Luận văn: Định hướng chiến lược cạnh tranh và một số giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của Chi Nhánh Ngân Hàng Công Thương Khu Công Nghiệp Biên Hòa đến năm 2010

Chia sẻ: Nguyen Bao Ngoc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:71

Thêm vào BST

Báo xấu

101
lượt xem 16
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trong những năm gần đây, quốc tế hóa đang trở thành một xu thế của thời đại và diễn ra mạnh mẽ ở mọi nơi, mọi lĩnh vực của đời sống kinh tế-xã hội. Việt Nam chúng ta cũng đã chủ động hội nhập xu thế đó. Trong gần 20 năm trở lại đây, kể từ khi thực hiện chính sách đổi mới, đưa đất nước từ nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung quan liêu bao cấp sang nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Với chủ trương đa dạng hoá và đa phương hóa các quan hệ kinh tế...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn: Định hướng chiến lược cạnh tranh và một số giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của Chi Nhánh Ngân Hàng Công Thương Khu Công Nghiệp Biên Hòa đến năm 2010

Luận văn Định hướng chiến lược cạnh tranh và một số giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của Chi Nhánh Ngân Hàng Công Thương Khu Công Nghiệp Biên Hòa đến năm 2010
1 MUÏC LUÏC Trang Lôøi môû ñaàu Chöông I : Moät soá vaán ñeà veà caïnh tranh vaø chieán löôïc caïnh tranh I.1. Toång quan veà caïnh tranh .............................................................................1 I.1.1. Moät soá lyù luaän veà caïnh tranh............................................................1 I.1.2. Naêng löïc caïnh tranh..........................................................................2 I.1.3. Lôïi theá caïnh tranh.............................................................................3 I.2. Chieán löôïc caïnh tranh ..................................................................................4 I.2.1. Caùc böôùc xaây döïng chieán löôïc caïnh tranh .......................................6 I.2.1.1. Nhaän ra chieán löôïc hieän taïi ...................................................6 I.2.1.2. Xem xeùt dieãn bieán cuûa moâi tröôøng hoaït ñoäng ......................7 I.2.1.3. Xaây döïng chieán löôïc .............................................................7 I.2.2. Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán vieäc xaây döïng vaø löïa choïn chieán löôïc caïnh tranh.................................................................................................7 I.2.2.1. Moâi tröôøng beân ngoaøi.............................................................. a/ Moâi tröôøng vó moâ ..................................................................8 b/ Moâi tröôøng vi moâ ..................................................................8 I.2.2.2. Moâi tröôøng noäi boä ...............................................................10 I.2.3. Coâng cuï xaùc ñònh vaø löïa choïn chieán löôïc caïnh tranh.....................10 I.2.3.1. Xaùc ñònh chieán löôïc.............................................................10 I.2.3.2. Löïa choïn chieán löôïc ............................................................11 I.2.4. Caùc chieán löôïc caïnh tranh toång quaùt ..............................................11 I.2.4.1. Chieán löôïc nhaán maïnh chi phí ............................................11 I.2.4.2. Chieán löôïc khaùc bieät hoùa ....................................................11
2 I.2.4.3. Chieán löôïc troïng taâm hoùa....................................................12 Chöông II : Ñaùnh gía thöïc traïng vaø khaû naêng caïnh tranh cuûa CN NHCT KCN Bieân Hoøa ............................................................................13 II.1. Ñaëc ñieåm kinh teá xaõ hoäi tænh Ñoàng Nai....................................................13 II.1.1. Ñaëc ñieåm töï nhieân .........................................................................13 II.1.2. Ñaëc ñieåm kinh teá - xaõ hoäi..............................................................13 II.1.3. Trieån voïng kinh teá – xaõ hoäi ñeán naêm 2010...................................14 II.2. Toång quan veà CN NHCT KCN Bieân Hoøa ...............................................15 II.2.1. Giôùi thieäu veà CN NHCT KCN Bieân Hoøa ......................................15 II.2.1.1. Maïng löôùi toå chöùc vaø lao ñoäng qua caùc naêm .....................15 II.2.1.2. Keát quaû kinh doanh taïi CN NHCT KCN Bieân Hoøa ...........17 II.3.Thöïc traïng naêng löïc caïnh tranh cuûa CN NHCT KCN Bieân Hoøa ..............18 II.3.1. Phaân tích moâi tröôøng hoaït ñoäng cuûa CN NHCT KCN Bieân Hoøa..18 II.3.1.1. Moâi tröôøng beân ngoaøi ........................................................18 a/ Moâi tröôøng vó moâ ................................................................18 b/ Moâi tröôøng vi moâ ................................................................22 II.3.1.2. Moâi tröôøng noäi boä ..............................................................25 a/ Tình hình kinh doanh...........................................................25 b/ Tình hình taøi chính ..............................................................29 c/ Coâng taùc Marketing ............................................................31 d/ Coâng taùc nghieân cöùu vaø phaùt trieån......................................32 e/ Nguoàn nhaân löïc ...................................................................32 II.3.1.3. Ñaùnh gía naêng löïc, vò theá caïnh tranh cuûa CN NHCT KCN Bieân Hoøa treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai...............................33 a/ Söï ña daïng caùc saûn phaåm dòch vuï.......................................33 b/ Chaát löôïng saûn phaåm dòch vuï .............................................35
