Kết quả nghiên cứu xây dựng nội dung khai thác hợp lý nguồn lợi thủy sản

Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> <br /> Số 2/2016<br /> <br /> THOÂNG BAÙO KHOA HOÏC<br /> <br /> KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU XÂY DỰNG NỘI DUNG KHAI THÁC HỢP LÝ<br /> NGUỒN LỢI THỦY SẢN<br /> RESULTS OF THE STUDY ON REASONABLE EXPLOITATION<br /> OF FISHERY RESOURCES<br /> Phan Trọng Huyến1, Vũ Kế Nghiệp2, Nguyễn Thị Hoa Hồng3<br /> Ngày nhận bài: 12/12/2015; Ngày phản biện thông qua: 02/3/2016; Ngày duyệt đăng: 15/6/2016<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Bài báo nhằm làm rõ nội hàm của vấn đề khai thác nguồn lợi thủy sản tại vùng biển ven bờ, nơi đang chịu<br /> áp lực khai thác quá mức mà hệ lụy là các hệ sinh thái bị hủy hoại, nguồn lợi đang có xu hướng cạn kiệt dần.<br /> Trên cơ sở phương pháp nghiên cứu tài liệu kết hợp sự khảo sát thực tế hoạt động khai thác tại vùng biển<br /> ven bờ Việt Nam, bài báo đã đưa ra được nội dung chính của vấn đề khai thác hợp lý nguồn lợi thủy sản là:<br /> Khai thác hợp lý về sản lượng nguồn lợi thủy sản; Khai thác hợp lý về cường lực.<br /> Trong đó:<br /> Nội dung thứ nhất, cần làm rõ khai thác hợp lý về tổng sản lượng nguồn lợi thủy sản; về tỷ lệ sản lượng<br /> giữa các loài; về độ tuổi, kích thước các loài thuỷ sản; đảm bảo hợp lý về thời gian và không gian khai thác<br /> nguồn lợi thủy sản.<br /> Nội dung thứ hai, cần phải hợp lý về sử dụng tổng giá trị cường lực; về mật độ tàu thuyền hay ngư cụ;<br /> về chủng loại và cấu trúc ngư cụ.<br /> Từ khoá: khai thác hợp lý, nguồn lợi thủy sản, sản lượng, cường lực<br /> ABSTRACT<br /> This article clarifies the notion regarding the exploitation of fishery resources in coastal waters where<br /> overfishing is exhausting the resources and causing various damages on the ecosystem.<br /> Based on the examination of documented data (documentary research methods) and fieldtrip surveys on<br /> fishing activities in coastal waters of Vietnam, the article makes two suggestions for reasonable exploitation<br /> of fishery resources: (1) reasonable exploitation of production of fishery resources; and (2) reasonable<br /> exploitation of the fishing effort.<br /> In which:<br /> The first suggestion focuses on clarifying the reasonable exploitation of the total production of fishery<br /> resources; the output ratios among the species; the ages and sizes of species; the assurance of reasonable time<br /> and space of exploitation.<br /> The second suggestion focuses on appropriate utilization of the total value of fishing effort; the density of<br /> fishing boats or gears; and the type and structure of fishing gears.<br /> Keywords: reasonable exploitation, fishery resources, production, fishing effort<br /> <br /> Trường Đại học Nha Trang<br /> Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn<br /> <br /> 1, 2<br /> <br /> 3<br /> <br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG • 25<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> I. ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Vùng biển ven bờ Việt Nam được giới hạn<br /> bởi bờ biển và tuyến bờ [4]. Vùng biển ven bờ<br /> Việt Nam là nơi tập trung nhiều hệ sinh thái<br /> như san hô, cỏ biển, rong biển… là những bãi<br /> đẻ, chỗ ẩn nấp, cư trú, kiếm mồi của các loài<br /> hải sản. Vì vậy, vùng biển ven bờ không những<br /> là nơi có nguồn lợi phong phú về trữ lượng,<br /> đa dạng về chủng loài phục vụ cho nghề khai<br /> thác thủy sản ven bờ mà còn là nơi cung cấp,<br /> bổ sung nguồn lợi cho vùng lộng và vùng khơi.