Hướng dẫn sử dụng phần mềm đồ họa Mapinfo - Chương 17

Chia sẻ: Nguyễn Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:0

Thêm vào BST

Báo xấu

152
lượt xem 44
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

CHÖÔNG XVII. BAÛNG CUÛA MAPINFO VAØ QUAÛN LYÙ DÖÕ LIEÄU TRONG BAÛNG Trong chöông ñaàu tieân, chuùng ta ñaõ xem xeùt sô löôïc veà thaønh phaàn cuûa moät baûn ñoà soá trong MapInfo. Nhö ñaõ trình baøy, baûn ñoà soá trong MapInfo ñöôïc goïi laø baûng (table). Thöïc ra moät “baûng” cuûa MapInfo bao goàm nhieàu taäp tin thaønh phaàn khaùc nhau. Moät baûng cuûa MapInfo coù theå coù phaàn döõ lieäu (töùc noäi dung hieån thò trong cöûa soå Browser) vaø phaàn ñoà hoaï (töùc noäi dung hieån thò treân cöûa soå baûn ñoà). Trong caùc chöông tröôùc chuùng ta...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Hướng dẫn sử dụng phần mềm đồ họa Mapinfo - Chương 17

CHÖÔNG XVII. BAÛNG CUÛA MAPINFO VAØ QUAÛN LYÙ DÖÕ LIEÄU TRONG BAÛNG Trong chöông ñaàu tieân, chuùng ta ñaõ xem xeùt sô löôïc veà thaønh phaàn cuûa moät baûn ñoà soá trong MapInfo. Nhö ñaõ trình baøy, baûn ñoà soá trong MapInfo ñöôïc goïi laø baûng (table). Thöïc ra moät “baûng” cuûa MapInfo bao goàm nhieàu taäp tin thaønh phaàn khaùc nhau. Moät baûng cuûa MapInfo coù theå coù phaàn döõ lieäu (töùc noäi dung hieån thò trong cöûa soå Browser) vaø phaàn ñoà hoaï (töùc noäi dung hieån thò treân cöûa soå baûn ñoà). Trong caùc chöông tröôùc chuùng ta ñaõ xem xeùt nhieàu veà phaàn ñoà hoïa cuûa baûn ñoà soá. Chöông naøy chuû yeáu taäp trung chuû yeáu vaøo phaàn döõ lieäu cuûa MapInfo. XVII.1. CAÁU TAÏO BAÛNG CUÛA MAPINFO Ñeå coù moät baûng MapInfo, caàn coù toái thieåu laø hai hay taát caû caùc taäp tin thaønh phaàn sau: - Taäp tin coù ñuoâi môû roäng laø .tab: ñaây laø taäp tin moâ taû caáu truùc cuûa phaàn döõ lieäu trong MapInfo. Thöïc chaát noù laø moät taäp tin nhoû kieåu vaên baûn moâ taû ñònh daïng cuûa taäp tin chöùa döõ lieäu - Taäp tin coù ñuoâi môû roäng laø .dat: ñaây laø taäp tin chöùa döõ lieäu cuûa MapInfo. Tuy nhieân neáu ta laøm vieäc vôùi cô sôû döõ lieäu töø caùc phaàn meàm khaùc nhö dBASE/FoxBASE, taäp tin vaên baûn ASCII, Lotus, Excel hay Access thì phaàn cô sôû döõ lieäu vaãn giöõ nguyeân ñònh daïng cuûa caùc phaàn meàm nguyeân thuyû cuûa noù. Trong tröôøng hôïp khoâng coù vaät theå ñoà hoaï thì moät “baûng” döõ lieäu cuûa MapInfo goàm hai taäp tin, moät taäp tin coù phaàn môû roäng laø .tab ñeå moâ taû döõ lieäu nhö ñaõ trình baøy vaø taäp tin döõ lieäu (coù theå laø cuûa MapInfo ôû ñònh daïng .dat hay caùc ñònh daïng cuûa caùc phaàn meàm khaùc nhö .dbf (Access), .xls (Excel),... Ñoái vôùi caùc baûng daïng aûnh queùt, nhö tröôøng hôïp ñaêng kyù baûn ñoà daïng aûnh queùt vaøo MapInfo ñeå soá hoaù, moät baûng kieåu aûnh nhö vaäy seõ goàm coù taäp tin .tab vaø taäp tin aûnh töông öùng, taäp tin aûnh coù ñònh daïng goác cuûa noù nhö .bmp, .tif, .gif hay .jpg. - Taäp tin coù ñuoâi môû roäng laø .map: neáu baûng MapInfo coù vaät theå ñoà hoaï, töùc coù baûn ñoà, thì seõ coù theâm moät taäp tin nöõa coù ñuoâi môû roäng laø .map. Ñaây laø taäp tin moâ taû caùc vaät theå ñoà hoaï trong baûn ñoà soá. - Taäp tin coù ñuoâi môû roäng laø .id: nhö ta ñaõ bieát, moät baûng cuûa MapInfo coù theå khoâng coù phaàn ñoà hoaï nhöng baát kyø vaät theå ñoà hoaï naøo trong baûng cuûa MapInfo ñeàu phaûi PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
lieân keát vôùi moät haøng trong döõ lieäu (moät haøng trong cöûa soå Browser). Ñeå taïo ra moái lieân keát giöõa vaät theå ñoà hoaï vôùi döõ lieäu, MapInfo taïo ra moät taäp tin coù ñuoâi môû roäng laø .id. Ñaây laø taäp tin thöïc hieän söï lieân keát giöõa phaàn döõ lieäu vôùi phaàn ñoà hoaï. Trong tröôøng hôïp baûng trong MapInfo coù nguoàn goác döõ lieäu töø Access thì taäp tin lieân keát giöõa döõ lieäu Access vaø vaät theå ñoà hoaï coù ñuoâi môû roäng laø .aid. - Taäp tin coù ñuoâi môû roäng laø .ind: ñaây laø taäp tin taïo ra chæ muïc nhaèm phuïc vuï cho leänh Find (xem Chöông XII). Taäp tin chæ muïc naøy giuùp tìm kieám caùc vaät theå ñoà hoaï treân baûn ñoà baèng leänh treân. Neáu muoán thöïc hieän vieäc tìm kieám vaät theå treân baûn ñoà theo moät tröôøng döõ lieäu naøo ñoù thì tröôøng ñoù phaûi ñöôïc ñaùnh daáu chæ muïc (baèng leänh Table > Maintenance > Table Structure, ñaùnh daáu vaøo coät Indexed). Khi naøo coù moät tröôøng trong moät baûng MapInfo ñöôïc ñaùnh daáu chæ muïc thì taäp tin .ind seõ ñöôïc taïo thaønh. Nhö vaäy vôùi moät “baûng” MapInfo phaûi coù toái thieåu hai taäp tin: taäp tin .tab vaø taäp tin döõ lieäu (.dat, .xls hay ñònh daïng döõ lieäu khaùc). Ngoaøi taäp tin .tab ra thì phaàn döõ lieäu (taäp tin .dat) khoâng theå thieáu ñöôïc. Chính vì vaäy khi ta soá hoaù baûn ñoà töø aûnh queùt, maëc duø luùc ñoù chöa naïp döõ lieäu gì MapInfo vaãn töï ñoäng taïo ra moät tröôøng coù teân laø ID ñeå chöùa giaù trò soá laø 0 vaøo ñoù. Moät baûng MapInfo nguyeân thuyû (native) hoaøn chænh seõ coù 5 taäp tin. Giaû söû teân baûng laø ban_do thì ta seõ coù 5 taäp tin sau: ban_do.tab, ban_do.dat, ban_do.map, ban_do.id vaø ban_do.ind. Neáu phaàn döõ lieäu khoâng phaûi cuûa MapInfo thì taäp tin döõ lieäu laø ban_do.dat seõ trôû thaønh moät taäp tin döõ lieäu töông öùng töø phaàn meàm goác, ví duï neáu phaàn döõ lieäu ñöôïc môû ra trong MapInfo laø taäp tin Excel, thì taäp tin döõ lieäu seõ laø ban_do.xls. Khi thöïc hieän leänh File > Open Table ta chæ thaáy moät taäp tin duy nhaát cuûa baûng MapInfo laø taäp tin .tab. Thöïc chaát caùc taäp tin kia ñeàu toàn taïi vaø neáu thieáu chuùng thì khoâng theå môû baûng MapInfo ra. Vì vaäy khi sao cheùp baûng cuûa MapInfo sang moät choã khaùc, phaûi cheùp ñaày ñuû caùc taäp tin thaønh phaàn. XVII.2. QUAÛN LYÙ BAÛNG TRONG MAPINFO Ñeå quaûn lyù baûng, MapInfo coù moät soá leänh lieân quan ñeán döõ lieäu trong baûng cuõng nhö quaûn lyù caùc taäp tin thaønh phaàn cuûa moät baûng. Caùc leänh naøy naèm trong menu Table. XVII.2.1. Xem vaø chænh söûa caáu truùc baûng döõ lieäu MapInfo Baûng trong MapInfo, cuõng gioáng nhö caùc cô sôû döõ lieäu khaùc, bao goàm caùc coät (tröôøng) vaø haøng (baûn ghi). Caùc tröôøng cuûa MapInfo coù moät soá ñònh daïng khaùc nhau (xem Chöông IX veà caùc