Khoá luận tốt nghiệp Quản trị nhân lực: Công tác đào tạo đội ngũ sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản của Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh, thành phố Hải Phòng

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:81

Thêm vào BST

Báo xấu

9
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài "Công tác đào tạo đội ngũ sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản của Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh, thành phố Hải Phòng" nhằm nghiên cứu, tìm hiểu và đánh giá thực trạng công tác đào tạo đội ngũ sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản tại Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh. Đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng công tác đào tạo đội ngũ sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản tại Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh trong thời gian tới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khoá luận tốt nghiệp Quản trị nhân lực: Công tác đào tạo đội ngũ sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản của Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh, thành phố Hải Phòng

BỘ NỘI VỤ TRƯỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI KHOA QUẢN TRỊ NGUỒN NHÂN LỰC ********** KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP CÔNG TÁC ĐÀO TẠO ĐỘI NGŨ SỸ QUAN, THUYỀN VIÊN KHỐI TÀU NHẬT BẢN CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN HÀNG HẢI LIÊN MINH, THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG Khóa luận ngành đào tạo : QUẢN TRỊ NHÂN LỰC Giảng viên hướng dẫn : TS. NGUYỄN VĂN TẠO Sinh viên thực hiện : NGUYỄN THỊ THU HƯỜNG Mã sinh viên : 1805QTNB037 Lớp : 1805QTNB Khóa : 2018 - 2022 HÀ NỘI - 2022
BỘ NỘI VỤ TRƯỜNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ ĐẠI NỘI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI KHOA QUẢN TRỊ KHOA NGUỒNQUẢN NHÂN TRỊ LỰCNGUỒN NHÂN LỰC ********** ********** KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP CÔNG TÁC ĐÀO TẠO ĐỘI NGŨ SỸ QUAN, THUYỀN VIÊN KHỐI CÔNG TÀU NHẬT TÁC BẢN CỦA ĐÀO TẠO ĐỘI NGŨ SỸ QUAN, CÔNG TY CỔ PHẦN HÀNG HẢI LIÊN MINH, THUYỀN VIÊN KHỐI TÀU NHẬT BẢN CỦA CÔNG THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG TY CỔ PHẦN HÀNG HẢI LIÊN MINH, Khóa luận ngành THÀNHđào tạo PHỐ :HẢI PHÒNG QUẢN TRỊ NHÂN LỰC Giảng viên hướng dẫn : TS. NGUYỄN VĂN TẠO Sinh viên thực hiện : NGUYỄN THỊ THU HƯỜNG Khóa luận ngành đào tạo : QUẢN TRỊ NHÂN LỰC Mã sinh viên : 1805QTNB037 Giảng viên hướng dẫn Lớp : TS. NGUYỄN VĂN TẠO : 1805QTNB Sinh viên thực hiện Khóa - 2022 THỊ THU HƯỜNG : NGUYỄN : 2018 Mã sinh viên : 1805QTNB037 Lớp : 1805QTNB Khóa : 2018 - 2022 HÀ NỘI - 2022
LỜI CAM ĐOAN Em xin cam đoan nội dung nghiên cứu trong Khóa luận tốt nghiệp “Công tác đào tạo đội ngũ sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản của Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh, thành phố Hải Phòng” là kết quả nghiên cứu của cá nhân em dưới sự hướng dẫn của TS. Nguyễn Văn Tạo. Các nội dung nghiên cứu và kết quả trong đề tài là hoàn toàn trung thực, những số liệu trong các sơ đồ, bảng biểu phục vụ cho việc phân tích, nhận xét, đánh giá được chính em khảo sát, nghiên cứu, thu thập từ các sỹ quan, thuyền viên và các phòng ban khác nhau trong Công ty có ghi rõ nguồn trong phần tài liệu tham khảo. Một số tài liệu nghiên cứu liên quan đến đề tài của các tác giả khác được sử dụng trong đề tài đều được trích dẫn nguồn gốc. Nếu như đề tài phát hiện bất kỳ sự gian lận hoặc không trung thực nào, em xin hoàn toàn chịu trách nhiệm. Hà Nội, ngày tháng năm 2022 Sinh viên thực hiện Nguyễn Thị Thu Hường
LỜI CẢM ƠN Trong quá trình học tập và nghiên cứu tại trường, quý thầy, cô Khoa Quản trị nguồn nhân lực - Trường Đại học Nội vụ Hà Nội đã tận tình chỉ bảo, dạy dỗ giúp em có hiểu biết nhiều hơn về kiến thức chuyên ngành của ngành Quản trị nhân lực. Em xin trân trọng gửi lời cảm ơn đến Ban Giám hiệu cùng quý thầy, cô trong trường đã luôn sát sao, quan tâm, cho em nhiều kiến thức bổ ích làm hành trang vào đời. Đặc biệt em xin chân thành cảm ơn TS. Nguyễn Văn Tạo – Phó Trưởng khoa Khoa Quản trị nguồn nhân lực, đã luôn tận tình hướng dẫn, giải đáp các thắc mắc và khó khăn mà em gặp phải trong quá trình nghiên cứu, thực hiện đề tài khóa luận. Em xin trân trọng cảm ơn Ban Giám đốc cùng toàn thể nhân viên phòng thuyền viên Nhật Bản nói riêng và nhân viên Công ty Cổ phần Hàng hải Liên Minh nói chung đã tận tình hướng dẫn và giúp đỡ em về chuyên môn cũng như những hoạt động thực tiễn về công tác đào tạo đội ngũ sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản tại đơn vị trong thời gian làm khóa luận. Mặc dù đã cố gắng rất nhiều, song năng lực nghiên cứu còn có hạn nên em không tránh được những thiếu sót. Em kính mong quý thầy, cô góp ý và bổ sung để đề tài khóa luận của em được hoàn thiện hơn nữa. Em xin kính chúc quý thầy, cô cùng Ban Giám đốc và toàn thể nhân viên Công ty Cổ phần Hàng hải Liên Minh luôn mạnh khỏe, hạnh phúc và thành công. Em xin chân thành cảm ơn!
