luận văn:Phát triển dịch vụ thanh toán quốc tế tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Đông Hà Nội

Chia sẻ: Nguyễn Thị Bích Ngọc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:120

Thêm vào BST

Báo xấu

87
lượt xem 18
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Năm 2006 Việt Nam đã chính thức trở thành thành viên thứ 150 của tổ chức thương mại thế giới. Đây thực sự trở thành một mốc son quan trọng trong lịch sử Việt Nam, đó vừa là cơ hội, vừa là thách thức với Việt Nam - một con hổ đang chuyển mình.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: luận văn:Phát triển dịch vụ thanh toán quốc tế tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Đông Hà Nội

LU N VĂN T T NGHI P TÀI: “Phát tri n d ch v thanh toán qu c t t i Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn Vi t Nam – Chi nhánh ông Hà N i.” 1
M CL C L IM U ................................................................................................................. 1 CHƯƠNG 1: LÝ LU N CHUNG V HO T NG THANH TOÁN QU C T VÀ CÁC YÊU C U PHÁT TRI N CÁC D CH V THANH TOÁN QU C T TRONG I U KI N H I NH P KINH T QU C T C A CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG M I VI T NAM .......................................................................... 10 1.1. M t s v n chung v ho t ng Thanh toán qu c t trong các Ngân hàng thương m i .................................................................................................................. 10 1.1.1. Khái ni m và c i m c a ho t ng Thanh toán qu c t .......................... 10 1.1.2. S c n thi t phát tri n ho t ng thanh toán qu c t trong các Ngân hàng thương m i .............................................................................................................. 11 1.1.2.1. i v i n n kinh t ................................................................................. 11 1.1.2.2. i v i Ngân hàng thương m i............................................................... 12 1.1.3. Các nhân t nh hư ng n ho t ng thanh toán qu c t c a các Ngân hàng thương m i .............................................................................................................. 14 1.1.3.1. Nhân t khách quan................................................................................ 14 1.1.3.2. Nhân t ch quan (Nhân t thu c v b n thân Ngân hàng thương m i) 18 1.1.4. R i ro trong thanh toán qu c t t i các Ngân hàng Thương m i .................. 20 1.1.4.1. R i ro qu c gia ....................................................................................... 20 1.1.4.2. R i ro pháp lý ......................................................................................... 21 1.1.4.3. R i ro ngo i h i...................................................................................... 21 1.1.4.4. R i ro trong x lý nghi p v ................................................................. 22 1.2. Các yêu c u phát tri n các d ch v thanh toán qu c t t i các ngân hàng thương m i Vi t Nam trong i u ki n h i nh p kinh t qu c t . ........................................... 22 2
1.2.1. Yêu c u v ho ch nh chi n lư c phát tri n các d ch v thanh toán qu c t ................................................................................................................................ 22 1.2.2. Yêu c u v công tác qu n tr i u hành phát tri n d ch v thanh toán qu c t ................................................................................................................................ 26 1.2.3. Yêu c u v trang b công ngh hi n i........................................................ 28 1.2.4. Yêu c u v ào t o ngu n nhân l c .............................................................. 30 1.2.5. Yêu c u v công tác Marketing ................................................................... 31 1.2.6. Yêu c u v phát tri n các s n ph m và d ch v thanh toán qu c t thích ng ư c v i th trư ng ................................................................................................. 32 1.2.7. Yêu c u v t ch c m ng lư i c a thanh toán qu c t ................................. 34 1.2.8. Yêu c u v h th ng phòng ng a r i ro ........................................................ 35 1.2.9. Yêu c u v ánh giá năng l c tài chính ....................................................... 36 1.3. S c n thi t ph i th c hi n các yêu c u phát tri n d ch v thanh toán qu c t trong i u ki n h i nh p kinh t qu c t ............................................................ 