kieåu tröôøng trong MapInfo). Ñeå xem vaø chænh söûa caùc tröôøng, ta thöïc hieän nhö sau: - Môû baûng coù chöùa döõ lieäu caàn xem hay chænh söûa (coù theå laø cöûa soå baûn ñoà hay cöûa soå Browser cuõng ñöôïc). - Töø menu chính choïn Table > Maintenance > Table Structure. Neáu ta môû nhieàu baûng moät löôït thì hoäp thoaïi View/Modify Table Structure hieän ra lieät keâ danh saùch caùc baûng ñang môû, choïn baûng caàn xem/chænh söûa döõ lieäu roài choïn OK. Hoäp thoaïi Modify Table Structure (Thay ñoåi caáu truùc baûng) môû ra (hình XVII.1). PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Coät Fields lieät keâ caùc tröôøng coù trong baûng, coät Type cho bieát ñònh daïng cuûa töøng tröôøng, coät Indexed cho bieát tröôøng ñoù coù ñöôïc laäp chæ muïc hay khoâng. Khi nhaép chuoät choïn moät tröôøng thì thoâng tin veà tröôøng ñoù seõ hieän leân trong phaàn Field Information ôû döôùi. Ta coù theå thay ñoåi tröôøng ñoù neáu muoán. OÂ Name cho pheùp thay ñoåi teân tröôøng. OÂ Type cho pheùp thay ñoåi ñònh daïng cuûa tröôøng. Tuyø ñònh daïng cuûa tröôøng maø döôùi oâ Type coù theå moät soá oâ khaùc, ví duï neáu ñònh daïng tröôøng laø kieåu Character thì phía döôùi coù theâm oâ Width cho bieát tröôøng ñoù ñöôïc ñònh daïng coù bao nhieâu kyù töï. Hình XVII.1. Hoäp thoaïi Modify Table Structure - Ñieàu chænh Caáu truùc baûng. Coät Indexed cho pheùp baät hay taét chöùc naêng chæ muïc cuûa moät tröôøng. Moät tröôøng ñöôïc ñaùnh daáu Indexed thì môùi coù theå söû duïng trong leänh Find ñöôïc. Beân phaûi danh saùch tröôøng coù hai nuùt Up vaø Down. Khi choïn moät tröôøng roài nhaán nuùt Up hay Down thì ta coù di chuyeån tröôøng ñoù leân hay xuoáng. Thöù töï hieån thò cuûa caùc tröôøng trong baûng naøy seõ quy ñònh thöù töï hieån thò tröôøng trong cöûa soå döõ lieäu (cöûa soå Browser). Tröôøng naèm treân cuøng seõ xuaát hieän beân traùi. Nuùt Add Field cho pheùp taïo theâm moät tröôøng môùi vaøo baûng döõ lieäu cuûa MapInfo. Khi nhaép chuoät vaøo nuùt Add Field, moät tröôøng môùi ñöôïc taïo thaønh. MapInfo töï ñoäng ñaët teân cho tröôøng ñoù laø Fieldn, trong ñoù n laø soá thöù töï cuûa tröôøng ñoù. Ví duï neáu trong baûng cuûa ta ñaõ coù 5 tröôøng thì khi nhaán nuùt Add Field tröôøng môùi seõ ñöôïc ñaët teân laø Field6. Ñònh daïng cuûa tröôøng môùi maëc ñònh laø Integer (soá nguyeân). Ta ñaët teân cho tröôøng môùi trong oâ Name vaø ñònh daïng kieåu tröôøng trong oâ Type ôû phaàn Field Information. Khi nhaép chuoät choïn moät tröôøng roài nhaán nuùt Remove Field thì tröôøng ñoù seõ bò xoaù boû. Neáu ta choïn OK thì moät hoäp thoaïi caûnh baùo seõ hieän ra (hình XVII.2). Hoäp thoaïi naøy PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
noùi raèng “Moät hay nhieàu tröôøng ñaõ bò ruùt ngaén hay bò xoaù. Keát quaû laø döõ lieäu seõ bò maát vaø khoâng theå phuïc hoài ñöôïc”. Neáu ta chaéc chaén muoán xoaù boû moät tröôøng thì nhaép chuoät choïn OK. Hoäp thoaïi caûnh baùo naøy cuõng hieän ra khi ta ruùt ngaén moät tröôøng laïi. Ví duï neáu ta coù moät tröôøng kieåu Character coù chieàu daøi laø 50 kyù töï, ta Hình XVII.2. Caûnh baùo coù khaû naêng maát döõ söûa tröôøng ñoù xuoáng coøn 45 kyù töï thì lieäu khi xoaù tröôøng hay thay ñoåi hoäp thoaïi naøy seõ hieän ra nhaéc nhôû. tröôøng. Caàn phaûi bieát chaéc vieäc thay ñoåi tröôøng hay xoaù tröôøng khoâng aûnh höôûng ñeán döõ lieäu cuûa tröôùc khi thöïc hieän leänh naøy. ÔÛ goùc döôùi beân phaûi cuûa hoäp thoaïi Modify Table Structure coù moät tuyø choïn laø Table is Mappaple. Ñoái vôùi baûng coù vaät theå ñoà hoaï, töùc coù baûn ñoà, thì tuyø choïn naøy ñöôïc ñaùnh daáu ñoàng thôøi phía döôùi coù nuùt Projection cho pheùp ta thay ñoåi heä Hình XVII.3. Caûnh baùo seõ bò maát caùc vaät quy chieáu cuûa baûn ñoà trong baûng ñoù theå ñoà hoaï khi taét choïn trong oâ Table (xem theâm veà heä quy chieáu trong is Mappable. Chöông XIX). Neáu taét choïn trong oâ naøy roài choïn OK thì moät hoäp thoaïi caûnh baùo seõ hieän ra (hình XVII.3). Hoäp thoaïi naøy coù yù nghóa laø: “Caùc vaät theå ñoà hoaï lieân quan seõ bò xoaù hoaøn toaøn; leänh naøy khoâng theå quay ngöôïc laïi ñöôïc”. Neáu ta choïn OK ñeå xaùc nhaän thì phaàn baûn ñoà seõ bò xoaù maát. Ñoái vôùi baûng MapInfo chæ coù phaàn döõ lieäu thì oâ naøy khoâng ñöôïc ñaùnh daáu. Trong tröôøng hôïp ñoù neáu ta ñaùnh daáu choïn oâ naøy vaø choïn heä quy chieáu trong nuùt Projection hieän leân ôû döôùi thì ta coù theå theâm caùc vaät theå ñoà hoaï vaøo baûng ñoù. Khi caùc taäp tin thaønh phaàn cuûa baûng môû ra ñöôïc ñaùnh daáu laø nhöõng taäp tin chæ-ñoïc (read-only) thì hoä p thoaï i Modify Table Structure khoâng môû ra maø thay vaøo ñoù laø hoäp thoaïi View Table Structure (xem caáu truùc baûng) (hình XVII.4). Trong hoäp thoaïi Hình XVII.4. Hoäp thoaïi View Table Structure naøy ta chæ coù theå xem vaø thay ñoåi - Xem Caáu truùc Baûng. heä quy chieáu (neáu laø baûng coù baûn PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
ñoà) chöù khoâng theå thay ñoåi caáu truùc cuûa baûng ñöôïc. Trong cöûa soå döõ lieäu (cöûa soå Browser) cuûa baûng chæ-ñoïc ta cuõng chæ coù theå xem döõ lieäu chöù khoâng theå thay ñoåi noäi dung döõ lieäu ñöôïc. Neáu muoán chænh söûa caáu truùc baûng ta phaûi thay ñoåi thuoäc tính caùc taäp tin thaønh phaàn cuûa MapInfo töø cöûa soå Explorer cuûa heä ñieàu haønh hoaëc phaûi sao löu laïi thaønh moät baûn sao vaøo ñóa cöùng treân maùy tính. Ñaây laø tröôøng hôïp cheùp taäp tin MapInfo töø ñóa CD leân ñóa cöùng. Caùc taäp tin khi ñöôïc cheùp vaøo ñóa CD luoân ñöôïc ñaùnh daáu thuoäc tính laø chæ ñoïc. Ñoái vôùi moät baûng coù nguoàn goác döõ lieäu töø Excel, ta cuõng bò nhöõng giôùi haïn nhö vaäy (duø thuoäc tính khoâng phaûi laø chæ ñoïc). Baûng döõ lieäu coù nguoàn goác töø Excel khoâng cho pheùp thay ñoåi caáu truùc baûng cuõng nhö döõ lieäu trong baûng. XVII.2.2. Ñoåi teân baûng MapInfo - Leänh Rename Table Nhö ta ñaõ bieàt, baûng trong MapInfo bao goàm nhieàu taäp tin thaønh phaàn. Caùc taäp tin thaønh phaàn cuûa moät baûng coù teân hoaøn toaøn gioáng nhau, chæ khaùc phaàn môû roäng. Vì theá neáu thay ñoåi teân moät taäp tin thaønh phaàn cuûa baûng MapInfo (ví duï nhö ñoåi teân trong cöûa soå Explorer treân heä ñieàu haønh