Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 2 * 2011<br />
<br />
Nghiên cứu Y học<br />
<br />
LỢI ÍCH CỦA PHẪU THUẬT TẠO MẮT HAI MÍ<br />
BẰNG CÁCH TREO MI TRÊN DUỚI CUNG MÀY<br />
Lê Hành*<br />
<br />
TÓM TẮT<br />
Mục tiêu: Trừ những trường hợp mắt một mí bẩm sinh, mí trên của người á đông thường có hai mí nhưng<br />
bị che khuất bởi nếp trên mí có da bị thừa. Trong truờng hợp mi mắt trên bị lão hóa cũng vậy, da trán, da mi trên<br />
bị chùng xuống và che khuất phần dưới mí làm mắt có vẻ kém tinh anh và buồn. Tạo mắt hai mí – làm rõ mắt hai<br />
mí là một kỹ thuật thông thường trong phẫu thuật thẩm mỹ. Đối với mi mắt bị lão hóa, phẫu thuật cắt mắt hai mí<br />
kinh điển thường dễ tạo hình ảnh “mắt phẫu thuật”, thiếu tự nhiên. Bên cạnh phẫu thuật cắt mắt hai mí kinh<br />
điển, để tạo mắt hai mí, tùy theo vị trí cung mày mà ta có thể căng da trán, treo cung mày hay treo mí trên dưới<br />
cung mày. Bài này nghiên cứu kỹ thuật treo mí trên dưới cung mày trong mục đích tạo mắt hai mí.<br />
Phương pháp: Chỉ định mổ khi có một trong các tiêu chuẩn sau: Bệnh nhân muốn giữ mí mắt bẩm sinh.<br />
Đã mổ mắt hai mí nhiều lần. Cung mày ở đúng vị trí. Sa mi trên ở nửa ngoài. Bệnh nhân được chụp ảnh trước<br />
và sau mổ. Thời gian theo dõi từ 12- 36 tháng.<br />
Kết quả: 215 bệnh nhân được mổ treo mí trên dưới cung mày trong thời gian từ 2007- 2010. Không ghi<br />
nhận biến chứng gì. Không sẹo lồi. Không thay đổi cảm giác mí. Thời gian phẫu thuật trung bình khoảng 30<br />
phút. Bệnh nhân hài lòng đối với kết quả về thẩm mỹ và chức năng<br />
Kết luận: Treo mí trên dưới cung mày là một phương pháp tạo mắt hai mí rõ dễ thực hiện, an toàn và thời<br />
gian hậu phẫu ngắn. Trong những trường hợp chọn lọc, phẫu thuật đạt được kết quả về thẩm mỹ tuơng tự như<br />
phẫu thuật cắt mắt hai mí kinh điển.<br />
Từ khóa: Mắt hai mí, mắt một mí, sa mi trên, sa cung mày, lão hóa, phẫu thuật tạo mắt hai mí, phẫu thuật<br />
treo mi trên dưới cung mày, phẫu thuật treo cung mày.<br />
<br />
ABSTRACT<br />
ADVANTAGE OF INFRABROW EXCISION BLEPHAROPLASTY<br />
Le Hanh * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 15 - Supplement of No 2 – 2011: 59 - 62<br />
Objectives: Classic superior blepharoplasty is a common surgery. In rẹjuvenation of eyelids in asian<br />
woman, this surgery cause somewhat unnatural operated appearance. To avoid this shortcoming, we can use or<br />
frontal lift, or direct browlift or infrabrow excision blepharoplasty. This topic focus on superior blepharoplasty<br />
using infrabrow excision technique.<br />
Methods: Surgical indication: patient desire to preserve inborn lid crease lines. multiple eye lid surgeries.<br />
Eyebrows are in correct position. Lateral lid hooding. Standard photography is done before and after surgery.<br />
Follow up time: 12-36 months.<br />
Results: 215 patients were operated on from 2007 to 2010. The mean operation time is 30 minutes. No<br />
