Hoạt động thể lực của sinh viên hệ cử nhân dinh dưỡng Đại học Y Hà Nội

| TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hoạt động thể<br /> wrinkled skinlực của%sinh<br /> signs (14.4 in urbanviên<br /> and 2.1%hệin rural<br /> cử region,<br /> nhân dinh dưỡng<br /> mothers being able to detect some severe signs of diarrhea and ARI was low. Only 6.6% of mothers<br /> recognized respectively); 11 % of<br /> mothers recognized signs of dyspnea (25.9 % in urban and 1.5% in mountainous region). Mothers’<br /> Đại họcabout<br /> knowledge Y Hà Nộiof diarrhea and ARI in urban was better than that of mothers in rural and<br /> prevention<br /> mountain regions.<br /> Đăng Thị Thu Hằng1, Tạ Thị Như Quỳnh1, Nguyễn Thị Hải Hà2, Đặng Bảo Ngọc1, Trần Công Minh1,<br /> Keywords: Diarrhea, acute respiratory infections, knowledge, under 5-year-old child.<br /> Nguyễn Quang Dũng3<br /> <br /> Tóm tắt:<br /> Taùc giaû:<br /> * Mục tiêu: Mô tả hoạt động thể lực (HĐTL) của sinh viên cử nhân dinh dưỡng Đại học Y Hà Nội.<br /> 1. Vieän ñaøo taïo Y hoïc döï phoøng vaø Y teá coâng coäng, tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi<br /> * PhươngEmail:<br /> pháp: 96 sinh viên được phỏng vấn bằng bộ câu hỏi GPAQ (Global Physical Activity<br /> thangtcyt@gmail.com<br /> Questionnaire).<br /> 2. Cuïc phoønSử dụng<br /> g choá ngưỡng–≥Boä600<br /> ng HIV/AIDS Y teáMET-phút/tuần để xác định tỷ lệ đối tượng đạt khuyến nghị<br /> về HĐTL Email: longmoh@yahoo.com<br /> của WHO.<br /> 3. CNYTCC4 naêm hoïc 2015-2016, Vieän ñaøo taïo Y hoïc döï phoøng vaø Y teá coâng coäng, tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi<br /> * Kết quả:Email:<br /> 71,9% sinh viên có mức HĐTL<br /> vietanhmsg1@gmail.com, đạt khuyến nghị tối thiểu về HĐTL của WHO, thời gian<br /> dinhminhnb01@gmail.com<br /> hoạt4. độngBoätĩnh<br /> Y teátại xấp xỉ 10 giờ/ngày. Tỷ lệ sinh viên có mức HĐTL cao là 17,7%, trung bình là<br /> 42,7% vàEmail:<br /> thấp là 39,6%. Kết luận:trantuananh2000@yahoo.com<br /> dducthien@yahoo.com, Tỷ lệ sinh viên đạt mức khuyến nghị HĐTL của WHO khá cao,<br /> hoạt động tĩnh tại của sinh viên chiếm phần lớn thời gian trong ngày.<br /> Từ khóa: Hoạt động thể lực, sinh viên, cử nhân dinh dưỡng, thời gian tĩnh tại, bộ câu hỏi hoạt<br /> động thể lực toàn cầu.<br /> <br /> <br /> 1. Ñaët vaán ñeà naêm 2014. Töø ñoù coù theå ñöa ra moät soá khuyeán nghò<br /> Physical activity among students phuø hôïp in nutrition<br /> vaøo coâ science<br /> ng taùc truyeàn thoâ ng phoøng choáof<br /> ng<br /> Tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp ôû treû em caùc beänh nhieãm khuaån cho treû em trong giai ñoaïn<br /> Hanoi<br /> laø Medical<br /> hai beänh coù tyû leä maéc vaø töûUniversity<br /> vong cao nhaát ôû nhöõng hieän nay.<br /> nöôùc ñang phaùt trieån. ÔÛ nöôùc ta, 80% töû vong do tieâu<br /> chaûy xaûy ra ôû treû em döôùi 2 tuoåi, bình quaân 1 1treû döôùi 2. Phöông phaùp nghieân cöùu<br /> Dang Thi Thu Hang1, Ta Thi Nhu Quynh , Nguyen Thi Hai Ha2, Dang Bao Ngoc1, Tran Cong Minh1,<br /> 5 tuoåi moãi naêm maéc töø 0,8-2,2 ñôït tieâu chaûy, öôùc<br /> Nguyen<br /> tính haøngQuang<br /> naêm coùDung11003 tröôøng hôïp töû vong [6], [5]. 