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT STT Viết tắt Tên đầy đủ 1 ARPA Automatic Radar Plotting Aids (Thiết bị đồ giải ra đa tự động) 2 BHTN Bảo hiểm thất nghiệp 3 BHXH Bảo hiểm xã hội 4 BHYT Bảo hiểm y tế 5 IMO International Maritime Organization (Tổ chức Hàng hải Quốc tế) 6 ISM International Safety Management (Bộ luật quản lý an toàn quốc tế) 7 ISPS International Ship and Port Facilities Sucurity (Bộ luật quốc tế về an ninh tàu và bến cảng) 8 MLC Maritime Labour Convention (Công ước về lao động hàng hải) 9 PGS.TS Phó giáo sư tiến sĩ 10 QLAT Quản lý an toàn 11 QLCL Quản lý chất lượng 12 STCW International Convention on Standards of Training, Certification and Watchkeeping for Seafarers (Công ước quốc tế về Tiêu chuẩn huấn luyện, cấp chứng chỉ và trực ca cho thuyền viên) 13 ThS Thạc sĩ 14 VSUP The Vietnamese Seafarers Upgrading Project (Dự án nâng cao chất lượng thuyền viên Việt Nam)
DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ Sơ đồ 2.1 Sơ đồ cơ cấu tổ chức của Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh ............18 Bảng 2.1. Số lượng sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản tại Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh giai đoạn 2019-2021 (Người)................................... ......................... 21 Bảng 2.2. Số lượng sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản tại Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh phân theo độ tuổi năm 2019-2021 (Người) .......................................23 Bảng 2.3. Số lượng sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản tại Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh phân theo trình độ học vấn 2021 ......................................................26 Bảng 2.4. Bảng tổng hợp nhu cầu đào tạo của sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản giai đoạn 2019-2021 (Người)..................................................................................29 Bảng 2.5. Đối tượng sỹ quan, thuyền viên được đào tạo theo kế hoạch (người) .........31 Bảng 2.6. Số lượng khoá đào tạo sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản của Công ty giai đoạn 2019 – 2021 (khoá) .................................................................................33 Bảng 2.7. Chi phí đào tạo sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản 2019 - 2021.........35 Bảng 2.8. Số lượng sỹ quan, thuyền viên được đào tạo giai đoạn 2019 - 2021 (người) .............................................................................................................................49 Biểu đồ 2.1. Số lượng sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản tại Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh giai đoạn 2019-2021 (%) ....................................................... 21 Biểu đồ 2.2. Cơ cấu theo độ tuổi của sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản tại Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh giai đoạn 2019-2021 (%) .......................................24 Biểu đồ 2.3. Biểu đồ đánh giá kết quả đào tạo của sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản của Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh .......................................................37 Biểu đồ 2.4. Biểu đồ thể hiện số lượng khóa đào tạo nội bộ khối tàu Nhật Bản tại Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh giai đoạn 2019-2021 (Khóa, Người) ......................42 Biểu đồ 2.5. Biểu đồ thể hiện số lượng đào tạo bên ngoài khối tàu Nhật Bản tại Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh giai đoạn 2019 – 2021 (Khóa, Người) ....................45 Biểu đồ 2.6. Biểu đồ thể hiện số lượng đào tạo nâng chức danh khối tàu Nhật Bản tại Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh giai đoạn 2019 – 2021 (Khóa, Người) ...........48
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ PHẦN MỞ ĐẦU ................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................ 1 2. Tình hình nghiên cứu ..................................................................................... 2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .................................................................. 3 3.1. Đối tượng nghiên cứu ............................................................................... 3 3.2. Phạm vi nghiên cứu .................................................................................. 3 4. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu.................................................................. 4 4.1. Mục đích nghiên cứu ................................................................................ 