complication was noted. No periorbital sensory change. Patient satisfaction was very high in term of both aesthetic<br />
outcome and patient comfort.<br />
Conclusion: Superior blepharoplasty using infrabrow excision technique is an easy, safe and fast doing<br />
surgery. In selected group of patients, this surgery can achieve the better outcome than the conventional<br />
* Khoa Phẫu Thuật Tạo Hình Thẩm Mỹ Bệnh Viện Chợ Rẫy;<br />
Tác giả liên lạc: TS.BS. Lê Hành<br />
ĐT: 0913909426<br />
Email: drlehanh@gmail.com<br />
<br />
Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Chợ Rẫy 2011<br />
<br />
59<br />
<br />
Nghiên cứu Y học<br />
<br />
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 2 * 2011<br />
<br />
blepharoplasty.<br />
Key words: single eyelid, double eyelid, blepharochalasia, brow ptosis, blepharoplasty, brow lift, infrabrow<br />
excision blepharoplasty.<br />
Phẫu thuật cắt mắt hai mí được xem như là<br />
biện pháp chính để xử lý các trường hợp dư da<br />
mỡ mí trên. Tuy nhiên, nghiên cứu kỹ cho thấy<br />
có những khuyết điểm làm các bác sĩ hạn chế<br />
dần sự sử dụng thường qui loại kỹ thuật này.<br />
Thứ nhất là sau mổ, mắt thường có dạng “mắt<br />
phẫu thuật”, nhìn không tự nhiên do tổn<br />
thương hay sửa chữa nếp mi cũ trên người<br />
trung niên. Điều thường thấy là cắt da mi càng<br />
nhiều thì da ở nếp mi - rất mỏng - lại phải khâu<br />
với vạt da dày ở phần trên. Hai lớp da khác<br />
nhau giữa đặc tính và độ dày được khâu dọc<br />
theo nếp mi. Hậu quả là da mi trên vẫn phồng<br />
lên và vẫn sa do không có được độ mỏng của da<br />
mi tự nhiên. Ở phần ngoài của mi trên, hiên<br />
tượng này càng thấy rõ sau khi da và cơ bị cắt<br />
tỉa quá nhiều. Đó là một trong những khiếm<br />
khuyết của phẫu thuật cắt da mỡ thừa kinh điển.<br />
Kỹ thuật cắt da thừa dưới cung mày giúp<br />
thể tránh được các khuyết điểm trên một cách<br />
trực tiếp và đơn giản. Kỹ thuật này được nêu<br />
bởi Parkes vào giữa thập niên 70 trong y văn của<br />
Tai Mũi Họng. Nguyên tắc là cắt da, mô dưới<br />
da, cơ vòng mi, mỡ ổ mắt sát dưới cung mày<br />
thay vì sát trên mi mắt hay trên cung mày.<br />
<br />
ĐỐI TUỢNG VÀ PHUƠNG PHÁP<br />
<br />
Thiết kế phần da thừa trước mổ<br />
Bệnh nhân ngồi thẳng.<br />
Dùng tay nâng cung mày lên trên cho đến<br />
khi nếp mi lộ rõ như ý. Định vị đường rạch da<br />
bên dưới từ đầu trong cung mày ra ngoài, có thể<br />
vuợt quá đuôi cung mày. Phía trên, đường rạch<br />
da sát bờ dưới cung mày.<br />
<br />
Kỹ thuật mổ<br />
Gây tê, dùng dao 15, rạch từ ngoài vào<br />
trong, sâu đến dưới da.<br />
Cắt phần da mỡ thừa và cả cơ vòng mi ở 2/3<br />
ngoài cung mày. Ở 1/3 trong, nên chừa lại một<br />
lớp mỡ dưới da.<br />
Cầm máu kỹ.<br />
May cơ, may da hai lớp, thẩm mỹ.<br />
Cắt chỉ sau 5 ngày.<br />
<br />
KẾT QUẢ<br />
215 bệnh nhân được mổ treo mí trên dưới<br />
cung mày trong thời gian từ 2008- 2010.<br />
Tất cả đều là nữ.<br />
Tuổi 32-61<br />
Không ghi nhận biến chứng gì. Không sẹo<br />