2.1. Ñòa ñieåm vaø thôøi gian nghieân cöùu<br /> Veà NKHH, trung bình moãi naêm moät ñöùa treû maéc 4-9<br /> Abstract:<br /> laà n, tyû leä töû vong do NKHH chieám 1/3 (30-35%) so Nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän vaøo naêm 2014 taïi 3<br /> vôùi töû vong chung [1], [4]. Tyû leä maéc vaø töû vong cuûa tænh: Hoøa Bình, Haø Tónh vaø Kieân Giang, ñaïi dieän cho<br /> * Objective:<br /> hai beänh naøy To raátdescribe<br /> cao nhöng thehoaø<br /> physical activity<br /> n toaøn coù theå haïof the students<br /> n cheá 3 mieàin n nutrition<br /> Baéc, Trung,science,<br /> Nam cuû Hanoi<br /> a Vieämedical<br /> t Nam. university.<br /> baèng caùch chuû ñoäng phoøng traùnh taùc nhaân gaây beänh<br /> * Method: 96 subjects were interviewed by using the Global Physical Activity Questionnaire-<br /> vaø xöû lí kòp thôøi khi bò beänh. Ñeå phoøng choáng beänh, 2.2. Ñoái töôïng nghieân cöùu<br /> GPAQ.<br /> ngöôø i daâCut-off<br /> n noùi chung greater than<br /> vaø ngöôø 600<br /> i chaê MET-minute<br /> m soù c treû noùi rieângper week was used to define subjects who meet the<br /> phaû<br /> WHO i coùrecommendations<br /> kieán thöùc ñaày ñuû veàon phoø ng beänh activity.<br /> physical vaø caùch xöû Caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi.<br /> lyù khi treû bò maéc beänh ñeå giaûm tyû leä maéc vaø töû vong.<br /> * Results:<br /> Chính 71.9%<br /> vì lyù do of nsubjects<br /> ñoù, chuù g toâi thöïcmet<br /> hieäthe WHO<br /> n nghieâ n cöùrecommendations<br /> u: Tieâu chuaånonlöïphysical<br /> a choïn: Laøactivity, thecoù<br /> caùc baø meï sedentary<br /> con döôùi<br /> “Kieá n thöù c cuû a caù c baø meï coù con döôù i 5 tuoå i veà 5 tuoå i , coù tinh<br /> time was about 10 hours per day. The prevalence of subjects with high level of physical activity thaà n minh maã n , töï nguyeä n , hôï p taùc traû<br /> phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp lôøi phoûng vaán.<br /> was ôû17.7%,<br /> tính treû em taïmoderate<br /> i moät soá vuøwas 42.7%<br /> ng/mieà n Vieäand low vôù<br /> t Nam”, was<br /> i 39.6%. Conclusion: The prevalence of students<br /> meeting<br /> muï the taûWHO<br /> c tieâu moâ recommendations<br /> kieán thöù c cuûa caùc baø meï coù oncon physical<br /> döôùi activity Tieâuischuaå<br /> relatively<br /> n loaïi tröøhigh,<br /> : Tinhthe thaàsedentary<br /> n khoâng minh timemaãofn<br /> 5 tuoåi veà phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoaëc khoâng coù maët taïi hoä gia ñình trong thôøi gian<br /> students occupies major part of the time of day.<br /> hoâ haáp ôû treû em taïi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam nghieân cöùu hoaëc khoâng töï nguyeän, hôïp taùc trong quaù<br /> <br /> 14<br /> 24 Taïp chí Y teá<br /> Tạp Coâng coä<br /> tế Công ng, 3.2017,<br /> cộng, Soá 436/2018<br /> Số 45 tháng<br />  | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |<br /> <br /> <br /> <br /> trình phoû ng vaáphysical<br /> n. 2.6. Xöû lyù vaø phaân tích soá lieäu: Soá lieäu ñònh löôïng<br /> Key words: activity, student, nutrition science,<br /> sau khi sedentary<br /> thu thaäp ñöôïtime,<br /> c kieåGlobal<br /> m tra, laøPhysical<br /> m saïch, maõActivity<br /> hoaù vaø<br /> Questionnaire.<br /> 2.3. Thieát keá nghieân cöùu: Moâ taû caét ngang nhaä p baè n g phaà n meà m Epidata 3.1, xöû lyù thoá ng keâ<br /> baèng phaàn meàm Stata 11, thoáng keâ moâ taû vôùi tyû leä<br /> 2.4. Côõ maãu vaø caùch choïn maãu %, thoáng keâ suy luaän vôùi kieåm ñònh 2.