<br /> Cũng chính vì đặc điểm này mà số đông tàu<br /> thuyền (chủ yếu là tàu thuyền nhỏ) đã và đang<br /> tập trung khai thác trong vùng biển ven bờ.<br /> Do vậy, dẫn tới một hệ lụy là các ngư trường<br /> truyền thống ven bờ đã bị khai thác quá mức,<br /> các hệ sinh thái, môi trường sống của nhiều<br /> loài thủy sản đang bị suy thoái, nguồn lợi của<br /> vùng biển ven bờ đang trên đà cạn kiệt, nhiều<br /> loài hải sản quí hiếm đang có nguy cơ tuyệt<br /> chủng,... Nguyên nhân dẫn đến tình trạng suy<br /> giảm nguồn lợi trong vùng biển ven bờ thì có rất<br /> nhiều, nhưng chủ yếu vẫn là do sự hoạt động<br /> khai thác bất hợp lý. Vậy khai thác hợp lý là<br /> gì? Nội dung cụ thể như thế nào?... Là những<br /> câu hỏi mà lời giải cần được hiểu cho đúng.<br /> Bởi lẽ, nếu hiểu đúng nội hàm của cụm từ khai<br /> thác hợp lý nguồn lợi thủy sản thì chúng ta mới<br /> tìm giải pháp điều chỉnh hoạt động khai thác<br /> để khắc phục tình trạng khai thác chưa hợp lý.<br /> Kết quả nghiên cứu sẽ giúp cho các nhà<br /> quản lý nghề cá địa phương có cơ sở khoa học<br /> để đưa ra những quyết sách phù hợp hướng<br /> tới phát triển nghề cá ven bờ bền vững.<br /> II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> 1. Đối tượng nghiên cứu<br /> Các nguồn tài liệu khác nhau (sách chuyên<br /> khảo, giáo trình, tạp chí khoa học chuyên<br /> ngành thủy sản, internet, các cơ quan ban,<br /> ngành của địa phương…) và hoạt động khai<br /> thác nguồn lợi thủy sản tại vùng biển ven bờ<br /> Việt Nam, trên cơ sở đó tìm xem các thông số<br /> về cường lực và sản lượng khai thác, mùa vụ<br /> <br /> 26 • TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG<br /> <br /> Số 2/2016<br /> khai thác, loài khai thác… được sử dụng như<br /> thế nào là hợp lý.<br /> 2. Phương pháp nghiên cứu<br /> - Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Thông<br /> tin được thu thập từ các nguồn tài liệu khác<br /> nhau (sách chuyên khảo, giáo trình, tạp chí<br /> khoa học chuyên ngành thủy sản, internet,…)<br /> để phân tích xác định cơ sở lý thuyết về khai<br /> thác hợp lý nguồn lợi thủy sản.<br /> - Phương pháp nghiên cứu phi thực<br /> nghiệm: Từ kết quả khảo sát thực trạng hoạt<br /> động khai thác thủy sản tại vùng biển ven bờ,<br /> tiến hành phân tích, đánh giá để xây dựng cơ<br /> sở thực tiễn cho nội dung chính về khai thác<br /> hợp lý nguồn lợi thủy sản.<br /> III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN<br /> 1. Các khái niệm<br /> Trước khi nghiên cứu về nội dung khai<br /> thác hợp lý chúng ta hãy điểm qua các khái<br /> niệm liên quan như sau [5]:<br /> - Trữ lượng là tổng khối lượng của một<br /> loài hoặc nhiều loài ở một khu vực nào đó cần<br /> xác định.<br /> - Khả năng khai thác khối lượng hoặc số<br /> cá thể (sản lượng) của một loài hoặc nhiều loài<br /> có thể khai thác được từ trữ lượng đã được<br /> xác định.<br /> - Sản lượng khai thác sinh học cho phép là<br /> biên độ sản lượng cho phép khai thác đối với<br /> một số loài hoặc nhóm loài trên cơ sở sinh học.