẩ ở ả ố ự ả trình đ  năng l c s n xu t c a Vi t Nam, các s n ph m các qu c gia khác còn

ự ạ ư ư ả ấ ằ ả ặ ọ ớ ặ   ch a có ho c ch a chú tr ng s n xu t nh m gi m b t áp l c c nh tranh, và đ c

ệ ị ườ ụ ở ố ớ ả ẩ ằ bi t có th ể th  tr ng tiêu th EU. ụ    Đ i v i các s n ph m n m trong danh m c

ấ ượ ự ề ấ ẩ ầ ọ ử ụ ố ố xu t kh u này, c n có s  chú tr ng v  ch t l ng, s  d ng các gi ng t t, áp

ươ ế ồ ừ ầ ụ d ng các ph ng pháp nuôi tr ng tiên ti n ngay t ban đ u.

94

ự ộ ặ ớ ố ế ẩ ậ ố ớ , đ i m t v i áp l c h i nh p v i tiêu chu n qu c t ệ   , doanh nghi p Th  haiứ

ộ ề ố ế ụ ẩ ồ ọ ậ ầ c n chú tr ng đ ng b  v  kĩ thu t, áp d ng các tiêu chu n qu c t vào quá trình

ứ ủ ả ầ ấ ớ ẩ ả s n   xu t  kinh   doanh,   làm   cho   s n   ph m   c a   mình   đáp   ng   v i   nhu   c u  th ị

ườ ượ ề ướ ứ ệ ắ tr ể ng. Đ  làm đ c đi u này, tr ầ c m t doanh nghi p c n nghiên c u kĩ các

ươ ạ ề ỹ ố ớ ệ ặ ậ ả rào c n th ấ   ng m i v  k  thu t mà EU đang đ t ra đ i v i doanh nghi p xu t

ệ ứ ụ ằ ả ẩ kh u Vi t Nam. B ng cách nghiên c u và áp d ng các gi ậ   ề ỹ i pháp v  k  thu t

ừ ướ ả ể ạ ệ ả ẩ ấ ngay trong t ng b ế ớ   c s n xu t ra s n ph m, doanh nghi p đã có th  h n ch  b t

ự ủ ả ầ ộ ộ m t ph n tác đ ng tiêu c c c a rào c n này.

ố ớ ệ ệ ạ ộ ấ ả Đ i v i doanh nghi p Vi ủ   t Nam, trong ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a

ề ặ ổ ứ ế ễ ế mình còn y u kém v  m t t ờ ạ   ủ ộ  ch c, khi n các khâu c a b  máy còn di n ra r i r c,

ộ ư ế ậ ự ậ ả ậ ờ ỹ kh  năng ti p c n k  thu t còn kém do nhân s  trình đ  ch a cao, vì v y th i gian

ạ ộ ỗ ự ổ ứ ả ấ ấ ớ ầ t i c n n  l c trong ho t đ ng t ạ    ch c s n xu t và kinh doanh, nh t là trong ho t

ị ườ ấ ế ớ ứ ạ ế ề ớ ẩ ộ đ ng xu t kh u khi và th  tr ng th  gi ộ   i vô cùng ph c t p v i nhi u bi n đ ng

đa chi u.ề

ế ượ ộ ế ậ ị ườ c ti p c n th  tr ữ   ng, trong đó đã có nh ng ự Th  baứ , xây d ng m t chi n l

ề ị ườ ế ậ ậ ị ượ ữ ề ứ nghiên c u v  th  tr ng ti p c n, nh n đ nh đ c nh ng ti m năng cũng nh ư

ượ ứ ạ ậ ụ ế ạ ủ ừ ạ ả đánh giá đ ủ   c s c c nh tranh c a t ng lo i nông s n, t n d ng các th  m nh c a

ệ ạ ướ ể ướ ớ ị ườ Vi t Nam đ  làm bàn đ p b ữ c nh ng b c l n vào th  tr ọ   ng EU, khai thác m i

ị ườ ủ ề ề ướ ệ ư ặ ti m năng c a th  tr ng này, đi u mà tr c đây Vi t Nam còn dè d t do ch a có

ổ ề ạ ộ ữ ệ ị ỉ ươ ệ nh ng hi p đ nh khuôn kh  đi u ch nh ho t đ ng th ạ ủ ng m i c a Vi t Nam trong

ự khu v c này.

ự ươ ệ ả ệ 7.3. Xây d ng th ng hi u cho nông s n Vi t Nam

ư ự ề ệ ầ ệ ạ Nh  đã nêu trong ph n th c tr ng v  ngành Nông nghi p Vi ệ   t Nam, hi n

ự ề ấ ươ ị ườ ệ ả ư ượ nay v n đ  xây d ng th ng hi u nông s n trên th  tr ng ch a đ c các doanh

ệ ệ nghi p Vi t Nam quan tâm.

ươ ỉ ơ ệ ề ả ả ấ ả ự Xây d ng th ng hi u không ph i ch  đ n gi n là v n đ  qu ng bá th ươ   ng

ề ệ ệ ề ầ ố ệ ầ hi u trên truy n thông. Đi u c t lõi đ u tiên mà doanh nghi p Vi t c n xây

ự ươ ệ ừ ả ả ẩ ấ ự d ng, chính là xây d ng th ng hi u t trong chính b n thân s n ph m, đ y là

95

ả ả ấ ượ ệ ả ả ỏ ượ ầ ủ ườ vi c ph i b o đ m ch t l ng nông s n th a mãn đ c nhu c u c a ng i tiêu

ứ ượ ẩ ủ ị ườ ị ườ ấ dùng, đáp  ng đ c tiêu chu n c a th  tr ng. Th  tr ặ   ị ng EU quy đ nh r t ch t

ẽ ề ệ ề ề ự ư ẩ ấ ườ ch  v  v  sinh an toàn th c ph m, cũng nh  các v n đ  v  môi tr ng, phát

ữ ể ề ệ ệ ủ ầ ỉ tri n b n v ng..., doanh nghi p Vi t Nam c n tuân th  nghiêm ch nh các quy

ư ế ố ươ ệ ủ ỗ ứ ị ườ ị đ nh này, n u nh  mu n th ng hi u c a mình có ch  đ ng trên th  tr ng khó

ế ớ ầ ấ ỳ ỉ ầ ứ ế tính hàng đ u th  gi ầ   i. Ch  c n có b t k  thi u sót trong đáp  ng các yêu c u

ệ ự ấ ườ ị ườ ấ trên, doanh nghi p đã t ứ  ch m d t con đ ẩ ng xu t kh u vào th  tr ặ   ng EU, ho c

ể ấ ẩ ượ ự ẽ ể ượ ươ ế n u có th  xu t kh u đ c, thì cũng s  không th  xây d ng đ c th ệ   ng hi u

ẽ ị ệ ặ ọ ơ ườ ủ c a doanh nghi p, ho c nghiêm tr ng h n là s  b  ng ẩ i tiêu dùng t y chay. Bên

ấ ượ ề ấ ủ ẫ ả ệ ẫ ạ c nh v n đ  ch t l ng thì m u mã, bao bì c a nông s n Vi t Nam v n còn

ư ẹ ủ ứ ặ ố ớ ư ấ   ch a đ p và cu n hút, so v i các m t hàng khác c a Đ c, Hà Lan còn ch a h p

ệ ệ ầ ư ế ế ề ặ ẫ ẫ d n, doanh nghi p Vi ầ t Nam c n đ u t ứ  nghiên c u và thi t k  v  m t m u mã

ụ ộ ọ bao bì, đây chính là m t công c  đóng vai trò quan tr ng trong truy n t ề ả ể i đ

ả ươ ệ ị ườ ủ ả ẩ ỉ qu ng cáo th ệ ng hi u Vi t Nam trên th  tr ng. Ch  khi s n ph m c a Vi ệ   t

ố ầ ủ ỏ ườ ệ Nam làm t t vai trò th a mãn nhu c u c a ng ớ   i tiêu dùng thì doanh nghi p m i

ơ ộ ể ế ụ ự ươ ế ả ệ ẩ ố có c  h i đ  ti p t c xây d ng th ng hi u. N u s n ph m không t t thì không

ườ ể ế ụ ể có con đ ng nào đ  ti p t c phát tri n.

ệ ệ ầ ệ ề ọ , doanh nghi p Vi ự t c n tôn tr ng và th c hi n các quy n v  s ề ở Th  haiứ

ệ ặ ệ ố ớ ỉ ẫ ệ ả ị ữ h u trí tu , đ c bi ầ   t đ i v i nông s n chính là ch  d n đ a lý. Doanh nghi p c n

ề ở ữ ự ư ệ ố ệ   ệ ế th c hi n đăng kí quy n s  h u trí tu  n u nh  không mu n các doanh nghi p

ử ụ ế ế ổ ế ủ ệ ể khác s  d ng các thi t k  bao bì, nhãn hi u n i ti ng c a mình đ  kinh doanh,

ườ ả ươ ể ấ ợ ỏ ệ ủ trong tr ng h p x u hoàn toàn có th  phá h ng c  th ấ   ng hi u c a mình. V n

ệ ộ ị ề đ  này đang gây khó khăn cho doanh nghi p c ả ở ị ườ  th  tr ng n i đ a và trên th ị

ườ ố ế ộ ố ặ ế ư ố ớ ư ế tr ng qu c t . Đ i v i m t s  m t hàng đang chi m  u th  nh  cà phê, tiêu,

ề ệ ụ ệ ẩ ầ ắ ấ đi u mà Vi t Nam đang xu t kh u sang EU, doanh nghi p c n kh c ph c tình

ệ ả ế ẫ ẩ ạ ấ ẩ ặ ế   tr ng xu t kh u các m t hàng này qua trung gian d n đ n vi c s n ph m khi đ n

ườ ạ ươ ệ ủ ệ tay ng i tiêu dùng l i mang th ạ   ng hi u c a các doanh nghi p khác. Bên c nh

ề ở ữ ệ ầ ệ ể ữ ể ắ ị ầ   đó, doanh nghi p c n n m v ng các quy đ nh v  s  h u trí tu , đ  có th  có đ y

ứ ậ ộ ế ố ế ả ề ợ ủ ủ đ  tri th c khi h i nh p kinh t qu c t ệ , b o v  quy n l i c a mình.

