KI M Đ NH PH N M MỂ Ị Ầ Ề
Ngh ki m đ nh ph n m m (software testing) hi n v n ch a đ c c ng đ ng công ngh thông tinề ể ị ầ ề ệ ẫ ư ượ ộ ồ ệ
Vi t Nam đánh giá cao. Đây cũng chính là lý do khi n các doanh nghi p khó tuy n d ng nhân s choệ ế ệ ể ụ ự
công vi c này…ệ
V n đ này đã đ c bàn t i t i cu c h i th o “Ki m đ nh ch t l ng trong các công ty ph n m m” do H iấ ề ượ ớ ạ ộ ộ ả ể ị ấ ượ ầ ề ộ
Tin h c TPHCM và Câu l c b Công ngh thông tin - Vi n thông (ICT Partnership) t ch c h i gi a tháng 9ọ ạ ộ ệ ễ ổ ứ ồ ữ
v a qua.ừ
“Khát” nhân l c do đâu?ự
“Lang thang” trên nh ng di n đàn c a dân l p trình s g p vô s nh ng l i than phi n v ngh c a “tester”ữ ễ ủ ậ ẽ ặ ố ữ ờ ề ề ề ủ
(nhân viên ki m đ nh ph n m m). Theo h , hi n nay t i Vi t Nam đang t n t i nh ng suy nghĩ cho r ngể ị ầ ề ọ ệ ạ ệ ồ ạ ữ ằ
ngh ki m đ nh ch là “c p th p”, ngh l p trình m i th t s là “hình th c b c cao”.ề ể ị ỉ ấ ấ ề ậ ớ ậ ự ứ ậ
Đi u này xu t phát t nhi u nguyên nhân, nh ng c b n t chính n i s d ng ngu n nhân l c. m t sề ấ ừ ề ư ơ ả ừ ơ ử ụ ồ ự Ở ộ ố
công ty s n xu t và gia công ph n m m, nh ng nhân viên m i đ c tuy n d ng n u h i y u v k năng l pả ấ ầ ề ữ ớ ượ ể ụ ế ơ ế ề ỹ ậ
trình, có th đ c đ a vào làm công tác ki m đ nh.ể ượ ư ể ị
Khi làm t t công vi c ki m đ nh h m i đ c “thăng c p” làm l p trình viên. Trong khi đ i v i các nhân viênố ệ ể ị ọ ớ ượ ấ ậ ố ớ
khác trong cùng công ty, t ng lai “có v ” hanh thông h n, thì nhân viên ki m đ nh c m th y ít có c h iươ ẻ ơ ể ị ả ấ ơ ộ
thăng ti n ngh nghi p.ế ề ệ
Nhi u công ty th ng tuy n sinh viên m i t t nghi p đ đào t o thành nhân viên ki m đ nh. Vô hình trung,ề ườ ể ớ ố ệ ể ạ ể ị
làm sinh viên ng nh n r ng ki m đ nh ph n m m là m t công vi c nhàm chán, l c lõng và m t đ nh h ngộ ậ ằ ể ị ầ ề ộ ệ ạ ấ ị ướ
trong công vi c v sau. Đi u này càng góp ph n làm cho các doanh nghi p tr nên “khát” nhân l c ki m đ nhệ ề ề ầ ệ ở ự ể ị
ph n m m.ầ ề
Ông Ngô Văn Toàn, quy n Phó t ng giám đ c ph trách đào t o và h th ng ch t l ng c a Công ty Globalề ổ ố ụ ạ ệ ố ấ ượ ủ
CyberSoft (GCS), cho bi t kho ng 30% nhân s hi n nay GCS liên quan đ n ki m đ nh ph n m m.ế ả ự ệ ở ế ể ị ầ ề
Thông th ng, ch kho ng 15% trong t ng s ng viên d tuy n v t qua các kỳ tuy n d ng nhân s c aườ ỉ ả ổ ố ứ ự ể ượ ể ụ ự ủ