37 CHƯƠNG 2: TH C TR NG PHÁT TRI N HO T NG THANH TOÁN QU C T T I NGÂN HÀNG NÔNG NGHI P ÔNG HÀ N I ......................... 41 2.1. Quá trình hình thành và phát tri n c a Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn – Chi nhánh ông Hà N i............................................................ 41 2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n ................................................................ 41 2.1.2. Th c tr ng ho t ng kinh doanh c a Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i giai o n 2004 - 2007 ............................................................................................ 43 2.1.2.1. Tình hình huy ng v n ......................................................................... 43 2.1.2.2. u tư v n .............................................................................................. 45 2.2. Th c tr ng phát tri n d ch v thanh toán qu c t t i ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i giai o n 2004 – 2007............................................................ 47 2.2.1. Thanh toán xu t kh u.................................................................................... 47 .2.2.2. Thanh toán nh p kh u .................................................................................. 51 3
2.2.3. Các d ch v thanh toán qu c t khác ............................................................ 58 2.3. ánh giá chung v ho t ng thanh toán qu c t t i Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i. ................................................................................................ 60 2.3.1. Nh ng k t qu t ư c ................................................................................ 61 2.3.2. Nh ng m t còn h n ch ................................................................................ 62 2.3.3. Nguyên nhân ................................................................................................. 63 2.4. Tình hình th c hi n các yêu c u phát tri n d ch v Thanh toán qu c t trong i u ki n h i nh p kinh t qu c t c a Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i, giai o n 2004 - 2007 ........................................................................................ 65 2.4.1. V tình hình ho ch nh chi n lư c phát tri n d ch v thanh toán qu c t t i ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i ................................................................... 65 2.4.2. V ho t ng qu n tr i u hành ho t ng thanh toán qu c t t i Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i ..................................................................................... 70 2.4.3. Tình hình áp d ng công ngh trong ho t ng thanh toán qu c t t i Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i ............................................................................ 73 2.4.4. Tình hình ào t o ngu n nhân l c cho phát tri n d ch v thanh toán qu c t t i Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i.............................................................. 75 2.4.5. H th ng Marketing h tr phát tri n ho t ng thanh toán qu c t c a Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i ............................................................................ 76 2.4.6. Tình hình phát tri n s n ph m và d ch v thanh toán qu c t c a Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i ..................................................................................... 78 2.4.7. Tình hình t ch c m ng lư i ho t ng thanh toán qu c t c a Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i ..................................................................................... 80 2.4.8. Th c tr ng v h th ng phòng ng a r i ro ................................................... 81 2.4.9. Th c tr ng v ánh giá năng l c tài chính c a Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i ........................................................................................................... 83 4