96

ộ ề ả ơ ở ệ ế ị ệ   Th  baứ , ký k t Hi p đ nh EVFTA là m t n n t ng c  s  cho doanh nghi p

ế ớ ứ ỗ ộ ớ tham gia sâu r ng vào chu i cung  ng tiêu dùng l n trên th  gi ệ   i. Doanh nghi p

ỗ ự ự ứ ả ồ ỗ ệ ả   ầ c n n  l c xây d ng các chu i cung  ng nông s n, bao g m các doanh nghi p s n

ấ ượ ả ấ ớ ớ ừ xu t kinh doanh hàng nông s n v i quy mô l n, ch t l ng cao. T  đó hình thành

ự ể ươ ủ ệ ả ơ ở c  s  xây d ng, phát ở ộ   tri n và m  r ng các các th ng hi u nông s n c a Vi ệ   t

ủ ả ố ớ ẩ ả ườ ướ Nam, nâng cao hình  nh c a s n ph m đ i v i ng i tiêu dùng n c ngoài không

ự ỉ ừ ể ươ ệ ả ệ ch  trong khu v c EU mà t đó phát tri n th ng hi u nông s n Vi t Nam trên toàn

ế ớ th  gi i.

ườ ể ế ậ ệ 7.4. Tăng c ng ti p nh n chuy n giao công ngh

ệ ự ơ ộ ệ ệ ạ ị ả   Hi p đ nh EVFTA có hi u l c, t o ra c  h i cho doanh nghi p nông s n

ệ ầ ư ướ ề ả ệ ồ Vi t Nam thu hút đ u t n ế   ố c ngoài v  c  ngu n v n và công ngh  tiên ti n.

ộ ừ ệ ầ ế ự ượ ấ ả Doanh nghi p c n nâng cao trình đ  t các c p qu n lý cho đ n l c l ng lao

ủ ứ ế ể ế ậ ả ọ ớ ỹ ậ ộ đ ng đ  có đ  kh  năng, tri th c ti p c n v i khoa h c k  thu t tiên ti n trong

ự ả ơ ộ ụ ụ ệ ằ ậ ấ ị ấ ả t t c  các lĩnh v c s n xu t và d ch v  Nông nghi p, nh m t n d ng c  h i và

ệ ể ế ầ ư ệ ị tham gia tri t đ  vào cam k t đ u t mà EVFTA quy đ nh. Doanh nghi p bên

ự ệ ế ậ ọ ầ ạ c nh vi c ti p nh n các thành t u khoa h c công ngh  t ệ ừ ướ  n c ngoài, c n ch ủ

ự ứ ể ệ ằ ọ ộ đ ng tích c c tham gia nghiên c u và chuy n giao khoa h c công ngh  nh m áp

ượ ả ừ ế ệ ậ ộ ỹ ụ d ng đ c các k  thu t tiên ti n m t cách có hi u qu , t ấ    đó nâng cao năng su t

ả ạ ấ ượ ộ ế ế ẩ ậ ồ lao đ ng, c i t o ch t l ẫ   ả ng cây tr ng, v t nuôi và s n ph m ch  bi n mà v n

ự ệ ẩ ả ừ ạ ả ả đ m b o v  sinh an toàn th c ph m, t ủ    đó nâng cao kh  năng c nh tranh c a

ngành.

ạ ướ ự ỹ ở ộ 7.5. M  r ng m ng l i thông tin, nâng cao k  năng d  báo

ế ủ ể ệ ộ ệ ế ậ ả M t đi m y u c a doanh nghi p Vi ử   t Nam là kh  năng ti p nh n và x  lý

ệ ầ ả ắ ứ ấ , doanh nghi p c n ph i n m đ ượ ấ   t c t thông tin kém.Tham gia EVFTA, th  nh t

ặ ộ ệ ự ế ế ị ủ ả c  các n i dung c a EVFTA, đ c bi t là các quy đ nh liên quan tr c ti p đ n lĩnh

97

ạ ộ ể ế ủ ể ấ ự ả v c s n xu t kinh doanh c a mình đ  có th  ti n hành ho t đ ng kinh doanh

ậ ợ thu n l ả ệ i và hi u qu .

ố ớ ạ ộ ả ấ ướ ệ ầ , đ i v i ho t đ ng s n xu t trong n c, doanh nghi p c n tăng Th  haiứ

ườ ề ệ ạ ổ ồ c ề ng trao đ i thông tin bà con nông dân v  tình tr ng nuôi tr ng, đi u ki n nuôi

ả ượ ồ ụ ườ ổ ớ tr ng, s n l ng, mùa v ..., ngoài ra tăng c ệ   ng trao đ i v i các doanh nghi p

ệ ề ế ớ ộ ổ khác cùng ngành ngh , trao đ i thông tin v i Hi p h i, tìm ki m thông tin trên các

ề ả ả website uy tín v  nông s n, kinh doanh hàng nông s n.

ủ ộ ệ ệ ả ầ , doanh nghi p c n ch  đ ng hoàn thi n, nâng cao kh  năng khai Th  baứ

ị ườ ủ ố ế ệ ệ thác thông tin c a mình khi tham gia th  tr ng qu c t . Doanh nghi p Vi t Nam

ấ ợ ơ ệ ướ ở ệ ắ ắ có b t l i h n các doanh nghi p n c ngoài khác vi c n m b t các thông tin và

ị ườ ế ệ ố ư ế ể ổ ổ ủ bi n đ i c a th  tr ng, cũng nh  các thay đ i trong h  th ng th  ch , khuôn

ị ườ ủ ổ ướ ề ấ ẩ ườ ế ợ kh  pháp lý c a th  tr ng n c xu t kh u, trong nhi u tr ng h p khi n cho

ạ ộ ệ ạ ả ị ho t đ ng kinh doanh t ạ ướ i n ề   c ngoài b  gián đo n, kém hi u qu , và trong nhi u

ườ ể ế ụ ạ ộ ả ợ ạ ị ườ ướ tr ng h p không th  ti p t c m ng ho t đ ng này t i th  tr ng n c ngoài.

ệ ạ ị ộ ụ ệ ệ ộ ộ Hi n t i doanh nghi p đang còn b  đ ng và ph  thu c vào các Hi p h i ngành

ạ ộ ủ ế ơ hàng, C  quan ban ngành, Chính ph  trong ho t đ ng tìm ki m và khai thác thông

ầ ượ ả ố ợ ủ ộ ệ ạ tin. Tình tr ng này c n đ ớ   ệ ầ c c i thi n, doanh nghi p c n ch  đ ng ph i h p v i

ổ ứ ệ ế ạ ộ ộ ế ậ các t ch c khuy n nông, các câu l c b  và Hi p h i ngành hàng, thi ố   t l p m i

ủ ộ ệ ế ẽ ế ặ ơ liên k t ch t ch  và ch  đ ng h n trong vi c tìm ki m thông tin. Ngoài ra, doanh

ị ườ ự ứ ệ ệ ầ ậ ộ nghi p c n có b  ph n th c hi n theo dõi, nghiên c u th  tr ng qu c t ố ế ớ    v i

ị ườ ệ ộ ớ ọ ọ ạ ộ ệ ườ c ng đ  làm vi c cao, sát sao v i th  tr ả ng, ho t đ ng có ch n l c, hi u qu .

ệ ệ ả ề ầ t Nam c n có gi ấ i pháp cho v n đ  nâng cao Th  tứ ư, doanh nghi p Vi

ế ị ườ ự ự ệ ớ ệ ệ năng l c d  báo. Hi n nay so v i xu th  th  tr ng, doanh nghi p Vi t Nam

ườ ộ ướ ậ ơ ự ự ế th ng đi ch m h n m t b c, nguyên nhân là do năng l c d  báo còn y u kém.

ệ ệ ế ượ ọ ọ ồ ạ Doanh nghi p bên c nh vi c tìm ki m đ c ngu n thông tin ch n l c, chính xác

ườ ậ ể ử ụ ỹ ụ ượ ầ c n tăng c ng áp d ng các công c  k  thu t đ  x  lý, khai thác l ng thông tin

ấ ượ ộ ừ ượ ự ế ớ đó m t cách có ch t l ng, t ư  đó đ a ra đ c d  báo tiên ti n, v i tính chính xác

ệ ế ẩ ạ ầ ậ ớ ớ ỉ ị ể cao. Ch  có v y doanh nghi p m i có th  chu n b  các k  ho ch đón đ u v i các

98

ị ườ ủ ế ộ ụ ậ ượ ơ ộ ư ệ bi n đ ng c a th  tr ng, t n d ng đ c các c  h i cũng nh  có bi n pháp đ ể

ặ ạ ấ ợ ế ị ườ tránh ho c h n ch  các b t l i do th  tr ư ế ng đ a đ n.

