Kiến thức ôn thi tốt nghiệp vật lý 12_04
lượt xem 22
download
Tham khảo tài liệu 'kiến thức ôn thi tốt nghiệp vật lý 12_04', tài liệu phổ thông, ôn thi đh-cđ phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Kiến thức ôn thi tốt nghiệp vật lý 12_04
- ---------- CTHEPHYSICS Kiến thức giáo khoa Vật Lý 12 M I b. Phương trình động lực học vật rắn quay : F (với là gia tốc góc của vật rắn. ; I là mômen quán tính của vật rắn đối với trục quay.) *. Mômen quán tính đối với trục quay đi qua khối tâm G của vật rắn. 1 ml 2 • Vành tròn bán kính R (hình trụ tròn rỗng):I = mR2 • Thước dẹp: I 12 1 2 2 2 • Đĩa tròn đặc, mỏng (hình trụ tròn đặc): I mR • Khối cầu đặc: I mR 2 5 2 *. Mômen quán tính của vật rắn đối với trục quay : I I G md ( với d là khoảng cách giữa khối tâm G và trục quay ) 5/ ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN MÔMEN ĐỘNG LƯỢNG. L I. , ( Đơn vị kg.m2/s ) a. Mômen động lượng • I không đổi vật quay đều ( 0) hoặc đứng yên ( = 0) b. Định luật bảo toàn Mômen động lượng • Nếu hệ chỉ có 1 vật : I1.1 I2 .2 M 0 L const • Nếu hệ gồm 2 vật : I1.1 I2 .2 I '1 . '1 I '2 . '2 = hsố F M 0 L2 L1 M F .t c. Lưu ý F 6/ ĐỘNG NĂNG CỦA VẬT RẮN b. Định lý động năng 12 I (J) a. Động năng quay: Wđ = 1212 2 A ngl Wd I2 I1 M. + ω (rad/s): tốc độ góc của vật rắn 2 2 + I: momen quán tính của vật rắn . + M: momen ngoại lực t/dụng lên vật rắn + φ: Góc quay của vật rắn 7/ TẦN SỐ GÓC VÀ CHU KÌ DAO ĐỘNG BÉ CỦA CON LẮC VẬT LÝ: mg.d I = (với d là k/cách giữa khối tâm G và trục quay ) • T= 2π • I mg.d Chöông 2: DAO ĐỘNG CƠ HỌC 1/ CON LẮC LÒ XO • Taàn soá goùc: ω =√K/ •Li ñoä: x(t)= A.cos(ωt + φ ) •Vaän toác: v(t)=– ωA.sin(ωt + + A= |xmax| : Bieân ñoä m φ) |Vmax|= ωA (cm/s) • Chu kì : T = 2π/ ω (cm) • Gia toác: a(t)= – ω2.x(t) • Taàn soá: f= 1/T = + (ωt + φ ): Pha dao |amax|= ω2.A (cm/s2) ñoäng N/Δt ω = 2 πf + φ : Pha ban ñaàu •. Löu yù: + Chieàu daøi quyõ ñaïo = 2.A. + Löïc hoài phuïc: (hôïp löïc gaây dññh): F= m| a| = K| x| Fmax = KA ( vôùi K = mω2 (N/m)) 2 A2 = x2 + V V = ω A2 x 2 + Heä thöùc giöõa x,v, ω , A : 2 Theá naêng ñaøn hoài Ñoäng naêng Cô naêng DÑÑH • Wt = ½ Kx2 (J ) 2 • Wñ = ½ mv (J ) • W = Wt + Wñ (J ) W= Wtmax = ½ KA2 + Goác theá naêng laø + m (kg) Khoái löôïng con VTCB laéc W= Wñmax= ½ mω2A2 + K (N/m) ñoä cöùng loø + v= –Aω.Sin(ωt + φ) + A (m) bieân ñoä dao xo (m/s) ñoäng + x= A.Cos(ωt + φ) + K = m.ω2 + ω (rad/s) taàn soá goùc (m) • Wñ= ½ KA2.Sin 2 (ωt + φ) • Wt= ½ KA2.Cos2 (ωt + φ) Trang 35/28