<br /> - Sản lượng khai thác bền vững tối đa là<br /> sản lượng trung bình lớn nhất có thể khai thác<br /> bền vững không gây ảnh hưởng đến nguồn lợi.<br /> - Sản lượng kinh tế tối đa là tổng lợi nhuận<br /> có thể thu nhận được từ sản lượng khai thác.<br /> - Sản lượng tối ưu là mức sản lượng đạt<br /> được lợi nhuận lớn nhất, bao gồm cả những xem<br /> xét về các yếu tố kinh tế, xã hội và sinh học.<br /> - Khai thác bền vững nguồn lợi thủy sản là<br /> khai thác một phần nguồn lợi sẵn có, sao cho<br /> phần còn lại trong chu trình một năm có thể<br /> sinh sản và khôi phục lại đàn như trạng thái<br /> ban đầu.<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> - Khai thác hợp lý được hiểu là ta sử dụng<br /> quy mô ngư cụ phù hợp để khai thác một sản<br /> lượng hoặc trọng lượng hợp lý mà không làm<br /> ảnh hưởng bất lợi đến sự sinh sản, sinh trưởng<br /> và bổ sung trong tương lai [7].<br /> Từ những khái niệm trên đây cho thấy, để<br /> khai thác hợp lý nguồn lợi thủy sản, cần giải<br /> quyết hai nội dung chính như sau:<br /> + Khai thác hợp lý về sản lượng nguồn lợi<br /> thủy sản;<br /> + Khai thác hợp lý về mặt sử dụng cường lực.<br /> 2. Khai thác hợp lý về sản lượng nguồn lợi<br /> thủy sản<br /> Khai thác hợp lý về sản lượng nguồn lợi<br /> thủy sản được hiểu là khai thác một sản lượng<br /> bao nhiêu và thành phần sản lượng đó như thế<br /> nào thì phù hợp với đặc điểm ngư trường và<br /> nguồn lợi của vùng biển đó. Để làm rõ điều này<br /> có thể phân tích trên các khía cạnh như sau:<br /> 2.1. Khai thác hợp lý về tổng sản lượng nguồn<br /> lợi thủy sản<br /> Trước hết là phải hiểu khai thác một tổng<br /> sản lượng nguồn lợi thủy sản bao nhiêu là hợp<br /> lý? Điều đó có nghĩa là trong một thủy vực nhất<br /> định nếu ta khai thác một sản lượng trong từng<br /> năm vừa đạt mức “sản lượng được phép<br /> khai thác” hay gọi là “sản lượng bền vững<br /> tối đa“ thì tổng sản lượng khai thác hàng năm<br /> như vậy được coi là hợp lý.<br /> Nghĩa là ta khai thác một tổng sản lượng<br /> nguồn lợi thủy sản bao nhiêu để sau một chu<br /> trình thời gian (chẳng hạn chu trình thời gian<br /> là 1 năm) thì phần nguồn lợi thủy sản còn lại<br /> đủ khả năng sinh sản phục hồi, tái tạo bù đắp<br /> phần nguồn lợi đã bị mất đi do khai thác.<br /> Quy hoạch phát triển thủy sản Việt Nam<br /> đến năm 2020 [6] xác định tổng sản lượng<br /> nguồn lợi thủy sản khai thác hợp lý của biển<br /> Việt Nam sẽ là 2,2 triệu tấn/năm. Như vậy, với<br /> toàn vùng biển Việt Nam, nếu đến năm 2020<br /> ta chỉ khai thác ở mức 2,2 triệu tấn là hợp lý về<br /> tổng sản lượng nguồn lợi. Phần còn lại sẽ đủ<br /> khả năng sinh sản, tái tạo ra số lượng nguồn<br /> lợi để bù đắp phần đã bị khai thác. Nhờ vậy<br /> <br /> Số 2/2016<br /> sang năm tiếp theo nguồn lợi trên toàn vùng<br /> biển Việt Nam sẽ được hồi phục trở lại trạng<br /> thái ban đầu.<br /> 2.2. Khai thác hợp lý về tỷ lệ sản lượng giữa<br /> các loài<br /> Khai thác hợp lý về tỷ lệ sản lượng giữa<br /> các loài được hiểu là phải khai thác sản lượng<br /> theo loài sao cho trong thủy vực nhất định tỷ lệ<br /> giữa các loài phải luôn luôn ổn định nhằm đảm<br /> bảo tính đa dạng sinh học loài. Trong cùng<br /> thủy vực, các loài thủy sản cùng sống và tồn<br /> tại theo một tỷ lệ nhất định, có tác dụng tương<br /> hỗ lẫn nhau. Nếu một loài nào đó bị khai thác<br /> quá mức, không có khả năng phục hồi thì sẽ<br /> phá vỡ cân bằng sự đa dạng sinh học giữa các<br /> loài và có thể dẫn đến hậu quả là nguồn lợi<br /> trong thủy vực đó phát triển không bền vững.