Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Biện pháp giáo dục hướng nghiệp cho học sinh trung học phổ thông tại Trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:178

Thêm vào BST

Báo xấu

20
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn "Biện pháp giáo dục hướng nghiệp cho học sinh trung học phổ thông tại Trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang" nhằm đề xuất một số biện pháp giáo dục hướng nghiệp cho học sinh trung học phổ thông tại Trung tâm GDNN - GDTX huyện Tri Tôn, nhằm góp phần định hướng chọn nghề cho học sinh có hiệu quả và nâng cao chất lượng trong công tác giáo dục hướng nghiệp cho học sinh THPT tại Trung tâm GDNN - GDTX Tri Tôn, tỉnh An Giang.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Biện pháp giáo dục hướng nghiệp cho học sinh trung học phổ thông tại Trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ TRẦN QUANG LONG BIỆN PHÁP GIÁO DỤC HƯỚNG NGHIỆP CHO HỌC SINH THPT TẠI TRUNG TÂM GIÁO DỤC NGHỀ NGHIỆP-GIÁO DỤC THƯỜNG XUYÊN HUYỆN TRI TÔN, TỈNH AN GIANG NGÀNH: GIÁO DỤC HỌC - 601401 S K C0 0 5 8 8 2 Tp. Hồ Chí Minh, tháng 05/2018
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ TRẦN QUANG LONG BIỆN PHÁP GIÁO DỤC HƢỚNG NGHIỆP CHO HỌC SINH THPT TẠI TRUNG TÂM GIÁO DỤC NGHỀ NGHIỆP-GIÁO DỤC THƢỜNG XUYÊN HUYỆN TRI TÔN, TỈNH AN GIANG NGÀNH: GIÁO DỤC HỌC - 601401 Tp. Hồ Chí Minh, tháng 5/2018
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ TRẦN QUANG LONG BIỆN PHÁP GIÁO DỤC HƢỚNG NGHIỆP CHO HỌC SINH THPT TẠI TRUNG TÂM GIÁO DỤC NGHỀ NGHIỆP - GIÁO DỤC THƢỜNG XUYÊN HUYỆN TRI TÔN, TỈNH AN GIANG NGÀNH: GIÁO DỤC HỌC - 601401 Hƣớng dẫn khoa học: TS. ĐẶNG VĂN THÀNH Tp. Hồ Chí Minh, tháng 5/2018
LÝ LỊCH KHOA HỌC I. LÝ LỊCH SƠ LƢỢC: Họ & tên: Trần Quang Long. Giới tính: Nam. Ngày, tháng, năm sinh: 01/02/1976. Nơi sinh: Tỉnh Tiền Giang. Quê quán: xã Hoà Khánh, Huyện Cái Bè, tỉnh Tiền Giang. Dân tộc: Kinh. Chỗ ở riêng hoặc địa chỉ liên lạc: ấp Ninh Thạnh, xã An Tức, huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang. Điện thoại cơ quan: Điện thoại nhà riêng: 093.996.9686 Fax: E-mail: long_gdtxtt@angiang.edu.vn II. QUÁ TRÌNH ĐÀO TẠO: 1. Cao đẳng Sƣ phạm Kỹ thuật Vĩnh Long: Hệ đào tạo: Chính quy. Thời gian đào tạo từ tháng 10/1995 đến tháng 02/1999. Nơi học: Trƣờng Cao đẳng sƣ phạm Kỹ thuật Vĩnh Long, Tp. Vĩnh Long. Ngành học: Cơ khí chế tạo máy. 2. Đại học: Hệ đào tạo: Hoàn chỉnh đại học. Thời gian đào tạo từ tháng 10/2009 đến tháng 04/2011. Nơi học: Trƣờng ĐH SPKT Tp. Hồ Chí Minh. Ngành học: Cơ khí chế tạo máy. Tên đồ án tốt nghiệp: Thiết kế quy trình công nghệ gia công gối trục. Ngày & nơi bảo vệ đồ án tốt nghiệp: Trƣờng ĐH SPKT Tp. Hồ Chí Minh. Ngƣời hƣớng dẫn: Trần Quốc Hùng. III. QUÁ TRÌNH CÔNG TÁC CHUYÊN MÔN KỂ TỪ KHI TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC: Thời gian Nơi công tác Công việc đảm nhiệm Từ năm 2011 đến tháng 01/2016 Trung tâm GDTX Tri Tôn Giáo viên Từ tháng 02/2016 – đến nay Trung tâm GDNN - GDTX Giáo viên Tri Tôn i
LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chƣa từng đƣợc ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tp. Hồ Chí Minh, ngày 12 tháng 4 năm 2018 Tác giả Trần Quang Long ii
LỜI CẢM ƠN Trong thời gian học tập và thực hiện nghiên cứu luận văn, tác giả đã đƣợc sự giúp đỡ rất lớn của các Thầy, Cô Trƣờng Đại học Sƣ phạm Kỹ thuật thành phố Hồ Chí Minh. Trong đó, phải kế đến đầu tiên là TS. Đặng Văn Thành, Cán bộ hƣớng dẫn khoa học. Thầy đã nhiệt tình giúp đỡ và hƣớng dẫn tôi trong suốt quá trình thực hiện chuyên đề và hoàn thiện luận văn. Những chỉ dẫn của Thầy thực sự giúp tôi hiểu rõ hơn về vấn đề nghiên cứu và hoàn thiện kỹ năng nghiên cứu khoa học để thuận tiện đề tài theo khả năng của tôi. Tôi xin chân thành cảm ơn sâu sắc đến sự giúp đỡ của thầy. Ngoài ra, tôi muốn gửi lời cảm ơn đến Hội đồng chuyên đề và Hội đồng bảo vệ luận văn thạc sĩ. Thầy Cô đã giúp tôi có cơ hội để hoàn thiện nội dung luận văn này. Đồng thời, tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến Ban chủ nhiệm và toàn thể cán bộ, giáo viên và học sinh tại Trung tâm GDNN - GDTX huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang đã giúp chúng tôi thực hiện khảo sát tìm hiểu vấn đề nghiên cứu trong thực tiễn tại trung tâm. Cuối cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến gia đình và những ngƣời thân đã động viên, khích lệ tôi trong những lúc khó khăn của quá trình học tập cũng nhƣ thực hiện nghiên cứu luận văn thạc sĩ này. Do điều kiện và khả năng còn hạn chế nên luận văn sẽ không tránh đƣợc các sai sót. Trong quá trình xem xét, tôi rất mong sự góp ý của quý Thầy Cô để luận văn đƣợc hoàn thiện hơn. Trân trọng kính chào! Cảm ơn và chúc sức khỏe! Tác giả Trần Quang Long iii