Window hay ñoåi teân trong DOS chaúng haïn) thì baûng ñoù khoâng theå môû ra ñöôïc nöõa. Muoán ñoåi teân baûng MapInfo thì phaûi ñoåi teân taát caû caùc taäp tin thaønh phaàn sao cho gioáng nhau. Ñieàu naøy khaù baát tieän vì theá trong MapInfo coù moät leänh cho pheùp ñoåi teân cuûa baûng laø leänh Rename Table (ñoåi teân baûng). Khi thöïc hieän leänh naøy trong MapInfo, teân cuûa taát caû caùc taäp tin thaønh phaàn cuûa MapInfo ñeàu ñöôïc thay ñoåi. Caùch thöïc hieän nhö sau: - Môû baûng MapInfo muoán ñoåi teân ra. - Töø menu chính choïn Table > Maintenance >Rename Table. Hoäp thoaïi Rename Table môû ra, lieät keâ danh saùch caùc baûng ñang môû. Ta choïn baûng muoán ñoåi teân roài choïn OK. Hoäp thoaïi Rename Table thöù hai môû ra. - Hoäp thoaïi naøy gioáng nhö hoäp thoaïi löu taäp tin bình thöôøng. Ñaët teân môùi cho baûng trong oâ File Name, choïn thö muïc trong oâ Save In, giöõ nguyeân ñònh daïng baûng laø .tab trong oâ Save as Type. - Nhaép chuoät choïn Save thì baûng seõ ñöôïc ñoåi teân. Taát caû caùc taäp tin thaønh phaàn cuûa baûng ñeàu ñöôïc ñoåi sang teân môùi. Khi ñaêng kyù moät aûnh queùt, MapInfo cuõng taïo ra moät taäp tin .tab ñeå ñaêng kyù aûnh queùt ñoù. Taäp tin .tab seõ coù cuøng teân vôùi teân taäp tin aûnh ñöôïc ñaêng kyù. Khi ñoåi teân moät baûng laø aûnh queùt ñaõ ñaêng kyù baèng leänh naøy, chæ coù taäp tin .tab laø ñoåi teân coøn taäp tin aûnh goác khoâng thay ñoåi teân. Noäi dung cuûa taäp tin .tab luùc ñoù seõ tham chieáu veà teân cuõ cuûa taäp tin aûnh. Löu yù raèng khoâng theå ñoåi teân moät baûng coù nguoàn goác töø Excel baèng leänh naøy vì taäp tin döõ lieäu laø taäp tin coù ñònh daïng Excel vaø MapInfo khoâng theå thay ñoåi teân cuûa taäp tin Excel ñoù ñöôïc. Neáu muoán ñoåi teân moät baûng coù nguoàn goác töø Excel, phaûi duøng leänh File > Save Copy As ñeå löu baûng ñoù thaønh moät baûng MapInfo thöïc söï (native) roái môùi coù theå ñoåi teân baûng neáu muoán. Tuy nhieân cuõng caàn löu yù laø söû duïng döõ lieäu töø Excel maø khoâng dòch haûn sang MapInfo khieán ta tieát kieäm ñöôïc khoâng gian treân ñóa cöùng vaø khoâng phaûi quaûn lyù nhieàu taäp tin. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
XVII.2.3. Xoaù moät baûng - leänh Delete Table Töông töï nhö tröôøng hôïp ñoåi teân cho baûng, neáu ta muoán xoaù moät baûng cuûa MapInfo ta phaûi xoaù taát caû caùc taäp tin thaønh phaàn cuûa MapInfo. Trong cöûa soå Explorer cuûa heä ñieàu haønh chaúng haïn, ta phaûi choïn taát caû caùc taäp tin thaønh phaàn roài môùi xoaù ñöôïc. Caùch xoaù nhö vaäy cuõng baát tieän. MapInfo cung caáp cho ta moät leänh ñeå xoaù hoaøn toaøn moät baûng vôùi caùc taäp tin thaønh phaàn cuûa noù. Caùch thöïc hieän leänh naøy nhö sau: - Môû baûng muoán xoaù ra. - Töø menu chính choïn Table > Maintenance > Delete Table. Hoäp thoaïi Delete Table hieän ra, choïn baûng muoán xoaù trong danh saùch lieät keâ roài choïn OK. - Moät hoäp thoaïi caûnh baùo môû ra (hình XVII.5), noù coù nghóa laø: “Baûng treân ñóa seõ bò Hình XVII.5. Caûnh baùo khi xoaù baûng seõ xoaù hoaøn toaøn. Leänh naøy khoâng theå quay ngöôïc laïi ñöôïc.” Neáu khoâng theå quay ngöôïc laïi ñöôïc. chaéc chaén muoán xoaù baûng ñoù, ta choïn OK thì taát caùc caùc taäp tin thaønh phaàn cuûa baûng ñoù seõ bò xoaù maát. Baûng coù döõ lieäu nguoàn goác töø Excel khoâng xoaù ñöôïc baèng leänh naøy maø phaûi xoaù thuû coâng. XVII.2.4. “Ñoùng goùi” baûng Ta ñaõ bieát raèng moãi vaät theå ñoà hoaï treân cöûa soå baûn ñoà chæ lieân keát vôùi vôùi moät haøng trong cöûa soå döõ lieäu maø thoâi. Vì vaäy khi thöïc hieän leänh Combine (goäp) hai hay nhieàu vaät theå laïi thaønh moät thì keát quaû laø caùc baûn ghi thaønh phaàn bò xoaù ñi. Baûn ghi naøo hay döõ lieäu ñöôïc giöõ laïi tuyø thuoäc vaøo chæ ñònh cuûa ta trong hoäp thoaïi Data Aggregation (xem theâm veà hoäp thoaïi naøy trong muïc XVII.3.3 cuûa chöông naøy) coøn caùc baûn ghi khaùc seõ bò xoaù ñi. Tuy nhieân caùc haøng trong cöûa soå Browser cuûa MapInfo khoâng bieán maát Hình XVII.6. Baûng döõ lieäu coù caùc haøng bò xoaù. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
hoaøn toaøn maø ñoåi thaønh caùc haøng coù maøu xaùm khoâng chöùa döõ lieäu (hình XVII.6). Ñieàu töông töï cuõng xaûy ra khi ta xoaù moät vaät theå töø cöûa soå baûn ñoà hay xoaù moät haøng trong cöûa soå Browser. Haøng bò xoaù chæ maát döõ lieäu vaø bieán thaønh maøu xaùm chöù khoâng maát haún. Trong quaù trình taïo moät baûn ñoà soá trong MapInfo, neáu thöïc hieän nhieàu laàn leänh xoaù vaät theå hay leänh Combine thì seõ coù raát nhieàu haøng maøu xaùm roãng taïo thaønh trong cô sôû döõ lieäu, coù theå thaáy treân cöûa soå Browser. Töông töï nhö vaäy thoâng tin veà caùc vaät theå ñoà hoaï treân cöûa soå baûn ñoà vaãn ñöôïc giöõ laïi duø ñaõ bò xoaù ñi. Ñieàu naøy khoâng aûnh höôùng gì ñeán baûn chaát cuûa baûng MapInfo nhöng khieán cho baûng MapInfo toán khoâng gian treân ñóa. Ngoaøi ra vieäc duyeät döõ lieäu treân cöûa soå Browser baát tieän ñoàng thôøi thanh traïng thaùi treân maøn hình MapInfo lieät keâ soá baûn ghi coù trong baûng ñoù tính luoân caùc haøng maøu xaùm ñoù vaø vì theá ta khoâng bieát thöïc chaát coù bao nhieâu baûn ghi trong baûng döõ lieäu. Ñeå xoaù caùc baûn ghi maøu xaùm khoâng chöùa döõ lieäu naøy ñi, MapInfo cung caáp cho ta moät leänh coù teân goïi laø Pack Table (ñoùng goùi baûng) duøng ñeå “ñoùng goùi” hay neùn baûng laïi, laøm cho chuùng toán ít khoâng gian treân ñóa hôn. Leänh naøy coù tuyø choïn cho pheùp ta ñoùng goùi phaàn döõ lieäu, phaàn ñoà hoaï hay caû hai. Caùch thöïc hieän nhö sau: - Môû baûng caàn “ñoùng goùi” ra. - Töø menu chính choïn Table > Maintenance > Pack Table. Hoäp thoaïi Pack Table môû ra (hình XVII.7). - Choïn baûng muoán ñoùng goùi trong oâ Pack Table. - Choïn moät trong 3 tuyø choïn ñoùng goùi döõ lieäu ôû döôùi: Pack Tabular Data - chæ ñoùng goùi phaàn döõ lieäu, Pack Graphic Data - chæ ñoùng goùi phaàn ñoà Hình XVII.7. Hoäp thoaïi Pack Table - hoaï vaø Pack Both Types of “ñoùng goùi” baûng. Data - ñoùng goùi caû hai thaønh phaàn treân. - xong choïn OK. MapInfo seõ chaïy leänh naøy vaø taát caû nhöõng thoâng tin veà caùc vaät theå hay baûn ghi ñaõ bò xoaù ñeàu ñöôïc loaïi boû. Khi thöïc hieän leänh naøy caàn chuù yù caùc vaán ñeà sau: - Trong quaù trình thöïc hieän ñoùng goùi baûng, MapInfo caàn moät khoaûng khoâng gian troáng treân ñóa cöùng coù dung löôïng toái thieåu gaáp ñoâi baûng caàn ñoùng goùi ñeå chöùa döõ lieäu cuûa baûng ôû daïng taïm thôøi trong luùc xöû lyù (scratch file). - Thöïc hieän leänh ñoùng goùi baûng coù theå aûnh höôûng ñeán caùc nhaõn laøm thuû coâng treân cöûa soå trình baøy ñöôïc löu laïi trong taäp tin workspace. Vì theá neáu coù yù ñònh laøm vieäc vôùi caùc nhaõn thuû coâng cuûa moät baûng, haõy thöïc hieän leänh ñoùng goùi tröôùc khi laøm caùc nhaõn. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