- ---------- CTHEPHYSICS Kiến thức giáo khoa Vật Lý 12 * Con lắc lò xo treo thẳng đứng Độ biến dạng của lò xo Chiều dài lò xo khi con lắc dao động • Khi vật ở vị trí cân bằng. • Khi vật ở vị trí có li độ x P = F0d mg = k.Δl 0 l = l 0 + Δl = l 0 + Δl 0 + x l max= l 0 + Δl 0 + A Δl 0 = mg/k l min= l 0 + Δl 0 – A • Khi vật ở vị trí có li độ x (với l0 là chiều dài tự nhiên của lò xo) Δl = Δl 0 + x Ñoä lôùn löïc ñaøn hoài • Fñ= K.|Δℓ| vôùi K (N/m) vaø Δℓ= ℓ – ℓ0 ñoä bieán daïng • Ñoä lôùn löïc ñaøn hoài khi vaät ôûù li ñoä x Fñ= K.|Δℓ0 + x | (neáu truïc ox höôùng xuoáng) Fñ= K.|Δℓ0 – x | (neáu truïc ox höôùng leân) Giaù trò cöïc ñaïi • Fñmax = K.(Δℓ0 + A) Khi A Δℓ0 Giaù trò cöïc tieåu • Fñmin = 0 • Fñmin = K(Δℓ0 – A) Khi A < Δℓ0 Chú ý: Nếu trục ox thẳng đứng hướng lên thì: • Độ biến dạng: Δl = Δl 0 – x • Chiều dài lò xo: l = l 0 + Δl = l 0 + Δl 0 – x • Kssong = K1 + K2 • Kn tiếp = K1 .K2/ K1 + K2 • Lò xo có chiều dài ℓ , suất đàn hồi E, tiết diện S thì độ cứng của nó: K= ES/ℓ 2/ CON LẮC ĐƠN *Chu kì, li độ, vận tốc khi dao động điều hòa (góc lệch α0 100): • Li độ cong: St = S0cos(ωt + φ) g • Tần số góc: ( S0 = lα0: biên độ; α0: góc lệch cực đại) l • vận tốc: vt = –ωS0sin(ωt + φ) l ( với v max = ωS0 = ωlα0 = α 0 gl ) T 2 • Chu kì: g • Li độ góc: αt = α0cos(ωt + φ) 1 1 m2S2 mgl 2 *. Cơ năng dao động điều hòa: W = Wđ + Wt = 0 0 2 2 1 mv2 Wđ • Động năng: 2 1 1g 1 Wt m2S2 m (l) 2 mgl 2 • Thế năng trọng trường: 2 2l 2 mv 2 T mg.cos = mg(3.cosα – 2.cosα0) *. Lực căng dây treo. l ( khi vật qua vị trí cân bằng α = 0.) • giá trị cực đại: Tmax = mg(3 – 2.cosα0); ( khi vật tới vị trí biên α = α0 ) • giá trị cực tiểu: Tmin = mg.cosα0 ; • Vận tốc của vật ( tại điểm có độ cao h) : v 2gl (cos cos 0 ) v = ω S0 S2 2 • Khi góc lệch α0 100 h *. Sự thay đổi chu kì theo độ cao h: Th = T ( 1 + ) , ( với R= 6400 Km ) R 1 0 *. Sự thay đổi chu kì theo nhiệt độ: T2 = T1 ( 1 + .t ) , ( với Δt0= t2 – t1) 2 *. Sự thay đổi chu kì con lắc đơn khi có thêm ngoại lực f tác dụng. ' f g , (với g g gia tốc trọng lực hiệu dụng ) T’= T m g' • Khi f hướng xuống g’ = g + f /m . • Khi f hướng lên g’ = g - f /m . 2 2 • Khi f có phương ngang g’ = g ( f / m) Trang 36/28
- ---------- CTHEPHYSICS Kiến thức giáo khoa Vật Lý 12 3/. TỔNG HỢP DAO ĐỘNG ĐIỀU HÒA *. Biên độ dao động tổng hợp *. Pha ban đầu của dao động tổng hợp A 1sin 1 A 2 sin 2 2 2 • A= A A 2.A1 .A 2 .cosΔ = tan α • tan φ = 1 2 A 1cos1 A 2 cos 2 ( với Δ φ = φ1 – φ2 độ lệch pha ) • Δ φ = 0 ( cùng pha ) A= A1 + A2. •φ=α , nếu mẫu số có giá trị dương • Δ φ = π ( ngược pha) A= |A1 - A2|. • φ = α π , nếu mẫu số có giá trị âm Chöông 3: SÓNG CƠ HỌC 1/ PHƯƠNG TRÌNH TRUYỀN SÓNG a. Bước sóng: λ = v.T = v/f (Với v là tốc độ truyền sóng , tốc độ truyền pha dao động). 2 . x t x ) = A cos 2( ) b. Phương trình truyền sóng: u = A cos(ω t - T 3. Độ lệch pha giữa hai điểm A, B trên cùng phương truyền sóng 2d (với d là khoảng cách giữa hai điểm.A, B ) , 2/ SÓNG DỪNG Hai đầu dây là 2 nút Một đầu dây là nút, đầu kia là bụng λ/2 λ/4 A● ● B A B λ/2 • uB phản xạ = - uB tới • uB phản xạ = uB tới • Chiều dài sợi dây khi có sóng dừng • Chiều dài sợi dây khi có sóng dừng ( k: Z số bó sóng ) ( k: Z số bó sóng ) l k l k 2 24 • Số điểm nút trên dây: Nnút = k + 1 • Số điểm nút trên dây: Nnút = k + 1 • Số điểm bụng trên dây: Nbụng = k. • Số điểm bụng trên dây: Nbụng = k.+ 1 3/ GIAO THOA SÓNG 2 nguồn kết hợp A, B cùng pha 2 nguồn kết hợp A, B ngược pha • Độ lệch pha của 2 sóng thành phần tại cùng • Độ lệch pha của 2 sóng thành phần tại 1 điểm cùng 1 điểm 2 d 2 d1 2 d 2 d1 • Số dãy cực đại trên đoạn nối 2 nguồn • Số dãy cực đại trên đoạn nối 2 nguồn AB AB AB 1 AB