<br /> Nói cách khác, nếu như chỉ đánh bắt một<br /> đối tượng nào đó là loài cá có giá trị kinh tế để<br /> được lợi nhuận cao thì việc khai thác sẽ tập<br /> trung vào một vài nghề nhất định quá mức cần<br /> thiết cũng dẫn đến phá hoại nguồn lợi. Lý do<br /> đơn giản của việc làm này là ở chỗ khi ta chỉ<br /> đánh bắt một loài hải sản nào đó mà không<br /> đánh bắt những loài khác thì những loài bị khai<br /> thác quá mức đó sẽ mất khả năng sinh sản để<br /> phục hồi nguồn lợi. Trong khi đó những loài<br /> không bị khai thác hoặc khai thác ít thì sẽ phát<br /> triển mạnh. Việc làm này sẽ dẫn đến mất cần<br /> bằng giữa các loài cùng sống trong một thủy<br /> vực. Việc khai thác với thành phần sản phẩm<br /> như vậy sẽ là khai thác bất hợp lý.<br /> Theo nội dung này khai thác hợp lý nguồn<br /> lợi thủy sản được hiểu là không tập trung khai<br /> thác chỉ nhằm vào một số loài hải sản nhất<br /> định như chỉ khai thác một số loài hải sản có<br /> giá trị kinh tế cao, các loại đặc sản… Khi đó<br /> những loài hải sản này sẽ có nguy cơ mất khả<br /> năng phục hồi số lượng và có nguy cơ dẫn đến<br /> tuyệt chủng.<br /> Mục đích của việc khai thác tổng sản lượng<br /> nguồn lợi theo một tỷ lệ hợp lý giữa các loài hải<br /> sản có mặt trong thủy vực nhằm đảm bảo cân<br /> bằng tính đa dạng sinh học nghề cá, đảm bảo<br /> các loài hải sản song song cùng tồn tại.<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG • 27<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> <br /> Số 2/2016<br /> <br /> Theo đó, Quy hoạch tổng thể phát triển<br /> như cá non, cá con. Mục đích của vấn đề này<br /> thủy sản Việt Nam đến năm 2020 [6], trong<br /> là để các cá thể này phát triển thành cá bố mẹ<br /> tổng sản lượng 2,2 triệu tấn/năm không chỉ tập<br /> làm nhiệm vụ sinh sản bổ sung số lượng đã<br /> trung vào một loài nào đó mà phải đảm bảo<br /> bị khai thác.<br /> tính hợp lý về thành phần giữa các loài thì cần<br /> Như vậy, cần phải hiểu rằng tổng sản<br /> phân bổ theo tỷ lệ sau:<br /> lượng khai thác hợp lý (sản lượng khai thác<br /> - Sản lượng cá: 2.000.000 tấn (chiếm 83,3%);<br /> bền vững tối đa theo tính toán) là tổng sản<br /> - Sản lượng mực: 200.000 tấn (chiếm 8,3%);<br /> lượng chung của tất cả các loài thủy sản theo<br /> - Sản lượng tôm biển: 50.000 tấn (chiếm 2,1%);<br /> các lứa tuổi khác nhau trong một thủy vực nhất<br /> - Sản lượng các loài hải sản khác: 150.000<br /> định. Khi ta khai thác một đối tượng nào đó mà<br /> tấn (chiếm 6,3%).<br /> chỉ khai thác một cỡ cá ở độ tuổi chưa trưởng<br /> 2.3. Khai thác hợp lý sản lượng về độ tuổi, kích<br /> thành (cá non, cá con) hoặc đang trong thời<br /> thước các loài thủy sản<br /> kỳ sinh sản cũng có thể dẫn đến nguy cơ gây<br /> Các loài thủy sản muốn tồn tại và phát triển<br /> hủy diệt loài đó. Vì rằng, nếu trong sản lượng<br /> thì chúng phải làm nhiệm vụ sinh sản phục hồi<br /> bền vững tối đa chủ yếu là các đối tượng cá<br /> số lượng cá thể bị mất đi do bệnh tật hoặc do<br /> non, cá chưa trưởng thành bị đánh bắt đi thì<br /> khai thác. Mỗi loài thủy sản có độ tuổi có khả<br /> bộ phận còn lại sẽ mất khả năng sinh sản, tái<br /> năng sinh sản tương ứng với kích thước nhất<br /> tạo, phục hồi nguồn lợi. Bởi vậy, cần phải sử<br /> định. Vì vậy cần khai thác một sản lượng hợp<br /> dụng ngư cụ như thế nào để có tính chọn lọc<br /> lý khi mà sản lượng đó không phải là những cá<br /> cao nhằm lấy đi những cá thể ở độ tuổi vừa có<br /> thể nằm trong lứa tuổi sinh sản hoặc chuẩn bị<br /> chất lượng cao vừa không ảnh hưởng đến sự<br /> cho thời kỳ làm nhiệm vụ sinh sản.