TÓM TẮT Để đáp ứng nhu cầu nhận lực cho thị trƣờng lao động, chúng ta không thể phủ nhận vai trò quan trọng của công tác giáo dục hƣớng nghiệp trong nhà trƣờng. Đặc biệt, học sinh trung học phổ thông là những đối tƣợng học sinh đang cần tiếp thu nhiều thông tin hữu ích về nghề nghiệp để có sự chọn lựa cho riêng mình con đƣờng nghề nghiệp trong tƣơng lai. Từ đó, đề tài nghiên cứu đƣợc thực hiện nhằm đƣa ra những biện pháp hiệu quả để giáo dục hƣớng nghiệp cho học sinh trung học phổ thông tại trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thƣờng xuyên huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang. Đề tài tập trung nghiên cứu về thực trạng trong công tác giáo dục hƣớng nghiệp tại trung tâm GDNN - GDTX huyện Tri Tôn; những mục tiêu, nội dung, phƣơng pháp, hình thức và các yếu tố ảnh hƣởng đến hoạt động giáo dục hƣớng nghiệp cho học sinh trung học phổ thông. Theo đó, năm biện pháp giáo dục hƣớng nghiệp đã đƣợc đề xuất và thực hiện khảo nghiệm, cụ thể: - Tăng cƣờng công tác bồi dƣỡng nâng cao nhận thức và năng lực cho lực lƣợng giáo dục hƣớng nghiệp; - Giáo dục hƣớng nghiệp qua giới thiệu ngành nghề phù hợp và gắn với phát triển kinh tế xã hội địa phƣơng; - Tƣ vấn ngành nghề nhằm mục tiêu phân luồng; - Tổ chức giáo dục hƣớng nghiệp thông qua hoạt động ngoài giờ lên lớp; - Phối hợp các lực lƣợng nhà trƣờng với gia đình và xã hội về hoạt động giáo dục hƣớng nghiệp; Các biện pháp trên đƣợc các chuyên gia đánh giá cao tính khả thi và cần thiết khi tổ chức thực hiện giáo dục hƣớng nghiệp cho học sinh trung tâm GDNN - GDTX Tri Tôn. Từ đó, góp phần hoàn thiện công tác giáo dục hƣớng nghiệp cho học sinh trung học thổ thông tại trung tâm GDNN - GDTX huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang. iv
ABSTRACT In regard to meet the labour market’s demand, we can not deny the important role of career guidance in the school. In particular, high school students are having high demands on career information and guidance for their future career life and paths. Thus, the research project has been carried out in order to provide effective solutions for career guidance to high school students at Center for Continuing and Vocational Education in Tri Ton town. The research focuses on the reality of career guidance at Center for Continuing and Vocational Education in Tri Ton town on some aspects: The objectives, contents, forms and affecting factors. Additionally, five career guidance solutions were proposed and tested: - Improving training activities for career guidance staff’s awareness about the role and content of career guidance; - Linking career guidance with local socio – economic development policies; - Career consultancy work purposely flow distribution; - Intergrating career guidance with school extra – curriculum; - Collaborating family – school and community in career guidance activities. These solutions were feasible and necessary. Furthermore, it contributes on the improving quality of career guidance activities at Center for Continuing and Vocational Education in Tri Ton town. v
MỤC LỤC LÝ LỊCH KHOA HỌC ................................................................................................ i LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................................ii LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................... iii TÓM TẮT .................................................................................................................. iv ABSTRACT ................................................................................................................ v MỤC LỤC .................................................................................................................. vi DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ......................................................................... x DANH MỤC CÁC BẢNG......................................................................................... xi DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ HÌNH ẢNH ..................................................................xii MỞ ĐẦU ..................................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài ..................................................................................................... 1 2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................................ 3 3. Nhiệm vụ nghiên cứu .............................................................................................. 3 4. Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu ........................................................................ 3 5. Giả thuyết nghiên cứu ............................................................................................. 3 6. Phạm vi giới hạn của đề tài ..................................................................................... 4 7. Phƣơng pháp nghiên cứu......................................................................................... 4 8. Những đóng góp của đề tài ..................................................................................... 5 9. Cấu trúc của luận văn .............................................................................................. 5 CHƢƠNG 1 ................................................................................................................ 6 CƠ SỞ LÝ LUẬN GIÁO DỤC .................................................................................. 6 HƢỚNG NGHIỆP CHO HỌC SINH ......................................................................... 6 THPT TẠI TRUNG TÂM GDNN – GDTX ............................................................... 6 1.1. Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài.................................. 6 1.1.1. Ở nƣớc ngoài ..................................................................................................... 6 1.1.2. Ở Việt Nam ....................................................................................................... 9 1.2. Các khái niệm cơ bản ......................................................................................... 15 1.2.1. Hƣớng nghiệp .................................................................................................. 15 vi
1.2.2. Giáo dục hƣớng nghiệp ở trung tâm GDNN - GDTX .................................... 16 1.3. Đặc điểm tâm lý của học sinh trung học phổ thông dân tộc Khmer .................. 18 1.3.1. Đặc điểm tâm lý chung học sinh THPT (TT GDNN - GDTX) ...................... 18 1.3.2. Những đặc điểm học sinh dân tộc Khmer khu vực Tri Tôn ........................... 19 1.4. Các mô hình lý thuyết hƣớng nghiệp ................................................................. 20 1.4.1. Tam giác hƣớng nghiệp của KK.Platonov ...................................................... 20 1.4.2. Lý thuyết cây nghề nghiệp .............................................................................. 22 1.5. Mục tiêu, nội dung, phƣơng pháp và kiểm tra đánh giá về giáo dục hƣớng nghiệp cho học sinh trung học phổ thông ................................................................. 24 1.5.1. Mục tiêu giáo dục hƣớng nghiệp cho học sinh THPT .................................... 24 1.5.2. Nhiệm vụ giáo dục hƣớng nghiệp cho học sinh THPT ................................... 25 1.5.3. Nội dung giáo dục hƣớng nghiệp cho học sinh THPT.................................... 25 1.5.4. Phƣơng pháp giáo dục hƣớng nghiệp cho học sinh THPT ............................. 28 1.5.5. Hình thức giáo dục hƣớng nghiệp cho học sinh THPT .................................. 29 1.5.6. Kiểm tra đánh giá hoạt động giáo dục hƣớng nghiệp ..................................... 33 1.5.7. Thành phần tham gia giáo dục hƣớng nghiệp cho học sinh phổ thông .......... 34 1.6. Các điều kiện bảo đảm đến giáo dục hƣớng nghiệp cho học sinh phổ thông .... 38 KẾT LUẬN CHƢƠNG 1.......................................................................................... 40 CHƢƠNG 2 .............................................................................................................. 41 THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG ................................................................................ 41 GIÁO DỤC HƢỚNG NGHIỆP CHO HỌC ............................................................. 41 SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TRUNG TÂM ................................................ 41 GDNN – GDTX HUYỆN TRI TÔN, AN GIANG ................................................... 41 2.1. Tổng quan huyện Tri Tôn, An Giang ................................................................. 41 2.2 . Giới thiệu chung về trung tâm GDNN-GDTX Tri Tôn: .................................. 43 2.2.1. Đối với giáo viên và cán bộ chuyên trách công tác hƣớng nghiệp ................. 45 2.2.2. Đối với học sinh trung học phổ thông tại trung tâm ....................................... 45 2.3. Đánh giá thực trạng hoạt động giáo dục hƣớng nghiệp cho học sinh trung học phổ thông tại trung tâm GDNN – GDTX huyện Tri Tôn ......................................... 46 vii
2.3.1. Mục tiêu và nhiệm vụ giáo dục hƣớng nghiệp ................................................ 46 2.3.2. Nội dung giáo dục hƣớng nghiệp cho học sinh trung học phổ thông ............. 52 2.3.3. Phƣơng pháp giáo dục hƣớng nghiệp cho học sinh THPT ............................. 61 2.3.4. Hình thức giáo dục hƣớng nghiệp cho học sinh ............................................. 62 2.3.5. Chức năng và nhiệm vụ của lực lƣợng trong giáo dục hƣớng nghiệp ............ 68 2.3.6. Kiểm tra đánh giá hoạt động giáo dục hƣớng nghiệp ..................................... 77 2.4. Những khó khăn trong công tác thực hiện giáo dục hƣớng nghiệp tại trung tâm GDNN – GDTX huyện Tri Tôn ................................................................................ 79 KẾT LUẬN CHƢƠNG 2.......................................................................................... 81 CHƢƠNG 3 .............................................................................................................. 83 ĐỀ XUẤT MỘT SỐ ................................................................................................. 83 BIỆN PHÁP GIÁO DỤC HƢỚNG NGHIỆP .......................................................... 83 TẠI TRUNG TÂM GDNN – GDTX HUYỆN TRI TÔN ........................................ 83 3.1. Cơ sở đề xuất biện pháp ................................................................................. 83 3.2. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp ................................................................ 84 3.3. Đề suất một số biện pháp giáo dục hƣớng nghiệp cho học sinh THPT tại trung tâm GDNN – GDTX huyện Tri Tôn ......................................................................... 85 3.3.1. Thực hiện có kế hoạch công tác bồi dƣỡng nâng cao nhận thức cho lực lƣợng giáo dục hƣớng nghiệp .............................................................................................. 85 3.3.1.1. Mục tiêu ....................................................................................................... 85 3.3.1.2. Nội dung ....................................................................................................... 86 3.3.1.3. Cách thực hiện .............................................................................................. 86 3.3.2. Giáo dục hƣớng nghiệp qua giới thiệu ngành nghề phù hợp và gắn với phát triển kinh tế xã hội địa phƣơng ................................................................................. 87 3.3.2.1. Mục tiêu ....................................................................................................... 87 3.3.2.2. Nội dung ....................................................................................................... 87 3.3.2.3. Cách thực hiện .............................................................................................. 87 3.3.3. Tƣ vấn ngành nghề nhằm mục tiêu phân luồng .............................................. 88 3.3.3.1. Mục tiêu ....................................................................................................... 88 viii
3.3.3.2. Nội dung ....................................................................................................... 88 3.3.3.3. Cách thực hiện .............................................................................................. 89 3.3.4. Tổ chức giáo dục hƣớng nghiệp thông qua hoạt động ngoài giờ lên lớp........ 89 3.3.4.1. Mục tiêu ....................................................................................................... 89 3.3.4.2. Nội dung ....................................................................................................... 90 3.3.4.3. Cách thực hiện .............................................................................................. 90 3.3.5. Phối hợp các lực lƣợng trong nhà trƣờng với gia đình và xã hội về hoạt động giáo dục hƣớng nghiệp. ............................................................................................. 91 3.3.5.1. Mục tiêu ....................................................................................................... 91 3.3.5.2. Nội dung ....................................................................................................... 91 3.3.5.3. Cách thực hiện .............................................................................................. 92 3.4. Đánh giá kết quả................................................................................................. 92 3.4.1. Nội dung và phƣơng pháp đánh giá ................................................................ 92 3.4.2. Kết quả đánh giá.............................................................................................. 93 KẾT LUẬN CHƢƠNG 3.......................................................................................... 96 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ................................................................................... 97 TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................... 101 PHỤ LỤC ................................................................................................................ 105 ix
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT BGDĐT Bộ giáo dục và đào tạo CNH-HĐH Công nghiệp hoá – hiện đại hoá ĐLC Độ lệch chuẩn GDĐT Giáo dục và đào tạo GV Giáo viên GDNN Giáo dục nghề nghiệp GDTX Giáo dục thƣờng xuyên GDHN Giáo dục hƣớng nghiệp GDNN - GDTX Giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thƣờng xuyên GTVT Giao thông vận tải LĐTB-XH Lao động thƣơng binh-xã hội HS Học sinh PHHS Phụ huynh học sinh THPT Trung học phổ thông THCS Trung học cơ sở TN CS HCM Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh TC Trung cấp TB Giá trị trung bình TCCN Trung cấp chuyên nghiệp UBND Ủy ban nhân dân x