ả ệ ộ ố ớ 8. Gi i pháp đ i v i các Hi p h i ngành hàng

ỗ ợ ạ ộ ở ộ ệ 8.1. H   tr nông   dân   và   doanh   nghi p   trong   ho t   đ ng   m   r ng

ướ ạ m ng l i thông tin

ệ ệ ộ ở ệ ữ ặ ướ Hi n nay, Hi p h i ngành hàng Vi t Nam m c dù đã có nh ng b c phát

ố ớ ạ ộ ể ệ ẩ ầ ạ tri n tuy nhiên đ i v i nhu c u đ y m nh các ho t đ ng Nông nghi p trong n ướ   c

ư ế ị ườ ơ ố ế ụ ể ở cũng nh  ti n xa h n trên th  tr ng qu c t , c  th ự ạ  đây là áp l c c nh tranh và

ữ ể ề ạ ư ấ ả ệ ị phát tri n b n v ng mà EVFTA mang l ố i cũng gi ng nh  t t c  các Hi p đ nh

ươ ạ ự ộ ầ ứ ệ ế ệ ả ơ th ng m i t do khác, các Hi p h i c n c i thi n h n ch c năng liên k t, thu

ử ệ ể ế ấ ậ ả   th p, x  lý thông tin đ  cung c p đ n bà con nông dân và doanh nghi p nông s n

ệ Vi t Nam.

ệ ổ ằ ứ ả ườ ổ B ng vi c t ổ ộ  ch c các bu i h i th o, tăng c ng trao đ i thông tin trong

ề ề ệ ự ụ ư ự ệ ề ấ ả ngành, nh  mùa v , đi u ki n s n xu t, d  báo v  đi u ki n t nhiên thiên

ị ườ ự ầ ướ ố ế ề nhiên, d  báo v  cung c u th  tr ng trong n c và qu c t ư  cũng nh  các tác

ế ố ủ ườ ướ ạ ộ ế ấ ẩ ộ đ ng c a các y u t môi tr ng n c ngoài đ n ho t đ ng xu t kh u và đ u t ầ ư

ỗ ợ ữ ề ệ ệ ộ ớ ồ ạ t i đó, Hi p h i có nh ng h  tr  cho doanh nghi p v  ngu n thông tin l n, tăng

ủ ệ ế ả ậ ố ồ ế kh  năng ti p c n c a doanh nghi p đ n các ngu n thông tin chính th ng, do

ệ ộ ơ ươ ạ ạ ủ ệ ệ Hi p h i chính là c  quan th ng m i đ i di n cho ngành hàng c a Vi t Nam khi

ế ố ế ế ả ợ tham gia h p tác kinh t qu c t ộ   , kh  năng tìm ki m và khai thác thông tin r ng

ệ ớ ơ l n h n doanh nghi p.

ộ ầ ủ ệ ả ả ạ ế   Bên c nh đó, Hi p h i c n qu ng bá và nâng cao hình  nh c a mình, ti p

ớ ừ ẽ ế ệ ầ ạ ố ậ c n m nh m  đ n m i t ng đ u m i bà con nông dân và doanh nghi p, thông qua

ệ ạ ạ ị ươ ươ các văn phòng đ i di n t i các đ a ph ư ng, cũng nh  thông qua ph ệ   ng ti n

ễ ế ậ ơ ủ ư ề ề ệ ộ   truy n thông khác d  ti p c n h n nh  truy n hình, internet, website c a Hi p h i,

ệ ằ ế ế ủ ộ ế ậ nh m cho nông dân và doanh nghi p bi ộ t đ n, ti p c n m t cách ch  đ ng các

99

ệ ằ ộ ồ ố ụ ả ệ ệ ngu n thông tin mà Hi p h i có, nh m hoàn thành t t nhi m v , c i thi n, nâng

ệ ộ ủ cao vai trò c a Hi p h i.

ở ộ ừ ế ạ ả Ngoài ra, không ng ng nâng cao kh  năng tìm ki m và m  r ng m ng l ướ   i

ườ ế ớ ộ ổ thông tin, tăng c ệ   ố ng đ  trao đ i thông tin và m i liên k t v i doanh nghi p,

ộ ầ ệ ệ ế ấ ờ ị ạ   Hi p h i c n k p th i cung c p thông tin đ n cho doanh nghi p, tránh tình tr ng

ị ộ ệ ậ doanh nghi p nh n thông tin b  đ ng t ừ ị ườ  th  tr ng và phát sinh các khó khăn trong

ể ẫ ớ ọ ơ ỗ quá trình kinh doanh hay nghiêm tr ng h n có th  d n t i thua l ả , phá s n trong

ể ả ể ả ệ ặ ạ ộ ớ khi Hi p h i hoàn toàn có th  gi m b t ho c tránh đ  x y ra tình tr ng đó.

ườ ạ ệ ệ ả ệ 8.2. Tăng c ng vai trò đ i di n cho doanh nghi p nông s n Vi t Nam

ạ ộ ươ ố ế ạ trong quá trình ho t đ ng th ng m i qu c t

ạ ộ ố ớ ầ ư ẩ ấ ệ ộ ế ụ Đ i v i ho t đ ng xu t kh u và đ u t ạ   , Hi p h i ti p t c đóng vai trò là đ i

ệ ệ ệ ị ườ ố ế ầ ộ di n cho các doanh nghi p Vi t Nam tham gia th  tr ng qu c t ặ   , c n m t m t

ề ợ ủ ủ ệ ệ ả ặ ộ ả b o v  quy n l ả   i c a doanh nghi p, m t m t nâng cao hình  nh c a nông s n

ệ ế ớ ạ ộ ệ ẩ ầ ộ Vi t Nam trên th  gi ế   i. Hi p h i ngành hàng c n thúc đ y các ho t đ ng xúc ti n

ươ ỗ ợ ắ ự ệ ế ậ ạ ằ th ng m i nh m h  tr  đ c l c cho doanh nghi p trong quá trình ti p c n th ị

ườ ướ ư ứ ổ ỗ ợ ứ ể ộ tr ng n c ngoài nh   đ ng ra t ợ  ch c các h i ch  tri n lãm, h  tr doanh

ợ ể ủ ệ ệ ộ ộ ơ nghi p tham gia vào các h i ch  tri n lãm c a các Hi p h i và c  quan ban ngành

ủ ướ ở ạ ổ ứ c a n c s  t ch c. i t

ượ ệ ả ự ệ ấ ớ ồ EVFTA đ ấ   c th c thi, đ ng nghĩa v i vi c các doanh nghi p s n xu t xu t

ẩ ả ệ ẽ ượ ưở ộ ừ ề ả kh u nông s n Vi t Nam s  không còn đ c h ng nhi u các b o h  t Nhà

ợ ế ề ợ ấ ả ấ ộ ướ n ủ c và chính ph , không còn l ệ   ẩ i th  v  tr  c p xu t kh u, b o h  doanh nghi p

ướ ệ ả ổ ứ ả ỗ ợ ậ nhà n ộ c…Hi p h i ph i là t ệ    ch c đ m nh n vai trò h  tr  cho doanh nghi p

ố ả ệ ắ ạ ệ ự ớ trong b i c nh c nh tranh gay g t mà doanh nghi p Vi t Nam v i năng l c và

ế ạ ạ ộ ượ ấ ứ ự ỗ ợ ậ ừ trình đ  còn h n ch , l i không đ c nh n b t c  s  h  tr  nào t ủ    Chính ph .

ạ ộ ủ ệ Trong quá trình ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p t ệ ạ ướ i n ộ   c ngoài, Hi p h i

ứ ệ ệ ệ ạ ớ ầ c n làm ch c năng đ i di n cho doanh nghi p khi làm vi c v i chính ph  n ủ ướ   c

ậ ợ ệ ế ề ằ ạ ơ ể ngoài, các c  quan hành chính th  ch  nh m t o đi u ki n thu n l ạ   i cho ho t

ủ ệ ườ ụ ấ ợ ộ đ ng c a doanh nghi p, và trong tr ng h p tham gia các v  tranh ch p th ươ   ng

100

ố ế ầ ố ợ ủ ộ ạ ớ ệ ế m i qu c t , c n ch  đ ng ph i h p v i doanh ộ    nghi p, có ti ng nói và hành đ ng

ệ ả ệ ả ệ b o v  quy n l ề ợ ủ  doanh nghi p nông s n Vi i c a t Nam.

ế ậ ỗ ợ ể ệ ệ 8.3. H  tr  doanh nghi p trong ti p c n và chuy n giao công ngh .

ạ ộ ệ ủ ế ệ ể ậ Trong ho t đ ng ti p nh n chuy n giao công ngh  c a doanh nghi p, khi

ơ ộ ậ ậ ượ ế ừ ướ ệ ố ồ ộ h i nh p và có c  h i nh n đ c ngu n v n, công ngh  tiên ti n t n c ngoài,

ướ ồ ự ớ ế ậ ệ ặ ứ đ ng tr c các ngu n l c l n, bài toán đ t ra cho doanh nghi p là ti p c n và s ử

ư ế ệ ệ ả ộ ộ ầ   ụ d ng nh  th  nào m t cách hi u qu . Đây chính là lúc Hi p h i ngành hàng c n

ế ậ ạ ộ ỗ ợ ể ệ nâng cao vai trò h  tr  cho ho t đ ng ti p c n và chuy n giao công ngh .