<br /> sinh sản và tái tạo đàn.<br /> Theo nội dung này khai thác hợp lý nguồn<br /> Kết quả khảo sát sản phẩm khai thác của<br /> lợi thủy sản được hiểu là không được khai<br /> nghề lưới kéo tại vùng biển ven bờ được trình<br /> thác các cá thể ở độ tuổi chưa trưởng thành<br /> bày ở bảng 1.<br /> Bảng 1. Thực trạng sản phẩm khai thác nghề lưới kéo ven bờ<br /> TT<br /> <br /> Vùng biển khảo sát<br /> <br /> Tỷ lệ cá non, cá con<br /> <br /> 1<br /> <br /> Ven bờ Huyện Vạn Ninh<br /> <br /> 55,6%<br /> <br /> 2<br /> <br /> Vùng biển ven bờ Việt Nam<br /> <br /> 45,25%<br /> <br /> 3<br /> <br /> Ven bờ Huyện Núi Thành<br /> <br /> 40 - 50%<br /> <br /> 4<br /> <br /> Ven bờ TX. Cửa Lò<br /> <br /> 50-60%<br /> <br /> Từ bảng 1 cho thấy tỷ lệ cá non, cá con, cá<br /> chưa trưởng thành chiếm tỷ lệ khá cao trong<br /> tổng sản lượng mẻ lưới. Thực trạng này đã<br /> vi phạm nghiêm trọng Thông tư số 62/2008/<br /> TT-BNN ngày 20 tháng 5 năm 2008 của Bộ<br /> trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT [1].<br /> 2.4. Khai thác sản lượng nguồn lợi thủy sản<br /> phải đảm bảo hợp lý về thời gian<br /> Khai thác sản lượng nguồn lợi thủy sản<br /> phải đảm bảo hợp lý về thời gian nghĩa là cũng<br /> với tổng sản lượng như vậy nhưng ta nên khai<br /> thác vào lúc nào thì hợp lý.<br /> <br /> 28 • TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG<br /> <br /> Theo nội dung này thì khai thác hợp lý<br /> nguồn lợi thủy sản được hiểu là không được<br /> khai thác các cá thể đang ở trong thời kỳ sinh<br /> sản. Cụ thể như cá bố mẹ đang trong mùa đẻ<br /> trứng hoặc trong quá trình di cư sinh sản. Mục<br /> đích của vấn đề này là để các cá thể bố mẹ có<br /> thời gian làm nhiệm vụ sinh sản bổ sung số<br /> lượng đã bị khai thác và tái tạo đàn.<br /> Nội dung này được quy định bởi Thông<br /> tư số 62/2008/TT-BNN ngày 20 tháng 5 năm<br /> 2008 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT<br /> [1]. Theo đó, các tàu khai thác thủy sản không<br /> được đánh bắt những loài thủy sản có nguy cơ<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> diệt chủng đã được quy định trong phụ lục này.<br /> 2.5. Khai thác một tổng sản lượng nguồn lợi<br /> thủy sản phải đảm bảo hợp lý về không gian<br /> Khai thác một tổng sản lượng nguồn lợi<br /> thủy sản phải đảm bảo hợp lý về mặt không<br /> gian có nghĩa là cũng sản lượng như vậy<br /> nhưng ta lấy ở đâu thì hợp lý và lấy ở đâu thì<br /> không hợp lý?<br /> Theo nội dung này khai thác hợp lý nguồn<br /> lợi thủy sản được hiểu là không phải muốn<br /> khai thác ở đâu cũng được. Cụ thể là không<br /> được đánh bắt các loài hải sản ở trong các khu<br /> vực là nơi sinh sản, nơi bảo tồn các loài hải<br /> sản như là khu vực cấm khai thác, khu bảo tồn<br /> biển, vườn quốc gia…Bởi vì đó là những khu<br /> vực có chức năng làm bãi đẻ trứng, nơi sinh<br /> sản, nơi nuôi dưỡng và cư trú của các ấu thể…<br /> Mục đích của vấn đề này là để phục hồi, tái<br /> tao, bổ sung nguồn lợi bù đắp phần sản lượng<br /> đã bị khai thác trong năm qua.