<br /> Tác giả:<br /> 2.4.1. Côõ maãu 2.7. Ñaïo ñöùc nghieân cöùu: Nghieân cöùu ñöôïc<br /> 1. Sinh viên hệ cử nhân dinh dưỡng, Đại học Y Hàtieá<br /> Nội n haønh döôùi söï chaáp thuaän cuûa chính quyeàn ñòa<br /> Söû duïng coâng thöùc tính côõ maãu cho moät tyû leä ñeå phöông, laõnh ñaïo cô quan y teá treân ñòa baøn nghieân<br /> 2.<br /> xaùcSinh<br /> ñònhviên<br /> soá hoängành y học<br /> gia ñình coù baødự<br /> meïphòng,<br /> coù con Đại<br /> döôùihọc Yi:Hà Nội<br /> 5 tuoå cöùu vaø ñoái töôïng nghieân cöùu. Thoâng tin ñöôïc hoaøn<br /> 3. Viện đào tạo Y học dự phòng và y tế công cộng,toaø<br /> Đại n baû<br /> học o maä<br /> Y Hàt vaøNội<br /> keát quaû chæ ñöôïc söû duïng cho muïc<br /> p 1  P  ñích nghieân cöùu.<br /> N Z §2 D · x <br />  pxH <br /> 2<br /> ¨1 ¸<br /> © 2¹<br /> 3. Keát quaû<br /> Vôùi Zvấn<br /> 1. Đặt = 1,96<br /> đề(öùng vôùi  = 0,05), p = 0,37 [3],  = 0,14 (GPAQ). Với bộ câu hỏi GPAQ, việc khảo sát<br /> tính ñöôïc N = 334. Döï phoøng khoaûng 20% ñoái töôïng töø<br /> choáđộng<br /> i traû lôøthể<br /> i, cuoá i cuø(HĐTL)<br /> ng côõ maãu laø 3.1. của<br /> HĐTL Kieánđối<br /> thöùtượng<br /> c cuûa baø<br /> cómeï<br /> thểveàđược<br /> caùchthực<br /> cho treû<br /> hiện aêndễ<br /> /<br /> Hoạt lực là 409<br /> tất hoä<br /> cảgia<br /> cácñình<br /> cửcoùđộng<br /> con<br /> döôùi 5 tuoåi. buù ñuùng khi bò tieâu chaûy<br /> của cơ thể gây tiêu hao năng lượng. HĐTL bao dàng, thuận tiện. Số lượng và mức độ HĐTL<br /> gồm2.4.2.hoạtCaùđộng<br /> ch choï tậpu:luyện và không do tập<br /> n maã<br /> do được thu thập, đánh giá và so sánh với khuyến<br /> Choïn maãu nhieàu giai ñoaïn nghị về HĐTL của tổ chức y tế thế giới.<br /> luyện. Tập luyện là hoạt động có chủ định, mang<br /> tínhGiailặp lại,<br /> ñoaïnnhằm1: moãnâng<br /> i mieàcao sức<br /> n choï khỏe.<br /> n ngaã Hoạt<br /> u nhieâ n 1động<br /> tænh: Tại Việt Nam, một số nghiên cứu về HĐTL đã<br /> Hoøa Bình-mieàn Baéc, Haø Tónh – Mieàn Trung vaø Kieân<br /> không do tập luyện bao gồm các hoạt động nghề được tiến hành trên người trưởng thành [4, 9].<br /> Giang- Mieàm Nam;<br /> nghiệp, hoạt động lúc rảnh rỗi, làm công việc Nghiên cứu trên 14.706 người trưởng thành,<br /> Hình 1. Kieán thöùc cuûa baø meï veà caùch cho treû aên/<br /> nhà,Giai ñoaïsóc<br /> chăm n 2: bản<br /> moãi thân,<br /> tænh choïdinchuyển.<br /> ngaãu nhieâ n 3 xaõ đều<br /> HĐTL bao khoảngbuù7/10 ñuùngngười từu 25-64<br /> khi bò tieâ chaûy phaâ tuổi<br /> n theođạtñòakhuyến<br /> dö<br /> goàm xaõ noâng thoân, thaønh thò (thò traán/phöôøng) vaø khoù<br /> đặn, ít nhất 30 phút mỗi ngày hoặc 150 phút mỗi<br /> khaên (mieàn nuùi/haûi ñaûo): toång 9 xaõ;<br /> nghị về HĐTL của WHO [4]. Một nghiên cứu<br /> (n=409)<br /> tuần với cường độ mức vừa mang lại nhiều lợi trênNhaä1.906<br /> n xeùt:người<br /> Gaàn 80% trưởngbaø meï thành<br /> coù kieá25-64<br /> n thöùc tuổi<br /> ñuùng tại<br /> veà<br /> Giaivới<br /> ích đối ñoaïsức<br /> n 3:khỏe,<br /> moãi giảm<br /> xaõ choï n 46cơhoätửgia<br /> nguy vongñình coù<br /> [10]. caù<br /> thành phố Hồ Chí Minh cho thấy, 56% đối tượngôû<br /> c h cho treû aê n /buù khi bò tieâ u chaû y , tyû leä baø meï<br /> con döôùi 5 tuoåi, choïn ngaãu nhieân hoä gia ñình ñaàu mieàn nuùi coù kieán thöùc ñuùng veà caùch cho treû buù/aên khi<br /> Ngược<br /> tieâ u, saulại, ítaHĐTL<br /> ñoù löï choïn caùnhư ngồi,<br /> c hoä gia ñình nằm<br /> tieápnhiều làm<br /> theo, theo nghiên<br /> bò cứuy được<br /> tieâu chaû chieámxếp tyû leäloại<br /> caohoạtnhaátđộng tích cực,<br /> vôùi 83,9%, sauđạt<br /> ñoù<br /> phöông<br /> tăng nguy phaùpcơ laø “coå<br /> mắcngcáclieànbệnh<br /> coång”.không lây nhiễm ñeá n mieà n nuù i vaø thaá p nhaá t<br /> khuyến nghị tối thiểu của WHO về HĐTL [9].laø ôû noâ n g thoâ n vôù i 74,3%.