XVII.2.5. Laøm vieäc vôùi caùc baûng ñaêng kyù töø aûnh queùt trong MapInfo. Khi ñaêng kyù baûn ñoà queùt vaøo MapInfo ta coù theå thöïc hieän moät soá ñieàu chænh aûnh queùt ñaõ ñaêng kyù. Caùc chöùc naêng naøy ñöôïc thöïc hieän qua leänh Table > Raster. XVII. 2.5.1. Ñieàu chænh cheá ñoä hieån thò cuûa aûnh queùt Caùch thöïc hieän: - Môû aûnh queùt ñaõ ñöôïc ñaêng kyù ra. - Töø menu chính choïn Table > Raster > Adjust Image Styles. Hoäp thoaïi naøy môû ra (hình XVII.8). Hoäp thoaïi naøy bao goàm caùc thaønh phaàn sau: Hình XVII.8. Hoäp thoaïi Adjust Image Styles - ñieàu chænh aûnh queùt ñaõ ñaêng kyù vaøo MapInfo. + Adjustments: phaàn naøy cho pheùp ta ñieàu chænh ñoä töông phaûn vaø ñoä saùng cuûa aûnh queùt treân hai thanh tröôït Contrast (ñoä töông phaûn) vaø Brightness (ñoä saùng). Giaù trò maëc ñònh cuûa hai thanh tröôït naøy laø 50%. + Conversion: tuyø choïn cho chuyeån ñoåi töø aûnh maøu sang aûnh thang ñoä xaùm. Tuyø choïn maëc ñònh laø Original Image (giöõ nguyeân maøu aûnh goác). Neáu choïn Grayscale thì aûnh queùt seõ ñoåi sang maøu thang ñoä xaùm. + ÔÛ döôùi coù moät tuyø choïn laø Transparent. Maëc ñònh tuyø choïn naøy taét. Neáu ñaùnh daáu vaøo tuyø choïn naøy thì nuùt Select Color seõ noåi leân vaø söû duïng ñöôïc. Khi ñoù di chuyeån con troû chuoät treân baûn ñoà thì con troû chuoät bieán thaønh hình daáu coäng. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Neáu ta nhaép chuoät taïi vò trí naøo thì maøu taïi vò trí ñoù ñöôïc ñaùnh daáu vaø hieän leân oâ maøu maãu beân caïnh nuùt Select Color. Maøu ñoù seõ ñöôïc ñoåi thaønh trong suoát (transparent), töùc khoâng maøu, treân cöûa soå baûn ñoà. Leänh naøy thöïc ra chæ coù hieäu quaû ñoái vôùi baûn ñoà maøu ñôn giaûn (16 maøu hay 256 maøu). Nhöõng baûn ñoà coù cheá ñoä maøu 8 bit trôû leân thì phaàn ñaùnh daáu maøu raát nhoû vaø gaàn nhö khoâng thaáy. Treân hoäp thoaïi naøy ta cuõng thaáy hai thanh cuoän ngang vaø ñöùng ñeå di chuyeån aûnh cuøng vôùi hai nuùt hình daáu coäng vaø daáu tröø ñeå phoùng to/thu nhoû aûnh. Löu raèng caùch ñieàu chænh veà ñoä töông phaûn, ñoä saùng cuõng nhö phaàn ñoåi cheá ñoä maøu cuûa hoäp thoaïi naøy khoâng aûnh höôûng gì ñeán aûnh goác. Caùc leänh naøy chæ thay ñoåi caùch aûnh queùt ñoù hieån thò trong MapInfo maø thoâi. XVII.2.5.2. Thay ñoåi ñaêng kyù aûnh queùt Ñoái vôùi nhöõng aûnh queùt ñaõ ñaêng kyù vaøo MapInfo, vì moät lyù do naøo ñoù ta muoán thay ñoåi thoâng soá ñaêng kyù (nhö ñoåi heä quy chieáu, chænh söûa toaï ñoä ñieåm khoáng cheá, theâm ñieåm khoáng cheá,...) thì khoâng nhaát thieát phaûi ñaêng kyù laïi. Ta coù theå thay ñoåi aûnh queùt ñaõ ñaêng kyù roài. Caùch laøm: - Môû aûnh queùt ñaõ ñaêng kyù ra. - Töø menu chính choïn Table > Maintenance > Modify Image Registration. Hoäp thoaïi Image Registration môû ra. Ñaây thöïc chaát chính laø hoäp thoaïi ñaêng kyù aûnh queùt neáu ta môû moät aûnh queùt laàn ñaàu tieân trong MapInfo ñeå ñaêng kyù, chæ khaùc laø caùc ñieåm khoáng cheá ñaõ coù roài maø thoâi. - Ta coù theå thay ñoåi, theâm, bôùt caùc ñieåm khoáng cheá cuõng nhö thay ñoåi heä quy chieáu cuûa aûnh queùt neáu muoán. XVII.2.5.3. Ñaêng kyù aûnh queùt theo baûn ñoà soá khaùc ñaõ coù saün cuûa cuøng khu vöïc Nhö ñaõ trình baøy trong Chöông II, muoán ñaêng kyù moät baûn ñoà daïng aûnh queùt vaøo MapInfo, phaûi bieát toaï ñoä cuûa ít nhaát 3 ñieåm thì môùi ñaêng kyù ñuùng ñöôïc. Tuy nhieân neáu ta coù moät baûn ñoà soá treân MapInfo cuûa cuøng khu vöïc vôùi baûn ñoà aûnh queùt muoán ñaêng kyù thì coù theå laáy ngay caùc toaï ñoä treân baûng MapInfo ñoù vaø söû duïng laøm ñieåm khoáng cheá ñeå ñaêng kyù aûnh queùt theo baûn ñoà ñaõ coù. Vieäc naøy ñöôïc thöïc hieän baèng leänh Select Control Point from Map (choïn ñieåm khoáng cheá töø baûn ñoà). Caùch thöïc hieän nhö sau: 1 - Môû baûn ñoà soá coù cuøng khu vöïc vôùi aûnh queùt caàn ñaêng kyù ra (ta coù theå môû moät aûnh queùt khaùc ñaõ ñaêng kyù roài cuõng ñöôïc). 2 - Môû baûn ñoà aûnh queùt muoán ñaêng kyù ra baèng leänh File > Open Table, trong oâ Files of Type choïn Raster Image (*.bil, *.tif, *.grd,...). 3 - Moät hoäp thoaïi môû ra hoûi ta muoán ñaêng kyù (Register) hay chæ hieån thò aûnh (Display) aûnh queùt. Nhaép chuoät choïn Register. Hoäp thoaïi Image Registration môû ra. 4 - Choïn heä quy chieáu cho aûnh queùt muoán ñaêng kyù baèng nuùt Projection, choïn ñôn vò baèng nuùt Units. Trong phöông phaùp ñaêng kyù aûnh queùt kieåu naøy thì heä quy chieáu vaø ñôn vò cuûa aûnh queùt caàn ñaêng kyù phaûi truøng vôùi heä quy chieáu cuûa baûn ñoà soá maø ta söû duïng ñeå laáy toaï ñoä caùc ñieåm khoáng cheá. 5 - Di chuyeån aûnh queùt treân hoäp thoaïi Image Registration ñeán vuøng coù ñieåm khoáng cheá muoán laáy. Coù theå phoùng to hay thu nhoû aûnh queùt neáu caàn. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