<br /> Nội dung này được quy định bởi Thông<br /> tư số 89/2011/TT-BNNPTNT ngày 29/12/2011<br /> của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển<br /> nông thôn [2]. Theo đó Thông tư này quy định<br /> những khu vực nào là bị cấm khai thác có thời<br /> hạn trong năm.<br /> Một khía cạnh khác của khai thác hợp lý<br /> nguồn lợi thủy sản theo không gian cũng được<br /> hiểu là tổng sản lượng nguồn lợi thủy sản không<br /> tập trung khai thác chỉ ở một khu vực nhất định<br /> mà phải phân bổ tổng sản lượng đó một cách<br /> hợp lý theo sức tải của từng ngư trường. Giả<br /> sử rằng một vùng biển gồm 2 khu vực A và B,<br /> có tổng trữ lượng là 200 tấn phân bố đồng đều<br /> cho 2 khu vực (trong đó khu vực A có trữ lượng<br /> 100 tấn, khu vực B có trữ lượng 100 tấn) khi<br /> đó tổng sản lượng được phép khai thác của<br /> toàn thủy vực đó được xác định là 100 tấn.<br /> Nếu ta chỉ tập trung khai thác 100 tấn ở vùng<br /> A mà không khai thác ở vùng B thì điều gì sẽ<br /> xảy ra sau một chu trình thời gian? Chắc chắn<br /> rằng nguồn lợi ở vùng A sẽ cạn kiệt, không đủ<br /> khả năng phục hồi. Nguồn lợi ở vùng B vẫn giữ<br /> nguyên 100 tấn mà không bù đắp được cho<br /> phần nguồn lợi đã bị khai thác ở vùng A.<br /> <br /> Số 2/2016<br /> Để khai thác hợp lý về không gian trên toàn<br /> vùng biển Việt Nam, Quy hoạch tổng thể phát<br /> triển thủy sản Việt Nam đến năm 2020 đã phân<br /> bổ tổng sản lượng 2,2 triệu tấn cho các ngư<br /> trường với tỷ lệ sau:<br /> - Ngư trường Vịnh Bắc Bộ: 380.000 tấn<br /> (17,27%);<br /> - Vùng biển Trung Bộ: 700.000 tấn (31,82%);<br /> - Vùng biển Đông Nam Bộ: 635.000 tấn<br /> (28,86%);<br /> - Vùng biển Tây Nam Bộ: 485.000 tấn (22,05%).<br /> Cũng nhằm đạt mục đích này, tổng sản<br /> lượng 2,2 triệu tấn được phân bổ theo từng<br /> vùng biển ven bờ và vùng lộng và vùng khơi:<br /> - Vùng biển ven bờ và vùng lộng là 800.000<br /> tấn (36,36%);<br /> - Vùng khơi là 1.400.000 tấn (63,64%).<br /> 3. Khai thác hợp lý nguồn lợi thủy sản về<br /> mặt cường lực<br /> Khai thác nguồn lợi thủy sản hợp lý về<br /> cường lực được hiểu là cách lấy tổng sản<br /> lượng nguồn lợi thủy sản như thế nào thì phù<br /> hợp. Điều này có thể hiểu như sau:<br /> - Để lấy tổng sản lượng nguồn lợi thủy sản<br /> hợp lý thì cần sử dụng tổng cường lực bao<br /> nhiêu là phù hợp?<br /> - Cách sử dụng cường lực như thế nào là<br /> hợp lý?<br /> - Cách khai thác tổng sản lượng nguồn lợi<br /> thủy sản như thế nào là hợp lý?<br /> Có thể trả lời các câu hỏi trên như sau:<br /> 3.1. Sử dụng tổng giá trị cường lực hợp lý<br /> Trước hết là phải đảm bảo hợp lý về tổng<br /> cường lực sử dụng để khai thác tổng sản<br /> lượng nguồn lợi thủy sản cho phép khai thác<br /> của một thủy vực nhất định.<br /> Điều đó có nghĩa là để khai thác hợp lý<br /> nguồn lợi thủy sản của vùng biển nào đó thì ta<br /> cần sử dụng quy mô đội tàu với tổng cường lực<br /> hợp lý. Tổng cường lực khai thác hợp lý được<br /> xác định bằng tổng số tàu thuyền (chiếc); hoặc<br /> tổng công suất máy chính (cv); hoặc tổng ngư<br /> cụ (vàng lưới); hoặc tổng ngày hoạt động (ngày)<br /> tùy theo từng loại nghề khai thác khác nhau.<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG • 29<br /> <br />