GCS. Th m chí, có nh ng v trí đ c rao tuy n đ n n a năm v n không th tìm đ c ng i thích h p. N uậ ữ ị ượ ể ế ử ẫ ể ượ ườ ợ ế
đi vào nh ng m c đ ki m đ nh cao c p nh b o m t (testing securities) hay đòi h i kinh nghi m… thì càngữ ứ ộ ể ị ấ ư ả ậ ỏ ệ
khó ki m nhân viên.ế
Hi u đúng ngh ki m đ nh ph n m mể ề ể ị ầ ề
Nh ng nhà qu n lý tham d cu c h i th o đ n t các công ty l n trong ngành nh GCS, CSC, TMA, FPT,ữ ả ự ộ ộ ả ế ừ ớ ư
PSD… đ u nh n đ nh r ng ki m đ nh là khâu quan tr ng trong quy trình c a m t doanh nghi p ph n m mề ậ ị ằ ể ị ọ ủ ộ ệ ầ ề
và đòi h i nhân viên ki m đ nh ph i gi i ngh .ỏ ể ị ả ỏ ề
Theo trình bày c a ông Ngô Văn Toàn t i h i th o, ki m đ nh ph n m m g m b n m c: 1. Unit Test (Ki mủ ạ ộ ả ể ị ầ ề ồ ố ứ ể
tra m c đ n v ). 2. Integration Test (Ki m tra tích h p) 3. System Test (Ki m tra m c h th ng). 4.ứ ơ ị ể ợ ể ứ ệ ố
Acceptance Test (Ki m tra ch p nh n s n ph m) và khâu Regression Test (Ki m tra h i quy).ể ấ ậ ả ẩ ể ồ
C b n m c đ này đ u đòi h i nhân viên ki m đ nh ph i th c hi n t m , chính xác và chuyên nghi p. Doả ố ứ ộ ề ỏ ể ị ả ự ệ ỉ ỉ ệ
v y, m t nhân viên ki m đ nh gi i là ng i n m v ng không ch ki n th c l p trình mà còn ki n th c v lĩnhậ ộ ể ị ỏ ườ ắ ữ ỉ ế ứ ậ ế ứ ề
v c (domain knowledge) mà h tham gia. H là ng i quy t đ nh ch t l ng c a s n ph m tr c khi chuy nự ọ ọ ườ ế ị ấ ượ ủ ả ẩ ướ ể
giao cho khách hàng, vì th ph i có nh ng t ch t, k năng và trách nhi m đ c bi t.ế ả ữ ố ấ ỹ ệ ặ ệ
Theo ông Toàn, nh ng nhân viên ki m đ nh xu t s c r t thông th o ngôn ng l p trình, có ki n th c chuyênữ ể ị ấ ắ ấ ạ ữ ậ ế ứ
sâu v lĩnh v c và đ c bi t là gi i trong các bài toán t h p đ đ t nghi v n, ph ng đoán và x lý tình hu ngề ự ặ ệ ỏ ổ ợ ể ặ ấ ỏ ử ố
cho đ n khi s n ph m hoàn thi n.ế ả ẩ ệ
Trong th c t , nhi u ng i không có ki n th c sâu v công ngh thông tin, nh ng chính ki n th c r ng vàự ế ề ườ ế ứ ề ệ ư ế ứ ộ
chuyên sâu v ph m vi h th ng h qu n lý, cách t duy logic đã giúp h tr thành ng i xu t s c “nh sinhề ạ ệ ố ọ ả ư ọ ở ườ ấ ắ ư
ra là đ làm ngh ki m đ nh”.ể ề ể ị
M c dù ki m đ nh ch t l ng là khâu s ng còn c a vi c phát tri n ph n m m nh đã nói trên, tâm lý c aặ ể ị ấ ượ ố ủ ệ ể ầ ề ư ủ
sinh viên ngành công ngh thông tin ch thích tr thành ng i l p trình (developer) hay vi t mã (coder) h n làệ ỉ ở ườ ậ ế ơ
tester v n ch a th thay đ i ngay đ c.ẫ ư ể ổ ượ
