Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Phát huy tính tích cực, tự lực của sinh viên trong dạy chương "Dòng điện trong các môi trường" thuộc chương trình Vật lý Cao đẳng Sư phạm thông qua việc thiết kế và sử dụng website hỗ trợ dạy học

Chia sẻ: Lavie Lavie | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:130

Thêm vào BST

Báo xấu

86
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Phát huy tính tích cực, tự lực của sinh viên trong dạy chương "Dòng điện trong các môi trường" thuộc chương trình Vật lý Cao đẳng Sư phạm thông qua việc thiết kế và sử dụng website hỗ trợ dạy học nghiên cứu quy trình thiết kế và sử dụng website hỗ trợ dạy học Vật lý Trường Cao đẳng Sư phạm.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Phát huy tính tích cực, tự lực của sinh viên trong dạy chương "Dòng điện trong các môi trường" thuộc chương trình Vật lý Cao đẳng Sư phạm thông qua việc thiết kế và sử dụng website hỗ trợ dạy học

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC SÖ PHAÏM TP. HOÀ CHÍ MINH -------------------------- HUYØNH THÒ KIM THOA PHAÙT HUY TÍNH TÍCH CÖÏC, TÖÏ LÖÏC CUÛA SINH VIEÂN TRONG DAÏY HOÏC CHÖÔNG “DOØNG ÑIEÄN TRONG CAÙC MOÂI TRÖÔØNG” THUOÄC CHÖÔNG TRÌNH VAÄT LYÙ CAO ÑAÚNG SÖ PHAÏM THOÂNG QUA VIEÄC THIEÁT KEÁ VAØ SÖÛ DUÏNG WEBSITE HOÃ TRÔÏ DAÏY HOÏC LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ GIAÙO DUÏC HOÏC Thaønh Phoá Hoà Chí Minh - 2006
LÔØI CAM ÑOAN Toâi xin cam ñoan ñaây laø coâng trình nghieân cöùu của rieâng toâi, caùc soá lieäu vaø keát quaû nghieân cöùu neâu trong luaän vaên laø trung thöïc vaø chöa töøng ñöôïc coâng boá trong baát kyø moät coâng trình naøo khaùc. Taùc giaû Huyønh Thò Kim Thoa
DANH MUÏC CAÙC CHÖÕ VIEÁT TAÉT CÑSP Cao ñaúng Sö phaïm CNTT Coâng ngheä thoâng tin CNTT-TT Coâng ngheä thoâng tin vaø truyeàn thoâng CNTT-TTM Coâng ngheä thoâng tin truyeàn thoâng môùi DH Daïy hoïc GV Giaûng vieân, giaùo vieân GD Giaùo duïc HS Hoïc sinh MVT Maùy vi tính NCKH Nghieân cöùu khoa học PP Phöông phaùp PPDH Phöông phaùp daïy hoïc PPTC Phöông phaùp tích cöïc PTDH Phöông tieän daïy hoïc SV Sinh vieân TTC Tính tích cöïc DANH MUÏC CAÙC BAÛNG, ÑOÀ THÒ Baûng 3.1. Baûng thoáng keâ caùc ñieåm soá (Xi) của baøi kieåm tra.................................. 92 Baûng 3.2. Baûng phaân phoái taàn suaát.......................................................................... 93 Baûng 3.3. Baûng phaân phoái taàn soá luõy tích. .............................................................. 93 Baûng 3.4. Baûng ñieåm trung bình vaø ñoä leäch tieâu chuaån chung. ............................. 94 Bieåu ñoà 3.1. Bieåu ñoà phaân boá ñieåm của hai nhoùm ñoái chöùng vaø thöïc nghieäm ..... 92 Bieåu ñoà 3.2. Bieåu ñoà phaân phoái taàn suaát ñieåm soá của hai nhoùm ÑC vaø TN. ........ 93 Bieåu ñoà 3.3. Bieåu ñoà phaân phoái taàn suaát luõy tích. .................................................. 94
DANH MUÏC CAÙC HÌNH VEÕ Hình veõ Trang Hình 2.1. Phaùc thaûo caáu truùc Website .................................................................... 34 Hình 2.2. Phaùc thaûo caáu truùc banner........................................................................ 34 Hình 2.3. Caáu truùc caây thö muïc döõ lieäu của Website. ............................................ 35 Hình 2.4. Slide 1 vaø slide 2 của file “Gioi thieu.ppt”.............................................. 36 Hình 2.5. Slide 3 vaø slide 4 của file “Gioi thieu .ppt”............................................. 36 Hình 2.6. Slide 5 vaø slide 6 của file “Gioi thieu.ppt”.............................................. 36 Hình 2.7. Slide 7 vaø slide 8 của file “Gioi thieu .ppt”............................................. 37 Hình 2.8. Moät phaàn giao dieän của file “Cautrucweb.htm” treân Website ............... 37 Hình 2.9. Giao dieän của file “Sudungweb.htm” treân Website................................ 38 Hình 2.10. Moät phaàn giao dieän của file “Bai1noidung.htm” treân Website. .......... 39 Hình 2.11. Moät phaàn giao dieän của file “Bai1noidung.htm” treân Website. .......... 40 Hình 2.12. Moät phaàn giao dieän của file “Bai2noidung.htm” treân Website. .......... 40 Hình 2.13. Moät phaàn giao dieän của file “Bai2noidung.htm” treân Website. .......... 41 Hình 2.14. Moät phaàn giao dieän của file “Bai3noidung.htm” treân Website. .......... 41 Hình 2.15. Moät phaàn giao dieän của file “Bai3noidung.htm” treân Website. .......... 42 Hình 2.16. Moät phaàn giao dieän của file “Bai4noidung.htm” treân Website. .......... 42 Hình 2.17. Moät phaàn giao dieän của file “Bai4noidung.htm” treân Website. ........... 43 Hình 2.18. Moät phaàn giao dieän của file “Bai5noidung.htm” treân Website. ........... 43 Hình 2.19. Moät phaàn giao dieän của file “Bai5noidung.htm” treân Website. ........... 44 Hình 2.20. Slide 1 vaø slide 2 của baøi trình dieãn maãu. ............................................. 51 Hình 2.21. Slide 3 vaø slide 4 của baøi trình dieãn maãu. ............................................. 52 Hình 2.22. Slide 5 vaø slide 6 của baøi trình dieãn maãu. ............................................. 52 Hình 2.23. Slide 7 vaø slide 8 của baøi trình dieãn maãu. ............................................. 52 Hình 2.24. Moät phaàn giao dieän của baûn tin khoa học maãu ..................................... 53 Hình 2.25. Moät phaàn giao dieän của baûn tin khoa học maãu ..................................... 53 Hình 2.26. Moät phaàn giao dieän của baûn tin khoa học maãu ..................................... 54 Hình 2.27. Moät phaàn giao dieän của baûn tin khoa học maãu ..................................... 54 Hình 2.28. Moät phaàn giao dieän của file “Franklin.htm” ........................................ 55