6 - Choïn nuùt coâng cuï Grabber treân thanh coâng cuï Main. 7 - Duøng nuùt coâng cuï naøy ñeå di chuyeån baûn ñoà soá trong cöûa soå baûn ñoà ñeán cuøng moät vuøng vôùi aûnh queùt. Coù theå duøng hai nuùt coâng cuï phoùng to-thu nhoû ñeå thay ñoåi ñoä phoùng ñaïi cuûa baûn ñoà soá neáu caàn. Trong tình huoáng naøy, thaáy hoäp thoaïi Image Registration khoâng bieán maát maø thanh tieâu ñeà cuûa hoäp thoaïi naøy chæ chuyeån sang maøu xaùm maø thoâi. Vì theá nhôù di chuyeån baûn ñoà ñeå sao cho vuøng döï kieán choïn laáy ñieåm khoáng cheá khoâng bò hoäp thoaïi naøy che khuaát. 8 - Töø menu chính choïn Table > Raster > Select Control Point from Map. 9 - Di chuyeån chuoät laïi cöûa soå baûn ñoà, con troû chuoät bieán thaønh hình daáu coäng. Nhaép chuoät leân vò trí choïn laøm ñieåm khoáng cheá. 10 - Hoäp thoaïi Add Control Point môû ra (hình XVII.9). ÔÛ hai oâ MapX vaø MapY hieån thò toaï ñoä cuûa ñieåm môùi nhaép chuoät. Hai oâ ImageX vaø ImageY hieän giaù trò 0. Coù theå ñaët teân cho ñieåm khoáng cheá trong oâ Label. Ta choïn OK ñeå chaáp nhaän laáy ñieåm khoáng cheá ñoù. Toaï cuûa ñieåm ñoù ñöôïc ñöa vaøo hoäp thoaïi Image Hình XVII.9. Hoäp thoaïi Add Control Registration. Point - Theâm ñieåm khoáng cheá. 11 - Quay laïi hoäp thoaïi Image Registration nhaép chuoät leân choïn ñieåm khoáng cheá môùi ñöôïc ñöa vaøo. Phía döôùi hieän leân doøng thoâng baùo: “Click on Image to modify point’s coordinates” (nhaép chuoät leân aûnh ñeå thay ñoåi toaï ñoä ñieåm). 12 - Di chuyeån chuoät laïi phaàn aûnh queùt. Con troû chuoät bieán thaønh hình daáu coäng. Nhaép chuoät leân aûnh queùt ngay taïi ñieåm truøng vôùi ñieåm ñaõ nhaép chuoät treân baûn ñoà soá tröôùc ñoù. 13 - Hoäp thoaïi Edit Control Point môû ra (hình XVII.10). Luùc naøy hoäp thoaïi hieän ra laïi toaï ñoä cuûa ñieåm ñaõ nhaép chuoät trong baûn ñoà soá luùc ñaàu trong hai oâ MapX vaø MapY. Trong hai oâ ImageX vaø ImageY luùc naøy khoâng phaûi laø giaù trò 0 Hình XVII.10. Toaï ñoä ñieåm khoáng nöõa maø hieän ra toaï ñoä cuûa ñieåm ta môùi nhaép chuoät treân aûnh queùt (toaï ñoä naøy cheá töø baûn ñoà soá ñöôïc gaùn leân tính baèng ñieåm aûnh - pixel). Nhö vaäy toaï ñoä ñieåm töông öùng trong toaï ñoä töø baûn ñoà soá ñaõ ñöôïc gaùn leân aûnh ñaêng kyù. ñieåm nhaép chuoät treân aûnh queùt caàn ñaêng kyù. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
14 - Nhaép chuoät choïn OK ñeå keát thuùc ñaêng kyù ñieåm thöù nhaát. 15 - Thöïc hieän laïi töø böôùc 5 ñeán böôùc 7 ñeå di chuyeån aûnh queùt vaø baûn ñoà soá ñeán vò trí caàn ñaêng kyù thöù hai. 16 - Treân hoäp thoaïi Image Registration nhaép chuoät choïn nuùt New ñeå chuaån bò naïp ñieåm khoáng cheá thöù hai. 17 - Thöïc hieän laïi töø böôùc 8 ñeán böôùc 14 ñeå ñaêng kyù ñieåm khoáng cheá thöù hai. 18 - Thöïc hieän laïi böôùc 5 ñeán böôùc 7 roài choïn nuùt New, sau ñoù thöïc hieän laïi böôùc 8 ñeán böôùc 14 ñeå ñaêng kyù ñieåm khoáng cheá thöù ba. Laëp laïi quy trình nhö treân cho ít nhaát 4 ñieåm khoáng cheá ñeå ñaûm baûo thaáy ñöôïc sai soá khi ñaêng kyù cuûa aûnh queùt ñeå bieát ñöôïc coù theå chaáp nhaän ñöôïc sai soá hay khoâng. 19 - Sau khi naïp ñuû soá löôïng ñieåm khoáng cheá caàn thieát, nhaép chuoät vaøo nuùt OK treân hoäp thoaïi Image Registration ñeå keát thuùc quaù trình ñaêng kyù aûnh queøt. XVII.3. LAØM VIEÄC VÔÙI DÖÕ LIEÄU TRONG BAÛNG Ngoaøi vieäc quaûn lyù caùc baûng MapInfo thoâng qua caùc leänh neâu treân, chuùng ta cuõng coøn caàn phaûi laøm vieäc vôùi döõ lieäu cuûa baûng. MapInfo coù moät soá leänh cho pheùp ta laøm vieäc vôùi döõ lieäu trong caùc baûng. Ta seõ xem xeùt döôùi ñaây nhöõng leänh ñoù. XVII.3.1. Leänh Append Rows to Table Leänh naøy cho pheùp ta noái caùc haøng töø moät baûng naøy vaøo moät baûng khaùc. Hai baûng phaûi coù soá coät vaø ñònh daïng coät nhö nhau ñoàng thôøi thöù töï caùc coät phaûi gioáng nhau. Neáu ñònh daïng coät khaùc nhau, MapInfo seõ ñieàu chænh ñònh daïng coät laïi sao cho phuø hôïp Hình XVII.11. Hoäp thoaïi Append Rows to Table - nhaát. Khi hai baûng coù soá coät Noái haøng vaøo baûng. nhö nhau nhöng thöù töï coät khaùc nhau ta coù theå ñieàu chænh laïi thöù töï caùc coät baèng leänh Table > Maintenance > Table, söû duïng hai nuùt Up vaø Down ñeå ñieàu chænh laïi thöù töï caùc coät. Caùch thöïc hieän leänh naøy nhö sau: - Môû hai baûng caàn noái ra. - Töø menu chính choïn Table > Append Rows to Table. Hoäp thoaïi Append Rows to Table môû ra (hình XVII.11). - Trong oâ Append Table, choïn baûng nguoàn (töùc baûng coù döõ lieäu ta caàn laáy). - Trong oâ to Table, choïn baûng ta caàn noái caùc haøng vaøo (baûng ñích). - Xong choïn OK. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Caùc haøng trong baûng nguoàn seõ ñöôïc noái vaøo baûng ñích. Neáu baûng nguoàn coù vaät theå ñoà hoaï thì chuùng cuõng ñöôïc ñöa vaøo baûng kia. Muoán löu laïi nhöõng thay ñoåi trong baûng ñích ta choïn File > Save Table. Tröôùc khi thöïc hieän leänh naøy, neáu ta choïn moät soá haøng trong baûng nguoàn thì tuyø choïn Selection seõ hieän ra trong oâ Append Table. Neáu ta giöõ nguyeân tuyø choïn laø Selection thì chæ coù nhöõng haøng ñöôïc choïn ñöôïc noái vaøo baûng ñích. Leänh naøy thay ñoåi döõ lieäu trong baûng ñöôïc noái haøng vì theá haõy sao löu laïi caùc baûng neáu muoán thöïc taäp phaàn naøy. XVII.3.2. Xem caùc thoáng keâ veà döõ lieäu kieåu soá cuûa moät tröôøng. Ñoái vaø tröôøng döõ lieäu kieåu soá nhö dieän tích, daân soá, chieàu daøi,... ta coù theå xem caùc thoáng keâ veà döõ lieäu cuûa moät tröôøng trong moät baûng. Vieäc naøy ñöôïc thöïc hieän baèng leänh Calculate Statistics (Tính toaùn thoáng keâ) trong menu Query. Caùch laøm nhö sau: - Môû baûng coù döõ lieäu caàn xem thoâng tin thoáng keâ ra. Hình XVII.12. Hoäp thoaïi Calculate Column - Töø menu chính choïn Query > Statistics - choïn baûng ñeå xem thoáng keâ Calculate Statistics. Hoä p thoaï i döõ lieäu trong coät kieåu soá. Calculate Statistics môû ra (hình XVII.12). - Trong oâ Table choïn baûng coù thoâng tin caàn xem, trong oâ Column, choïn coät coù thoâng tin caàn xem. - Choïn OK. MapInfo seõ môû ra moät hoäp thoaïi (hình XVII.12) cho pheùp xem caùc thoâng tin thoáng keâ veà caùc baûn ghi trong coät ñöôïc choïn cuûa baûng ñoù. Caùc thoâng tin naøy bao goàm: - Table: teân baûng ñöôïc choïn. - Column: coät ñöôïc choïn. - Count: soá baûn ghi (soá haøng) trong baûng ñoù. - Minimum: giaù trò nhoû nhaát trong baûng. - Maximum: giaù trò lôùn nhaát trong baûng. - Range: khoaûng cheânh leäch giöõa giaù trò lôùn nhaát vaø nhoû nhaát. Hình XVII.13. Thoâng baùo Column - Sum: toång giaù trò caùc haøng trong coät Statistics - thoáng keâ döõ lieäu trong ñöôïc choïn. coät ñöôïc choïn. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