ệ ầ ầ ộ ổ ứ Đ u tiên, Hi p h i ngành hàng c n nâng cao vai trò là t ể ứ    ch c có th  đ ng

ồ ự ề ố ự ế ế ậ ầ ố ớ ệ ra tr c ti p làm đ u m i cho doanh nghi p ti p c n v i các ngu n l c v  v n và

ệ ệ ả ọ ệ   ả khoa h c công ngh , thông qua vi c qu ng bá nâng cao hình  nh Nông nghi p

ệ ầ ư ướ ệ Vi t Nam, thu hút đ u t n c ngoài vào Vi t Nam.

ộ ế ụ ỗ ợ ệ ạ ệ ệ ạ ề   Bên c nh đó, Hi p h i ti p t c h  tr  cho doanh nghi p trong vi c t o đi u

ậ ợ ệ ạ ộ ể ượ ạ ộ ỗ ợ ễ ki n thu n l i cho ho t đ ng chuy n giao đ c di n ra. Các ho t đ ng h  tr  có

ề ỹ ể ậ ấ ồ ướ ẫ ậ th  bao g m: cung c p các thông tin v  k  thu t, h ng d n v n hành và h  tr ỗ ợ

ự ế ậ ậ ồ ngu n nhân l c cho quá trình ti p nh n, v n hành.

ổ ớ ơ ế ổ ứ ả ạ ộ 8.4. Đ i m i c  ch , t ệ  ch c, nâng cao hi u qu  ho t đ ng

ỗ ợ ạ ụ ệ ẽ ằ Nh m m c tiêu hoàn thành vai trò h  tr  m nh m  cho doanh nghi p trong

ộ ầ ừ ể ệ ệ ả ớ ổ ngành hàng, Hi p h i c n không ng ng c i thi n, đ i m i, nâng cao hi u bi ế   t,

ạ ộ ữ ậ ỉ ươ ố ế ạ ư ể ề ắ n m v ng các lu t đi u ch nh ho t đ ng th ng m i qu c t ế    cũng nh  th  ch ,

ủ ố ướ ẩ ậ ớ ổ chính sách và khuôn kh  pháp lý c a qu c gia n c nh p kh u; song song v i đó,

ế ủ ế ụ ị ườ ữ ễ ộ là ti p t c theo dõi m t cách sâu sát nh ng di n bi n c a th  tr ệ   ự ng và th c hi n

các nghiên c u.ứ

ấ ượ ệ ả ả ầ ạ ộ Bên c nh đó, Hi p h i ngành hàng c n đ m b o ch t l ng thông tin dùng

ỉ ề ặ ệ ấ ạ ấ ể đ  cung c p cho doanh nghi p, tránh tình tr ng cung c p ch  v  m t hình th c s ứ ố

ấ ượ ủ ệ ế ẫ ậ ị ượ l ng mà không có ch t l ng d n  đ n sai l ch trong nh n  đ nh c a doanh

ừ ấ ợ ữ ế ẫ ạ ộ ả ấ ậ ệ nghi p, t đó d n đ n nh ng b t l i và h u qu  x u cho ho t đ ng kinh doanh.

101

ộ ầ ự ự ệ ả ả Ngoài ra Hi p h i c n nâng cao kh  năng d  báo, không d  báo theo c m tính, và

ể ư ự ế ế ớ ớ mang tính lý thuy t, d  báo s m và chính xác đ  đ a thông tin đ n v i ng ườ   i

nông dân và doanh nghi p.ệ

ị ề ấ ố ớ ộ ủ ệ ệ ế 9. Ki n ngh , đ  xu t đ i v i B  nông nghi p và Chính ph  Vi t Nam

ậ ạ ự ệ ề ệ ệ ố 9.1. Xây d ng và hoàn thi n h  th ng pháp lu t, t o  đi u ki n cho

ạ ộ ấ ả ấ ẩ ả ế ế ho t đ ng s n xu t, ch  bi n và xu t kh u nông s n

ệ ố ậ ủ ự ề ấ ệ ệ V n đ  xây d ng và hoàn thi n h  th ng pháp lu t c a Vi t Nam luôn là

ộ ấ ứ ề ề ộ m t v n đ  gây nhi u thách th c cho các B  ngành và Chính ph  t ủ ừ ướ ớ   i c t tr

ự ế ươ ệ ự ầ nay.   Liên quan  tr c   ti p  trong t ng lai  g n,  khi  EVFTA  có hi u  l c,  Nông

ệ ẽ ữ ợ ơ ươ ệ nghi p Vi t Nam s  v ng vàng h n khi tham gia h p tác th ạ ớ ng m i v i khu

ế ế ớ ế ể ấ ướ ệ ộ ự v c kinh t ậ  phát tri n b c nh t th  gi ư i n u nh  Nhà n c, B  Nông nghi p, B ộ

ươ ạ ộ ượ ổ ộ Công th ng và các B  ngành liên quan khác t o ra đ c m t khuôn kh  pháp lý

ệ ố ệ ệ ộ ề ề ạ t o đi u ki n t t cho Nông nghi p Vi t nam phát huy toàn b  ti m năng phát

ế ượ ệ ể ạ ủ tri n, bà con nông dân và doanh nghi p h n ch  đ c các r i ro khi kinh doanh

ị ườ trên th  tr ng.

ế ầ ư ầ ủ ứ ằ ứ ấ , nh m đáp  ng yêu c u c a cam k t đ u t trong EVFTA, Chính Th  nh t

ủ ầ ạ ượ ẳ ộ ạ ị ườ ộ ị ự ph  c n t o ra đ ơ c m t sân ch i bình đ ng t i th  tr ệ   ng n i đ a. Th c hi n

ượ ề ệ ệ ộ ượ ẽ ớ đ c đi u này, Nông nghi p Vi t Nam s  thu hút m t l ng l n các nhà đ u t ầ ư

ố ớ ồ ườ ạ ộ vào, thu hút ngu n v n l n và tăng c ể ng ho t đ ng chuy n giao công ngh , t ệ ừ

ệ ể ớ ệ ượ đó m i có th  giúp cho Nông nghi p Vi t Nam nâng cao đ ộ ủ c trình đ  c a mình,

ạ ộ ở ộ ị ườ ể ẩ ả phát tri n s n ph m, ho t đ ng kinh doanh, m  r ng th  tr ng trong và ngoài

ướ ượ ộ ườ ư ậ ỉ n ể ạ c. Đ  t o ra đ c m t môi tr ẳ ng kinh doanh bình đ ng nh  v y, Ch nh ph ủ

ự ế ạ ộ ủ ế ớ ổ ị ầ c n đ i m i các quy đ nh c a mình liên quan tr c ti p đ n ho t đ ng đ u t ầ ư ư nh

ầ ư ự ấ ầ ư ứ ạ gi y phép kinh doanh, lĩnh v c đ u t , hình th c đ u t … Bên c nh đó, Chính

ầ ạ ơ ộ ậ ợ ữ ủ ư ệ ph  cũng c n t o ra nh ng c  h i, thu n l i nh  nhau cho doanh nghi p Vi ệ   t

ầ ư ướ ư ệ ủ ụ Nam cũng nh  doanh nghi p đ u t n ư ơ ộ ế   c ngoài c a EU, ví d  nh  c  h i ti p

ồ ự ự ế ư ộ ậ c n các ngu n l c nh  tài nguyên thiên nhiên, lao đ ng, hay trên th c t ả  là c  các

ồ ự ngu n l c tài chính.

102

ớ ệ ố ủ ổ ổ ệ ẫ đ i m i h  th ng khuôn kh  pháp lý c a Vi ệ t Nam hi n v n bao ứ Th  hai,

ứ ạ ườ ứ ộ ị ậ   ồ g m các quy trình, quy đ nh r m ra, ph c t p, mang tính hình th c cao. H i nh p

ế ở ử ớ ề ả ầ ố ố kinh t ề  qu c yêu c u các qu c gia đ u ph i m  c a v i n n kinh t ế ướ  n c ngoài,

ớ ả ủ ụ ủ ư ệ ả ầ ổ ơ Chính ph  cũng c n đ i m i, c i thi n, đ n gi n hóa các th  t c nh  các quá trình

ủ ụ ể ạ ề ả ấ ệ   xin gi y phép, các th  t c trong h i quan, thông quan hàng hóa… đ  t o đi u ki n

ậ ợ ạ ộ ỉ ủ ệ ướ thu n l i cho các ho t đ ng không ch  c a doanh nghi p n ả ủ   c ngoài mà c  c a

ệ ệ doanh nghi p Vi t Nam.