<br /> - đang có xu hướng gia tăng [6, 7]. Các bệnh Baûng 1.<br /> Sinh Lyù do<br /> viên là khoâ<br /> nhữngng cho treûtrí<br /> nhà aên thức,<br /> buù bình thöôø<br /> lực ng khilao<br /> lượng bò<br /> 2.5. Phöông phaùp, kyõ thuaät thu thaäp soá lieäu<br /> không lây nhiễm tạo ra gánh nặng bệnh tật lớn, tieâu chaûy (n=409)<br /> động quan trọng tương lai của đất nước. HĐTL<br /> cuï: Phieá<br /> Boä coângnhân<br /> là nguyên hàngu đầu<br /> phoûngây<br /> g vaátửn ñöôï c xaâ<br /> vong y döï<br /> tàn tậtngtrên<br /> vaø Thaønh Noâng Mieàn nuùi Toång<br /> chænh söûa sau khi coù thöû nghieäm taïi Thaïch Thaát, Haø Noäi. thường xuyên đemthòlại nhiều<br /> Noäi dung thoân lợi ích với sức khỏe<br /> p<br /> toàn cầu và chiếm tới trên 2/3 tổng gánh nặng [10]. Vì vậy, quan n tâm% tới n HĐTL<br /> % n ở sinh<br /> % nviên % là hết<br /> bệnhPhöông<br /> tật và tửphaùvong<br /> p thuởthaänước<br /> p soáta lieä<br /> [1].u: Ñieàu tra vieân sức<br /> Ngöôøcần<br /> i khaùc thiết,<br /> khuyeân giúp<br /> 1 0,7 chúng6 ta 4,3 biết<br /> 0 được<br /> 0 6 thực<br /> 1,7 trạng<br /> phoûng vaán tröïc tieáp caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi.<br /> Sôï treû beänh naëng 5 3,6 8,5 33 8,1 0,006<br /> Hiện nay, có nhiều phương pháp đánh giá HĐTL HĐTL,<br /> theâm<br /> cũng như mức 17 đáp12,1ứng11 khuyến nghị của<br /> nhưSai soá vaø khoá<br /> phương pháp ng sử<br /> cheádụng : Sai đếm<br /> sai soámáy soá dobước<br /> ngöôøichân,<br /> cung WHO về HĐTL của sinh viên. Tuy nhiên, nghiên<br /> caáp thoâng tin boû soùt hoaëc coá tình sai thöïc teá, ñeå haïn Nhaän xeùt: Veà lyù do khoâng cho treû aên buù bình<br /> gia tốc kế, quan sát trực tiếp, phương pháp tự cứu về HĐTL chưa được thực hiện nhiều tại Việt<br /> cheá sai soá, ñieàu tra vieân ñöôïc taäp huaán kyõ, coù kinh thöôøng khi bò tieâu chaûy, gaàn 10% ngöôøi ñöôïc phoûng<br /> điền m<br /> nghieä phiếu<br /> trongvà phương<br /> giao pháp<br /> tieáp. Sau khi phỏng<br /> keát thuùcvấn.<br /> phoûnTrong<br /> g vaán, Nam,<br /> vaá n chođặc raènbiệt<br /> g treûtrên<br /> bò naëđối tượng<br /> ng theâ m neásinh<br /> u tieáviên.<br /> p tuïc cho aên/buù<br /> ñieà u tra vieâ<br /> phương n kieåphỏng<br /> pháp m tra laïvấn,<br /> i phieángười<br /> u ngaytañeåcókhoâ ng sử<br /> thể boû bình thöôøng, trong ñoù, ngöôøi daân ôû noâng thoân chieám<br /> soùt thoâng tin. Giaùm saùt vieân kieåm tra phieáu khi keát Mục<br /> tyû tiêu<br /> leä cao nhaácủa<br /> t vôùinghiên<br /> 12,1%, gaá cứu<br /> p gaànày<br /> n 4 laànhằm<br /> n so vôùmô<br /> i thaøntả<br /> h<br /> dụng<br /> thuù c ñeåcông cụi phaù<br /> kòp thôø “Bột hieä<br /> câu hỏisoáhoạt<br /> n sai vaø boåđộng thểthôø<br /> sung kòp lựci. HĐTL<br /> thò. bằngngöôø<br /> Coù 1,7% bộ câu<br /> i khoâhỏi<br /> ng GPAQ<br /> cho treû aêcủa<br /> n/buùsinh<br /> bìnhviên<br /> thöôøhệ<br /> ng<br /> toàn cầu”- Physical Activity Questionnaire do<br /> cử ngöôø<br /> nhâni dinh<br /> khaùc khuyeâ<br /> dưỡngn.Đại Söï khaù<br /> họcc YbieäHàt naøNội.