lồi. Không thay đổi cảm giác mí.<br />
<br />
Đối tượng<br />
Bệnh nhân là người có da mi mắt trên bị sa<br />
thấp phủ ra ngoài nếp mi trên mà cung mày ở<br />
đúng vị trí:<br />
Bệnh nhân muốn giữ mí mắt bẩm sinh.<br />
Đã mổ mắt hai mí nhiều lần mà không hài<br />
lòng<br />
Sa mi trên ở nửa ngoài<br />
Cung mày đã có xâm<br />
<br />
Thời gian phẫu thuật trung bình khoảng 30<br />
phút.<br />
Nếp mí lộ rõ như mong muốn.<br />
Có 2 trường hợp nếp mi không cân đối. Cắt<br />
chỉnh lại, kết quả tốt.<br />
Bệnh nhân hài lòng đối với kết quả về thẩm<br />
mỹ và chức năng.<br />
Đa số thấy cải thiện tầm nhìn, cảm giác mí<br />
mắt nhẹ nhàng hơn, và thấy trẻ ra.<br />
<br />
Tuổi từ 30 – 50.<br />
Bệnh nhân được khám xem có sẹo mổ trước<br />
đó, rối loạn cảm giác, thị trường, và mắt có mi<br />
sẵn, rõ hay không.<br />
<br />
60<br />
<br />
Phương pháp mổ<br />
<br />
Bệnh nhân được nhắc nhở là sau mổ, cung<br />
mày có thể bị giảm độ cong, có thể cải thiện<br />
bằng cách vẽ cung mày.<br />
<br />
Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Chợ Rẫy 2011<br />
<br />
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 2 * 2011<br />
BÀN LUẬN<br />
Nếu thực hiện phẫu thuật cắt da thừa mi<br />
trên trên bệnh nhân đã được mổ mí trước đó<br />
thì thường gặp nhiều khó khăn vì những thay<br />
đổi về giải phẫu của hệ thống cân, cơ(3). Phẫu<br />
thuật cắt da thừa mí trên và tạo mắt hai mí<br />
thực hiện trên người lớn tuổi thường tạo một<br />
dạng mắt rất khác so với trước mổ. Thường<br />
bệnh nhân không thích như vậy. Phẫu thuật<br />
treo mí trên dưới cung mày đáp ứng được<br />
những yêu cầu từ phía phẫu thuật viên cũng<br />
như bệnh nhân: cải thiện được nếp mi, trẻ hóa<br />
mi trên nhưng giữ được nếp mi hoàn toàn tự<br />
nhiên và phẫu thuật an toàn, đơn giản.<br />
Trong khi vết sẹo treo cung mày ở bờ trên<br />
thường khó đẹp và mất nhiều tháng để hoàn<br />
thiện thì sẹo ở bờ dưới cung mày lại rất đẹp,<br />
mau lành. Điều này chứng tỏ da trên và dưới<br />
cung mày có cấu tạo rất khác nhau. Như vật,<br />
phẫu thuật dưới cung mày an toàn hơn.<br />
Mắt hai mí có thể rất đẹp khi còn trẻ, lớn<br />
tuổi, da mi trên sa xệ, che lấp nép mi. Vì vậy,<br />
phẫu thuật treo mí trên dưới cung mày giải<br />
quyết rất hợp lý tình trạng mí, trả lại mí trên về<br />
nguyên trạng lúc còn trẻ, hoàn toàn tự nhiên,<br />
không có dấu vết phẫu thuật.<br />
Da mi trên thường sa xệ nhiều nhất ở 2/3<br />
ngoài. Và đây là vùng khó chỉnh sửa nhất nếu<br />
dùng phẫu thuật cắt da thừa mi trên kinh điển.<br />
Vì khi cố gắng cắt da nhiều ở vùng này, phẫu<br />
thuật viên tạo ra sự khác biệt càng rõ giữa hai<br />
phân da, trên và dưới nếp mi. Mi trên vẫn dày,<br />
phồng, mi mắt không đẹp. Vài tác giả như<br />
Widgerow, Hả-Shai và Hishowitz đề nghị bóc<br />
tách và cắt cơ vòng mi hình ellip ở vùng cắt da<br />
để tránh hiện tượng phồng mi trên(1).<br />
Phẫu thuật treo mí trên dưới cung mày tránh<br />
được tình trạng này vì bỏ được da thừa, sa xệ<br />