3 c/ Uy tín, danh tieáng cuûa thöông hieäu .....................................39 Chöông III: Ñònh höôùng chieán löôïc caïnh tranh vaø moät soá giaûi phaùp naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa CN NHCT KCN Bieân Hoøa ñeán naêm 2010...............................................................................41 III.1. Ñònh höôùng chieán löôïc caïnh tranh cho CN NHCT KCN Bieân Hoøa ........41 III.1.1. Xaây döïng chieán löôïc ....................................................................41 III.1.2. Löïa choïn chieán löôïc.....................................................................45 III.2. Caùc giaûi phaùp naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa CN NHCT KCN Bieân Hoøa .................................................................................................47 III.2.1. Söû duïng toát caùc coâng cuï caïnh tranh .............................................47 III.2.2. Xaây döïng vaø hoaøn thieän caùc quy trình, quy cheá ..........................51 III.2.3. Thöïc hieän toát coâng taùc marketing ................................................53 III.2.4. Quan taâm ñeán coâng taùc nguoàn nhaân löïc ......................................56 III.3. Kieán nghò .................................................................................................57 III.3.1. NHCTVN .....................................................................................57 III.3.2. Chính phuû vaø caùc boä ngaønh chöùc naêng ........................................58 Keát luaän Taøi lieäu tham khaûo Phuï luïc
4 LÔØI MÔÛ ÑAÀU 1. LYÙ DO CHOÏN ÑEÀ TAØI Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, quoác teá hoùa ñang trôû thaønh moät xu theá cuûa thôøi ñaïi vaø dieãn ra maïnh meõ ôû moïi nôi, moïi lónh vöïc cuûa ñôøi soáng kinh teá-xaõ hoäi. Vieät Nam chuùng ta cuõng ñaõ chuû ñoäng hoäi nhaäp xu theá ñoù. Trong gaàn 20 naêm trôû laïi ñaây, keå töø khi thöïc hieän chính saùch ñoåi môùi, ñöa ñaát nöôùc töø neàn kinh teá keá hoaïch hoùa taäp trung quan lieâu bao caáp sang neàn kinh teá thò tröôøng ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa. Vôùi chuû tröông ña daïng hoaù vaø ña phöông hoùa caùc quan heä kinh teá vaø quan heä ñoái ngoaïi, neàn kinh teá – xaõ hoäi cuûa nöôùc ta ñaõ coù nhieàu bieán chuyeån theo höôùng tích cöïc. Chuùng ta ñaõ ñaït ñöôïc moät soá thaønh töïu nhaát ñònh trong kinh teá - xaõ hoäi, goùp phaàn ñöa ñaát nöôùc thoaùt khoûi tình traïng khoù khaên vaø tieán ñeán taêng tröôûng, phaùt trieån. Tuy nhieân, khi thöïc hieän chính saùch treân chuùng ta ñaõ ñöông ñaàu vôùi khoâng ít ruûi ro vaø thaùch thöùc. Ngaân haøng, moät teá baøo cuûa neàn kinh teá cuõng khoâng theå khoâng hoaø mình vaøo tieán trình chung ñoù cuûa ñaát nöôùc. Ñeå coù theå truï vöõng trong doøng chaûy töï do vôùi söï caïnh tranh bình ñaúng, caùc ngaân haøng thöông maïi caàn phaûi xaây döïng cho mình moät höôùng ñi thích hôïp vôùi khaû naêng cuûa mình. Ñaëc bieät trong giai ñoaïn saép tôùi, naêm 2008, khi hieäp ñònh thöông maïi song phöông Vieät nam - Hoa Kyø coù hieäu löïc hoaøn toaøn, caùc ngaân haøng Myõ seõ khoâng boû qua thò tröôøng Vieät Nam ñaày tieàm naêng. Ñeå coù theå toàn taïi vaø phaùt trieån caùc ngaân haøng thöông maïi trong nöôùc chuùng ta caàn chuaån bò cho mình chieán löôïc caïnh tranh ñeå töø ñoù ñeà ra caùc giaûi phaùp naâng cao naêng löïc caïnh tranh.
5 Vôùi suy nghó treân vaø mong muoán coù theå ñoùng goùp phaàn naøo cho söï nghieäp ñoåi môùi vaø phaùt trieån cuûa Chi Nhaùnh Ngaân Haøng Coâng Thöông Khu Coâng Nghieäp Bieân Hoøa, toâi xin choïn ñeà taøi “Ñònh höôùng chieán löôïc caïnh tranh vaø moät soá giaûi phaùp naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa Chi Nhaùnh Ngaân Haøng Coâng Thöông Khu Coâng Nghieäp Bieân Hoøa ñeán naêm 2010”, laøm luaän vaên toát nghieäp cao hoïc kinh teá ngaønh Quaûn trò kinh doanh. 2. MUÏC ÑÍCH NGHIEÂN CÖÙU Ñeà taøi nghieân cöùu giaûi quyeát caùc vaán ñeà cô baûn sau: (1) Laøm saùng toû moät soá khaùi nieäm lieân quan ñeán vaán ñeà caïnh tranh vaø chieán löôïc ñeå coù cô sôû xaùc ñònh ñöôïc höôùng ñi ñuùng trong quaù trình hoaït ñoäng cuûa CN NHCT KCN Bieân Hoøa. (2) Phaân tích moâi tröôøng hoaït ñoäng cuûa CN NHCT KCN Bieân Hoøa ñeå thaáy ñöôïc nhöõng cô hoäi cuõng nhö nguy cô töø beân ngoaøi seõ taùc ñoäng ñeán hoaït ñoäng cuûa chi nhaùnh, ñoàng thôøi nhaän thöùc ñöôïc ñaày ñuû nhöõng ñieåm maïnh vaø ñieåm yeáu cuûa chính chi nhaùnh, cuõng nhö ñaùnh giaù ñuùng naêng löïc caïnh tranh cuûa chi nhaùnh. (3) Ñònh höôùng chieán löôïc caïnh tranh treân cô sôû taän duïng nhöõng cô hoäi töø beân ngoaøi ñeå phaùt huy nhöõng ñieåm maïnh haïn cheá nhöõng ñeåm yeáu, khaéc phuïc nhöõng nguy cô vaø ñeà ra moät soá giaûi phaùp nhaèm naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa CN NHCT KCN Bieân Hoøa treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai, phuïc vuï moät caùch toát nhaát cho nhu caàu phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi cuûa tænh nhaø .
6 3. ÑOÁI TÖÔÏNG, PHAÏM VI VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU (1) Ñoái töôïng nghieân cöùu: CN NHCT KCN Bieân Hoøa. (2) Phaïm vi nghieân cöùu: caùc hoaït ñoäng kinh doanh cuûa CN NHCT KCN Bieân Hoøa vaø moät soá ngaân haøng thöông maïi khaùc ñoùng treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai. (3) Phöông phaùp nghieân cöùu: ñeà taøi söû duïng moät soá caùc phöông phaùp nhö phöông phaùp duy vaät bieän chöùng, duy vaät lòch söû, phöông phaùp phaân tích thoáng keâ, phöông phaùp chuyeân gia, phöông phaùp ñieàu tra khaûo saùt,.… 4. KEÁT CAÁU CUÛA LUAÄN VAÊN Ngoaøi phaàn môû ñaàu vaø keát luaän, noäi dung cuûa luaän vaên ñöôïc chia thaønh 03 chöông nhö sau: Chöông I: Moät soá vaán ñeà veà caïnh tranh vaø chieán löôïc caïnh tranh Chöông II: Ñaùnh giaù thöïc traïng vaø khaû naêng caïnh tranh cuûa CN NHCT KCN Bieân Hoøa Chöông III: Ñònh höôùng chieán löôïc caïnh tranh vaø moät soá giaûi phaùp naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa CN NHCT KCN Bieân Hoøa ñeán naêm 2010
7 CHÖÔNG I MOÄT SOÁ VAÁN ÑEÀ VEÀ CAÏNH TRANH VAØ CHIEÁN LÖÔÏC CAÏNH TRANH I.1. Toång quan veà caïnh tranh I.1.1 Moät soá lyù luaän veà caïnh tranh Caïnh tranh laø moät khaùi nieäm ñaõ ñöôïc söû duïng trong nhieàu lónh vöïc vaø caáp ñoä khaùc nhau nhöng vaãn chöa coù moät ñònh nghóa roõ raøng vaø cuï theå. Quan ñieåm caïnh tranh ñaõ ñeà caäp ñeán töø theá kyû thöù 17 cuøng vôùi söï ra ñôøi cuûa chuû nghóa töï do kinh teá coå ñieån. Ngaøy nay, haàu heát caùc nöôùc treân theá giôùi ñeàu thöøa nhaän caïnh tranh vaø coi caïnh tranh vöøa laø moâi tröôøng vöøa laø ñoäng löïc cuûa söï phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi. Do ñoù, coù theå hieåu caïnh tranh laø söï ganh ñua, laø cuoäc ñaáu tranh gay gaét, quyeát lieät giöõa nhöõng chuû theå kinh doanh vôùi nhau treân moät thò tröôøng haøng hoaù cuï theå naøo ñoù nhaèm giaønh giaät khaùch haøng vaø thò tröôøng, thoâng qua ñoù maø tieâu thuï ñöôïc nhieàu haøng hoùa ñeå toàn taïi vaø naâng cao vò theá cuûa mình, ñeå thu ñöôïc lôïi nhuaän cao. Trong kinh teá thò tröôøng, ñeå toàn taïi vaø phaùt trieån, caùc doanh nghieäp luoân phaûi noã löïc ñaùp öùng nhu caàu thò tröôøng thoâng qua caùc bieän phaùp nhö caûi tieán kyõ thuaät, taïo ra nhieàu giaù trò gia taêng cho khaùch haøng, …, vì doanh nghieäp naøo cuõng muoán baùn ñöôïc nhieàu hôn, thu lôïi lôùn hôn. Nhö vaäy, caïnh tranh laø quaù trình taát yeáu, laø ñoäng löïc phaùt trieån cuûa neàn kinh teá thò tröôøng. Caïnh tranh trong neàn kinh teá thò tröôøng laø moät cuoäc ñua khoâng döùt, khoâng bò giaùn ñoaïn veà thôøi gian, ngöôøi tham gia vaøo cuoäc ñua naøy khoâng ñöôïc pheùp döøng laïi, hoï luoân phaûi tieán veà phía tröôùc ñeå chieán thaéng ngöôøi ñöùng sau.
8 Caïnh tranh coù theå ñöa laïi ích lôïi cho ngöôøi naøy vaø thieät haïi cho ngöôøi khaùc nhöng xeùt döôùi goùc ñoä toaøn xaõ hoäi, caïnh tranh luoân coù taùc ñoäng tích cöïc vì saûn phaåm toát hôn, giaù reû hôn, dòch vuï toát hôn,…. Caïnh tranh giuùp cho thò tröôøng hoaït ñoäng coù hieäu quaû nhôø phaân boå hôïp lyù caùc nguoàn löïc coù haïn, ñaây chính laø ñoäng löïc cho söï phaùt trieån neàn kinh teá. Tuy nhieân, caïnh tranh cuõng coù nhöõng bieåu hieän tieâu cöïc nhö caïnh tranh thieáu söï kieåm soaùt, khoâng laønh maïnh daãn ñeán phaùt trieån saûn xuaát traøn lan, loän xoän, tình traïng caù lôùn nuoát caù beù,… laøm thieät haïi quyeàn lôïi cuûa ngöôøi tieâu duøng. Vôùi söï buøng noå cuûa khoa hoïc kyõ thuaät – coâng ngheä vaø phaùt trieån cuûa thöông maïi toaøn caàu ñaõ laøm cho söï caïnh tranh trong kinh doanh caøng trôû neân khoác lieät hôn. Tính caïnh tranh cuûa thò tröôøng kinh doanh ngaøy caøng cao thì moät doanh nghieäp coù theå khoâng töï chuû vaø soáng coøn ñöôïc maëc duø hoï ñaõ laøm chuû ñöôïc caïnh tranh vaø taän duïng caùc cô hoäi caïnh tranh moät caùch coù lôïi nhaát cho mình. Trong ñieàu kieän hieän nay, muïc tieâu cuûa caùc doanh nghieäp khoâng chæ laø thaéng theá trong caïnh tranh maø coøn phaûi phaùt trieån beàn vöõng. Ñeå ñaït ñöôïc ñieàu naøy, doanh nghieäp khoâng theå chæ cöù khö khö nghó ñeán caïnh tranh maø coøn phaûi tính ñeán vieäc lieân keát. Nhö vaäy, ngaøy nay, caïnh tranh laø ñeå mang ñeán cho thò tröôøng vaø khaùch haøng giaù trò gia taêng cao hôn caùc doanh nghieäp khaùc nhöng ñoàng thôøi cuõng phaûi lieân keát vôùi caùc doanh nghieäp khaùc ñeå cuøng nhau coù ñöôïc giaù trò gia taêng cao hôn so vôùi giaù trò gia taêng maø doanh nghieäp ñaït ñöôïc neáu noù hoaït ñoäng rieâng leû. I.1.2 Naêng löïc caïnh tranh Cho ñeán hieän nay, thuaät ngöõ “naêng löïc caïnh tranh” duø ñaõ ñöôïc söû duïng khaù phoå bieán nhöng vaãn chöa coù moät khaùi nieäm roõ raøng vaø cuõng chöa ñöôïc löôïng hoùa moät caùch chính xaùc. Coù nhieàu quan nieäm khaùc nhau veà naêng löïc caïnh tranh.
9 Theo quan ñieåm thöông maïi truyeàn thoáng thì naêng löïc caïnh tranh ñöôïc xem xeùt qua lôïi theá so saùnh vaø chi phí saûn xuaát. Hieäu quaû cuûa caùc bieän phaùp naâng cao naêng löïc caïnh tranh ñöôïc ñaùnh giaù döïa treân möùc chi phí thaáp. Coù quan ñieåm cho raèng naêng löïc caïnh tranh laø khaû naêng taïo ra vaø duy trì lôïi nhuaän vaø thò phaàn treân caùc thò tröôøng trong vaø ngoaøi nöôùc, gaén naêng löïc caïnh tranh theo thò phaàn maø noù chieám giöõ. Caùc chæ soá ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh laø naêng suaát lao ñoäng, toång naêng suaát caùc yeáu toá saûn xuaát, coâng ngheä, chi phí cho nghieân cöùu vaø phaùt trieån, chaát löôïng vaø tính khaùc bieät cuûa saûn phaåm… Coù quan nieäm xem xeùt naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp döïa treân khaû naêng saûn xuaát ra saûn phaåm ôû moät möùc giaù ngang baèng hay thaáp hôn möùc giaù phoå bieán maø khoâng coù trôï caáp, gaén noù vôùi öu theá maø saûn phaåm ñöa ra thò tröôøng ñaûm baûo cho doanh nghieäp ñöùng vöõng tröôùc caùc ñoái thuû khaùc hay saûn phaåm thay theá. Theo M.Porter, naêng löïc caïnh tranh lieân quan tôùi vieäc xaùc ñònh vò trí cuûa doanh nghieäp ñeå phaùt huy caùc naêng löïc ñoäc ñaùo cuûa mình tröôùc caùc löïc löôïng caïnh tranh: ñoái thuû hieän taïi, ñoái thuû tieàm naêng, saûn phaåm thay theá, nhaø cung caáp vaø khaùch haøng. Nhö vaäy, coù theå hieåu moät caùch ñôn giaûn naêng löïc caïnh tranh cuûa moät doanh nghieäp chính laø möùc ñoä haáp daãn cuûa noù ñoái vôùi khaùch haøng. Hay naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp laø thöïc löïc vaø lôïi theá maø doanh nghieäp coù theå huy ñoäng ñeå duy trì vaø caûi thieän vò trí cuûa noù so vôùi caùc ñoái thuû caïnh tranh treân thò tröôøng moät caùch laâu daøi nhaèm thu ñöôïc lôïi ích ngaøy caøng cao cho doanh nghieäp cuûa mình. I.1.3 Lôïi theá caïnh tranh Lôïi theá caïnh tranh chính laø moät boä phaän caáu thaønh taïo neân naêng löïc caïnh tranh cho doanh nghieäp.
10 Ñaõ coù nhieàu ñònh nghóa khaùc nhau veà lôïi theá caïnh tranh. Phaàn lôùn hoï ñeàu cho raèng lôïi theá caïnh tranh laø nhöõng theá maïnh ñaëc tröng cuûa doanh nghieäp nhö voán, coâng ngheä, lao ñoäng, kyõ naêng saûn xuaát, uy tín, danh tieáng, söï trung thaønh cuûa khaùch haøng ñoái vôùi nhaõn hieäu, cung caùch phuïc vuï, chaát löôïng saûn phaåm,.. laø cô sôû ñeå coâng ty caïnh tranh vôùi caùc ñoái thuû khaùc. Theo M. Porter thì lôïi theá caïnh tranh veà cô baûn xuaát phaùt töø giaù trò maø moät xí nghieäp coù theå taïo ra cho ngöôøi mua vaø giaù trò ñoù vöôït quaù phí toån cuûa xí nghieäp. Lôïi theá caïnh tranh coù theå bieåu hieän ôû hai phöông dieän hoaëc laø döôùi daïng phí toån thaáp hoaëc laø taïo ra nhöõng khaùc bieät hoùa. Töø nhöõng neùt cô baûn treân chuùng ta coù theå ñöa ra moät ñònh nghóa veà lôïi theá caïnh tranh nhö sau: Lôïi theá caïnh tranh laø nhöõng öu theá noåi baät, moät khaû naêng rieâng coù cuûa moät doanh nghieäp veà moät maët naøo ñoù coù theå laø saûn phaåm, phong caùch phuïc vuï, khaû naêng saûn xuaát, danh tieáng, chaát löôïng dòch vuï,… khi ñöa ra thò tröôøng ñöôïc khaùch haøng thöøa nhaän trong töông quan so saùnh vôùi caùc ñoái thuû caïnh tranh. Trong moâi tröôøng caïnh tranh gay gaét, doanh nghieäp naøo coù chieán löôïc phaùt trieån caùc lôïi theá caïnh tranh cuûa mình vaø thöïc hieän hieäu quaû chieán löôïc ñoù thì khoâng nhöõng laøm taêng doanh thu vaø lôïi nhuaän cuûa doanh nghieäp ñoù maø coøn naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp ñoù treân thöông tröôøng. I.2 Chieán löôïc caïnh tranh Trong moâi tröôøng luoân bieán ñoäng, caïnh tranh ngaøy caøng gay gaét vaø quyeát lieät ngaøy nay thì chieán löôïc laø moät vaán ñeà khoâng theå boû qua ñoái vôùi moïi doanh nghieäp. Ñeå coù theå toàn taïi vaø phaùt trieån beàn vöõng ñöôïc thì doanh nghieäp phaûi xaùc ñònh cho mình höôùng kinh doanh thích hôïp, ñuùng ñaén. Ñeå laøm ñöôïc ñieàu ñoù tröôùc heát chuùng ta caàn phaûi hieåu roõ veà chieán luôïc.