<br /> y coù yù nghóa<br /> <br /> TaïYp tế<br /> Tạp chí chíCông<br /> Y teá cộng,<br /> Coâng coä<br /> Sốn45<br /> g, 3.2017, Soá 43<br /> tháng 6/2018 15<br /> 25<br />  | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |<br /> <br /> <br /> <br /> mothers being<br /> 2. Phương phápable to detect<br /> nghiên cứu some severe signs of diarrhea<br /> tra viênand ARIsinh<br /> là các was viên<br /> low. Only<br /> hệ cử6.6%<br /> nhânofdinh<br /> mothers<br /> dưỡng<br /> recognized wrinkled skin signs (14.4 % in urban and 2.1% in rural region, respectively); 11 % of<br /> 2.1.mothers<br /> Đối tượng recognized signs of dyspnea (25.9 % in urban đại and<br /> học 1.5%<br /> Y HàinNội. Bộ câu hỏi<br /> mountainous GPAQMothers’<br /> region). phỏng vấn<br /> knowledge about prevention of diarrhea and ARI in urban về lượng thời gian<br /> was better than dành<br /> that ofcho các loại<br /> mothers HĐTL<br /> in rural and với<br /> Sinhmountain<br /> viên hệregions.<br /> cử nhân dinh dưỡng, đang học<br /> cường độ khác nhau trong 1 ngày và số ngày<br /> năm thứ nhất tới năm thứ 4, Đại học Y Hà Nội,<br /> Keywords: Diarrhea, acute respiratory infections, knowledge, thực hiện under các hoạt động đó<br /> 5-year-old trong 1 tuần của đối<br /> child.<br /> khỏe mạnh, tình nguyện tham gia nghiên cứu.<br /> tượng, gồm 4 phần chính: 1) Hoạt động nghề<br /> 2.2. Địa điểm, thời điểm thu thập số liệu nghiệp-là những công việc được trả công hoặc<br /> Taùc giaû: không được trả công như học tập, việc nhà,<br /> Nghiên cứu được tiến hành tại Đại học Y Hà<br /> 1. Vieän ñaøo taïo Y hoïc döï phoøng vaø Y teá coâng coäng, tröôøgặt lúa,<br /> ng Ñaï i hoïcđánh<br /> Y Haø cá…<br /> Noäi (6 câu hỏi); 2) Hoạt động di<br /> Nội, thời Email:<br /> gian thu thập số liệu: Tháng 9/2016-<br /> thangtcyt@gmail.com<br /> chuyển: đi bộ, đạp xe đạp (3 câu hỏi); 3) Hoạt<br /> 3/2017.<br /> 2. Cuïc phoøng choáng HIV/AIDS – Boä Y teá<br /> động giải trí-là những hoạt động được thực hiện<br /> Email: longmoh@yahoo.com<br /> 2.3. Thiết kế nghiên cứu lúc rảnh rỗi ở trong hoặc ngoài nhà nhằm tạo sự<br /> 3. CNYTCC4 naêm hoïc 2015-2016, Vieän ñaøo taïo Y hoïc döï phoøng vaø Y teá coâng coäng, tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi<br /> Email: vietanhmsg1@gmail.com, dinhminhnb01@gmail.comthoải mái về tư tưởng, tâm hồn (6 câu hỏi); 4)<br /> Nghiên cứu mô tả cắt ngang.<br /> 4. Boä Y teá Hoạt động tĩnh tại (1 câu hỏi).<br /> Email: dducthien@yahoo.com, trantuananh2000@yahoo.com<br /> 2.4. Cỡ mẫu, chọn mẫu Trong hoạt động nghề nghiệp và giải trí, điều tra<br /> Sử dụng công thức tính mẫu như sau: viên sẽ hỏi về số phút trong 1 ngày để thực hiện<br /> HĐTL cường độ nặng và cường độ vừa. Điều tra<br /> n=Z1-α/2<br /> 2 P(1-P)<br /> d2<br /> = 1,962 0,5x(1-0,5)<br /> 0,12<br /> = 96 viên được hướng dẫn cách phỏng vấn phiếu, xác<br /> định cường độ và thời gian HĐTL [11]:<br /> Cỡ mẫu1. Ñaë(n)t vaáđược<br /> n ñeà tính dựa trên ước tính dựa vào -naêHĐTL<br /> m 2014.cường<br /> Töø ñoùđộcoù nặng<br /> theå ñöa<br /> là ra<br /> hoạt moäđộng<br /> t soá khuyeá n nghò<br /> đòi hỏi sự<br /> phuø hôïp vaøo coâng taùc truyeàn thoâng phoøng choáng<br /> tỉ lệTieâ<br /> (p)u chaû<br /> sinh viên<br /> y vaø nhieãđạt đượcn hoâ<br /> m khuaå mức haápkhuyến<br /> caáp ôû treûnghị<br /> em gắng<br /> caùc beäsức thể m<br /> nh nhieã lựckhuaå<br /> nặng,<br /> n cholàmtreûtăng<br /> em nhiều nhịpñoaï<br /> trong giai thởn<br /> laø hai beä n h coù tyû leä maé c vaø<br /> HĐTL của WHO. Ước tính p = 50% số sinh töû vong cao nhaá t ôû nhöõ ng và<br /> hieännhịp<br /> nay.tim.