ề ượ ấ ở ữ ư ọ ệ ủ   c chú tr ng trong EVFTA, nh ng s  h u trí tu  c a Th  baứ , là v n đ  đ

ệ ạ ủ ế ể ầ ạ ộ ộ Vi t Nam l i đang là m t đi m h n ch . Chính ph  và B  ngành c n tăng c ườ   ng

ề ở ữ ệ ầ ữ ệ ệ ả ắ ặ ị và th t ch t các bi n pháp b o v  quy n s  h u trí tu , c n có nh ng quy đ nh

ạ ặ ố ớ ế ẽ ể ặ ị ạ ử x  ph t n ng đ i v i các hành vi vi ph m, tri n khai ch t ch  các chi n d ch nói

ả ử ổ ứ ố ớ không v i hàng gi ạ ặ  hàng nhái, x  ph t n ng các cá nhân t ch c phân ph i hàng

ồ ượ ị ườ ề ộ ấ ợ b t h p pháp và thu h i l ng hàng này v . Các cu c rà soát th  tr ng c n đ ầ ượ   c

ặ ạ ấ ộ ươ ề ễ ả ệ ằ di n ra, đánh giá nghiêm ng t l i v n đ  đăng kí b o h  th ng hi u nh m phát

ệ ươ ệ ươ ự ươ ổ ế ệ hi n các th ng hi u, logo t ng t , nhái các th ng hi u n i ti ng và lo i b ạ ỏ

ươ ị ườ ệ ấ ỏ ể ả ệ ấ ạ các th ng hi u đ y ra kh i th  tr ng. Bên c nh đó, có th  c i thi n v n đ ề

ề ở ữ ệ ệ ườ ả ị quy n s  h u trí tu  thông qua vi c tăng c ng các quy đ nh ph i đăng ký thêm

ề ở ữ ệ ằ ớ ề ở ữ v  s  h u trí tu  song song v i các đăng kí khác, nh m làm cho quy n s  h u trí

ệ ượ ả ừ ầ ầ ộ ườ tu  đ ả c b o đ m ngay t đ u. Ngoài ra, các B , Ngành c n th ng xuyên t ổ

ứ ả ộ ươ ứ ch c các h i th o, các ch ng trình nâng cao ý th c cho nông dân và doanh

ề ở ữ ề ự ệ ệ ệ nghi p v  th c hi n các quy n s  h u trí tu .

ườ ầ ư ố ạ ẩ ạ ặ ộ ộ Môi   tr ng  đ u   t t t,   trong   s ch,   m t   m t  thúc   đ y   ho t   đ ng  Nông

ệ ướ ự ạ ệ ấ nghi p trong n ẩ   c và nâng cao năng l c c nh tranh cho doanh nghi p xu t kh u

ệ ặ ả ướ ầ ư ạ ạ nông s n, m t khác thu hút các doanh nghi p n c ngoài m nh d n đ u t vào

ệ ệ Nông nghi p Vi t Nam.

ẽ ơ ủ ể ặ ầ ơ ộ Th  tứ ư, Chính ph  và B  ngành c n ki m soát h n ch t ch  h n, nâng cao

ự ự ệ ẩ ằ ả ệ ố   ệ ố h  th ng qu n lý v  sinh an toàn th c ph m. B ng cách xây d ng các h  th ng

ệ ử ụ ệ ự ư ả ả ậ ả ẩ ỗ ợ h  tr  qu n lý vi c s  d ng các s n ph m b o v  th c v t an toàn, đ a ra các

103

ỏ ệ ử ụ ộ ạ ừ ằ ậ ố ỹ ị quy đ nh k  thu t nh m xóa b  vi c s  d ng thu c tr  sâu đ c h i và có quy ch ế

ạ ặ ố ớ ử ụ ừ ớ ố ị ử x  ph t n ng đ i v i hành vi s  d ng thu c tr  sâu, phân bón trái v i quy đ nh

ấ ả ử ụ ứ ạ ỏ ườ ư ả và s  d ng các ch t b o qu n có h i cho s c kh e con ng i cũng nh  môi

ườ ề ệ ủ ầ ạ ớ ổ ị tr ng. Bên c nh đó, Chính ph  c n đ i m i các quy đ nh v  v  sinh an toàn

ự ẩ ườ ử ụ ể th c ph m, trong đó tăng c ệ   ẩ ng s  d ng các tiêu chu n, quy trình ki m nghi m

ố ế ử ệ ượ ậ th   nghi m   mang   tính   qu c   t và   đ c   công   nh n.   Ngoài   ra,   thông   qua   các

ươ ớ ơ ủ ệ ề ả ạ ph ng ti n truy n thông đ i chúng, Chính ph  cùng v i c  quan qu n lý v ệ

ầ ẩ ớ ụ ề ệ ề ự sinh an toàn th c ph m c n gi ứ   i thi u, tuy n truy n, giáo d c nâng cao ý th c

ườ ế ử ụ ề ấ ự ề ề ả ẩ ạ ng ẩ   i dân v  v n đ  an toàn v  sinh th c ph m, h n ch  s  d ng các s n ph m

ấ ứ ẻ ề ấ ượ ả ả ả ả ố ồ không rõ ngu n g c xu t x , các s n ph m r  ti n không đ m b o ch t l ng.

ụ ượ ỉ ề ự ẩ ẩ ẩ ấ ắ Ch  khi kh c ph c đ c v n đ  th c ph m b n tràn lan, nâng cao tiêu chu n v ề

ự ư ế ẩ ườ ệ ệ v  sinh an toàn th c ph m cũng nh  quan tâm đ n môi tr ng, Nông nghi p Vi ệ   t

ầ ư ả ớ ả ớ ệ Nam m i có kh  năng thu hút đ u t và song song v i đó, Nông s n Vi ớ t m i có

ể ứ ị ườ ư ữ th  đ ng v ng trên th  tr ng khó tính nh  EU.

ế ế ỗ ợ ấ ả ả ạ ộ 9.2. Có chính sách h  tr  cho ho t đ ng s n xu t ch  bi n nông s n

ệ Vi t Nam

ệ ạ ậ ạ ượ ộ ườ ậ ợ Bên c nh vi c t o l p đ c m t môi tr ng kinh doanh thu n l i, thu hút

ượ ầ ư ướ ề ủ ữ đ c nhi u nhà đ u t n ầ c ngoài, Chính ph  cũng c n có nh ng chính sách h ỗ

ế ế ạ ộ ế ả ạ ả ấ ợ tr  cho ho t đ ng s n xu t ch  bi n nông s n mà không vi ph m các cam k t đã

đ ượ c

ị quy đ nh trong EVFTA.

ơ ộ ủ ầ ạ ứ ấ , Chính ph  c n có chính sách t o c  h i cho nông dân và doanh Th  nh t

ệ ả ượ ỗ ợ ộ ế ậ ễ ồ ớ nghi p nông s n đ c ti p c n v i các ngu n tài chính h  tr  m t cách d  dàng

ự ế ệ ạ ẩ ộ ọ ơ h n, đúng quy trình và thúc đ y h  tham gia tr c ti p vào công cu c hi n đ i hóa

ể ỗ ợ ừ ệ ằ ạ ộ ả ấ nông nghi p. B ng cách này, có th  h  tr  t bên trong ho t đ ng s n xu t mà

ợ ấ ệ ế ả ấ ẩ ạ ắ ẩ   ấ không vi ph m đ n quy t c tr  c p xu t kh u, hi n đang là rào c n xu t kh u

ệ ả vào EU mà Vi ặ t Nam g p ph i.

104

ả ủ ỗ ợ ệ ,  nâng cao hi u  qu   c a  các  chính sách h  tr ể  phát  tri n  nông ứ Th  hai

ơ ở ạ ầ ư ế ế ệ ề ấ ạ ộ   nghi p nh  khuy n nông, c  s  h  t ng, đ t đai... V  khuy n nông, ho t đ ng

ứ ế ệ ệ ể ườ ệ ế chuy n giao công ngh  và ki n th c nông nghi p đ n ng i nông dân hi n nay

ủ ệ ổ ấ ệ ắ Chính ph  Vi t Nam đang theo đu i r t đúng đ n, tuy nhiên hi u qu  ch a đ ả ư ượ   c

ạ ộ ư ế ủ ầ ệ ậ ụ ể cao, Chính ph  c n có bi n pháp c  th  cho ho t đ ng này nh  ti p c n và

ệ ể ườ ả ừ ấ ả ừ ấ ố chuy n giao công ngh  cho ng i dân c  t c p cao đi xu ng và c  t c p d ướ   i

ự ế ạ ấ ơ ệ đi lên, đi vào th c hành h n là hu n luy n trên khía c nh lý thuy t mà không có

ụ ự ự ệ ễ ả ấ áp d ng, nâng cao tính th c ti n vào quá trình s n xu t. Ngoài th c hi n chính

ỗ ợ ệ ở ế ạ ủ ầ sách khuy n nông, Chính ph  c n h  tr  cho nông nghi p khía c nh c  s  h ơ ở ạ

ủ ợ ệ ố ề ạ ư ệ ố ầ t ng nh  h  th ng th y l ự   i, đê đi u, h  th ng giao thông, quy ho ch xây d ng

ậ ợ ạ ợ ạ ộ ấ các ch , trung tâm buôn bán... t o thu n l ả i cho ho t đ ng s n xu t kinh doanh

ủ ầ ệ ề ấ ẫ ủ c a nông dân l n doanh nghi p. V  chính sách đ t đai, Chính ph  c n nghiên

ư ạ ạ ư ờ   ứ c u và đ a ra các chính sách quy ho ch trang tr i, vùng chăn nuôi, cũng nh  th i

ử ụ ạ h n   s ấ   d ng   đ t đai ớ ợ   phù   h p   v i ừ t ng ạ lo i hình

ệ ể ấ ợ ệ ớ ặ ả s n xu t chăn nuôi, phù h p v i đ c đi m ngành Nông nghi p Vi t Nam.

