Khoá luận tốt nghiệp Quản trị nhân lực: Nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông, thành phố Hà Nội

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:98

Thêm vào BST

Báo xấu

32
lượt xem 13
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài "Nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông, thành phố Hà Nội" nhằm phân tích thực trạng chất lượng đội ngũ công chức cấp phường từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông, thành phố Hà Nội.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khoá luận tốt nghiệp Quản trị nhân lực: Nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông, thành phố Hà Nội

BỘ NỘI VỤ TRƯỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI KHOA QUẢN TRỊ NGUỒN NHÂN LỰC KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CẤP PHƯỜNG TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN HÀ ĐÔNG, THÀNH PHỐ HÀ NỘI Khóa luận tốt nghiệp ngành : QUẢN TRỊ NHÂN LỰC Người hướng dẫn : TS. PHƯƠNG HỮU TỪNG Sinh viên thực hiện : LÊ THỊ ÁNH DƯƠNG Mã số sinh viên : 1805QTNB017 Khóa học : 2018 - 2022 Lớp : 1805QTNB HÀ NỘI - 2022
LỜI CAM ĐOAN Em xin cam đoan đây là đề tài nghiên cứu cá nhân của em dưới sự hướng dẫn khoa học của TS. Phương Hữu Từng. Các nội dung nghiên cứu trong khóa luận với đề tài “Nâng cao chất lượng ĐNCC cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông, thành phố Hà Nội” của em là trung thực và chưa công bố dưới bất kỳ hình thức nào trước đây. Những số liệu sử dụng trong đề tài được em thu thập từ nhiều nguồn khác nhau như văn bản quy phạm pháp luật, báo cáo, sách,... và có ghi rõ nguồn gốc. Nếu có sai phạm, em xin chịu mọi trách nhiệm về nội dung khóa luận của mình. Hà Nội, tháng 04 năm 2022 Sinh viên Lê Thị Ánh Dương
LỜI CẢM ƠN Trong thời gian tham gia học tập tại trường Đại học Nội vụ Hà Nội, nhờ có sự dạy dỗ, truyển đạt nhiệt tình từ những quý thầy cô Khoa Quản trị nguồn nhân lực, em đã có thêm những hiểu biết và kiến thức về chuyên ngành mà bản thân đang theo đuổi. Em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc và chân thành đến Ban Giám hiệu và những thầy cô trong trường đã tận tình chỉ bảo, dìu dắt chúng em, giúp chúng em có thêm nhiều kiến thức bổ ích vì ngày mai lập nghiệp. Em xin gửi lời cảm ơn chân thành tới TS. Phương Hữu Từng - Giảng viên Khoa Quản trị nguồn nhân lực đã luôn quan tâm không chỉ về mặt kiến thức chuyên ngành mà còn về mặt tinh thần, luôn nhiệt tình hướng dẫn, chỉnh sửa, giải đáp những thắc mắc và khó khăn mà em gặp phải trong quá trình thực hiện khóa luận để em có thể hoàn thành tốt nhất đề tài của bản thân. Em cũng xin gửi lòng biết ơn sâu sắc đến ĐNCC phòng Nội vụ - UBND quận Hà Đông đã luôn tận tình hướng dẫn, quan tâm và giúp đỡ em trong thời gian em thực tập tại đơn vị và trong suốt thời gian nghiên cứu và hoàn thiện đề tài khóa luận. Do năng lực nghiên cứu của em còn nhiều hạn chế nên đề tài khóa luận của em vẫn còn những vấn đề giải quyết chưa logic, những điểm giải quyết chưa hợp lý. Do đó, em hy vọng sẽ nhận được những lời nhận xét, chỉnh sửa quý giá từ thầy cô để khóa luận của em được hoàn thiện hơn và có giá trị thực tiễn. Em xin kính chúc Quý thầy cô Khoa Quản trị nguồn nhân lực nói riêng, giảng viên trường Đại học Nội vụ Hà Nội nói chung cùng với toàn thể công chức phòng Nội vụ - UBND quận Hà Đông luôn dồi dào sức khỏe và gặt hái được nhiều thành công trong cuộc sống. Em xin chân thành cảm ơn!