<br /> nöôùc ñang phaùt trieån. ÔÛ nöôùc ta, 80% töû vong do tieâu<br /> viên có HĐTL đạt mức khuyến nghị của WHO: - HĐTL cườngphaù<br /> độpvừa lànhoạt<br /> chaûy xaûy ra ôû treû em döôùi 2 tuoåi, bình quaân 1 treû döôùi 2. Phöông nghieâ cöùu động đòi hỏi sự<br /> ≥ 600i moã<br /> 5 tuoå MET-phút/tuần,<br /> i naêm maéc töø 0,8-2,2 để xácñôïđịnh t tieâutỷchaûlệy,sinh<br /> öôùc gắng sức thể lực vừa phải, làm tăng một chút<br /> tính haø n g naê m coù 1100 tröôø<br /> viên thực hiện HĐTL khác biệt khoảng 10% n g hôï p töû vong [6], [5]. 2.1. Ñòa ñieåm vaø thôøi gian nghieân cöùu<br /> nhịp thở và nhịp tim.<br /> Veà NKHH, trung bình moãi naêm moät ñöùa treû maéc 4-9<br /> (d)<br /> laàn, so vớitöû tỷ<br /> tyû leä vonglệ thực<br /> do NKHH hiện chieá<br /> HĐTL m 1/3trong thực so<br /> (30-35%) tế Nghieâtrừ<br /> n cöùhoạt<br /> u ñöôïđộng<br /> c thöïctĩnh<br /> hieän tại,<br /> vaøo các<br /> naêmhoạt<br /> 2014động<br /> taïi 3<br /> - Ngoài<br /> với độvong<br /> vôùi töû tin cậy<br /> chung 95% [1],(z1<br /> [4].-Tyû<br /> ∝/2 leä =1,96)<br /> maéc vaø thì cỡ mẫu<br /> töû vong cuûa tænh: Hoøa Bình, Haø Tónh vaø Kieân Giang, ñaïi dieän cho<br /> hai beänh naøy raát cao nhöng hoaøn toaøn coù theå haïn cheá còn<br /> 3 mieàlại được<br /> n Baé coi làNam<br /> c, Trung, có thực hiện<br /> cuûa Vieä nếu đối tượng<br /> t Nam.<br /> tối thiểu là 96 sinh viên. Tổng số có 189 sinh<br /> baèng caùch chuû ñoäng phoøng traùnh taùc nhaân gaây beänh thực hiện HĐTL trong ít nhất 10 phút liên tục.<br /> viên<br /> vaø xöû đáp<br /> lí kòpứngthôøitiêu<br /> khi bòchuẩn<br /> beänh. lựa chọn.<br /> Ñeå phoø Chọn<br /> ng choá ng beä mẫu<br /> nh, 2.2. Ñoái töôïng nghieân cöùu<br /> ngöôø i daâ n noù i chung vaø ngöôø<br /> nghiên cứu theo phương pháp chọn mẫu ngẫu i chaê m soù c treû noù i rieâ ng 2.6. Tính toán số lượng HĐTL (Quantity of<br /> phaûi coù kieán thöùc ñaày ñuû veà phoøng beänh vaø caùch xöû Caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi.<br /> nhiên đơn.<br /> lyù khi treû bò maéc beänh ñeå giaûm tyû leä maéc vaø töû vong. physical activity) của đối tượng trong 1 tuần<br /> Chính vì lyù do ñoù, chuùng toâi thöïc hieän nghieân cöùu: Tieâu chuaåphân<br /> và ngưỡng loạin: Laø caùc baø meï coù con döôùi<br /> n löïa choï<br /> 2.5.<br /> “KieáThu<br /> n thöùthập<br /> c cuûasố<br /> caùliệu<br /> c baø meï coù con döôùi 5 tuoåi veà 5 tuoåi, coù tinh thaàn minh maãn, töï nguyeän, hôïp taùc traû<br /> phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp “Cường độn. HĐTL” (Intensity of physical<br /> lôøi phoûng vaá<br /> Đối<br /> tính ôûtượng<br /> treû emđược<br /> taïi moäphỏng<br /> t soá vuønvấn<br /> g/mieàtrực tiếp<br /> n Vieä bằng vôù<br /> t Nam”, bội<br /> activity) được đo bằng đơn vị là MET (Metabolic<br /> câu hỏiu moâ<br /> muïc tieâ hoạt động<br /> taû kieá n thöùthể<br /> c cuûlực<br /> a caùctoàn cầu<br /> baø meï (Global<br /> coù con döôùi Tieâu chuaån loaïi tröø: Tinh thaàn khoâng minh maãn<br /> 5 tuoåi veà phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån Equivalent<br /> hoaë c khoâng Task),<br /> coù maëtđược<br /> taïi hoätính<br /> gia bằng cách lấy<br /> ñình trong thôøinăng<br /> gian<br /> Physical Activity Questionnaire-GPAQ). Điều<br /> hoâ haáp ôû treû em taïi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam lượngntiêu<br /> nghieâ cöùu hao<br /> hoaëccủa<br /> khoâ1ngHĐTL nàon,đó<br /> töï nguyeä hôïpchia<br /> taùc cho<br /> trongnăng<br /> quaù<br /> <br /> 14<br /> 26 Taïp chí Y teá<br /> Tạp Coâng coä<br /> tế Công ng, 3.2017,<br /> cộng, Soá 436/2018<br /> Số 45 tháng<br />  | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |<br /> <br /> <br /> <br /> trình phoû ng vaá n. khi ngồi/nghỉ. Thông thường, 2.6. Xöû lyù vaø phaân tích soá lieäu: Soá lieäu ñònh löôïng<br /> lượng tiêu hao “cao”<br /> sau khithaä<br /> khi thu HĐTL<br /> p ñöôïccủa<br /> kieåcá thểlaøđạt<br /> m tra, tốich,thiểu<br /> m saï 3000<br /> maõ hoaù vaø<br /> mức2.3.