- ---------- CTHEPHYSICS Kiến thức giáo khoa Vật Lý 12 4/ SÓNG ÂM - Laø soùng cô hoïc doïc coù taàn soá : 16Hz f 20.000Hz a. Soùng aâm trong * Cöôøng ñoä aâm : ñôn vò (W/m2) P P ; (d= khoaûng caùch töø nguoàn aâm ñeán ñieåm khaûo saùt) I= khoâng khí S 4d 2 * Möùc cöôøng ñoä aâm : ñôn vò ñeà xi Ben (dB) L= 10.ℓg I ( I0=10-12 dB laø cöôøng ñoä aâm chuaån) I0 *.Nguoàn aâm ñöùng yeân, maùy thu laïi gaàn *.Nguoàn aâm laïi gaàn, maùy thu ñöùng yeân V V0 f S (V0 toác ñoä maùy thu) f V f (VS toác ñoä nguoàn V f S V VS aâm) *.Nguoàn aâm ñöùng yeân, maùy thu ra xa *.Nguoàn aâm ñi xa, maùy thu ñöùng yeân V V0 f S (V0 toác ñoä maùy thu) f V f (VS toác ñoä nguoàn V f S V VS aâm) *.Taàn soá coäng höôûng(ñeå coù soùng döøng) *.Taàn soá coäng höôûng(ñeå coù soùng c.Nguoàn cuûa daây ñaøn, cuûa oáng saùo 2 ñaàu hôû. döøng) cuûa oáng saùo 1 ñaàu kín, 1 nhaïc aâm ñaàu hôû. n.V ( vôùi n= 1,2,3,4,..… ) f m.V 2 . ( vôùi n= 1,,3,5,7,… ) f 4 . Chöông 4: DAO ĐỘNG ĐIỆN TỪ & SÓNG ĐIỆN TỪ 1/ Tần số góc riêng, chu kì, tần số dao động riêng: 1 1 • T 2 LC (s) • •f (rad/s) (Hz) 2 2 LC LC q2 2 CU 2 LI0 2/ Năng lượng mạch dao động: W = Wđt + Wtt = 0 = 0 = 2C 2 2 1 • Năng lượng điện trường: Wđt = C.u 2 , với q = C.u = q0cos(ωt +φ), q0 = CU0. 2 12 , với i = – I0sin(ωt +φ), I0 = q0. Wtt = Li • Năng lượng từ trường: 2 4/ Góc xoay tụ điện khi điều 5/ Góc xoay tụ điện khi điều 3/ Bước sóng điện từ mạch chỉnh từ giá trị Cmax về C: chỉnh từ giá trị Cmin về C: LC chọn được: C MAX C C C min LC λ= 6π.108 α α MAX α α MAX C MAX C min C MAX C min Chöông 5: DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 1/ BIỂU THỨC DĐĐH, TỔNG TRỞ, ĐỘ LỆCH PHA a. Biểu thức hiệu điện thế xoay chiều: b. Biểu thức cường độ dòng điện: u(t) = U0cos(ωt + φu) i(t) = I0cos(ωt + φi ) + u(t): hiệu điện thế tức thời (V) + i(t): cường độ dòng điện tức thời (A) + U0: hiệu điện thế cực đại (V) + I0: cường độ dòng điện cực đại (A) + φu: pha ban đầu của hiệu điện thế. + φi: pha ban đầu của cường độ dòng điện. c. Các giá trị hiệu dụng: U I • Hiệu điện thế hiệu dụng: U 0 • Cường độ dòng điện hiệu dụng: I 0 2 2 Z R 2 + (Z L ZC ) 2 , ( đơn vị (Ω).) d. Tổng trở của mạch điện: • ZL = ωL (Ω) cảm kháng, L (H) hệ số tự cảm của ống dây. • ZC = 1/Cω (Ω) dung kháng, C (F) điện dung của tụ điện. Trang 38/28