- Mean: trò trung bình cuûa taát caû caùc giaù trò. - Variance: Phöông sai cuûa caùc giaù trò. - Standard Deviation: ñoä leäch chuaån cuûa caùc giaù trò trong coät. Neáu tröôùc khi thöïc hieän leänh naøy ta choïn moät soá baûn ghi trong moät baûng maø thoâi thì trong oâ Table ôû hoäp thoaïi Calculate Column Statistics hieän ra tuyø choïn Selection cho pheùp ta xem nhöõng thoâng tin naøy cuûa nhöõng baûn ghi ñöôïc choïn maø thoâi. XVII.3.3. Xem thoâng tin thoáng keâ cuûa caùc baûn ghi ñöôïc choïn Ta cuõng coù theå xem thoâng tin thoáng keâ giöõa caùc baûn ghi ñöôïc choïn. Nhöõng tröôøng kieåu soá seõ ñöôïc tính toång vaø tính trung bình. Caùch laøm laøm nhö sau: - Môû baûng coù thoâng tin caàn xem ra. - Töø menu chính choïn Options > Show Statistics Window. Cöûa soå Statistics môû ra vaø coù doøng chöõ “no selection” (chöa coù baûn ghi naøo ñöôïc choïn). - Söû duïng coâng cuï choïn treân thanh coâng cuï Main nhaép chuoät leân choïn moät vaät theå, laäp töùc caùc thoâng tin cuûa vaät theå ñoù hieän leân trong cöûa soå Statistics (hình XVII.14). Cöûa soå naøy coù 3 coät: Coät Field lieät keâ teân caùc tröôøng kieåu soá, coät Sum tính toång cuûa caùc giaù trò caùc tröôøng vaø coät Average tính giaù trò trung bình cuûa caùc tröôøng. Hình XVII.14. Thoâng tin thoáng keâ döõ lieäu kieåu - Giöõ phím choïn theâm soá cuûa caùc baûn ghi ñöôïc choïn. moät vaät theå thöù hai trong cuøng moät baûng, laäp töùc ta thaáy caùc thoâng soá trong caùc coät Sum vaø Average thay ñoåi theo. Caùc giaù trò toång vaø trung bình thay ñoåi töông öùng vôùi soá vaät theå ñöôïc choïn treân cöûa soå baûn ñoà. Treân cuøng cuûa cöûa soå thoáng keâ coù doøng Table, noù hieän teân baûng coù caùc vaät theå ñang ñöôïc choïn vaø ôû döôùi coù doøng Records Selected baùo cho ta bieát coù bao nhieâu vaät theå ñang ñöôïc choïn. Ta coù theå choïn caùc baûn ghi trong cöûa soå döõ lieäu hay cöûa soå bieåu ñoà cuõng ñöôïc (neáu coù). Khi choïn caùc baûn ghi trong cöûa soå bieåu ñoà, ñeå hieån thò ñöôïc thoâng tin trong cöûa soå thoáng keâ, söû duïng coâng cuï choïn bieåu ñoà chöù khoâng phaûi coâng cuï choïn bình thöôøng. XVII.3.2. Leänh Update Column - Caäp nhaät coät PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
XVII.3.2.1. Toång quaùt Trong nhieàu tröôøng hôïp laøm vieäc vôùi döõ lieäu cuûa moät baûng MapInfo, ta khoâng nhöõng thao taùc vôùi caùc döõ lieäu coù trong caùc tröôøng ñôn leû maø ñoâi khi coøn muoán thöïc hieän tính toaùn giöõa caùc tröôøng ñoù vaø ñöa caùc soá lieäu tính toaùn vaøo moät tröôøng môùi, hoaëc thay ñoåi döõ lieäu moät tröôøng baèng caùch tính toaùn döõ lieäu töø moät tröôøng khaùc,... Khoâng nhöõng theá, nhieàu luùc ta coøn coù nhu caàu söû duïng döõ lieäu töø caùc baûng khaùc. Nhöõng nhu caàu nhö vaäy coù theå thöïc hieän ñöôïc thoâng qua leänh Update Column (leänh Caäp nhaät coät). Khi söû duïng leänh Update Column, ta coù voâ soá caùch ñeå laáy vaø xöû lyù döõ lieäu. Leänh naøy khoâng nhöõng coù khaû naêng truy xuaát thoâng tin töø döõ lieäu maø coøn coù khaû naêng caäp nhaät thoâng tin theo vò trí ñòa lyù treân baûn ñoà. Hình XVII.12. Hoäp thoaïi Update Column Caäp nhaät coät. Moät caùch toång quaùt, caùch thöïc hieän leänh Caäp nhaät coät nhö sau: - Môû baûng caàn thöïc hieän söï thay ñoåi hay caäp nhaät döõ lieäu. Neáu ta caàn laáy döõ lieäu töø moät baûng khaùc thì baûng ñoù cuõng phaûi ñöôïc môû ra. - Choïn Table > Update Column. Hoäp thoaïi Update Column môû ra (hình XVII.12). - Trong oâ Table to Update choïn teân baûng muoán caäp nhaät döõ lieäu. - Trong oâ Colunn to Update choïn coät muoán caäp nhaät döõ lieäu. - Trong oâ Get Value From Table choïn baûng naøo caàn laáy döõ lieäu ñeå caäp nhaät. Neáu muoán laáy döõ lieäu töø caùc tröôøng coù trong cuøng moät baûng, giöõ nguyeân teân baûng gioáng nhö teân trong oâ Table to Update. Neáu muoán caäp nhaät döõ lieäu töø moät baûng khaùc thì choïn teân baûng ñoù trong oâ naøy. Khi choïn caäp nhaät döõ lieäu töø moät baûng khaùc oâ Column to Update töï ñoäng ñoåi thaønh Add new temporary column (theâm coät taïm). Ta seõ thaûo luaän phaàn naøy sau. - OÂ Value: naïp giaù trò caàn caäp nhaät vaøo oâ naøy. Giaù trò caàn caäp nhaät tuyø theo chæ ñònh cuûa ta. Noù coù theå laø moät haèng soá, moät chuoãi kyù töï, moät coâng thöùc tính toaùn töø döõ lieäu trong moät coät khaùc,...Nuùt Assist duøng ñeå vaøo hoäp thoaïi Expression vaø thieát laäp bieåu thöùc caäp nhaät. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
- ÔÛ döôùi laø tuyø choïn Browse Results, ñaùnh daáu oâ naøy seõ môû cöûa soå döõ lieäu cuûa caùc baûn ghi ñöôïc caäp nhaät. - Choïn OK ñeå thöïc hieän caäp nhaät coät. Neáu choïn moät soá vaät theå/baûn ghi tröôùc khi thöïc hieän leänh naøy thì oâ Table to Update coù tuyø choïn Selection. Neáu giöõ tuyø choïn naøy thì leänh caäp nhaät chæ taùc ñoäng leân caùc vaät theå ñang ñöôïc choïn. Löu yù raèng leänh caäp nhaät taùc ñoäng leân baûng döõ lieäu cuûa baûng MapInfo nhöng ta coù theå thöïc hieän pheùp choïn töø cöûa soå baûn ñoà. XVII.3.2.2. Ví duï Ta seõ xem xeùt moät soá ví duï döôùi ñaây. Ví duï 1: Caäp nhaät coät döõ lieäu tính maät ñoä daân soá cho baûng cac_tinh. Trong baûn ñoà caùc tænh cuûa Vieät Nam, ta ñaõ coù coät dieän tích (dien_tich) vaø coät daân soá (dan_so). Ta muoán ñöa thoâng tin veà maät ñoä daân soá vaøo baûng döõ lieäu cuûa lôùp baûn ñoà naøy. Phaân tích: maät ñoä daân soá baèng soá daân chia cho dieän tích. Trong coät dan_so, soá daân ñöôïc tính baèng nghìn ngöôøi nhö vaäy maät ñoä daân soá seõ baèng giaù trò trong coät dan_so nhaân vôùi 1000 vaø chia cho giaù trò trong coät dien_tich. Ñeå chöùa giaù trò maät ñoä daân soá, ta caàn taïo ra moät tröôøng môùi. Caùch thöïc hieän nhö sau: - Môû baûng cac_tinh ra. - Töø menu chính choïn Table > Maintenance > Table Structure. Hoäp thoaïi Modify Table Structure môû ra. - Choïn nuùt Add Field ñeå taïo theâm moät tröôøng môùi. Söûa teân maëc ñònh cuûa tröôøng môùi thaønh mat_do (maät ñoä). Ñònh daïng kieåu tröôøng trong oâ Type laø Float. - Laøm xong choïn OK. Cöûa soå baûn ñoà lieân quan ñöôïc ñoùng laïi. - Choïn Window > New Browser Window ñeå môû cöûa soå döõ lieäu cuûa baûng cac_tinh ra. Ta thaáy tröôøng mat_do ñöôïc taïo thaønh vaø chöa coù döõ lieäu. - Choïn Table > Update Column. Hoäp thoaïi Update Column môû ra. - Trong oâ Table to Update choïn baû ng cac_tinh, trong oâ Column to Update choïn coät mat_do. - Trong oâ Get Value from Table giöõ nguyeân laø baû ng cac_tinh. - Nhaép chuoät vaøo nuùt Assist ñeå môû hoäp thoaïi Expression ra. - Trong oâ Expression ta goõ vaøo Bieåu thöùc sau: PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