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT DANH MỤC BẢNG BIỂU MỞ ĐẦU .............................................................................................................. 1 1. Lý do chọn đề tài ......................................................................................... 1 2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu.............................................................. 2 3. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu.......................................... 3 4. Phương pháp nghiên cứu............................................................................ 3 5. Tình hình nghiên cứu .................................................................................. 3 6. Đóng góp của đề tài ..................................................................................... 6 7. Kết cấu của khóa luận................................................................................. 6 CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CẤP PHƯỜNG ................................................................ 7 1.1. Một số khái niệm ...................................................................................... 7 1.1.1. Khái niệm công chức .......................................................................... 7 1.1.2. Khái niệm chất lượng đội ngũ công chức cấp phường ....................... 7 1.1.3. Khái niệm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường........ 8 1.2. Phân loại, vai trò, nhiệm vụ của công chức cấp phường ...................... 8 1.2.1. Phân loại công chức cấp phường theo các chức danh công chức ....... 8 1.2.2. Vai trò của đội ngũ công chức cấp phường ........................................ 9 1.2.3. Nhiệm vụ của công chức cấp phường ............................................... 11 1.3. Các tiêu chí đánh giá chất lượng đội ngũ công chức cấp phường trên địa bàn quận ...................................................................................................... 14 1.3.1. Tiêu chuẩn cụ thể của công chức ...................................................... 14 1.3.2. Tiêu chí chung về đánh giá chất lượng đội ngũ công chức .............. 15 1.3.3. Tiêu chí cụ thể về đánh giá đội ngũ công chức cấp phường trên địa bàn quận .......................................................................................................... 17
1.4. Những yếu tố tác động đến nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường......................................................................................................... 19 1.4.1. Yếu tố khách quan............................................................................. 19 1.4.2. Yếu tố chủ quan ................................................................................ 22 Tiểu kết chương 1 .......................................................................................... 27 CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CẤP PHƯỜNG TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN HÀ ĐÔNG, THÀNH PHỐ HÀ NỘI ..................................................................................................................... 28 2.1. Khái quát chung về đội ngũ công chức cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông, thành phố Hà Nội ............................................................................. 28 2.1.1. Khái quát về các phường trên địa bàn quận ...................................... 28 2.1.2. Khái quát chung về đặc điểm của đội ngũ công chức cấp phường trên địa bàn quận .................................................................................................... 30 2.2. Đặc điểm của đội ngũ công chức cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông, thành phố Hà Nội ................................................................................... 32 2.2.1. Cơ cấu tuổi, giới tính......................................................................... 33 2.2.2. Trình độ học vấn và chuyên môn ...................................................... 35 2.2.3. Trình độ Lý luận chính trị, quản lý nhà nước ................................... 36 2.2.4. Trình độ tin học, ngoại ngữ ............................................................... 38 2.3. Tiêu chí đánh giá chất lượng đội ngũ công chức cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông, thành phố Hà Nội ............................................................ 40 2.3.1. Dựa trên cơ sở lý luận đã xây dựng ở chương 1 ............................... 40 2.3.2. Dựa trên quy định của Thành ủy Hà Nội .......................................... 40 2.3.3. Dựa trên quy định của Quận ủy Hà Đông......................................... 41 2.4. Đánh giá chất lượng ĐNCC cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông, thành phố Hà Nội .............................................................................................. 44 2.5. Đánh giá thực trạng nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông, thành phố Hà Nội ............................... 46 2.5.1. Ưu điểm ............................................................................................. 46 2.5.2. Hạn chế.............................................................................................. 51