- ---------- CTHEPHYSICS Kiến thức giáo khoa Vật Lý 12 e. Giãn đồ véc tơ quay: (ZL > ZC) (ZL < ZC) ZL Z C f. Độ lệch pha giữa HĐT và CĐDĐ: tg , (với: φ = φu – φi ) R • ZL > ZC: hiệu điện thế u(t) sớm pha so với cường độ dòng điện i(t). • ZL < ZC: hiệu điện thế u(t) trễ pha so với cường độ dòng điện i(t). • ZL = ZC: hiệu điện thế u(t) cùng pha với cường độ dòng điện i(t). uR(t) cùng pha CĐDĐ i(t). • Đoạn mạch chỉ có điện trở thuần: φ = 0 • Đoạn mạch chỉ có cuộn cảm thuần: φ = π/2 uL(t) sớm pha CĐDĐ i(t) góc π/2. uC(t) trễ pha CĐDĐ i(t) góc π/2. • Đoạn mạch chỉ có tụ điện: φ = - π/2 U = I.Z hay U0 = I0.Z g. Định luật ôm: • Đoạn mạch chỉ có điện trở thuần: UR= I.R • Đoạn mạch chỉ có cuộn cảm thuần: UL= I.ZL • Đoạn mạch chỉ có tụ điện: UC = I.ZC h. Lưu ý: • Cường độ dòng điện tức thời: iR(t) = iL(t) = iC(t) = i(t) • Tại thời điểm t uAB(t) = uR(t) + uL(t) + uC(t), còn UAB = U 2 (U L U C ) 2 R • Cuộn dây có điện trở r ≠ 0 thì coi cuộn dây trên tương đương. 1 • Hiện tượng cộng hưởng điện: ZL = ZC hay LC 2/ CÔNG SUẤT CỦA DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU a. Công suất của dòng điện xoay chiều :: P = UIcosφ b. Công suất của mạch điện xoay chiều R, L, C: 2 R UR U .R P = I2R = 2 • Hệ số công suất: cosφ = = R (Z L Z C ) 2 U Z • Nếu điều chỉnh L,C,f, để mạch tiêu thụ công suất cực đại thì ta luôn có: 1 + ZL = ZC hay LC + Tổng trở Z= R , hay hiệu điện thế hai đầu mạch U= UR U2 + Công suất cực đại của mạch PMAX= R td • Nếu điều chỉnh Rtđ để mạch tiêu thụ công suất cực đại thì ta luôn có: + R= | ZL - ZC | 2 , hay hiệu điện thế hai đầu mạch U= UR 2 + Tổng trở Z= R U2 U2 + Công suất cực đại của mạch PMAX= = 2.R td 2. Z L Z C • Nếu mạch điện có điện trở R và cuộn dây có điện trở hoạt động r thì khi điều chỉnh R để công suất tiêu thụ trên R cực đại, ta luôn có r 2 (Z L Z C ) 2 + R= U2 U2 + Công suất cực đại trên R khi đó PRmax = = 2.R td 2.R r Trang 39/28
- ---------- CTHEPHYSICS Kiến thức giáo khoa Vật Lý 12 3/ CÁC LOẠI MÁY ĐIỆN I. Maùy phaùt ñieän xoay chieàu: 2. Máy biến thế a. Bieåu thöùo SÑÑ caûm öùng: e(t)= E0cos(ωt + a. các công thức biến ổi N (Boû qua ñieän trôû • E1 U φ e) 1 1 caùc cuoän •• E0= N.B.S.ω= N. 0ω: SÑÑ cöïc ñaïi (V) E2 U 2 N 2 dây •• 0= B.S: Töø thoâng cöïc ñaïi qua 1voøng • Boû qua moïi h/phí ñieän naêng thì: P1= P2 (Wb) + U1I1,cosφ1 = U2I2,cosφ2 b. Chuù yù: Goïi n (voøng/s) laø toác ñoä quay roâto + Neáu d.ñieän vaø HÑTcuøng pha: U1I1= vaø p laø soá caëp cöïc töø. U2I2 • • Maùy coù Roâto laø phaàn caûm thì : f= n.p b. Truyền tải iện năng. • • Maùy co ù Roâto laø phaàn öùng thì : f = n • Coâng suaát hao phí treân daây taûi ñieän: c. Máy phát iện xoay chiều 3 pha P 2 .R • Caùch maéc hình sao: Ud= 3 Up; Id= Ip 2 ΔP= I .R 2 ( P,U: laø • Caùch maéc hình Δ: Ud= Up; Id= 3 .Ip U .Cos 2 • Neáu 3taûi tieâu thuï ñoái xöùng nhau thì: coâng suaát vaø HÑT ôû traïm phaùt) ( P= 3UpIp,cosφ vaø Itrung hoaø = 0 ) Chöông 6: TÍNH CHẤT SÓNG CỦA ÁNH SÁNG 1/ TÁN SẮC ÁNH SÁNG QUA LĂNG KÍNH * Lăng kính có góc chiết quang A 100 * Lăng