Luận án Tiến sĩ Kỹ thuật: Nghiên cứu chỉ số hạn tổng hợp phục vụ nhận diện và cảnh báo hạn - Áp dụng cho tỉnh Ninh Thuận và Bình Thuận

Luận án tiến sĩ kỹ thuật này tập trung nghiên cứu về chỉ số hạn tổng hợp (CDI) nhằm phục vụ công tác nhận diện và cảnh báo hạn hán, áp dụng cụ thể cho hai tỉnh Ninh Thuận và Bình Thuận. Nghiên cứu được thực hiện bởi Nguyễn Hồ Phương Thảo tại Trường Đại học Thủy Lợi, Hà Nội, năm 2025, dưới sự hướng dẫn khoa học của PGS.TS Hoàng Thanh Tùng và GS.TS Roberto Ranzi. Luận án thuộc chuyên ngành Thủy văn học, mã số 9440224. <br /> <br /> Nghiên cứu này xuất phát từ thực tế hạn hán ngày càng gia tăng và gây ra nhiều thiệt hại lớn về kinh tế, xã hội ở Việt Nam, đặc biệt là tại các tỉnh Nam Trung Bộ như Ninh Thuận và Bình Thuận, nơi có lượng mưa thấp và thường xuyên đối mặt với tình trạng thiếu nước. Luận án đề xuất xây dựng một hệ thống nhận diện hạn hán hiệu quả, kết hợp giữa phương pháp truyền thống (dựa trên các yếu tố khí tượng thủy văn) và phương pháp viễn thám (dựa trên các chỉ số phản xạ bề mặt), đồng thời ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để nâng cao độ chính xác và khả năng dự báo.<br /> <br /> Luận án bao gồm các nội dung chính sau: tổng quan về tình hình nghiên cứu hạn hán trên thế giới và tại Việt Nam; cơ sở khoa học và phương pháp nhận diện, cảnh báo hạn hán; phân tích và lựa chọn các thành phần của chỉ số hạn tổng hợp CDI; phương pháp xác định các chỉ số hạn thành phần (lượng mưa, nhiệt độ bề mặt, độ ẩm đất, chỉ số thực vật); lựa chọn và thiết lập mô hình học máy (BPNN và GA) để nhận diện hạn hán; thiết lập mô hình cảnh báo hạn hán; ứng dụng mô hình cho tỉnh Ninh Thuận và Bình Thuận; đánh giá kết quả và đưa ra các kết luận, kiến nghị.<br /> <br /> Kết quả nghiên cứu dự kiến sẽ cung cấp một công cụ hữu ích cho các nhà quản lý và người dân trong việc ứng phó với hạn hán, góp phần giảm thiểu thiệt hại và nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên nước. Luận án cũng đóng góp vào sự phát triển của khoa học thủy văn và ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý thiên tai.