Ngh và nghi pề ệ
Tâm lý cho r ng ki m đ nh ph n m m là “ngh c p hai”, “c p th p” cũng tác đ ng tiêu c c đ n vi c đào t oằ ể ị ầ ề ề ấ ấ ấ ộ ự ế ệ ạ
các công ty. Theo ông Toàn, vi c đào t o m t k s ki m đ nh gi i khó h n đào t o m t k s l p trìnhở ệ ạ ộ ỹ ư ể ị ỏ ơ ạ ộ ỹ ư ậ
gi i, vì đ ng c tr thành l p trình viên gi i r t ph bi n trong c ng đ ng công ngh thông tin.ỏ ộ ơ ở ậ ỏ ấ ổ ế ộ ồ ệ
“Đ có th đào t o h thành công, tr c h t t h ph i có ni m đam mê v i công vi c đó”, ông Toàn kh ngể ể ạ ọ ướ ế ự ọ ả ề ớ ệ ẳ
đ nh.ị
Công ty CSC Vietnam - n i có kho ng 25% nhân s làm trong khâu ki m đ nh ph n m m - sinh viên m iỞ ơ ả ự ể ị ầ ề ớ
ra tr ng hay ng i có kinh nghi m khi gia nh p vào công ty cũng ph i qua m t giai đo n đào t o đ h iườ ườ ệ ậ ả ộ ạ ạ ể ộ
nh p v i d án, v i nhóm và môi tr ng công ty vì đ c thù c a m i d án và m i doanh nghi p là khácậ ớ ự ớ ườ ặ ủ ỗ ự ỗ ệ
nhau.
Bà Nguy n Th Huỳnh Mai, Tr ng b ph n Ki m tra ch t l ng c a Công ty CSC Vietnam, cho bi t CSCễ ị ưở ộ ậ ể ấ ượ ủ ế
đào t o nhân viên m i theo các ch ng ch đ giúp t ng cá nhân h th ng hóa ki n th c c a mình, khôngạ ớ ứ ỉ ể ừ ệ ố ế ứ ủ
phân bi t ki m đ nh hay các lĩnh v c khác.ệ ể ị ự
Bà Mai cho r ng, m t nhân viên ki m đ nh ph i đ c trang b ki n th c v h th ng và lĩnh v c liên quanằ ộ ể ị ả ượ ị ế ứ ề ệ ố ự
đ n d án mà h tham gia. Ví d , khi ki m đ nh v h th ng thanh toán ngân hàng, nh t thi t ph i đ cế ự ọ ụ ể ị ề ệ ố ấ ế ả ượ
trang b ki n th c liên quan đ n lĩnh v c này.ị ế ứ ế ự
Xa h n, theo ông Toàn, vì ki m đ nh là m t b ph n đ c l p, n u b ph n này dính li n v i các b ph nơ ể ị ộ ộ ậ ộ ậ ế ộ ậ ề ớ ộ ậ
khác là m t r i ro. Vì th , khung hu n luy n k s b t đ u t khâu tuy n d ng - hu n luy n ki n th c cộ ủ ế ấ ệ ỹ ư ắ ầ ừ ể ụ ấ ệ ế ứ ơ
b n v công vi c và ki n th c chung v công ty - tham gia các d án ph - d án chính th c và các v trí tùyả ề ệ ế ứ ề ự ụ ự ứ ị
vào đ c thù c a m i d án. Th m chí h c n ph i n m v ng cách ng x khi có xung đ t v i ng i qu n lýặ ủ ỗ ự ậ ọ ầ ả ắ ữ ử ử ộ ớ ườ ả
đ i ngũ ki m đ nh.ộ ể ị
Nh ng ch a h t, m t k s mu n tr ng thành luôn ph i có đ nh h ng ngh nghi p, bi t mình là ai, gi vaiư ư ế ộ ỹ ư ố ưở ả ị ướ ề ệ ế ữ
trò gì trong nhóm (team), h ng phát tri n, ngh nghi p t ng lai… “H ch có th làm vi c t t khi c m th yướ ể ề ệ ươ ọ ỉ ể ệ ố ả ấ
ngh c a mình đ c tôn tr ng”, ông Toàn kh ng đ nh.ề ủ ượ ọ ẳ ị
Theo bà Tr n Th M Dung (Công ty PSD) thành công ch đ n khi có gi i pháp h p lý v ngu n nhân l c.ầ ị ỹ ỉ ế ả ợ ề ồ ự
Gi i pháp t i u trong khâu ki m đ nh là làm sao phân công công vi c đúng ng i đ h th hi n cao nh tả ố ư ể ị ệ ườ ể ọ ể ệ ấ
kh năng. V i đ c tr ng c a ngh ki m đ nh ph n m m nh v y, doanh nghi p nên chú tr ng xây d ng m tả ớ ặ ư ủ ề ể ị ầ ề ư ậ ệ ọ ự ộ
đ i ngũ t t v i m t môi tr ng t t, khuy n khích nhân viên t đào t o; y thác công vi c cho nh ng thànhộ ố ớ ộ ườ ố ế ự ạ ủ ệ ữ
viên ti m năng đ tham gia đ c l p vào m t d án và th hi n năng l c c a h . Đi u này giúp h phát huyề ể ộ ậ ộ ự ể ệ ự ủ ọ ề ọ
năng l c đ làm t t d án, gi m chi phí và r i ro.ự ể ố ự ả ủ
V n có kinh nghi m nhi u năm v ki m đ nh ph n m m, bà Võ Ph ng Tâm, Tr ng b ph n T v n côngố ệ ề ề ể ị ầ ề ươ ưở ộ ậ ư ấ
ngh thông tin c a TÜV Rheinland Vietnam, cho r ng m t công ty đ u t t t cho khâu ch t l ng luôn nh mệ ủ ằ ộ ầ ư ố ấ ượ ắ
đ n vi c đi u hành và qu n tr khâu ki m đ nh, xác đ nh v trí, vai trò c a nó trong quy trình phát tri n ph nế ệ ề ả ị ể ị ị ị ủ ể ầ
m m.ề
Bà Tâm chia s kinh nghi m: m t nhà qu n lý gi i luôn có m t k ho ch khoa h c cho d án, xác đ nh ph mẻ ệ ộ ả ỏ ộ ế ạ ọ ự ị ạ
vi c n ki m tra c a ph n m m đ ho ch đ nh kh i l ng công vi c, th i gian và đ i ngũ; r i ph i xác đ nhầ ể ủ ầ ề ể ạ ị ố ượ ệ ờ ộ ồ ả ị
môi tr ng ki m đ nh đ không đi ra kh i ph m vi nh m b o đ m ch t l ng và th i gian; tính toán khi nàoườ ể ị ể ỏ ạ ằ ả ả ấ ượ ờ
công vi c đ c xem là thành công, nh ng tiêu chí gì bu c ph i ng ng công đo n ki m đ nh.ệ ượ ữ ộ ả ừ ạ ể ị
“Đ thành công, b t c nhà qu n lý nào cũng c n đ i ngũ có ki n th c chuyên môn k thu t và nhi u y u tể ấ ứ ả ầ ộ ế ứ ỹ ậ ề ế ố
c ng h ng. Đi u này gi i thích vì sao ki m đ nh đóng vai trò quan tr ng trong quy trình đó”, bà Tâm nói.ộ ưở ề ả ể ị ọ
Khó nh ng có ti m năngư ề
Theo các doanh nghi p, ngành công nghi p ph n m m, dù s n xu t hay gia công đ u không th tách r iệ ệ ầ ề ả ấ ề ể ờ
kh i khâu ki m đ nh, vì đó là khâu tích h p trong quy trình. Ngoài ra nó còn là m t ngành gia công đ c l p,ỏ ể ị ợ ộ ộ ậ
t o nên m t ngu n doanh thu l n khi mà các hãng ch thuê đ i tác gia công th c hi n công vi c ki m đ nhạ ộ ồ ớ ỉ ố ự ệ ệ ể ị
cho mình.
Nh ng đi u khó khăn c a ho t đ ng ki m đ nh ph n m m Vi t Nam là hi n t i v n ch a có m t ch ngư ề ủ ạ ộ ể ị ầ ề ệ ệ ạ ẫ ư ộ ươ
trình đào t o chuyên sâu v ngành này, trong khi đây l i là m t ngành khá m i m , đ phát tri n c n ph i cóạ ề ạ ộ ớ ẻ ể ể ầ ả
trang b nh ng k năng chuyên sâu. Mu n thi t l p b ph n ki m đ nh các công ty ph i t đào t o nh ngị ữ ỹ ố ế ậ ộ ậ ể ị ả ự ạ ư
không ph i công ty nào cũng có đ kh năng t ch c chuyên nghi p.ả ủ ả ổ ứ ệ
Theo m t chuyên gia v ki m đ nh ph n m m, ông Nguy n Qu c Hùng, Giám đ c đi u hành LogiGear, m tộ ề ể ị ầ ề ễ ố ố ề ộ
công ty M chuyên v ki m đ nh ph n m m t i Vi t Nam, đây là ngh còn r t m i không ch Vi t Nam màỹ ề ể ị ầ ề ạ ệ ề ấ ớ ỉ ở ệ
c nhi u n c trên th gi i. Yêu c u quan tr ng - không ch c a riêng ngành này mà là yêu c u chung c aả ở ề ướ ế ớ ầ ọ ỉ ủ ầ ủ
r t nhi u ngành khác - là n m v ng k thu t và các ki n th c t ng quát.ấ ề ắ ữ ỹ ậ ế ứ ổ
Ngành này cũng đòi h i l c l ng nhân s cao, trình đ chuyên môn, óc sáng t o, và c trình đ ti ng Anhỏ ự ượ ự ộ ạ ả ộ ế
đ ti p c n ki n th c m i c a th gi i. “Theo tôi, k s ki m đ nh ph n m m cũng gi ng nh bác sĩ ch nể ế ậ ế ứ ớ ủ ế ớ ỹ ư ể ị ầ ề ố ư ẩ
b nh, ph i n m v ng ki n th c m i có th ch n đoán chính xác,” theo ông Hùng.ệ ả ắ ữ ế ứ ớ ể ẩ
T i Vi t Nam, lâu nay k năng c a nhân l c ki m đ nh ph n m m ch a đ c chú tr ng, đó là lý do làm choạ ệ ỹ ủ ự ể ị ầ ề ư ượ ọ
đ i ngũ này còn h n ch v s l ng. Nh ng theo ông Hùng, l i th c a ngành này là nhân viên ki m đ nhộ ạ ế ề ố ượ ư ợ ế ủ ể ị
không nh t thi t ph i gi i h n trong ngành ph n m m, h có th có các ki n th c khác trong ngành côngấ ế ả ớ ạ ầ ề ọ ể ế ứ
ngh thông tin, vi n thông, kinh t … Chính vì l đó mà kh năng tìm ki m nhân l c đáp ng cho nhu c u nàyệ ễ ế ẽ ả ế ự ứ ầ
không ph i là quá khó khăn.ả
Theo Th i báo Vi tính Sài Gònờ
Ki m đ nhể ị ph n m mầ ề (Software Testing) là m t lĩnh v c m i Vi t Nam. K s ph n m m Vi t Namộ ự ớ ở ệ ỷ ư ầ ề ệ
có tài, r t chăm h c h i và có nhi u ý chí c u ti n. Tuy nhiên, k s chúng ta ch a đ c trang b đ y đấ ọ ỏ ề ầ ế ỷ ư ư ượ ị ầ ủ
ki n th c v ki m đ nh ph n m m nên không đ kh năng đ th c hi n các công vi c liên quan đ nế ứ ề ể ị ầ ề ủ ả ể ự ệ ệ ế
ki m đ nh ph n m m.ể ị ầ ề
Hi n nay nhu c u tuy n d ng nhân viên ki m đ nh ph n m m (SQA Engineer) là r t l n. Các công tyệ ầ ể ụ ể ị ầ ề ấ ớ phát
tri nểph n m m l n nh Global Cybersoft, PSV, TMA, PSD…etc luôn r t khác k s ki m đ nh ph nầ ề ớ ư ấ ỷ ư ể ị ầ
m m có kinh nghi m. Tuy nhiên, các công ty này không th ho c tuy n đ c r t ít nhân viên ki m đ nhề ệ ể ặ ể ượ ấ ể ị
ph n m m v a ý.ầ ề ừ
Đ góp ph n nâng cao ki n th c v ki m đ nh ph n m m cho các k s Vi t Nam, chúng tôi, các chuyênể ầ ể ứ ề ể ị ầ ề ỷ ư ệ
gia ki m đ nh ph n m m (Senior SQA Engineers) có h n 5 năm kinh nghi m hi n đang công tác t i cácể ị ầ ề ơ ệ ệ ạ
công ty phát tri n ph n m m l n t i thành ph H Chí Minh ti n hành m các l p v ki m đ nh ph nề ầ ề ớ ạ ố ồ ế ở ớ ề ể ị ầ
m m nh sau:ề ư
1. L p A:ớ
• Gi i thi u v ki m đ nh ph n m m.ớ ệ ề ể ị ầ ề
• Black box testing, white box testing, và grey box testing.
• Ph ng pháp thi t k các tr ng h p ki m đ nh (test cases) cho black box testing và white box testing.ươ ế ế ườ ợ ể ị
• Ph ng pháp & k thu t báo cáo các tr ng h p x y ra l i (Report bugs/defects).ươ ỷ ậ ườ ợ ả ỗ
• L p k ho ch ki m đ nh ph n m m (Test Planning).ậ ế ạ ể ị ầ ề
2. L p B:ớ
• Gi i thi u v Automation Testing.ớ ệ ề
• Ph ng pháp và k thu t ti n hành Automation Testing.ươ ỷ ậ ế
• S d ng Tool QuickTest Pro.ử ụ
3. L p C:ớ
• Gi i thi u v Performance Testing.ớ ệ ề
• Ti p c n và các k thu t v Performance Testing.ế ậ ỷ ậ ề
• S d ng tool LoadRunner.ử ụ
M i chi ti t xin lien h :ọ ế ệ
Cô Y n Nhi.ế
Mobile : 0903773726
Email : digicomvn@gmail.com
Kinh nghiệm/Kỹ năng chi tiết:
- Tốt nghiệp đại học, cao đẳng chuyên ngành công nghệ thông tin, ngoại ngữ.
- Có kỹ năng đọc hiểu, viết tài liệu tiếng Anh tốt.
- Có hiểu biết về hệ thống quản lý chất lượng, quy trình phát triển phần mềm. Ưu tiên các ứng viên có kinh nghiệm
về ISO 9001:2000, CMMI; tham gia các dự án phần mềm > 300 man.day với khách hàng nước ngoài.
- Sử dụng tốt các ứng dụng văn phòng (Word, Excel, PowerPoint).
- Cẩn thận, nghiêm túc, nhiệt tình, chủ động trong công việc; có khả năng giao tiếp tốt