Khóa luận tốt nghiệp: Đánh giá hiệu quả công tác giao rừng cộng đồng trên địa bàn xã Thượng Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình

LỜI CẢM ƠN<br /> Trong quá trình thực tập, hoàn thành khóa luận tốt nghiệp, ngoài sự cố<br /> gắng cuả bản thân tôi đã nhận được sự hướng dẫn, giúp đỡ nhiệt tình.<br /> Trước hết, tôi xin chân thành cảm ơn đến quý thầy cô giáo tại trường Đại<br /> học Quảng Bình đã tận tình dạy bảo cho tôi suốt thời gian học tập tại trường.<br /> Đặc biệt, tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới cô giáo hướng dẫn<br /> Th.s Nguyễn Thị Quỳnh Phương đã dành nhiều rất nhiều thời gian và tâm huyết<br /> hướng dẫn nghiên cứu và giúp tôi hoàn thành khóa luận tốt nghiệp. Tôi xin chân<br /> thành cảm ơn tới Phòng Đào tạo trường Đại học Quảng Bình cùng quý thầy cô<br /> trong Khoa Nông Lâm Ngư đã tạo rất nhiều điều kiện để tôi học tập và hoàn<br /> thành tốt khóa học..<br /> Do hạn chế về mặt thời gian và điều kiện nghiên cứu, nên khóa luận này<br /> của tôi chắc chắn sẽ không tránh khỏi những thiếu sót, rất mong nhận được<br /> những ý kiến đóng góp chân thành của các nhà khoa học, các thầy, cô giáo và<br /> các bạn đồng nghiệp để báo cáo này được hoàn thiện hơn.<br /> Một lần nữa tôi xin chân thành cảm ơn<br /> Quảng Bình, tháng 4 năm 2017<br /> Sinh viên<br /> <br /> Hoàng Thị Thanh Ngà<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> <br /> DANH MỤC BẢNG BIỂU<br /> Bảng 2.1. Thống kê diện tích rừng cộng đồng theo vùng kinh tế - sinh thái<br /> Bảng 2.2. Kết quả quy hoạch bảo vệ và phát triển rừng cấp xã, giao đất<br /> giao rừng cho cộng đồng<br /> Bảng 2.3. Hình thức quản lý rừng cộng đồng của một số cộng đồng đồng<br /> bào dân tộc ít người vùng Miền núi phía Bắc<br /> Bảng 2.4. Diện tích rừng giao cho cộng đồng ở các vùng thí điểm<br /> Bảng 2.5. Quản lý rừng cộng đồng tại Thôn Páng, xã Phú Thanh,<br /> huyện Quan Hóa, Thanh Hóa<br /> Bảng 4.1. Nguồn thu nhập của 30 hộ gia đình xã Thượng Trạch.<br /> Bảng 4.2. Hiện trạng các loại đất của xã Thượng Trạch.<br /> Bảng 4.3. Các sản phẩm từ rừng người dân lấy được trong 12 tháng qua.<br /> Bảng 4.4. Lịch tuần tra của ban quản lý rừng tại xã Thượng Trạch.<br /> Bảng 4.5. Kết quả giao rừng cộng đồng ở xã Thượng Trạch.<br /> Bảng 4.6. Diện tích các loại rừng và đất rừng giao cho cộng đồng.<br /> Bảng 4.7. Kết quả trồng rừng và khoanh nuôi tái sinh.<br /> <br /> DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ, HÌNH VẼ<br /> Biểu đồ 2.1: Diện tích rừng toàn quốc phân theo chủ thể quản lý<br /> Hình 4.1. Vị trí khu vực nghiên cứu<br /> Hình 4.2. Suối Cà Roòng<br /> Hình 4.3. Tổng quan xã Thượng Trạch<br /> Hình 4.4. Rừng cộng đồng Bản Nịu<br /> <br /> DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT<br /> <br /> BNN - LN:<br /> <br /> Bộ nông nghiệp - Lâm nghiệp<br /> <br /> NN & PTNT:<br /> <br /> Nông nghiệp và phát triển nông thôn<br /> <br /> BQL:<br /> <br /> Ban quản lý<br /> <br /> BV &PTR:<br /> <br /> Bảo vệ và phát triển rừng<br /> <br /> LNCD:<br /> <br /> Lâm nghiệp cộng đồng<br /> <br /> QHSD:<br /> <br /> Quy hoạch sử dụng<br /> <br /> QLBV:<br /> <br /> Quản lý bảo vệ<br /> <br /> QLRCD:<br /> <br /> Quản lý rừng cộng đồng<br /> <br /> QD - BNN:<br /> <br /> Quyết định - Bộ nông nghiệp<br /> <br /> UBND:<br /> <br /> Ủy ban nhân dân<br /> <br /> TNMT:<br /> <br /> Tài nguyên môi trường<br /> <br /> PHẦN 1. MỞ ĐẦU<br /> 1.1. Đặt vấn đề<br /> Việt Nam là đất nước nhiều đồi núi, với diện tích rừng chiếm ¾ diện tích<br /> đất của cả nước, tổng diện tích tự nhiên chiếm 33,12 triệu ha, trong đó diện tích<br /> có rừng là 12,61 triệu ha, diện tích đất trống đồi núi trọc chiếm 6,16 triệu ha là<br /> những đối tượng của sản xuất lâm nghiệp.<br /> Rừng là nguồn tài nguyên quý giá của đất nước, có vai trò quan trọng đối<br /> với cuộc sống của con người: cung cấp nguồn gỗ, củi, điều hòa khí hậu, tạo ra<br /> oxy, điều hòa nước, là nơi cư trú động thực vật và tàng trữ các nguồn gen quý<br /> hiếm, bảo vệ và ngăn chặn gió bão, chống xói mòn đất, đảm bảo cho sự sống,<br /> bảo vệ sức khỏe của con người. Ngoài ra, rừng còn có nhiều tác dụng trong các<br /> lĩnh vực như phòng hộ, môi trường sinh thái và cảnh quan.<br /> Tuy nhiên, trong những năm trước đây tài nguyên rừng ở nước ta đã bị<br /> suy giảm nghiêm trọng. Theo Maurand, năm 1943 diện tích rừng nước ta ước<br /> tính khoảng 14 triệu ha, với tỷ lệ che phủ là 43% đến năm 1976 diện tích giảm<br /> xuống 11 triệu ha với tỷ lệ che phủ 34%, đến năm 1985 còn 9,3 triệu ha với độ<br /> che phủ là 28%, năm 1995 diện tích chỉ còn 8 triệu ha với tỉ lệ che phủ<br /> 24,2%. Nguyên nhân chính của tình trạng này là do rừng không có chủ<br /> thực sự dẫn đến tình trạng khai thác sử dụng bừa bãi quá mức. Trong những năm<br /> gần đây do kết quả của các chương trình trồng và bảo vệ rừng nên diện tích rừng<br /> nước ta có tăng lên đạt 13,4 triệu ha với độ che phủ 39,5% vào năm 2009[9].<br /> Nhận thức được sự quan trọng của rừng, Luật đất đai 2003 và Luật bảo vệ<br /> và phát triển rừng 2004 ra đời đã tạo hành lang pháp lý cơ bản cho quản lý rừng<br /> cộng đồng thông qua hình thức giao rừng cho cộng đồng dân cư thôn. Lúc này<br /> cộng đồng dân cư thôn được xem là một chủ rừng thực sự, họ được xác lập<br /> quyền sử dụng đất, sử dụng rừng, thiết lập quyền lợi, nghĩa vụ và cơ chế hưởng<br /> lợi rõ ràng. Có thể thấy cộng đồng dân cư thôn là lực lượng trực tiếp tác động<br /> vào rừng, nếu biết sử dụng nguồn lực dồi dào này vào công tác bảo vệ rừng thì<br /> rất có hiệu quả.<br /> Thực tiễn những năm qua cho thấy, chính sách giao rừng cộng đồng đã<br /> thực sự đi vào cuộc sống và đáp ứng được nguyện vọng của người dân, tạo thêm<br /> việc làm, nâng cao thu nhập và cải thiện cuộc sống của họ, nhiều hộ nông dân có<br /> thu nhập khá từ các hoạt động sản xuất kinh doanh trên rừng được giao. Giao<br /> rừng và thực hiện cơ chế hưởng lợi là những vấn đề quan trọng đang được xã<br /> hội quan tâm. Đây là những vấn đề vừa mang ý nghĩa kinh tế, ý nghĩa xã hội và<br /> <br /> 1<br /> <br />