2.5.3. Nguyên nhân của hạn chế ................................................................. 54 Tiểu kết chương 2 .......................................................................................... 56 CHƯƠNG 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CẤP PHƯỜNG TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN HÀ ĐÔNG, THÀNH PHỐ HÀ NỘI ....................................................................... 57 3.1. Mục tiêu, phương hướng trong việc nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông ...................................... 57 3.1.1. Mục tiêu trong nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường trên địa bàn quận ............................................................................................. 57 3.1.2. Phương hướng trong nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường trên địa bàn quận ................................................................................ 58 3.2. Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông, thành phố Hà Nội ............................... 59 3.2.1. Tạo sự chuyển biến về nhận thức, trách nhiệm của các tổ chức, lực lượng trong nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường trên địa bàn quận ................................................................................................................. 59 3.2.2. Nâng cao chất lượng thực hiện nội dung, quy trình biện pháp xây dựng đội ngũ công chức cấp phường trên địa bàn quận ................................. 63 3.2.3. Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng, chính quyền và hướng dẫn của cơ quan chức năng trong nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường trên địa bàn quận................................................................. 67 3.2.4. Phát huy vai trò tự học tập, tự rèn luyện nâng cao phẩm chất, năng lực, phong cách làm việc của đội ngũ công chức phường ở quận Hà Đông, thành phố Hà Nội hiện nay.............................................................................. 70 3.2.5. Phát huy sức mạnh tổng hợp của mọi tổ chức, lực lượng trong công tác nâng cao chất lượng đội ngũ công chức phường trên địa bàn quận hiện nay ......................................................................................................................... 72 3.3. Một số khuyến nghị ................................................................................ 74 3.3.1. Khuyến nghị với Chính phủ .............................................................. 74 3.3.2. Khuyến nghị với UBND thành phố Hà Nội...................................... 74
3.3.3. Khuyến nghị với UBND quận Hà Đông ........................................... 76 Tiểu kết chương 3 .......................................................................................... 76 KẾT LUẬN ........................................................................................................ 78 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................... 80 PHỤ LỤC ........................................................................................................... 83 Phụ lục 1 ......................................................................................................... 83 Phụ lục 2 ......................................................................................................... 84 Phụ lục 3 ......................................................................................................... 85 Phụ lục 4 ......................................................................................................... 86 Phụ lục 5 ......................................................................................................... 88 Phụ lục 6 ......................................................................................................... 89
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt Nguyên nghĩa CNH - HĐH Công nghiệp hóa - hiện đại hóa CT - XH Chính trị - xã hội ĐNCC Đội ngũ công chức HĐND Hội đồng nhân dân HTXSNV Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ HTTNV Hoàn thành tốt nhiệm vụ HTNV Hoàn thành nhiệm vụ KHTNV Không hoàn thành nhiệm vụ KT - XH Kinh tế - xã hội UBND Ủy ban nhân dân
DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 2.1. Số lượng công chức cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông phân theo chức danh (từ năm 2019 đến năm 2021) ............................................................. 32 Bảng 2.2. Cơ cấu tuổi của ĐNCC cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông (từ năm 2019 đến năm 2021) ............................................................................................ 33 Bảng 2.3 Cơ cấu giới tính của ĐNCC cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông (từ năm 2019 đến năm 2022) .................................................................................... 34 Bảng 2.4. Trình độ học vấn và chuyên môn của ĐNCC cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông (từ năm 2019 đến năm 2021) ...................................................... 35 Bảng 2.5. Trình độ Lý luận chính trị của ĐNCC cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông (từ năm 2019 đến năm 2021) .................................................................... 36 Bảng 2.6. Trình độ Quản lý Nhà nước của ĐNCC cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông (từ năm 2019 đến năm 2021) ............................................................... 37 Bảng 2.7. Trình độ tin học của ĐNCC cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông (từ năm 2019 đến năm 2021) .................................................................................... 38 Bảng 2.8. Trình độ ngoại ngữ của ĐNCC cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông (từ năm 2019 đến năm 2021) .............................................................................. 39 Bảng 2.9. Đánh giá xếp loại chất lượng ĐNCC cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông (từ năm 2019 đến năm 2021) .................................................................... 44
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Xã, phường, thị trấn (hay còn gọi là cấp xã) luôn giữ vị trí vô cùng quan trọng trong bộ máy chính quyền nước ta. Chính quyền cấp xã có những chức năng sau: Đảm bảo chấp hành các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nghị quyết của của các cấp ủy đảng và chính quyền cấp trên; Phát huy mọi khả năng và tiềm năng của đ ịa phương vào thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị, nhiệm vụ phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội; Tăng cường tiềm lực an ninh - quốc phòng, không ngừng cải thiện đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, làm tròn nghĩa vụ của địa phương với đất nước. Trong thời đại hiện nay, công cuộc cách mạng công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước đang ngày càng được đẩy mạnh, ĐNCC cấp xã nói chung và các phường nói riêng giữ một vai trò vô cùng quan trọng, bởi ĐNCC cấp phường là một bộ phận không thể thiếu trong bộ máy tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương. Công chức cấp phường chính là người đảm nhiệm những chuyên môn nghiệp vụ nhất định của UBND phường đồng thời cũng là những người trực tiếp tiếp xúc hàng ngày với người dân. Không chỉ là những người trực tiếp hướng dẫn, tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện theo chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước mà họ còn là những người trực tiếp lắng nghe, giải quyết thủ tục hành chính, giải thích, hoặc kiến nghị lên cấp trên những ý kiến, nguyện vọng của nhân dân. Vì vậy, chất lượng ĐNCC cấp phường không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến sức mạnh của hệ thống chính trị ở địa phương mà còn tác động mạnh đến sự nghiệp cách mạng và đổi mới đất nước. Quận Hà Đông nằm ở phía Tây Nam của Thủ đô Hà Nội. Theo số liệu thống kê đến tháng 7 năm 2021, quận Hà Đông có diện tích khoảng 48,33 km2 với 17 phường trực thuộc và có số dân khoảng 420.875 người. Là nơi có tốc độ đô thị hóa cao, quận Hà Đông đã và đang triển khai xây dựng nhiều dự án lớn, nhiều khu đô thị mới cùng với các hệ thống trường học và bệnh viện quốc tế.... Trong những năm gần đây, quận Hà Đông từ một quận hơi thở của một tỉnh lẻ mới sáp nhập vào Thủ đô đã trở thành một đô thị văn minh, hiện đại, đời sống vật chất và tinh thần của 1
