Khóa luận tốt nghiệp: Công tác quản lý Nhà nước y tế trên địa bàn thành phố Vĩnh Long

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:32

Thêm vào BST

Báo xấu

8
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài "Công tác quản lý Nhà nước y tế trên địa bàn thành phố Vĩnh Long" là tìm hiểu cơ sở lý luận và thực tiễn về hoạt động y tế quản lý Nhà nước về y tế; thực trạng công tác quản lý Nhà nước về y tế trên địa bàn thành phố Vĩnh Long; giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý Nhà nước về y tế trên địa bàn thành phố Vĩnh Long trong thời gian tới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khóa luận tốt nghiệp: Công tác quản lý Nhà nước y tế trên địa bàn thành phố Vĩnh Long

MỤC LỤC MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1 1. Lý do chọn chủ đề ........................................................................................... 1 2. Mục tiêu nghiên cứu........................................................................................ 2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................... 2 3.1. Đối tượng nghiên cứu .................................................................................. 2 3.2. Phạm vi nghiên cứu...................................................................................... 2 4. Phương pháp nghiên cứu................................................................................. 2 5. Kết cấu khóa luận ............................................................................................ 3 NỘI DUNG ......................................................................................................... 4 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ HOẠT ĐỘNG Y TẾ VÀ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ Y TẾ.............................................................. 4 1.1. Cơ sở lý luận ................................................................................................ 4 1.1.1. Khái niệm y tế và quản lý nhà nước về y tế ............................................. 4 1.1.2. Vai trò của y tế và quản lý nhà nước về y tế ............................................. 5 1.1.3. Quan điểm của Đảng về chăm sóc sức khỏe nhân dân ............................. 7 1.1.4. Nội dung quản lý nhà nước về y tế ........................................................... 8 1.1.5. Nội dung quản lý nhà nước về y tế đối với một số lĩnh vực cụ thể ........ 10 1.2. Cơ sở thực tiễn ........................................................................................... 11 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ Y TẾ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ VĨNH LONG. .............................................. 13 2.1. Khái quát cơ quan quản lý Nhà nước về y tế trên địa bàn thành phố ....... 13 2.1.1. Vị trí và chức năng .................................................................................. 13 2.1.2. Nhiệm vụ và quyền hạn .......................................................................... 13 2.1.3. Nhân sự và phân công nhiệm vụ ............................................................. 13 2.2. Thực trạng về công tác quản lý Nhà nước về y tế trên địa bàn thành ...... 14 2.2.1. Quản lý nhà nước về hành nghề y tế tư nhân.......................................... 14 2.2.2. Quản lý nhà nước về vệ sinh an toàn thực phẩm .................................... 16 2.2.3. Quản lý Nhà nước về phòng chống dịch bệnh covid -19 ....................... 17 i
2.3. Đánh giá thực trạng .................................................................................... 18 2.3.1. Ưu điểm và nguyên nhân ........................................................................ 18 2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân ......................................................................... 19 CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ Y TẾ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ VĨNH LONG TRONG THỜI GIAN TỚI ................................................................................ 23 3.1. Giải pháp .................................................................................................... 23 3.1.1. Nâng cao hiệu quả công tác quản lý Nhà nước về HNYTTN ................ 23 3.1.2. Nâng cao hiệu quả công tác quản lý Nhà nước về VSATTP ................. 24 3.1.3. Nâng cao hiệu quả công tác quản lý Nhà nước về phòng chống ........... 24 3.2. Kiến nghị .................................................................................................... 25 3.2.1. Đối với Trung ương ................................................................................ 25 3.2.2. Đối với địa phương ................................................................................. 25 KẾT LUẬN ....................................................................................................... 27 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................... 28 ii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT CHỮ VIẾT TẮT CHỮ VIẾT ĐẦY ĐỦ UBND Ủy ban nhân dân HNYTTN Hành nghề y tế tư nhân VSATTP Vệ sinh an toàn thực phẩm iii
