YOMEDIA
Lại nói về "Ý tưởng" - "Ảnh ý tưởng"
Chia sẻ: Nguyen Nhi
| Ngày:
| Loại File: PDF
| Số trang:8
91
lượt xem
13
download
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
Giọt nước mắt thủy tinh, (1931) – tác giả: Man Ray Đem Từ điển tiếng Việt ra soi rọi, những danh từ “Ý tưởng”, “Ý niệm”, “Ý nghĩ”, “Khái niệm”, “Tưởng tượng” được giải nghĩa na ná nhau. Từ điển Anh ngữ, hai danh từ Concept, Idéa cũng không khác mấy; duy lấy dẫn chứng vào triết học thì có phân biệt, ví dụ: Về Idéa: Mẫu mực lý tưởng (theo Platon), Ý niệm của lý trí (theo Căng), Đối tượng trực tiếp của nhận thức (theo Đêcáctơ)” và chia cấp độ, có ý tưởng cao siêu, ý tưởng
.tầm thường...
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Lại nói về "Ý tưởng" - "Ảnh ý tưởng"
- Lại nói về "Ý tưởng" - "Ảnh ý tưởng"
Giọt nước mắt thủy tinh, (1931) – tác giả: Man Ray
Đem Từ điển tiếng Việt ra soi rọi, những danh từ “Ý tưởng”, “Ý niệm”,
“Ý nghĩ”, “Khái niệm”, “Tưởng tượng” được giải nghĩa na ná nhau. Từ
điển Anh ngữ, hai danh từ Concept, Idéa cũng không khác mấy; duy lấy
dẫn chứng vào triết học thì có phân biệt, ví dụ: Về Idéa: Mẫu mực lý
tưởng (theo Platon), Ý niệm của lý trí (theo Căng), Đối tượng trực tiếp của
nhận thức (theo Đêcáctơ)” và chia cấp độ, có ý tưởng cao siêu, ý tưởng
- tầm thường và ý tưởng sai lầm. Nếu ai đó cho rằng “ảnh ý tưởng cao siêu
hơn hẳn ảnh chụp thật” là hồ đồ, bởi tài cao thấp là do trình độ người sáng
tác.
Từ điển chỉ giải nghĩa chung chung, còn Cục Mỹ thuật - Nhiếp ảnh và
Triển lãm phát động cuộc thi mang tên “Ảnh ý tưởng” là đã đặt thành một
thuật ngữ. Thuật ngữ đóng chốt một nghĩa hẹp mang tính chuyên môn,
khoa học; việc này phải do Cục Mỹ thuật - Nhiếp ảnh và Triển lãm duy
danh định nghĩa.
1. Trên thế giới, thể loại ảnh mang tên Ý tưởng/Ý niệm xuất hiện từ thập kỷ
30 của thế kỷ trước. Chừng bốn năm trường phái chơi loại ảnh này lóe lên
trong khoảng một hai chục năm rồi lịm tắt. Tại sao lại lịm tắt? Bởi vì họ
va đầu vào bức tường thành của lối chụp thật, lối chụp thật nhiều công lao
hơn và khỏe như lực sĩ của mọi thời đại. Với lại trên công luận thế giới,
giới chuyên nghiệp không mấy mặn mòi thể loại ảnh này. Có người nói
thẳng đây là suy đồi lý tưởng của một thế hệ nghệ sĩ: đại chiến tranh đã
làm họ mất đi niềm tin vào nhân loại, trốn tránh hiện thực tìm vào
salon/phòng tối “sáng tạo” trong cái vỏ kỹ thuật, kỹ xảo.
- Giải phẫu (1935) – tác giả: Herbert Hayer
Tuy nhiên các loại ảnh chơi bời ấy tuy lịm tắt cũng đã để lại những ảnh
hưởng về sự khéo tay, về tạo cảm xúc trong nghệ thuật. Khi nhiếp ảnh
được xã hội hóa rộng ở thời đại của chúng ta thì những dư chấn kia lan tỏa
vào thú tiêu khiển nghiệp dư/tài tử phát triển như nấm mùa mưa.