Hình 2.29. Moät phaàn giao dieän của file “Faraday.htm” ........................................ 56 Hình 2.30. Moät phaàn giao dieän của file “Volta.htm” ............................................. 56 Hình 2.31. Moät phaàn giao dieän của file “Thienloi.htm” ......................................... 57 Hình 2.32. Moät phaàn giao dieän của file “Franklin chinh phuc lua than.htm” ....... 57 Hình 2.33. Moät phaàn giao dieän của file “Chai Leyden va chiec dieu cua Franklin.htm” ........................................................................................................... 58 Hình 2.34. Moät phaàn giao dieän của file “Ngau nhien thanh viec.htm” .................. 58 Hình 2.35. Giao dieän của trang web trong muïc “Vaät lyù-Coâng ngheä-Ñôøi soáng” ... 60 Hình 2.36. Giao dieän của trang web trong muïc “Vaät lyù-Coâng ngheä-Ñôøi soáng” ... 60 Hình 2.37. Giao dieän của trang web trong muïc “Vaät lyù-Coâng ngheä-Ñôøi soáng” ... 61 Hình 2.38. Giao dieän của trang web trong muïc “Vaät lyù-Coâng ngheä-Ñôøi soáng” ... 61 Hình 2.39. Giao dieän của trang web trong muïc “Vaät lyù-Coâng ngheä-Ñôøi soáng” ... 61 Hình 2.40. Giao dieän của trang web trong muïc “Vaät lyù-Coâng ngheä-Ñôøi soáng” ... 62 Hình 2.41. Giao dieän của trang web trong muïc “Vaät lyù-Coâng ngheä-Ñôøi soáng” ... 62 Hình 2.42. Giao dieän của trang web trong muïc “Vaät lyù-Coâng ngheä-Ñôøi soáng” ... 63 Hình 2.43. Giao dieän của trang web trong muïc “Vaät lyù-Coâng ngheä-Ñôøi soáng” ... 63 Hình 2.44. Giao dieän của trang web trong muïc “Vaät lyù-Coâng ngheä-Ñôøi soáng” ... 63 Hình 2.45. Giao dieän của trang web trong muïc “Vaät lyù-Coâng ngheä-Ñôøi soáng” ... 64 Hình 2.46. Giao dieän của trang web trong muïc “Vaät lyù-Coâng ngheä-Ñôøi soáng” ... 64 Hình 2.47. Giao dieän của file “Bai tap dinh tinh.htm” ............................................ 65 Hình 2.48. Giao dieän của file “Bai tap dinh luong.htm” ......................................... 65 Hình 2.49. Giao dieän của file “Huong dan on tap.htm” .......................................... 66 Hình 2.50. Giao dieän của slide 1 trong file “Kiem tra kien thuc.htm” .................... 66 Hình 2.51. Moät phaàn giao dieän của file “Thu vien anh tinh.htm”.......................... 67 Hình 2.52. Moät phaàn giao dieän của file “Thu vien anh tinh.htm”.......................... 68 Hình 2.53. Moät phaàn giao dieän của file “Thu vien anh dong.htm” ........................ 69 Hình 2.54. Moät phaàn giao dieän của file “Thu vien anh dong.htm” ........................ 69 Hình 2.55. Moät phaàn giao dieän của file “Phuong phap tu hoc.htm”...................... 69 Hình 2.56. Moät phaàn giao dieän của file “Chuyen vui cac nha vat ly.htm” ............. 70 Hình 2.57. Moät phaàn giao dieän của file “Chuyen vui cac nha vat ly.htm” ............. 70 Hình 2.58. Moät phaàn giao dieän của file “Chuyen vui cac nha vat ly.htm” ............. 70
Hình 2.59. Moät phaàn giao dieän của file “Chuyen vui cac nha vat ly.htm” ............. 71 Hình 2.60. Moät phaàn giao dieän của file “Chuyen vui cac nha vat ly.htm” ............. 71 Hình 2.61. Moät phaàn giao dieän của file “Vat ly cuoi.htm”...................................... 71 Hình 2.62. Moät phaàn giao dieän của file “Vat ly cuoi.htm”...................................... 72 Hình 2.63 Giao dieän trang chuû của Website ........................................................... 73 Hình 2.64. Giao dieän của Website khi nhaáp vaøo nuùt vaø choïn muïc “Moät soá löu yù khi söû duïng Website” treân trang muïc luïc ................................................................. 74 Hình 2.65. Giao dieän của Website khi nhaáp vaøo nuùt vaø choïn muïc “Noäi dung chöông” treân trang muïc luïc ...................................................................................... 75 Hình 2.66. Giao dieän của Website khi nhaáp vaøo nuùt (xem hình 2.65) vaø choïn muïc “Söï daãn ñieän của baùn daãn tinh khieát” treân trang muïc luïc ....................................... 75 Hình 2.67. Giao dieän của Website khi nhaáp vaøo nuùt (xem hình 2.65) vaø choïn muïc “Khaûo saùt doøng ñieän qua chaát khí” treân trang muïc luïc........................................... 76 Hình 2.68. Giao dieän của Website khi nhaáp vaøo nuùt vaø choïn muïc “Phieáu giao vieäc 1” treân trang muïc luïc ........................................................................................ 76 Hình 2.69. Giao dieän của Website khi nhaáp vaøo nuùt vaø choïn muïc “Baøi trình dieãn” treân trang muïc luïc..................................................................................................... 77 Hình 2.70. Giao dieän của Website khi nhaáp vaøo nuùt vaø choïn muïc “Lòch söû phaùt minh ra chaát baùn daãn” treân trang muïc luïc............................................................... 77 Hình 2.71. Giao dieän của Website khi nhaáp vaøo nuùt vaø choïn muïc “Kỹ thuật vi ñieän töû laø gì?”......................................................................................................... 78 Hình 2.72. Giao dieän của Website khi nhaáp vaøo nuùt vaø choïn muïc “Vì sao ñeøn oáng tieát kieäm ñieän hôn ñeøn daây toùc?” 78