<br /> độThieá<br /> HĐTL lúc ngồi/nghỉ<br /> t keá nghieâ n cöùu: Moâcó<br /> taû giá trị 1 MET,<br /> caét ngang MET-phút/tuần<br /> nhaä p baèng phaàn meà [11].<br /> m Epidata 3.1, xöû lyù thoáng keâ<br /> baèng phaàn meàm Stata 11, thoáng keâ moâ taû vôùi tyû leä<br /> đi bộ tốc độ bình thường có mức độ 3 MET.<br /> 2.4. Côõ maãu vaø caùch choïn maãu %,<br /> 2.8.thoá ng keâtích<br /> Phân suy luaä<br /> số nliệu<br /> vôùi kieåm ñònh 2.<br /> Số lượng HĐTL được đo bằng đơn vị là MET-<br /> phút,2.4.1.<br /> đượcCôõ maã u bằng cách lấy “cường độ<br /> tính Số liệu<br /> 2.7. được nhập<br /> Ñaïo ñöù và làm<br /> c nghieâ n cöùsạch bằngnphần<br /> u: Nghieâ cöùu mềm<br /> ñöôïc<br /> tieá n haønh 3.1,<br /> Epidata döôùi sau<br /> söï chaá<br /> đóp chuyển<br /> thuaän cuûasang<br /> chínhphần<br /> quyeàmềm<br /> n ñòa<br /> HĐTL” (tính bằng MET) nhân với thời lượng<br /> Söû duïng coâng thöùc tính côõ maãu cho moät tyû leä ñeå phöông, laõnh ñaïo cô quan y teá treân ñòa baøn nghieân<br /> của HĐTL SPSS 22.0 for Windows để tính toán ra các số<br /> xaùc ñònh soá hoä(tính bằng<br /> gia ñình phút).<br /> coù baø meï coùĐểcontínhdöôùira “sối:<br /> 5 tuoå cöùu vaø ñoái töôïng nghieân cöùu. Thoâng tin ñöôïc hoaøn<br /> lượng HĐTL” của một HĐTL trong một tuần, trung<br /> toaø n baûbình<br /> o maävà<br /> t vaøtỷkeá<br /> lệt phần trăm.<br /> quaû chæ ñöôïc söû duïng cho muïc<br /> p 1  P  ñích nghieân cöùu.<br /> sử dụng cách N tính Zsau 2<br /> x<br /> § D[11]:<br /> <br /> ¨1 ¸<br /> ·<br />  pxH <br /> 2<br /> 3. Kết quả nghiên cứu<br /> © 2¹<br /> “Số lượng HĐTL” của mỗi HĐTL trong 1 tuần 3. Keát quaû<br /> Vôùi Z =độ<br /> = Cường 1,96 (öùng vôù(đo<br /> HĐTL i  =bằng<br /> 0,05),MET)<br /> p = 0,37×[3],  =lượng<br /> thời 0,14<br /> tính ñöôïc N = 334. Döï phoøng khoaûng 20% ñoái töôïng töø Số lượng<br /> 3.1. Kieán thöùc cuûa baø(nmeï= veà Tỷ lệ (%)<br /> HĐTL/ngày<br /> choái traû lôøi, (tính<br /> cuoái cuøbằng phút)<br /> ng côõ maã × số<br /> u laø 409 hoä ngày/tuần.<br /> gia ñình coù con 96)caùch cho treû aên/<br /> döôùi 5 tuoåi. buù ñuùng khi bò tieâu chaûy<br /> Với bộ câu hỏi GPAQ, cường độ HĐTL được<br /> Nhóm tuổi (năm)<br /> quy2.4.2.<br /> ra METCaùchcụchoï<br /> thể n maã<br /> như u: sau:<br /> Choïn maãu nhieàu giai ñoaïn<br /> - HĐTL nghề nghiệp mức độ vừa: giá trị MET 18 - 19 32 33,3<br /> = 4;Giai ñoaïnnghề<br /> HĐTL 1: moãnghiệp<br /> i mieàn choï<br /> mức n ngaã<br /> độunặng:<br /> nhieân giá<br /> 1 tænh:<br /> trị 20 - 24 62 64,6<br /> Hoøa Bình-mieàn Baéc, Haø Tónh – Mieàn Trung vaø Kieân<br /> MET =Mieà<br /> Giang- 8. m Nam;<br /> ≥ 25 2 2,1<br /> - HĐTL di chuyển như đạp xe và đi bộ có giá Hình 1. Kieán thöùc cuûa baø meï veà caùch cho treû aên/<br /> Giai ñoaïn 2: moãi tænh choïn ngaãu nhieân 3 xaõ bao<br /> buù ñuùng khi bò tieâu chaûy phaân theo ñòa dö<br /> goàm xaõ noâ=ng4.thoân, thaønh thò (thò traán/phöôøng) vaø khoù<br /> trị MET Giới tính<br /> (n=409)<br /> khaên (mieàn nuùi/haûi ñaûo): toång 9 xaõ;<br /> - HĐTL giải trí mức độ vừa: giá trị MET = 4; xeùt: Gaàn 80% baø meï<br /> NhaänNam 14coù kieán thöù14,6<br /> c ñuùng veà<br /> HĐTL<br /> Giaigiải<br /> ñoaïtrí<br /> n 3:mức<br /> moãiđộxaõnặng:<br /> choïn giá<br /> 46 trị<br /> hoä MET = 8.coù<br /> gia ñình caùch cho treû aên/buù khi bò tieâu chaûy, tyû leä baø meï ôû<br /> con döôùi 5 tuoåi, choïn ngaãu nhieân hoä gia ñình ñaàu mieàn nuùi coù<br /> Nữkieán thöùc ñuùng veà82 caùch cho treû85,4<br /> buù/aên khi<br /> Tổng<br /> tieâ sốñoùlượng<br /> u, sau löïa choïHĐTL<br /> n caùc hoätrong 1 tuần<br /> gia ñình của theo<br /> tieáp theo, đối bò tieâu chaûy chieám tyû leä cao nhaát vôùi 83,9%, sau ñoù<br /> tượng làphaù<br /> phöông tổng “coå“số<br /> p laø số ng lieàlượng HĐTL” của 5 loại<br /> n coång”. ñeán mieàn nuùi vaø thaáp nhaát laø ôû noâng thoân vôùi 74,3%.<br /> Bảng 3.1. Phân bố tuổi, giới của đối tượng<br /> hoạt động sau: (HĐTL nghề nghiệp mức độ Baûng 1. Lyù do khoâng cho treû aên buù bình thöôøng khi bò<br /> 2.5. Phöông phaùp, kyõ thuaät thu thaäp soá lieäu nghiêntieâ<br /> cứu<br /> nặng) + (HĐTL nghề nghiệp mức độ vừa) + u chaûy (n=409)<br /> Boä coâdo<br /> (HĐTL ng đi Phieá<br /> cuï:bộ u phoû<br /> hay đạpngxe)<br /> vaán+ñöôï c xaây döï<br /> (HĐTL ng trí<br /> giải vaø Phân bố tuổi, giớiThaøcủa nh đối<br /> Noântượng<br /> g Mieànghiên<br /> n nuùi Toåcứu<br /> ng được<br /> chænh söûa sau khi coù thöû nghieäm taïi Thaïch Thaát, Haø Noäi. Noäi dung thò thoân<br /> mức độ nặng) + (HĐTL giải trí mức độ vừa). trình bày trong Bảng 1. Đối tượng nghiên cứu ở pđộ<br /> n % n % n % n %<br /> Phöông phaùp thu thaäp soá lieäu: Ñieàu tra vieân tuổi 20-24 chiếm tỷ lệ cao nhất: 64,6%, tiếp đến là<br /> Ngöôøi khaùc khuyeân 1 0,7 6 4,3 0 0 6 1,7<br /> 2.7.nNgưỡng<br /> phoû g vaán tröïcphân<br /> tieáp caùloại<br /> c baømức<br /> meï coùHĐTL<br /> con döôùi 5 tuoåi. nhóm 18-19 tuổi: 33,3%, nhóm từ 25 tuổi trở lên<br /> Sôï treû beänh naëng 5 3,6 17 12,1 11 8,5 33 8,1 0,006<br /> theâm<br /> HĐTL của chiếm 2,1%. Tỷ lệ nam là 14,6% và nữ là 85,4%.<br /> Sai soá vaø đối<br /> khoántượng<br /> g cheá sai được chosoálàdođạt<br /> soá: Sai khuyến<br /> ngöôø i cung<br /> nghị<br /> caá p thoâcủa<br /> ng tinWHO boû soùtkhi<br /> hoaëtổng số sai<br /> c coá tình lượng<br /> thöïc HĐTL<br /> teá, ñeå haï≥<br /> n Nhaän xeùt: Veà lyù do khoâng cho treû aên buù bình<br /> cheá sai soá, ñieàu tra vieân ñöôïc taäp huaán kyõ, coù kinh thöôøng khi bò tieâu chaûy, gaàn 10% ngöôøi ñöôïc phoûng<br /> 600 MET-phút/tuần. Theo WHO, mức HĐTL<br /> nghieäm trong giao tieáp. Sau khi keát thuùc phoûng vaán, vaán cho raèng treû bò naëng theâm neáu tieáp tuïc cho aên/buù<br /> “thấp”<br /> ñieà u tra khi<br /> vieânHĐTL<br /> kieåm tracủalaïcá thể uđạtngay<br /> i phieá dướiñeå600<br /> khoâMET-<br /> ng boû bình thöôøng, trong ñoù, ngöôøi daân ôû noâng thoân chieám<br /> soù t thoâ n g tin. Giaù m saù t vieâ<br /> phút/tuần, mức HĐTL “trung bình” khi HĐTLn kieå m tra phieá u khi keát tyû leä cao nhaát vôùi 12,1%, gaáp gaàn 4 laàn so vôùi thaønh<br /> thuùc ñeå kòp thôøi phaùt hieän sai soá vaø boå sung kòp thôøi. thò. Coù 1,7% ngöôøi khoâng cho treû aên/buù bình thöôøng<br /> trong khoảng từ 600 tới 3000 MET-phút/tuần, do ngöôøi khaùc khuyeân. Söï khaùc bieät naøy coù yù nghóa<br /> <br /> TaïYp tế<br /> Tạp chí chíCông<br /> Y teá cộng,<br /> Coâng coä<br /> Sốn45<br />