2.5. ánh giá chung v tình hình th c hi n các yêu c u phát tri n d ch v thanh toán qu c t c a Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i trong i u ki n h i nh p kinh t qu c t ........................................................................................................... 84 2.5.1. Nh ng thành t u t ư c ............................................................................ 85 2.5.2. Nh ng t n t i ................................................................................................ 87 2.5.3. Nguyên nhân ................................................................................................. 88 CHƯƠNG 3: NH HƯ NG VÀ GI I PHÁP PHÁT TRI N D CH V THANH TOÁN QU C T T I NGÂN HÀNG NÔNG NGHI P ÔNG HÀ N I ............ 92 3.1. nh hư ng phát tri n c a Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i .............. 92 3.1.1. nh hư ng phát tri n chung c a Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i .. 92 3.1.2. nh hư ng phát tri n ho t ng thanh toán qu c t c a Ngân hàng Nôn nghi p ông Hà N i ............................................................................................... 93 3.2. M t s gi i pháp phát tri n d ch v thanh toán qu c t t i Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i trong th i gian t i ................................................................. 94 3.2.1. Nâng cao năng l c qu n lý ho t ng thanh toán qu c t ............................ 94 3.2.2. Phát tri n Marketing cho ho t ng thanh toán qu c t ............................... 99 3.2.3. Phát tri n các ngu n l c ngân hàng ............................................................ 102 3.2.4. Phát tri n m ng lư i th c hi n thanh toán qu c t ..................................... 108 3.2.5. Cung ng các s n ph m và d ch v phù h p v i th trư ng ....................... 109 3.3. M t s ki n ngh ............................................................................................... 110 3.3.1. Ki n ngh v i Chính ph ............................................................................ 110 3.3.1.1. Duy trì môi trư ng kinh t , chính tr , xã h i n nh ........................... 110 3.3.1.2. Xây d ng ng b khuôn kh pháp lý cho ho t ng c a ngân hàng thương m i và cho ho t ng thanh toán qu c t ............................................. 111 3.3.1.3. Hoàn thi n và phát tri n th trư ng tài chính, ti n t , th trư ng ngo i h i theo chi u sâu .............................................................................................. 111 5
3.3.1.4. Nhà nư c nên có chính sách khuy n khích và h tr các ngân hàng thương m i trong quá trình hi n i hoá công ngh . ........................................ 112 3.3.3. Ki n ngh v i Ngân hàng Nông nghi p và phát tri n Nông thôn Vi t Nam .............................................................................................................................. 112 K T LU N ................................................................................................................. 114 TÀI LI U THAM KH O ......................................................................................... 116 PH L C .................................................................................................................... 117 6
L IM U 1. Tính c p thi t c a tài Năm 2006 Vi t Nam ã chính th c tr thành thành viên th 150 c a t ch c thương m i th gi i. ây th c s tr thành m t m c son quan tr ng trong l ch s Vi t Nam, ó v a là cơ h i, v a là thách th c v i Vi t Nam - m t con h ang chuy n mình. Năm 2007 m t năm sau khi Vi t Nam gia nh p WTO, Vi t Nam ã chính th c th c thi các cam k t c a WTO. N n kinh t Vi t Nam ã th c s bư c vào m t con ư ng m i - con ư ng m c a và h i nh p sâu r ng v i n n kinh t th gi i. Trong xu hư ng h i nh p c a n n kinh t , các ho t ng kinh t i ngo i ngày càng m r ng và phát tri n, làm phát sinh nhi u nhu c u v th c hi n nghĩa v ti n t v i các i tác nư c ngoài. Do v y, ho t ng thanh toán qu c t c a các ngân hàng thương m i c n ư c m r ng và phát tri n. Tuy nhiên, vi c th c thi các cam k t h i nh p òi h i Vi t Nam ph i m c a lĩnh v c ho t ng c a n n kinh t trong ó có lĩnh v c tài chính – ngân hàng. K t tháng 4/2007 Vi t Nam chính th c cho phép thành l p ngân hàng 100% v n nư c ngoài. Theo ó, năm 2007 ã có r t nhi u t ch c nư c ngoài n p ơn xin ngân hàng nhà nư c cho phép thành l p ngân hàng. i u này, ã t o ra s c c nh tranh r t l n t các ngân hàng nư c ngoài i v i các ngân hàng thương m i Vi t Nam. Các ngân hàng thương m i Vi t Nam s làm gì trong i u ki n c nh tranh ngày càng gay g t ó? ó là các ngân hàng thương m i Vi t Nam ph i có chi n lư c s d ng các ngu n l c hi n có nâng cao s c c nh c a mình, ti p t c t n t i và phát tri n trong th i gian dài. Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i tr c thu c ngân hàng Nông nghi p và phát tri n Nông thôn Vi t Nam là m t ngân hàng thương m i nhà nư c trư c yêu c u h i nh p và phát tri n cũng ang ra chi n lư c phát tri n nh m nâng cao s c c nh tranh c a mình t n t i và phát tri n. Cùng v i xu hư ng h i nh p c a n n kinh t 7