nhân dân được cải thiện, nâng cao. Chỉnh vì vậy, nhiệm vụ quan trọng hiện nay của quận Hà Đông là phải sở hữu được những công chức có chất lượng cao và có khả năng đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa. Tính đến tháng 11 năm 2021, quận Hà Đông có 240 công chức đang làm việc tại 17 UBND phường trên địa bàn quận. Trong thời gian vừa qua, nhìn chung cấp ủy và chính quyền quận Hà Đông cũng đã dành quan tâm tới công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng ĐNCC cấp phường. Bên cạnh đó, sự chủ động trong nâng cao phẩm chất, chất lượng của bản thân mỗi người công chức đã giúp cho tốc độ giải quyết công việc của công chức được tăng lên rất nhiều. Song, bên cạnh việc chất lượng ĐNCC đã được nâng cao đáng kể thì vẫn còn tồn tại một số điểm chưa đạt như: chất lượng ĐNCC mới chỉ đạt ở mức tối thiểu và vẫn có thể phát triển thêm, năng lực quản lý nhà nước của ĐNCC cấp phường còn thấp, chưa đáp ứng được hết những yêu cầu phát triển của quận. Ngoài ra, vẫn còn một bộ phận công chức vẫn có biểu hiện của sự cơ hội, quan liêu, sách nhiễu nhân dân, … làm giảm uy tín, hình ảnh, niềm tin mà nhân dân dành cho ĐNCC cấp phường. Chính vì vậy, tác giả lựa chọn đề tài “Nâng cao chất lượng ĐNCC cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông, thành phố Hà Nội” làm đề tài khóa luận tốt nghiệp của mình. 2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu * Mục tiêu nghiên cứu: Nâng cao chất lượng ĐNCC cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông, thành phố Hà Nội. * Nhiệm vụ nghiên cứu: Một là, tìm hiểu cơ sở lý luận về chất lượng ĐNCC cấp phường. Hai là, dựa trên những báo cáo, số liệu thu thập được, tìm hiểu tình hình chất lượng ĐNCC cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông, thành phố Hà Nội. Từ đó đánh giá chất lượng ĐNCC cấp phường trên địa bàn quận. Ba là, trên cơ sở phân tích thực trạng chất lượng ĐNCC cấp phường từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng ĐNCC cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông, thành phố Hà Nội. 2
3. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu: Chất lượng của ĐNCC cấp phường đang làm việc tại các UBND phường trên địa bàn quận Hà Đông, thành phố Hà Nội. Phạm vi nghiên cứu: Các phường trên địa bàn quận Hà Đông từ năm 2019 đến năm 2021. 4. Phương pháp nghiên cứu 4.1. Phương pháp luận nghiên cứu Đề tài khóa luận sử dụng phép biện chứng duy vật Mác xít cùng với tư tưởng Hồ Chí Minh, những quan điểm, chủ trương của Đảng và Nhà nước trong công tác nâng cao chất lượng ĐNCC nói chung và nâng cao chất lượng ĐNCC cấp phường nói riêng trong quá trình xây dựng CNXH ở nước ta làm phương pháp luận nghiên cứu. 4.2. Phương pháp nghiên cứu cụ thể - Phương pháp thu thập số liệu: Số liệu và thông tin mà tác giả thu thập, tổng hợp, xử lý trong quá trình thực tập tại Phòng Nội vụ từ những kế hoạch, báo cáo từ các phường, các phòng ban trực thuộc UBND quận Hà Đông, Đảng bộ, Quận ủy Hà Đông qua các năm. - Phương pháp tổng hợp, xử lý số liệu: Số liệu sau khi tổng hợp sẽ tiến hành xử lý, so sánh, đối chiếu bằng các số tương đối, số tuyệt đối và số bình quân, tổng hợp thành những nội dung cụ thể, từng đề mục. Qua việc tổng hợp những số liệu trên sẽ làm tiền đề cho tác giả trả lời được những câu hỏi về sự biến động và đưa ra được nguyên nhân của những biến động về chất lượng ĐNCC cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông. Ngoài ra đề tài còn sử dụng kết hợp một số phương pháp khác như: phân tích, đánh giá, so sánh,... để phục vụ cho đề tài khóa luận. 5. Tình hình nghiên cứu Chất lượng của ĐNCC cấp phường từ lâu đã không còn là vấn đề mới. Về đề tài này, đã có nhiều tác giả nghiên cứu dưới những góc độ, hình thức thể hiện khác nhau dưới góc độ của nhiều môn khoa học như quản lý công, chính 3
trị học, quản lý nhà nước, xây dựng Đảng và chính quyền,... Điển hình như một số nghiên cứu của những tác giả sau: Nguyễn Phú Trọng (2001): Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, Nxb CTQG, ST, Hà Nội. Cuốn sách đã làm rõ những vấn đề lý luận và phương pháp luận về nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Trên cơ sở đó đưa ra những quan điểm va giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu sự nghiệp cách mạng cả hiện tạ và tương lai; luận giải những yêu cầu về chất lượng ĐNCC trong điều kiện hoàn cảnh mới của đất nước và thời đại. Nguyễn Thế Vịnh (2007): Xây dựng đội ngũ cán bộ cơ sở theo Nghị quyết trung ương 5 khóa IX, Đề tài khoa học cấp Bộ, Hà Nội; Nguyễn Trọng Điền (2007), Về chế độ công vụ Việt Nam, NXB Chính trị quốc gia. Công trình nghiên cứu sâu về công chức, công vụ và các cơ sở khoa học để hoàn thiện chế độ công vụ ở Việt Nam hiện nay; đề tài phân tích một cách toàn diện và có hệ thống về lý luận và thực tiễn của chế độ công vụ và cải cách công vụ Việt Nam qua từng thời kỳ, có tham chiếu các mô hình công vụ của các nhà nước tiêu biểu cho các thể chế chính trị khác. Tác giả Nguyễn Thành Danh (2014) trong đề tài Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay, Học viện Chính trị, Hà Nội. Đề tài đã tập trung làm sáng tỏ những vấn đề lý luận về xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức ở các xã, phường, thị trấn (gọi chung là cấp xã) thời kỳ mới. Trên cơ sở luận giải làm rõ khái niệm ĐNCC cấp xã, xây dựng các quan niệm, xác định tiêu chí đánh giá xây dựng ĐNCC cấp xã. Từ đó đưa ra đánh giá về thực trạng xây dựng ĐNCC cấp xã theo phạm vi nghiên cứu cả ưu điểm, khuyết điểm; đồng thời, chỉ rõ nguyên nhân và rút ra bài học kinh nghiệm; xác định các nhân tố tác động đến xây dựng ĐNCC thời kỳ mới và đề xuất các giải pháp đáp ứng mục tiêu, yêu cầu xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức thời kỳ mới. Tác giả Nguyễn Nhật Linh (2018) trong đề tài Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã tại huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị, Luận 4
văn thạc sĩ Quản lý kinh tế, Huế, đã tiếp cận vấn đề dưới góc nhìn của môn khoa học quản lý kinh tế. Đề tài đã tập trung làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã, nâng cao chất lượng ĐNCC cấp xã ở huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị và lấy đó làm tiền đề để đánh giá thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã của huyện Triệu Phong đồng thời đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã trong thời gian tới. Ngoài ra còn có công trình nghiên cứu của Huỳnh Xuân Quốc (2018), Xây dựng ĐNCC văn hóa - xã hội cấp xã ở các quận, huyện của Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay; Phạm Thị Hảo Hiền (2018), Xây dựng ĐNCC cấp xã ở huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai hiện nay;... Các công trình trên đã nghiên cứu, luận giải những vấn đề lý luận, thực tiễn cơ bản về xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức nói chung và xây dựng ĐNCC cấp xã nói riêng. Từ đó, dự báo những yếu tố tác động đến xây dựng đội ngũ, xác định yêu cầu và đề xuất các giải pháp xây dựng đội ngũ theo phạm vi nghiên cứu. Ngoài ra, còn có các bài báo khoa học, tiêu biểu như: Tô Thị Kim Thanh (2012), Chất lượng đội ngũ cán bộ Văn phòng HĐND - UBND cấp huyện ở Tỉnh Đồng Tháp trong giai đoạn hiện nay; Nguyễn Thị Mỹ Hạnh (2014), Nâng cao đạo đức cách mạng của đội ngũ cán bộ chuyên trách xã, phường, thị trấn ở Tỉnh Đồng Tháp hiện nay; Dương Quỳnh Ly (2014), Xây dựng đội ngũ nữ cán bộ công chức phường trên địa bàn quận Phú Nhuận, Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay. Các đề tài nêu trên đã nghiên cứu, luận giải những vấn đề lý luận, thực tiễn cơ bản về ĐNCC nói chung và xây dựng ĐNCC cấp xã nói riêng. Dựa trên quan điểm về xây dựng ĐNCC của Đảng và Nhà nước, các tác giả trên đã đánh giá và khẳng định những vấn đề mang tính nguyên tắc, xác định yêu cầu, đưa ra những giải pháp cơ bản trong công tác tuyển chọn, quy hoạch, sắp xếp, quản lý, đào tạo, sử dụng ĐNCC… từ đó hình thành cơ cấu công chức hợp lý để có thể đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn 5
mới. Đây chính là những tài liệu vô cùng giá trị để tác giả tìm hiểu, nghiên cứu, kế thừa trong nghiên cứu đề tài khóa luận. 6. Đóng góp của đề tài Về mặt lý luận: Đề tài giúp những ai quan tâm có cái nhìn rõ hơn về chất lượng ĐNCC nói chung và chất lượng ĐNCC cấp phường nói riêng. Về mặt thực tiễn: Đề tài nêu rõ thực trạng chất lượng ĐNCC cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông đồng thời tiến hành phân tích sơ bộ về chất lượng ĐNCC cấp phường. Căn cứ vào đó, tác giả đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng ĐNCC cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông. 7. Kết cấu của khóa luận Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo và Phụ lục, nội dung của khóa luận được chia làm 3 chương: Chương 1. Cơ sở lý luận về chất lượng đội ngũ công chức cấp phường. Chương 2. Thực trạng chất lượng đội ngũ công chức cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông, thành phố Hà Nội. Chương 3. Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường trên địa bàn quận Hà Đông, thành phố Hà Nội. 6
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CẤP PHƯỜNG 1.1. Một số khái niệm 1.1.1. Khái niệm công chức Căn cứ Khoản 1 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật cán bộ, công chức và Luật viên chức 2019 quy định: “Công chức là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh tương ứng với vị trí việc làm trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức CT - XH ở trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện; trong cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng; trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan phục vụ theo chế độ chuyên nghiệp, công nhân công an, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước.” [23] Căn cứ Khoản 3 Điều 4 Luật Cán bộ, công chức năm 2008 quy định: “Công chức cấp xã là công dân Việt Nam được tuyển dụng giữ một chức danh chuyên môn, nghiệp vụ thuộc Ủy ban nhân dân cấp xã, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước.” [21] 1.1.2. Khái niệm chất lượng đội ngũ công chức cấp phường Trong cuốn “Từ điển Tiếng Việt” của Trung tâm Từ điển học Vietlex xác định: “Chất lượng là cái làm nên phẩm chất giá trị của một con người, sự vật; cái tạo nên bản chất sự vật, làm cho sự vật này khác với sự vật kia.” [28] Chất lượng của ĐNCC cấp phường không những thể hiện ở những yếu tố: số lượng, cơ cấu, phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, năng lực và tác phong công tác mà còn thể hiện ở kết quả thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao của mỗi công chức và cả đội ngũ, cũng như hiệu quả thực hiện công tác quản lý nhà nước trên mọi lĩnh vực và kết quả thực hiện nhiệm vụ chính trị tại địa phương. Ngoài ra, chất lượng của ĐNCC cấp phường còn được thể hiện ở kết quả lãnh đạo, quản lý điều hành của cấp ủy, chính quyền địa phương, vai trò của các đoàn thể CT - XH trong thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị của địa 7
phương; góp phần thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ vững chắc tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Từ những phân tích trên có thể quan niệm: “Chất lượng ĐNCC cấp phường được tạo nên bởi giá trị của từng công chức và tổng hợp của cả đội ngũ, thể hiện ở mức độ phù hợp về số lượng, cơ cấu đội ngũ, phẩm chất, năng lực, phong cách công tác so với yêu cầu nhiệm vụ; đồng thời thể hiện trên mức độ hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được giao của từng công chức trong ĐNCC cấp phường.” 1.1.3. Khái niệm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường Trong cuốn “Từ điển Tiếng Việt” của Trung tâm Từ điển học Vietlex xác định: “Nâng cao là làm cho cao hơn, tốt hơn, là một hoạt động làm cho sự vật, hiện tượng biến đổi, phát triển theo chiều hướng tốt hơn. Mỗi sự vật, hiện tượng tồn tại đều do các bộ phận, yếu tố cấu thành, tương tác với nhau theo những nguyên tắc, cơ chế nhất định. Sự tác động đến các yếu tố, bộ phận phù hợp với quy luật sẽ làm cho sự vật, hiện tượng vận động phát triển tích cực tiến lên không ngừng, đạt đến trình độ mới với chất lượng mới tốt hơn, hoàn thiện hơn.”[28] Nâng cao chất lượng ĐNCC cấp phường có thể hiểu là sự thúc đẩy và phát triển tối đa vai trò, hiệu lực của các yếu tố qui định, đảm bảo cho toàn bộ hoạt động diễn ra chặt chẽ, đồng bộ, nhịp nhàng, hiệu quả ở tất cả các khâu, các bước trong quy trình xây dựng ĐNCC cấp phường. Từ cách tiếp cận trên, có thể quan niệm: “Nâng cao chất lượng ĐNCC cấp phường là hoạt động có mục đích, có kế hoạch của chủ thể tác động làm chuyển biến chất lượng ĐNCC cấp phường lên trình độ cao hơn, đủ sức hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ thời kỳ mới.” 1.2. Phân loại, vai trò, nhiệm vụ của công chức cấp phường 1.2.1. Phân loại công chức cấp phường theo các chức danh công chức Căn cứ Nghị quyết số 97/2019/QH14 về Thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Hà Nội và Nghị định 32/2021/NĐ - CP ngày 29 tháng 3 năm 2021 của Chính phủ quy định chi tiết và biện pháp thi hành Nghị quyết số 97/2019/QH14 [24], công chức cấp phường có những chức danh sau: 8
- Chủ tịch phường; - Phó Chủ tịch phường; - Trưởng Công an phường; - Chỉ huy trưởng Ban chỉ huy quân sự phường; - Các công chức khác: Văn phòng - Thống kê; Địa chính - Xây dựng - Đô thị và Môi trường; Tài chính - Kế toán; Tư pháp - Hộ tịch; Văn hóa - Xã hội. [24] Căn cứ nghị định 32/2021/NĐ - CP, “Công chức làm việc tại UBND phường là người được tuyển dụng, bổ nhiệm giữ chức danh thuộc cơ cấu tổ chức của UBND phường (trừ điểm c khoản 1 Điều 6 Nghị định 32/2021/NĐ - CP).” [8] Ngoài những vị trí trên, ĐNCC cấp phường còn bao gồm cả cán bộ, công chức được luân chuyển, điều động, biệt phái về các phường. 1.2.2. Vai trò của đội ngũ công chức cấp phường 1.2.2.1. ĐNCC cấp phường góp phần tăng cường hiệu lực lãnh đạo, phát huy vai trò quản lý nhà nước ở địa phương ĐNCC cấp phường là lực lượng giữ vai trò vô cùng quan trọng trong tham mưu, đề xuất, giúp UBND phường thực hiện những chức năng, nhiệm vụ. Qua đó góp phần quán triệt, thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước tại địa phương. Từ thực tiễn sự nghiệp cách mạng Xã hội Chủ nghĩa hiện nay, có thể khẳng định: Đảng ta đã xây dựng và phát huy được vai trò ĐNCC có đức, có tài, tâm huyết, gắn bó với sự nghiệp cách mạng. Hiện nay, dưới những tác động mặt trái của cơ chế thị trường, sự thoái hóa, biến chất trong một bộ phận công chức… thì vai trò của ĐNCC cấp phường đối với việc quán triệt, thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước ngày càng quan trọng là điều không thể phủ nhận. 1.2.2.2. ĐNCC cấp phường góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội và quốc phòng - an ninh tại địa phương ĐNCC cấp phường là những người nắm vững chủ trương, phương hướng, các chính sách đối với các lĩnh vực hoạt động trên địa bàn phường; phản ánh kịp thời tình hình đời sống, tâm tư nguyện vọng của người dân đối với các cấp ủy, chính quyền phường; đề xuất cụ thể các chủ trương, biện pháp thực hiện 9