4 4.2. Nhiệm vụ nghiên cứu................................................................................ 4 5. Giả thuyết khoa học ....................................................................................... 4 6. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................... 5 7. Đóng góp của đề tài ........................................................................................ 5 8. Bố cục của đề tài............................................................................................. 6 PHẦN NỘI DUNG ................................................................................................ 7 Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NGUỒN NHÂN LỰC VÀ ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN LỰC TRONG DOANH NGHIỆP ............................................................. 7 1.1. Một số khái niệm ........................................................................................ 7 1.1.1. Khái niệm nhân lực ............................................................................... 7 1.1.2. Khái niệm nguồn nhân lực .................................................................... 7 1.1.3. Khái niệm đào tạo.................................................................................. 8
1.1.4. Khái niệm đào tạo nguồn nhân lực ........................................................ 8 1.1.5. Khái niệm Doanh nghiệp ....................................................................... 8 1.1.6. Khái niệm sỹ quan ................................................................................. 8 1.1.7. Khái niệm thuyền viên ........................................................................... 9 1.2. Mục đích và vai trò của đào tạo nguồn nhân lực ........................................ 9 1.2.1. Mục đích của đào tạo............................................................................. 9 1.2.2. Vai trò của đào tạo ...............................................................................10 1.3. Quy trình xây dựng chương trình đào tạo .................................................11 1.3.1. Xác định nhu cầu đào tạo .....................................................................11 1.3.2. Xác định mục tiêu đào tạo ....................................................................11 1.3.3. Lựa chọn đối tượng đào tạo ..................................................................11 1.3.4. Xây dựng chương trình và lựa chọn phương pháp đào tạo....................12 1.3.5. Dự tính chi phí đào tạo .........................................................................13 1.3.6. Lựa chọn và đào tạo giáo viên ..............................................................13 1.3.7. Đánh giá chương trình đào tạo .............................................................14 1.4. Các yếu tố tác động tới đào tạo nguồn nhân lực trong doanh nghiệp ........14 1.4.1. Các yếu tố bên trong .............................................................................14 1.4.2. Các yếu tố bên ngoài.............................................................................15 Tiểu kết chương 1.................................................................................................17 Chương 2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC ĐÀO TẠO ĐỘI NGŨ SỸ QUAN, THUYỀN VIÊN KHỐI TÀU NHẬT BẢN TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN HÀNG HẢI LIÊN MINH .................................................................................................18 2.1. Khái quát chung về Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh......................18 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển .......................................................18 2.1.2. Cơ cấu tổ chức của Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh...................18 2.2. Đặc điểm hoạt động kinh doanh ngành nghề.............................................20
2.3. Thực trạng đội ngũ sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản tại Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh ................................................................................21 2.3.1. Thực trạng về số lượng .........................................................................21 2.3.2. Thực trạng về cơ cấu ............................................................................23 2.3.3. Thực trạng về chất lượng......................................................................25 2.4. Quy trình công tác đào tạo đội ngũ sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản tại Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh ........................................................28 2.4.1. Xác định nhu cầu đào tạo .....................................................................28 2.4.2. Xác định mục tiêu đào tạo ....................................................................29 2.4.3. Xác định đối tượng đào tạo ...................................................................30 2.4.4. Xác định chương trình và lựa chọn phương pháp đào tạo.....................31 2.4.5. Chi phí đào tạo .....................................................................................35 2.4.6. Đánh giá hiệu quả hoạt động đào tạo....................................................37 2.5. Nội dung và hình thức đào tạo đội ngũ sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản tại Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh .................................................38 2.5.1. Nội dung đào tạo ..................................................................................38 2.5.2. Hình thức đào tạo.................................................................................41 2.6. Kết quả thực hiện công tác đào tạo đội ngũ sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản tại Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh ........................................49 2.7. Đánh giá công tác đào tạo đội ngũ sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản tại Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh ........................................................51 2.7.1. Ưu điểm ...............................................................................................51 2.7.2. Hạn chế................................................................................................52 2.7.3. Nguyên nhân hạn chế...........................................................................53 Tiểu kết chương 2.................................................................................................55
Chương 3. GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC ĐÀO TẠO ĐỘI NGŨ SỸ QUAN, THUYỀN VIÊN KHỐI TÀU NHẬT BẢN TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN HÀNG HẢI LIÊN MINH ...................................................................56 3.1. Định hướng đào tạo sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản của Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh...........................................................................56 3.2. Một số giải pháp nâng cao chất lượng công tác đào tạo sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản của Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh .................57 3.2.1. Duy trì mối quan hệ, liên kết với các trường, các cơ sở đào tạo hàng hải bên ngoài ........................................................................................................57 3.2.2. Lên kế hoạch xây dựng và lựa chọn phương pháp đào tạo phù hợp, chú trọng đến nâng cao chương trình đào tạo........................................................57 3.2.3. Đào tạo gắn với tạo động lực ................................................................58 3.2.4. Tăng nguồn kinh phí cho hoạt động đào tạo .........................................59 3.2.5. Thực hiện công tác đánh giá hoạt động đào tạo một cách khoa học ......60 3.2.6. Nâng cao nhận thức về sự cần thiết phải đào tạo sỹ quan, thuyền viên..60 3.2.7. Sử dụng sỹ quan, thuyền viên hợp lý sau đào tạo ..................................61 Tiểu kết chương 3.................................................................................................63 PHẦN KẾT LUẬN...............................................................................................64 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..............................................................65 PHỤ LỤC 1: PHIẾU ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ ĐÀO TẠO ....................................67 PHỤ LỤC 2: PHIẾU ĐIỀU TRA NHU CẦU ĐÀO TẠO .....................................70
PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Một trong những yếu tố quan trọng, yếu tố then chốt tạo nên sức mạnh, khả năng cạnh tranh và quyết định sự thành bại cho một tổ chức chính là nguồn nhân lực trong tổ chức đó. Nguồn nhân lực đó là tài sản, là nguồn lực vô cùng quý giá của tổ chức, tuy nhiên, thực tế vai trò của nguồn nhân lực được phát huy hết dựa trên chất lượng mà không phải số lượng. Vì các tiềm năng về giá trị, năng suất, lợi nhuận,... Của tổ chức nằm ở kỹ năng và khả năng của người lao động nên bất kỳ một tổ chức nào cũng muốn khai thác và sử dụng được một cách triệt để tiềm lực của người lao động, vì thế việc đào tạo người lao động là một trong những việc được tổ chức quan tâm và đặt lên hàng đầu. Để tổ chức phát huy được hết nội lực và khả năng làm việc cũng như khả năng sáng tạo, nâng cao tinh thần trách nhiệm cho người lao động thì việc xây dựng chiến lược đào tạo và phát triển hợp lý là điều quan trọng mà tổ chức phải quan tâm. Điều đó không chỉ giúp tăng năng suất lao động mà còn nâng cao hiệu quả kinh doanh cho tổ chức. Việt Nam là nước có thềm lục địa rộng gần 1 triệu ki-lô-mét vuông gấp 3 lần diện tích đất liền và có bờ biển dài trên 3.260 km trải dài từ Bắc xuống Nam. Nó có tầm quan trọng đặc biệt đối với ngành Hàng hải, mang lại nhiều giá trị và tiềm năng to lớn cho đất nước. Ngành vận tải biển nước ta rất thuận lợi đối với các dịch vụ Hàng hải và quan hệ, giao lưu với thị trường trên thế giới do có vị trí gần đường Hàng hải quốc tế, góp phần đưa ngành hàng hải trở thành một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, việc thiếu hụt nhân lực ngành Hàng hải đang là bài toán đau đầu với các cấp, các ngành quản lý. Vận tải biển Việt Nam chưa khơi dậy hết tiềm năng, chưa thu hút được lao động cho thị trường. Đã đến lúc phải có những hành động thiết thực để giải bài toán thiếu hụt nhân lực ngành Hàng hải và nền kinh tế biển Việt Nam cần hơn nữa sự đóng góp vào bức tranh phát triển kinh tế đất nước trong thời kỳ hội nhập. Trước nhu cầu thực tế đó, Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh đã xác định công tác đào tạo nguồn nhân lực trong Công ty đóng vai trò rất quan trọng và trở thành công tác được Công ty quan tâm thường xuyên đúng mức. Tuy nhiên, với sự phát triển 1
mạnh mẽ của khoa học công nghệ cũng như sự thay đổi của môi trường kinh doanh hiện nay, Công ty cần chú trọng nâng cao và hoàn thiện công tác đào tạo nguồn nhân lực trong Công ty một cách hiệu quả hơn đồng thời nâng cao tay nghề, trình độ cho người lao động cũng như đáp ứng kịp thời với sự thay đổi và khả năng cạnh tranh của Công ty. Nhận thấy được điều đó, tác giả đã thực hiện nghiên cứu đề tài: “Công tác đào tạo đội ngũ sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản của Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh, thành phố Hải Phòng”. 2. Tình hình nghiên cứu Cho đến nay, việc nghiên cứu để nâng cao chất lượng đào tạo trong ngành Hàng hải nói chung và đội ngũ sỹ quan, thuyền viên nói riêng đã có một số công trình tập trung nghiên cứu như: - Luận văn Thạc sĩ khoa học triết học (2009) “Vấn đề đào tạo nguồn lực thuyền viên ngành Hàng hải ở Việt Nam hiện nay” do Trịnh Thị Bạch Tuyết thực hiện. Công trình đã nghiên cứu về vài trò và thực trạng của vấn đề đào tạo nguồn nhân lực thuyền viên ngành Hàng hải ở Việt Nam hiện nay. Trên cơ sở đó chỉ rõ những kinh nghiệm đào tạo, huấn luyện thuyền viên ngành Hàng hải ở một số nước trong khối ASEAN, Nhật Bản, Trung Quốc đã làm và rút ra bài học đối với vấn đề đào tạo nguồn nhân lực thuyền viên tại Việt Nam. Đồng thời tác giả của công trình nghiên cứu đã đưa ra giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực thuyền viên ngành Hàng hải ở Việt Nam trong thời gian tới. - Tác giả Mai Văn Khang (2007) “Phát huy nguồn lực lao động thuyền viên của ngành Hàng hải Việt Nam” đã đăng trên Tạp chí Hàng hải số 7 tập trung nghiên cứu sâu và phân tích về các vấn đề liên quan đến yếu tố con người. Công trình nghiên cứu tóm tắt ngắn gọn các yêu cầu có tầm quan trọng nhất định đối với nguồn nhân lực cũng như vấn đề đào tạo nguồn nhân lực trong ngành Hàng hải Việt Nam. Dựa trên kết quả của công trình nghiên cứu, ngành Hàng hải có thể định hướng được mục đích và nội dung cần đào tạo, nhu cầu và phương hướng đối với việc đào tạo nguồn lực thuyền viên trong ngành. 2
- Tác giả Mai Văn Khang (2009) “Chiến lược đào tạo thuyền viên cho ngành Hàng hải Việt Nam” đã đăng trên Tạp chí Hàng hải đi sâu vào nghiên cứu về nguồn nhân lực thuyền viên. Công trình nghiên cứu đưa ra những chiến lược đào tạo hợp lý, quy hoạch nguồn lực ngành Hàng hải đáp ứng với tiêu chuẩn của quốc gia và quốc tế. Từ đó, đề xuất cho ngành Hàng hải những giải pháp giúp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực thuyền viên và phát huy những ưu điểm hiện có của nguồn lực ngành Hàng hải. - Tác giả Nguyễn Viết Thành, Trần Công Sáng (2016) “Một số giải pháp đổi mới công tác đào tạo thuyền viên Việt Nam hiện nay”. Công trình nghiên cứu được đăng trên Tạp chí Giao thông vận tải, nghiên cứu và phân tích đặc điểm công tác đào tạo, huấn luyện thuyền viên và năng lực thuyền viên Việt Nam hiện nay. Từ đó đưa ra các giải pháp nâng cao chất lượng nhằm tăng cường nguồn cung ứng thuyền viên trong tương lai. Tác phẩm là một trong những tài liệu tham khảo đề xuất những