Luận án Tiến sĩ: Chọn tạo giống lúa lai thích nghi điều kiện sinh thái vùng núi Đông Bắc Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI<br /> -------------***-------------<br /> <br /> PHẠM VĂN NGỌC<br /> <br /> CHỌN TẠO GIỐNG LÚA LAI THÍCH NGHI<br /> ĐIỀU KIỆN SINH THÁI VÙNG NÚI ĐÔNG BẮC<br /> VIỆT NAM<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ NÔNG NGHIỆP<br /> <br /> Hà Nội-2013<br /> <br /> BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI<br /> -------------***-------------<br /> <br /> PHẠM VĂN NGỌC<br /> <br /> CHỌN TẠO GIỐNG LÚA LAI THÍCH NGHI<br /> ĐIỀU KIỆN SINH THÁI VÙNG NÚI ĐÔNG BẮC<br /> VIỆT NAM<br /> Chuyên ngành: Di truyền và Chọn giống cây trồng<br /> Mã số: 62 62 01 11<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ NÔNG NGHIỆP<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học:<br /> <br /> 1. PGS.TS. VŨ VĂN LIẾT<br /> 2.TS. PHẠM NGỌC LƯƠNG<br /> <br /> Hà Nội-2013<br /> <br /> i<br /> <br /> LỜI CAM ĐOAN<br /> Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi. Các số liệu kết quả<br /> nghiên cứu được nêu trong luận án là trung thực và chưa từng được công bố trong<br /> bất kỳ một công trình của người khác, các thông tin trích dẫn sử dụng trong luận án<br /> đều được ghi rõ nguồn gốc.<br /> <br /> Thái Nguyên, ngày 15 tháng 02 năm 2013<br /> Tác giả<br /> <br /> Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi. Các số liệu kết quả nghiên<br /> cứu được nêu trong luận án là trung thực v<br /> Phạm Văn Ngọc<br /> à chưa từng được công bố trong bất kỳ một công trình của người khác, các<br /> thông tin trích dẫn sử dụng trong luận án đều được ghi rõ nguồn gốc.<br /> <br /> Thái Nguyên, ngày 15 tháng 4 năm 2012<br /> Tác giả<br /> <br /> Phạm Văn Ngọc<br /> <br /> ii<br /> <br /> LỜI CÁM ƠN<br /> Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS. Vũ Văn Liết và TS. Phạm<br /> Ngọc Lương đã tận tình hướng dẫn và tạo điều kiện để tôi hoàn thành công trình<br /> nghiên cứu này.<br /> Nhân dịp này tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc các thầy cô Bộ môn Di<br /> truyền và Chọn giống cây trồng, Ban đào tạo sau đại học, Viện Nghiên cứu lúa của<br /> Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội đã giúp đỡ và tạo điều kiện để tôi hoàn thành<br /> luận án. Tôi xin cảm ơn lãnh đạo Trường Đại học Nông lâm – Đại học Thái Nguyên<br /> đã tạo điều kiện thời gian để tôi hoàn thành luận án.<br /> Luận án này được hoàn thành còn có sự giúp đỡ tận tình của nhiều đồng<br /> nghiệp trong và ngoài cơ quan, cùng với sự động viên khuyến khích của gia đình<br /> trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu.<br /> Tôi xin chân thành cảm ơn!<br /> <br /> Hà Nội, ngày 15 tháng 02 năm 2013<br /> Tác giả<br /> <br /> PHẠM VĂN NGỌC<br /> <br /> Phạm Văn Ngọc<br /> <br /> iii<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> Lời cam đoan............................................................................................................i<br /> Lời cảm ơn ..............................................................................................................ii<br /> Mục lục ................................................................................................................iii<br /> Những chữ viết tắt sử dụng trong luận án ...............................................................vi<br /> Danh mục các bảng ...............................................................................................vii<br /> Danh mục các sơ đồ ................................................................................................x<br /> MỞ ĐẦU ................................................................................................................1<br /> 1.Tính cấp thiết đề tài...........................................................................................1<br /> 2. Mục đích yêu cầu đề tài ...................................................................................2<br /> 3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn đề tài.................................................................3<br /> 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ....................................................................4<br /> Chương 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU VÀ CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA ĐỀ TÀI.......5<br /> 1.1.Ưu thế lai ở lúa ..............................................................................................5<br /> 1.1.1. Khái niệm ưu thế lai ở lúa và phương pháp đánh giá ưu thế lai ...............5<br /> 1.1.2. Những nghiên cứu di truyền về ưu thế lai ở lúa.......................................7<br /> 1.1.3. Nghiên cứu tạo dòng bố mẹ lúa lai..........................................................8<br /> 1.2. Một số kết quả nghiên cứu tạo giống lúa ưu thế lai...................................... 15<br /> 1.2.1.Tạo giống lúa ưu thế lai hệ ba dòng ....................................................... 15<br /> 1.2.2. Tạo giống lúa ưu thế lai hệ hai dòng .................................................... 16<br /> 1.3. Ứng dụng kỹ thuật công nghệ cao chọn tạo giống lúa ưu thế lai .................. 18<br /> 1.4. Các nghiên cứu dòng EGMS để giảm thiểu rủi ro trong sản xuất hạt F1....... 20<br /> 1.5. Đánh giá khả năng kết hợp các dòng bố mẹ trong tạo giống cây trồng......... 21<br /> 1.5.1. Khái niệm khả năng kết hợp ................................................................. 21<br /> 1.5.2. Các mô hình thống kê phân tích khả năng kết hợp ................................ 22<br /> 1.5.3. Đánh giá khả năng kết hợp các dòng bố mẹ trong chọn tạo giống lúa lai ..... 23<br /> 1.6. Tương tác kiểu gen với môi trường ............................................................. 27<br /> 1.7. Tình hình nghiên cứu phát triển lúa lai trên giới .......................................... 29<br /> 1.7.1. Tình hình nghiên cứu và phát triển lúa lai ở Trung Quốc ...................... 29<br /> 1.7.2. Tình hình nghiên cứu và phát triển lúa lai ở Ấn Độ............................... 35<br /> <br />