v n m r ng và phát tri n d ch v thanh toán qu c t c a ngân hàng nh m áp ng nhu c u c a th trư ng ã và ang ư c ban lãnh o ngân hàng quan tâm. Xu t phát t nh n th c trên, tác gi quy t nh ch n tài: “Phát tri n d ch v thanh toán qu c t t i Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn Vi t Nam – Chi nhánh ông Hà N i” 2. M c ích nghiên c u H th ng hoá các lý lu n liên quan n ho t ng thanh toán qu c t c a ngân hàng thương m i. Tìm hi u, phân tích và lu n gi i các yêu c u c n thi t ph i th c hi n phát tri n các d ch v thanh toán qu c t trong các ngân hàng thương m i Vi t Nam trong i u ki n h i nh p kinh t qu c t ánh giá th c tr ng phát tri n d ch v thanh toán qu c t c a Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i thông qua các s li u th ng kê và tình hình th c hi n các yêu c u phát tri n phát tri n d ch v thanh toán qu c t trong i u ki n m i. Ch ra các nh ng thành t u và h n ch trong phát tri n các d ch v thanh toán qu c t c a Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i. ưa ra m t s gi i pháp, ki n ngh nh m phát tri n các d ch v thanh toán qu c t t i Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i 3. i tư ng và ph m vi nghiên c u i tư ng nghiên c u T ng quan v ho t ng thanh toán qu c t và các yêu c u phát tri n d ch v thanh toán qu c t trong trong i u ki n h i nh p kinh t qu c t c a các ngân hàng thương m i. Th c tr ng phát tri n ho t ng thanh toán qu c t t i Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn – chi nhánh ông Hà N i Ph m vi nghiên c u Th i gian: Giai o n t 2004 – 2007. Không gian: Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i 8
4. Phương pháp nghiên c u tài s d ng các phương pháp nghiên c u sau: Phương pháp nghiên c u duy v t bi n ch ng Phân tích, xem xét s phát tri n c a ho t ng thanh toán qu c t trong m i quan h v i các y u t bên ngoài (y u t kinh t , chính tr , xã h i c a qu c gia và qu c t ), các y u t bên trong (các y u t n i t i c a ngân hàng thương m i), và m i quan h trong s phát tri n cùng v i các ho t ng ngân hàng khác Phương pháp l ch s : Xem xét ho t ng thanh toán qu c t trong quá kh , hi n t i rút ra các m t ư c và chưa ư c trong phát tri n ho t ng thanh toán qu c t . T ó, ra các gi i pháp nh m nâng cao hi u qu trong phát tri n các d ch v thanh toán qu c t Các phương pháp khác: tài cũng s d ng các phương pháp phân tích th ng kê, mô t , t ng h p, tư duy logic, phân tích h th ng …. lu n gi i các v n liên quan c a tài. 5. K t c u c a tài K tc uc a tài g m ph n m u, ph n k t lu n và ba chương: Chương 1: Lý lu n chung v d ch v thanh toán qu c t và các yêu c u phát tri n d ch v thanh toán qu c t trong i u ki n h i nh p kinh t qu c t c a các Ngân hàng thương m i Vi t Nam. Chương 2: Th c tr ng phát tri n d ch v thanh toán qu c t t i Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn – Chi nhánh ông Hà N i. Chương 3: Gi i pháp phát tri n các d ch v thanh toán qu c t t i Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn – Chi nhánh ông Hà N i. 9
CHƯƠNG 1: LÝ LU N CHUNG V D CH V THANH TOÁN QU C T VÀ CÁC YÊU C U PHÁT TRI N CÁC D CH V THANH TOÁN QU C T TRONG I U KI N H I NH P KINH T QU C T C A CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG M I VI T NAM 1.1. M t s v n chung v d ch v Thanh toán qu c t trong các Ngân hàng thương m i 1.1.1. Khái ni m và c i m c a d ch v Thanh toán qu c t Khái ni m Thanh toán qu c t là ho t ng thanh toán gi a các nư c v i nhau v nh ng kho n n l n nhau phát sinh (thanh toán các nghĩa v ti n t phát sinh) t các quan h kinh t , tài chính, chính tr , văn hoá,… gi a các ch th c a các nư c có liên quan. T khái ni m Thanh toán qu c t ta có th rút ra các c i m riêng có c a Thanh toán qu c t so v i thanh toán trong nư c như sau: c i m Ch th trong thanh toán qu c t là các cá nhân, các pháp nhân, chính ph các qu c gia khác nhau. M i giao d ch thanh toán qu c t có liên quan t i thi u t i hai qu c gia. Ho t ng Thanh toán qu c t liên quan n h th ng lu t pháp c a qu c t như: UCP, Incoterm, ISBP …, h th ng lu t pháp c a các qu c gia. Ngu n lu t i u ch nh c a qu c t và m i qu c gia có th khác nhau th m chí là mâu thu n v i nhau. Do ó, gi m tính ph c t p trong ho t ng thanh toán qu c t , các bên tham gia thư ng l a ch n các quy ph m pháp lu t mang tính th ng nh t và theo thông l qu c t . ng ti n trong Thanh toán qu c t thư ng t n t i dư i hình th c các phương ti n thanh toán (H i phi u, séc, th , chuy n kho n …), có th là ng ti n c a nư c ngư i mua ho c ngư i bán, ho c có th là ng ti n c a nư c th ba nhưng thư ng là ngo i t m nh. Ngôn ng ư c s d ng trong Thanh toán qu c t thư ng là Ti ng Anh 10