DANH MỤC BẢNG CHỮ VIẾT TẮT CHỮ VIẾT ĐẦY ĐỦ Bảng 2.1 Kết quả kiểm tra HNYTTN giai đoạn năm 2019 đến 2021 Bảng 2.2 Kết quả kiểm tra VSATTP giai đoạn năm 2019 đến 2021 iv
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn chủ đề Chúng ta biết “Sức khỏe là vốn quý cao nhất của con người, là tài sản quốc gia, là điều kiện cơ bản để con người sống hạnh phúc, sống khỏe…”; Do vậy chăm lo bảo vệ và tăng cường sức khỏe cho nhân dân là nhiệm vụ của Đảng, Nhà nước, các tổ chức chính trị, xã hội mà ngành y tế là trụ cột. Chính vì lẽ đó: ngày 27 tháng 2 năm 1955 Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư cho cán bộ ngành y tế trong cả nước phải biết gữi gìn sức khỏe cho đồng bào. Vai trò của sức khỏe đối với con người và xã hội to lớn như vậy nên Đảng và Nhà nước ta luôn luôn quan tâm đặc biệt đến sự phát triển sự nghiệp y tế và tăng cường đầu tư các nguồn lực cho sự nghiệp này. Dưới sự lãnh đạo của Đảng và sự quản lý của Nhà nước, sự nghiệp y tế ở nước ta trong thời gian qua đã đạt được những thành tựu to lớn, góp phần to lớn vào những thành quả vĩ đại của nước ta trong công cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc cũng như trong công cuộc xây dựng đất nước. Cũng nhờ đó, tuổi thọ bình quân và thể lực của người Việt Nam đã có những cải thiện đáng kể, góp phần đưa chỉ số phát triển con người của nước ta lên vị trí đáng khích lệ trên thế giới; Nhờ vào công tác quản lý nhà nước về y tế nên việc thực thi các văn bản quy phạm pháp luật về y tế, các công văn, nghị định, nghị quyết, kế hoạch, hướng dẫn,v,v…của Trung ương và địa phương đối với ngành y tế nói chung, nhất là với cán bộ ngành y tế và hoạt động của các cơ sở hành nghề y tế. Do đó, thông qua công tác quản lý nhà nước, cơ quan quản lý trực tiếp kiểm tra thực tế công tác tổ chức triển khai thực hiện các quy định của pháp luật về ngành y tế trong tổ chức hoạt động hành nghề y tế. Qua đó, giúp cho cơ quan quản lý đánh giá được việc thực thi các công văn, nghị định, nghị quyết, kế hoạch, hướng dẫn, v.v… đi vào thực tiễn ở tại các cơ sở y tế là phù hợp, đạt hiệu quả hay không đạt hiệu quả; nếu phù hợp thì tiếp tục phát huy duy trì, còn ngược lại thì có hướng đề xuất, kiến nghị với cấp có thẩm quyền thay đổi, bổ sung, bãi bỏ hay ban hành mới để phát huy hiệu quả trong hoạt động hành nghề tại các cơ sở y tế. Từ đó khẳng định vai trò của công tác quản lý nhà nước về y tế là rất quan trọng trong giai đoạn hiện nay và tuyệt đối 1
không được xem nhẹ để góp phần đưa các hoạt động y tế vào trật tự, kỷ cương, kỷ luật và phát triển ổn định; Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được thì vẫn còn một số vấn đề đặt ra trong công tác quản lý y tế, cụ thể về công tác hành nghề y tế tư nhân, vệ sinh an toàn thực phẩm và đặc biệt là công tác phòng chống dịch bệnh Covid-19 trong giai đoạn hiện nay. Với những suy nghĩ trên, sau khi học lớp Trung cấp lý luận Chính trị - Hành chính hệ tập trung – K54, tôi xin chọn đề tài liên quan đến lĩnh vực “Công tác quản lý Nhà nước y tế trên địa bàn thành phố Vĩnh Long”. 2. Mục tiêu nghiên cứu - Cơ sở lý luận và thực tiễn về hoạt động y tế quản lý Nhà nước về y tế. - Thực trạng công tác quản lý Nhà nước về y tế trên địa bàn thành phố Vĩnh Long. - Giải pháp nâng cao hiệu quả “Công tác quản lý Nhà nước về y tế” trên địa bàn thành phố Vĩnh Long trong thời gian tới. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu khóa luận là công tác quản lý nhà nước về y tế. 3.2. Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi về nội dung nghiên cứu: Trong phạm vi nội dung của khóa luận, người viết tập trung nghiên cứu công tác quản lý nhà nước về y tế, cụ thể quản lý đối với Công tác hành nghề y tế tư nhân; Công tác vệ sinh an toàn thực phẩm; Công tác phòng chống dịch bệnh Covid-19. - Phạm vi về không gian nghiên cứu: Trên địa bàn thành phố Vĩnh Long. - Phạm vi về thời gian nghiên cứu: Khóa luận chủ yếu tập trung nghiên cứu về công tác quản lý Nhà nước về y tế trên địa bàn thành phố Vĩnh Long từ năm 2019 đến 2021. 4. Phương pháp nghiên cứu - Dựa trên những kiến thức đã học, người viết vận dụng, thu thập, tổng hợp tài liệu có liên quan để chứng minh và làm rõ vấn đề. Khi thực hiện khóa luận này, người viết sử dụng một số phương pháp như: 2