mà vẫn giữ được nếp mi nguyên thủy. Cơ vòng<br />
mi có thể được cắt nguyên khối cùng với da và<br />
mô dưới da. Sau đó khâu lại theo từng lớp. Phẫu<br />
<br />
Nghiên cứu Y học<br />
<br />
thuật cũng có thể dùng để hỗ trợ, hoàn thiện<br />
một cắt da thừa mi trên trước đó.<br />
Phẫu thuật càng an toàn, càng dấu được sẹo<br />
nếu thực hiện trên một cung mày đã được xâm.<br />
Tốt nhất là cho bệnh nhân xâm trước mổ. Phần<br />
ngoài cung mày nên xâm cao hơn một chút để<br />
bù vào lực treo sau này.<br />
Điều quan trọng cần lưu ý là độ cao từ mí<br />
đến cung mày. Một cung mày trẻ trung, bình<br />
thường cách bờ trên ổ mắt 1-1.5 cm. Nếu cung<br />
mày đang ở vị trí thấp thì phải chỉnh cao lên<br />
trước bằng phẫu thuật căng trán hay treo cung<br />
mày trực tiếp. Nhiều trường hợp cung mày thấp<br />
và mí trên lại thừa qua nhiều da, cần phải thực<br />
hiên đồng thời 2 phẫu thuật, phẫu thuật treo mí<br />
trên dưới cung mày và phẫu thuật treo cung<br />
mày trực tiếp(2).<br />
Nghiên cứu trên những khuôn mặt người<br />
mẫu, cung mày hấp dẫn luôn có 2/3 ngoài cao<br />
hơn phần trong. Phẫu thuật viên cần lưu ý chi<br />
tiết này vì dây chằng giữ cung mày phía ngoài<br />
thường yếu hơn phía trong và cung mày có<br />
khuynh hướng nằm ngang hơn sau phẫu thuật<br />
treo mí trên dưới cung mày(4). Vì vậy cần cân<br />
nhắc đến việc tạo một mối khâu treo hay dùng<br />
Endotine transblep để củng cố vị trí cung mày ở<br />
phía ngoài nếu cần.<br />
<br />
KẾT LUẬN<br />
Treo mí trên dưới cung mày là một phẫu<br />
thuật đơn giản, thực hiện nhanh và an toàn<br />
nhưng rất hiệu quả trong viêc trẻ hóa mi mắt,<br />
tạo rõ nếp mi và cải thiện một số chức năng<br />
vùng mi trên như: tầm nhìn, làm nhẹ mi trên…<br />
Phẫu thuật giúp tránh được một số khuyết điểm<br />
của phẫu thuật cắt da thừa tạo mi kinh điển như<br />
mi mắt phồng, mất vẻ tự nhiên, “mắt phẫu<br />
thuật”… Tuy nhiên, cần chọn bệnh nhân cẩn<br />
thận và lưu ý hai điểm: vị trí đúng của cung<br />
mày trước mổ và chống sẹo xấu. Tốt nhất là cho<br />
bệnh nhân xâm cung mày trước mổ.<br />
<br />
Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Chợ Rẫy 2011<br />
<br />
61<br />
<br />
Nghiên cứu Y học<br />
<br />
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 2 * 2011<br />
<br />
TÀI LIỆU THAM KHẢO<br />
1.<br />
2.<br />
<br />
62<br />
<br />
3.<br />
<br />
Camirand A, Doucet J, (1996). A comprehensive approach to<br />
surgical rejuvenation of the eyes. Aesthetic Plast. Surg 20:15<br />
Cilento BW, Johnson Jr (2009), The case for open forehead<br />
<br />
4.<br />
<br />
rejuvenation. Arch Facial Plast Surg 11: 13-17<br />
Clinton D, Mccord Jr, Codner M. (2008). Eyelid and Periorbital<br />
Surgery. St Louis, Missouri, Quality Medical Publishing, 234- 239<br />
Troilius C (2004). Subperiosteal brow lift without fixation. Plast.<br />
Reconstr. Surg 114: 1595.<br />
<br />
Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Chợ Rẫy 2011<br />
<br />