11 Chieán löôïc laø taäp hôïp nhöõng muïc tieâu vaø caùc chính saùch cuõng nhö caùc keá hoaïch chuû yeáu ñeå ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu ñoù, noù cho thaáy roõ coâng ty ñang hoaëc seõ thöïc hieän caùc hoaït ñoäng kinh doanh gì, vaø coâng ty seõ thuoäc vaøo lónh vöïc kinh doanh gì. Nhö vaäy, chieán löôïc kinh doanh cuûa moät doanh nghieäp laø moät chöông trình haønh ñoäng toång quaùt höôùng tôùi vieäc thöïc hieän nhöõng muïc tieâu cuûa doanh nghieäp. Chieán löôïc khoâng nhaèm vaïch ra moät caùch cuï theå laøm theá naøo ñeå coù theå ñaït ñöôïc nhöõng muïc tieâu, ñoù laø nhieäm vuï cuûa voâ soá caùc chöông trình hoã trôï, caùc chieán löôïc chöùc naêng khaùc. Chieán löôïc chæ taïo ra caùc khung höôùng daãn tö duy ñeå haønh ñoäng. Vieäc xaây döïng moät chieán löôïc cho moät doanh nghieäp laø moät noäi dung raát quan troïng ñeå caûi thieän tình hình hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp ñoù vì: Chieán löôïc giuùp cho doanh nghieäp ñöông ñaàu linh hoaït vôùi söï thay ñoåi quaù nhanh cuûa moâi tröôøng. Chieán löôïc giuùp cho doanh nghieäp toå chöùc phaân boá nguoàn taøi nguyeân moät caùch coù hieäu quaû nhaát. Chieán löôïc laø cô sôû ñeå xaùc ñònh caùc chæ tieâu hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuï theå vaø ño löôøng keát quaû ñoù. Chieán löôïc giuùp cho doanh nghieäp caûi thieän tình hình thoâng tin noäi boä qua vieäc theo doõi, kieåm tra thöïc hieän chieán löôïc.
12 Vaø trong neàn kinh teá thò tröôøng, caïnh tranh toàn taïi moät caùch taát yeáu. Vì vaäy, vieäc xaây döïng cho mình moät chieán löôïc caïnh tranh laø raát caàn thieát ñoái vôùi moät doanh nghieäp. Coù moät chieán löôïc caïnh tranh toát seõ giuùp cho doanh nghieäp taêng theá löïc vaø giaønh ñöôïc lôïi theá caïnh tranh. Baùnh xe chieán löôïc caïnh tranh (Nguoàn “Chieán löôïc caïnh tranh” cuûa M.Porter –NXB Thoáng keâ 1996) Theo M.Porter, chieán löôïc caïnh tranh laø söï keát hôïp cuûa caùc keát quaû cuoái cuøng (muïc tieâu) maø doanh nghieäp ñang tìm kieám vaø caùc phöông tieän (caùc chính saùch) nhôø ñoù doanh nghieäp coá gaéng ñaït tôùi muïc tieâu treân nhaèm naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp. Nhö vaäy, chieán löôïc caïnh tranh cuûa moät doanh nghieäp laø söï keát hôïp cuûa 2 yeáu toá then choát laø muïc tieâu vaø phöông tieän ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu. Trong ñoù muïc tieâu laø yeáu toá troïng taâm maø caùc chính saùch hoaït ñoäng ôû töøng boä phaän then choát chính laø phöông tieän maø doanh nghieäp ñang coá gaéng theo ñuoåi ñeå ñaït ñöôïc nhöõng muïc tieâu. Caùc chính saùch phaûi ñöôïc xaây döïng treân cô sôû nhöõng muïc tieâu vaø muïc tieâu phaûi ñöôïc thöïc hieän thoâng qua vieäc thöïc hieän caùc chính saùch.
13 I.2.1 Caùc böôùc xaây döïng chieán löôïc caïnh tranh Ñeå xaây döïng chieán löôïc caïnh tranh thoâng thöôøng moät doanh nghieäp thöôøng tieán haønh caùc böôùc sau. o Nhaän ra chieán löôïc hieän taïi. o Xem xeùt dieãn bieán cuûa moâi tröôøng hoaït ñoäng. o Xaây döïng chieán löôïc môùi. I.2.1.1 Nhaän ra chieán löôïc hieän taïi Chuùng ta caàn phaûi xem xeùt vaø nhaän bieát lónh vöïc maø doanh nghieäp ñang hoaït ñoäng vaø doanh nghieäp ñang theo ñuoåi chieán löôïc caïnh tranh gì. Vôùi vieäc nhaän ra moät caùch kheùo leùo chieán löôïc ñang keát hôïp hieän nay cuûa doanh nghieäp cho chuùng ta bieát nhöõng giaû thieát maø caùc nhaø quaûn trò ñöa ra coù phaûn aùnh trung thöïc veà thöïc traïng cuûa ngaønh doanh nghieäp ñang hoaït ñoäng, coù phaûn aùnh ñuùng vò trí töông ñoái cuûa doanh nghieäp trong ngaønh ñoù khoâng. Töø ñoù, chuùng ta xem xeùt neân ñöa ra nhöõng giaû thieát naøo veà vò trí töông ñoái naøo cuûa doanh nghieäp, caùc ñieåm maïnh vaø yeáu, veà caùc ñoái thuû caïnh tranh vaø veà xu höôùng cuûa ngaønh ñeå chieán löôïc hieän taïi coù yù nghóa. I.2.1.2 Xem xeùt dieãn bieán cuûa moâi tröôøng hoaït ñoäng Tieán haønh phaân tích moâi tröôøng hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp bao goàm caû beân trong vaø beân ngoaøi. Phaân tích ngaønh, phaân tích moâi tröôøng vó moâ vaø vi moâ ñeå chuùng ta thaáy nhöõng then choát cho thaønh coâng trong caïnh tranh, nhöõng cô hoäi vaø caùc moái ñe doïa töø beân ngoaøi laø gì. Phaân tích ñoái thuû caïnh tranh chuùng ta seõ bieát ñöôïc naêng löïc vaø nhöõng haïn cheá cuûa nhöõng ñoái thuû caïnh tranh hieän taïi, tieàm taøng cuõng nhö söï chuyeån bieán coù theå coù trong töông lai cuûa hoï.
14 Thöøa nhaän söï phaân tích moâi tröôøng beân ngoaøi, xem xeùt hoaït ñoäng cuûa chính doanh nghieäp chuùng ta ñeå nhaän ra nhöõng ñieåm maïnh vaø ñieåm yeáu cuûa mình so vôùi caùc ñoái thuû caïnh tranh hieän taïi vaø trong töông lai. I.2.1.3 Xaây döïng chieán löôïc Kieåm tra caùc giaû thieát vaø chieán luôïc: nhöõng giaû thieát ñöôïc theå hieän trong chieán löôïc hieän taïi vôùi söï phaân tích moâi tröôøng ôû treân phuø hôïp ñeán möùc ñoä naøo? Ñöa ra caùc phöông aùn chieán löôïc: vôùi nhöõng phaân tích treân coù theå coù nhöõng phöông aùn chieán löôïc naøo? Chieán löôïc hieän taïi coù phaûi laø moät trong soá ñoù khoâng? Löïa choïn phöông aùn naøo keát hôïp toát nhaát giöõa tình traïng hieän taïi cuûa doanh nghieäp vôùi caùc cô hoäi vaø moái ñe doïa. I.2.2 Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán vieäc xaây döïng vaø löïa choïn chieán löôïc caïnh tranh Ngaøy nay, doanh nghieäp hoaït ñoäng trong moâi tröôøng luoân bieán ñoäng vôùi voâ vaøn caùc yeáu toá neân khi xaây döïng vaø löïa choïn chieán löôïc caïnh tranh, caùc doanh nghieäp caàn phaûi xaùc ñònh cho ñöôïc nhöõng ñieåm maïnh vaø yeáu cuûa mình so vôùi caùc löïc löôïng caïnh tranh trong moái töông quan vôùi caùc cô hoäi vaø nguy cô maø moâi tröôøng vó moâ mang laïi cho toaøn ngaønh. I.2.2.1 Moâi tröôøng beân ngoaøi a/ Moâi tröôøng vó moâ Moâi tröôøng vó moâ bao goàm moät soá yeáu toá chính caàn ñöôïc xem xeùt nhö sau: Yeáu toá töï nhieân nhö vò trí ñòa lyù, khí haäu, ñòa hình, taøi nguyeân thieân nhieân,… seõ taùc ñoäng ñeán hoaït ñoäng cuûa moät doanh nghieäp naèm trong vuøng. Yeáu toá thuoäc veà heä thoáng chính trò, phaùp luaät, chính phuû bao goàm tính chaát chính trò, heä thoáng phaùp luaät vaø ñöôøng höôùng, chính saùch quaûn lyù,… cuûa chính phuû maø doanh nghieäp caàn phaûi tuaân thuû.
15 Yeáu toá kinh teá vó moâ nhö GDP, cô caáu kinh teá, GDP bình quaân ñaàu ngöôøi, chæ soá laïm phaùt,… cho thaáy tình hình phaùt trieån kinh teá chung cuûa moät vuøng naøo ñoù. Yeáu toá xaõ hoäi daân cö bao goàm daân soá, ngheà nghieäp, phong tuïc taäp quaùn, thoùi quen, toân giaùo, … seõ aûnh höôûng ñeán caùc quyeát ñònh, thoùi quen mua saém,.. ñoái vôùi moät boä phaän daân cö, vuøng laõnh thoå. Yeáu toá coâng ngheä coù aûnh höôûng voâ cuøng phong phuù vaø ña daïng ñeán hoaït ñoäng cuûa moät doanh nghieäp, caùc nhaø quaûn trò caàn nhaän thöùc ñöôïc caùc aûnh höôûng ñoù. Thöïc teá ñaõ chöùng minh, doanh nghieäp naøo naém baét nhanh nhaïy vaø aùp duïng kòp thôøi nhöõng thaønh töïu cuûa tieán boä khoa hoïc thì ñoù laø moät cô hoäi ñeå thaønh coâng. b/ Moâi tröôøng vi moâ Caùc yeáu toá cuûa moâi tröôøng vi moâ bao goàm: nguy cô nhaäp cuoäc cuûa caùc ñoái thuû môùi, moái ñe doaï cuûa caùc saûn phaåm thay theá, quyeàn löïc cuûa ngöôøi mua, quyeàn löïc cuûa ngöôøi cung öùng vaø cuoäc caïnh tranh cuûa caùc ñoái thuû hieän thôøi. Naêm yeáu toá naøy keát hôïp vôùi nhau xaùc ñònh cöôøng ñoä caïnh tranh vaø möùc lôïi nhuaän cuûa ngaønh, caùc löïc löôïng maïnh nhaát seõ thoáng trò vaø trôû thaønh troïng yeáu theo quan ñieåm xaây döïng chieán löôïc. Doanh nghieäp caàn khai thaùc lôïi theá caïnh tranh ôû nhöõng yeáu toá coù aùp löïc caïnh tranh thaáp ñeå coù theå cuûng coá toát vò theá cuûa mình. Nguy cô nhaäp cuoäc cuûa caùc ñoái thuû môùi: phaân tích vaø döï ñoaùn haønh vi cuûa ñoái thuû caïnh tranh laø raát quan troïng ñoái vôùi vieäc xaây döïng chieán löôïc caïnh tranh. Khi phaân tích ñoái thuû caïnh tranh vieäc löïa choïn ñoái thuû naøo laø caàn thieát nhöng khoâng chæ phaân tích caùc ñoái thuû chuû yeáu hieän taïi maø coøn phaûi tính ñeán caùc ñoái thuû tieàm naêng seõ nhaäp cuoäc. Aùp löïc cuûa saûn phaåm thay theá: saûn phaåm thay theá chính laø nhöõng saûn phaåm coù cuøng moät coâng naêng nhö saûn phaåm cuûa ngaønh. Doanh nghieäp khoâng chæ
16 caïnh tranh vôùi nhöõng ñôn vò trong ngaønh maø coøn phaûi caïnh tranh caû vôùi ngaønh saûn xuaát saûn phaåm thay theá. Quyeàn löïc cuûa khaùch haøng: chính laø quyeàn xem xeùt, ñoøi hoûi ñoái vôùi saûn phaåm veà giaù caû, chaát löôïng, dòch vuï,… vaø noù seõ laøm hao toån möùc lôïi nhuaän cuûa ngaønh. Vieäc löïa choïn caùc nhoùm khaùch haøng mua cuûa doanh nghieäp phaûi ñöôïc xem xeùt nhö moät quyeát ñònh chieán löôïc toái quan troïng. Quyeàn löïc cuûa ngöôøi cung öùng: theå hieän thoâng qua vieäc cheøn eùp, naém theá chuû ñoäng trong vieäc ñöa ra caùc ñieàu kieän veà nguoàn cung ñaàu vaøo cho ngaønh. Trong thöông löôïng, caùc ñieàu kieän xaùc ñònh quyeàn löïc cuûa nhöõng ngöôøi cung öùng luoân thay ñoåi vaø khoâng theå kieåm soaùt ñoái vôùi moät doanh nghieäp. Tuy nhieân, vôùi tö caùch laø ngöôøi mua, doanh nghieäp coù theå söû duïng quyeàn löïc khaùch haøng cuûa mình ñeå caûi thieän tình hình thoâng qua chieán löôïc. Cöôøng ñoä caïnh tranh cuûa caùc ñoái thuû hieän taïi: trong neàn kinh teá thò tröôøng thì söï caïnh tranh giöõa caùc doanh nghieäp laø moät ñieàu taát yeáu. Treân bình dieän xaõ hoäi chuùng ta thaáy caïnh tranh coù lôïi cho ngöôøi tieâu duøng vaø thuùc ñaåy xaõ hoäi phaùt trieån. Tuy nhieân, ñoái vôùi caùc doanh nghieäp thì yeáu toá caïnh tranh laø moät ñieàu khoâng maáy deã chòu. Caùc ñoái thuû caïnh tranh vaø hoaït ñoäng cuûa hoï luoân ñöïôc xem laø moät trong nhöõng yeáu toá coù aûnh höôûng quan troïng ñeán vieäc xaây döïng chieán löôïc caïnh tranh taïi moãi doanh nghieäp. I.2.2.2 Moâi tröôøng noäi boä Nhoùm caùc yeáu toá moâi tröôøng noäi boä coù aûnh höôûng tröïc tieáp, thöôøng xuyeân vaø raát quan troïng ñeán caùc hoaït ñoäng cuûa moät doanh nghieäp. Chuùng bao goàm caùc löïc löôïng chuû yeáu sau: Caùc yeáu toá thuoäc veà taøi chính (doøng tieàn teä, tình hình coâng nôï, cô caáu voán,…)
17 Caùc yeáu toá thuoäc veà nhaân löïc (trình ñoä löïc löôïng nhaân söï, vaán ñeà saép xeáp, boá trí, ñaøo taïo,…); Caùc yeáu toá thuoäc veà cô sôû vaät chaát (trang thieát bò, nhaø xöôûng, maùy moùc,…); Caùc yeáu toá thuoäc veà vaên hoùa toå chöùc (ñaëc tính, möùc ñoä thích öùng hieän taïi vaø töông lai,…); Caùc yeáu toá thuoäc veà hoaït ñoäng taùc nghieäp (saûn xuaát, marketing, nghieân cöùu phaùt trieån,…). Thoâng qua vieäc phaân tích moâi tröôøng noäi boä doanh nghieäp seõ thaáy roõ nhöõng ñieåm maïnh vaø yeáu cuûa mình ñeå coù söï kieåm soaùt vaø ñieàu chænh kòp thôøi cuõng nhö ñöa ra ñöôïc chieán löôïc thích hôïp trong thôøi gian tôùi. I.2.3 Coâng cuï xaùc ñònh vaø löïa choïn chieán löôïc caïnh tranh I.2.3.1 Xaùc ñònh chieán löôïc Treân cô sôû phaân tích moâi tröôøng beân ngoaøi vaø moâi tröôøng noäi boä chuùng ta seõ duøng kyõ thuaät phaân tích SWOT ñeå xöû lyù caùc keát quaû nghieân cöùu treân, thoâng qua ñoù giuùp doanh nghieäp ñeà ra chieán löôïc caïnh tranh moät caùch khoa hoïc. S (strengths): caùc maët maïnh W (weaknesses): caùc maët yeáu O (opportunities): caùc cô hoäi T (threats): caùc nguy cô SWOT coù theå ñöa ra söï lieân keát töøng caëp hoaëc lieân keát caû boán yeáu toá, qua ñoù giuùp cho doanh nghieäp hình thaønh caùc chieán löôïc cuûa mình moät caùch coù hieäu quaû nhaèm khai thaùc toát nhaát caùc cô hoäi coù ñöïôc töø beân ngoaøi, giaûm bôùt hoaëc neù traùnh caùc nguy cô, treân cô sôû phaùt huy nhöõng maët maïnh vaø khaéc phuïc nhöõng ñieåm yeáu.
18 I.2.3.2 Löïa choïn chieán löôïc Sau khi ñeà ra moät soá chieán löôïc treân cô sôû ma traän SWOT, doanh nghieäp caàn phaûi choïn ra caùc chieán löôïc maø mình coù theå theo ñuoåi ñöôïc. Caùc chieán löôïc choïn ra naøy phaûi saép xeáp theo thöù töï öu tieân chieán löôïc naøo thöïc hieän tröôùc, chieán löôïc naøo thöïc hieän sau. Ñeå choïn ra caùc chieán löôïc, caùc nhaø quaûn lyù coù theå söû duïng ma traän hoaïch ñònh chieán löôïc coù khaû naêng ñònh löôïng (QSPM) laøm cô sôû. Vieäc quyeát ñònh choïn chieán löôïc naøo thuoäc thaåm quyeàn quyeát ñònh cuûa nhöõng nhaø quaûn lyù caáp cao. I.2.4 Caùc chieán löôïc caïnh tranh toång quaùt Theo M.Porter coù ba chieán löôïc caïnh tranh toång quaùt maø baát kyø moät chieán löôïc ñaëc thuø naøo cuõng phaûi caên cöù vaøo chuùng. I.2.4.1 Chieán löôïc nhaán maïnh chi phí Vôùi chieán löôïc naøy doanh nghieäp thöïc hieän moät loaït caùc chính saùch höôùng vaøo vieäc thöïc hieän muïc tieâu ñaït ñöôïc vò trí hôn haún veà chi phí. Chieán löôïc naøy yeâu caàu phaûi coù caùc ñieàu kieän vaät chaát keát hôïp ñöôïc giöõa quy moâ vaø tính hieäu quaû, theo ñuoåi vieäc giaûm chi phí töø kinh nghieäm, phaûi ñaëc bieät chuù yù quaûn lyù vieäc kieåm soaùt chi phí. Phaûi ñaït ñöôïc chi phí thaáp hôn so vôùi caùc ñoái thuû caïnh tranh laø vaán ñeà then choát cuûa chieán löôïc naøy, nhöng khoâng boû qua chaát löôïng, dòch vuï vaø caùc vaán ñeà khaùc. I.2.4.2 Chieán löôïc khaùc bieät hoùa Trong chieán löôïc naøy doanh nghieäp phaûi taïo ra ñöôïc ñieåm ñoäc ñaùo rieâng cho saûn phaåm, dòch vuï cuûa mình ñöôïc thöøa nhaän trong toaøn ngaønh. Chieán löôïc naøy khoâng cho doanh nghieäp boû qua yeáu toá chi phí thaáp, nhöng noù khoâng laø muïc tieâu.
19 Khaùc bieät hoùa taïo ra söï caùch bieät ñoái vôùi caùc ñoái thuû caïnh tranh vì coù nieàm tin cuûa khaùch haøng vaøo saûn phaåm vaø doanh nghieäp cuõng seõ ñaït ñöôïc möùc lôïi nhuaän cao hôn möùc bình quaân cuûa ngaønh do taïo döïng ñöôïc moät vò trí vöõng chaéc trong vieäc ñoái phoù vôùi caùc löïc löôïng caïnh tranh. Ngoaøi ra, khaùc bieät hoùa cuõng taïo doanh nghieäp vò trí thuaän lôïi hôn so vôùi caùc ñoái thuû ñoái vôùi khaùch haøng, nhaø cung caáp vaø söï xaâm nhaäp cuûa saûn phaåm thay theá. I.2.4.3 Chieán löôïc troïng taâm hoùa Troïng taâm hoaù chính laø söï taäp trung vaøo moät nhoùm ngöôøi mua cuï theå, moät boä phaän trong caùc loaïi haøng hoùa, hoaëc moät vuøng thò tröôøng naøo ñoù. Thoâng qua troïng taâm hoùa doanh nghieäp coù theå phuïc vuï moät thò tröôøng chieán löôïc heïp cuûa mình moät caùch tích cöïc vaø hieäu quaû hôn caùc ñoái thuû caïnh tranh. Baèng caùch naøy doanh nghieäp seõ ñaït ñöôïc söï khaùc bieät hoùa, hoaëc ñaït ñöôïc möùc chi phí thaáp, hoaëc caû hai khi phuïc vuï ñoái töôïng muïc tieâu cuûa mình. Chieán löôïc naøy thích hôïp cho nhöõng doanh nghieäp nhoû do söï haïn cheá veà nguoàn löïc vaø thò phaàn. Treân cô sôû ba chieán löôïc toång quaùt tuøy theo ñieàu kieän, tình hình cuï theå trong töøng giai ñoaïn moãi doanh nghieäp seõ xaây döïng, löïa choïn vaø coù nhöõng chính saùch thöïc hieän chieán löôïc phuø hôïp vôùi khaû naêng cuûa mình, ñaûm baûo doanh nghieäp ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu ñaõ ñeà ra, naâng cao naêng löïc caïnh tranh. Toùm laïi: Trong moâi tröôøng kinh doanh ngaøy nay caïnh tranh laø taát yeáu. Ñeå coù theå toàn taïi vaø phaùt trieån beàn vöõng, trong quaù trình hoaït ñoäng moãi doanh nghieäp caàn xaây döïng cho mình moät chieán löôïc caïnh tranh thích hôïp.