- Phương pháp luận: Khóa luận được nghiên cứu trên cơ sở “Công tác quản lý Nhà nước về y tế”. - Phương pháp thực tiễn: Trong quá trình nghiên cứu và trình bày, khóa luận sử dụng kết hợp các phương pháp nghiên cứu khoa học khác nhau bao gồm: Thứ nhất, phương pháp phân tích, chứng minh và phương pháp tổng hợp: Đây là những phương pháp được sử dụng xuyên suốt trong khóa luận. Cụ thể, tại chương 1 của khóa luận, những phương pháp này được sử dụng để làm rõ các khái niệm của đề tài thực trạng và giải pháp nâng cao hiệu quả “Công tác quản lý Nhà nước về y tế” trên địa bàn thành phố Vĩnh Long Thứ hai, phương pháp diễn giải quy nạp: Được sử dụng trong khóa luận để diễn giải các nội dung trích dẫn liên quan và được sử dụng tất cả các chương của khóa luận. Thứ ba, phương pháp phỏng đoán khoa học: Được sử dụng chủ yếu trong chương 3 để đề xuất những giải pháp cho việc nâng cao hiệu quả trong “Công tác quản lý Nhà nước về y tế” trên địa bàn thành phố Vĩnh Long trong thời gian tới. 5. Kết cấu khóa luận Ngoài phần mở đầu, danh mục tài liệu tham khảo, danh mục chữ viết tắt, kếtluận, nội dung khóa luận được thể hiện trong 3 chương. Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về hoạt động y tế và quản lý Nhà nước về y tế. Chương 2: Thực trạng công tác quản lý Nhà nước y tế trên địa bàn thành phố Vĩnh Long. Chương 3: Giải pháp và kiến nghị nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước về y tế trên địa bàn thành phố Vĩnh Long trong thời gian tới. 3
NỘI DUNG CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ HOẠT ĐỘNG Y TẾ VÀ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ Y TẾ 1.1. Cơ sở lý luận 1.1.1. Khái niệm y tế và quản lý nhà nước về y tế 1.1.1.1. Khái niệm y tế Y tế theo nghĩa rộng có thể hiểu đó là lĩnh vực hoạt động chăm sóc sức khỏe nhân dân từ hoạt động vệ sinh môi trường sống và làm việc, dinh dưỡng, phòng chống bệnh tật đến việc khám và điều trị bệnh. Theo nghĩa hẹp, y tế là những hoạt động phòng chống và điều trị bệnh tật cho nhân dân. Hoạt động phòng chống bệnh tật rất rộng, gồm công tác vệ sinh môi trường sống và làm việc liên quan đến gây bệnh (bệnh do nhiễm khuẩn, lây lan và bệnh nghề nghiệp), tiêm chúng, giáo dục y học cho cộng đồng, thể dục đưỡng sinh. Hoạt động khám và điều trị bệnh cho nhân dân là hoạt động cơ bản nhất của ngành y tế. Luật bảo vệ chăm sóc sức khỏe nhân dân năm 1989: Sức khỏe là vốn quý nhất của con người, là một trong những điều kiện cơ bản để con người sống hạnh phúc, là mục tiêu là nhân tố quan trọng trong việc phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội và bảo vệ Tổ quốc. Tổ chức Y tế thế giới (WHO): sức khỏe là trạng thái thoải mái về thể chất, tinh thần và xã hội. 1.1.1.2. Khái niệm quản lý nhà nước về y tế Quản lý nhà nước về y tế là hoạt động thực thi quyền lực nhà nước của các cơ quan trọng trong bộ máy nhà nước, mang tính quyền lực nhà nước, chủ yếu là bằng pháp luật để điều chỉnh hành vi hoạt động của con người trên lĩnh vực y tế, nhằm thỏa mãn những nhu cầu hợp pháp của con người về chăm sóc, bảo vệ sức khỏe, duy trì sự ổn định và phát triển của xã hội về sức khỏe con người. Nội dung quản lý nhà nước về y tế bao gồm công tác Ban hành và thực thi văn bản pháp luật về y tế; Hoạch định và chỉ đạo triển khai chương trình bảo vệ sức 4
khỏe; Đầu tư cho hoạt động y tế; Tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về y tế; Kiểm tra hoạt động y tế. Công tác quản lý nhà nước về y tế có vai trò rất quan trọng cho việc đảm bảo việc thực thi các văn bản quy phạm pháp luật về y tế, các công văn, kế hoạch, hướng dẫn,… của Trung ương và địa phương đối với ngành y tế nói chung, nhất là với cán bộ ngành y tế và hoạt động của các cơ sở y tế. Từ đó khẳng định vai trò của công tác quản lý nhà nước về y tế là rất quan trọng trong giai đoạn hiện nay và tuyệt đối không được xem nhẹ để góp phần đưa các hoạt động y tế vào trật tự, kỷ cương, kỷ luật và phát triển ổn định. 1.1.2. Vai trò của y tế và quản lý nhà nước về y tế 1.1.2.1. Vai trò của y tế Ngày nay, toàn xã hội phải đối mặt với nhiều vấn đề như sự đe dọa hủy diệt của môi trường, sự nghèo đói, bệnh tật tệ nạn xã hội, sự dư thừa và lười biếng, v.v… Hơn tất cả, con người cần có sức khỏe để bảo đảm cuộc sống của mình, bởi sức khỏe tạo ra của cải