ủ ầ ườ ọ ề ạ ộ ứ ng ho t đ ng nghiên c u khoa h c v  nông Th  baứ , Chính ph  c n tăng c

ứ ề ố ủ ộ ế ệ ậ ằ ồ ế   nghi p, n m ch  đ ng nâng cao ki n th c v  gi ng cây tr ng và v t nuôi tiên ti n,

ấ ượ ậ ể ộ ề ể ớ ư ế ọ ỹ ch t l ng cao, cũng nh  các ti n b  v  khoa h c k  thu t đ  có th  gi ệ   i thi u,

ệ ế ứ ế ể ổ ườ trao đ i, chuy n giao ki n th c và công ngh  đ n ng ệ   i nông dân và doanh nghi p

nông s n.ả

ủ ồ ệ ộ ệ   ứ ư Chính ph  đ ng hành cùng v i Hi p h i ngành hàng trong vi c ớ Th  t ,

ề ị ườ ấ ư ổ cung c p thông tin v  th  tr ng kinh t ế ế ớ  th  gi i cũng nh  các thay đ i trong quy

ậ ủ ẩ ậ ở ợ ấ ứ ơ ế ơ ố ị đ nh pháp lu t c a các qu c gia nh p kh u, b i có l i th  h n b t c  c  quan

ủ ầ ả ơ nào khác, Chính ph  là c  quan đ u não, có vai trò và hoàn toàn có kh  năng đ ể

ậ ượ ấ ượ ộ ớ thu th p đ c các thông tin này m t cách nhanh chóng v i ch t l ng cao. Bên

ồ ự ồ ở ữ ủ ơ ạ c nh đó, Chính ph  và các c  quan liên quan s  h u các các ngu n l c d i dào,

ể ư ệ ỹ ế ậ ượ ự ớ các công ngh  k  thu t tiên ti n, có th  đ a ra đ c các d  báo v i tính chính

ạ ậ ợ ệ ả xác cao, mang l i thu n l i cho nông dân và doanh nghi p nông s n.

105

ứ ướ ủ ươ ạ ứ đ ng tr c r i ro khi tham gia vào quá trình th ng m i qu c t ố ế   , Th  năm,

ả ố ặ ớ ế ệ ệ ố ả doanh nghi p ph i đ i m t v i các rào c n phi thu , các bi n pháp ch ng bán phá

ế ố ợ ấ ư ả ặ ị ệ ố ớ giá và tr  c p, cũng nh  có kh  năng b  áp thu  đ i kháng, đ c bi t đ i v i th ị

ườ ượ ố ớ ấ ứ tr ố ẽ ng EU đã tuyên b  s  không khoan nh ạ   ng đ i v i b t c  hành vi vi ph m

ủ ệ ỗ ợ ệ ạ ầ nào, Chính ph  Vi ấ   t Nam c n bên c nh h  tr  doanh nghi p khi có tranh ch p

ươ ố ế ễ ủ ế ả ạ th ng m i qu c t ả   ơ  di n ra. Chính ph  ph i là c  quan phát ngôn, lên ti ng b o

ề ợ ủ ứ ề ỗ ợ ệ ế ệ ị ệ v  quy n l i c a doanh nghi p, h  tr  doanh nghi p các ki n th c v  quy đ nh

ậ ở ướ ở ạ ế ụ ệ ự ế ị ị pháp lu t c s  t n i, và các quy đ nh liên quan tr c ti p đ n v  ki n (quy đ nh

ạ ệ ư ề ệ ị ề ố v  ch ng bán phá giá nh  cách tính, ngo i l ụ   ... hay các quy đ nh v  vi c áp d ng

ầ ậ ế ố ủ ụ ệ ạ ố ế   thu  đ i kháng...). Chính ph  còn c n t n d ng các m i quan h  ngo i giao n u

ư ạ ướ ệ ằ ậ ỡ có, cũng nh  m ng l ỹ i thông tin, các bi n pháp k  thu t, nh m giúp đ  doanh

ệ ậ ứ ệ ầ ằ ợ ế ể ổ ụ ệ nghi p t p h p các các tài li u, b ng ch ng c n thi ộ   t đ  theo đu i v  ki n, m t

ặ ả ạ ề ợ ặ ả ệ ệ ộ ệ m t b o v  và đòi l i quy n l i cho doanh nghi p, m t m t b o v  và nâng cao

ủ ả ả ệ hình  nh c a nông s n Vi t Nam.

ư ậ ậ ả ơ ỷ ế ậ ệ ạ ố Nh   v y,   tr i   qua   h n   hai   th p   k   thi t   l p   m i   quan   h   ngo i   giao,

ươ ố ế ữ ạ ệ ụ ưở th ng m i qu c t gi a Vi t Nam và EU liên t c tăng tr ng và EU đã tr ở

ươ ạ ớ ứ ủ ệ ệ ố thành đ i tác th ng m i l n th  hai c a Vi t Nam. Trong Nông nghi p, kim

ủ ữ ề ạ ấ ậ ẩ ờ ứ   ng ch xu t nh p kh u c a hai bên tăng b n v ng trong th i gian qua.  Đ ng

ướ tr c ề th m ộ h i ậ nh p

ế ớ ướ ộ ặ ớ ế ớ ự ấ ố kinh t sâu r ng v i b ề c ti n l n là th c thi EVFTA, đ i m t v i các v n đ

ệ ệ ả ộ ộ khó khăn, c  nông dân, doanh nghi p, Hi p h i ngành hàng, các B  ngành liên

ủ ệ ầ ộ ư quan cũng nh  Chính ph  Vi t Nam c n chung tay có các hành đ ng c i t ả ổ ổ   , đ i

ớ m i,

ể ư ự ệ ỏ ệ ọ h c h i, nâng cao năng l c đ  đ a ngành Nông nghi p Vi t Nam đi lên. Bên

ự ả ừ ệ ệ ấ ạ c nh vi c doanh nghi p không ng ng nâng cao năng l c s n xu t kinh doanh,

ườ ở ộ ế ể ệ ạ ậ ướ tăng c ng ti p nh n chuy n giao công ngh , m  r ng m ng l i thông tin và

ự ệ ầ ả ộ ố ơ ỗ ợ ữ kh  năng d  báo, Hi p H i ngành hàng c n làm t t h n n a vai trò h  tr  doanh

ệ ề ươ ự ổ ứ ể ừ ệ nghi p trên nhi u ph ng di n, không ng ng năng cao năng l c t ch c đ  làm

ề ợ ệ ệ ạ ả ệ ườ ố ế ố t t vai trò đ i di n, b o v  quy n l i cho doanh nghi p trên tr ng qu c t .

106

ủ ạ ộ ệ ế ụ Bên c nh đó, các B  ngành và Chính ph  Vi ệ t Nam, ngoài vi c ti p t c hoàn

ế ụ ỗ ợ ề ặ ể ế ệ ố ệ ậ ầ thi n h  th ng pháp lu t, th  ch  còn c n ti p t c h  tr  v  m t chính sách cho

ệ ệ ngành Nông nghi p Vi t Nam.

107

Ậ Ế K T LU N

ậ ả ượ ữ ế Qua quá trình nghiên c u ứ lu n văn , tác gi đã rút ra đ ậ   c nh ng k t lu n

sau:

ệ ươ ạ ự ệ ị ươ 1. ị Hi p đ nh th ng m i t do Vi t Nam ệ  ­ EU là hi p đ nh th ạ   ng m i

ế ệ ớ ữ ệ ướ ệ ế th  h  m i gi a Vi t Nam và 28 n c thành viên EU, hi n nay đã k t thúc đàm

ẽ ượ ự phán và s  đ c th c thi vào năm 2018.

ố ớ ệ ọ ị ệ 2. Hi p đ nh EVFTA có ý nghĩa quan tr ng đ i v i Vi t Nam ,  là hi pệ

ươ ạ ự ứ ế ế ượ ị đ nh th ng m i t do có m c cam k t cao nh t t ấ ừ ướ  tr c đ n nay, đ ế   c ký k t

ề ố ế ế ớ ể ầ ớ v i Liên minh các qu c gia có n n kinh t phát tri n hàng đ u th  gi ứ ẹ   i, h a h n

ạ ề ơ ộ ể ế ệ mang l i nhi u c  h i phát tri n kinh t cho Vi t Nam.

ế ủ ệ ề ộ ồ ị 3. N i dung Hi p đ nh EVFTA bao g m các cam k t c a các bên v  các

ư ợ ươ ố ế ề ả ạ u đãi dành cho nhau trong h p tác th ng m i qu c t ế  v  c  thu  quan và phi

ầ ớ ế ả ộ ưở ự ế ế ế thu  quan, ph n l n n i dung có  nh h ng tr c ti p và gián ti p đ n nông

ế ề ế ể ế ệ ồ ắ   nghi p, đáng chú ý g m có: Các bi u cam k t thu  quan; Cam k t v  quy t c

ấ ứ ậ ỹ ươ ế ề ệ ệ ạ xu t x ; Hàng rào k  thu t trong th ng m i; Cam k t v  các bi n pháp v  sinh

ự ậ ở ữ ự ể ệ ẩ ộ ị an toàn th c ph m và ki m d ch đ ng th c v t; S  h u trí tu ...

