Hạt giống thì không giống các sản phẩm công nghiệp. Nó rất đặc thù và khác biệt về đời sống, và chất lượng. Nó phụ thuộc vào sản xuất, chế biến, kiểm định, bảo quản và tiêu thụ/ trao đổi trên thị trường.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Kỹ thuật hạt giống
- Kỹ thuật hạt giống
Hạt giống thì không giống các sản phẩm công
nghiệp. Nó rất đặc thù và khác biệt về đời sống, và
chất lượng. Nó phụ thuộc vào sản xuất, chế biến,
kiểm định, bảo quản và tiêu thụ/ trao đổi trên thị
trường. Vì vậy, kỹ thuật hạt giống đòi hỏi một hệ
thống và những người sản xuất cần xác định và thực
hiện tốt từng khâu trong toàn bộ tiến trình để có thể
duy trì và cải thiện chất lượng hạt giống. Kỹ thuật hạt
giống là một chuỗi các hoạt động từ lúc lúa chín cho
đến khi gieo trồng ở vụ kế tiếp.
Ngày nay, chương trình chất lượng hạt giống lúa ở
Việt Nam thì đang được lưu tâm và đầu tư như máy
sấy, máy phân loại hạt và kho bảo quản ở các công
ty/ trung tâm giống và dịch vụ tư nhân. Khi đó hạt
giống và chất lượng hạt giống của hệ thống cộng
đồng thì còn hạn chế, vì chưa có chính sách nào hỗ
- trợ cũng như chưa có giải pháp nào để cải tiến chất
lượng giống cho hệ thống giống cộng đồng. Chuyên
đề này sẽ thảo luận những vấn đề về kỹ thuật ở các
công đoạn sau thu hoạch và có thể áp dụng ở mức độ
nông hộ và cộng đồng.
Mục đích
- Giúp bà con nông dân biết được quy trình quản lý
chất lượng hạt giống sau thu hoạch.
- Cải thiện kiến thức, khả năng sản xuất và kiểm định
chất lượng hạt giống tại cộng đồng.
- Ứng dụng trong thâm canh tổng hợp làm giảm giá
thành sản xuất.
- Xác định đúng thời điểm thu hoạch lúa để giảm thất
thoát trong thu hoạch và đảm bảo chất lượng hạt
giống.
- Biết được kỹ thuật suốt lúa và chọn máy suốt thích
hợp để tuốt lúa giống.
- NỘI DUNG
1. Tầm quan trọng của kỹ thuật hạt giống:
Vai trò:
- Duy trì độ thuần rặc giống và ổn định về mặt di
truyền.
- Phục vụ mục đích nghiên cứu khoa học và sản xuất.
Mối liên hệ:
Đánh giá và sử dụng nguồn vật liệu di truyền cho lai
tạo.
Tầm quan trọng của kỹ thuật hạt giống:
- Sản xuất đạt sản lượng cao và khai thác tối đa tiềm
năng sinh trưởng và phát triển của giống lúa.
- Kỹ thuật thu hoạch và chế biến được thuận lợi và
tiết kiệm thời gian.
- Bảo quản giống tốt - sức sống lâu và hệ thống phân
phối giống được tin cậy.
- 2. Sinh lực hạt giống:
Hạt giống còn sinh lực (còn sức sống) là hạt giống đó
chắc chắn nẩy mầm và phát triển thành cây mạ. Lúa
bình thường.
Nhân tố ảnh hưởng đến sức sống hạt giống:
- Điều kiện khí hậu (mưa/ gió/bảo, nhiệt
Trước thu
độ...)
hoạch:
- Tình trạng dinh dưỡng lúc thành lập hạt.
- Cây mang/nhiễm mầm bệnh hay thiệt hại
* Sinh lý do sâu hại?
cây lúa: - Điều kiện sinh lý và thời điểm lúc thu
hoạch.
* Sau thu - Điều kiện sấy: Nhiệt độ sấy và loại máy.
- hoạch: - Điều kiện phơi: Đệm, lưới nylon trên nền
đất, sân gạch, lộ xe,...
- Ẩm độ của mỗi hạt trong đóng lúa/bao
lúa suốt thời gian bảo quản.
- Điều kiện bảo quản: Nhiệt độ và ẩm độ
không khí (ngày - đêm/mưa - nắng).
- Sâu hại trong lúc bảo quản (mọt lúa)
3. Miên trạng hạt:
* Định nghĩa và ích lợi:
- Sự nẩy mầm kém của hạt lúa sau thu hoạch nhưng
hạt vẫn còn sinh lực (hạt ngủ).
- Dễ sinh tồn trong thiên nhiên (chín trong lúc
ngập/lũ)
* Cường độ miên trạng:
- - Cường độ miên trạng tương quan thời gian miên
trạng (cường độ càng mạnh - thời gian càng dài).
- Giống lúa quang kỳ miên trạng mạnh hơn lúa cải
tiến.
- Lúa chín trong điều kiện môi trường: Trời nắng,
khô ráo sẽ ít miên trạng hơn chín trong lúc thời tiết
ẩm.
* Nguyên nhân:
- Vỏ hạt cứng và chất cutin không thấm nước.
- Phôi chưa chín (thuần thục).
- Hiện diện của chất ức chế sinh trưởng.
* Phá miên trạng:
- Bóc vỏ trấu: Đối với lượng giống ít như dòng lai
F3, F4,...
- - Xử lý nhiệt: Dùng máy sấy ở nhiệt độ 50 - 540C
trong 5 ngày, hoặc ngâm lúa trong nước ấm (tỷ lệ 3
sôi + 2 lạnh) giữ nhiệt độ liên tục trong 15-20 phút.
- Xử lý hoá chất: Acid Nitric (HNO3) nồng độ 0,1N
ngâm trong 24 giờ (pha 1cc Acid nitric đậm đặc trong
1 lít nước)
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