thắng lợi các chỉ tiêu, nhiệm vụ, chương trình, kế hoạch phát triển KT - XH, quốc phòng, an ninh. Vì vậy, họ là lực lượng giữ vai trò tham mưu, đề xuất, nòng cốt trong công tác tuyên truyền, vận động, thuyết phục nhân dân thực hiện các chủ trương, nghị quyết, quy định của cấp ủy, chính quyền, đoàn thể ở địa phương; góp phần quan trọng thúc đẩy sự phát triển toàn diện đối với các lĩnh vực của địa phương. 1.2.2.3. ĐNCC cấp phường là nhân tố quan trọng trong xây dựng, hoàn thiện tổ chức, bộ máy của hệ thống chính trị phường, là nguồn bổ sung ĐNCC của cấp ủy, chính quyền địa phương Về tổ chức bộ máy trong hệ thống chính trị cấp cơ sở, ĐNCC cấp phường là bộ phận không thể thiếu trong các cơ quan chuyên môn của UBND phường; trực tiếp góp phần xây dựng tổ chức bộ máy chính quyền, nâng cao năng lực quản lý, điều hành của chính quyền và mọi hoạt động đoàn thể của cơ sở. Đồng thời, ĐNCC cấp phường là lực lượng trẻ, có trình độ đáp ứng điều kiện tiêu chuẩn, qua tuyển dụng được cấp có thẩm quyền bổ nhiệm các chức danh công chức trong bộ máy chính quyền phường. Bằng những trải nghiệm thực tế, ĐNCC cấp phường cần chứng tỏ được phẩm chất, năng lực bản thân, trở thành nguồn lực quan trọng để bổ sung vào đội ngũ của Đảng. Hiện nay, vẫn còn tồn tại một bộ phận công chức chưa tự trau dồi kiến thức, tự học tập từ thực tiễn công tác ở cơ sở nên khi được cất nhắc đảm nhận những vị trí lãnh đạo ở cấp cao hơn sẽ khó thích ứng với nhiệm vụ và gặp nhiều khó khăn trong công việc. Ngược lại, khi công chức chủ động học tập từ thực tiễn công việc và nhận được sự tín nhiệm của cấp trên, được bổ nhiệm từ cấp cơ sở thì khi phát triển, đảm nhiệm những chức danh cao hơn sẽ vững vàng và có bản lĩnh, quyết đoán trong xử lý công việc, thích ứng nhanh với công tác, nhiệm vụ mới. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Cán bộ, công chức cơ sở không những là cái khâu liên hệ mà còn là cái kho dồi dào cho Đảng lấy thêm lực lượng mới. Nếu đội ngũ này phát triển và củng cố thì Đảng sẽ phát triển và củng cố, bằng không Đảng sẽ khô héo.” [11] 10
1.2.3. Nhiệm vụ của công chức cấp phường Căn cứ Điều 2 Thông tư số 13/2019/TT - BNV ngày 06/11/2019 của Bộ Nội vụ về nhiệm vụ của từng chức danh công chức cấp xã [1], nhiệm vụ của từng chức danh công chức cấp xã được quy định như sau: Công chức cấp phường ngoài nhiệm vụ tham mưu, giúp UBND cấp xã tổ chức thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo từng lĩnh vực được phân công theo quy định của pháp luật và thực hiện các nhiệm vụ khác do Chủ tịch UBND phường giao còn phải trực tiếp thực hiện những nhiệm vụ sau: - Công chức Trưởng Công an: Tham mưu, giúp Ủy ban nhân dân xã tổ chức thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban nhân dân xã trong các lĩnh vực: an ninh, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn theo quy định của pháp luật; Trực tiếp thực hiện các nhiệm vụ theo quy định của pháp luật về công an xã và các văn bản có liên quan của cơ quan có thẩm quyền; Thực hiện các nhiệm vụ khác do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã giao; Đối với thị trấn chưa bố trí lực lượng công an chính quy thì Trưởng Công an thị trấn thực hiện nhiệm vụ như đối với Trưởng Công an xã quy định tại điểm a, điểm b và điểm c Điều này; Đối với xã, thị trấn bố trí Công an chính quy đảm nhiệm chức danh Công an xã thì nhiệm vụ của Công an xã chính quy thực hiện theo quy định của pháp luật chuyên ngành. - Công chức Chỉ huy trưởng Ban chỉ huy quân sự: trực tiếp thực hiện các nhiệm vụ theo quy định của pháp luật về quốc phòng, quân sự địa phương; các nhiệm vụ theo quy định của pháp luật về dân quân tự vệ, quốc phòng toàn dân, nghĩa vụ quân sự và các văn bản có liên quan của cơ quan có thẩm quyền; thực hiện các nhiệm vụ khác do Chủ tịch UBND phường giao. - Công chức Văn phòng - Thống kê: tham mưu, giúp UBND phường tổ chức thực hiện nhiệm vụ quyền hạn trong các lĩnh vực: Văn phòng - Thống kê, Cải cách hành chính, Thi đua, Khen thưởng, Kỷ luật; trực tiếp thực hiện các nhiệm vụ: xây dựng và theo dõi việc thực hiện chương trình, kế hoạch công tác, lịch làm việc định kỳ và đột xuất của UBND, Chủ tịch UBND phường; giúp UBND phường tổ chức và chuẩn bị các điều kiện phục vụ các kỳ họp và các hoạt động khác; giúp Chủ tịch UBND phường tổ chức tiếp dân; thực hiện 11