ệ ượ ự ữ ả ưở ế ớ ị 4. Hi p đ nh EVFTA đ c th c thi đã có nh ng  nh h ng l n đ n Vi ệ   t

ể ệ ơ ộ ứ ữ ệ ả ố ẽ Nam, th  hi n qua nh ng c  h i và thách th c mà Vi ặ   t Nam s  ph i đ i m t.

ơ ộ ữ ậ ạ ộ ạ ư ơ ộ ế ị ườ ậ Bên c nh nh ng c  h i mà h i nh p mang l i nh  c  h i ti p c n th  tr ng,

ứ ầ ỗ ệ ặ ớ ả ố tham gia sâu vào chu i cung  ng toàn c u.... Vi t Nam ph i đ i m t v i các

ứ ặ ệ ườ ạ ố ệ ị thách th c khó khăn, đ c bi t là môi tr ng c nh tranh kh c li t, các quy đ nh

ấ ự ấ ứ ặ ề ấ ộ ố nghiêm ng t v  xu t x , năng su t d  báo và năng su t lao đ ng, v n và công

ụ ươ ư ế ệ ố ế ạ ngh  tiên ti n, cũng nh  các công c  th ng m i qu c t khác.

ệ ệ ụ ượ ủ ể 5. Nông nghi p Vi ậ t Nam đã t n d ng đ ạ c các đi m m nh c a ngành

ư ự ượ ề ầ ấ ồ ộ ớ nh  l c l ệ   ấ ng lao đ ng d i dào v i chi phí th p, chi phí đ u vào th p, đi u ki n

ậ ợ ườ ầ ư ổ ấ ả ị ự t nhiên thu n l i, môi tr ng đ u t ạ ộ   n đ nh vào ho t đ ng s n xu t kinh

ồ ạ ẫ ả ế ẫ ớ ạ ứ doanh nông s n, tuy nhiên, v n còn t n t i các h n ch  d n t i khó đáp  ng các

108

ầ ủ ạ ộ ể ổ ứ ả ấ yêu c u c a EVFTA. Tiêu bi u là các ho t đ ng t ch c s n xu t kinh doanh còn

ỏ ẻ ự ơ ấ ả ư ợ ả ấ mang tính nh  l , t phát, c  c u s n xu t nông s n còn ch a h p lý, c  s  h ơ ở ạ

ồ ự ấ ượ ế ế ầ ố ế ầ t ng y u kém, thi u th n các ngu n l c đ u vào ch t l ố   ng cao, thi u th n

ự ự ự ư ệ ồ ọ ẩ   ngu n thông tin, năng l c d  báo kém, ch a chú tr ng v  sinh an toàn th c ph m

ế ả ệ ấ ượ ứ ẩ ủ khi n cho nông s n Vi t khó đáp  ng tiêu chu n ch t l ạ   ng c a EU. Bên c nh

ệ ế ể ươ ề ở ữ ệ ả ộ đó, vi c thi u quan tâm phát tri n th ng hi u và b o h  quy n s  h u trí tu ệ

ế ệ ệ ự ạ ấ cũng khi n cho doanh nghi p Vi ự   t có năng l c c nh tranh th p và không th c

ệ ượ ề ở ữ ế ề hi n đ ệ c cam k t v  quy n s  h u trí tu .

ố ả ự ệ 6. ả ố   ế Trong b i c nh th c thi các cam k t EVFTA, nông nghi p VN ph i đ i

ặ ớ ầ ư ự ề ấ ẩ ẩ ậ ả ấ m t v i các v n đ  trên c  04 lĩnh v c: Xu t kh u, nh p kh u, đ u t ở ữ    và s  h u

ệ ổ ậ ộ ố ấ ề ư ự ạ ạ ị ườ trí tu . N i b t là m t s  v n đ  nh  gia tăng áp l c c nh tranh t i th  tr ộ   ng n i

ấ ứ ố ặ ề ứ ẩ ấ ị ệ   ị đ a và xu t kh u, đáp  ng các quy đ nh nghiêm ng t v  xu t x , đ i phó các bi n

ệ ươ ộ ạ ạ ệ ề pháp phòng v  th ng m i... trong khi đó n i t ạ   ẫ i doanh nghi p v n còn nhi u h n

ố ớ ở ữ ự ệ ế ế ệ ệ ả ả ị ch . Đ i v i S  h u trí tu , vi c ệ  đ m b o th c hi n các cam k t theo Hi p đ nh

ư ậ ứ ủ ạ ở ệ ả ở ườ ẽ ặ s  g p tr  ng i b i kh  năng cũng nh  nh n th c c a doanh nghi p và ng i tiêu

ở ứ ố ớ ả ề ở ữ ệ ạ ấ ệ ặ dùng còn ộ  m c th p đ i v i b o h  quy n s  h u trí tu  t i Vi t Nam, đ c bi ệ   t

ệ ử ụ ỉ ẫ ị trong vi c s  d ng ch  d n đ a lý .

ụ ệ ể ề ấ ắ ệ ả 7. Đ  kh c ph c các v n đ  mà Nông nghi p Vi ặ t Nam g p ph i khi

ượ ự ả ự ệ ấ ầ EVFTA đ ạ   c th c thi, doanh nghi p c n nâng cao năng l c s n xu t và c nh

ườ ể ệ ộ tranh, tăng c ệ ng chuy n giao công ngh …; Hi p h i ngành hàng nâng cao năng

ố ề ợ ệ ệ ả ạ ệ ự ổ ứ ể l c t ch c đ  làm t t vai trò đ i di n, b o v  quy n l i cho doanh nghi p trên

ườ ố ế ả ố ớ ệ ệ ộ tr ng qu c t …Các gi i pháp đ i v i doanh nghi p và Hi p h i ngành hàng là

ả ự ễ ấ ầ ả ượ ụ ứ ự các gi i pháp có tính  ng d ng th c ti n cao nh t, c n ph i đ ệ c th c hi n nhanh

ệ ả chóng, hi u qu .

ủ ề ộ ệ ệ 8. V  phía các B  ngành và Chính ph  Vi ả ế   t Nam, ngoài vi c ph i ti p

ệ ố ệ ế ể ậ ầ ợ ế   ụ t c hoàn thi n h  th ng pháp lu t, th  ch  thông thoáng phù h p còn c n ti p

ỗ ợ ề ặ ệ ệ ế ụ t c h  tr  v  m t chính sách cho ngành Nông nghi p Vi t Nam. Các ki n ngh ị

109

ự ệ ớ ả ủ ệ ộ ầ ượ c n đ c th c hi n song song v i gi ằ   ệ i pháp c a doanh nghi p và Hi p h i nh m

ự ộ ồ tăng tính đ ng b  trong quá trình th c thi.

110

Ụ Ả Ệ 9. DANH M C TÀI LI U THAM KH O

Ệ Ế Ệ 10. TÀI LI U TI NG VI T:

1. ụ ẩ ấ ậ ộ ươ ấ ậ ẩ ệ Báo cáo xu t nh p kh u Vi t Nam C c xu t nh p kh u ­ B  Công Th ng,

ộ 2016, Hà N i 2017

2. ệ ế ượ ế Chi n l ể c phát tri n kinh t ầ  châu Âu t m nhìn 2020 Bùi Vi ư t H ng, , T pạ

ứ ố chí nghiên c u châu Âu, s  7(118), 2010, tr.33 ­ 43

ươ ệ ươ ạ ự ệ ị Hi p đ nh th ng m i t do Vi ộ   t Nam ­ EU: tác đ ng 3. Vũ Thanh H ng,

ươ ữ ạ ệ ậ ố ớ đ i v i th ng m i hàng hóa gi a hai bên và hàm ý cho Vi t Nam ế   , Lu n án ti n

ế ạ ọ ế ạ ọ ố ộ sĩ kinh t , Đ i h c kinh t , Đ i h c Qu c gia Hà N i năm 2016

ươ ễ ị ươ ộ Đánh giá tác đ ng theo 4. Vũ Thanh H ng & Nguy n Th  Minh Ph ng,

ủ ệ ị ươ ạ ự ệ ử ụ ngành c a Hi p đ nh Th ng m i t do Vi t Nam ­ EU: S  d ng các ch  s ỉ ố

ươ ạ ế ậ th ng m i ọ ạ , T p chí Khoa h c ĐHQGHN: Kinh t ố    và Kinh doanh, t p 32, S  3

(2016) 28 ­ 38

ệ ộ ị ươ ạ ự ng m i t ố ớ    do đ i v i 5. Mutrap, Báo cáo đánh giá tác đ ng các Hi p đ nh th

Kinh t ế ệ  Vi t Nam ộ , Hà N i 2010

ự ể ẩ ị ị 6. Mutrap, Hài hòa hóa quy đ nh v  v  sinh an toàn th c ph m và ki m d ch ề ệ

ự ậ ủ ệ ủ ớ ị ả ộ đ ng th c v t c a Vi t Nam v i quy đ nh c a EU , B n tin Quý I ­ 2016

ộ ươ ệ ươ ạ ự ệ ị Hi p đ nh th ng m i t do Vi t Nam ­ Liên 7. Mutrap ­ B  Công th ng,

ệ ổ ệ minh Châu Âu ­ S  tay cho doanh nghi p Vi t Nam ộ , Hà N i 2016

8. ươ ạ ạ ệ ị ủ ệ ế ộ Ki n ngh  c a Hi p h i doanh Phòng Th ng m i Châu Âu t i Vi t Nam,