giải pháp thiết thực nhất, giúp ngành Hàng hải có những biện pháp thực tế nâng cao chất lượng đào tạo đội ngũ nhân lực của ngành. Các công trình nghiên cứu trên đã phân tích sâu sắc về vấn đề đào tạo thuyền viên nói chung và đề xuất giải pháp để áp dụng vào thực tiễn. Tuy nhiên, hiện nay chưa có công trình nghiên cứu sâu về công tác đào tạo đội ngũ sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản tại Công ty Cổ phần Hàng hải Liên Minh do đó việc nghiên cứu đề tài “Công tác đào tạo đội ngũ sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản của Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh, thành phố Hải Phòng” đảm bảo được tính mới mẻ, đem lại giá trị thực tế, góp phần phát triển nền kinh tế biển Việt Nam. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Công tác đào tạo đội ngũ sỹ quan và thuyền viên khối tàu Nhật Bản tại Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh. 3.2. Phạm vi nghiên cứu - Không gian: Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh - Thời gian: 2019 - 2021 3
4. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 4.1. Mục đích nghiên cứu - Nghiên cứu đánh giá thực trạng đội ngũ sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản tại Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh. - Nghiên cứu, tìm hiểu và đánh giá thực trạng công tác đào tạo đội ngũ sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản tại Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh. - Đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng công tác đào tạo đội ngũ sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản tại Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh trong thời gian tới. 4.2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Tổng hợp các cơ sở lý luận liên quan đến đề tài. - Tìm hiểu và phân tích thực trạng công tác đào tạo đội ngũ sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản tại Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh. + Tiến hành khảo sát thực tế năm 2021 đối với đội ngũ sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản về công tác đào tạo của Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh. + Đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng công tác đào tạo đội ngũ sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản tại Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh. 5. Giả thuyết khoa học Công tác đào tạo sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản của Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh được quan tâm, chú trọng và đầu tư. Công tác đào độ ngũ sỹ quan, thuyền viên của Công ty được phòng Tuyển mộ - Đào tạo kết hợp với phòng thuyền viên Nhật Bản phụ trách. Hai phòng phụ trách công tác đào tạo có trách nhiệm và luôn sát sao, quan tâm tới công tác này. Nhiều chương trình đào tạo được lên kế hoạch cẩn thận và chọn hình thức đào tạo phù hợp đối với từng chương trình, đạt được hiệu quả cao, mang lại ý nghĩa thiết thực cho đội ngũ sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản. Công tác đào tạo sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản của Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh chưa được chú trọng, quan tâm. Công tác đào tạo của Công ty chưa có bộ phận phụ trách riêng biệt. Hình thức đào tạo của các chương trình đào tạo vẫn theo lối truyền thống gây nhàm chán cho học viên và thiếu tính thực tế gây khó 4
khăn trong quá trình áp dụng thực tế. Chưa có nhiều chương trình đào tạo, các chương trình chưa được lên kế hoạch cẩn thận, không mang lại ý nghĩa thiết thực cho đội ngũ sỹ quan, thuyền viên. 6. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp sử dụng tài liệu thứ cấp: tác giả tổng hợp các tài liệu có nội dung hoặc thông tin có liên quan đến đề tài nghiên cứu từ các nguồn bên ngoài Công ty như sách, báo, mạng internet và các thông tin từ nguồn dữ liệu bên trong Công ty cụ thể đó là các số liệu mà Công ty cung cấp,... Nhằm phục vụ cho đề tài nghiên cứu. - Phương pháp phân tích, so sánh, tổng hợp: Sau khi thu thập các thông tin và số liệu, tác giả sẽ tổng hợp lại, chắt lọc và tiến hành phân tích, so sánh các thông tin theo mục đích của từng phần. - Phương pháp thống kê: Tác giả thu thập các thông tin và số liệu từ các phòng ban trong Công ty sau đó tiến hành thống kê, sắp xếp lại thông tin, số liệu phù hợp với mục đích từng phần của đề tài và lập ra các bảng, biểu đồ, sơ đồ cần thiết. - Phương pháp phỏng vấn, điều tra, khảo sát: Tác giả sử dụng phương pháp phỏng vấn đối với Ban lãnh đạo Công ty và phương pháp điều tra, khảo sát đối với đội ngũ Sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản về công tác đào tạo của Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh. Thông qua nhận xét của Ban lãnh đạo và kết quả từ phiếu khảo sát, tác giả đưa ra những nhận xét, đánh giá một cách khách quan nhất về công tác đào tạo đội ngũ sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản tại Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh. 7. Đóng góp của đề tài - Đề tài tập trung nghiên cứu về công tác đào tạo đội ngũ sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản tại Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh giúp cho những người quan tâm hiểu sâu hơn về công tác đào tạo đặc thù của ngành Hàng hải nói chung và của Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh nói riêng. - Đề tài có thể làm tài liệu tham khảo cho những công trình nghiên cứu về công tác đào tạo liên quan đến sỹ quan, thuyền viên ngành Hàng hải. 5
- Ngoài ra, đề tài góp phần giúp Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh nói chung và phòng thuyền viên Nhật Bản của Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh nói riêng được nhiều người biết đến hơn. 8. Bố cục của đề tài Ngoài phần mở đầu, kết luận, mục lục, danh mục từ viết tắt, danh mục bảng, biểu đồ, sơ đồ, phụ lục, nội dung đề tài gồm 3 chương: Chương 1. Cơ sở lý luận về nguồn nhân lực và đào tạo nguồn nhân lực trong doanh nghiệp. Chương 2. Thực trạng công tác đào tạo đội ngũ sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản tại Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh. Chương 3. Giải pháp nâng cao chất lượng công tác đào tạo đội ngũ sỹ quan, thuyền viên khối tàu Nhật Bản tại Công ty Cổ phần Hàng Hải Liên Minh. 6
PHẦN NỘI DUNG Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NGUỒN NHÂN LỰC VÀ ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN LỰC TRONG DOANH NGHIỆP 1.1. Một số khái niệm 1.1.1. Khái niệm nhân lực Theo giáo trình Quản trị nhân lực của PGS.TS. Nguyễn Ngọc Quân và ThS. Nguyễn Văn Điềm: “Nhân lực được hiểu là nguồn lực của mỗi con người mà nguồn lực này gồm có thể lực và trí lực”. [11, Tr.7] “Thể lực chỉ sức khoẻ của thân thể nó phụ thuộc vào sức vóc, tình trạng sức khoẻ của từng con người, mức sống, thu nhập, chế độ ăn uống, chế độ làm việc và nghỉ ngơi, chế độ y tế. Thể lực con người còn tuỳ thuộc vào tuổi tác, thời gian công tác, giới tính,... Trí lực chỉ sức suy nghĩ, sự hiểu biết, sự tiếp thu kiến thức,tài năng, năng khiếu cũng như quan điểm, lòng tin, nhân cách...của từng con người”. [11, Tr.8] Theo giáo trình Kinh tế nguồn nhân lực của PGS.TS. Trần Xuân Cầu và PGS.TS Mai Quốc Chánh: “Nhân lực là sức lực con người nằm trong mỗi con người và làm cho con người hoạt động. Sức lực đó ngày càng phát triển cùng với sự phát triển của cơ thể con người và đến một lúc nào đó, con người đủ điều kiện tham gia vào quá trình lao động – con người có sức lao động” [1, Tr.12] 1.1.2. Khái niệm nguồn nhân lực Theo giáo trình Quản trị nguồn nhân lực của TS. Trần Kim Dung: “Nguồn nhân lực của một tổ chức được hình thành trên cơ sở của các cá nhân có vai trò khác nhau và được liên kết với nhau theo những mục tiêu nhất định”. [8, tr.1] Theo giáo trình Quản trị nhân lực của PGS.TS. Nguyễn Ngọc Quân và ThS. Nguyễn Văn Điềm: “Nguồn nhân lực của một tổ chức bao gồm tất cả những người lao động làm việc trong tổ chức đó.” [11, tr.7] Đề tài chọn hai khái niệm về nguồn nhân lực trong giáo trình Quản trị nguồn nhân lực và Quản trị nhân lực làm hai khái niệm chính. Hai khái niệm này đã thể hiện rõ được câu hỏi thế nào là nguồn nhân lực của một tổ chức một cách dễ hiểu, dễ nhớ nhất. 7
1.1.3. Khái niệm đào tạo Theo giáo trình Quản trị nhân lực của PGS.TS. Nguyễn Ngọc Quân và ThS. Nguyễn Văn Điềm: “Đào tạo được hiểu là các hoạt động học tập nhằm giúp cho người lao động có thể thực hiện có hiệu quả hơn chức năng, nhiệm vụ của mình. Đó chính là quá trình học tập làm cho người lao động nắm vững hơn về công việc của mình, là những hoạt động học tập để nâng cao trình độ, kỹ năng của người lao động để thực hiện nhiệm vụ lao động có hiệu quả hơn” [11, tr.153] Hoạt động đào tạo giúp người lao động có thêm những kiến thức mới, kỹ năng mới cần có, phù hợp với công việc và đáp ứng được yêu cầu của công việc nhằm giúp tổ chức ngày một phát triển hơn. Các tổ chức chú trọng về vấn đề đào tạo đối với người lao động vì nguồn lực là yếu tố sản sinh, tạo nên các nguồn lực khác cho tổ chức, đáp ứng kịp thời các nhu cầu kinh tế của thị trường hiện nay. 1.1.4. Khái niệm đào tạo nguồn nhân lực Theo sự tìm hiểu và hiểu biết của tác giả: “Đào tạo nguồn nhân lực là các hoạt động huấn luyện, giảng dạy của tổ chức đối với người lao động về công việc nhằm nâng cao kỹ năng, kiến thức, phẩm chất nghề nghiệp giúp người lao động thực hiện các