hàng ngày cho xã hội và là yếu tố quan trọng đảm bảo sự bền vững của hạnh phúc con người. Các nhà khoa học nêu tiêu chí của một xã hội phát triển, người ta không quên nhấn mạnh tới việc mọi người được chăm sóc sức khỏe và tuổi thọ bình quân. Đảng và nhà nước ta luôn quan tâm đến sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân, coi đó là một trong những nội dung quan trọng nhất của chiến lược phát triển con người, làm cho con người phát triển cao về trí tuệ, cường tráng về thể chất, trong sáng về đạo đức, phong phú về tâm hồn. Chính bởi sức khỏe có tầm quan trọng như vậy nên hoạt động y tế và chăm sóc sức khỏe có vai trò vô cùng to lớn đối với sự phát triển xã hội: - Hoạt động y tế góp phần chăm sóc và bảo vệ sức khỏe bà mẹ và trẻ em: cải tạo giống nòi thông qua việc giảm tỉ lệ trẻ em suy dinh dưỡng, tỷ lệ trẻ em khuyết tật, bại liệt và thiếu cân. - Hoạt động y tế góp phần đáp ứng nguồn nhân lực quốc gia với hiệu quả cao. 1.1.2.2. Vai trò của quản lý nhà nước về y tế 5
Qua những năm đổi mới, phát triển nền kinh tế thị trường đặt biệt là dịch bệnh Covid-19 đã tác động mạnh mẽ tới ngành y tế, và ảnh hưởng đến các hoạt động bảo vệ và chăm sóc sức khỏe. Sự ảnh hưởng này càng biểu hiện rõ khi chúng ta đem nhìn nhận trong sự đối lập giữa mục đích vì lợi nhuận của kinh tế thị trường và mục đích nhân đạo của ngành y tế; giữa giá các dịch vụ khám chữa bệnh với y đức của người thầy thuốc; giữa trách nhiệm và lợi ích của mỗi cán bộ y tế. Có thể thấy đây là những thách thức lớn đặt ra để giải quyết và cân bằng giữa yếu tố kinh tế và yếu tố nhân văn của bản chất xã hội. Từ tất cả các khác biệt trên cho thấy việc quản lý nhà nước về y tế là việc làm cần thiết, có vai trò quan trọng để phát triển ngành y tế Việt Nam theo đúng định hướng của Đảng và nhà nước đề ra, đảm bảo tính công bằng trong cung cấp, tiếp cận các dịch vụ y tế và nâng cao hiệu quả và phát triển của các dịch vụ y tế phù hợp với sự phát triển kinh tế xã hội của từng địa phương và đất nước. Có thể thấy vai trò của Quản lý nhà nước trong lĩnh vực y tế thể hiện ở hai mặt sau: - Đảm bảo sự công bằng trong xã hội: Xã hội ngày càng phát triển thì yêu cầu đảm bảo sức khỏe tốt cho tất cả mọi người ngày càng được quan tâm. Mặt khác người dân khỏe mạnh tạo ra một nguồn nhân lực có chất lượng, năng suất lao động cao, giảm các chi phí an sinh xã hội cho nhà nước. Vì vậy dịch vụ y tế phải được coi là một hàng hóa đặc biệt. Mọi người dân đều có quyền tiếp cận các dịch vụ tế và được hưởng một mức chăm sóc sức khỏe tối thiểu như nhau. Mặt khác nhiều loại dịch vụ y tế mang tính công cộng thuần túy, vì vậy sẽ không có tổ chức hay cá nhân nào có thể đảm nhiệm việc cung ứng các dịch vụ đó. Chỉ có nhà nước với quyền lực, nguồn lực của mình mới có thể đảm bảo cho mọi người dân được công bằng trong tiếp cận các dịch vu y tế, cũng nhưng chỉ có nhà nước mới quan tâm đầy đủ đến lợi ích của cả cộng đồng. - Đảm bảo tính hiệu quả của việc cung cấp các dịch vụ y tế: xuất phát từ nguyên tắc hoạt động của y tế là không phải vì mục tiêu lợi nhuận nên để đảm bảo các cơ sở y tế không phát triển một cách tự phát thành các đơn vị kinh doanh chạy theo lợi nhuận, vì vậy phải có sự kiểm soát của nhà nước đối với các cơ sở y tế. 6
1.1.3. Quan điểm của Đảng về chăm sóc sức khỏe nhân dân Nghị quyết số 46-NQ/TW ngày 23-2-2005 về công tác bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân trong tình hình mới; sức khỏe là vốn quý nhât của mỗi con người và của toàn xã hội. Bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe của nhân dân là hoạt động nhân đạo, trực tiếp bảo đảm nguồn nhân lực cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, là một trong những chính sách ưu tiên hàng đầu của Đảng và Nhà nước, đầu tư cho lĩnh vực này, là đầu tư phát triển, thể hiện bản chất tốt đẹp của chế độ; đầu tư cho bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân là đầu tư cho phát triển. Nhà nước ưu tiên đầu tư ngân sách và có cơ chế, chính sách huy động, sử dụng hiệu quả các nguồn lực để bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân; tổ chức WÃ cấp cung dịch vụ công, bảo đảm các dịch vụ cơ bản, đồng thời khuyến khích hợp tác, đầu tư tư nhân, cung cấp các dịch vụ y tế theo yêu cầu. Tăng cường đổi mới, hoàn thiện hệ thống y tế theo hướng công bằng, hiệu quả và phát triển nhằm tạo cơ hội thuận lợi cho mọi người dân được bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe với hiệu quả ngày càng cao, phù hợp với sự phát triển 7 yg đới, của H chính ọi QõF ÀðMÐà Psóc ËWÃ FVíF NKÓ KÝL àngày Pðy PKLË Qp` PÀÇ Q
