Khảo sát mô hình bệnh tật tại khoa nội cơ xương khớp Bệnh viện Thống Nhất năm 2012‐2013

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 3 * 2013 <br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> KHẢO SÁT MÔ HÌNH BỆNH TẬT TẠI KHOA NỘI CƠ XƯƠNG KHỚP <br /> BỆNH VIỆN THỐNG NHẤT NĂM 2012‐2013 <br /> Lê Thị Huệ*, Ngô Thế Hoàng*, Nguyễn Đức Công* <br /> <br /> TÓM TẮT <br /> Mục tiêu: Khảo sát mô hình bệnh tật tại khoa Nội Cơ Xương Khớp. <br /> Phương pháp nghiên cứu: Hồi cứu và mô tả các trường hợp bệnh từ 04/2012 đến 03/2013 tại khoa Nội Cơ <br /> Xương Khớp bệnh viện Thống Nhất. <br /> Kết quả: Trong thời gian 12 tháng có 305/2103 (14,5%) trường hợp nội trú tại khoa Nội Cơ Xương Khớp <br /> với 38% nam và 62% nữ, tuổi trung bình 68,8 ± 15,1. Trong 7 nhóm bệnh theo mã ICD 10: thoái hóa khớp cao <br /> nhất (57,4%), kế đến viêm nhiều khớp (16,4%), bệnh khớp nhiễm khuẩn (10,8%), rối loạn mật độ và cấu trúc <br /> xương (10,2%). Mười bệnh thường gặp: thoái hóa cột sống và khớp gối chiếm tỉ lệ cao nhất 33,4% và 19%. Bệnh <br /> gút 11,1% và viêm khớp dạng thấp 3,6%. Viêm khớp nhiễm khuẩn 10,8%. Loãng xương 10,6%. Phân bố theo <br /> dịch tễ: thoái hóa khớp và loãng xương đa số gặp ở bệnh nhân nữ trên 60 tuổi. Bệnh gút chủ yếu ở nam giới từ <br /> 40‐80 tuổi. Thời gian điều trị trung bình: 8,8  ± 5,1 ngày. Bệnh lý kèm theo: tăng huyết áp 67,3%; bệnh mạch <br /> vành 43,8%; rối loạn lipid máu 35,1%; đái tháo đường type 2 27,1%; và viêm dạ dày tá tràng 29,7%. <br /> Kết  luận: Cơ cấu bệnh tật của khoa Nội Cơ Xương Khớp còn đơn giản, trong đó thoái hóa khớp,  loãng <br /> xương, gút, viêm khớp nhiễm khuẩn là thường gặp nhất. Số ngày điều trị trung bình ngắn giảm được chi phí <br /> điều trị và tần suất nhiễm khuẩn bệnh viện. Tăng huyết áp, bệnh mạch vành, rối loạn lipid máu, đái tháo đường <br /> và viêm dạ dày tá tràng là những bệnh lý thường kết hợp ở bệnh nhân bệnh cơ xương khớp lớn tuổi. <br /> Từ khóa: Thoái hóa khớp, loãng xương, bệnh cơ xương, người lớn tuổi. <br /> <br /> ABSTRACT <br /> INVESTIGATE STATE OF DISEASES AT THE RHEUMATIC MUSCULOSKELETAL MEDICINE <br /> DEPARTMENT AT THONG NHAT HOSPITAL FROM 2012 TO 2013 <br /> Le Thi Hue, Ngo The Hoang, Nguyen Duc Cong <br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 17 ‐ Supplement of No 3‐ 2013: 263 ‐ 269 <br /> Objective: Investigate state of diseases at the Rheumatic Musculoskeletal Medicine Department at Thong <br /> Nhat Hospital. <br /> Methods: A retrospectively descriptive study, performed from April 2012 to March 2013. <br /> Results: During 12 months, there were 305/ 2013 (14.5%) cases entering to Rheumatic Musculoskeletal <br /> Medicine Department. Males 38%, females 62%, mean age 68.8 ± 15.1. The seven groups of disease following <br /> ICD  10:  osteoarthritis  (arthrosis)  was  the  highest  57.4%,  inflammatory  polyarthropathies  (16.4%),  infectious <br /> arthropathies  (10.8%),  disorders  of  bone  density  and  structure  (10.2%).  