Thanh toán qu c t òi h i trình chuyên môn, trình công ngh tương x ng trình qu c t Quan h thanh toán qu c t bao g m hai lo i: Thanh toán m u d ch (quan h phát sinh trên cơ s trao i hàng hoá, d ch v thương m i theo giá c qu c t ) và thanh toán phi m u d ch (quan h phát sinh không liên quan n hàng hoá hay cung ng lao v , không mang tính thương m i). V cơ b n Thanh toán qu c t phát sinh d a trên cơ s ho t ng ngo i thương. Thanh toán qu c t là m t y u t quan tr ng ánh giá hi u qu c a ho t ng kinh t i ngo i. Trong xu hư ng h i nh p toàn c u cùng v i s phát tri n không ng ng c a khoa h c công ngh hi n nay kéo theo s phát tri n c a ho t ng Thanh toán qu c t . Tuy nhiên, trong xu hư ng m i ó cũng n y sinh các nhi u v n làm cho ho t ng Thanh toán qu c t tr nên ph c t p hơn như: các hành vi gian l n ngày càng tr nên tinh vi hơn, di n bi n kinh t chính tr b t thư ng, t giá h i oái tr lên b t n nh hơn trên th trư ng qu c t ….. Nhi m v c a Thanh toán qu c t hi n nay là: mb o an toàn cho các h p ng nh p kh u, thu ti n xu t kh u k p th i, an toàn và chính xác và b o v ư c uy tín c a ngân hàng. 1.1.2. S c n thi t phát tri n ch v thanh toán qu c t trong các Ngân hàng thương m i 1.1.2.1. i v i n n kinh t a. Thu hút ngu n ngo i t nh m áp ng nhu c u v n cho n n kinh t Trong phát tri n kinh t , không có m t qu c gia nào có th t áp ng v n cho phát tri n. các nư c ang phát tri n (trong ó có Vi t Nam) nhu c u v n cho phát tri n kinh t là r t l n. Ngu n v n bên ngoài có vai trò quan tr ng trong thúc yn n kinh t các nư c này tăng trư ng và phát tri n nhanh hơn. Vì v y, các bi n pháp nh m thu hút ngu n v n bên ngoài ư c các nư c ra như: th c hi n chi n lư c phát tri n n n kinh t hư ng v xu t kh u, tăng cư ng các bi n phát thu hút u tư tr c ti p, gián 11
ti p nư c ngoài, vay n nư c ngoài …... T t c các ho t ng ó u làm phát sinh các nghĩa v ti n t c a m i ch th nư c này v i các ch th nư c ngoài. Các ho t ng này ch di n ra thu n l i khi ho t thanh toán qu c t ư c ti n hành nhanh chóng, an toàn, chính xác và hi u qu . b. Tăng GDP c a n n kinh t Thanh toán qu c t phát tri n giúp quá trình lưu thông hàng hoá - ti n t gi a ngư i mua và ngư i bán di n ra trôi ch y và hi u qu hơn. Lu ng v n ư c quay vòng nhanh hơn, ư c s d ng hi u qu hơn và gi m r i ro cho các doanh nghi p tham gia vào quá trình thanh toán. M i doanh nghi p là m t ch th c a n n kinh t , s phát tri n c a doanh nghi p óng góp vào tăng trư ng GDP c a n n kinh t . Thanh toán qu c t cũng làm gia tăng thu nh p c a các Ngân hàng thương m i thông qua các kho n phí thu ư c khi th c hi n các d ch v thanh toán qu c t , t o vi c làm và tăng thu nh p cho ngư i lao ng. Do v y ho t ng thanh toán qu c t phát tri n góp ph n vào tăng trư ng GDP c a n n kinh t c. Tăng cư ng quan h i ngo i c a các cá nhân, pháp nhân và chính ph Trong xu hư ng toàn c u hoá n n kinh t hi n nay, ho t ng kinh t i ngo i càng tr nên quan tr ng hơn i v i s phát tri n c a các qu c gia. Các ch th c a n n kinh t không ch th c hi n ho t ng kinh doanh trong nư c mà còn m r ng ho t ng kinh doanh ra nhi u nư c khác trên th gi i nh m tìm ki m l i nhu n cao hơn. Quá trình mua bán, luân chuy n hàng hoá, d ch v gi a các t ch c, cá nhân thu c các qu c gia khác nhau tr nên thư ng xuyên hơn. Khi ó, ho t ng thanh toán qu c t có vai trò quan tr ng thúc y ho t ng kinh t i ngo i c a các ch th kinh t . Nó là m t m t xích không th thi u trong dây chuy n ho t ng kinh t , k t khi chu n b các bư c c n thi t s n xu t ra hàng hoá t i khi xu t kh u thu ngo i t hay chi ngo i t nh p kh u hàng hoá ph c v s n xu t, i s ng con ngư i. 1.1.2.2. i v i Ngân hàng thương m i 12
a. T o i u ki n thu hút khách hàng và m r ng th ph n và tăng thu nh p cho Ngân hàng thương m i Ngân hàng thương m i là m t t ch c kinh t c bi t, là m t trung gian tài chính cung c p các d ch v ngân hàng, tín d ng. Ngày nay, v i s phát tri n các quan h kinh t qu c t các ngân hàng thương m i không ch thi t l p quan h v i khách hàng trong nư c mà còn thi t l p quan h v i các t ch c qu c t khác. Trong quan h ó, các ngân hàng thương m i óng vai trò là m t ch th tham gia vào ho t ng thanh toán qu c t . Thanh toán qu c t tr thành ch c năng ngân hàng qu c t c a ngân hàng thương m i. Trong thanh toán qu c t , ngân hàng không ch óng vai trò là m t trung gian tài chính mà còn là t ch c