MÔÛ ÑAÀU 1. LYÙ DO CHOÏN ÑEÀ TAØI Chóng ta ®ang b−íc vμo thÕ kû XXI, thÕ kû mμ mét x· héi míi phån vinh ph¶i lμ mét x· héi dùa vμo tri thøc, vμo t− duy s¸ng t¹o vμ tμi n¨ng s¸ng chÕ cña con ng−êi. Thêi ®¹i chóng ta lμ thêi ®¹i cña c«ng nghÖ th«ng tin (CNTT), toμn cÇu hãa vμ kinh tÕ tri thøc, vμ ë ViÖt Nam ®ã lμ thêi ®¹i c«ng nghiÖp hãa vμ hiÖn ®¹i hãa. §Ó nhanh chãng ph¸t triÓn kinh tÕ vμ héi nhËp víi thÕ giíi, chóng ta cÇn cã mét ®éi ngò nh÷ng ng−êi lao ®éng, nh÷ng c¸n bé khoa häc - kü thuËt cã tr×nh ®é kü thuËt cao, cã n¨ng lùc t− duy s¸ng t¹o vμ cã kh¶ n¨ng ®éc lËp gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. T×nh h×nh ®ã ®ßi hái ngμnh gi¸o dôc ph¶i ®æi míi m¹nh mÏ, toμn diÖn vμ ®ång bé, trong ®ã viÖc ®æi míi ph−¬ng ph¸p d¹y häc (PPDH) ®ãng vai trß ®Æc biÖt quan träng. PPDH hiÖn nay ë c¸c tr−êng §¹i häc vμ Cao ®¼ng chñ yÕu vÉn cßn mang tÝnh chÊt th«ng b¸o - t¸i hiÖn. Do nhiÒu nguyªn nh©n chñ quan vμ kh¸ch quan chi phèi, ®a sè c¸c gi¶ng viªn (GV) vÉn cßn sö dông ph−¬ng ph¸p (PP) diÔn gi¶ng truyÒn thèng theo lèi truyÒn thô mét chiÒu, sinh viªn (SV) thô ®éng trong viÖc tiÕp thu tri thøc, ch−a ®−îc t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn tiÒm n¨ng vμ nh÷ng n¨ng lùc s½n cã cña m×nh. §Ó kh¾c phôc hiÖn tr¹ng trªn, nhiÒu PP vμ h×nh thøc tæ chøc d¹y häc tÝch cùc ®· ®−îc nhiÒu GV nghiªn cøu vμ vËn dông ë c¸c gãc ®é kh¸c nhau, trong ®ã viÖc øng dông CNTT vμo d¹y häc, d¹y häc víi sù trî gióp cña m¸y vi tÝnh (MVT) ®· tá ra cã nhiÒu −u thÕ, mang l¹i nhiÒu hiÖu qu¶ tÝch cùc cho qu¸ tr×nh d¹y häc. ChØ thÞ 29/2001/CT-BGD&§T cña Bé tr−ëng Bé Gi¸o dôc - §μo t¹o ®· nªu râ: “C«ng nghÖ th«ng tin cã t¸c ®éng m¹nh mÏ, lμm thay ®æi néi dung, ph−¬ng ph¸p, ph−¬ng thøc d¹y vμ häc" [3] Tuy nhiªn, viÖc khai th¸c øng dông cña CNTT trong d¹y häc cßn kh¸ h¹n chÕ. §a sè c¸c GV chØ dõng l¹i ë viÖc sö dông PowerPoint ®Ó thiÕt kÕ c¸c bμi gi¶ng ®iÖn tö, chøc n¨ng ph−¬ng tiÖn d¹y häc (PTDH) cña MVT v× thÕ ch−a ®−îc khai th¸c ®Çy ®ñ vμ hÇu nh− chØ xoay quanh chøc n¨ng ph−¬ng tiÖn nghe nh×n cña MVT. MÆt kh¸c, viÖc sö dông MVT còng cßn thiªn vÒ phÝa GV. GV sö dông MVT ®Ó truyÒn thô tri thøc vμ ®Ó gi¶m thêi gian c¬ häc (viÕt, vÏ...) trªn líp. MVT ch−a ph¸t
huy ®−îc vai trß hç trî häc tËp ®èi víi SV. ViÖc sö dông c¸c Website hç trî d¹y häc sÏ phÇn nμo kh¾c phôc ®−îc c¸c h¹n chÕ trªn. Th«ng qua Website, SV cã thÓ tham gia häc tËp trªn MVT d−íi sù h−íng dÉn vμ ®iÒu khiÓn cña GV hoÆc cã thÓ tù häc trªn MVT. Víi h×nh thøc häc tËp nμy, SV ®−îc t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ph¸t huy tÝnh ®éc lËp, s¸ng t¹o vμ båi d−ìng n¨ng lùc tù häc. Ngoμi ra, SV cßn rÌn luyÖn ®−îc kü n¨ng sö dông vμ ®iÒu khiÓn web ®Ó thu thËp th«ng tin, ®©y còng lμ mét yÕu tè quan träng gióp c¸c em h×nh thμnh nhu cÇu vμ thãi quen häc tËp qua m¹ng Internet, tiÕn tíi kh¶ n¨ng häc mäi lóc, mäi n¬i, häc suèt ®êi theo yªu cÇu cña mét “x· héi häc tËp”. Víi ®iÒu kiÖn t−¬ng ®èi thuËn lîi cña tr−êng C§SP §ång Nai – n¬i t«i ®ang c«ng t¸c, nh−: th− viÖn nhμ tr−êng ®· ®−îc trang bÞ mét sè MVT cã nèi m¹ng côc bé còng nh− m¹ng Internet vμ ®· ®−îc ®−a vμo phôc vô miÔn phÝ cho SV; SV cña tr−êng còng ®−îc häc qua mét sè häc phÇn tin häc ®ñ cã thÓ sö dông Website lμm ph−¬ng tiÖn hç trî häc tËp; mét sè SV néi, ngo¹i tró còng ®−îc gia ®×nh trang bÞ cho m¸y tÝnh c¸ nh©n...t«i thÊy m×nh cã thÓ nghiªn cøu thiÕt kÕ vμ sö dông mét Website hç trî d¹y häc. Ch−¬ng “Dßng ®iÖn trong c¸c m«i tr−êng” thuéc häc phÇn §iÖn häc 1- cã néi dung chñ yÕu lμ c¸c m« h×nh lý thuyÕt gi¶i thÝch ®Æc tÝnh dÉn ®iÖn cña c¸c m«i tr−êng vμ c¸c hiÖn t−îng ®iÖn cã liªn quan, ®ång thêi nªu lªn mét sè øng dông thùc tiÔn cña c¸c hiÖn t−îng ®ã. Víi néi dung kh«ng ®ßi hái tÝnh to¸n phøc t¹p nh− thÕ nªn kh¸ phï hîp víi h×nh thøc tæ chøc d¹y häc tù häc kÕt hîp víi seminar. §Ó hç trî mét c¸ch tÝch cùc cho SV trong ho¹t ®éng tù häc vμ n©ng cao chÊt l−îng c¸c buæi seminar, tõ ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ d¹y häc ch−¬ng “Dßng ®iÖn trong c¸c m«i tr−êng” nãi riªng vμ ch−¬ng tr×nh vËt lý C§SP nãi chung, t«i chän ch−¬ng nμy ®Ó thiÕt kÕ Website hç trî d¹y häc. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng lý do trªn, t«i chän ®Ò tμi nghiªn cøu: Ph¸t huy tÝnh tÝch cùc, tù lùc cña sinh viªn trong d¹y häc ch−¬ng “Dßng ®iÖn trong c¸c m«i tr−êng” thuéc ch−¬ng tr×nh vËt lý cao ®¼ng s− ph¹m th«ng qua viÖc thiÕt kÕ vμ sö dông Website hç trî d¹y häc.