kính có góc chiết quang A> 100 • Góc lệch của từng tia đơn sắc : D= (n -1)A • Góc lệch của từng tia đơn sắc : D= i1 –i2 – • Góc lệch giữa tia đơn sắc tím và đơn sắc đỏ A • khi tia tới vuông góc với mặt bên của lăng : ΔD= (nt – nđ)A kính ( i1= 0 ) thì góc lệch giữa tia đơn sắc • Khoảng cách giữa tia đơn sắc tím và đỏ trên tím và đơn sắc đỏ : màn đặt song song với phân giác của góc A: ΔD= Dt – Dđ= i2t – i2đ TĐ= ℓ (nt – nđ)A (ℓ khoảng cách) ( Với sini2t= nt sinA; sini2đ= nđ sinA ) 2/ GIAO THOA AÙNH SAÙNG BAÈNG KHE YOUNG a. VÒ TRÍ VAÂN SAÙNG – VAÂN TOÁI – KHOAÛNG VAÂN: Khoaûng vaân Vò trí vaân saùng Vò trí vaân toái 1 D D λ = k.i ; vôùi k Z i= ; xS k )i vôùi k Z xt = (k + a a 2 k = 0 x = 0, vaân saùng TT c k = 0; -1vaân toái thöù vôùi = taïi O nhaát f k = l; 2… vaân saùng baäc 1, k = 1; -2 vaân toái thöù 2 a: Khoaûng caùch giöõa 2 baäc 2. khe D: Khoaûng caùch khe- maøn Böôùc soùng aùnh saùng khi truyeàn trong moâi tröôøng coù chieát suaát n laø λ c (c =3.108 m/s) ) ( laø böôùc soùng aùnh saùng trong khoâng khí, n = n= n v b. SOÁ VAÂN SAÙNG - SOÁ VAÂN TOÁI: *. Soá vaân ñeám ñöôïc treân caû maøn quan saùt: *. Soá vaân GT treân ñoaïn MN cuûa maøn Goïi ℓ laø beà roäng tröôøng gi/thoa treân maøn + Soá vaân saùng treân ñoaïn MN thoûa maõn: Soá khoaûng vaân GT treân ½ maøn laø: ℓ/ 2i. XN k.i XM vôùi k Z ( vôùi 0 b < 1) Ñaët = k+b mỗi giá trị k tìm ược là 1 vân sáng 2i + Soá vaân tối treân ñoaïn MN thoûa maõn: + Soá vaân saùng: Ns = (2k+ 1). XN (k.+ 0,5)i XM vôùi k + Soá vaân toái: Nt= 2k +2 ;Neáu 0,5 b < 1 Z Nt = 2k ; Neáu 0 b < mỗi giá trị k tìm ược là 1 vân tối 0,5. *. Khoaûng caùch giöõa hai vaân giao thoa coù vò trí x1 vaø x2 treân maøn: Tröông hôïp hai vaân ôû cuøng phía vaân saùng trung tâm (TT): x = |x1| - |x2| x = |x1| + |x2| Tröông hôïp hai vaân ôû khaùc phía vaân saùng trung tâm TT: Trang 40/28
- ---------- CTHEPHYSICS Kiến thức giáo khoa Vật Lý 12 c. SÖÏ TRUØNG VAÂN GIAO THOA- MAØU CUÛA AÙNH SAÙNG ÑÔN SAÉC. *. Beà roäng quang phoå cuûa aùnh saùng traéng baäc k x = xkÑ - xkT = k. (iÑ - iT) xkÑ :Vò trí vaân ñoû baäc k. xkT : Vò trí vaân tím baäc k *. Ñieàu kieän ñeå coù söï truøng vaân laø toïa ñoä cuûa caùc vaân ñoù phaûi baèng nhau . + Vaân saùng baäc k1 cuûa λ 1 truøng vôùi vaân saùng baäc k2 cuûa λ 2 laø: Xsλ 2k2 = Xsλ 1k1. K1λ1= K2λ2 + Khi giao thoa vôùi aùnh saùng traéng Taïi XM coù vaân saùng cuûa caùc ñôn saéc λ thì: Taïi XM coù vaân toái cuûa caùc ñôn saéc a. x M λ thì: ( k 0 ,5 ). D k .D . a .x M x M a k .D 0 ,38 m 0 ,75 m 0 ,38 m 0 , 75 m k 0 ,1, 2 ,.. k 0 ,1, 2 ,... AStrắng: 0,38m 0,50m 0,575 Vuøng maøu luïc: 0,75 m. m. 0,64m Vuøng maøu chaøm: 0,45m 0,51 Vuøng maøu ñoû : 0,75 m. m. 0,59m 0,43m 0,46 Vuøng da cam : Vuøng maøu lam : 0,65 m. m. 0,57m 0,38m 0,44 Vuøng maøu vaøng: Vuøng maøu tím: 0,60 m. m. Chöông 7: LÖÔÏNG TÖÛ AÙNH SAÙNG 1/. CAÙC ÑÒNH LUAÄT QUANG ÑIEÄN a. Coâng thoaùt A e. Coâng suaát böùc xaï cuûa nguoàn saùng. P = nP ε hc (giôùi haïn quang ñieän 0 .) A= ( nP laø soá Ephoâtoân as böùc xạ / 1s). 