tư v n cho khách hàng, m b o quy n l i cho khách hàng, t o s an tâm tin tư ng cho khách hàng trong giao d ch ngo i thương. Thanh toán qu c t có th m r ng ph m vi và i tư ng khách hàng cho các ngân hàng thương m i. Thanh toán qu c t cũng làm tăng ngu n v n huy ng, t o i u ki n m r ng ho t ng tín d ng, tăng doanh thu cho ngân hàng thương m i. ng th i, thông qua ho t ng Thanh toán qu c t , Ngân hàng thương m i còn t o ra ngu n thu áng k t thu phí d ch v , tài tr xu t kh u, kinh doanh ngo i t …. b. Làm tăng tính thanh kho n và gi m r i ro trong kinh doanh c a Ngân hàng thương m i Thanh toán qu c t t o i u ki n thu hút khách hàng, m r ng ngu n huy ng v n, làm tăng s dư ti n g i trong quá trình th c hi n các phương th c thanh toán qu c t cho khách hàng như: vi c ký qu m L/C trong phương th c tín d ng ch ng t ….. Làm tăng tính thanh kho n cho ngân hàng Phát tri n ho t ng Thanh toán qu c t giúp ngân hàng thương m i m r ng ho t ng kinh doanh thông qua vi c cung ng các d ch v ngân hàng qu c t . Kinh doanh a năng luôn là m t phương sách hi u qu phân tán r i ro cho các ngân hàng. 13
M t khác, thông qua ho t ng Thanh toán qu c t , ngân hàng có th qu n lý vi c s d ng v n vay, giám sát ư c tình hình kinh doanh c a khách hàng, t o i u ki n qu n lý và nâng cao hi u qu u tư. c. Tăng cư ng quan h i ngo i c a Ngân hàng thương m i Thanh toán qu c t giúp quy mô ho t ng c a ngân hàng thương m i vư t ra kh i biên gi i qu c gia, thi t l p m i quan h i lý v i các ngân hàng nư c ngoài. Nâng cao uy tín c a ngân hàng trên trư ng qu c t . Trên cơ s ó khai thác ngu n tài tr trên th trư ng tài chính qu c t , t các ngân hàng nư c ngoài, thu hút thêm khách hàng. 1.1.3. Các nhân t nh hư ng n ho t ng thanh toán qu c t c a các Ngân hàng thương m i 1.1.3.1. Nhân t khách quan a. Chính sách kinh t vĩ mô c a nhà nư c Chính sách kinh t vĩ mô c a m i nư c ra nh m m c ích i u ti t, nh hư ng phát tri n n n kinh t . M t s chính sách có nh hư ng tr c ti p ho c gián ti p n ho t ng Thanh toán qu c t c a các Ngân hàng thương m i như: Chính sách kinh t i ngo i, Chính sách qu n lý ngo i h i, Chính sách t giá, Chính sách thu , Chính sách qu n lý xu t nh p kh u …. Chính sách kinh t i ngo i Kinh t i ngo i là m t lĩnh v c r ng l n bao g m ho t ng ngo i thương, u tư tài chính, d ch v qu c t , chuy n giao công ngh và nhi u ho t ng kinh t khác, trong ó ngo i thương là ho t ng tr ng tâm. Thanh toán qu c t v b n ch t chính là vi c thanh toán nh ng kho n n gi a các ch th c a các qu c gia trong các quan h : kinh t , văn hoá, chính tr …. Chính sách kinh t i ngo i có tác d ng thúc y ho c kìm hãm s phát tri n c a ho t ng ngo i thương. Vì v y, chính sách kinh t i ngo i là cơ s và n n t ng có tác ng tr c ti p n ho t ng thanh toán qu c t . Chính sách ngo i h i 14
Chính sách ngo i h i là nh ng quy nh pháp lý, th l c a ngân hàng nhà nư c trong v n qu n lý ngo i t , qu n lý vàng b c, á quý và các gi y t có giá tr b ng ngo i t trong quan h thanh toán, tín d ng v i nư c ngoài. óng vai trò là trung gian tài chính, khi th c hi n ho t ng thanh toán qu c t . Ngân hàng thương m i óng vai trò ki m soát dòng ti n ra vào c a m t qu c gia. Vì v y, các ngân hàng thương m i ư c phép tham gia ho t ng thanh toán qu c t ph i tuân th nghiêm ng t các quy nh v qu n lý ngo i h i do ngân hàng nhà nư c ban hành. Chính sách ngo i h i c a nhà nư c có tác ng tr c ti p n cán cân thanh toán và nh hư ng n kh năng cân i ngo i t ph c v cho thanh toán qu c t . Chính sách thu và qu n lý hàng hoá xu t nh p kh u Thanh toán qu c t v b n ch t là m t d ch v do ngân hàng cung c p th c hi n các nghĩa v ti n t phát sinh gi a các qu c gia. Nó là khâu trung gian giúp ho t ng xu t nh p kh u ư c di n ra thu n l i hơn. Chính sách thu và chính sách qu n lý hàng xu t nh p kh u có tác d ng khuy n khích ho c thu h p ho t ng xu t nh p kh u. Ch ng h n, khi Chính ph quy t nh tăng thu u vào i v i hàng nh p kh u. Giá c a hàng nh p kh u tr nên t hơn th trư ng n i a, làm gi m nh p kh u và ngư c l i. Tương t , khi Chính ph quy t nh tăng ho c gi m thu xu t kh u có th giúp m r ng hay thu h p ho t ng xu t kh u. Như v y, m t chính sách thu và qu n lý hàng hoá xu t nh p kh u h p lý s có tác d ng tr c ti p t i vi c m r ng hay thu h p ho t ng xu t nh p kh u c a m t qu c gia và cũng là i u ki n ngân hàng thương m i m r ng ho t ng thanh toán qu c t . b. S phát tri n c a ho t ng ngo i thương Như ã nói trên, ho t ng kinh t i ngo i nói chung và ho t ng ngo i thương (xu t nh p kh u) nói riêng có nh hư ng tr c ti p n ho t ng thanh toán qu c t c a các ngân hàng thương m i. Ho t ng ngo i thương phát tri n làm phát 15