2. MUÏC ÑÍCH NGHIEÂN CÖÙU Nghiªn cøu quy tr×nh thiÕt kÕ vμ sö dông Website hç trî d¹y häc nh»m gãp phÇn tÝch cùc ho¸ ho¹t ®éng häc tËp, båi d−ìng cho c¸c SV s− ph¹m vËt lý n¨ng lùc tù häc vμ kü n¨ng s− ph¹m, nhÊt lμ kh¶ n¨ng khai th¸c vμ øng dông CNTT trong ho¹t ®éng häc tËp hiÖn t¹i còng nh− trong ho¹t ®éng gi¶ng d¹y sau nμy. 3. ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHAÏM VI NGHIEÂN CÖÙU §èi t−îng nghiªn cøu - ViÖc sö dông Website hç trî d¹y häc nh»m ph¸t huy tÝnh tÝch cùc, tù lùc cña SV. - Quy tr×nh thiÕt kÕ vμ sö dông Website hç trî d¹y häc. Ph¹m vi nghiªn cøu - Quy tr×nh thiÕt kÕ vμ sö dông Website hç trî d¹y häc ch−¬ng “Dßng ®iÖn trong c¸c m«i tr−êng” thuéc häc phÇn §iÖn häc 1, ch−¬ng tr×nh vËt lý C§SP. - Kh¶ n¨ng øng dông cña ®Ò tμi vμo gi¶ng d¹y vËt lý ë tr−êng C§SP §ång Nai. 4. NHIEÄM VUÏ NGHIEÂN CÖÙU §Ó ®¹t ®−îc môc ®Ých ®Ò ra, t«i x¸c ®Þnh nhiÖm vô nghiªn cøu cña ®Ò tμi nh− sau: - Nghiªn cøu nh÷ng ®Þnh h−íng c¬ b¶n cña viÖc ®æi míi PPDH ®¹i häc trong giai ®o¹n hiÖn nay. - Nghiªn cøu lý luËn d¹y häc ®¹i häc, lý luËn vÒ d¹y vμ häc tÝch cùc - Nghiªn cøu c¬ së cña viÖc øng dông CNTT trong d¹y häc nãi chung vμ c¸c Website gi¸o dôc nãi riªng. - Nghiªn cøu néi dung ch−¬ng “Dßng ®iÖn trong c¸c m«i tr−êng”. - Nghiªn cøu quy tr×nh thiÕt kÕ vμ sö dông Website hç trî d¹y häc. - TiÕn hμnh thiÕt kÕ Website hç trî d¹y häc ch−¬ng “Dßng ®iÖn trong c¸c m«i tr−êng”, x©y dùng tiÕn tr×nh d¹y häc c¸c kiÕn thøc cña ch−¬ng víi sù trî gióp cña Website. - TiÕn hμnh thùc nghiÖm s− ph¹m, kiÓm tra, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ vμ rót ra kÕt luËn.
5. GIAÛ THUYEÁT KHOA HOÏC NÕu ®−îc thiÕt kÕ vμ sö dông hîp lý, Website hç trî d¹y häc cã thÓ ph¸t huy tÝnh tÝch cùc, tù lùc cña SV, gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ d¹y häc vËt lý ë tr−êng Cao ®¼ng S− ph¹m. 6. PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU §Ó thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô nghiªn cøu nªu trªn, t«i ®· sö dông c¸c ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu sau ®©y: * Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu lý luËn - Nghiªn cøu LuËt gi¸o dôc, c¸c chØ thÞ cña Ban ChÊp hμnh Trung −¬ng vμ cña Bé Gi¸o dôc vμ §μo t¹o vÒ nh÷ng ®Þnh h−íng c¬ b¶n cña viÖc ®æi míi PPDH ®¹i häc trong giai ®o¹n hiÖn nay. - Nghiªn cøu c¸c t¹p chÝ gi¸o dôc; c¸c tμi liÖu vÒ lý luËn d¹y häc; c¸c tμi liÖu vÒ båi d−ìng ®æi míi ph−¬ng ph¸p gi¶ng d¹y cho gi¶ng viªn c¸c tr−êng §¹i häc, Cao ®¼ng cña Bé Gi¸o dôc vμ §μo t¹o... - Nghiªn cøu c¸c tμi liÖu vÒ thiÕt kÕ Web; c¸c tμi liÖu vÒ øng dông cña CNTT trong d¹y häc nãi chung vμ cña Website hç trî d¹y häc nãi riªng; c¸c tμi liÖu vÒ khai th¸c Internet. * Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu thùc nghiÖm - LËp quy tr×nh thiÕt kÕ vμ sö dông Website hç trî d¹y häc; tiÕn hμnh thiÕt kÕ Website vμ tiÕn tr×nh d¹y häc ch−¬ng “Dßng ®iÖn trong c¸c m«i tr−êng”. - Thùc nghiÖm s− ph¹m ®Ò tμi trªn SV líp Lý - KTCN 29 Tr−êng Cao ®¼ng s− ph¹m §ång Nai. - Dïng ph−¬ng ph¸p thèng kª to¸n häc ®Ó ph©n tÝch kÕt qu¶ thùc nghiÖm s− ph¹m vμ rót ra kÕt luËn. * Ph−¬ng ph¸p quan s¸t Theo dâi, quan s¸t ho¹t ®éng häc tËp cña SV ®Ó n¾m ®−îc t¸c dông cña h×nh thøc tæ chøc d¹y häc cã sù hç trî cña Website trong viÖc ph¸t huy tÝnh tÝch cùc, tù lùc cña SV.
7. BOÁ CUÏC CUÛA LUAÄN VAÊN LuËn v¨n gåm: • Më ®Çu • Ch−¬ng 1: C¬ së cña viÖc sö dông Website hç trî d¹y häc nh»m ph¸t huy tÝnh tÝch cùc, tù lùc cña sinh viªn. • Ch−¬ng 2: Quy tr×nh thiÕt kÕ vμ sö dông Website ch−¬ng “Dßng ®iÖn trong c¸c m«i tr−êng”. • Ch−¬ng 3: Thùc nghiÖm s− ph¹m. • KÕt luËn • Tμi liÖu tham kh¶o • Phô lôc
Chöông 1 CÔ SÔÛ CUÛA VIEÄC SÖÛ DUÏNG WEBSITE HOÃ TRÔÏ DAÏY HOÏC NHAÈM PHAÙT HUY TÍNH TÍCH CÖÏC, TÖÏ LÖÏC CUÛA SINH VIEÂN 1.1. MOÄT SOÁ VAÁN ÑEÀ VEÀ ÑOÅI MÔÙI PHÖÔNG PHAÙP DAÏY VAØ HOÏC ÑAÏI HOÏC 1.1.1. B¶n chÊt qu¸ tr×nh d¹y häc ®¹i häc Nghiªn cøu mèi quan hÖ gi÷a ho¹t ®éng d¹y häc (DH) nãi chung víi ho¹t ®éng nhËn thøc thÕ giíi kh¸ch quan cña loμi ng−êi vμ mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a ho¹t ®éng d¹y cña thÇy víi ho¹t ®éng häc cña trß trong c¸c tr−êng ®¹i häc, ng−êi ta cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng, qu¸ tr×nh DH ë ®¹i häc, vÒ b¶n chÊt, lμ qu¸ tr×nh nhËn thøc ®éc ®¸o cã tÝnh chÊt nghiªn cøu cña SV ®−îc tiÕn hμnh d−íi vai trß tæ chøc, ®iÒu khiÓn cña GV nh»m thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô DH ë ®¹i häc [12] 1.1.2. Nh÷ng ®Þnh h−íng c¬ b¶n vÒ ®æi míi PP d¹y vμ häc ®¹i häc trong giai ®o¹n hiÖn nay Nh÷ng ®Þnh h−íng c¬ b¶n vÒ ®æi míi PP d¹y vμ häc ®¹i häc trong giai ®o¹n hiÖn nay ®· ®−îc nªu ra trong ChØ thÞ sè 40-CT/TW cña Ban chÊp hμnh Trung −¬ng vμ trong LuËt gi¸o dôc 2005. ChØ thÞ sè 40 - CT/TW cña Ban chÊp hμnh Trung −¬ng (ban hμnh ngμy 15 th¸ng 6 n¨m 2004) cã ghi: “... ®æi míi m¹nh mÏ vμ c¬ b¶n ph−¬ng ph¸p gi¸o dôc nh»m kh¾c phôc lèi truyÒn thô mét chiÒu, nÆng lý thuyÕt, Ýt khuyÕn khÝch t− duy s¸ng t¹o; båi duìng n¨ng lùc tù häc, tù nghiªn cøu, tù gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, ph¸t triÓn n¨ng lùc thùc hμnh s¸ng t¹o cho ng−êi häc, ®Æc biÖt cho sinh viªn c¸c tr−êng ®¹i häc vμ cao ®¼ng. TÝch cùc ¸p dông mét c¸ch s¸ng t¹o c¸c ph−¬ng tiÖn tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i, øng dông c«ng nghÖ th«ng tin vμo ho¹t ®éng d¹y vμ häc...”[1] LuËt Gi¸o dôc (2005), ch−¬ng II, môc 4, ®iÒu 40.2, cã ghi: “Ph−¬ng ph¸p ®μo t¹o tr×nh ®é cao ®¼ng, tr×nh ®é ®¹i häc ph¶i coi träng viÖc båi d−ìng ý thøc tù gi¸c trong häc tËp, n¨ng lùc tù häc, tù nghiªn cøu, ph¸t triÓn t− duy s¸ng t¹o, rÌn luyÖn kü n¨ng thùc hμnh, t¹o ®iÒu kiÖn cho ng−êi häc tham gia nghiªn cøu, thùc nghiÖm, øng dông”. [20]
Cã thÓ nãi, c¸c ®Þnh h−íng c¬ b¶n cña viÖc ®æi míi PPDH ë bËc cao ®¼ng, ®¹i häc lμ: - Båi d−ìng n¨ng lùc tù häc, tù nghiªn cøu, ph¸t triÓn t− duy s¸ng t¹o, rÌn luyÖn kü n¨ng thùc hμnh cho SV - T¹o ®iÒu kiÖn cho SV tham gia nghiªn cøu, thùc nghiÖm, øng dông. - TÝch cùc øng dông CNTT vμo ho¹t ®éng d¹y vμ häc. 1.1.3. C¸c tiªu chÝ quan träng ®Ó lùa chän PPDH ë ®¹i häc Sù ph¸t triÓn nh− vò b·o cña khoa häc vμ c«ng nghÖ, ®Æc biÖt lμ c«ng nghÖ th«ng tin vμ truyÒn th«ng (CNTT-TT) vμ CNTT-TT míi (gäi lμ CNTT-TTM khi cã tÝnh ®Õn m¹ng Internet) ®· cã nh÷ng t¸c ®éng to lín vμ toμn diÖn ®Õn x· héi loμi ng−êi vμ hiÓn nhiªn còng t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn gi¸o dôc (GD). Ng−êi ta ®¸nh gi¸ r»ng khèi l−îng th«ng tin vμ tri thøc ®· vμ ®ang t¨ng theo quy luËt hμm mò. Trong t×nh h×nh trªn, vßng ®êi cña mäi c«ng nghÖ ®Òu rÊt ng¾n, tri thøc mμ SV tiÕp thu ®−îc qua mÊy n¨m ®¹i häc sÏ l¹c hËu rÊt nhanh. §Ó cã thÓ ®¸p øng ®−îc nh÷ng ®æi thay nhanh chãng trong c«ng viÖc vμ kh«ng bÞ tôt hËu, ng−êi SV sau khi ra tr−êng ph¶i kh«ng ngõng häc tËp ®Ó cËp nhËt kiÕn thøc vμ n©ng cao tr×nh ®é, ph¶i cã kh¶ n¨ng vμ thãi quen häc tËp suèt ®êi. TriÕt lý GD cña thÕ kû XXI lμ lÊy “häc th−êng xuyªn suèt ®êi” lμm nÒn mãng, dùa trªn bèn môc tiªu tæng qu¸t lμ “häc ®Ó biÕt, häc ®Ó lμm, häc ®Ó cïng chung sèng víi nhau vμ häc ®Ó lμm ng−êi”, nh»m h−íng tíi x©y dùng mét “x· héi häc tËp” [13] §Ó gióp cho SV cã kh¶ n¨ng häc tËp suèt ®êi, viÖc trang bÞ cho hä ph−¬ng ph¸p häc tËp lμ rÊt cÇn thiÕt. V× thÕ, ë tr−êng ®¹i häc, ngoμi viÖc trang bÞ cho SV nh÷ng kiÕn thøc nÒn t¶ng vμ nh÷ng kü n¨ng c¬ b¶n cßn ph¶i d¹y cho hä c¸ch häc. PPDH ë ®¹i häc th−êng rÊt phong phó vμ ®a d¹ng, ®Ó lùa chän PPDH phï hîp, GS. TSKH. L©m Quang ThiÖp [27] ®Ò nghÞ ba tiªu chÝ quan träng sau ®©y: - Tr−íc hÕt viÖc d¹y c¸ch häc, häc c¸ch häc ®Ó t¹o thãi quen, niÒm say mª vμ kh¶ n¨ng häc suèt ®êi lμ néi dung bao qu¸t cña viÖc d¹y vμ häc ë ®¹i häc. Mäi PP d¹y, PP häc, néi dung cÇn d¹y, néi dung cÇn häc ®Òu ph¶i xuÊt ph¸t tõ ®ã. Trong tõng lÜnh vùc, tõng m«n häc cã rÊt nhiÒu néi dung, nhiÒu vÊn ®Ò ®Ó häc, ng−êi GV