dan_so*1000/dien_tich Neáu khoâng nhôù chính xaùc teân tröôøng vaø chöa thoâng thaïo caùch goõ bieåu thöùc, ta coù theå söû duïng hai menu thaû xuoáng Column vaø Operators ñeå laäp bieåu thöùc. Xem caùch söû duïng caùc menu thaû xuoáng naøy trong chöông ///. - Laøm xong nhaán OK ñeå quay laïi hoäp thoaïi Update Column. Bieåu thöùc ñöôïc naïp vaøo oâ Value. - Nhaán OK ñeå keát thuùc leänh caäp nhaät. Trong giaây laùt ta thaáy taát caû caùc haøng cuûa baûng cac_tinh ñöôïc naïp giaù trò vaøo coät mat_do. Vì ñôn vò dieän tích luùc naïp vaøo tröôøng naøy laø km2 neân giaù trò maät ñoä trong coät seõ laø ngöôøi/km2. Ví duï 2: Haõy ñoåi coät ten cuûa baûng cac_tinh thaønh chöõ vieát hoa. Phaân tích: trong baûng cac_tinh, luùc naïp teân caùc tænh, ngöôøi nhaäp lieäu ñaõ goõ teân caùc tænh theo kieåu vieát hoa chöõ ñaàu maø thoâi. Giaû söû ta muoán ñoåi teân taát caû caùc tænh trong tröôøng naøy thaønh daïng chöõ vieát hoa taát caû caùc chöõ, ví duï “Nam Ñònh” thaønh “NAM ÑÒNH”. Ñaây laø moät tröôøng kieåu chuoãi, neân ta caàn söû duïng moät haøm soá xöû lyù chuoãi ñeå thöïc hieän ñieàu naøy. Haøm soá caàn ñöôïc söû duïng laø haøm UCase$(str). Caùch thöïc hieän nhö sau: - Môû baûng cac_tinh ra neáu chöa môû. - Töø menu chính choïn Table > Update Column. Hoäp thoaïi Update Column môû ra. Hình XVII.13. Caäp nhaät coät kieåu kyù töï baèng haøm soá xöû lyù chuoãi. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
- Trong oâ Table to Update ta choïn baûng cac_tinh. - Trong oâ Column to Update ta choïn coät ten. - Trong oâ Get Value from Table ta giöõ nguyeân teân baûng cac_tinh. - Trong oâ Value ta goõ vaøo chuoãi bieåu thöùc sau: UCase$(ten). Trong tröôøng hôïp chöa thaønh thaïo caùch goõ bieåu thöùc tröïc tieáp, ta coù theå söû duïng nuùt Assist ñeå choïn haøm naøy töø menu thaû xuoáng Functions, chuyeån con troû chuoät vaøo giöõa daáu ngoaëc ñôn cuûa haøm soá trong oâ Expression roài naïp teân tröôøng baèng caùch choïn noù töø menu thaû xuoáng Column. - Xong choïn OK. Trong tích taéc taát caû teân caùc tænh ñöôïc ñoåi thaønh chöõ vieát hoa. Bieåu thöùc UCase$(ten) coù nghóa laø ñoåi taát caû caùc chuoãi (töùc teân caùc tænh) trong tröôøng ten töø chöõ thöôøng thaønh chöõ hoa. Keát quaû troâng gioáng nhö treân hình XVII.13. Trong ví duï naøy coù moät ñieåm lyù thuù laø ta ñaõ laáy döõ lieäu trong moät tröôøng (tröôøng ten), thay ñoåi noù baèng moät haøm soá vaø caäp nhaät laïi chính tröôøng ñoù. Töông töï nhö haøm soá naøy, ñoäc giaû coù theå thöû caùc haøm chuoãi khaùc nhö haøm LCase(str) (traû moät chuoãi veà kieåu chöõ thöôøng) hay haøm Proper$(str) (traû moät chuoãi veà caùch vieát hoa ñuùng kieåu - töùc laø vieát hoa chöõ ñaàu tieân). Trong tröôøng hôïp nhaäp döõ lieäu daïng chuoãi, caùc haøm naøy khaù tieän lôïi. Ví duï nhö khi ta phaûi nhaäp moät danh saùch teân chaúng haïn. Muoán vieát hoa chöõ ñaàu tieân, ta phaûi nhaán phím , ñieàu naøy laøm giaûm toác ñoä nhaäp döõ lieäu. Ta chæ caàn goõ taát caû caùc teân baèng chöõ thöôøng, sau ñoù chæ caàn thöïc hieän leänh caäp nhaät coät baèng haøm Proper$(str) thì teân seõ ñöôïc ñoåi thaønh chöõ vieát hoa ngay. Ví duï 3: Haõy tìm xem töøng thaønh phoá trong lôùp thanh_pho thuoäc tænh naøo. Phaân tích: trong tình huoáng naøy, caùc thaønh phoá laø moät lôùp baûn ñoà kieåu ñieåm, lôùp caùc tænh laø moät lôùp baûn ñoà kieåu vuøng. Khi môû hai lôùp chung vôùi nhau (hình XVII.14) thì nhìn treân cöûa soå baûn ñoà ta coù theå bieát ñöôïc thaønh phoá/thò xaõ ñoù thuoäc tænh naøo. Tuy nhieân neáu muoán bieát taát caû caùc thaønh phoá trong lôùp thanh_pho, moãi ñòa danh thuoäc vaøo tænh naøo thì neáu laøm baèng tay raát maát thôøi gian. MapInfo coù khaû naêng giaûi quyeát baøi toaùn naøy baèng khaû naêng phaân tích döõ lieäu theo ñòa lyù. Caùch thöïc hieän nhö sau: Hình XVII.14. Môû hai lôùp baûn ñoà chung ñeå thaáy - Môû baûng cac_tinh vaø baûng töông quan veà ñòa lyù giöõa chuùng vôùi nhau. thanh_pho ra. - Töø menu chính choïn Table > PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Maintenance > Table Structure ñeå taïo theâm moät tröôøng môùi cho baûng thanh_pho. Ñaët teân tröôøng môùi laø tinh (tænh), ñònh daïng kieåu tröôøng laø Character, chieàu daøi laø trong oâ Width laø 20. - Xong choïn OK. Baûng thanh_pho ñöôïc ñoùng laïi. - Môû cöûa soå döõ lieäu cuûa baûng thanh_pho ra baèng leänh Window > New Browser Window. Ta thaáy tröôøng môùi coù teân laø tinh ñöôïc taïo thaønh. Ta seõ tieán haønh naïp teân caùc tænh maø töøng thaønh phoá/thò traán naèm trong ñoù vaøo tröôøng môùi naøy nhö sau: - Töø menu chính choïn Table > Update Column. Hoäp thoaïi Update Column môû ra. - Trong oâ Table to Update choïn baûng thanh_pho, trong oâ Column to Update ta choïn tröôøng tinh môùi taïo, trong oâ Get Value from Table ta choïn baûng cac_tinh, trong oâ Calculate ta choïn Value trong oâ of ta choïn ten (Hình XVII.15). Khi choïn baûng cac_tinh laäp töùc oâ Column to Update ñoåi thaønh Add new temporary Column. Ta seõ baøn tröôøng hôïp naøy sau. Cöù choïn laïi trong oâ naøy laø tröôøng tinh. - Nhaép chuoät choïn nuùt Join. Hoäp thoaïi Specify Join môû ra. Hình XVII.15. Caäp nhaät coät cuûa moät baûng baèng döõ lieäu cuûa moät coät töø baûng khaùc. - Tuyø choïn maëc ñònh laø where ..., ta choïn nhaép chuoät choïn laïi muïc where object from table cac_tinh, trong menu thaû xuoáng phía döôùi giöõ nguyeân tuyø choïn contains. Caùc pheùp choïn naøy taïo thaønh moät caâu laø “where object from table cac_tinh contains object from table thanh_pho” (caùc vaät theå trong baûng cac_tinh chöùa caùc vaät trong baûng thanh_pho). - Choïn OK ñeå quay laïi hoäp thoaïi Update Column. - Choïn OK ñeå keát thuùc leänh caäp nhaät. Teân cuûa caùc tænh ñöôïc caäp nhaäp vaøo tröôøng tinh cuûa baûng thanh_pho. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Nhö vaäy chæ qua vaøi leänh ngaén ta coù ngay danh saùch töøng thaønh phoá/thò traán trong baûng thanh_pho thuoäc tænh naøo. Leänh caäp nhaät naøy coù yù nghóa laø baûo MapInfo xem töøng thaønh phoá/thò traán naèm trong ranh giôùi tænh naøo roài laáy giaù trò trong tröôøng ten cuûa baûng cac_tinh gaùn vaøo tröôøng tinh cuûa baûng thanh_pho. Dó nhieân trong quaù trình Hình XVII.16. Hoäp thoaïi Specify Join - chæ ñònh soá hoaù baûng thanh_pho, ta phöông phaùp keát hôïp döõ lieäu giöõa hai baûng. phaûi chaám ñieåm vò trí caùc thaøn h phoá/thò traá n chính xaùc, neáu chaám sai sang tænh khaùc thì ... “mieãn bình luaän” vì ñöông nhieân MapInfo seõ tìm tænh cuûa thaønh phoá ñoù sai. Ví duï treân laø moät minh hoaï cho khaû naêng tìm kieám thoâng tin theo ñòa lyù maø chæ coù nhöõng phaàn meàm GIS môùi laøm ñöôïc vì tieâu chuaån tìm kieám caõn cöù vaøo toaï ñoä chöù khoâng döïa vaøo döõ lieäu. Ngoaøi nhöõng ví duï treân, MapInfo coøn coù khaû naêng caäp nhaät caùc thoâng tin coù tính chaát ñòa lyù töø caùc vaät theå treân cöûa soå baûn ñoà vaøo baûng döõ lieäu nhö chieàu daøi, dieän tích, toaï ñoä,... Caùc ví duï veà nhöõng tröôøng hôïp naøy ñaõ ñöôïc trình baøy trong Chöông VII, muïc VII.2. XVII.3.2.3. Caäp nhaät döõ lieäu vaøo baûng moät caùch taïm thôøi Trong ví duï 3 ôû treân, ta taïo ra moät tröôøng môùi vaø nhaäp döõ lieäu töø leänh caäp nhaät vaøo tröôøng ñoù. Nhö vaäy döõ lieäu ñöôïc caäp nhaät trôû thaønh moät phaàn cuûa baûng döõ lieäu neáu ta thöïc hieän löu baûng ñoù laïi. Tuy nhieân coù khi ta chæ caàn nhaäp döõ lieäu taïm thôøi töø baûng khaùc vaøo baûng caàn döõ lieäu ñoù ñeå thöïc hieän phaân tích maø thoâi. Trong tröôøng hôïp ñoù khi choïn caäp nhaät döõ lieäu töø baûng khaùc, MapInfo maëc ñònh choïn moät coät noù töï taïo ra taïm thôøi vaø trong oâ Column to Update seõ hieän ra doøng chöõ Add to temporary Column (theâm vaøo coät taïm thôøi). Coät ñoù ñöôïc duøng ñeå chöùa döõ lieäu taïm thôøi khi ta thöïc hieän leänh caäp nhaät. Khi döõ lieäu töø baûng nguoàn ñöôïc chuyeån leân coät taïm thôøi thì baát cöù thay ñoåi naøo trong baûng döõ lieäu nguoàn ñeàu seõ ñöôïc phaûn aùnh qua coät taïm thôøi treân baûng ñöôïc caäp nhaät. Neáu muoán löu laïi coät taïm thôøi ñoù ta phaûi duøng leänh File > Save Copy As ñeå löu baûng chöùa coät taïm thôøi thaønh moät baûng môùi. Khi löu thaønh baûng môùi baèng leänh naøy thì döõ lieäu seõ khoâng coøn thay ñoåi nöõa neáu baûng nguoàn thay ñoåi. Neáu baûng coù chöùa coät taïm thôøi naèm trong moät taäp tin workspace thì thoâng tin trong coät naøy seõ ñöôïc giöõ trong taäp tin workspace vaø trong tröôøng hôïp ñoù khi döõ lieäu trong baûng nguoàn thay ñoåi thì laàn sau môû taäp tin workspace ra döõ lieäu trong coät taïm thôøi ñoù cuõng seõ ñöôïc caäp nhaät. Khi taïo baûn ñoà chuû ñeà (Thematic map) ta coù theå söû duïng leänh caäp nhaät coät ngay trong quaù trình taïo baûn ñoà chuû ñeà ñeå laáy döõ lieäu töø baûng khaùc phuïc vuï cho nhu caàu cuûa ta. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
XVII.3.2.4. Caùc phöông phaùp toång hôïp döõ lieäu khi Caäp nhaät Coät Chuùng ta haõy quay laïi hoäp thoaïi Update Column treân hình XVII.15. ÔÛ oâ Calculate, neáu ta nhaép chuoät vaøo nuùt menu thaû xuoáng thì ngoaøi tuyø choïn Value ra coøn coù nhieàu tuøy choïn khaùc. Trong quaù trình caäp nhaät coät ñeå laáy döõ lieäu töø moät baûng khaùc, MapInfo cung caáp cho ta nhieàu phöông phaùp toång hôïp soá lieäu khi caäp nhaät coät, chuùng ñöôïc lieät keâ trong menu thaû xuoáng cuûa oâ Calculate. Caùc phöông phaùp ñoù nhö sau: - Average (Giaù trò trung bình): Tính trò trung bình cuûa caùc giaù trò cuûa taát caû caùc baûn ghi trong moät nhoùm. - Count (Ñeám): Ñeám soá baûn ghi trong moät nhoùm. - Minimum (Giaù trò nhoû nhaát): tìm giaù trò nhoû nhaát trong caùc baûn ghi cuûa moät nhoùm. - Maximum (Giaù trò lôùn nhaát): tìm giaù trò lôùn nhaát trong caùc baûn ghi cuûa moät nhoùm. - Sum (Toång): Tính toång giaù trò cuûa taát caû caùc baûn ghi trong moät nhoùm. - Weighted Average (Giaù trò trung bình coù troïng soá): Cho troïng soá cuûa moät giaù trò naøy cao hôn giaù trò khaùc khi tính trung bình. - Proprotion Sum (Toång theo tyû leä): Laø pheùp tính toång ñöôïc ñieàu chænh döïa treân chæ tieâu moät vaät theå naøy coù phaàn chung vôùi moät vaät theå khaùc nhieàu hay ít. - Proportrion Average (Giaù trò trung bình theo tyû leä): Laø pheùp tính trò trung bình ñöôïc ñieàu chænh döïa treân chæ tieâu moät vaät theå naøy coù phaàn chung vôùi moät vaät theå khaùc nhieàu hay ít. - Proportion Weighted Average (Trò trung bình coù troïng soá theo tyû leä): Laø pheùp tính trò trung bình coù troïng soá döïa treân chæ tieâu moät vaät theå naøy coù phaàn chung vôùi moät vaät theå khaùc nhieàu hay ít. Löu yù raèng caùc phöông phaùp tính trò trung bình, ñeám, giaù trò nhoû nhaát, giaù trò lôùn nhaát, toång vaø trò trung bình coù troïng soá chæ döïa vaøo döõ lieäu, trong khi ñoù caùc haøm tính tyû leä (Proportion) coù xeùt ñeán caû moái lieân quan veà ñòa lyù. XVII.3.3. Nhaäp vaø taùch döõ lieäu khi thay ñoåi caùc vaät theå ñoà hoaï treân baûn ñoà Ñoái vôùi moät baûng MapInfo coù vaät theå ñoà hoaï vaø coù döõ lieäu, trong nhieàu tröôøng hôïp ta caàn thöïc hieän söï thay ñoåi treân baûn ñoà. Ñoái vôùi nhöõng leänh töông taùc giöõa caùc vaät theå treân baûn ñoà nhö Combine, Split, Erase, Erase Outside thì khi thöïc hieän ta cuõng phaûi xem xeùt caùch xöû lyù döõ lieäu nhö theá naøo. MapInfo cho pheùp ta choïn moät soá phöông aùn ñeå xöû lyù döõ lieäu khi thöïc hieän caùc leänh treân. XVII.3.3.1. Nhaäp döõ lieäu trong leänh Combine Nhö ñaõ bieát, Combine laø leänh goäp hai hay nhieàu vaät theå cuøng kieåu laïi thaønh moät. Khi thöïc hieän leänh Combine trong moät baûng, MapInfo hieån thò hoäp thoaïi Data Aggregation ñeå cho ta choïn caùch xöû lyù döõ lieäu cho vaät theå goäp ñöôïc taïo thaønh. Hoäp thoaïi naøy (hình XVII.17) bao goàm caùc noäi dung sau: - Phaàn treân cuûa hoäp thoaïi naøy bao goàm 3 coät: + Destination: lieät keâ taát caû caùc tröôøng coù trong baûng coù caùc vaät theå caàn goäp. + Method: ñeå chæ ñònh phöông phaùp goäp döõ lieäu cho töøng tröôøng töông öùng beân coät Destination. Ñoái vôùi tröôøng kieåu soá, phöông phaùp maëc ñònh laø Sum (tính toång), ñoái vôùi tröôøng kieåu kyù töï, ngaøy thaùng, luaân lyù, phöông phaùp maëc ñònh laø PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com