Luận văn: GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH GIAO NHẬN VẬN TẢI HÀNG LẺ CỦA CÔNG TY VINALINK

Chia sẻ: Hong Quan | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:57

Thêm vào BST

Báo xấu

190
lượt xem 72
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hoạt động kinh tế Việt Nam trong những năm gần đây thật sự sôi động. Cạnh tranh trong các ngành kinh tế diễn ra gay gắt và quyết liệt. Hoạt động giao nhận xuất nhập khẩu ở Việt Nam còn trong giai đoạn hết sức non trẻ cũng chứa đựng trong mình nó sự xung đột âm ỉ của các doanh nghiệp trong ngành.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn: GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH GIAO NHẬN VẬN TẢI HÀNG LẺ CỦA CÔNG TY VINALINK

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH --o0o-- NGUYEÃN DUY MINH GIAÛI PHAÙP NAÂNG CAO NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH GIAO NHAÄN VAÄN TAÛI HAØNG LEÛ CUÛA COÂNG TY VINALINK LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH - NAÊM 2002 1
MUÏC LUÏC --o0o-- LÔØI MÔÛ ÑAÀU ................................................................................................................... 01 CHÖÔNG 1: CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA DOANH NGHIEÄP ..................................................................................................... 04 1.1. CAÏNH TRANH TRONG NEÀN KINH TEÁ THÒ TRÖÔØNG...................................... 04 1.2. NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH.................................................................................. 05 1.2.1. Khaùi nieäm veà naêng löïc caïnh tranh.................................................................... 05 1.2.1.1. ÔÛ caáp ñoä toaøn neàn kinh teá quoác daân ........................................................... 06 1.2.1.2. ÔÛ caáp ñoä ngaønh/ coâng ty ............................................................................. 07 1.2.2. Chæ tieâu ño löôøng naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp trong ngaønh................................................................................................................................. 08 CHÖÔNG 2: PHAÂN TÍCH THÖÏC TRAÏNG NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH GIAO NHAÄN VAÄN TAÛI HAØNG LEÛ CUÛA COÂNG TY VINALINK..................... 13 2.1. KHAÙI NIEÄM CHUNG VEÀ NGAØNH VAÄN CHUYEÅN HAØNG LEÛ (LCL)............... 13 2.1.1. Vai troø cuûa vaän chuyeån haøng leû trong neàn kinh teá .......................................... 13 2.1.2. Tieàm naêng cuûa ngaønh vaän chuyeån haøng leû....................................................... 17 2.1.3. Quy trình coâng ngheä cuûa vaän chuyeån haøng leû .................................................. 18 2.2. THÖÏC TRAÏNG CAÙC COÂNG TY GIAO NHAÄN VAÄN TAÛI TAÏI TP. HCM ........... 19 2.2.1. Tình hình chung................................................................................................. 19 2.2.2. Tình hình cung caáp dòch vuï vaän chuyeån haøng leû taïi TP. HCM......................... 19 2.2.2.1. Thò tröôøng vaän chuyeån haøng leû ................................................................... 19 2.2.2.2. Nhaân söï ....................................................................................................... 21 2.2.2.3. Dòch vuï hoã trôï ................................................................................................ 21 2.3. PHAÂN TÍCH THÖÏC TRAÏNG NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA MOÄT SOÁ COÂNG TY GIAO NHAÄN VAÄN TAÛI DAÃN ÑAÀU TAÏI THÒ TRÖÔØNG TP.HCM ....... 22 2.3.1. Phaân tích caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán naêng löïc caïnh tranh .............................. 22 2
2.3.1.1. Soá löôïng caùc coâng ty môùi tham gia vaøo ngaønh ........................................... 22 2.3.1.2. Söï coù maët cuûa caùc saûn phaåm thay theá......................................................... 24 2.3.1.3. Vò theá ñaøm phaùn cuûa beân cung öùng ............................................................ 25 2.3.1.4. Vò theá ñaøm phaùn cuûa beân tieáp nhaän ............................................................ 25 2.3.1.5. Khaû naêng caïnh tranh cuûa caùc coâng ty giao nhaän vaän taûi ............................ 26 2.3.2. Ma traän hình aûnh caïnh tranh cuûa caùc coâng ty giao nhaän vaän taûi ...................... 28 2.3.3. Öu ñieåm vaø toàn taïi veà naêng löïc caïnh tranh cuûa 5 NVOCC Consolidator......... 34 2.3.3.1. Öu ñieåm ....................................................................................................... 34 2.3.3.2. Toàn taïi ......................................................................................................... 35 CHÖÔNG 3 : ÑOÙNG GOÙP MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP NAÂNG CAO NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH GIAO NHAÄN VAÄN TAÛI CUÛA COÂNG TY VINALINK. ............................................................................................. 37 3.1. QUAN ÑIEÅM THÖÏC HIEÄN GIAÛI PHAÙP................................................................ 37 3.1.1. Quan ñieåm 1: Öu tieân phaùt trieån caùc toå chöùc giao nhaän trong nöôùc ................ 37 3.1.2. Quan ñieåm 2: Khoâng ngöøng naâng cao chaát löôïng giao nhaän vaän taûi ............... 38 3.1.3. Quan ñieåm 3: Coi troïng nhu caàu cuûa khaùch haøng trong giao nhaän vaän taûi ........................................................................................................................................ 38 3.2. MUÏC TIEÂU THÖÏC HIEÄN GIAÛI PHAÙP ................................................................... 39 3.2.1. Xu höôùng phaùt trieån haøng leû ôû Vieät Nam vaø theá giôùi ....................................... 39 3.2.2. Xu höôùng veà phaùt trieån saûn phaåm ..................................................................... 40 3.3. CAÙC GIAÛI PHAÙP NAÂNG CAO NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA COÂNG TY GIAO NHAÄN VAÄN TAÛI VINALINK .............................................................. 41 3.3.1. Giaûi phaùp 1 : Ñaàu tö xaây döïng heä thoáng vaän chuyeån haøng leû tröïc tieáp, khoâng chuyeån taûi qua Singapore ................................................ 41 3.3.1.1. Noäi dung ...................................................................................................... 41 3.3.1.2. Bieän phaùp thöïc hieän .................................................................................... 41 3.3.1.3. Ñieàu kieän thöïc hieän ..................................................................................... 43 3
3.3.1.4. Hieäu quaû thöïc hieän....................................................................................... 44 3.3.2. Giaûi phaùp 2: Löïa choïn thò tröôøng muïc tieâu ....................................................... 44 3.3.2.1. Noäi dung ...................................................................................................... 44 3.3.2.2. Bieän phaùp thöïc hieän .................................................................................... 45 3.3.2.3. Ñieàu kieän thöïc hieän .................................................................................... 47 3.3.2.4. Hieäu quaû thöïc hieän ...................................................................................... 47 3.3.3. Giaûi phaùp 3: Thöïc hieän heä thoáng quaûn trò chaát löôïng trong dòch vuï vaän chuyeån haøng hoùa theo ISO 9002. 48 3.3.3.1. Noäi dung giaûi phaùp ...................................................................................... 48 3.3.3.2. Bieän phaùp thöïc hieän .................................................................................... 48 3.3.3.3. Ñieàu kieän thöïc hieän ..................................................................................... 48 3.3.3.4. Hieäu quaû thöïc hieän ...................................................................................... 49 3.3.4. Giaûi phaùp 4: Ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc ............................................................... 50 3.3.4.1. Noäi dung giaûi phaùp ...................................................................................... 50 3.3.4.2. Bieän phaùp thöïc hieän .................................................................................... 50 3.3.4.3. Ñieàu kieän thöïc hieän giaûi phaùp ..................................................................... 50 3.3.4.4. Hieäu quaû cuûa giaûi phaùp ............................................................................... 51 3.4. KIEÁN NGHÒ ............................................................................................................ 52 3.4.1. Ñoái vôùi Nhaø nöôùc .............................................................................................. 52 3.4.2. Ñoái vôùi caùc doanh nghieäp giao nhaän vaän chuyeån haøng leû ................................ 52 Keát luaän.............................................................................................................................. 54 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO ............................................................................................... 56 PHUÏ LUÏC 4
LÔØI MÔÛ ÑAÀU Hoaït ñoäng kinh teá Vieät Nam trong nhöõng naêm gaàn ñaây thaät söï soâi ñoäng. Caïnh tranh trong caùc ngaønh kinh teá dieãn ra gay gaét vaø quyeát lieät. Hoaït ñoäng giao nhaän xuaát nhaäp khaåu ôû Vieät Nam coøn trong giai ñoaïn heát söùc non treû cuõng chöùa ñöïng trong mình noù söï xung ñoät aâm æ cuûa caùc doanh nghieäp trong ngaønh. Caùc doanh nghieäp giao nhaän vaän taûi treân ñòa baøn TP. HCM heát söùc phong phuù veà soá löôïng vaø ña daïng veà chaát löôïng. Coù doanh nghieäp giao nhaän laø cuûa tö nhaân, coù doanh nghieäp laø cuûa caùc toå chöùc nöôùc ngoaøi, coù doanh nghieäp laø cuûa nhaø nöôùc, cuõng coù doanh nghieäp laø lieân doanh hay coå phaàn. Duø thuoäc baát kyø thaønh phaàn kinh teá naøo, caùc doanh nghieäp giao nhaän naøo cuõng khoâng heà lô laø cho vieäc phaùt trieån thò phaàn cuûa mình. Coù nhieàu doanh nghieäp ra ñôøi, roài lôùn maïnh raát nhanh vaø tröôûng thaønh thaät söï, coù doanh nghieäp laïi guïc ngaõ ngay giöõa vinh quang treân thò tröôøng bôûi quy luaät caïnh tranh trong neàn kinh teá thò tröôøng haø khaéc. Baûn thaân ngöôøi nghieân cöùu ñeà taøi ñaõ vaø ñang coâng taùc trong ngaønh giao nhaän vaän taûi ñaõ chöùng kieán nhieàu söï xuaát hieän vaø ra ñi nhö theá. Coù tröïc tieáp trong ngaønh môùi thaáy heát söï nghieät ngaõ cuûa thò tröôøng. Nhaèm goùp chuùt tieáng noùi vaøo quaù trình phaùt trieån cuûa ngaønh, cuûa caùc doanh nghieäp trong ngaønh, toâi ñaõ choïn ñeà taøi nghieân cöùu: "Giaûi phaùp naâng cao naêng löïc caïnh tranh giao nhaän vaän taûi haøng leû cuûa coâng ty Vinalink . " Ñeà taøi laø keát quaû cuûa quaù trình tích luõy kieán thöùc kinh teá hoïc trong suoát thôøi gian 3 naêm cuûa khoùa Cao hoïc Quaûn Trò Kinh Doanh tröôøng Ñaïi hoïc kinh teá Thaønh Phoá Hoà Chí Minh vaø 5 naêm kinh nghieäm cuûa baûn thaân trong quaù trình coâng taùc taïi coâng ty VINATRANS vaø sau ñoù laø VINALINK. Baèng söï keát noái kinh nghieäm vaø lyù thuyeát coäng vôùi nhöõng lyù luaän phaân tích tình hình caïnh tranh trong ngaønh giao nhaän, taùc giaû ñaõ neâu ra moät soá giaûi phaùp nhaèm naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc coâng ty trong ngaønh. Cô sôû lyù luaän cuûa vaán ñeà laø caïnh tranh – moät quy luaät hoaït ñoäng cuûa kinh teá thò tröôøng – ñoàng thôøi xuaát phaùt töø hieän traïng cuûa ngaønh giao nhaän vaän taûi haøng leû ; keát hôïp so saùnh, ñaùnh giaù thöïc traïng cuûa vieäc giao nhaän vaän taûi haøng leû trong nöôùc. YÙ nghóa thöïc tieãn cuûa ñeà taøi nhaèm goùp phaàn naâng cao vai troø vaø hieäu quaû cuûa ngaønh giao nhaän vaän taûi haøng leû trong nöôùc . 5
• Phöông phaùp nghieân cöùu : Caùc phöông phaùp nghieân cöùu chuû yeáu ñöôïc söû duïng trong trong luaän vaên laø phöông phaùp duy vaät bieän chöùng, duy vaät lòch söû ; phöông phaùp thoáng keâ ; phaân tích heä thoáng vaø phaân tích so saùnh. Thu thaäp thoâng tin : Coù ñöôïc töø ñoäi nguõ nhaân vieân Marketing, tìm hieåu - qua phoûng vaán tröïc tieáp caùc cô quan chöùc naêng nhö : caûng Saøi Goøn, Taân Caûng, Hieäp hoäi ñaïi lyù vaø moâi giôùi haøng haûi Vieät Nam . Xöû lyù, phaân tích thoâng tin : keát hôïp khaûo saùt vaø phaân tích soá lieäu, caùc - bieán soá thu ñöôïc qua nghieân cöùu . Keát quaû nghieân cöùu : keát hôïp caùc soá lieäu thoáng keâ veà saûn löôïng doanh - thu, toác ñoä taêng tröôûng … ñöôïc bieåu hieän treân caùc baûng, sô ñoà hình truï vaø caùc ma traän. • Ñoái töôïng nghieân cöùu : Chuû yeáu laø coâng ty Vinalink vaø moät soá Coâng ty giao nhaän vaän taûi haøng ñaàu trong lónh vöïc vaän taûi haøng leû, moät phöông thöùc vaän taûi môùi . • Giôùi haïn nghieân cöùu : Töø thöïc tieãn hoaït ñoäng trong ngaønh, vieäc nghieân cöùu ñöôïc giôùi haïn ôû lónh vöïc vaän taûi haøng leû, trong phaïm vi khu vöïc TP.HCM, Bình Döông vaø Ñoàng Nai (chuû yeáu laø ôû Thaønh Phoá Hoà Chí Minh) • Keát caáu luaän vaên : Goàm 3 Chöông : Chöông 1 : Cô sôû lyù luaän veà naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp Chöông 2 : Phaân tích thöïc traïng naêng löïc caïnh tranh giao nhaän vaän taûi haøng leû cuûa coâng ty Vinalink Chöông 3 : Ñoùng goùp moät soá giaûi phaùp naâng cao naêng löïc canh tranh giao nhaän vaän taûi haøng leû cuûa coâng ty Vinalink Vì trình ñoä vaø thôøi gian nghieân cöùu coù haïn, ñeà taøi chaéc chaén khoâng traùnh khoûi coù nhöõng thieáu soùt nhaát ñònh. Kính mong nhaän ñöôïc söï goùp yù cuûa caùc Quyù Thaày Coâ trong Hoäi ñoàng ñaùnh giaù luaän vaên. Xin chaân thaønh caûm ôn. 6
CHÖÔNG 1 CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA DOANH NGHIEÄP 1.1. CAÏNH TRANH TRONG NEÀN KINH TEÁ THÒ TRÖÔØNG. Kinh teá thò tröôøng laø moät hình thaùi trong phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi. Trong ñoù, caùc quan heä kinh teá cuûa caùc caù nhaân, caùc doanh nghieäp ñeàu bieåu hieän qua mua baùn haøng hoùa, dòch vuï treân thò tröôøng vaø thaùi ñoä cö xöû cuûa töøng chuû theå kinh teá laø nhaèm höôùng vaøo vieäc tìm kieám lôïi ích cho chính mình theo söï daãn daét cuûa giaù caû thò tröôøng. Noùi kinh teá thò tröôøng laø noùi neàn kinh teá vaän ñoäng chuû yeáu theo cô cheá thò tröôøng. Ñoù laø hình thöùc toå chöùc kinh teá maø trong ñoù caù nhaân ngöôøi tieâu duøng vaø nhaø kinh doanh taùc ñoäng qua laïi laãn nhau treân thò tröôøng ñeå xaùc ñònh ba vaán ñeà troïng taâm cuûa toå chöùc kinh teá : Saûn xuaát caùi gì? Saûn xuaát nhö theá naøo? Vaø saûn xuaát cho ai? Giaù caû thò tröôøng, cung caàu haøng hoùa vaø caïnh tranh laø boán boä phaän hôïp thaønh cô cheá thò tröôøng. Caùc boä phaän naøy coù quan heä maät thieát vôùi nhau, trong ñoù, giaù caû laø caùi nhaân cuûa thò tröôøng, cung caàu laø trung taâm vaø caïnh tranh laø linh hoàn vaø söùc soáng cuûa thò tröôøng. Saûn xuaát kinh doanh trong neàn kinh teá thò tröôøng taát yeáu daãn ñeán caïnh tranh. Caïnh tranh laø moät trong nhöõng ñaëc tröng cuûa kinh teá thò tröôøng. Caïnh tranh laø giaønh giaät nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå chieám öu theá trong saûn xuaát vaø tieâu thuï saûn phaåm, laø söï ñua tranh giöõa caùc thaønh vieân tham gia kinh teá thò tröôøng. Kieåu ñua tranh naøy khaùc vôùi cuoäc ñua ñeå ñaït moät giaûi thöôûng. Neáu ñua tranh ñeå ñoaït moät giaûi thöôûng laø cuoäc ñua tranh moät laàn thì cuoäc ñua tranh trong kinh teá thò tröôøng dieãn ra lieân tuïc. ÔÛ ñaây, ngöôøi tham gia trong cuoäc tranh ñua naøy khoâng ñöôïc pheùp döøng laïi. Hoï luoân phaûi tieán veà phía tröôùc ñeå chieán thaéng ngöôøi ñöùng sau. 7
Trong caïnh tranh, moïi ngöôøi ñeàu chòu söï chi phoái kieåm soaùt cuûa xaõ hoäi. Ngöôøi naøo ñöa ra keát luaän sai laàm seõ bò thua loã vaø ngöôøi khaùc höôûng lôïi. Vì theá, moãi ngöôøi caàn phaûi caân nhaéc, tính toaùn thaän troïng. Lòch söû kinh doanh treân theá giôùi ñaõ töøng chöùng kieán khoâng ít ngöôøi gia nhaäp laøng kinh doanh töø moät soá voán ít oûi, nhöng ñaõ nhanh choùng thaønh ñaït, ñi töø thaéng lôïi naøy ñeán thaéng lôïi khaùc nhôø coù chieán löôïc caïnh tranh hieäu quaû. Tuy nhieân, söï nghieät ngaõ cuûa thò tröôøng cuõng ñaõ ngoán maát taøi saûn, voán lieáng cuûa nhieàu ngöôøi nhaûy vaøo kinh doanh maø khoâng löôøng heát söï khoác lieät cuûa caïnh tranh trong kinh teá thò tröôøng, trong ñoù coù caû nhöõng ngöôøi ñaõ töøng vang boùng moät thôøi. ÔÛ nöôùc ta, töø khi neàn kinh teá chuyeån sang kinh teá haøng hoùa theo cô cheá thò tröôøng, caùc doanh nghieäp ñaõ baét ñaàu phaân cöïc. Moät soá thích öùng vôùi cô cheá môùi, xaây döïng chieán löôïc caïnh tranh ñuùng ñaén ñaõ nhanh choùng phaát leân. Ngöôïc laïi nhieàu ngöôøi ñaõ trôû neân luùng tuùng, khoâng tìm ñöôïc loái ra, daãn ñeán laøm aên ngaøy caøng thua loã. Kinh teá thò tröôøng laø tính tôùi lôïi ích, lôïi ích ñoù ñaït ñöôïc qua caïnh tranh. Khoâng coù caïnh tranh, ñoäng löïc hoaït ñoäng cuûa kinh teá thò tröôøng bò tieâu dieät. Chính vì vaäy, kinh teá thò tröôøng vôùi ñaëc tröng caïnh tranh, coù theå noùi laø moät coâng ngheä hieän ñaïi ñeå phaùt trieån kinh teá trong thôøi nay. 1.2. NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA DOANH NGHIEÄP 1.2.1. KHAÙI NIEÄM VEÀ NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH. Thuaät ngöõ naêng löïc caïnh ñöôïc söû duïng raát roäng raõi trong giao tieáp haøng ngaøy, trong saùch baùo chuyeân moân , cuõng nhö treân caùc phöông tieän thoâng tin ñaïi chuùng cuûa caùc nhaø kinh doanh, caùc chuyeân gia kinh teá, caùc chính khaùch… Ñaëc bieät laø thôøi gian gaàn ñaây, khi neàn kinh teá Vieät Nam coù daáu hieäu khaùc thöôøng (taêng tröôûng chaäm, thieåu phaùt, ñaàu tö giaûm suùt…) maø moät trong nhöõng nguyeân nhaân ñoù laø do haøng hoùa nöôùc ta keùm söùc caïnh tranh treân thò tröôøng trong vaø ngoaøi nöôùc. Naêm 1999, Vieät Nam ñöùng thöù 48 trong soá 59 quoác gia treân theá giôùi ñöôïc xeáp haïng veà söùc caïnh tranh cuûa thò tröôøng. 8
Baûng 1: Vò theá caïnh tranh cuûa thò tröôøng caùc quoác gia Ñoâng Nam AÙ naêm 1999 STT Quoác gia Xeáp haïng Ghi chuù 1 Singapore 1 Coù 59 quoác gia ñöôïc xeáp 2 Malaysia 16 haïng veà söùc 3 Thaùi Lan 30 caïnh tranh 4 Philipines 33 treân thò tröôøng 5 Indonesia 37 6 Vietnam 48 Nguoàn: Taïp chí dieãn ñaøn kinh teá theá giôùi 1999 Coù nhieàu caùch hieåu khaùc nhau veà naêng löïc caïnh tranh. Theo nghóa heïp, thì naêng löïc caïnh tranh theå hieän qua caùc chæ soá veà tyû giaù thöïc vaø trong moái quan heä thöông maïi. Theo nghóa roäng hôn, thì naêng löïc caïnh tranh laø khaû naêng saûn xuaát haøng hoùa dòch vuï ñuû söùc ñaùp öùng ñoøi hoûi cuûa caïnh tranh vaø ñaûm baûo möùc soáng cao cho coâng daân. Coù theå xem xeùt naêng löïc caïnh tranh ôû hai caáp ñoä: 1.2.1.1. ÔÛ caáp ñoä toaøn neàn kinh teá quoác daân: Naêng löïc caïnh tranh cuûa moät quoác gia laø khaû naêng ñaït vaø duy trì ñöôïc möùc taêng tröôûng cao, ñöôïc xaùc ñònh qua caùc yeáu toá nhö: chính saùch môû cöûa neàn kinh teá, vai troø hoaït ñoäng cuûa Chính phuû, caùc yeáu toá luaät phaùp, theå cheá, caùc yeáu toá taøi chính vaø coâng ngheä, caùc yeáu toá quaûn lyù nguoàn nhaân löïc vaø lao ñoäng… Vieät Nam vôùi chính saùch ñoåi môùi, ñoäng vieân nguoàn löïc trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi, ñaõ laøm neàn kinh teá quoác daân lieân tuïc taêng tröôûng cao : GDP bình quaân ñaït 8,3% suoát 7 naêm gaàn ñaây (tröø naêm 1998 laø 5,8% do aûnh höôûng cuûa khuûng hoaûng); laïm phaùt döôùi 10%, möùc soáng nhaân daân ñöôïc naâng cao (taêng 2,45 laàn so vôùi naêm 1993), xuaát khaåu 10 naêm (1991-1999) ñaït 54,3 tyû USD, ñaùp öùng 3/4 nhu caàu nhaäp khaåu. Ñieàu ñoù chöùng toû trong thôøi gian qua kinh teá Vieät Nam coù söùc caïnh tranh trong khu vöïc. 9
Tuy nhieân, xeùt trong daøi haïn, yeáu toá cô baûn ñeå naâng cao möùc soáng cuûa moät ñaát nöôùc - theo M.E Porter, giaùo sö noåi tieáng veà chieán löôïc caïnh tranh ôû Ñaïi hoïc Havard - Hoa Kyø, thì chæ soá naêng suaát môùi laø chæ soá ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa moät quoác gia vaø caùc yeáu toá taïo neân lôïi theá caïnh tranh theå hieän ôû moâ hình "khoái kim cöông caùc lôïi theá caïnh tranh" cuûa M.Porter. Chieán löôïc, cô caáu cuûa coâng ty vaø ñoái thuû caïnh tranh Caùc ñieàu kieän veà Caùc ñieàu kieän veà nhaân toá saûn xuaát caàu Caùc ngaønh hoå trôï vaø caùc ngaønh lieân quan Hình 1: Khoái kim cöông caùc lôïi theá caïnh tranh Vaán ñeà laø yeáu toá naøo trong neàn kinh teá quoác daân - vôùi tö caùch laø neàn moùng, choã döïa cuûa coâng ty - giöõ vai troø quyeát ñònh. Vì chæ soá naêng suaát, ñeán löôït noù, phuï thuoäc vaøo trình ñoä phaùt trieån vaø tính naêng ñoäng cuûa caùc coâng ty, cho pheùp caùc coâng ty saùng taïo vaø duy trì lôïi theá caïnh tranh treân moät lónh vöïc cuï theå. 1.2.1.2. ÔÛ caáp ñoä ngaønh/ coâng ty. Theo quan ñieåm lyù thuyeát thöông maïi truyeàn thoáng, naêng löïc caïnh tranh cuûa saûn phaåm ôû caáp ñoä ngaønh/ coâng ty ñöôïc xem xeùt qua lôïi theá so saùnh veà chi phí saûn xuaát vaø naêng suaát. Vì chi phí caùc yeáu toá saûn xuaát thaáp vaãn ñöôïc coi laø ñieàu kieän cô baûn cuûa lôïi theá caïnh tranh. 10
Nhieàu saûn phaåm ngaønh coâng nghieäp Vieät Nam hieän nay ñöôïc ñaùnh giaù laø khoâng coù khaû naêng caïnh tranh do coâng ngheä laïc haäu, quaûn lyù keùm, laïi ñöôïc baûo hoä quaù möùc nhö : ñöôøng, xi maêng, theùp xaây döïng… Tính caïnh tranh cuûa ngaønh/ coâng ty coøn ñöôïc xem xeùt theo quan ñieåm toång hôïp. Ñoù laø vieäc taïo ra vaø duy trì lôïi nhuaän vaø thò phaàn treân thò tröôøng. Caùc chæ soá ñaùnh giaù laø : naêng suaát, coâng ngheä, chaát löôïng, söï khaùc bieät saûn phaåm… Vaø cuoái cuøng, theo quan ñieåm quaûn trò chieán löôïc, M.Porter phaân tích raèng: Ñoái vôùi moãi ngaønh, duø laø trong hay ngoaøi nöôùc, naêng löïc caïnh tranh chòu aûnh höôûng bôûi caùc yeáu toá theå hieän qua moâ hình sau: Soá löôïng caùc coâng ty môùi tham gia vaøo ngaønh Vò theá ñaøm Vò theá ñaøm Khaû naêng tranh ñua phaùn cuûa beân phaùn cuûa beân cuûa caùc coâng ty ñang cung öùng tieáp nhaän tranh ñua vôùi nhau Söï coù maët hay thieáu vaéng caùc saûn phaåm thay theá Hình 2: Caùc yeáu toá aûnh höôûng naêng löïc caïnh tranh 1. Soá löôïng caùc coâng ty môùi tham gia vaøo ngaønh: Trong quaù trình vaän ñoäng cuûa löïc löôïng thò tröôøng, thöôøng coù nhöõng coâng ty môùi gia nhaäp thò tröôøng vaø nhöõng coâng ty yeáu hôn ruùt ra khoûi thò tröôøng. Chaúng haïn töø khi xuaát hieän caùc coâng ty lieân doanh lôùn nhö Coca-Cola, Pepsi… ngöôøi ta 11
ñaõ khoâng thaáy ñaäm neùt nhaõn hieäu Tribeco moät thôøi noåi tieáng treân thò tröôøng nöôùc giaûi khaùt Vieät Nam. Caïnh tranh seõ loaïi boû nhöõng coâng ty yeáu keùm, khoâng thích nghi vôùi moâi tröôøng, ñoàng thôøi laøm taêng khaû naêng cuûa moät soá coâng ty khaùc. Soá löôïng caùc coâng ty môùi tham gia vaøo moät ngaønh nhieàu hay ít phuï thuoäc vaøo ñaëc ñieåm kyõ thuaät cuûa ngaønh vaø möùc ñoä haáp daãn cuûa thò tröôøng ñoù. Möùc ñoä haáp daãn caøng cao, soá löôïng caùc coâng ty môùi tham gia caøng nhieàu, tính caïnh tranh caøng quyeát lieät. 2. Söï coù maët (hay thieáu vaéng) caùc saûn phaåm thay theá: Saûn phaåm thay theá phaàn lôùn laø keát quaû cuûa cuoäc buøng noå coâng ngheä ñeå taïo ra nhöõng saûn phaåm môùi coù cuøng coâng naêng, thay theá saûn phaåm hieän taïi. Ngöôøi ta seõ chuyeån sang söû duïng saûn phaåm thay theá khi giaù caû cuûa saûn phaåm hieän taïi quaù cao. Ñeå ñoái phoù laïi, caùc doanh nghieäp tìm caùch taïo ra nhöõng saûn phaåm coù chaát löôïng khaùc bieät saûn phaåm thay theá, hoaëc laøm taêng chi phí cuûa khaùch haøng khi hoï chuyeån sang söû duïng saûn phaåm thay theá. Söï saün coù cuûa saûn phaåm thay theá treân thò tröôøng laø moái ñe doïa tröïc tieáp ñeán khaû naêng phaùt trieån vaø naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc coâng ty. Tröôøng hôïp thieáu vaéng caùc saûn phaåm thay theá, caùc saûn phaåm hieän taïi trôû neân luoân caàn thieát ñoái vôùi ngöôøi söû duïng. Ñeå duy trì söï caàn thieát ñoù, caùc coâng ty cuõng khoâng ngöøng hoaøn thieän chaát löôïng, haï thaáp chi phí ñeå baûo ñaûm khaû naêng caïnh tranh hôn nöõa. 3. Vò theá ñaøm phaùn cuûa beân cung öùng. Nhöõng ngöôøi cung öùng cuõng coù söùc maïnh ñaøm phaùn raát lôùn. Coù nhieàu caùch khaùc nhau laø beân cung öùng coù theå taùc ñoäng vaøo khaû naêng thu lôïi nhuaän cuûa ngaønh. Hoï coù theå naâng giaù, hoaëc giaûm chaát löôïng nhöõng vaät tö maø hoï cung öùng, hoaëc thöïc hieän caû hai. 12
Khi nhaø cung öùng laø caùc doanh nghieäp lôùn, naém trong tay ñaïi ña soá nguoàn vaät tö, thieát bò chuû yeáu thì khaû naêng taùc ñoäng, ñaøm phaùn lôùn hôn raát nhieàu. Naêng löïc caïnh tranh trong ngaønh seõ bò aûnh höôûng. 4. Vò theá ñaøm phaùn cuûa beân tieáp nhaän. Vò theá cuûa beân tieáp nhaän - töùc khaùch haøng - theå hieän ôû choã hoï coù theå buoäc caùc nhaø saûn xuaát phaûi giaûm giaù baùn saûn phaåm thoâng qua vieäc tieâu duøng ít hôn hoaëc ñoøi hoûi chaát löôïng saûn phaåm cao hôn. Moät trong nhöõng nhaân toá laøm taêng vò theá ñaøm phaùn cuûa khaùch haøng laø möùc ñoä taäp trung. ÔÛ moät lónh vöïc naøo ñoù, caøng coù nhieàu khaùch haøng thì söï caïnh tranh giöõa caùc coâng ty trong lónh vöïc naøy caøng gay gaét. Xe gaén maùy ôû Vieät Nam coù möùc ñoä taäp trung khaùch haøng cao, laøm cho caùc haõng Honda, Suzuki, Yamaha, VMEP lieân tuïc giaûm giaù trong thôøi gian gaàn ñaây ñeå caïnh tranh. 5. Khaû naêng tranh ñua cuûa caùc coâng ty ñang caïnh tranh. Tranh ñua giöõa caùc doanh nghieäp hieän coù trong ngaønh laø moät trong nhöõng yeáu toá phaûn aùnh baûn chaát cuûa caïnh tranh. Söï coù maët cuûa caùc coâng ty caïnh tranh chính treân thò tröôøng vaø tình hình hoaït ñoäng cuûa hoï laø löïc löôïng taùc ñoäng tröïc tieáp, maïnh meõ vaø töùc thì tôùi naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc coâng ty. Caùc coâng ty chính ñoùng vai troø chuû choát, coù khaû naêng chi phoái vaø khoáng cheá thò tröôøng. Caùc coâng ty trong ngaønh caàn phaûi nghieân cöùu, ñaùnh giaù khaû naêng caïnh tranh cuûa caùc coâng ty chính, ñeå xaây döïng cho mình moät chieán löôïc caïnh tranh thích hôïp vôùi naêng löïc caïnh tranh chung cuûa ngaønh. Caùc yeáu toá treân ñoàng thôøi taïo neân moâi tröôøng caïnh tranh maø M.Porter goïi laø 5 löïc löôïng hay 5 aùp löïc caïnh tranh treân thò tröôøng ngaønh. Caùc aùp löïc naøy aûnh höôûng ñeán naêng löïc caïnh tranh trong ngaønh. Toùm laïi ôû caáp ñoä ngaønh, coâng ty, coù 3 quan ñieåm veà naêng löïc caïnh tranh : + Quan ñieåm cuûa lyù thuyeát thöông maïi truyeàn thoáng : Xem xeùt naêng löïc caïnh tranh qua lôïi theá so saùnh veà chi phí vaø naêng löïc saûn xuaát. 13
+ Quan ñieåm toång hôïp: Xem xeùt naêng löïc caïnh tranh qua vieäc taïo ra vaø duy trì lôïi nhuaän vaø thò phaàn treân thò tröôøng. + Quan ñieåm cuûa M.Porter: Naêng löïc caïnh tranh chòu aûnh höôûng bôûi 5 yeáu toá vaø trong moâi tröôøng caïnh tranh laø 5 aùp löïc caïnh tranh. Nhöõng quan ñieåm treân, ñaëc bieät laø cuûa M. Porter, veà naêng löïc caïnh tranh caû hai caáp ñoä: Quoác gia vaø Ngaønh, seõ ñöôïc vaän duïng ñeå phaân tích, ñaùnh giaù, tìm ra giaûi phaùp nhaèm naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc coâng ty trong ngaønh. 1.2.2. CHÆ TIEÂU ÑO LÖÔØNG NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA CAÙC DOANH NGHIEÄP TRONG NGAØNH. Ñeå ño löôøng tính caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp, ngoaøi caùc chæ tieâu veà coâng suaát maùy moùc thieát bò, naêng suaát lao ñoäng, saûn löôïng, lôïi nhuaän… ngöôøi ta coøn tieán haønh xaây döïng ma traän hình aûnh caïnh tranh. Ma traän hình aûnh caïnh tranh seõ cho moät caùi nhìn toaøn dieän naêng löïc cuûa caùc coâng ty trong moâi tröôøng caïnh tranh trong ngaønh. Coù 5 böôùc trong vieäc xaây döïng moät ma traän hình aûnh caïnh tranh: • Böôùc 1 : Xaùc ñònh caùc chæ tieâu coù vai troø quyeát ñònh trong vieäc naâng cao tính caïnh tranh. Ví duï nhö chæ tieâu: lôïi theá veà coâng ngheä, chaát löôïng saûn phaåm, ñòa baøn, thò phaàn, hoa hoàng… • Böôùc 2 : Phaân loaïi möùc ñoä quan troïng : Töø 0,0 (khoâng quan troïng) ñeán 1,0 (raát quan troïng) cho moãi chæ tieâu: Vieäc phaân loaïi naøy cho thaáy taàm quan troïng cuûa töøng chæ tieâu ñoái vôùi hieäu quaû caïnh tranh cuûa töøng doanh nghieäp trong ngaønh. Möùc phaân loaïi taàm quan troïng ñöôïc xaùc ñònh thoâng qua söï nhaát trí cuûa caùc doanh nghieäp caïnh tranh, keát hôïp vôùi ñaùnh giaù cuûa ñoäi nguõ nhaân vieân Marketing cuûa moät coâng ty maãu ñöôïc löïa choïn. Caùc möùc phaân loaïi cho thaáy caùch thöùc maø theo ñoù, caùc chieán löôïc cuûa coâng ty öùng phoù vôùi moãi nhaân toá, vôùi 4 laø phaûn öùng toát nhaát, 3 laø treân möùc trung bình, 2 laø trung bình, 1 laø keùm. 14
• Böôùc 3 : Xaùc ñònh toång soá ñieåm: Baèng caùch nhaân möùc ñoä quan troïng vôùi töøng phaân loaïi cuûa caùc chæ tieâu. • Böôùc 4 : Coäng toång soá ñieåm cuûa möùc ñoä quan troïng: Ñeå xaùc ñònh toång soá ñieåm quan troïng cho doanh nghieäp. • Böôùc 5 : Laäp ma traân hình aûnh caïnh tranh. Baûng 2: Ma traän hình aûnh caïnh tranh Ñôn vò caïnh tranh maãu Ñôn vò caïnh tranh 1 Ñôn vò caïnh tranh 2 Möùc ñoä Phaân Ñieåm Phaân Ñieåm Phaân Ñieåm Chæ tieâu quan loaïi quan loaïi quan loaïi quan troïng troïng troïng troïng Lieät keâ caùc chæ tieâu Toång soá ñieåm quan troïng Toùm laïi, caïnh tranh laø taát yeáu khaùch quan trong neàn kinh teá thò tröôøng. Söï taêng tröôûng kinh teá cuûa moät quoác gia, hay söï phaùt ñaït cuûa ngaønh, coâng ty phuï thuoäc vaøo saûn phaåm cuûa hoï coù hay khoâng söùc caïnh tranh treân thöông tröôøng. Phaân tích thöïc traïng moâi tröôøng caïnh tranh ñeå coù nhöõng giaûi phaùp naâng cao tính caïnh tranh laø coâng vieäc ñaàu tieân, caàn thieát ñoái vôùi caùc doanh nghieäp giao nhaän vaän taûi. 15
CHÖÔNG 2 PHAÂN TÍCH THÖÏC TRAÏNG NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA COÂNG TY VINALINK 2.1. KHAÙI NIEÄM CHUNG VEÀ NGAØNH VAÄN CHUYEÅN HAØNG LEÛ. 2.1.1. VAI TROØ CUÛA VAÄN CHUYEÅN HAØNG LEÛ TRONG NEÀN KINH TEÁ. Cuøng vôùi quaù trình môû cöûa hoäi nhaäp cuûa neàn kinh teá nöôùc ta trong treân döôùi 25 naêm gaàn ñaây, hoaït ñoäng xuaát nhaäp khaåu ngaøy caøng trôû neân thöôøng xuyeân vaø goùp phaàn quan troïng vaøo quaù trình saûn xuaát kinh doanh cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi trong nöôùc. Xuaát nhaäp khaåu coù vai troø kích thích saûn xuaát, taïo vieäc laøm, naâng cao thu nhaäp vaø ñôøi soáng ngöôøi daân. Ñi cuøng vôùi hoaït ñoäng xuaát nhaäp khaåu coù moät hoaït ñoäng cuõng khoâng theå thieáu vaø ñoùng vai troø heát söùc quan troïng ñoù laø vaän chuyeån haøng hoùa xuaát nhaäp khaåu. Hoaït ñoäng vaän chuyeån haøng hoùa xuaát nhaäp khaåu caû baèng ñöôøng bieån vaø ñöôøng haøng khoâng ñaõ giuùp haøng hoùa trong nöôùc ta coù theå bay ñeán moïi mieàn theá giôùi ñeå trao ñoåi vaø mang veà cho ñaát nöôùc moät löôïng haøng hoùa khaùc hay ngoaïi teä phuïc vuï ñaéc löïc cho coâng cuoäc xaây döïng vaø phaùt trieån kinh teá trong nöôùc. Tröôùc kia, tröôùc luùc ra ñôøi hình thöùc vaän chuyeån haøng hoùa xuaát nhaäp khaåu baèng container, hoaït ñoäng vaän taûi haøng hoùa chöa thaät söï vaø lôùn maïnh. Khoaûng 10naêm gaàn ñaây, khi dòch duï vaän chuyeån baèng container trôû neân thoâng duïng trong vaän chuyeån haøng hoùa xuaát nhaäp khaåu, hoaït ñoäng vaän chuyeån haøng hoùa xuaát nhaäp khaåu ñaõ coù theå trôû ngaønh moät ñoái töôïng coù nhieàu khía caïnh caàn ñöôïc nhieàu chuyeân gia nghieân cöùu quaùn trieät. Coù raát nhieàu vaán ñeà trong vaän chuyeån haøng hoùa xuaát nhaäp khaåu baèng container, nhöng döôùi ñaây xin ñeà caäp ñeán hình thöùc vaän taûi naøy döôùi quan ñieåm kinh teá kinh doanh. Vaän taûi haøng hoùa xuaát nhaäp khaåu theo hình thöùc vaän chuyeån baèng container goàm hai hình thöùc chính laø: Vaän chuyeån haøng hoùa nguyeân container vaø vaän chuyeån haøng leû. 16
FCL (Full Container Load): Laø göûi haøng ñoùng nguyeân moät container, thöôøng laø haøng cuûa moät chuû. Khi chôû haøng ñoùng container baèng taøu ñònh chuyeán (taøu thöôøng xuyeân) theo phöông thöùc FCL/FCL thì: Ngöôøi göûi haøng (hoaëc ngöôøi giao nhaän uûy thaùc cuûa ngöôøi göûi haøng) - yeâu caàu ngöôøi chuyeân chôû cung caáp voû container hoaëc thueâ voû container ñöa veà kho cuûa mình ñoùng haøng, môøi cô quan Haûi quan kieåm hoùa, keïp chì, nieâm phong. Sau ñoù ñöa ñeán giao cho ngöôøi chuyeân chôû taïi baõi container - (container yard - CY) cuûa hoï hoaëc ñöa ñeán beán caûng xeáp taøu theo chæ daãn cuûa hoï. Tieáp sau, haøng ñöôïc chuyeân chôû ñeán caûng ñích, ngöôøi chuyeân chôû - ñöa veà baõi container cuûa mình hoaëc baõi caûng ñeå giao cho ngöôøi nhaän haøng. Ngöôøi nhaän haøng laøm thuû tuïc Haûi quan laáy haøng ra, neáu ñöôïc Haûi - quan chaáp thuaän thì ñöa container nguyeân nieâm chì veà kho baõi cuûa mình hay cuûa ngöôøi giao nhaän, môøi Haûi quan kieåm hoùa ñeå laáy haøng ra. Nhö vaäy, ngöôøi chuyeân chôû chòu traùch nhieäm töø khi nhaän nguyeân veïn cho ñeán khi giao nguyeân veïn container. Traùch nhieäm aáy khoâng chæ baét ñaàu khi nhaän haøng leân taøu vaø keát thuùc khi dôõ haøng khoûi taøu nhö quy ñònh cuûa Quy taéc Hague maø coøn môû roäng töø khi nhaän container vaøo CY hay beán caûng cho ñeán khi giao xong cho ngöôøi nhaän haøng taïi CY cuûa mình bat beán caûng ôû caûng ñích. LCL (Less Container Load): Laø göûi haøng leû, khoâng ñuû cho moät container vaøo chung moät container, töùc laø container chung chuû do ngöôøi chuyeân chôû gom laïi. Khi göûi haøng theo phöông thöùc LCL/LCL thì: Ngöôøi chuyeân chôû nhaän caùc loâ haøng leû vaøo traïm ñoùng haøng - (container freight station - CFS) cuûa mình, ñoùng chung vaøo container, chòu chi phí ñoùng haøng vaø xeáp taøu, chôû ñeán caûng ñích. Taïi caûng ñích, ngöôøi chuyeân chôû boác container leân, ñöa veà CFS cuûa - mình, laáy haøng ra phaân phoái cho nhöõng ngöôøi nhaän haøng. Chi phí do ngöôøi 17
chuyeân chôû chòu. Thuû tuïc Haûi quan ñoái vôùi haøng hoùa do ngöôøi nhaän haøng ñaûm nhieäm. Traùch nhieäm cuûa ngöôøi chuyeân chôû trong tröôøng hôïp naøy baét ñaàu töø - khi nhaän haøng leû vaøo CFS cho ñeán khi giao haøng cho nhöõng ngöôøi nhaän haøng taïi CFS caûng ñích. Coù tröôøng hôïp thöïc hieän phöông thöùc FCL/LCL hay LCL/FCL, thöôøng do ngöôøi giao nhaän ñaûm nhieäm: nhaän nguyeân moät container cuûa chuû haøng roài göûi ñeán ñòa ñieåm ñích chia leû cho nhieàu ngöôøi nhaän hoaëc gom haøng cuûa nhieàu chuû haøng ñoùng chung moät container göûi ñeán ñòa ñieåm ñích giao cho moät ngöôøi nhaän haøng. Coù hai hình thöùc gom haøng leû: gom haøng leû chuyeån taûi vaø vaø gom haøng leû tröïc tieáp: + Gom haøng leû chuyeån taûi: Gioáng nhö quy trình noùi treân qua Singapore. + Gom haøng leû tröïc tieáp: Laø gom haøng moät laàn göûi töø caûng ñoùng haøng tröïc tieáp ñeán caûng dôõ haøng maø khoâng caàn qua caûng chuyeån taûi. Ñieàu kieän ñeå thöïc hieän vieäc gom haøng tröïc tieáp laø phaûi gom ñöôïc ñuû haøng cuøng ñi ñeán caûng ñoù. Neáu coâng ty gom haøng khoâng vöôït qua ñöôïc saûn löôïng hoøa voán trong container thì seõ bò loã. Lôïi ích cuûa vieäc vaän chuyeån haøng leû tröïc tieáp laø: + Thôøi gian vaän chuyeån nhanh, ngang baèng vôùi hình thöùc vaän chuyeån nguyeân conatiner. + Neáu vöôït qua ñöôïc saûn löôïng hoøa voán trong container seõ laøm giaûm chi phí, taêng lôïi nhuaän. Vaän chuyeån haøng haøng leû laø hình thöùc nhaø vaän taûi hay caùc Coâng ty Gom haøng chia nhoû khoaûng khoâng gian trong container nguyeân ra laø töøng meùt khoái ñeå baùn leû laïi cho nhöõng khaùch haøng coù nhu caàu vaän chuyeån haøng hoùa xuaát nhaäp khaåu nhöng vì lôïi ích kinh teá hoï khoâng theå thueâ nguyeân container ñeå vaän chuyeån haøng hoùa cuûa mình. 18
Hình thöùc vaän chuyeån haøng leû coù caû trong vaän taûi ñöôøng bieån vaø ñöôøng haøng khoâng coù söû duïng container trong vaän chuyeån. Hình thöùc haøng leû ra ñôøi sau haøng nguyeân container moät thôøi gian daøi nhöng coù toác ñoä phaùt trieån nhanh choùng vì coù nhöõng lôïi theá tuyeät ñoái maø hình thöùc vaän taûi haøng nguyeân container khoâng coù ñöôïc. Vai troø cuûa vaän taûi haøng leû heát söùc quan troïng vì caùc nguyeân do sau: Vaän taûi haøng leû laø saûn phaåm höõu ích ñoái vôùi doanh nghieäp nhoû vaø vöøa khi môùi baét ñaàu kinh doanh. Ñieàu naøy coù theå ñöôïc lyù giaûi raèng caùc doanh nghieäp môùi khôûi nghieäp thöôøng coù quy moâ xuaát haøng hoùa khoâng lôùn, nhu caàu vaän chuyeån haøng hoùa moät laàn thöôøng khoâng söû duïng heát khoaûng khoâng gian cuûa moät container loaïi nhoû nhaát 20’ laø khoaûng 23-25 meùt khoái haøng hoùa. Do vaäy, seõ laø khoâng hieäu quaû khi caùc doanh nghieäp naøy mua cöôùc cuûa caû moät container ñeå roài vaän chuyeån chæ vaøi ba khoái haøng hoùa cuûa mình. Töø choã tieát kieäm ñöôïc chi phí khi mua cöôùc haøng leû, caùc doanh nghieäp coù theå giaûm giaù thaønh saûn phaåm xuaát khaåu. Töø ñoù taêng söùc caïnh tranh veà giaù cho haøng hoùa cuûa hoï, thò phaàn theá giôùi cuûa hoï ngaøy caøng lôùn vaø nhu caàu xuaát nhaäp haøng hoùa laïi caøng taêng töø ñoù quay laïi goùp phaàn phaùt trieån tieáp tuïc dòch vuï vaän chuyeån haøng leû . Cuõng coù moät soá loaïi haøng hoùa coù dung löôïng haøng xuaát hoaëc nhaäp raát lôùn nhöng vì cöôøng ñoä xuaát khoâng cao hoaëc kích thöôùc haøng hoùa khoâng lôùn neân nhu caàu thueâ caû khoâng gian cuûa moät container trong moät laàn xuaát hoaëc nhaäp laø khoâng caàn thieát. Thuû tuïc vaän chuyeån haøng leû ngaøy nay ñaõ ñöôïc caùc Coâng ty Gom haøng thöïc hieän chuyeân nghieäp vaø giaûm giaù thaønh raát thaáp. Chính vì theá maø hoaït ñoäng naøy heát söùc tieän lôïi cho ngöôøi xuaát khaåu. Ngöôøi xuaát khaåu coù theå yeân taâm veà chaát löôïng haøng hoùa trong quaù trình vaän chuyeån cuõng nhö tính baûo ñaûm cho vieäc nhaän haøng cuûa ngöôøi nhaän haøng. Vaän chuyeån haøng leû ñaõ vaø ñang ñoùng vai troø heát söùc quan troïng trong hoaït ñoäng xuaát nhaäp khaåu cuûa baát kyø quoác gia naøo. Cuøng vôùi vaän chuyeån haøng nguyeân container, vaän chuyeån haøng leû ñaõ ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu kinh doanh xuaát nhaäp 19
khaåu heát söùc linh ñoäng vaø ña daïng cuûa caùc doanh nghieäp trong neàn kinh teá quoác daân. 2.1.2. TIEÀM NAÊNG CUÛA NGAØNH VAÄN CHUYEÅN HAØNG LEÛ. ÔÛ Vieät Nam, ngheà giao nhaän ñaõ hình thaønh töø laâu. ÔÛ Mieàn Nam, tröôùc ngaøy giaûi phoùng coù nhöõng coâng ty giao nhaän, phaàn lôùn laøm coâng vieäc khai quan thueá vaän taûi ñöôøng boä, nhöng manh muùn, nhoû beù, moät soá laø ñaïi lyù cuûa caùc haõng giao nhaän nöôùc ngoaøi. ÔÛ Mieàn Baéc, töø naêm 1956 ñaõ coù cô quan chuyeân laøm giao nhaän, sau khi thoáng nhaát ñaát nöôùc, ñöa toå chöùc giao nhaän vaøo moät moái töø Baéc ñeán Nam laø Toång coâng ty giao nhaän kho vaän ngoaïi thöông. Trong cheá ñoä bao caáp, phaïm vi dòch vuï giao nhaän coøn haïn cheá, nhöõng ngöôøi giao nhaän chuû yeáu laø lo giao haøng xuaát, nhaän haøng nhaäp taïi caùc caûng nöôùc mình. Sau Ñaïi hoäi Ñaûng toaøn quoác laàn thöù 6 (1986), trong cô cheá kinh teá ñoåi môùi, moïi hoaït ñoäng thöông maïi baét ñaàu phaùt trieån, ngheà giao nhaän do ñoù phaùt trieån khaù nhanh. Caùc hoaït ñoäng giao nhaän môû roäng ra quoác teá, soá löôïng caùc coâng ty giao nhaän taêng nhieàu, trình ñoä ngheà nghieäp ñöôïc naâng leân nhanh choùng. Moät soá coâng ty ñaõ tham gia FIATA (Vietrans, Transimex, Vietfracht). Tuy nhieân, coù theå noùi ngheà giao nhaän quoác teá ñoái vôùi nöôùc ta coøn raát môùi meû, coù nhieàu vaán ñeà phaûi laøm ñeå naâng cao trình ñoä ngheà nghieäp leân taàm quoác teá, ñöa giao nhaän vaøo neà neáp, phuïc vuï toát xuaát nhaäp khaåu vaø caùc hoaït ñoäng kinh teá ñoái ngoaïi khaùc. Kinh teá xaõ hoäi cuûa nöôùc ta trong nhöõng naêm gaàn ñaây coù nhöõng bieåu hieän thuaän lôïi cho söï phaùt trieån cuûa ñaát nöôùc. Xaõ hoäi oån ñònh, toác ñoä phaùt trieån kinh teá cao. Soá lieäu xuaát khaåu trong nhöõng naêm qua cuûa ñaát nöôùc chuùng ta cho thaáy tình hình xuaát khaåu naêm sau cao hôn naêm tröôùc. 20