nhiệm vụ được giao một cách tốt nhất, đạt hiệu quả cao nhất, thoả mãn yêu cầu của tổ chức.” 1.1.5. Khái niệm Doanh nghiệp Tại Khoản 10 Điều 4 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định: “Doanh nghiệp là tổ chức có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch, được thành lập hoặc đăng ký thành lập theo quy định của pháp luật nhằm mục đích kinh doanh.” [16, tr.2] Với nền kinh tế đa dạng hiện nay, doanh nghiệp phát triển rất nhanh và mang lại cho đất nước những giá trị kinh tế quan trọng, những giá trị nhất định giúp nền kinh tế Việt Nam ngày một phát triển hơn. 1.1.6. Khái niệm sỹ quan Theo Điều 3 Thông tư 37/2016/TT-BGTVT quy định: “Sỹ quan là một thành viên trong thuyền bộ nhưng không phải thuyền trưởng, có đủ điều kiện, tiêu chuẩn đảm nhiệm chức danh trên tàu biển.” [20, tr.2] 8
Đối với sỹ quan thuộc Lực lượng Vũ trang như sỹ quan quân đội, sỹ quan cảnh sát, sỹ quan công an là những người hoạt động trong lĩnh vực quân sự, được Nhà nước phong Quân hàm sỹ quan từ Thiếu uý đến Đại Tướng. Sau khi tốt nghiệp trình độ đại học, cao đẳng trở lên, học viên được phong Quân hàm từ Thiếu uý đến Trung uý tuỳ theo năng lực. Khác với sỹ quan thuộc Lực lượng Vũ trang, sỹ quan được nghiên cứu trong đề tài là chức danh của thuyền viên trên tàu biển khi xuống tàu làm việc. Việc bố trí các chức danh của thuyền viên do chủ tàu bố trí tuỳ theo mục đích sử dụng, loại tàu và đặc tính kỹ thuật sao cho phù hợp với định biên của tàu. 1.1.7. Khái niệm thuyền viên Theo Điều 3 Nghị định 121/2014/NĐ-CP quy định: “Thuyền viên là người được tuyển dụng hoặc thuê làm việc trên tàu biển đáp ứng đủ điều kiện, tiêu chuẩn và đảm nhiệm chức danh theo quy định của pháp luật.” [17, tr.2] Thuyền viên là những người làm việc trên tàu biển, đáp ứng đủ tiêu chuẩn về sức khoẻ, tuổi lao động, chứng chỉ chuyên môn ngành nghề theo quy định và được đảm nhận chức danh trên tàu theo quy định. Mỗi thuyền viên đều có một quyển sổ thuyền viên dùng để lưu lại những bằng chứng nhận biết đã xuống bao nhiêu tàu, đi những tàu nào và đã đi tàu được bao lâu. Bên cạnh đó, mỗi thuyền viên có hộ chiếu riêng của bản thân để xuất nhập cảnh mỗi khi cần thiết. 1.2. Mục đích và vai trò của đào tạo nguồn nhân lực 1.2.1. Mục đích của đào tạo - Đào tạo giúp người lao động có thêm kiến thức, kỹ năng để đáp ứng tốt được những kỹ thuật, công nghệ mới trong công việc, giúp người lao động hoàn thành công việc một cách tốt nhất. Đồng thời đào tạo giúp người lao động có cơ hội thăng tiến trong nghề, thoả mãn nhu cầu phát triển bản thân của người lao động. - Đào tạo giúp doanh nghiệp tránh được tình trạng quản lý theo lối mòn, xưa cũ. Nhà quản lý trong doanh nghiệp phải tìm hiểu về các phương pháp quản lý mới phù hợp để áp dụng trong những trường hợp thay đổi về môi trường kinh doanh sản xuất, về công nghệ kỹ thuật mới hiện đại hơn. 9
- Đào tạo giúp nhà quản lý giải quyết các vấn đề xung đột trong tổ chức, mâu thuẫn giữa các cá nhân, mâu thuẫn giữa công đoàn Công ty với các nhà quản trị từ đó đề ra được những giải pháp, chính sách hợp lý về quản lý nhân lực hiệu quả hơn. - Đào tạo giúp doanh nghiệp sử dụng nguồn lực một cách tối đa và hiệu quả nhất, nâng cao tính chuyên nghiệp của người lao động. 1.2.2. Vai trò của đào tạo 1.2.2.1. Đối với doanh nghiệp - Đào tạo nguồn nhân lực có vai trò cực kỳ quan trọng trong doanh nghiệp. Nó là điều kiện quan trọng quyết định sự tồn tại và phát triển, cạnh tranh trên thị trường của doanh nghiệp. - Đào tạo giúp doanh nghiệp nâng cao chất lượng của nguồn nhân lực đồng thời nâng cao sự năng động, tính ổn định, tạo ra lợi thế cạnh tranh đối với các doanh nghiệp khác. - Người lao động sau khi đào tạo sẽ nâng cao khả năng tự giám sát của bản thân do đó doanh nghiệp giảm được sự giám sát đối với nhân viên. - Đào tạo giúp doanh nghiệp nâng cao được chất lượng của quá trình thực hiện công việc, áp dụng khoa học kỹ thuật vào sự đổi mới, quản lý của Công ty. 1.2.2.2. Đối với người lao động - Đào tạo giúp người lao động nâng cao kiến thức, kỹ năng, năng lực bản thân, nâng cao sự tự giám sát trong công việc của mình. Điều đó giúp hiệu quả thực hiện công việc và năng suất lao động của người lao động tăng lên một cách đáng kể. - Đào tạo góp phần tạo nên tính chuyên nghiệp trong công việc, sự thích ứng nhanh nhạy đối với công việc của người lao động, đáp ứng được những yêu cầu trong công việc và nhu cầu thực tế của doanh nghiệp. - Đào tạo giúp người lao động kết nối được với nhau, gắn kết giữa người lao động và doanh nghiệp, xoá đi khoảng cách giữa cấp quản lý và người lao động góp phần tăng tính đoàn kết trong doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp phát triển hơn. 10