1.1.4. Nội dung quản lý nhà nước về y tế 1.1.4.1. Ban hành và thực thi văn bản pháp luật về y tế Ban hành và thực thi các văn bản pháp luật về y tế là kiện toàn hệ thống các văn bản pháp luật để làm cơ sở pháp lý cho các cơ quan quản lý Nhà nước ở các cấp quản lý các hoạt động y tế và buộc các cơ quan, tổ chức hoạt động trong lĩnh vực y tế và người dân phải chấp hành. Trong quá trình phát triển của xã hội, Nhà nước phải hoàn chỉnh hệ thống pháp luật trong lĩnh vực y tế, tuyên truyền phổ biến, hướng dẫn để đưa luật khám chữa bệnh vào cuộc sống, ban hành luật an toàn thực phẩm. 1.1.4.2. Hoạch định và chỉ đạo triển khai các chương trình y tế Hoạch định và chỉ đạo triển khai các chương trình y tế là chiến lược phát triển ngành y tế một trong những nội dung quan trọng của công tác quản lý Nhà nước nhằm định hướng cho y tế phát triển phù hợp với mục tiêu chung của phát triển kinh tế - xã hội. Trong từng giai đoạn, nước ta đều xây dựng các chiến lược phát triển, chương trình y tế với các định hướng cụ thể phù hợp. Hoạch định và chỉ đạo triển khai các chương trình, các chính sách y tế Trước hết là hoạch định và triển khai các chương trình y tế trọng điểm quốc gia nhằm giải quyết các vấn đề cấp thiết của công tác chăm sóc bảo vệ sức khỏe nhân dân. Ví dụ như: Chương trình phòng chống sốt rét, chương trình tiêm chủng mở rộng, chương trình phòng chống dịch bệnh, phong, lao, chương trình vệ sinh an toàn thực phẩm, chương trình phòng chống sốt xuất huyết, chương trình phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em, v.v... Mỗi chương trình đều có mục tiêu giải pháp thực hiện riêng và dựa trên các giải pháp chung để chỉ đạo và triển khai. Để thực hiện mục tiêu của chiến lược phát triển ngành y tế và thực hiện tốt các chương trình y tế, Nhà nước còn ban hành các chính sách y tế cụ thể như chính sách quốc gia về thuốc, chính sách về trang thiết bị y tế, chính sách xã hội hóa các hoạt động y tế, chính sách tài chính cho y tế. Các chính sách này có vai trò khuyến khích điều tiết, định hướng cho các hoạt động y tế phát triển. 1.1.4.3. Đầu tư cho hoạt động y tế Nghị quyết Hội nghị lần thứ 4 Ban chấp hành Trung ương Đảng khoá VII đã chỉ rõ "Nhà nước cần tăng cường đầu tư hơn nữa về ngân sách bảo vệ 8
sức khoẻ. Thực hiện cấp ngân sách y tế theo đầu người dân và thay đổi các cơ chế quản lý ngân sách cho phù hợp, tăng cường sự quản lý và điều hành của ngành y tế đối với ngân sách y tế". Cùng với việc tăng cường đầu tư từ ngân sách Nhà nước cho y tế, Nhà nước ban hành các chính sách nhằm động viên thu hút đầu tư từ các thành phần kinh tế và nhân dân cho các hoạt động y tế đồng thời tranh thủ sự hỗ trợ giúp đỡ các tổ chức quốc tế cho y tế. Đầu tư cho y tế là đầu tư phát triển, cùng với việc tăng cường đầu tư là phải cao hiệu quả sử dụng các nguồn vốn đầu tư, làm cho việc sử dụng các nguồn tài chính đó đúng mục tiêu, đúng đối tượng và không bị lạm dụng. Đầu tư cho y tế từ các nguồn: nguồn từ ngân sách Nhà nước, nguồn thu từ một phần viện phí, nguồn thu từ bảo hiểm y tế, đầu tư từ các tổ chức quốc tế và các thành phần kinh tế khác. 1.1.4.4. Tổ chức bộ máy quản lý Nhà nước về y tế Để thực hiện các nội dung quản lý Nhà nước về y tế, Nhà nước thành lập hệ thống các cơ quan quản lý Nhà nước về y tế từ Trung ương đến địa phương. Nhân lực y tế là nguồn lực quan trọng nhất quyết định phạm vi cũng như hiệu quả dịch vụ y tế. Cùng với những nỗ lực xây dựng nâng cao cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại đồng bộ, để nâng cao hiệu quả dịch vụ y tế cần phải nâng cao hiệu quả đào tạo nguồn nhân lực y tế với các hình thức và nội dung chương trình đào tạo cho phù hợp. Song song với việc đào tạo về chuyên môn, nghiệp vụ cần là vấn đề giáo dục y đức, coi đó là phẩm chất quan trọng ngang với hiệu quả chuyên môn của người cán bộ y tế. Để thể hiện được sự quản lý của tổ chức bộ máy quản lý Nhà nước ta có sơ đồ cụ thể sau: CP Bộ Y tế UBND cấp Tỉnh Sở Y tế UBND cấp Huyện Phòng Y tế UBND cấp Xã Hình 1.1:Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý Nhà nước về y tế 9