Vừa qua, Hội Nhiếp ảnh TP Hồ Chí Minh đã tổ chức một cuộc hội thảo về
- “Ảnh ý tưởng”. Tại đây, nghệ sĩ Hoàng Trung Thủy đã dầy công nghiên
cứu thuyết trình và minh họa về loại ảnh ý tưởng/ý niệm. Trong những
ảnh phẩm minh họa, kể cả ảnh thực hành của anh, có bức ảnh được nhiều
người ưng ý: Ảnh “Người bạn trung thành” về một con chó ngồi hóng ra
biển, nơi có xác con tàu chìm, sóng biển cuộn dâng trong khi bầu trời
giông bão vần vũ. Ảnh được ghép từ bốn năm files chụp thật. Người xem
ưng ý vì cảm thông tình nghĩa con chó đối với người chủ (đã gặp tai nạn?)
và khéo lắp ghép thành một cảnh… có lý! Ảnh phẩm này được PV -
NSNA An Dung đăng tải trên báo Sài Gòn Giải Phóng, lập tức được các
báo chuyên ngành dùng tiếp.
Nói “lắp ghép các files ảnh thành” là chưa thỏa đáng, bởi vì việc làm này
có công sáng tạo của tác giả (lên ý tưởng, tìm tạo hình cho bố cục, sắc
điệu, không gian gần xa, … và phù hợp với “đạo lý”). Nói cho đúng, đây
là công việc dựng hình của nghệ sĩ.
- Vô đề (Ý tưởng Một chuyện tình), 1954 – tác
giả: Lê Anh Tải
2. Nhớ lại thuở bình minh của nhiếp ảnh cách nay 173 năm, nghề hội họa
đã phải nhường bước bút pháp ghi thực để đi vào mô phỏng, ký ức.
Ngày nay, đến lượt ảnh ý tưởng/ý niệm đi theo mô phỏng, ký ức.
Nghiêm túc mà xem xét, ảnh ý tưởng/ý niệm có thể được suy tính để rồi
- chụp thật, trực tiếp ngay tại hiện trường, về nhà không phải sửa chữa gì
nữa; như vậy vẫn đạt tới mục đích và giá trị cao siêu. Nhưng nhiều người
lại nghĩ khác, cần làm việc ở hậu kỳ kia: cứ chụp thật đi, để rồi về nhà
dựng hình, sắp đặt, chắp ghép, sửa chữa để có một tấm hình mới. Như
vậy, năng lực sáng tạo không phải là cuộc sống thực, không phải là săn
ảnh/chộp bắt “nghệ thuật của khoảnh khắc” mà là tài năng tái tạo chế biến
mỹ cảm.
Nói thực tình, thể loại ảnh tái tạo này không bao giờ được công nhận trong
bộ sử thi của dân tộc, ngoại trừ có thể có mặt trong lịch sử ngành nghề.
Tuy nhiên, trên đường hội nhập nghệ thuật thế giới, ảnh ý tưởng/ý niệm đã
là một thực thể như bất cứ sự biến dạng nhiếp ảnh nào khác. Vậy thì, ai có
thể trạng hợp tạng này thì chúng ta cứ khuyến khích “tự do sáng tạo”. Có
điều phải thấy, số đông người sáng tạo hôm nay đã có một thế giới quan
mới – vừa vui mình vừa ý thức trách nhiệm xã hội – hứng khởi hơn, năng
động hơn, sẽ đạt tới những ý tưởng/ý niệm cao cả hơn người xưa.
- Miền đất lạ (1935) – tác giả: H.Hajek Halke
3. Trong buổi thuyết trình của NS Hoàng Trung Thủy, vị cử tọa đặc biệt là
Phó Cục Trưởng Cục Mỹ thuật - Nhiếp ảnh và Triển lãm cùng lắng nghe,
tôi đã phát biểu ý kiến của mình: “Ở Việt Nam, đây là một thể loại ảnh tuy
đã có nhưng còn lạ. Chỉ lưu ý quý vị, nghệ thuật nhiếp ảnh có ngôn ngữ và
phương tiện tạo hình độc lập, xin đừng “tranh hóa” tác phẩm ảnh”.
- Sắp tới, việc chấm Ảnh-ý-tưởng quy tụ tài năng của cả nước, mong sao
Cục Mỹ thuật - Nhiếp ảnh và Triển lãm cùng Hội NSNA Việt Nam phải
“trí tuệ” để tìm ra được chân giá trị của thời đại.
Thêm tài liệu vào bộ sưu tập có sẵn:
Báo xấu
LAVA
ERROR:connection to 10.20.1.98:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)
ERROR:connection to 10.20.1.98:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)
Đang xử lý...