The  most  common  diseases  were <br /> spondylitis  33.4%,  gonarthrosis  19%,  gout  11.1%  and  rheumatoid  arthritis  3.6%.  Pyogenic  arthritis  10.8%. <br /> Osteoporosis  10.6%.  Epidermiological  distribution:  Osteoarthritis  and  osteoporosis  in  the  majority  of  women <br /> after  age  60.  Gout  mainly  in  men  aged  40‐80  years  old.  The  mean  treated  period:  8.8  ±  5.1  days.  Associated <br /> medical  diseases:  Hypertension  67.3%,  coronary  heart  disease  43.8%,  dyslipidemia  35.1%,  diabetes  mellitus <br /> 27.1%, gastritis and duodenitis 29.7%. <br /> * Khoa Nội Cơ Xương Khớp ‐ BV Thống Nhất TPHCM <br /> Tác giả liên lạc: BSCKII.Ngô Thế Hoàng  ĐT: 0908418109 <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Nội Khoa Toàn Quốc năm 2013 <br /> <br /> Email: thekhangngo@gmail.com.vn.<br /> <br /> 263<br /> <br /> Nghiên cứu Y học <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 3 * 2013<br /> <br /> Conclusion:  The  diseases  of  Rheumatic  Musculoskeletal  Medicine  Department  are  simple,  mainly  of <br /> osteoarthritis, osteoporosis, gout, pyogenic arthritis. The short average treated time which will reduce the cost <br /> and  frequency  of  nosocomial  infections.  Hypertension,  coronary  heart  disease,  dyslipidemia,  diabetes  mellitus, <br /> gastritis and duodenitis are often associated with diseases of the musculoskeletal system in elderly patients. <br /> Key words: Osteoarthritis, osteoporosis, musculoskeletal system, elderly patient. <br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ <br /> <br /> Dân số nghiên cứu <br /> <br /> Khoa Nội Cơ Xương Khớp bệnh viện Thống <br /> Nhất là khoa mới thành lập trên cơ sở khoa Nội <br /> tổng hợp điều trị theo yêu cầu, tiếp nhận những <br /> bệnh nhân nhập viện với các triệu chứng gợi  ý <br /> bệnh  lý  về  cơ  xương  khớp  và  các  bệnh  lý  nội <br /> khoa khác, sau đó bệnh nhân sẽ được chẩn đoán <br /> xác định và điều trị. <br /> <br /> Tất  cả  bệnh  nhân  điều  trị  tại  khoa  Nội  Cơ <br /> Xương Khớp từ 04/2012 đến 03/2013. <br /> <br /> Với cơ cấu bệnh tật của khoa đa dạng, vì vậy <br /> chúng  tôi  thực  hiện  nghiên  cứu  này  với  mong <br /> muốn khảo sát mô hình bệnh tật về bệnh lý cơ <br /> xương  khớp  tại  khoa  để  có  thể  xây  dựng  kế <br /> hoạch  điều  trị,  nâng  cao  trình  độ  chuyên  môn <br /> của  bác  sĩ,  điều  dưỡng  trong  khoa.  Mặt  khác, <br /> qua nghiên cứu này cũng giúp dự trù một cách <br /> tốt nhất về thuốc men, y dụng cụ, nhằm đạt mục <br /> tiêu cuối cùng là chăm sóc người bệnh tốt nhất, <br /> sớm xuất viện. <br /> <br /> Mục tiêu nghiên cứu <br /> Mục tiêu tổng quát <br /> Khảo  sát  tình  hình  bệnh  cơ  xương  khớp  tại <br /> khoa  Nội  Cơ  Xương  Khớp  bệnh  viện  Thống <br /> Nhất từ 04/2012 đến 03/2013. <br /> Mục tiêu chuyên biệt <br /> Xác định tỉ lệ các nhóm bệnh cơ xương khớp <br /> thường gặp theo ICD 10. <br /> Sự  phân  bố  của  10  bệnh  thường  gặp  theo <br /> yếu tố dịch tễ: tuổi, giới. <br /> Ngày điều trị trung bình của 10 bệnh thường <br /> gặp. <br /> <br /> PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU <br /> Thiết kế nghiên cứu <br /> Hồi cứu và mô tả hàng loạt ca. <br /> <br /> 264<br /> <br /> Lấy trọn <br /> <br /> Hình thức thu thập số liệu <br /> Sử  dụng  bệnh  án  mẫu,  thu  thập  số  liệu  từ <br /> các bảng theo dõi bệnh nhân, các xét nghiệm có <br /> trong  bệnh  án  bệnh  nhân  nội  trú  xuất  viện  tại <br /> khoa  Nội  Cơ  Xương  Khớp  trong  thời  gian <br /> nghiên cứu được chẩn đoán theo mã ICD 10. <br /> <br /> Phân tích và xử lý số liệu <br /> Phần mềm SPSS 16.0. <br /> <br /> KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU <br /> Trong thời gian 12 tháng (03/2012 ‐ 02/2013) <br /> có 305 trường hợp bệnh lý cơ xương khớp được <br /> đưa vào nghiên cứu trên tổng số 2103 bệnh nhân <br /> điều trị nội trú, chiếm 14,5%. <br /> <br /> Đặc điểm chung <br /> Giới <br /> Nam 38% (116/ 305), nữ 62% (189/ 305). Tỉ lệ <br /> nam/ nữ ~ 1/ 1,6. <br /> Tuổi <br /> Trung bình 68,8 ± 15,1. <br /> Thấp nhất 15 tuổi, cao nhất 93 tuổi. <br /> <br /> Xác định 10 loại bệnh thường gặp. <br /> <br /> Xác định tỉ lệ các bệnh lý kèm theo. <br /> <br /> Cỡ mẫu <br /> <br /> Bảng 1. Phân bố mẫu theo tuổi và giới. <br /> Giới<br /> Nam<br /> Nữ<br /> Tổng<br /> <br /> Tuổi<br /> < 40 n (%) 41-60 n (%) 61-80 n (%) > 80 n (%)<br /> 5 (1,6)<br /> 18 (5,9)<br /> 69 (22,6)<br /> 24 (7,9)<br /> 13 (4,3)<br /> 33 (10,8) 102 (33,4) 41.(13,4)<br /> 18 (5,9)<br /> 51 (16,7) 171 (56,1) 65 (21,3)<br /> <br /> Nhận xét: 77,4% bệnh nhân điều trị tại khoa <br /> trên 60 tuổi. <br /> Bảng 2. Phân bố mẫu theo địa lý. <br /> Nơi cư trú<br /> Thành phố<br /> <br /> n<br /> 223<br /> <br /> %<br /> 73,1<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Nội Khoa Toàn Quốc năm 2013 <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 3 * 2013 <br /> Nội thành 181 (81,2%)<br /> Ngoại thành 42 (18,8%)<br /> Tỉnh<br /> <br /> 82<br /> <br /> 26,9<br /> <br /> Nhận  xét:  Bệnh  nhân  sống  ở  nội  thành <br /> 81,2%. <br /> <br /> Phân bố bệnh theo mã ICD 10 <br /> Bảng 3. Các nhóm bệnh thường gặp. <br /> Stt<br /> 1<br /> 2<br /> 3<br /> 4<br /> 5<br /> 6<br /> 7<br /> <br /> Nhóm bệnh<br /> Thoái hóa khớp<br /> Viêm nhiều khớp<br /> Bệnh khớp nhiễm khuẩn<br /> Rối loạn mật độ và cấu trúc xương<br /> Nhiễm khuẩn da và mô dưới da<br /> Bệnh tổ chức liên kết<br /> Thấp khớp cấp<br /> Tổng<br /> <br /> n (%)<br /> 175 (57,4)<br /> 50 (16,4)<br /> 33 (10,8)<br /> 31 (10,2)<br /> 8 (2,6)<br /> 6 (2,0)<br /> 2 (0,7)<br /> 305 (100<br /> <br /> Nhận xét: Ghi nhận 7 nhóm bệnh lý điều trị <br /> tại khoa, nhiều nhất nhóm bệnh lý về thoái hóa <br /> khớp  57,4%;  kế  đến  nhóm  bệnh  viêm  nhiều <br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> khớp  16,4%;  bệnh  khớp  nhiễm  khuẩn  10,8%; <br /> bệnh rối loạn mật độ và cấu trúc xương 10,2%. <br /> Bảng 4. Các bệnh thường gặp. <br /> Stt<br /> 1<br /> 2<br /> 3<br /> 4<br /> 5<br /> 6<br /> 7<br /> 8<br /> 9<br /> 10<br /> <br /> Bệnh thường gặp<br /> Thoái hóa cột sống<br /> Thoái hóa khớp gối<br /> Gút<br /> Viêm khớp nhiễm khuẩn<br /> Loãng xương<br /> Thoái hóa khớp khác<br /> Viêm khớp dạng thấp<br /> Viêm mô tế bào<br /> Lupus đỏ hệ thống<br /> Viêm khớp khác<br /> <br /> ICD 10<br /> M47<br /> M17<br /> M10<br /> M00<br /> M81<br /> M19<br /> M05<br /> L03<br /> M32<br /> M13<br /> <br /> n (%)<br /> 102 (33,4)<br /> 58 (19,0)<br /> 34 (11,1)<br /> 33 (10,8)<br /> 31 (10,2)<br /> 15 (4,9)<br /> 11 (3,6)<br /> 8 (2,6)<br /> 5 (1,6)<br /> 5 (1,6)<br /> <br /> Nhận  xét:  Thoái  hóa  cột  sống  và  khớp  gối <br /> chiếm tỉ lệ cao nhất 33,4% và 19%. Nhóm bệnh <br /> viêm nhiều khớp gồm  bệnh  gút  11,1%  và  viêm <br /> khớp dạng thấp 3,6%. Viêm khớp nhiễm khuẩn <br /> 10,8%. Bệnh rối loạn mật độ và cấu trúc xương <br /> chỉ gặp loãng xương 10,6%. <br /> <br /> Yếu tố dịch tễ của 10 bệnh thường gặp <br /> Bảng 5. Phân bố 10 bệnh theo giới và tuổi. <br /> Stt<br /> <br /> Bệnh thường gặp<br /> <br /> 1<br /> 2<br /> 3<br /> 4<br /> 5<br /> 6<br /> 7<br /> 8<br /> 9<br /> 10<br /> <br /> Thoái hóa cột sống (n=102)<br /> Thoái hóa khớp gối (n=58)<br /> Gút (n=34)<br /> Viêm khớp nhiễmkhuẩn (n=33)<br /> Loãng xương (n=31)<br /> Thoái hóa khớp khác (n=15)<br /> Viêm khớp dạng thấp (n=11)<br /> Viêm mô tế bào (n=8)<br /> Lupus đỏ hệ thống (n=5)<br /> Viêm khớp khác (n=5)<br /> <br /> Giới<br /> nam<br /> 33 (32,4)<br /> 17 (29,3)<br /> 33 (97,1)<br /> 19 (57,6)<br /> 4 (12,9)<br /> 5 (33,3)<br /> 1 (9,1)<br /> 1 (12,5)<br /> 1 (20,0)<br /> 2 (40,0)<br /> <br /> nữ<br /> 69 (67,6)<br /> 41 (70,7)<br /> 1 (2,9)<br /> 14 (42,4)<br /> 27 (87,1)<br /> 10 (67,7)<br /> 10 (90,9)<br /> 7 (87,5)<br /> 4 (80,0)<br /> 3 (60,0)<br /> <br /> Nhận  xét:  Hầu  hết  các  bệnh  về  cơ  xương <br /> khớp và mô liên kết thường gặp ở nữ nhiều hơn <br /> nam,  viêm  khớp  nhiễm  khuẩn  tương  tự  ở  hai <br /> giới, nhưng gút chủ yếu ở nam. Thoái hóa khớp <br /> và loãng xương đa số  gặp ở bệnh nhân trên 60 <br /> tuổi  (cột  sống  76,5%;  khớp  gối  89,6;  khớp  khác <br /> 86,6% và loãng xương 96,8%). 94,1% gút ở nhóm <br /> tuổi 40‐80 tuổi, chủ yếu ở nam giới. 63,7% viêm <br /> khớp  dạng  thấp  dưới  60  tuổi.  75%  viêm  mô  tế <br /> bào  từ  60‐80  tuổi.  Ngược  lại,  80%  lupus  đỏ  hệ <br /> thống ở bệnh nhân dưới 40 tuổi. <br /> <br /> 80<br /> 28 (27,5)<br /> 13 (22,4)<br /> 2 (5,9)<br /> 7 (21,2)<br /> 12 (38,7)<br /> 2 (13,3)<br /> 0 (0)<br /> 0 (0)<br /> 0 (0)<br /> 0 (0)<br /> <br /> Thời gian điều trị 10 bệnh thường gặp <br /> Bảng 6. Thời gian điều trị trung bình. <br /> Stt<br /> 1<br /> 2<br /> 3<br /> 4<br /> 5<br /> 6<br /> 7<br /> 8<br /> 9<br /> 10<br /> <br /> Bệnh thường gặp<br /> Thoái hóa cột sống<br /> Thoái hóa khớp gối<br /> Gút<br /> Viêm khớp nhiễm khuẩn<br /> Loãng xương<br /> Thoái hóa khớp khác<br /> Viêm khớp dạng thấp<br /> Viêm mô tế bào<br /> Lupus đỏ hệ thống<br /> Viêm khớp khác<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Nội Khoa Toàn Quốc năm 2013 <br /> <br /> Thời gian điều trị<br /> 8,1 ± 4,2<br /> 7,8 ± 4,1<br /> 7,7 ± 3,3<br /> 10,9 ± 5,7<br /> 11,9 ± 6,8<br /> 6,9 ± 4,6<br /> 8,9 ± 5,3<br /> 9,5 ± 6,1<br /> 10,2 ± 2,2<br /> 5,6 ± 4,8<br /> <br /> 265<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 3 * 2013<br /> <br /> Nghiên cứu Y học <br /> <br /> Nhận xét: Thời gian điều trị trung bình 8,8 ± <br /> 5,1 ngày. Thời gian điều trị lâu hơn  ở  các  bệnh <br /> loãng xương 11,9 ± 6,8; viêm khớp nhiễm khuẩn <br /> 10,9 ± 5,7; lupus đỏ hệ thống 10,2 ± 2,2; viêm mô <br /> tế bào 9,5 ± 6,1 ngày. <br /> <br /> Bệnh lý kèm theo <br /> Bảng 7. 10 bệnh nội khoa kèm theo. <br /> Stt<br /> 1<br /> 2<br /> 3<br /> 4<br /> 5<br /> 6<br /> 7<br /> 8<br /> 9<br /> 10<br /> <br /> Nhóm bệnh<br /> Tăng huyết áp<br /> Bệnh mạch vành<br /> RL lipid máu<br /> Viêm dạ dày tá tràng<br /> Đái tháo đường<br /> d/c TBMN<br /> Suy tim<br /> Cushing<br /> VPQM<br /> Suy thận<br /> <br /> n<br /> 205<br /> 133<br /> 105<br /> 90<br /> 82<br /> 67<br /> 57<br /> 56<br /> 52<br /> 16<br /> <br /> %<br /> 67,3<br /> 43,8<br /> 35,1<br /> 29,7<br /> 27,1<br /> 22,3<br /> 18,7<br /> 18,5<br /> 17,3<br /> 5,2<br /> <br /> Nhận xét: Tăng huyết áp, thiếu máu cơ tim, <br /> rối loạn lipid máu, viêm dạ dày tá tràng và đái <br /> tháo đường type 2 là những bệnh lý thường gặp <br /> ở bệnh nhân lớn tuổi. <br /> <br /> BÀN LUẬN <br /> <br /> Các bệnh lý thường gặp theo ICD 10 <br /> <br /> Đặc điểm chung <br /> Trong thời gian 12 tháng (03/2012 ‐ 02/2013) <br /> chúng  tôi  thu  dung  được  305  trường  hợp  bệnh <br /> lý cơ xương  khớp  trên  tổng  số  2103  bệnh  nhân <br /> điều  trị  nội  trú  tại  khoa  Nội  Cơ  Xương  Khớp, <br /> chiếm 14,5%. Trong đó, nam 38% (116/ 305 bệnh <br /> nhân), nữ 62% (116/ 305). Tỉ lệ nam/ nữ khoảng <br /> 1/ 1,6. Tuổi trung bình 68,8 ± 15,1, thấp nhất 15 <br /> tuổi,  cao  nhất  93  tuổi.  Khoảng  3/  4  bệnh  nhân <br /> điều trị tại khoa trên 60 tuổi (bảng1) và sống tại <br /> thành phố (bảng 2). <br /> Một  nghiên  cứu  cho  thấy,  tỉ  lệ  bệnh  cơ <br /> xương khớp ở người lớn là 26,7%, nữ nhiều hơn <br /> nam.  Càng  lớn  tuổi  tỉ  lệ  bệnh  cơ  xương  khớp <br /> càng cao(13). <br /> <br /> Nhóm bệnh theo ICD 10 <br /> Trong  nghiên  cứu  này,  chúng  tôi  chỉ  gặp  7 <br /> nhóm bệnh, do khoa Nội  Cơ  Xương  Khớp  mới <br /> hành lập, số lượng bệnh ít, mặt bệnh tương đối <br /> đơn  giản.  Thường  nhất  là  các  bệnh  lý  về  thoái <br /> hóa  khớp  57,4%.  Một  nghiên  cứu  trong  cộng <br /> <br /> 266<br /> <br /> đồng tại  Việt  Nam  cho  thấy,  bệnh  xương  khớp <br /> hay gặp nhất là thoái hóa khớp 33,9%. Tỉ lệ thoái <br /> hóa khớp ở nữ giới cao hơn đáng kể so với nam <br /> giới(12). Nhóm bệnh viêm nhiều khớp (gút, viêm <br /> khớp  dạng  thấp)  chiếm  16,4%.  Trong  khi  đó, <br /> nhóm bệnh khớp nhiễm khuẩn có tỉ lệ 10,8% cao <br /> hơn  nhóm  bệnh  rối  loạn  mật  độ  và  cấu  trúc <br /> xương.  Phải  chăng  người  lớn  tuổi  ở  thành  phố <br /> hay  gặp  các  vấn  đề  về  khớp  đã  khám  bệnh  và <br /> được  tiêm  thuốc  vào  ổ  khớp  (corticoides,  dịch <br /> khớp nhân tạo) mà kĩ thuật không đảm bảo vô <br /> khuẩn. Mặt khác, cũng xuất phát từ những hạn <br /> chế của chúng tôi trong giai đoạn mới thành lập <br /> khoa  Nội  Cơ  Xương  Khớp,  nên  qui  trình  chẩn <br /> đoán  và  điều  trị  viêm  khớp  nhiễm  khuẩn  còn <br /> chưa đúng chuẩn. Nhiễm khuẩn da và mô dưới <br /> da  mặc  dù  không  thuộc  phân  loại  bệnh  lý  cơ <br /> xương  khớp  và  mô  liên  kết  theo  mã  ICD  10, <br /> nhưng trong khoa chúng tôi cũng gặp một tỉ lệ <br /> đáng  kể  (2,6%).  Các  bệnh  của  tổ  chức  liên  kết, <br /> thấp  khớp  cấp  trong  nghiên  cứu  này  số  lượng <br /> còn ít, lẻ tẻ (bảng 3). <br /> <br /> Thoái hóa khớp <br /> Là  bệnh  mạn  tính  thường  gặp  ở  người <br /> trung  niên  và  người  có  tuổi,  xảy  ra  ở  mọi <br /> chủng tộc, mọi thành phần của xã hội, ở tất cả <br /> các  nước  và  phụ  nữ  nhiều  hơn  nam  giới. <br /> Thống  kê  của  WHO  cho  thấy  có  0,3‐0,5%  dân <br /> số  bị  bệnh  khớp  lý  về  khớp,  trong  đó  có  30‐<br /> 45,7%  bị  thoái  hóa  khớp.  Ở  Mỹ,  80%  trên  55 <br /> tuổi  bị  thoái  hóa  khớp.  Ở  Pháp, thoái  hóa <br /> khớp chiếm  28,6%  số  bệnh  về  xương  khớp.  Ở <br /> Việt  Nam, thoái  hóa  khớp chiếm  10,4%  các <br /> bệnh về xương khớp. Có sự liên quan chặt chẽ <br /> giữa thoái hóa khớp và tuổi tác, trên 65 tuổi có <br /> đến 60‐90% người bị thoái hóa khớp, các vị trí <br /> thường bị thoái hóa như cột sống thắt lưng, cột <br /> sống cổ, khớp gối(1,10). Trong nghiên cứu này, tỉ <br /> lệ  thoái  hóa  cột  sống  (thắt  lưng,  cổ)  và  khớp <br /> gối  chiếm  tỉ  lệ  cao  nhất  (33,4%  và  19%),  nữ <br /> nhiều nam (bảng 4, 5). Cao hơn so với kết quả <br /> của các nghiên cứu khác, tỉ lệ thoái hóa khớp từ <br /> 5,1‐20,8%; thường gặp cột sống thắt lưng, khớp <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Nội Khoa Toàn Quốc năm 2013 <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 3 * 2013 <br /> gối, cột sống cổ(16). Tỉ lệ thoái hóa cột sống thắt <br /> lưng,  khớp  gối  và  cột  sống  cổ  có  triệu  chứng <br /> theo thứ tự 24,0; 19,4 và 14,5%(15). <br /> <br /> Gút <br /> Là  một  bệnh  chuyển  hóa  thường  gặp,  liên <br /> quan đến rối loạn chuyển hóa purine. Hậu quả <br /> tăng axít uric máu kéo dài và lắng đọng tinh thể <br /> urát  sodium  ở  khớp.  Tỉ  lệ  mắc  bệnh  gút  có  xu <br /> hướng  tăng  lên  trong  hai  thập  kỉ  qua,  thường <br /> xảy  ra  ở  nam  giới  với  tỷ  lệ  lưu  hành  là  0,15  ‐<br /> 1,98%(8,10,16). Trong nghiên cứu này, tỉ lệ bệnh gút <br /> chiếm  11,1%;  chủ  yếu  ở  nam  giới  từ  40‐80  tuổi <br /> (bảng  4,  5).  Tương  tự  tỉ  lệ  bệnh  gút  tại  khoa <br /> Xương khớp bệnh viện Bạch Mai (10,6%)(10).  <br /> Viêm khớp nhiễm khuẩn <br /> Là  viêm  khớp  do  vi  khuẩn  có  mặt  trong <br /> khớp  gây  nên  (S.  aureus,  S.  pneumoniae,  S. <br /> pyogenes,  Pneumococcus,  Nesseria  gonorrhoeae,  E. <br /> coli, Salmonella,  P. aeruginosa,  H. influenza).  Viêm <br /> khớp  nhiễm  khuẩn  không  do  lậu  cầu  là  một <br /> bệnh nguy hiểm, có tỷ lệ tử vong từ 5‐15% và tỷ <br /> lệ  tổn  thương  khớp  mạn  tính  gây  tàn  tật  là  25‐<br /> 60%(3,14).  Vị  trí  khớp  thường  gặp  là  khớp  gối, <br /> háng.  Trong  nghiên  cứu  này,  tỉ  lệ  viêm  khớp <br /> nhiễm  khuẩn  là  10,8%;  tương  đương  giữa  nam <br /> và nữ, hay gặp ở tuổi trên 40, thường nhất từ 60‐<br /> 80  tuổi  (bảng  4,  5).  Kết  quả  này  thấp  hơn  tỉ  lệ <br /> nhiễm khuẩn xương khớp 16,8% trên tổng số các <br /> bệnh  nhân  nội  trú  tại  khoa  Xương  khớp  bệnh <br /> viện Bạch Mai. <br /> Loãng xương <br /> Là  một  vấn  đề  sức  khoẻ  đang  thu  hút  sự <br /> quan  tâm  của  nhiều  nước  trên  thế  giới,  không <br /> những  ở  các  nước  phát  triển  mà  ở  cả  những <br /> nước đang phát triển. Bệnh thường diễn biến âm <br /> thầm, triệu chứng nghèo nàn nhưng hậu quả rất <br /> nặng nề. Gãy xương do loãng xương có thể gây <br /> tàn tật và tử vong. Xuất độ gãy cổ xương đùi và <br /> gãy  đốt  sống  đang  gia  tăng  ở  châu  Á.  Đau  do <br /> loãng  xương  hoặc  do  biến  chứng  của  loãng <br /> xương  ảnh  hưởng  không  nhỏ  đến  chất  lượng <br /> cuộc  sống  cũng  như  sự  phát  triển  kinh  tế,  xã <br /> hội(10,11).  Tỉ  lệ  loãng  xương  trên  tổng  số  bệnh <br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> nhân bệnh lý cơ xương khớp trong nghiên cứu <br /> này là 10,2%; chủ yếu ở nữ trên 60 tuổi (bảng 4, <br /> 5). Một nghiên cứu trong cộng đồng, tỉ lệ loãng <br /> xương  là  10,4%;  nữ  giới  bị  loãng  xương  nhiều <br /> hơn nam giới(12).  <br /> <br /> Viêm khớp dạng thấp <br /> Là  bệnh  có  biểu  hiện  viêm  khớp  và  sự  có <br /> mặt của yếu tố dạng thấp trong máu. Đây là một <br /> trong các bệnh khớp viêm mạn tính thường gặp <br /> nhất ở Việt Nam cũng như ở nhiều nước trên thế <br /> giới,  chiếm  khoảng  0,2‐2 %  dân  số(4,10,16).  Một <br /> khảo sát khác tại Việt nam, tỉ lệ mắc bệnh viêm <br /> khớp  dạng  thấp  là  9%(12).  Kết  quả  nghiên  cứu <br /> của chúng tôi chỉ 3,6% (bảng 4, 5); do khoa Nội <br /> Cơ  Xương  Khớp  mới  được  thành  lập,  số  bệnh <br /> nhân chưa đông nên tỉ lệ bệnh này thấp hơn rất <br /> nhiều  so  với  21,9%  tại  khoa  Xương  khớp  bệnh <br /> viện Bạch Mai(10).  <br /> Viêm mô tế bào <br /> Là một tình trạng viêm lan tỏa, cấp tính của <br /> tổ chức liên kết da và tổ chức dưới da gây đau, <br /> viêm tấy đỏ, phù nề ở vùng da tổ thương. Viêm <br /> mô  tế  có  thể  gặp  ở  bất  cứ  vùng  da  nào  của  cơ <br /> thể, nhưng hay gặp ở da vùng  mặt,  cẳng  chân. <br /> Nguyên nhân có thể do vi khuẩn (Streptococcus, <br /> Staphylococus…) trên da hoặc ở các thương tổn <br /> của da. Các yếu tố thuận lợi bao gồm tổn thương <br /> da  (vết  cắn,  vết  cắt,  eczema...),  thai  nghén,  đái <br /> tháo  đường,  béo  phì,  người  cao  tuổi,  suy  tĩnh <br /> mạch  mạn  tính,  bệnh  lý  tự  miễn,  sử  dụng <br /> corticoid hoặc thuốc ức chế miễn dịch kéo dài(6,7). <br /> Kết  quả  nghiên  cứu  của  chúng  tôi  là  2,6%  chủ <br /> yếu  ở  nữ  từ  60‐80  tuổi  (bảng  4,  5),  thấp  hơn <br /> nghiên cứu của Ellis, tỉ lệ viêm mô tế bào 7‐10% <br /> trong số bệnh nhân nhập viện(6). <br /> Lupus đỏ hệ thống <br /> Là một bệnh tự miễn của mô liên kết, có thể <br /> ảnh hưởng đến mọi bộ  phận cơ thể. Cũng như <br /> trong  các  bệnh  tự  miễn  khác,  hệ  miễn  dịch  tấn <br /> công  các  tế  bào  và  mô  của  cơ  thể,  gây  viêm  và <br /> hủy hoại mô. Bệnh xảy ra ở mọi lứa tuổi, thường <br /> nhất  20‐40  tuổi,  80‐90%  ở  nữ.  Kết  quả  nghiên <br /> cứu của chúng tôi là 1,6% (bảng 4, 5); thấp hơn <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Nội Khoa Toàn Quốc năm 2013 <br /> <br /> 267<br /> <br />