0 f. Cöôøng ñoä doøng quang ñieän baõo hoøa. b. Naêng löôïng phoâ toân: Ibh = ne.e hc (ne laø soá electron quang ñieän tôùi anoât/ 1s) ε = hf = g. Hieäu suaát löôïng töû . ne I bh .ε c. Hieäu ñieän theá haõm Uh: H= = . 1 n p P.e mv20max. = e .Uh E0ñmax.= 2 h. Ñieän theá cöïc ñaïi Vmax vật coâ laäp coù d. Coâng thöùc Anhxtanh. ược trong hiện tượng quang iện 1 1 mv02max= A + E0ñmax mv02max = E0ñmax. ε=A+ eVmax = 2 2 h = 6,625.10-34 (J.s) haèng soá Plaêng. k. Chuù yù: 1eV = 1,6.10 -19 J. me= 9,1.10 -31 kg. ; 1e = 1,6.10 -19C UAK -Uh Ñieàu kieän ñeå trieät tieâu doøng quang ñieän laø: Ñoäng naêng lôùn nhaát cuûa electron khi tôùi Anoât: Eñmax = E0ñmax + eUAK hc Böôùc soùng ngaén nhaát cuûa tia x maø oáng Rôn-ghen phaùt ñöôïc: = e.UAK λ min Trang 41/28
- ---------- CTHEPHYSICS Kiến thức giáo khoa Vật Lý 12 2/. CHUYEÅN ÑOÄNG CUÛA e QUANG ÑIEÄN TRONG E B a. Khi e quang điện bay trong điện trường b. Khi e quang điện bay trong từ trường Lực điện trường tác dụng lên e: FE= e.E Lực Lorenxơ t/d lên e: FL= eB.v0max.sinα Quảng đường bay xa nhất của e trong ECản Nếu v omax B thì quỹ đạo e là tròn 2 mv omax mv omax εA 1 2 Rmax= mv 0max e.E.Smax S max eB.v0max = e.B R max 2 e.E c. Khi e quang điện bay theo phương ngang trong miền có cả điện trường và từ trưòng, để e không bị lệch khỏi phương ban đầu thì FE= FL E = B.vomax 3/. THUYEÁT BO VAØ QUANG PHOÅ VAÏCH CUÛA HIÑROÂ a. Baùn kính quyõ ñaïo döøng cuûa e. rn = n2.r ,(vôùi r0= 5,3.10-11 (m) vaø n= 1;2;3;….) b. Naêng löôïng cuûa phoâtoân maø nguyeân töû Hiñroâ phaùt xaï hay haáp thuï khi e chuyeån quyõ ñaïo döøng. ε = hf = Ecao - Ethaáp , c . Chú ý: Vaän toác cuûa e khi chuyeån ñoäng treân caùc quyõ ñaïo döøng. k.e2 e k (vôùi rn laø baùn kính quyõ ñaïo döøng vaø k= 9.109 (Nm2/C2) v = ; rn .m n r0 .m Trong dãy Lay-man: electron nhảy từ quỹ đạo bên ngoài về quỹ K (E1) Trong dãy Ban - me: electron nhảy từ quỹ đạo bên ngoài về quỹ L (E2). + Từ M L : vạch đỏ Hα + Từ N L : vạch lam Hβ + Từ O L : vạch chàm Hγ + Từ P L : vạch tím Hδ Trong dãy Pa - sen: electron nhảy từ quỹ đạo bên ngoài về quỹ M (E3) Năng lượng nguyên tử Hyđrô ở 13,6 trạng thái dừng: E n (eV) ; n2 ( với n = 1, 2, 3 . . . ứng với quỹ đạo K, L, M,. . . ) E EN R R 13,6(eV ) 1 = 1,0948.107m-1) M = 2 2 .(với R= Bước sóng: mn hc h.c n m Khi ngguyeen tử Hyđrô ở trạng thái dung có số lượng tử n thì số bức xạ khả dĩ có thể phát ra là Chöông 8: THUYẾT TƯƠNG ĐỐI HẸP v2 , ( với c= 3.108 m/s) Sự co lại của chiều dài: ℓ = ℓ0 1 c2 Δt 0 Sự chậm lại của đồng hồ chuyển động: Δt = v2 1 c2 m0 Khối lượng tương đối tính: m = v2 1 c2 m 0 .c 2 Hệ thức Anhxtanh giữa năng lượng và khối lượng: E = mc2 = v2 1 c2 Động năng của vật có khối lượng nghỉ m0 chuyển động với vận tốc v: Wđ = mc2 – m0c2 Trang 42/28
- ---------- CTHEPHYSICS Kiến thức giáo khoa Vật Lý 12 Chöông 9: VẬT LÝ HẠT NHÂN NGUYÊN TỬ 1/ NAÊNG LÖÔÏNG LIEÂN KEÁT: A Caáu taïo haït nhaân Z X : ( Soá khoái A ; Soá proâton Z ; Soá nôtron N= A – Z ) m(x) = Z.mp + N.mn – m(X) Ñoä huït khoái: Naêng löôïng lieân keát : Wlk(x) = (Z.mp + N.mn – m(X)).c2 A tính theo gam coù giaù trò: M(x) A (g) Khoái löôïng 1mol haït nhaân ZX m.0 N A A A Soá haït nhaân ZX chöùa trong m0 (gam) chaát Z X: N0= A Chuù yù: lu= 931,5MeV/c2= 1,66055.10-27kg 2/ HIEÄN TÖÔÏNG PHOÙNG XAÏ: a. Hieän töôïng phoùng xaï: ln 2 Haèng soá phoùng xaï : (ñôn vò s -1 ) , (vôùi T(s) laø chu kì baùn raõ) T A Khoái löôïng chaát phoùng xaï Z X coøn laïi trong maãu taïi thôøi ñieåm t: m = m0.2 -K ( vôùi K= t /T , soá chu kì baùn raõ. ) t A Soá haït nhaân chaát Z X coøn laïi taïi thôøi ñieåm t: N = N0.2 –K = N0.e ) Soá haït nhaân töøng saûn phaåm taïo thaønh = soá haït nhaân chaát ph. xaï ñaõ phaân raõ : N= N0 – N= N0( 1 - 2–K ) A sp (1 2 k )m 0 Khoái löôïng haït saûn phaåm taïo thaønh: m sp = A b. Ñoä phoùng xaï: 1Ci = 3,7.1010 (Bq) Ñôn vò Bq ; ln 2 m0 N0 = . NA Ñoä phoùng xaï ban ñaàu: H0= TA t Ñoä phoùng xaï taïi thôøi ñieåm t : H= N = H0.2 –K = H0.e c. Chú ý: = 4 He 0 0 • Haït β- = • Haït β+ = Bản chất các hạt phóng xạ • Haït e 1e 1 2 Daïng ph. tr phaûn öùng: X Y + haït phoùng xaï ( X: haït meï;Y:haït con) Coâng thöùc tính ñoäng naêng cuûa caùc haït saûn phaåm trong phoùng xaï m hatphongxa mY E ; E + Whaït phoùng xaï= + WY= mY m hatphoõnga mY m hatphoõnga ( với E là năng lượng tỏa ra khi hạt nhân mẹ phân rã ) Trang 43/28
- ---------- CTHEPHYSICS Kiến thức giáo khoa Vật Lý 12 3/ PHAÛN ÖÙNG HAÏT NHAÂN – NAÊNG LÖÔÏNG HAÏT NHAÂN. A1 A2 A3 A4 Xeùt phaûn öùng haït nhaân: A+ B C + D Z1 Z2 Z3 Z4 a. Caùc ñònh luaät baûo toaøn trong phaûn öùng haït nhaân: A1 + A2 = A3 + A4. Ñònh luaät baûo toaøn soá khoái : Z1 + Z2 = Z 3 + Z 4 Ñònh luaät baûo toaøn ñieän tích: . Ñònh luaät baûo toaøn ñoäng löôïng : PA PB PC PD . Ñònh luaät baûo toaøn naêng löôïng toaøn phaàn: m(A)c2 + W(A) + m(B)c2 + W(B) = m(C)c2 + W(C) + m(D)c2 + W(D) b. Naêng löôïng phaûn öùng haït nhaân- naêng löôïng haït nhaân. Goïi M0 = m(A) + m(B) laø toäng khoái löôïng nghæ cuûa caùc haït töông taùc. vaø M = m(C) + m(D) laø toång khoái löôïng nghæ cuûa caùc haït saûn phaåm. Naêng löôïng phaûn öùng haït nhaân : E = ( M0 – M ).c2 • Neáu M0 > M Phaûn öùng toûa NL: E Neáu M0 < M Phaûn öùng thu NL: E c. Chú ý: Ñònh luaät BTNL coù theå vieát: E + WA + WB = WC + WD A X töø caùc nucloân : E= Wlk(X) Naêng löôïng toûa ra khi taïo thaønh 1haït nhaân Z Naêng löôïng phaûn öùng haït nhaân tính theo ñoä huït khoái m E = ( m(C) + m(D) - m(A) - m(B) ).c2 Naêng löôïng phaûn öùng haït nhaân tính theo naêng löôïng lieân keát E = ( Wlk (C) + Wlk (D) - Wlk (A) - Wlk (B) ) Naêng löôïng toûa ra