Qua sơ đồ cho ta thấy sự quản lý Nhà nước về y tế các cấp, Chính phủ là cấp quản lý Nhà nước cao nhất; Bộ y tế quản lý Sở Y tế, Phòng Y tế, UBND cấp xã; UBND cấp tỉnh quản lý Sở Y tế, UBND huyện, Phòng Y tế, UBND cấp xã; UBND huyện quản lý Phòng Y tế, UBND cấp xã; Phòng Y tế quản lý UBND cấp xã. 1.1.4.5. Kiểm tra tất cả các hoạt động y tế Để nâng cao hiệu quả hoạt động y tế, chăm sóc sức khỏe của người dân tốt hơn, Nhà nước rất cần tăng cường công tác kiểm tra các hoạt động về y tế như: kiểm tra khám chữa bệnh, điều dưỡng, phục hồi chức năng; kiểm tra các hoạt động vệ sinh, phòng dịch, vệ sinh an toàn thực phẩm, công tác quản lý hành chính, tài chính ở các cơ sở y tế, v.v… Công tác kiểm tra các hoạt động về y tế cần được tiến hành thường xuyên hơn, bộ máy kiểm tra, cần được củng cố; việc chấp hành những quy định về chuyên môn, nghiệp vụ trong hành nghề y tế, những quy định chuyên môn, nghiệp vụ có liên quan đến sản xuất, kinh doanh, lưu thông, phân phối thuốc; kiểm tra các quy định về lĩnh vực quảng cáo đối với các cơ sở y tế khám chữa bệnh; kinh doanh thuốc, sản xuất, kinh doanh mỹ phẩm; chấn chỉnh thái độ phục vụ của những y, bác sĩ trong quá trình khám, chữa bệnh, v.v... 1.1.5. Nội dung quản lý nhà nước về y tế đối với một số lĩnh vực cụ thể Nội dung quản lý nhà nước về y tế được thể hiện trên nhiều lĩnh vực cụ thể. Trong phạm vi nghiên cứu của khóa luận này tôi chỉ tập trung nghiên cứu nội dung quản lý trên các lĩnh vực sau đây: 1.1.5.1. Quản lý nhà nước đối với hành nghề y tế tư nhân Ban hành và chỉ đạo thực hiện chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển hành nghề y tế tư nhân; Ban hành và tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật về hành nghề y tế tư nhân; Cấp và thu hồi chứng chỉ hành nghề y tế tư nhân, giấy chứng nhận đủ điều kiện hành nghề y tế tư nhân; Hướng dẫn việc quản lý giá đối với dịch vụ HNYTTN; Đào tạo, bồi dưỡng trình độ chuyên môn, nghiệp vụ kỹ thuật cho người HNYTTN; Tổ chức, chỉ đạo công tác thi đua khen thưởng trong công tác HNYTTN; Kiểm tra việc chấp hành pháp luật về HNYTTN, giải quyết các khiếu nại, tố cáo và xử lý các vi phạm pháp luật về HNYTTN. 10
1.1.5.2. Quản lý nhà nước về vệ sinh an toàn thực phẩm Quản lý nhà nước về VSATTP chủ yếu bao gồm những nội dung sau: Xây dựng và tổ chức thực hiện các chiến lược, chính sách, quy hoạch, kế hoạch về VSATTP. Ban hành và tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật về VSATTP. Xây dụng hệ thống các tiêu chuẩn về VSATTP, xây dựng và thực hiện các kế hoạch về phòng ngừa ngộ độc thực phẩm và các bệnh lây qua đường thực phẩm. Cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện VSATTP cho các cơ sở sản xuất kinh doanh thực phẩm. Đào tạo bồi dưỡng kiến thức về VSATTP, tổ chức tuyên truyền, giáo dục các đối tượng trong xã hội về vấn đề VSATTP. Tiến hành kiểm tra xử lý vi phạm về VSATTP. 1.1.5.3. Quản lý nhà nước về phòng chống dịch bệnh Covid-19 Công tác quản lý nhà nước về phòng, chống dịch Covid-19: Huy động mọi nguồn lực và cả hệ thống chính trị vào cuộc chiến phòng, chống đại dịch Covid-19; Tạo khuôn khổ hành lang pháp lý và thể chế đối phó với dịch bệnh, đồng thời nhấn mạnh bảo vệ quyền con người; Mọi thông tin liên quan đến dịch Covid-19 và hoạt động phòng, chống dịch của Chính phủ được công bố, cập nhật đầy đủ, nhanh chóng, dễ hiểu đối với mọi người dân; Ban hành nhiều quyết sách nhanh chóng, kịp thời và quyết liệt, hiệu quả và tạo sự công bằng trong xã hội; Tạo sự đồng thuận cao trong xã hội; 1.2. Cơ sở thực tiễn Công tác quản lý Nhà nước về y tế của nước ta luôn luôn được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo, không ngừng đẩy mạnh đầu tư về cơ sở vật chất và hệ thống các văn bản pháp luật; nhằm định hướng đúng đắn, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho ngành y tế phát triển toàn diện về mọi mặt, mọi lĩnh vực, đạt được hiệu quả cao nhất theo đúng định hướng mà Đảng và Nhà nước đề ra, nhằm góp phần nâng cao chăm sóc sức khỏe dân như: Luật số 40/2009/QH12 của Quốc hội: “Luật Khám bệnh, chữa bệnh”; Nghị định 109/2016/ND-CP ngày 01/07/2016: “Quy định cấp chứng chỉ hành nghề đối với người hành nghề và cấp giấy phép hoạt động đối với cơ sở khám bệnh, chữa bệnh”; Thông tư số 41/2011/TT-BYT ngày 14/11/2011: “Hướng dẫn cấp chứng chỉ hành nghề đối với người hành nghề và cấp giấy phép hoạt động 11
đối với cơ sở khám bệnh, chữa bệnh”; Nghị quyết số 20/NQ-TW của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XII: “Tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới”; Căn cứ Nghị định số 38/2012/NĐ-CP ngày 25 tháng 4 năm 2012 của Chính phủ: “Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật an toàn thực phẩm”; Luật số 03/2007/QH12 của Quốc hội: “Luật phòng, chống bệnh truyền nhiễm”,v.v… Tuy nhiên trong quá trình , triển khai, thực hiện, thường xuyên cập nhật những điểm không phù hợp; sửa đổi, bổ sung, ban hành các văn bản mới để sát với tình hình thực tế; tạo điều kiện thuận lợi cho công tác quản lý từ Trung ương đến địa phương từ khâu cụ thể hóa các văn bản ban hành, công tác cấp phép chứng chỉ hành nghề, giấy phép hoạt động, công tác đào tạo, tập huấn và công tác thanh kiểm tra trong lĩnh vực y tế. Kết luận chương 1 Từ những vấn đề lý luận chung về công tác quản lý Nhà nước về y tế, các hệ thống hóa về chủ trương, chính sách của Đảng, các văn bản quy phạm pháp luật của Nhà nước có liên quan đến y tế, công tác chỉ đạo, lãnh đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ phát triển sự nghiệp y tế của ngành trong thời gian qua cũng có nhiều thành tựu chúng ta cần pháy huy, khắc phục những vấn đề còn tồn tại; Để Nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý Nhà nước về y tế thì việc ứng dụng các thành tựu khoa học, kỹ thuật, công nghệ y học tiên tiến, đặc biệt là lĩnh vực công nghệ thông tin trong công tác quản lý điều hành; tăng cường công tác tuyển dụng, đào tạo mới, đào tạo lại nguồn nhân lực chưa đáp ứng cơ cấu chủng loại và nhu cầu thực hiện nhiệm vụ của các đơn vị. 12
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ Y TẾ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ VĨNH LONG. 2.1. Khái quát cơ quan quản lý Nhà nước về y tế trên địa bàn thành phố Vĩnh Long Phòng Y tế thành phố Vĩnh Long là cơ quan chuyên môn tham mưu cho UBND thành phố Vĩnh Long thực hiện quản lý nhà nước về y tế trên địa bàn thành phố Vĩnh Long. Phòng Y tế thành phố Vĩnh Long có vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn sau đây: 2.1.1. Vị trí và chức năng - Phòng Y tế là cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân (UBND) thành phố Vĩnh Long, có chức năng tham mưu, giúp UBND thành phố Vĩnh Long thực hiện chức năng quản lý nhà nước về chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cho nhân dân. - Phòng Y tế có tư cách pháp nhân, có con dấu và tài khoản riêng; chịu sự chỉ đạo, quản lý về tổ chức, biên chế và hoạt động của UBND thành phố Vĩnh Long, đồng thời chịu sự chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, thanh tra về chuyên môn, nghiệp vụ của Sở Y tế. 2.1.2. Nhiệm vụ và quyền hạn - Trình UBND thành phố Vĩnh Long + Dự thảo các quyết định, chỉ thị, quy hoạch, kế hoạch; chương trình phát triển y tế, xã hội hóa trong lĩnh vực y tế. + Dự thảo biện pháp huy động liên ngành trong quản lý, sử dụng các nguồn lực để thực hiện công tác phòng, chống dịch bệnh; an tòan vệ sinh thực phẩm. - Tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật, quy hoạch,kế hoạch. - Kiểm tra, thanh tra việc tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật, chính sách, kế hoạch và hoạt động đối với các cơ sở cung cấp dịch vụ về y tế. - Hướng dẫn UBND phường, xã tổ chức thực hiện chương trình y tế cơ sở, vận động nhân dân gìn giữ vệ sinh an toàn thực phẩm, phòng, chống các dịch bệnh. 2.1.3. Nhân sự và phân công nhiệm vụ Tổng số công chức phòng Y tế thành phố Vĩnh Long: 03 công chức (01 Trưởng phòng, 02 nhân viên). Trong đó: 13
- Trưởng phòng Y tế có nhiệm vụ: là người đứng đầu đơn vị, chịu trách nhiệm trước UBND thành phố Vĩnh Long. - Các cán bộ, công chức của Phòng có nhiệm vụ thực hiện công tác quản lý nhà nước theo sự phân công của Trưởng phòng. 2.2. Thực trạng về công tác quản lý Nhà nước về y tế trên địa bàn thành phố Vĩnh Long Trong thời gian qua được sự quan tâm lãnh chỉ đạo của Thành ủy Vĩnh Long, UBND thành phố Vĩnh Long đã triển khai cho Phòng Y tế thành phố Vĩnh Long tổ chức thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về y tế; đồng thời triển khai các văn bản cho các phòng, ban, ngành, đơn vị có liên quan các văn bản đã ban hành như: hướng dẫn, quyết định, kế hoạch về lĩnh vực y tế; điển hình như: quyết định thành lập đoàn kiểm tra liên ngành y tế tư nhân (kiểm tra năm 2019: 62 cơ sở; năm 2020: 46 cơ sở; năm 2021: 12 cơ sở) , công văn cung ứng thuốc đảm bảo hiệu quả an toàn hiệu quả trong công tác phòng, chống dịch Covid-19; kế hoạch phòng chống dịch Covid-19; kế hoạch tiêm vaccine phòng chống Covid-19 bổ sung (đợt 1, 2, 3, 4, 5, 7, 8, 9) trên địa bàn thành phố Vĩnh Long; kế hoạch triển khai “Tháng hàng động vì vệ sinh an toàn thực phẩm” (kiểm tra năm 2019: 1,170 cơ sở; năm 2020: 869 cơ sở; năm 2021: 92 cơ sở), kế hoạch hành động số 1187/KH-SYT ngày 11/6/2018 của Sở y tế về thực hiện Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 25/10/2017 của BCH Trung ương Đảng về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới; đồng thời UBND thành phố Vĩnh Long đặc biệt quan tâm đối với công tác quản lý nhà nước về hành nghề y tế tư nhân (HNYTTN), vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) và phòng chống dịch Covid-19 cho người dân trên địa bàn thành phố Vĩnh Long. 2.2.1. Quản lý nhà nước về hành nghề y tế tư nhân Công tác quản lý nhà nước về HNYTTN trên địa bàn thành phố Vĩnh Long là hoạt động sử dụng sức mạnh của cộng đồng để phục vụ cho cộng đồng. Hoạt động này có ảnh hưởng sâu rộng đến mọi tầng lớp trong xã hội, do vậy muốn phát huy những lợi ích và hạn chế những tiêu cực phát sinh do hoạt động này mang lại thì cần phải có sự quản lý từ phía Nhà nước. 14
Phòng Y tế đóng vai trò tham mưu với UBND thành phố Vĩnh Long về công tác: Xây dựng kế hoạch kiểm tra (Đoàn kiểm tra liên ngành công tác HNYTTN; xây dựng kế hoạch kiểm tra HNYTTN; xây dựng kế hoạch kiểm tra, khảo sát việc thực hiện Bộ tiêu chí Phòng khám an toàn phòng chống dịch Covid-19, v.v…); ban hành (Ban hành quyết định bổ sung và thay đổi, bổ sung thành viên kiểm tra liên ngành HNYTTN, công văn chỉ đạo rà soát thống kê quản lý các cơ sở ngành y tế, công văn thay đổi phạm vi kinh doanh dược của các cơ sở thuốc, cấp giấy phép cho cơ sở HNYTTN, v.v…); Sự chỉ đạo, quản lý từ phía Nhà nước sẽ giúp hệ thống y tế tư nhân hoạt động theo một trật tự nhất định, mang lại những lợi ích lớn lao. Tuy nhiên vẫn tồn tại không ít những cơ sở HNYTTN không chấp hành đầy đủ những quy định trên, họ cố ý và tìm mọi lý do trì hoãn việc hoàn thiện các thủ tục pháp lý cho mình, một số cơ sở khác ngang nhiên hành nghề dù vẫn chưa được sự cho phép của cơ quan chức năng, hoặc vừa tiến hành xin phép vừa hành nghề khi chưa có quyết định chính thức. Từ năm 2019 đến 2021, Phòng Y tế tham mưu UBND thành phố Vĩnh Long thành lập đoàn kiểm tra liên ngành để kiểm tra công tác HNYTTN đối với 159 cơ sở trong đó: đạt 65 cơ sở, nhắc nhở 18 cơ sở, cam kết 11 cơ sở, đình chỉ hoạt động 12 cơ sở, vi phạm 33 cơ sở, xử lý vi phạm hành chính 20 cơ sở, tổng số tiền phạt 60,700,000, kết quả cụ thể như sau: Bảng 2.1. Kết quả kiểm tra HNYTTN giai đoạn năm 2019 đến 2021 Kiểm tra HNYTTN Cơ sở Đình Vi Năm kiểm Nhắc Cam chỉ phạm Xử lý Tổng tiền Đạt tra nhỡ kết hoạt VPHC phạt động 2019 101 30 17 5 8 32 9 42,350,000 2020 46 25 6 4 11 18,350,000 2021 12 10 1 1 Tổng 159 65 18 11 12 33 20 60,700,000 Nguyên nhân của tình trạng trên xuất phát từ ý thức chấp hành pháp luật và đề cao tinh thần tuân thủ pháp luật của bản thân mỗi cá nhân trong xã hội, bản thân những người hành nghề này chưa thấy hết vai trò quan trọng của các 15
thủ tục pháp lý mà họ phải thực hiện, do vậy còn có thái độ xem nhẹ vai trò của luật pháp. Thực tế trên phản ánh năng lực hạn chế của đội ngũ các nhà quản lý trong việc áp dụng, sử dụng và thực thi pháp luật vào cuộc sống còn nhiều hạn chế. 2.2.2. Quản lý nhà nước về vệ sinh an toàn thực phẩm Thực hiện Nghị định số 15/2018/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của luật An toàn thực phẩm và Nghị định 155/2018/NĐ-CP, ngày 12 tháng 11 năm 2018 sử đổi bổ sung một số quy định liên quan đến điều kiện đầu tư, kinh doanh thuộc phạm vi quản lý Nhà nước của Bộ Y tế; Phòng Y tế thành phố Vĩnh Long tham mưu cho UBND thành phố Vĩnh Long ban hành nhiều văn bản chỉ đạo về công tác VSATTP (kế hoạch kiểm tra liên ngành về VSATTP trong các dịp tết; kế hoạch triển khai “ Tháng hành động vì ATTP” v.v…). Tổ chức tập huấn văn bản quy phạm pháp luật về VSATTP cho lãnh đạo ban, ngành, đoàn thể trên địa bàn thành phố Vĩnh Long với 217 lượt người dự; tổ chức thẩm định và tham mưu UBND thành phố Vĩnh Long cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện VSATTP 260 hồ sơ; triển khai thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp bảo đảm an toàn thực phẩm, góp phần nâng cao sức khỏe cho người dân trên địa bàn. Bên cạnh đó, hệ thống quản lý VSATTP của 3 ngành Y tế, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Công Thương tại cơ sở chưa đồng bộ; hầu hết các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm thường nhỏ, lẻ; trình độ canh tác, công nghệ chế biến lạc hậu, tác động trực tiếp đến hiệu quả thực phẩm; mặc dù biết tác hại của việc kinh doanh buôn bán thực phẩm kém hiệu quả sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của người tiêu dùng, nhưng vì lợi nhuận mà một số cơ sở vẫn sản xuất và kinh doanh thực phẩm kém hiệu quả vẫn hoạt động; ý thức của một bộ phận người dân trong việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hạn chế, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả sản phẩm nông sản,v.v... Để khắc phục hạn chế vấn đề trên từ năm 2019 đến 2021, Phòng Y tế tham mưu với UBND thành phố Vĩnh Long thành lập đoàn kiểm tra liên ngành để kiểm tra công tác VSATTP đối với 2,131 cơ sở, trong đó: đạt 1,127 cơ sở, nhắc nhở 543 cơ 16