sinh nhi u nhu c u th c hi n nghĩa v ti n t c a qu c gia này i v i qu c gia khác. Khi ho t ng ngo i thương càng phát tri n trên ph m vi toàn c u c v chi u r ng và chi u sâu gi a các ch th khác nhau c a các qu c gia khác nhau. i u này, càng làm tăng tính ph c t p c a ho t ng ngo i thương, làm phát sinh nh ng nhu c u mb o an toàn, chính xác và hi u qu trong th c hi n các nghĩa v ti n t gi a các ch th tham gia. Trong i u ki n toàn c u hoá hi n nay, các ngân hàng thương m i là c u n i thanh toán tham gia m nh m vào các quan h thương m i gi a các t ch c, cá nhân trong nư c v i các t ch c và cá nhân nư c ngoài, giúp các nhà kinh doanh xu t nh p kh u t ư c các ch tiêu hi u qu kinh doanh, th c hi n ư c yêu c u c a chính sách kinh t i ngo i. Vì v y, nâng cao hi u qu c a ho t ng thanh toán qu c t là nhi m v quan tr ng c a các ngân hàng thương m i nh m áp ng ư c nhu c u phát tri n c a ho t ng ngo i thương, t o i u ki n thu n l i cho ho t ng ngo i thương phát tri thanh toán, thúc y tăng trư ng kinh t và h i nh p kinh t qu c t c a t nư c. c. T giá h i oái T giá h i oái là giá c c a m t ơn v ti n t c a m t qu c gia tính b ng ti n t c a m t qu c gia khác, hay là quan h so sánh v m t giá c gi a hai ng ti n c a các qu c gia khác nhau. T giá h i oái là m t nhân t nh y c m ư c xác nh b i quan h cung c u trên th trư ng ngo i h i và s bi n ng c a t giá có tác ng tr c ti p n ho t ng thanh toán qu c t c a các ngân hàng thương m i ư c th hi n: Bi n ng c a t giá nh hư ng tr c ti p n ho t ng ngo i thương Khi t giá h i oái gi m, ng n i t tr nên t tương i so v i ng ngo i t . Giá hàng hoá xu t kh u t lên tương i trên th trư ng qu c t làm gi m lư ng hàng hoá xu t kh u và tăng hàng nh p kh u do giá hàng hoá qu c t r tương i so v i hàng trong nư c. Ngư c l i khi t giá h i oái tăng lên: xu t kh u tăng và nh p kh u gi m. 16
Ví d trong nh ng tháng u năm 2008, do n n kinh t M rơi vào tình tr ng suy thoái. FED ã liên t c c t gi m lãi su t thúc y tăng trư ng kinh t . Hành ng c t gi m lãi su t c a FED ã làm cho giá tr c a ng USD gi m so v i các ng ti n khác trên th gi i nói chung và giá tr c a ng ti n Vi t Nam nói riêng. i u này có nghĩa t giá gi a Vi t Nam ng so v i USD gi m làm h n ch xu t kh u và tăng nh p kh u, nh hư ng tr c ti p n ho t ng ngo i thương c a Vi t Nam và nh hư ng n ho t ng thanh toán qu c t c a các ngân hàng thương m i. Bi n ng t giá h i oái tác ng t i ho t ng kinh doanh ngo i t c a ngân hàng thương m i Trong th i gian v a qua, khi lãi su t ng USD gi m, t giá USD/VND gi m làm tăng cung USD do tăng u tư c a M và Vi t Nam. S bi n ng c a t giá h i oái ã nh hư ng x u n ho t ng c a ngân hàng thương m i. Vi c cân nh c mua hay bán ngo i t c a ngân hàng tr nên khó khăn hơn và ngu n cung ngo i t ph c v cho thanh toán qu c t b nh hư ng. Các ngân hàng bu c ph i l a ch n: ho c thu h p ho t ng thanh toán qu c t , h n ch i tư ng khách hàng, ho c ch p nh n thua l v kinh doanh ngo i t gi chân khách hàng. Trong i u ki n hi n nay, khi Vi t Nam ang ti n t i th c hi n ch t giá h i oái th n i, nh ng di n bi n b t thư ng c a t giá luôn gây khó khăn cho các ngân hàng thương m i trong phát tri n ho t ng thanh toán qu c t . Các ngân hàng thương m i c n ph i ch n th i i m và tính toán kh năng cân i ngo i t , cân nh c l i ích t ng th t các d ch v khác do ho t ng thanh toán qu c t em l i (ngu n ti n g i, ký qu , tín d ng, d ch v phí …) t ó có nh ng gi i pháp phù h p phát tri n ho t ng thanh toán qu c t . d. Môi trư ng pháp lý h i nh p vào c ng ng qu c t , khung pháp lý c a m i qu c gia c n ph i ư c b sung, hoàn thi n theo hư ng g n v i thông l qu c t . Các văn b n pháp lu t liên quan n thanh toán qu c t ư c ban hành nh m hư ng d n và i u ch nh cho các 17
ho t ng liên quan n thanh toán qu c t ư c th ng nh t và di n ra thu n l i gi a các ch th . Tuy nhiên ho t ng thanh toán qu c t có tính ch t ph c t p hơn so v i thanh toán trong nư c, nó không ch ch u s i u ch nh c a pháp lu t qu c gia mà còn ch u tác ng c a lu t qu c t và pháp lu t c a các qu c gia khác có liên quan. Do v y, n u các văn b n pháp lu t ư c ban hành ch ng chéo, mâu thu n v i thông l qu c t s gây khó khăn cho các ngân hàng thương m i cũng như các ch th tham gia vào ho t ng thanh toán qu c t . 1.1.3.2. Nhân t ch quan (Nhân t thu c v b n thân Ngân hàng thương m i) a. Chi n lư c kinh doanh c a Ngân hàng thương m i Trong thanh toán qu c t luôn có vai trò tham gia cung ng d ch v c a các ngân hàng thương m i b ng các phương th c thanh toán qu c t khác nhau. M i ngân hàng thương m i u có cách th c t ch c ho t ng thanh toán qu c t riêng ph thu c vào chi n lư c kinh doanh c a m i ngân hàng nh m t ư c tính t i ưu v các d ch v mà h cung c p, s d ng m t cách t t nh t v n trong kinh doanh, mb o ư c vi c ki m soát, giám sát ho t ng thanh toán qu c t . b. Vi c t ch c i u hành th c hi n ho t ng thanh toán qu c t c a ngân hàng thương m i i u hành ho t ng thanh toán qu c t là vi c ch o th c hi n t t c các ho t ng liên quan th c hi n chi n lư c phát tri n ho t ng thanh toán qu c t c a ngân hàng. ho t ng thanh toán qu c t di n ra thu n l i, các ngân hàng thương m i c n ưa ra ư c m t quy trình th c hi n nghi p v làm sao v a t o ra s thu n l i cho khách hàng, d th c hi n i v i cán b thanh toán qu c t nhưng v n mb o ư c an toàn cho ngân hàng. Vi c t ch c th c hi n t t s giúp ho t ng thanh toán qu c t di n ra nhanh chóng và an toàn áp ng t t nhu c u c a khách hàng. c. M ng lư i thanh toán qu c t 18
M ng lư i thanh toán qu c t là cách th c t ch c các chi nhánh, các i m giao d ch th c hi n ho t ng thanh toán qu c t . M ng lư i thanh toán qu c t nh hư ng tr c ti p n vi c thu hút khách hàng, i tư ng khách hàng mà ngân hàng hư ng t i. M c dù, vi c t ch c th c hi n ho t ng thanh toán qu c t c a m i ngân hàng là khác nhau song thư ng t p trung các thành ph l n nơi có s t p trung ông các doanh nghi p xu t nh p kh u và phát sinh nhi u nhu c u thanh toán qu c t . Tuy nhiên ây cũng là nơi di n ra s c nh tranh gay g t gi a các ngân hàng thương m i trong thu hút khách hàng. d. Kh năng ngu n l c c a Ngân hàng thương m i áp ng ư c yêu c u c a ho t ng thanh toán qu c t , ngân hàng thương m i ph i có h th ng ngân hàng i lý áp ng nhu c u d ch v c a khách hàng, là i u ki n ngân hàng m r ng ho t ng thanh toán qu c t c hai chi u: thanh toán xu t kh u và thanh toán nh p kh u. Ngoài ra, ngân hàng ph i có ngu n v n, ngu n ngo i t , các ho t ng tín d ng và kinh doanh ngo i t phát tri n, có i u ki n cung ng d ch v linh ho t, lãi su t, phí, t giá, i u ki n b o lãnh, vay v n …. Ngu n nhân l c và công ngh ngân hàng cũng là hai y u t quan tr ng trong phát tri n ho t ng thanh toán qu c t c a ngân hàng. Con ngư i chính là y u t quy t nh trong m i ho t ng kinh t . Thanh toán qu c t òi h i i ngũ cán b ph i am hi u v lu t pháp, các thông l qu c t , t p quán thương m i các nư c và có kh năng n m b t k p th i các thay i trong thương m i, các s n ph m d ch v trong ho t ng thanh toán qu c t . V i s c nh tranh ngày càng gay g t hi n nay gi a các doanh nghi p, ng ti n ư c quay vòng nhanh hơn t o ra kh năng sinh l i cao hơn. Vì th , công ngh ngân hàng trong thanh toán qu c t òi h i ph i áp ng ư c nhu c u nhanh, an toàn, chính xác c a các doanh nghi p. e. Chính sách khách hàng 19
duy trì ho t ng và phát tri n, m i ngân hàng u ph i có t m nhìn chi n lư c trong xây d ng chính sách khách hàng. Xây d ng chính sách khách hàng t c là l a ch n i tư ng khách hàng mà ngân hàng s hư ng t i ph c v . T ó, xây d ng m i quan h b n ch t, gây d ng uy tín ngày càng cao c a ngân hàng i v i khách hàng. Chính sách khách hàng c a m i ngân hàng thương m i ph thu c vào m c tiêu phát tri n và i u ki n c th c a ngân hàng. Vi c x p lo i khách hàng không ch căn c vào ch t lư ng quan h tín d ng mà còn xem xét n uy tín c a khách hàng trong thanh toán. f. Uy tín c a Ngân hàng thương m i trong thanh toán qu c t Uy tín c a ngân hàng trong nư c và trên th trư ng qu c t là tiêu chí t ng h p t r t nhi u y u t : ch t lư ng d ch v , k thu t x lý nghi p v , kh năng thanh toán …. M t ngân hàng có uy tín s là i u ki n khách hàng (ho c bên i tác c a h ) l a ch n giao d ch. Nh ó, uy tín c a khách hàng cũng ư c nâng lên, r i ro gi m, khách hàng cũng gi m ư c chi phí phát sinh t vi c giao d ch v i ngân hàng có uy tín không cao. ây là i u ki n quan tr ng ngân hàng thu hút thêm khách hàng và m r ng th ph n thanh toán qu c t . Tuy nhiên, uy tín c a m i ngân hàng không ch ph thu c vào ngân hàng trung ương c a nó mà còn do b n thân m i chi nhánh c a nó quy t nh 1.1.4. R i ro trong thanh toán qu c t t i các Ngân hàng Thương m i R i ro ư c hi u là nh ng vi c x y ra ngoài ý mu n ch quan c a con ngư i, em l i nh ng h u qu không th d oán trư c ư c. Ho t ng thanh toán qu c t liên quan n các giao d ch thương m i qu c t , kho ng cách a lý xa cùng v i s khác bi t v văn hoá, lu t pháp gi a các bên i tác tham gia vào quá trình thanh toán ã làm tăng tính r i ro trong quá trình thanh toán. 1.1.4.1. R i ro qu c gia 20