ệ ạ ệ nghi p châu Âu t i Vi t Nam ộ , Hà N i 2014

9. ễ ạ ặ ọ ị ọ Tác đ ngộ Ph m Ng c Phong, Đ ng Thùy Linh & Nguy n Th  Ánh Ng c,

ị ươ ạ ự ệ ủ ế ậ ẩ ệ ủ c a Hi p đ nh th ng m i t do Vi ấ t Nam ­ EU đ n xu t nh p kh u c a các

ệ ệ ể ậ ạ ố ộ ngành công nghi p Vi t Nam , T p chí phát tri n và H i nh p, s  05/12/2016

111

ươ ệ ạ ệ Rà soát pháp lu tậ 10. Phòng th ng m i và công nghi p Vi t Nam ­ VCCI,

ệ ế ủ ệ ớ ị ươ ạ ự ệ Vi t Nam v i các cam k t c a Hi p đ nh th ng m i t do Vi t Nam ­ EU v  Sề ở

ữ h u trí tu ộ ệ, Hà N i 2016

ầ ọ ệ ươ ạ ự ệ ị Hi p đ nh th ng m i t ữ  do gi a Vi t Nam và EU: c ơ 11. Tr n Ng c Quân,

ạ ố ứ ạ ố ộ h i và thách th c cho các doanh nghi p ệ , T p chí thông tin đ i ngo i s  T10/2015

ể ọ ệ ệ ạ t Nam ­ EU giai đo n 2011 ­ 2015 và 12. Bùi Thanh S n, ơ Tri n v ng quan h  Vi

ớ ố ế ộ ệ ợ ể ọ ệ ầ t m nhìn t i 2020 ả . H i th o qu c t “Tri n v ng quan h  h p tác Vi t Nam ­ EU

ủ ộ ố ạ giai đo n 2011 ­ 2020”, Văn phòng Chính ph , Hà N i 2010, s  16/11

ạ ọ ủ ự ố 13. Mario Telò, Liên minh châu Âu và ch  nghĩa khu v c m i ớ , Đ i h c Qu c gia

ạ ọ ọ ộ ộ Hà N iộ  ­ Đ i h c Khoa h c xã h i và Nhân văn, Hà N i 2010

ệ ậ ị ị ự ệ do (FTA) Vi t Nam ợ ự    ­ EU tr  l c 14. Đinh Công Tu n, ấ Hi p đ nh m u d ch t

ệ ợ ạ ố cho quan h  h p tác song ph ng ứ ươ , T p chí nghiên c u châu Âu, s  11(158),

2013, tr.14 ­ 18.

ủ ệ ộ ị ươ ạ ự ệ Tác đ ng c a Hi p đ nh Th ng m i t do Vi t Nam ­ 15. Lê Th  Thu Trang,  ị

ế ươ ủ ạ ệ ậ ạ EU (EVFTA) đ n th ệ ng m i hàng d t may c a Vi t Nam , lu n văn th c sĩ kinh

ố ế ạ ọ ế ạ ọ ộ ộ ố ế t qu c t , Đ i h c kinh t , Đ i h c qu c gia Hà N i, Hà N i năm 2015

ễ ị ậ ệ ớ Rà soát pháp lu t Vi ế ủ   t Nam v i các cam k t c a 16. Nguy n Th  Thu Trang,

ệ ươ ạ ự ệ ị Hi p đ nh Th ng m i t do Vi t Nam ề ở ữ  ­ EU v  s  h u trí tu ệ, VCCI, 2016

ễ ươ ầ ư ự ự ế ạ ướ ả Th c tr ng đ u t tr c ti p n c ngoài vào lĩnh 17. Nguy n Ph ng Th o,

ủ ả ạ ệ ệ ạ ự v c nông lâm nghi p th y s n t i Vi t Nam ề   ố , Ban Thông tin đ i ngo i và truy n

ộ ế ầ ư ạ thông, B  K  ho ch và đ u t , 2017

ự ể ệ ẩ ồ 18. Ti u ban Th c ph m, Nông nghi p và Nuôi tr ng th y s n ủ ả  ­ Phòng th ngươ

ạ ạ ệ ể ọ ạ ộ ợ ế ữ H i tho i tri n v ng h p tác kinh t gi a Liên minh m i Châu Âu t i Vi t Nam,

ệ ễ ắ ầ ố ệ Châu Âu và Vi t Nam : L  công b  sách tr ng 2016 & T m nhìn EU ­ Vi t Nam

FTA, 2016

ấ ứ ề ệ ứ ề ắ ấ ố ế V n đ  nguyên t c xu t x  v  d t may trong 19. Trung tâm nghiên c u qu c t ,

ộ ố TPP và EVFTA, Hà N i báo cáo chính sách s  02 ­ tháng 04/2016

112

ộ ượ ệ ị ươ c Hi p đ nh th ng m i t ạ ự 20. Trung tâm WTO và H i nh p ậ  ­ VCCI, Tóm l

ệ ộ do Vi t Nam ­ Liên minh Châu Âu (EVFTA), Hà N i 2015

21. Ủ ư ấ ươ ế ạ ị y ban T  v n Chính sách Th ng m i Qu c t ố ế  ­ VCCI,  Khuy n ngh

ủ ệ ộ ồ ệ ề ể ệ ọ ị Chính sách c a C ng đ ng Doanh nghi p Vi t Nam v  tri n v ng Hi p  đ nh

ươ ệ ộ Th ạ ự ng m i T  do Vi t Nam ­ EU, Hà N i 2013

Ệ Ế

11. TÀI LI U TI NG ANH:

22. Nguyen   Binh   Duong,  Vietnam   ­   EU   Free   Trade   Agreement:   Impact   and

Policy Implications for Vietnam, 2015

23. Directorate   ­ General for  Trade  ­  European Commission,  European  Union,

Trade in Goods with Vietnam, 2017

24. European   Commission, Cumulative   economic   impact   of   future   trade

agreements on EU agriculture, 2016

25. Mutrap, Implications of an IPR chapter in a hypothetical free trade agreement

between Viet Nam and the European Union, 2011

26. Mutrap, New areas: of trade: goverment procurement liberalisation under the

proposed EU ­ Viet Nam FTA, 2011

27. Mutrap, Suport Viet Nam in the negotiations of the EU ­ Viet Nam free trade

agreement, 2011

28. Mutrap,  Integrating environmental provisions into the future EU ­ Viet Nam

FTA: issues and perspectives, 2011

29. Mutrap,  Tariffs   Protection   and   subsidisation   of   agro   food   products   and

negotiation of an FTA between Viet Nam and the EU, 2011

30. Mutrap, Sustainable impact assessment EU ­ Vietnam FTA, 2014

31. Mutrap, The free trade agreement between Vietnam and the European Union:

Quantitative and qualitative impact analysis, 2011

113

32. Polski   Instytut   Spraw   Miedzynarodowych,   The   Polish   Institute   of

International   Affairs,  EU   ­   Vietnam   Free   Trade   Agreement:   Opportunities   and

Challenges for European Business, No. 5(737) 15 January 2015

12.

Ệ 13. TÀI LI U TRANG WEB:

ộ ươ ữ ỡ ươ ệ ớ ủ ệ ệ Ng  ngàng nh ng th ng hi u l n c a Vi t Nam b ị 33. B o h  th ả ng hi u,

đánh   m tấ , http://baohothuonghieu.com/banquyen/tin­chi­tiet/ngo­ngang­nhung­

ậ thuong­hieu­lon­cua­viet­nam­bi­danh­mat/975.html, truy c p ngày 07/04/2017.

ạ ạ ộ ở ụ ố ồ 34. B   Ngo i   giao,   S   ngo i   v Thành   ph H   Chí   Minh,

ậ http://www.mofahcm.gov.vn/vi/, truy c p ngày 07/04/2017.

ầ ư ướ ộ ế ầ ư ạ ầ ư Tình hình đ u t ra n ướ   c 35. C c đ u t ụ n c ngoài, B  k  ho ch đ u t ,

ủ ệ ngoài c a Vi t Nam trong năm 2014 ,  http://fia.mpi.gov.vn/tinbai/2573/Tinh­hinh­

ậ dau­tu­ra­nuoc­ngoai­cua­Viet­Nam­trong­nam­2014, truy c p ngày 07/04/2017.

ả ổ ậ 36. T ng c c H i quan,  ụ https://www.customs.gov.vn/, truy c p ngày 07/04/2017.

ỉ ẫ ả ấ ị t 37. Phan Thu, C p bách xây d ng ch  d n đ a lý cho nông s n Vi ự ả ệ , H i quan

ủ ụ ả ổ ơ online, C  quan c a T ng c c H i quan, http://www.baohaiquan.vn/Pages/Cap­

ậ bach­xay­dung­chi­dan­dia­ly­cho­nong­san­Viet.aspx, truy c p ngày 27/3/2017

ệ ề ưở ươ ẩ ấ ng d ạ   ng, xu t kh u đ t 38. Xuân Thân,  Nông nghi p v  đích 2016 tăng tr

ỷ ệ ử ế ệ ậ 32,1 t USD , Báo đi n t đài ti ng nói Vi t Nam, truy c p ngày 10/04/2017,

http://vov.vn/kinh­te/nong­nghiep­ve­dich­2016­tang­truong­duong­xuat­khau­dat­

321­ty­usd­581432.vov

39. Ủ ậ y ban Châu Âu, http://exporthelp.europa.eu/thdapp/index.htm, truy c p ngày

27/3/2017.