khi taïo thaønh n (mol) haït nhaân: W = n.NA. E Naêng löôïng toái thieåu (hoặc taàn soá nhoû nhaát cuûa phoâtoân) caàn cung caáp ể phaûn öùng haït nhaân xảy ra: Wmin = hfmin= │ E │= │( M0 – M ).c2│ 4/ SÖÏ PHAÂN HAÏCH – PHAÛN ÖÙNG NHIEÄT HAÏCH a. Sự phân hạch hạt nhân; 292 U + 0 n X + Y + k. 0 n + E 35 1 1 Ñieàu kieän ñeå phaûn öùng daây chuyeàn xaûy ra: Heä soá nhaân nôtron S 1 Nhaø maùy ñieän nguyeân töû S= 1 phaûn öùng daây chuyeàn kieåm soaùt ñöôïc + Naêng löôïng loø phaûn öùng cung caáp cho nhaø maùy hoaït ñoäng trong th/gian t P, t W= ;( trong ñoù P,H laàn löôït laø coâng suaát vaø hieäu suaát cuûa nhaø maùy) H + Khoâùi löôïng U235 caàn cung caáp cho nhaø maùy hoaït ñoäng trong thôøi gian t P, t 235 (g) ; ñôn vò t (s), P (W), E (J) m= H.N A .E 3 1 D + D + E b. Phản ứng nhiệt hạch: He + 0n 2 1 T + D + E + 0n Khoái löôïng than ñaù (xaêng) töông ñöông caàn phaûi ñoát ñeå coù naêng löôïng W W n.N A . E (kg) ; với q (J/kg) là naêng suaát toaû nhieät cuûa than (xaêng) m= q q Trang 44/28
- ---------- CTHEPHYSICS Kiến thức giáo khoa Vật Lý 12 Trang 45/28
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Kiến thức ôn thi tốt nghiệp vật lý 12_02
12 p | 135 | 33
-
Kiến thức ôn thi tốt nghiệp vật lý 12_01
10 p | 131 | 32
-
Kiến thức ôn thi tốt nghiệp vật lý 12_03
12 p | 127 | 30
-
Đề KSCL ôn thi tốt nghiệp THPT năm 2023 môn Toán - Trường THPT chuyên Hùng Vương, Phú Thọ (Lần 1)
6 p | 13 | 7
-
Đề KSCL ôn thi tốt nghiệp THPT năm 2023 môn Toán - Trường THPT Lê Xoay, Vĩnh Phúc (Lần 1)
7 p | 17 | 5
-
Đề KSCL ôn thi tốt nghiệp THPT năm 2022 môn Ngữ văn có đáp án - Trường THPT Hàm Long
5 p | 84 | 4
-
Đề KSCL ôn thi tốt nghiệp THPT năm 2022 môn Ngữ văn có đáp án - Cụm trường THPT Thuận Thành
7 p | 72 | 3
-
Đề KSCL ôn thi tốt nghiệp THPT năm 2022 môn Lịch sử có đáp án - Cụm trường THPT Thuận Thành
5 p | 63 | 3
-
Đề KSCL ôn thi tốt nghiệp THPT năm 2022 môn Tiếng Anh có đáp án - Trường THPT Trần Phú (Lần 1)
6 p | 85 | 3
-
Đề KSCL ôn thi tốt nghiệp THPT năm 2023 môn Địa lí có đáp án - Trường THPT Hàm Long, Bắc Ninh (Lần 1)
7 p | 17 | 2
-
Đề KSCL ôn thi tốt nghiệp THPT năm 2022 môn Toán có đáp án - Trường THPT Lê Lai (Lần 2)
7 p | 60 | 2
-
Đề KSCL ôn thi tốt nghiệp THPT năm 2022 môn Toán có đáp án - Cụm trường THPT Thuận Thành
9 p | 65 | 2
-
Đề KSCL ôn thi tốt nghiệp THPT năm 2022 môn Sinh học có đáp án - Trường THPT Trần Phú (Lần 1)
5 p | 46 | 2
-
Đề KSCL ôn thi tốt nghiệp THPT năm 2022 môn Sinh học có đáp án - Cụm trường THPT Thuận Thành
7 p | 54 | 2
-
Đề KSCL ôn thi tốt nghiệp THPT năm 2022 môn Ngữ văn có đáp án - Trường THPT Trần Phú (Lần 1)
6 p | 55 | 2
-
Đề KSCL ôn thi tốt nghiệp THPT năm 2022 môn Hóa học có đáp án - Cụm trường THPT Thuận Thành
6 p | 57 | 2
-
Đề ôn thi tốt nghiệp THPT môn Tiếng Anh năm 2023 - Đề số 13
5 p | 27 | 2
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn