Luận văn Thạc sĩ Khoa học kinh tế: Một số biện pháp nâng cao chất lượng đào tạo nghề tại Trường Cao Đẳng Công Nghiệp Huế

MỞ ĐẦU<br /> <br /> 1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI<br /> <br /> uế<br /> <br /> Toàn cầu hóa là sản phẩm tất yếu khách quan của nền sản xuất xã hội dựa trên<br /> trình độ phát triển cao của lực lượng sản xuất và cách mạng khoa học kỹ thuật.<br /> <br /> tế<br /> H<br /> <br /> Trong bối cảnh hiện nay đối với đất nước ta, hội nhập quốc tế là cơ hội nhưng cũng<br /> <br /> không ít thách thức đặt ra. Xét về yếu tố nguồn nhân lực thì vấn đề đặt ra đó là số<br /> lượng và chất lượng đội ngũ lao động. Để phát huy các cơ hội của hội nhập chúng<br /> ta cần phải có những nhà quản lý, các chuyên gia kinh tế, chuyên gia kỹ thuật và đội<br /> <br /> h<br /> <br /> ngũ công nhân lành nghề. Kinh nghiệm cho thấy, ở những nước chậm phát triển, ưu<br /> <br /> in<br /> <br /> thế của hội nhập chính là việc biết sử dụng và khai thác tốt nhất nguồn lực con<br /> <br /> cK<br /> <br /> người. Tiến bộ khoa học và ứng dụng những thành tựu khoa học, sức cạnh tranh của<br /> một nền kinh tế cuối cùng đều do chất lượng nguồn lao động của quốc gia ấy quyết<br /> định. Vì vậy một trong những vấn đề cấp bách hiện nay nhằm đáp ứng sự nghiệp<br /> <br /> họ<br /> <br /> CNH-HĐH của đất nước ta là công tác đào tạo con người mà trong những năm gần<br /> đây việc đào tạo đội ngũ công nhân lành nghề là yêu cầu cấp thiết.<br /> <br /> Đ<br /> ại<br /> <br /> Xu thế toàn cầu hóa cùng với yêu cầu nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; Xu<br /> thế xã hội hóa với sự xuất hiện ngày càng nhiều các cơ sở dạy nghề trong nước và<br /> quốc tế làm tăng tính cạnh tranh; Sự chuyển đổi cơ chế quản lý, nâng cao quyền tự<br /> chủ của các đơn vị sự nghiệp công lập đã và đang đặt ra nhiều thách thức đối với<br /> <br /> ng<br /> <br /> các trường Dạy nghề nói chung và trường Cao đẳng Công nghiệp Huế nói riêng. Là<br /> <br /> ườ<br /> <br /> một trường đào tạo đa nghề, đa lĩnh vực, Dạy nghề là lĩnh vực trọng yếu gắn liền<br /> với bề dày lịch sử hơn 100 năm của trường. Tuy nhiên hiện nay một thực tế đặt ra là<br /> <br /> Tr<br /> <br /> tỷ trọng học sinh học nghề của trường đang có xu hướng giảm, công tác tuyển sinh<br /> lĩnh vực Dạy nghề ngày càng khó khăn, chất lượng đội ngũ công nhân kỹ thuật tốt<br /> nghiệp từ trường chưa đáp ứng được nhu cầu ngày càng tăng của doanh nghiệp. Vì<br /> vậy, không ngừng nâng cao chất lượng đào tạo lĩnh vực Dạy nghề là điều kiện tiên<br /> quyết để đảm bảo sự tồn tại và phát triển của nhà trường trong xu thế hội nhập.<br /> <br /> 1<br /> <br /> Xuất phát từ lý do trên, tôi chọn nghiên cứu đề tài “MỘT SỐ BIỆN PHÁP<br /> NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO NGHỀ TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG<br /> CÔNG NGHIỆP HUẾ”.<br /> 2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU<br /> <br /> uế<br /> <br /> * Mục tiêu tổng quát: Góp phần nâng cao chất lượng ĐTN tại trường CĐCN Huế.<br /> * Mục tiêu cụ thể<br /> <br /> tế<br /> H<br /> <br /> + Hệ thống hóa cơ sở khoa học về ĐTN và chất lượng ĐTN của trường DN.<br /> + Đánh giá thực trạng chất lượng ĐTN tại trường CĐCN Huế.<br /> <br /> + Đề xuất các biện pháp nâng cao chất lượng ĐTN tại trường CĐCN Huế.<br /> 3. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU<br /> <br /> in<br /> <br /> h<br /> <br /> * Đối tượng nghiên cứu: Các biện pháp nâng cao chất lượng ĐTN tại trường<br /> <br /> * Phạm vi nghiên cứu:<br /> <br /> cK<br /> <br /> CĐCN Huế.<br /> <br /> + Về không gian: Trường CĐCN Huế là trường đào tạo đa ngành, đa lĩnh<br /> <br /> trường CĐCN Huế<br /> <br /> họ<br /> <br /> vực. Trong phạm vi đề tài này, chỉ tập trung nghiên cứu lĩnh vực Dạy nghề tại<br /> <br /> + Về thời gian: Các số liệu thu thập cho việc nghiên cứu chủ yếu từ năm<br /> <br /> Đ<br /> ại<br /> <br /> 2006-2008 vì thời điểm này Trường mới được nâng cấp lên thành trường Cao đẳng<br /> và Luật Dạy nghề mới được ban hành.<br /> 4. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU<br /> <br /> ng<br /> <br /> - Nghiên cứu cơ sở khoa học về ĐTN và chất lượng ĐTN của trường DN.<br /> + Cơ sở lý luận: Xây dựng hệ thống cơ sở lý luận về ĐTN và chất lượng<br /> <br /> ườ<br /> <br /> ĐTN của trường DN, xác định các yếu tố ảnh hưởng, hệ thống các chỉ tiêu đánh giá<br /> chất lượng, các cấp độ quản lý chất lượng ĐTN của trường DN.<br /> <br /> Tr<br /> <br /> + Cơ sở thực tiễn: Nêu lên lịch sử vấn đề nghiên cứu; Trình bày tổng quan<br /> <br /> về hoạt động ĐTN trong nước và trong tỉnh TT Huế; Xác định yêu cầu cần thiết của<br /> việc nâng cao chất lượng ĐTN đối với sự nghiệp CNH-HĐH đất nước; Một số chủ<br /> trương, chính sách của Đảng, nhà nước, tỉnh TT Huế đối với giáo dục nghề nghiệp.<br /> - Đánh giá thực trạng chất lượng ĐTN tại trường CĐCN Huế<br /> <br /> 2<br /> <br /> + Đánh giá các yếu tố đảm bảo chất lượng ĐTN tại trường.<br /> + Đánh giá chất lượng ĐTN của trường từ 3 nhóm đối tượng chính là HS<br /> học nghề, các doanh nghiệp sử dụng lao động và đội ngũ CBQL.<br /> + Tìm hiểu những tồn tại và nguyên nhân.<br /> <br /> uế<br /> <br /> - Đề xuất các biện pháp để nâng cao chất lượng ĐTN tại trường CĐCN Huế.<br /> Xác lập mối quan hệ giữa các biện pháp và tìm hiểu những khó khăn, thuận lợi khi<br /> <br /> tế<br /> H<br /> <br /> triển khai thực hiện các biện pháp.<br /> 5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> * Phương pháp chung<br /> <br /> Phương pháp duy vật biện chứng được sử dụng trong đề tài là hình thức tư duy<br /> <br /> in<br /> <br /> h<br /> <br /> quan trọng nhất trong công việc nghiên cứu, nó giúp công việc nghiên cứu có cách<br /> nhìn tổng quan đối với sự vật, duy nhất đúng đắn, đáp ứng được đầy đủ nhất những<br /> <br /> cK<br /> <br /> yêu cầu của khoa học<br /> <br /> * Phương pháp thu thập tài liệu<br /> <br /> - Tài liệu thứ cấp gồm: Sách, báo, tập san, chuyên đề, tạp chí, báo cáo tổng<br /> <br /> họ<br /> <br /> kết, đề tài nghiên cứu khoa học, internet, luận văn, luận án…<br /> - Tài liệu sơ cấp: Được điều tra từ 3 nhóm đối tượng chính:<br /> <br /> Đ<br /> ại<br /> <br /> + Khảo sát sự hài lòng HS học nghề tại trường CĐCN Huế nhằm xem xét<br /> mức độ đánh giá của HS về chất lượng đào tạo và dịch vụ của trường. Đối tượng<br /> điều tra là 122 học sinh CĐN năm cuối thuộc các ngành cơ bản: Điện, Điện tử,<br /> <br /> ng<br /> <br /> Nhiệt lạnh, Cơ khí, Động lực.<br /> <br /> + Khảo sát nhà tuyển dụng nhằm đánh giá chất lượng sản phẩm đào tạo của<br /> <br /> ườ<br /> <br /> nhà trường, đó là đội ngũ công nhân kỹ thuật đã tốt nghiệp. Đối tượng điều tra là 12<br /> doanh nghiệp nhà trường thường cử HS đến thực tập và có HS tốt nghiệp của<br /> <br /> Tr<br /> <br /> trường đang làm việc với số lượng lớn.<br /> + Khảo sát đội ngũ CBQL tại trường. Số lượng điều tra là 19 người bao<br /> <br /> gồm Ban giám hiệu và các trưởng phó phòng khoa. Nội dung điều tra nhằm đánh<br /> giá và định lượng chất lượng ĐTN thông qua Bộ tiêu chuẩn kiểm định chất lượng<br /> dành cho trường CĐN.<br /> <br /> 3<br /> <br /> Ngoài ra còn sử dụng các phương pháp: quan sát, chuyên gia, phỏng vấn, thảo<br /> luận từ các nguồn khác nhau: HS, cựu HS, CBQL, GV, nhà tuyển dụng nhằm thu<br /> thập thêm các thông tin có liên quan đến vấn đề nghiên cứu.<br /> * Các phương pháp phân tích:<br /> <br /> uế<br /> <br /> - Phương pháp thống kê mô tả: Từ các số liệu thu thập được, xây dựng hệ<br /> thống biểu, bảng để phân tích. Số liệu điều tra được xử lý bằng phần mềm SPSS<br /> <br /> đối, tần số, số trung bình của các chỉ tiêu phân tích.<br /> <br /> tế<br /> H<br /> <br /> 15.0 và Excell. Phương pháp thống kê mô tả được sử dụng là số tuyệt đối, số tương<br /> <br /> - Phương pháp thống kê kinh tế: Sử dụng phần mềm SPSS 15.0 để xây dựng<br /> <br /> in<br /> <br /> 6. GIỚI HẠN ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU<br /> <br /> h<br /> <br /> mô hình về mối liên hệ giữa sự hài lòng của HS với các yếu tố đảm bảo chất lượng.<br /> <br /> Đề tài mới dừng lại ở việc nghiên cứu chất lượng đào tạo của lĩnh vực Dạy<br /> <br /> cK<br /> <br /> nghề nói chung, chưa đi sâu phân tích chất lượng các cấp trình độ ĐTN (cao đẳng<br /> nghề và trung cấp nghề), chưa phân tích cụ thể về chất lượng giữa các ngành nghề<br /> <br /> Tr<br /> <br /> ườ<br /> <br /> ng<br /> <br /> Đ<br /> ại<br /> <br /> họ<br /> <br /> đào tạo.<br /> <br /> 4<br /> <br /> NỘI DUNG<br /> Chương 1<br /> CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ ĐÀO TẠO NGHỀ VÀ CHẤT<br /> <br /> uế<br /> <br /> LƯỢNG ĐÀO TẠO NGHỀ CỦA TRƯỜNG DẠY NGHỀ<br /> <br /> tế<br /> H<br /> <br /> 1.1 CƠ SỞ LÝ LUẬN<br /> 1.1.1 Đào tạo nghề<br /> 1.1.1.1 Khái niệm nghề<br /> <br /> Nghề là một hiện tượng xã hội có tính lịch sử rất phổ biến gắn chặt với sự<br /> <br /> h<br /> <br /> phân công lao động xã hội, với tiến bộ khoa học kỹ thuật và văn minh nhân loại. Nó<br /> <br /> in<br /> <br /> được nhiều ngành khoa học khác nhau nghiên cứu dưới các góc độ khác nhau. Nghề<br /> <br /> cK<br /> <br /> xuất hiện trong xã hội nhằm thỏa mãn nhu cầu làm ăn sinh sống của con người và<br /> đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã hội theo nhiều lĩnh vực hoạt động xã hội,<br /> nhiều khu vực lãnh thổ và cộng đồng.<br /> <br /> họ<br /> <br /> Cho đến nay thuật ngữ “nghề” được hiểu và định nghĩa theo nhiều cách khác<br /> nhau và theo quan niệm ở mỗi quốc gia đều có sự khác nhau nhất định. Chẳng hạn ở<br /> <br /> Đ<br /> ại<br /> <br /> Pháp “Nghề là một loại lao động có thói quen và kỹ năng, kỷ xảo của một người để<br /> từ đó tìm được một phương tiện sinh sống”, ở Đức “Nghề là hoạt động cần thiết cho<br /> xã hội ở một lĩnh vực lao động nhất định, đòi hỏi phải được đào tạo ở một trình độ<br /> <br /> ng<br /> <br /> nào đó”…Ở Việt Nam, một định nghĩa được nhiều người sử dụng, “Nghề là công<br /> việc chuyên, làm theo sự phân công lao động xã hội” (Từ điển tiếng Việt. NXB<br /> <br /> ườ<br /> <br /> KHXH 1989). Mặc dù khái niệm nghề được hiểu dưới nhiều góc độ khác nhau song<br /> chúng ta có thể nhận thấy một số nét đặc trưng nhất định sau:<br /> <br /> Tr<br /> <br /> + Đó là công việc chuyên môn<br /> + Là phương tiện để sinh sống<br /> + Là hoạt động lao động của con người<br /> + Có thể làm thuê cho người khác hoặc làm cho bản thân<br /> + Phù hợp với yêu cầu xã hội và nhu cầu của bản thân<br /> <br /> 5<br /> <br />