ph¶i biÕt lùa chän nh÷ng néi dung, vÊn ®Ò mμ khi häc SV ®−îc rÌn luyÖn n¨ng lùc t− duy cao cÊp, ®−îc häc c¸ch häc tèt nhÊt. Bªn c¹nh ®ã, b»ng c¸ch khªu gîi sù tß mß, b»ng c¸ch t¹o ra sù hÊp dÉn cña tri thøc vμ b»ng tÊm g−¬ng häc tËp cña m×nh, GV cè g¾ng t¹o nªn niÒm say mª häc tËp cho SV. - TiÕp ®Õn, tÝnh chñ ®éng cña ng−êi häc lμ phÈm chÊt quan träng cÇn tËp trung ph¸t huy khi d¹y vμ häc ë ®¹i häc. C¸ch tiÕp cËn “lÊy ng−êi häc lμm trung t©m” hoÆc “d¹y häc h−íng vμo ng−êi häc” do c¸c nhμ s− ph¹m ®−a ra ®−îc nhiÒu ng−êi ®ång t×nh. Khi nãi ®Õn quan ®iÓm lÊy ng−êi häc lμm trung t©m, nguyªn t¾c quan träng nhÊt lμ ph¸t huy tÝnh chñ ®éng cña ng−êi häc. - Trong thêi ®¹i hiÖn nay, CNTT-TTM lμ gi¶i ph¸p quan träng cÇn triÖt ®Ó khai th¸c khi d¹y vμ häc ë ®¹i häc. Do hÖ qu¶ cña CNTT-TTM mμ khèi l−îng th«ng tin vμ tri thøc t¨ng nhanh theo hμm mò vμ còng chÝnh CNTT-TTM cã thÓ gióp con ng−êi chän nhËp vμ xö lý th«ng tin nhanh chãng ®Ó biÕn thμnh tri thøc. Tãm l¹i, ba tiªu chÝ ®−îc c¸c nhμ nghiªn cøu GD ®−a ra ®Ó lùa chän PP d¹y vμ häc cho tõng tr−êng hîp cô thÓ , ®ã lμ: néi dung cÇn thÓ hiÖn bao qu¸t lμ c¸ch häc; phÈm chÊt cÇn ph¸t huy m¹nh mÏ lμ tÝnh chñ ®éng cña ng−êi häc; biÖn ph¸p cÇn khai th¸c triÖt ®Ó lμ CNTT- TTM. 1.1.4. Mét sè lý luËn c¬ b¶n vÒ d¹y vμ häc tÝch cùc [10] 1.1.4.1. TÝnh tÝch cùc: TÝnh tÝch cùc (TTC) lμ mét phÈm chÊt vèn cã cña con ng−êi trong ®êi sèng x· héi. H×nh thμnh vμ ph¸t triÓn TTC x· héi lμ mét trong c¸c nhiÖm vô chñ yÕu cña GD. Cã thÓ xem TTC nh− lμ mét ®iÒu kiÖn, ®ång thêi lμ kÕt qu¶ cña sù ph¸t triÓn nh©n c¸ch trong qu¸ tr×nh GD. 1.1.4.2. TÝnh tÝch cùc häc tËp: TTC trong ho¹t ®éng häc tËp lμ TTC nhËn thøc, ®Æc tr−ng ë kh¸t väng hiÓu biÕt, cè g¾ng trÝ tuÖ vμ nghÞ lùc cao trong qu¸ tr×nh chiÕm lÜnh tri thøc. TTC häc tËp biÓu hiÖn ë nh÷ng dÊu hiÖu nh−: h¨ng h¸i tr¶ lêi c¸c c©u hái cña GV, bæ sung c¸c c©u tr¶ lêi cña b¹n, thÝch ph¸t biÓu ý kiÕn cña m×nh tr−íc vÊn ®Ò nªu ra; hay nªu th¾c m¾c, ®ßi hái gi¶i thÝch cÆn kÏ nh÷ng vÊn ®Ò ch−a ®ñ râ; chñ ®éng vËn dông kiÕn thøc kÜ n¨ng ®Ó nhËn thøc vÊn ®Ò míi; tËp trung chó ý vμo vÊn
®Ò ®ang häc; kiªn tr× hoμn thμnh c¸c bμi tËp, kh«ng n¶n lßng tr−íc nh÷ng t×nh huèng khã kh¨n... TTC häc tËp ®−îc ph©n chia thμnh c¸c cÊp ®é tõ thÊp ®Õn cao: - B¾t ch−íc: G¾ng søc lμm theo c¸c mÉu ®· cã cña thÇy, cña b¹n. - T×m tßi: §éc lËp gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ®−a ra, t×m kiÕm c¸c c¸ch gi¶i quyÕt kh¸c nhau vÒ mét vÊn ®Ò... - S¸ng t¹o: T×m ra c¸ch gi¶i quyÕt míi, ®éc ®¸o, h÷u hiÖu 1.1.4.3. Ph−¬ng ph¸p tÝch cùc: Ph−¬ng ph¸p tÝch cùc (PPTC) lμ mét thuËt ng÷ rót gän dïng ®Ó chØ nh÷ng PP gi¸o dôc, PPDH theo h−íng ph¸t huy tÝnh tÝch cùc, chñ ®éng, s¸ng t¹o cña ng−êi häc. 1.1.4.4. Nh÷ng dÊu hiÖu ®Æc tr−ng cña PPTC + D¹y häc th«ng qua tæ chøc c¸c ho¹t ®éng häc tËp cña SV: Trong PPTC, ng−êi häc - ®èi t−îng cña ho¹t ®éng d¹y, ®ång thêi lμ chñ thÓ cña ho¹t ®éng häc - ®−îc cuèn hót vμo c¸c ho¹t ®éng häc tËp do GV tæ chøc vμ chØ ®¹o, th«ng qua ®ã tù lùc kh¸m ph¸ nh÷ng ®iÒu m×nh ch−a râ chø kh«ng ph¶i thô ®éng tiÕp thu nh÷ng tri thøc ®· ®−îc GV s¾p ®Æt. + D¹y häc chó träng rÌn luyÖn ph−¬ng ph¸p tù häc: Theo c¸ch nμy, qu¸ tr×nh d¹y häc cÇn rÌn luyÖn cho ng−êi häc cã ®−îc PP, kü n¨ng, thãi quen, ý chÝ tù häc. Qua ®ã t¹o cho hä lßng ham häc, kh¬i dËy néi lùc vèn cã trong mçi ng−êi, kÕt qu¶ häc tËp sÏ ®−îc nh©n lªn gÊp béi. + T¨ng c−êng häc tËp c¸ thÓ, phèi hîp víi häc tËp hîp t¸c: Theo c¸ch nμy, lôùp hoïc laø moâi tröôøng giao tieáp thaày – troø, troø – troø, taïo neân moái quan heä hôïp taùc giöõa caùc caù nhaân treân con ñöôøng chieám lónh noäi dung hoïc taäp. Thoâng qua thaûo luaän, tranh luaän trong taäp theå, yù kieán của moãi caù nhaân ñöôïc boäc loä, khaúng ñònh hay baùc boû, qua ñoù người hoïc naâng mình leân moät trình ñoä môùi. Ngöôøi hoïc ñöôïc taïo ñieàu kieän tieáp caän nhieàu quan ñieåm khaùc nhau veà cuøng moät vaán ñeà (chöù khoâng phaûi chæ moät quan ñieåm aùp ñaët cuûa ngöôøi thaày). + Keát hôïp ñaùnh giaù của thaày vôùi töï ñaùnh giaù của troø: Theo caùch naøy, GV phaûi höôùng daãn SV phaùt trieån kyõ naêng töï ñaùnh giaù vaø tham gia ñaùnh giaù laãn nhau ñeå
ñieàu chænh caùch hoïc (thay cho vieäc GV giöõ ñoäc quyeàn ñaùnh giaù SV) Toùm laïi, töø daïy vaø hoïc thuï ñoäng sang daïy vaø hoïc tích cöïc, GV khoâng coøn ñoùng vai troø ñôn thuaàn laø người truyeàn ñaït kieán thöùc maø trôû thaønh người thieát keá, toå chöùc, höôùng daãn caùc hoaït ñoäng ñoäc laäp hoặc theo nhoùm nhoû ñeå SV töï löïc chieám lónh noäi dung hoïc taäp, chuû ñoäng ñaït caùc muïc tieâu kieán thöùc, kyõ naêng, thaùi ñoä theo yeâu caàu của chöông trình. GV thöïc hieän baøi leân lôùp vôùi vai troø laø người gôïi môû, xuùc taùc, ñoäng vieân, coá vaán, troïng taøi trong caùc hoaït ñoäng tìm toøi haøo höùng, tranh luaän soâi noåi của SV. 1.1.5. Caùc hình thöùc toå chöùc DH ôû ñaïi hoïc [12] 1.1.5.1. Dieãn giaûng: Dieãn giaûng ôû ñaïi hoïc laø hình thöùc GV trình baøy tröïc tieáp moät taøi lieäu hoïc taäp, moät vaán ñeà khoa học, moät ñeà taøi nghieân cöùu hay moät PP khoa học naøo ñoù theo moät heä thoáng, moät trình töï nhaát ñònh cho ñoâng ñaûo SV. Dieãn giaûng coù theå tieán haønh vôùi soá ñoâng SV, trong moïi ñieàu kieän. Vì theá, dieãn giaûng laø hình thöùc DH kinh teá nhaát, tieát kieäm thôøi gian vaø söùc löïc của GV, cuøng moät luùc coù theå ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu hoïc taäp của ñoâng ñaûo SV, giuùp hoï khoûi maát nhieàu coâng söùc tìm toøi, nghieân cöùu những tri thöùc, những PP giaûi maø muïc tieâu ñaøo taïo ñeà ra. Tröôùc ñaây, ñeå minh hoïa cho baøi dieãn giaûng, GV chæ caàn söû duïng lôøi noùi giaøu hình töôïng vaø gôïi caûm, keøm theo những cöû chæ, ñieäu boä dieãn taû noäi taâm, ngoaøi ra GV coøn coù theå duøng tranh aûnh hoặc moâ hình moâ phoûng moät hoaït ñoäng naøo ñaáy ñeå kích thích höùng thuù hoïc taäp, khích leä hoaït ñoäng tö duy logic của SV, giuùp SV coù theå tieáp thu tri thöùc vaø ngheà nghieäp töông lai moät caùch coù heä thoáng trong moät khoaûng thôøi gian nhaát ñònh. Ngaøy nay, baøi dieãn giaûng ôû ñaïi hoïc ñaõ ñöôïc hieän ñaïi hoùa hôn, GV coù khuynh höôùng söû duïng ngaøy caøng nhieàu caùc phöông tieän daïy hoïc: maùy chieáu, baêng ghi aâm, baêng ghi hình, ñóa CD, phaàn meàm MVT. .. Moät soá GV coù khaû naêng soaïn baøi
dieãn giaûng treân MVT ñöôïc noái maïng, bieát söû duïng ñaàu maùy ña naêng ñeå trình baøy baøi dieãn giaûng của mình, laøm taêng söùc haáp daãn vaø ñaït hieäu quaû cao. 1.1.5.2. Seminar: Seminar ôû ñaïi hoïc laø moät trong những hình thöùc toå chöùc daïy hoïc cô baûn, trong ñoù, döôùi söï ñieàu khieån tröïc tieáp của GV, SV trình baøy, thaûo luaän, tranh luaän veà những vaán ñeà khoa học nhaát ñònh. Neáu trong dieãn giaûng, GV phaûi hoaït ñoäng nhieàu thì trong seminar, tính naêng ñoäng, tích cöïc của SV ñöôïc phaùt huy. ÔÛ ñaây, SV ñöôïc taäp döôït nghieân cöùu taøi lieäu moät caùch khoa học, bieát phaân tích, so saùnh những yù kieán khaùc nhau tröôùc moät chuû ñeà ñöôïc neâu ra, bieát laäp luaän baûo veä yù kieán của mình tröôùc taäp theå. SV ñöôïc reøn luyeän caùch tö duy veà moät vaán ñeà döôùi nhieàu goùc ñoä khaùc nhau. Noùi ñeán seminar laø noùi ñeán hoaït ñoäng của GV vaø SV: - Hoaït ñoäng của GV: GV ñöa ra ñeà taøi ñeå SV chuaån bò, ñònh höôùng cho SV những kieán thöùc phaûi tìm toøi nghieân cöùu, giôùi thieäu caùc taøi lieäu tham khaûo, ñieàu khieån quaù trình trình baøy baùo caùo vaø thaûo luaän của SV. GV laø người coá vaán, laø troïng taøi khoa học trong giôø thaûo luaän. - Hoaït ñoäng của SV: SV ñoïc taøi lieäu tham khaûo, vieát baùo caùo khoa học ñeå trình baøy tröôùc taäp theå hoặc chuaån bò tröôùc những yù kieán phaùt bieåu, những caâu hoûi chaát vaán, những vaán ñeà caàn laøm saùng toû. Nhö vaäy, SV phaûi töï hoïc, töï nghieân cöùu, töï kieåm tra vaø ñieàu chænh kieán thöùc của baûn thaân mình. 1.1.5.3. Thöïc haønh: Theo nghóa heïp, thöïc haønh ñöôïc hieåu laø hình thöùc luyeän taäp, ñöôïc tieán haønh sau caùc baøi giaûng lyù thuyeát hoặc sau moät chöông, moät phaàn naøo ñoù của chöông trình vôùi muïc ñích reøn luyeän kyõ naêng, kyõ xaûo, vaän duïng lyù thuyeát ñaõ hoïc vaøo vieäc giaûi baøi taäp, laøm thí nghieäm… 1.1.5.4. Töï hoïc: Töï hoïc laø moät hình thöùc hoaït ñoäng nhaän thöùc của caù nhaân do chính baûn thaân người hoïc thöïc hieän treân lôùp hoặc ngoaøi lôùp, nhaèm chieám lónh heä thoáng tri thöùc, kyõ naêng vaø caûi taïo tö duy của chính mình.
Noäi dung töï hoïc ôû ñaïi hoïc raát phong phuù, noù bao goàm toaøn boä những coâng vieäc hoïc taäp do caù nhaân hoặc do taäp theå SV tieán haønh. Chaúng haïn: ñoïc saùch, ñieàu chænh vôû ghi cheùp, laøm baøi taäp, chuaån bò seminar, laøm thí nghieäm… Hoaït ñoäng töï hoïc coù theå dieãn ra theo nhieàu caùch khaùc nhau: - Töï hoïc khoâng coù söï ñieàu khieån tröïc tieáp của GV: người hoïc töï hoïc qua saùch vôû, taøi lieäu tham khaûo hoặc qua caùc phöông tieän thoâng tin. ÔÛ ñaây người hoïc töï hoïc moät caùch ñoäc laäp hoaøn toaøn. - Töï hoïc coù höôùng daãn töø xa: người hoïc coù saùch, taøi lieäu höôùng daãn hoïc taäp, hay coù söï höôùng daãn thoâng qua caùc phöông tieän thoâng tin nhö baêng ghi hình, ghi tieáng, ti vi, maïng Internet… Thoâng qua söï höôùng daãn töø xa ñoù, SV töï mình tieán haønh caùc hoaït ñoäng hoïc taäp ñeå hoaøn thaønh caùc nhieäm vuï ñeà ra. - Töï hoïc coù söï höôùng daãn của GV: GV höôùng daãn treân lôùp vaø giao nhieäm vuï, SV töï hoïc ôû nhaø, giaûi quyeát caùc nhieäm vuï hoïc taäp maø GV giao cho. Trong quaù trình ñaøo taïo, töï hoïc laø moät yeáu toá coù giaù trò quyeát ñònh keát quaû hoïc taäp của SV. Vì vaäy, neáu khoâng hình thaønh vaø phaùt huy vai troø töï hoïc của người hoïc thì muïc tieâu ñaøo taïo seõ khoâng thöïc hieän ñöôïc. Thöïc teá daïy hoïc cho thaáy, phöông phaùp giaûng daïy của GV môùi laø yeáu toá quyeát ñònh caùch hoïc của SV, ñieàu ñoù ñoøi hoûi moãi GV phaûi tìm toøi, suy nghó, söû duïng hình thöùc DH naøo ñeå hình thaønh vaø phaùt trieån naêng löïc töï hoïc cho moãi SV. 1.1.5.5. Nghieân cöùu khoa học: Nghieân cöùu khoa học (NCKH) laø hình thöùc hoaït ñoäng nhaän thöùc maø một caù nhaân hay taäp theå tieán haønh nhaèm tìm ra những kieán thöùc, kyõ naêng, coâng cuï, PP maø tröôùc ñoù loaøi người chöa bieát ñeán. NCKH laø hình thöùc toå chöùc DH baét buoäc ñoái vôùi SV. Bôûi vì, thoâng qua NCKH SV coù theå tieáp caän vaø giaûi quyeát những vaán ñeà ñang ñaët ra trong thöïc teá hoïc taäp vaø nghieân cöùu, reøn luyeän khaû naêng tö duy ñoäc laäp, hình thaønh thoùi quen töï hoïc, töï nghieân cöùu ñeå naâng cao trình ñoä của baûn thaân. Treân cô sôû ñoù, SV tieáp tuïc hoaøn
thieän vaø ñoåi môùi voán tri thöùc của mình, reøn luyeän taùc phong, phaåm chaát toát ñeïp của nhaø nghieân cöùu: laøm vieäc coù keá hoaïch, caån thaän, nghieâm tuùc… ÔÛ tröôøng ñaïi hoïc, hình thöùc NCKH của SV raát ña daïng, SV coù theå tham gia NCKH theo caùc möùc ñoä töø thaáp ñeán cao: baøi taäp nghieân cöùu (baøi taäp lôùn, nieân luaän), khoaù luaän, luaän vaên toát nghieäp. Ngoaøi ra SV coøn coù theå tham gia nghieân cöùu khoa học ngoaøi chöông trình ñaøo taïo chính thöùc nhö: tham gia caùc nhoùm khoa học, caùc hoäi nghò khoa học SV, tham gia caùc ñeà taøi nghieân cöùu caáp tröôøng, caáp boä vôùi tö caùch laø coäng taùc vieân nghieân cöùu. Nhö vaäy, NCKH coù taùc duïng giuùp cho SV coù ñieàu kieän thích öùng, phaùt trieån naêng löïc giaûi quyeát vaán ñeà tröôùc söï ñoåi môùi lieân tuïc của tri thöùc, của thöïc tieãn xaõ hoäi, giuùp SV töï tin vöõng böôùc vaøo töông lai. 1.1.6. Ñònh höôùng ñoåi môùi PP daïy vaø PP hoïc ôû tröôøng CÑSP Khi giôùi thieäu chöông trình khung CÑSP 2004, GS.TS. Traàn Baù Hoaønh coù ñöa ra caùc ñònh höôùng ñoåi môùi chöông trình CÑSP, trong ñoù coù ñònh höôùng ñoåi môùi PP daïy vaø PP hoïc. Theo oâng: Xuaát phaùt töø quan ñieåm coi chöùc naêng cô baûn của daïy laø daïy caùch hoïc, coi PPDH laø moät muïc tieâu DH chöù khoâng phaûi chæ laø một caùch thöùc ñeå naâng cao hieäu quaû DH, chöông trình CÑSP nhaán maïnh vai troø của người hoïc vaø vò trí của hoaït ñoäng hoïc, ñaëc bieät laø töï hoïc, thuùc ñaåy söï chuyeån bieán töø hoïc taäp thuï ñoäng sang hoïc taäp töï giaùc, tích cöïc, chuû ñoäng vaø saùng taïo. SV phaûi ñöôïc höôùng daãn caùch hoïc, ñöôïc reøn luyeän phaùt trieån kyõ naêng vaø thoùi quen hoïc taäp chuû ñoäng, saùng taïo ñeå khi ra tröôøng hoï coù theå thöïc hieän daïy PP hoïc. Caùc tröôøng CÑSP phaûi töøng böôùc aùp duïng những ñoåi môùi trong PP ñaøo taïo theo höôùng treân, tröôùc heát laø: