Luận văn Thạc sĩ Khoa học lâm nghiệp: Nghiên cứu cấu trúc và mô phỏng sinh trưởng Bạch đàn (Eucalyptus urophylla) dòng U6 và PN2 tại Phú Thọ nhằm đề xuất một số giải pháp kinh doanh có hiệu quả loài cây này tại địa phương

Chia sẻ: Tri Lễ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:89

Thêm vào BST

Báo xấu

20
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài ứng dụng kết quả nghiên cứu về cấu trúc và sinh trưởng xác lập mô hình sinh trưởng làm cơ sở lập biểu sản lượng phục vụ điều tra, kinh doanh cho 2 dòng Bạch đàn U6 và PN2 tại tỉnh Phú Thọ cũng như vùng Trung tâm nguyên liệu giấy. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Khoa học lâm nghiệp: Nghiên cứu cấu trúc và mô phỏng sinh trưởng Bạch đàn (Eucalyptus urophylla) dòng U6 và PN2 tại Phú Thọ nhằm đề xuất một số giải pháp kinh doanh có hiệu quả loài cây này tại địa phương

Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o bé n«ng nghiÖp vµ PTNt Trêng ®¹i häc l©m nghiÖp ------------------------------------- Vò thµnh nam “Nghiªn cøu cÊu tróc vµ M¤ PHáNG sinh trëng B¹ch ®µn (Eucalyptus urophylla) dßng U6 vµ PN2 trång thuÇn loµi t¹i tØnh phó thä nh»m ®Ò xuÊt mét sè gi¶I ph¸p kinh doanh cã hiÖu qu¶ loµi c©y nµy t¹i ®Þa ph¬ng” Chuyªn ngµnh: L©m häc M· sè: 60.62.60 luËn v¨n th¹c sÜ khoa häc l©m nghiÖp Hµ t©y – 2006
Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o bé n«ng nghiÖp vµ PTNt Trêng ®¹i häc l©m nghiÖp ------------------------------------- Vò thµnh nam “Nghiªn cøu cÊu tróc vµ M¤ PHáNG sinh trëng B¹ch ®µn (Eucalyptus urophylla) dßng U6 vµ PN2 trång thuÇn loµi t¹i tØnh phó thä nh»m ®Ò xuÊt mét sè gi¶I ph¸p kinh doanh cã hiÖu qu¶ loµi c©y nµy t¹i ®Þa ph¬ng” Chuyªn ngµnh: L©m häc M· sè: 60.62.60 luËn v¨n th¹c sÜ khoa häc l©m nghiÖp Ngêi híng dÉn khoa häc.TS Huúnh §øc Nh©n Hµ t©y – 2006
1 §Æt vÊn ®Ò ChiÕn lîc L©m nghiÖp quèc gia giai ®o¹n 2006-2020 ®· x¸c ®Þnh nhiÖm vô kinh tÕ trong giai ®o¹n nµy vÒ trång rõng ph¶i ®¶m b¶o diÖn tÝch rõng trång s¶n xuÊt æn ®Þnh ë møc 2,4 – 2,6 triÖu ha rõng trång nguyªn liÖu c«ng nghiÖp, ®¸p øng c¬ b¶n nhu cÇu vÒ nguyªn liÖu cho c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, bét giÊy, v¸n nh©n t¹o vµ xuÊt khÈu. Tríc m¾t, trong giai ®o¹n 2006-2010 diÖn tÝch trång rõng míi phôc vô cho c«ng nghiÖp chÕ biÕn ®îc x¸c ®Þnh u tiªn kho¶ng 1,2 triÖu ha (bao gåm c¶ rõng gç lín vµ gç nhá) nh»m ®¶m b¶o cung cÊp nguyªn liÖu cho chÕ biÕn gç vµ bét giÊy, tõng bíc t¹o nguån gç lín cho s¶n xuÊt s¶n phÈm gç xuÊt khÈu. Tõ nh÷ng yªu cÇu thùc tÕ ®ã, Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n ®· x©y dùng c¸c ch¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch nh ch¬ng tr×nh trång rõng nguyªn liÖu cho s¶n xuÊt s¶n phÈm gç xuÊt khÈu, kÕ ho¹ch vay vèn Quü Hç trî Ph¸t triÓn trång rõng nguyªn liÖu; trong ®ã ®· x¸c ®Þnh kho¶ng 20 loµi c©y trång chñ yÕu cung cÊp nguyªn liÖu. Vïng §«ng b¾c ®îc x¸c ®Þnh lµ trung t©m trång rõng nguyªn liÖu phôc vô c«ng nghiÖp chÕ biÕn bét giÊy, v¸n nh©n t¹o vµ trång rõng gç lín phôc vô s¶n xuÊt s¶n phÈm gç xuÊt khÈu víi c¸c lo¹i c©y trång ®îc x¸c ®Þnh lµ: Keo lai, Keo tai tîng, B¹ch ®µn lai c¸c dßng, Th«ng m· vÜ, Th«ng nhùa, Bå ®Ò vµ chó träng c¸c loµi cã kh¶ n¨ng cung cÊp gç lín nh B¹ch ®µn. HiÖn nay, ë c¸c tØnh vïng §«ng b¾c, ®Æc biÖt lµ c¸c tØnh vïng Trung t©m (Phó Thä, Yªn B¸i, Tuyªn Quang) ®· ®a c¸c dßng B¹ch ®µn cã nguån gèc tõ m«, hom vµo trång rõng cung cÊp nguyªn liÖu, ban ®Çu trång thö nghiÖm tõ nh÷ng n¨m 1996, 1997 vµ ®· lùa chän ®îc mét sè dßng ®Ó trång rõng tËp trung nh U6, PN2, qua mét sè n¨m g©y trång cho thÊy 2 dßng nµy sinh trëng vµ ph¸t triÓn tèt. Tuy nhiªn, 2 dßng B¹ch ®µn nµy ®îc g©y trång víi sè lîng lín t¹i Phó Thä, vµ c¸c tØnh l©n cËn nhng cho ®Õn nµy c¸c nghiªn cøu vÒ chóng cßn rÊt Ýt, ®Æc biÖt lµ c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn ®iÒu tra vµ s¶n lîng
2 rõng. ViÖn nghiªn cøu c©y nguyªn liÖu GiÊy lµ c¬ quan ®i tiªn phong nhng chØ tËp trung vµo khÝa c¹nh gièng (quy tr×nh nu«i c©y m«, t¹o c©y con, kü thuËt trång), cßn c¸c néi dung kh¸c rÊt quan träng nh ®iÒu tra, s¶n lîng, lËp c¸c lo¹i b¶ng, biÓu phôc vô cho c«ng t¸c ®iÒu tra, kinh doanh rõng cßn rÊt h¹n chÕ…cha ®îc nghiªn cøu, ®©y lµ c¸c yªu cÇu thiÕt yÕu khi s¶n xuÊt vµ kinh doanh bÊt cø loµi c©y trång nµo. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng yªu cÇu thùc tÕ ®ã, viÖc “Nghiªn cøu cÊu tróc vµ m« pháng sinh trëng B¹ch ®µn (Eucalyptus urophylla) dßng U6 vµ PN2 t¹i Phó Thä nh»m ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p kinh doanh cã hiÖu qu¶ loµi c©y nµy t¹i ®Þa ph¬ng” lµ rÊt cÇn thiÕt.
3 Ch¬ng 1 lîc sö vÊn ®Ò nghiªn cøu 1.1 Quy luËt kÕt cÊu l©m phÇn Quy luËt kÕt cÊu l©m phÇn lµ c¬ së khoa häc chñ yÕu cho c¸c ph¬ng ph¸p thèng kª, dù ®o¸n tr÷, s¶n lîng vµ tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu kü thuËt trong kinh doanh, ®iÒu chÕ rõng. RÊt nhiÒu t¸c gi¶ trong vµ ngoµi níc ®· nghiªn cøu lÜnh vùc nµy cho c¸c ®èi tîng, b»ng c¸c ph¬ng ph¸p vµ nh»m c¸c môc ®Ých kh¸c nhau. V× vËy, díi ®©y chØ cã thÓ tãm t¾t mét sè kÕt qu¶ liªn quan tíi môc ®Ých nghiªn cøu ®· ®Ò cËp trong c«ng tr×nh nµy. 1.1.1 VÒ kÕt cÊu l©m phÇn ë tr¹ng th¸i tÜnh. C¸c t¸c gi¶ thêng tËp trung nghiªn cøu mét sè quy luËt c¬ b¶n, ®©y lµ quy luËt ®Æc trng nhÊt cña l©m phÇn. 1.1.1.1 Mét sè quy luËt ph©n bè. a. Ph©n bè sè c©y theo cì ®êng kÝnh (N-D) Ph©n bè sè c©y theo ®êng kÝnh ®«i khi cßn ®ùoc gäi lµ ph©n bè ®êng kÝnh vµ thêng ®îc ký hiÖu lµ N- D. Khi biÓu thÞ ph©n bè sè c©y theo ®êng kÝnh cña mét l©m phÇn nµo ®ã trªn biÓu ®å, trôc hoµnh biÓu thÞ cì kÝnh, trôc tung biÓu thÞ sè c©y hoÆc tÇn suÊt t¬ng øng. §Æc ®iÓm ph©n bè sè c©y theo ®êng kÝnh cña nh÷ng l©m phÇn thuÇn lo¹i ®Òu tuæi kh¸c biÖt hoµn toµn nh÷ng l©m phÇn hçn giao kh¸c tuæi. Nh÷ng l©m phÇn thuÇn loµi ®Òu tuæi, ®êng cong ph©n bè N-D hÇu hÕt ®Òu cã d¹ng mét ®Ønh lÖch tr¸i. Tuæi l©m phÇn cµng t¨ng, ®é lÖch ph©n bè cµng gi¶m vµ cµng tiÖm cËn ®Õn ph©n bè chuÈn. §ång thêi, khi tuæi t¨ng lªn, ph¹m vi ph©n bè cµng réng vµ ®êng cong ph©n bè cµng bÑt, cã nhiÒu ®Ønh r¨ng ca.
4 §Ó m« t¶ ph©n bè N-D l©m phÇn thuÇn loµi ®Òu tuæi cã thÓ dïng hµm Charlier kiÓu a; ph©n bè Beta; ph©n bè Gamma; ph©n bè Weibull. Víi c¸c l©m phÇn hçn giao kh¸c tuæi, Meyer (1934) vµ Prodan (1949) m« t¶ ph©n bè N-D b»ng ph¬ng tr×nh: Ni = K.e –α.di ( 1.1) Trong ®ã di vµ Ni lµ trÞ sè gi÷a cì vµ sè c©y cña cì kÝnh thø i, ph¬ng tr×nh nµy cßn ®îc gäi lµ ph¬ng tr×nh Mayer. Weise ®· x¸c ®Þnh c©y b×nh qu©n n»m ë vÞ trÝ 57,5% tæng sè c©y rõng, nÕu s¾p xÕp tõ c©y nhá ®Õn c©y lín nhÊt ë l©m phÇn thuÇn lo¹i ®Òu tuæi. ë c¸c l©m phÇn thuÇn lo¹i kh¸c tuæi hoÆc hçn giao, theo mét sè t¸c gi¶ vÞ trÝ nµy dao ®éng tõ 52% ®Õn 72%. ë ViÖt Nam, qua nhiÒu nghiªn cøu cña Vò V¨n Nh©m (1988)[22] vµ Vò TiÕn Hinh (1990)[10] cho thÊy, cã thÓ dïng ph©n bè Weibull víi hai tham sè ®Ó biÓu thÞ ph©n bè cho nh÷ng l©m phÇn thuÇn loµi, ®Òu tuæi nh Th«ng ®u«i ngùa (Pinus massoniana), Th«ng nhùa (Pinus merkussii), Mì (Manglietia glauca) vµ Bå ®Ò (Styrax tonkinensis). NguyÔn Ngäc Lung (1999)[21] ®· dïng hµm Charlier kiÓu A m« pháng ph©n bè N- D cho l©m phÇn Th«ng ba l¸ (Pinus kesiya) ë ViÖt Nam. Theo ®êng kÝnh t¬ng ®èi (Di/D), ph¹m vi biÕn ®éng ®êng kÝnh l©m phÇn thêng tõ 0,5 ®Õn 1,7 lÇn ®uêng kÝnh b×nh qu©n. HÖ sè biÕn ®éng ®êng kÝnh gi¶m khi tuæi l©m phÇn t¨ng, víi l©m phÇn non kho¶ng 30- 40%, l©m phÇn trung niªn kho¶ng 25-30% vµ thµnh thôc lµ 20-30%. C©y cã ®êng kÝnh b×nh qu©n n»m ë vÞ trÝ kho¶ng tõ 55 - 60% sè c©y kÓ tõ cì kÝnh nhá. Víi c¸c l©m phÇn tù nhiªn hçn giao kh¸c tuæi ë ViÖt Nam, tõ c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu cña §ång Sü HiÒn (1974)[8] vµ nhiÒu t¸c gi¶ kh¸c cho thÊy: ph©n bè N-D thêng cã nhiÒu ®Ønh h×nh r¨ng ca vµ tån t¹i phæ biÕn ë d¹ng ph©n bè
5 gi¶m vµ ®«i khi cã mét ®Ønh chÝnh ë cì kÝnh b¾t ®Çu ®o. Theo §ång Sü HiÒn (1974)[8], ph¹m vi biÕn ®éng ®êng kÝnh trong tõng l©m phÇn tù nhiªn thêng tõ 0,5 - 4,1 lÇn ®êng kÝnh b×nh qu©n. Víi mçi loµi trong l©m phÇn, ph¹m vi biÕn ®éng ®êng kÝnh hÑp h¬n. VÞ trÝ c©y cã ®êng kÝnh b×nh qu©n n»m trong kho¶ng tõ 51- 73% sè c©y kÓ tõ cì kÝnh nhá. HÖ sè biÕn ®éng b×nh qu©n vÒ ®êng kÝnh trong l©m phÇn kho¶ng 71%. b. Quy luËt ph©n bè sè c©y theo chiÒu cao (N-H) Ph©n bè sè c©y theo chiÒu cao thêng ®îc c¸c t¸c gi¶ Ýt quan t©m h¬n vµ còng ®îc sö dông Ýt h¬n trong thùc tÕ, víi l©m phÇn thuÇn loµi ®Òu tuæi, ph©n bè sè c©y theo chiÒu cao xÐt cho toµn l©m phÇn hay trong tõng cì kÝnh ®Òu cã d¹ng ®êng cong mét ®Ønh h¬i lÖch ph¶i. Theo nghiªn cøu cña nhiÒu t¸c gi¶, nÕu lÊy chiÒu cao b×nh qu©n lµm ®¬n vÞ, th× giíi h¹n thÊp nhÊt vÒ chiÒu cao lµ 0,69 vµ cao nhÊt lµ 1,16; hÖ sè biÕn ®éng vÒ chiÒu cao trong l©m phÇn kho¶ng 8%. NguyÔn Ngäc Lung (1999)[21] ®· dïng hµm ®· dïng hµm Charlier kiÓu A pháng ph©n bè N-H cho l©m phÇn Th«ng ba l¸ (Pinus kesiya) ë ViÖt Nam vµ víi x¸c xuÊt P0.05 cã 82 % c¸c « tiªu chuÈn phï hîp. Rõng tù nhiªn l¸ réng níc ta, theo §ång Sü HiÒn (1974)[8] ph©n bè chiÒu cao trong tõng loµi hay l©m phÇn thêng cã nhiÒu ®Ønh, ph¶n ¶nh kÕt cÊu tÇng phøc t¹p cña rõng chÆt chän. Ph¹m vi biÕn ®éng chiÒu cao tõ 0,3-2,5 lÇn chiÒu cao b×nh qu©n, trong tõng loµi c©y cã hÑp h¬n. HÖ sè biÕn ®éng chiÒu cao víi l©m phÇn tù nhiªn tõ 25 - 40%, trong ph¹m vi loµi tõ 12 - 34%. c.Ph©n bè sè c©y theo thÓ tÝch (N-V) Ph©n bè sè c©y theo thÓ tÝch còng nh ph©n bè tæng thÓ tÝch theo cì kÝnh trong l©m phÇn cã d¹ng ®êng cong mét ®Ønh tiÖm cËn víi ph©n bè chuÈn. Trong mçi l©m phÇn, biÕn ®éng vÒ thÓ tÝch lín h¬n rÊt nhiÒu so víi biÕn ®éng cña c¸c ®¹i lîng kh¸c, thêng tõ 40 - 60%. d. Ph©n bè sè c©y theo mét sè chØ tiªu h×nh d¹ng
6 ChØ tiªu dÆc trng cho h×nh d¹ng hay ®îc ®Ò cËp nhÊt lµ h×nh sè tù nhiªn f0.1, h×nh sè thêng f1.3 vµ h×nh suÊt q2. Ph©n bè sè c©y theo mçi chØ tiªu h×nh d¹ng ®Òu cã cã d¹ng tiÖm cËn víi ph©n bè chuÈn, theo §ång Sü HiÒn (1974)[8], ®èi víi rõng tù nhiªn l¸ réng níc ta, f0.1 biÕn ®éng vµo kho¶ng 8 - 9% vµ rÊt æn ®Þnh. HÖ sè biÕn ®éng cña f1.3 Ýt æn ®Þnh h¬n vµ b×nh qu©n kho¶ng 12%, nghÜa lµ lín h¬n biÕn ®éng cña f0.1 kho¶ng 1,5 lÇn. 1.1.1.2 Mét sè quy luËt t¬ng quan a. Quy luËt t¬ng quan gi÷a chiÒu cao víi ®êng kÝnh th©n c©y (H/D) Khi s¾p xÕp c©y rõng cïng mét lóc theo hai ®¹i lîng ®êng kÝnh ngang ngùc (D) vµ chiÒu cao th©n c©y (H) sÏ ®îc quy luËt ph©n bè hai chiÒu vµ cã thÓ ®Þnh lîng thµnh quy luËt t¬ng quan gi÷a chiÒu cao víi ®êng kÝnh th©n c©y, quy luËt kÕt cÊu c¬ b¶n nµy còng ®îc rÊt nhiÒu t¸c gi¶ nghiªn cøu. §ång SÜ HiÒn (1974)[8] ph©n tÝch vµ vËn dông khi nghiªn cøu t¬ng quan chiÒu cao víi ®êng kÝnh nh»m x¸c ®Þnh ph¬ng ph¸p lËp biÓu cÊp chiÒu cao vµ biÓu thÓ tÝch theo cÊp chiÒu cao ë rõng ViÖt Nam. ë níc ta, §ång SÜ HiÒn(1974)[8] ®· thö nghiÖm n¨m d¹ng t¬ng quan thêng ®îc nhiÒu t¸c gi¶ níc ngoµi sö dông lµ: h = a + bd + cd2 (1.2) h = a + bd + cd2 + ed3 (1.3) h = a + bd + c log d (1.4) h = a + b log d (1.5) log h = a + b log d (1.6) Vµ kÕt luËn ph¬ng tr×nh (1.6) thÝch hîp cho ®èi tîng rõng hçn giao kh¸c tuæi cã nguån gèc tù nhiªn. Ph©n tÝch kÕt qu¶ cña c¸c t¸c gi¶ ®i tríc cho thÊy ph¬ng ph¸p biÓu ®å ®ßi hái nhiÒu tµi liÖu quan s¸t, ®ång thêi bÞ nh©n tè chñ quan chi phèi ®¸ng kÓ.
7 Ngîc l¹i ph¬ng ph¸p gi¶i tÝch to¸n häc tuy phøc t¹p h¬n nhng yªu cÇu tµi liÖu kh«ng nhiÒu vµ c¬ b¶n lo¹i trõ ®îc yÕu tè chñ quan cña con ngêi. Tuy nhiªn, d¹ng ph¬ng tr×nh nµo thÝch hîp cho ®èi tîng nµo cßn cha ®îc xem xÐt ®Çy ®ñ, ®Æc biÖt khi cÇn t×m kiÕm mét d¹ng t¬ng quan tèt nhÊt ®Ò lµm c¬ së x©y dùng m« h×nh ®éng th¸i vÒ quy luËt nµy. b. T¬ng quan gi÷a ®êng kÝnh t¸n c©y víi ®êng kÝnh ngang ngùc (Dt/D) Tõ nh÷ng kÕt qu¶ nghiªn cøu ®éc lËp nhau, rÊt nhiÒu t¸c gi¶ ®· kh¼ng ®Þnh cã mèi quan hÖ mËt thiÕt gi÷a ®êng kÝnh t¸n víi ®êng kÝnh ngang ngùc. Tïy theo loµi c©y vµ c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c nhau, mèi quan hÖ nµy thÓ hiÖn kh¸c nhau nhng phæ biÕn nhÊt lµ d¹ng ph¬ng tr×nh ®êng th¼ng bËc nhÊt: Dt = a + b.D (1.7) Nh×n chung c¸c nghiªn cøu võa nªu ®Òu nh»m môc tiªu chñ yÕu lµ ®o¸n ®äc ¶nh hµng kh«ng. ë ViÖt Nam, Vò §×nh Ph¬ng(1985)[23] ®· kh¼ng ®Þnh mèi liªn hÖ mËt thiÕt gi÷a ®êng kÝnh t¸n vµ ®êng kÝnh ngang ngùc theo d¹ng ph¬ng tr×nh (1.7). T¸c gi¶ ®· thiÕt lËp ph¬ng tr×nh cho mét sè loµi c©y l¸ réng nh: Rµng rµng, V¹ng, Lim xanh, Chß chØ, trong l©m phÇn hçn giao kh¸c tuæi ®Ó phôc vô c«ng t¸c ®iÒu chÕ rõng. 1.1.2. VÒ kÕt cÊu l©m phÇn ë tr¹ng th¸i ®éng. So víi kÕt cÊu ë tr¹ng th¸i tÜnh, nh÷ng c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ ®éng th¸i kÕt cÊu l©m phÇn cßn cha nhiÒu vµ quan träng nhÊt lµ ®éng th¸i ph©n bè sè c©y theo cì ®êng kÝnh, tËp trung vµo mét vµi quy luËt c¬ b¶n sau ®©y: HÇu hÕt c«ng tr×nh nghiªn cøu ®Òu tËp trung vµo viÖc m« pháng sù biÕn ®æi cña ph©n bè ®êng kÝnh theo tuæi. §Ó lµm viÖc nµy mét sè t¸c gi¶ ®· x¸c ®Þnh c¸c tham sè cña ph©n bè ngÉu nhiªn, trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp qua c¸c hµm t¬ng quan víi tuæi l©m phÇn
8 Nh×n chung, ®Ó m« pháng ®éng th¸i ph©n bè sè c©y theo cì ®êng kÝnh, c¸c t¸c gi¶ thêng sö dông hai ph¬ng ph¸p phæ biÕn: 1.1.2.1. Dùa vµo t¨ng trëng ®êng kÝnh cña tõng cì kÝnh ë mçi ®Þnh kú vµ hÖ sè chuyÓn cÊp ®Ó x¸c ®Þnh sè c©y chuyÓn cì kÝnh nµy sang cì kÝnh kh¸c. HÖ sè chuyÓn cÊp (f) ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc ZDj f= (1.8) K Víi K lµ cì kÝnh (2 hoÆc 4 cm), ZDJ lµ t¨ng trëng ®êng kÝnh, ZD ®îc x¸c ®Þnh th«ng qua ®êng kÝnh d¹ng ®êng th¼ng ZD = a + b.D. Theo Vò TiÕn Hinh (1991), trong 2 tham sè a vµ b, tham sè b cã quan hÖ chÆt víi tuæi l©m phÇn, tuæi cµng t¨ng, b cµng gi¶m. Quy luËt nµy ®îc minh häa b»ng kÕt qu¶ tÝnh to¸n tõ 30 c©y gi¶i tÝch thuéc l©m phÇn Th«ng ®u«i ngùa ë Yªn Dòng ( Hµ B¾c). ZD = 0,0985 + 0,2038.D ( tuæi 4-7) ZD = - 0,0727 + 0,1314.D ( tuæi 8-10) ZD = - 0,0898 + 0,0896.D ( tuæi 11-13) ZD = - 0,1154 + 0,0799.D ( tuæi 14-16) Tõ kÕt qu¶ nghiªn cøu loµi Fichte ë §øc vµ loµi Th«ng ®u«i ngùa ë ViÖt Nam, t¸c gi¶ nhËn xÐt: tham sè b cña ph¬ng tr×nh ZD = a + b.D. cã quan hÖ chÆt chÏ víi tuæi l©m phÇn (A) vµ ®îc m« t¶ thÝch hîp theo d¹ng b = a 0 + a1/A. Víi loµi Th«ng ®u«i ngùa vïng §«ng b¾c, ph¬ng tr×nh cô thÓ x¸c ®Þnh lµ: b = - 0,0565 + 1,7056/A (1.9)
9 TrÇn V¨n Con (1991)[3] vµ B¶o Huy (1993)[14] sö dông t¨ng trëng ®êng kÝnh vµ hÖ sè chuyÓn cÊp f ®Ó dù ®o¸n ph©n bè N-D cho rõng khép vµ rõng B»ng l¨ng u thÕ ë T©y Nguyªn. 1.1.2.2. Dùa vµo ph©n bè lý thuyÕt Khi ¸p dông ph¬ng ph¸p nµy ®Ó m« pháng ®éng th¸i ph©n bè cho l©m phÇn thuÇn loµi ®Òu tuæi, tríc tiªn cÇn chän ph©n bè lý thuyÕt thÝch hîp m« t¶ ph©n bè N-D, sau ®ã x¸c lËp quan hÖ gi÷a tham sè cña ph©n bè trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp víi tuæi l©m phÇn. ë ViÖt Nam ®· cã nhiÒu t¸c gi¶ sö dông ph©n bè Weibull ®Ó m« t¶ ph©n bè N-D cho c¸c l©m phÇn thuÇn loµi, ®Òu tuæi, nh Vò Nh©m (1988)[22]; Vò TiÕn Hinh (1990)[10]; Ph¹m Ngäc Giao (1996)[6]; TrÇn V¨n Con (1991)[3]. Vò TiÕn Hinh (1990)[10] x¸c ®Þnh c¸c tham sè α vµ γ cña ph©n bè Weibull cho mét sè loµi c©y trång ë vïng Trung t©m vµ vïng §«ng b¾c níc ta theo c¸c ph¬ng tr×nh díi ®©y: α = 0,484 + 5,0282.Z (1.10) 1 γ=( )2 (1.11) 7,119  8,325 X  2,135 X 2 Trong ®ã: Z = r/R; r = D - Dmin; R = Dmax- Dmin X = α4.R2/104 Ph¹m Ngäc Giao (1996)[6] sö dông ph©n bè Weibull m« t¶ ®éng th¸i ph©n bè N-D cho c¸c l©m phÇn Th«ng ®u«i ngùa vµ Th«ng nhùa, trong ®ã tham sè α vµ γ x¸c ®Þnh theo ph¬ng tr×nh: α = 0,492 + 5,152.Z (1.12) 1 = 0,71194 + 0,83251.X + 0,21346.X2 (1.13) 10.  §êng kÝnh D , Dmin, Dmax ®îc x¸c ®Þnh th«ng qua quan hÖ víi H0 vµ N
10 1.2.Nghiªn cøu sinh trëng l©m phÇn. 1.2.1 Trªn thÕ giíi 1.2.1.1.LËp biÓu cÊp ®Êt CÊp ®Êt lµ mét chØ tiªu biÓu thÞ søc s¶n xuÊt hay møc ®é tèt xÊu cña ®iÒu kiÖn hoµn c¶nh ®èi víi mét kiÓu rõng nhÊt ®Þnh. Nghiªn cøu lËp biÓu cÊp ®Êt ®Ó lµm c¬ së cho viÖc x¸c ®Þnh vµ sö dông c¸c biÓu ®iÒu tra, s¶n lîng nãi riªng vµ thiÕt kÕ c¸c biÖn ph¸p kinh doanh rõng nãi chung. Trªn thÕ giíi, qu¸ tr×nh t×m tßi nh÷ng chØ tiªu biÓu thÞ møc tèt, xÊu cña ®iÒu kiÖn hoµn c¶nh rõng ®· tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n. Tríc tiªn ngêi ta ®i theo híng t×m nh÷ng nh©n tè cã tÝnh chÊt nguyªn nh©n, t¸c ®éng râ rÖt ®Õn qu¸ tr×nh sinh trëng cña rõng nh khÝ hËu, kh«ng khÝ, ®Êt... Nhng thùc ra cã rÊt nhiÒu nh©n tè lu©n chuyÓn, ¶nh hëng ®Õn qu¸ tr×nh sinh trëng cña c©y rõng, cho dï cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc mét nh©n tè chñ ®¹o ®i ch¨ng n÷a, th× nh©n tè nµy l¹i quay l¹i t¸c ®éng mét c¸ch tæng hîp víi c¸c nh©n tè kh¸c. Do ®ã, ®i theo híng nµy ngêi ta kh«ng ®¹t ®îc kÕt qu¶ mong muèn. Sau ®ã, viÖc nghiªn cøu ®i theo híng dïng nh©n tè cã tÝnh chÊt hÖ qu¶ nh: trong n«ng nghiÖp dïng kÕt cña thu h¸i ®Ó ph©n chia cÊp s¶n lîng cña ®ång ruéng cßn ®èi víi l©m nghiÖp dùa vµo trÞ sè s¶n lîng cña rõng ®Ó ph©n chia søc s¶n xuÊt. Tõ khi Eichhorn (1904) ph¸t hiÖn ra qui luËt “Tr÷ lîng rõng lµ mét hµm sè cña chiÒu cao l©m phÇn” th× ph¬ng ph¸p ph©n chia cÊp ®Êt ®îc cñng cè víi c¬ së lý luËn v÷ng ch¾c h¬n. Theo «ng, tÊt c¶ c¸c l©m phÇn trªn c¸c ®iÒu kiÖn lËp ®Þa kh¸c nhau, cã cïng tr÷ lîng khi chóng cã cïng chiÒu cao b×nh qu©n. Néi dung chÝnh cña ph©n chia cÊp ®Êt lµ: ph¶i t×m ®îc mèi quan hÖ theo tuæi cña mét nh©n tè ®iÒu tra ®îc lùa chän nµo ®ã, th«ng thêng lµ chiÒu cao b×nh qu©n l©m phÇn, chiÒu cao b×nh qu©n tÇng tréi...Nh©n tè ®îc lùa chän
11 nµy ph¶i lµ mét chØ tiªu cã quan hÖ chÆt chÏ víi tr÷ lîng rõng, Ýt chÞu ¶nh hëng cña c¸c biÖn ph¸p kinh doanh. KÕt qu¶ nghiªn cøu cña nhiÒu t¸c gi¶ ®Òu kh¼ng ®Þnh, qui luËt sinh trëng chiÒu cao cña mçi loµi c©y phô thuéc c¸c vïng kh¸c nhau, cã thÓ cã sù kh¸c biÖt. Tõ ®ã øng víi mçi kiÓu sinh trëng chiÒu cao, cÇn x¸c ®Þnh mét biÓu cÊp ®Êt hay gäi lµ mét hÖ thèng cÊp ®Êt. Víi mét hÖ thèng cÊp ®Êt, lËp mét ph¬ng tr×nh sinh trëng chiÒu cao b×nh qu©n chung, tõ ph¬ng tr×nh nµy, ph©n thµnh c¸c ®êng cong sinh trëng chiÒu cao kh¸c nhau, gäi lµ ®êng cong chØ thÞ cÊp ®Êt. Nh vËy, viÖc ph©n chia cÊp ®Êt cho dï sö dông chØ tiªu nµo th× thùc chÊt lµ ®¸nh gi¸ vµ ph©n chia trùc tiÕp møc ®é sinh trëng cña rõng. 1.2.1.2.VÒ nghiªn cøu sinh trëng: §· cã rÊt nhiÒu nghiªn cøu vÒ qui luËt sinh trëng cña l©m phÇn còng nh c©y c¸ thÓ, phÇn lín ®îc x©y dùng thµnh c¸c m« h×nh to¸n häc chÆt chÏ vµ ®· ®îc c«ng bè trong c¸c c«ng tr×nh cña Mayer, Stevenson (1943). Schumaccher vµ Coile (1960)[5]; Alder (1980); Clutter, Jerome L...(1983). Cã thÓ coi sinh trëng rõng vµ c©y rõng lµ mét hµm phô thuéc nhiÒu biÕn sè, tuæi (A), c¸c ®iÒu kiÖn sinh th¸i (STi) vµ c¸c biÖn ph¸p kinh doanh t¸c ®éng cña con ngêi (T§s)... Y = f (A, STi, T§s...) (1.14) NÕu coi ®iÒu kiÖn sinh th¸i, biÖn ph¸p kinh doanh t¸c ®éng t¬ng ®èi ®ång nhÊt th× ®iÒu kiÖn sinh trëng sinh trëng cña rõng vµ c©y rõng lµ mét hµm sè theo tuæi: Y = f (A) (1.15) Trong lÞch sö ph¸t triÓn m«n s¶n lîng rõng, nh÷ng hµm sinh trëng d¹ng (1.15) ®îc nghiªn cøu nhiÒu, b¾t ®Çu tõ hµm Gompertz (1825)  bx Y = meac (1.16)
12 Sau ®ã mét lo¹t c¸c hµm sinh trëng kh¸c ra ®êi nh: Korsun-Assmann Frane, Schumacher, Korf .v.v. G.went (1973) ®· tæng hîp nh÷ng ®Æc ®iÓm cña c¸c hµm sinh trëng (Y), t¨ng trëng b×nh qu©n (Y/A), hµm t¨ng trëng thêng xuyªn (hay gäi lµ hµm tèc ®é sinh trëng) vµ hµm suÊt t¨ng trëng (hay gäi lµ hµm tèc ®é sinh trëng t¬ng ®èi) (P = W=Y’/Y) còng nh mèi liªn hÖ gi÷a chóng. Wenk ®· x¸c ®Þnh c«ng thøc tæng qu¸t tÝnh tuæi thµnh thôc sè lîng (khi Y’ = Y/A) lµ thêi ®iÓm A.W = 1 vµ tuæi mµ t¨ng trëng thêng xuyªn (Y’) lµ mét gi¸ trÞ cùc ®¹i, lµ thêi ®iÓm mµ hµm t¨ng trëng t¬ng ®èi b»ng gi¸ trÞ ©m cña ®¹o hµm logarit nepe cña chÝnh nã theo tuæi. W = (lnW)/ t (1.17) Nãi chung c¸c hµm sinh trëng ®Òu cã d¹ng phøc t¹p, v× nã diÔn biÕn mét qu¸ tr×nh vËn ®éng sinh trëng phøc t¹p cña c©y rõng hay lÇm phÇn, díi ¶nh hëng cña nhiÒu nh©n tè néi t¹i vµ ngo¹i c¶nh. Song mét hµm sinh trëng ph¶i ph¶n ¸nh trung thùc qu¸ tr×nh sinh trëng cña c©y rõng hay l©m phÇn, dÔ dµng x¸c ®Þnh c¸c tham sè, c¸c tham sè ph¸i cã ý nghÜa vµ ®îc gi¶i tÝch râ rµng. 1.2.2. ë ViÖt Nam Nghiªn cøu sinh trëng rõng tù nhiªn vµ rõng trång míi ®îc tiÕn hµnh ë ViÖt Nam tõ nh÷ng n¨m 1960 trë l¹i ®©y. C¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu sinh trëng rõng, trong giai ®o¹n ®Çu míi chØ ®a ra nh÷ng chØ sè trung b×nh theo c¸c giai ®o¹n tuæi hay giai ®o¹n ph¸t triÓn rõng vÒ chiÒu cao, ®êng kÝnh, thÓ tÝch…chØ tõ khi cã sù tham gia cña Vò §×nh Ph¬ng (1985)[23] víi c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu sinh trëng Bå ®Ò tù nhiªn, Bå ®Ò trång, Mì trång, vµ rõng tù nhiªn th× viÖc nghiªn cøu sinh trëng rõng míi thùc sù ®îc tæ chøc khoa häc, cã quan ®iÓm ph¬ng ph¸p luËn hîp lý. Phïng Ngäc Lan (1981-1985)[19] ®· kh¶o nghiÖm mét sè ph¬ng ph¸p sinh trëng Ch©u ©u cho nhiÒu loµi c©y rõng trång vµ rõng tù nhiªn ViÖt Nam vµ thÊy r»ng c¸c ®êng thùc nghiÖm vµ ®êng lý thuyÕt ®a sè c¾t nhau t¹i mét
13 ®iÓm; chøng tá sai sè ph¬ng tr×nh tuy lµ nhá nhÊt song cã hai giai ®o¹n cã sai sè ngîc dÊu nhau theo mét c¸ch hÖ thèng. NguyÔn Ngäc Lung (1987)[20] còng ®· cã nhËn xÐt t¬ng tù khi ¸p dông hµm sinh trëng Gompertz vµ mét sè hµm ngo¹i quèc kh¸c cho mét sè loµi c©y rõng ë ViÖt Nam. Trªn c¬ së kÕt qu¶ nghiªn cøu, t¸c gi¶ ®· kiÕn nghÞ dïng d¹ng ph¬ng tr×nh Schumacher ®Ó m« t¶ quy luËt sinh trëng ®êng kÝnh, chiÒu cao vµ thÓ tÝch c©y b×nh qu©n theo ®¬n vÞ cÊp ®Êt cho c¸c l©m phÇn Th«ng ba l¸, kÕt qu¶ ë ®Çu ra lµ tÊt c¶ nh÷ng gi¸ trÞ dù b¸o cña c¸c chØ tiªu sinh trëng nh: tr÷ lîng rõng, lîng t¨ng trëng thêng xuyªn hµng n¨m, lîng sinh trëng b×nh qu©n, suÊt t¨ng truëng… 1.2.2.1 Nh÷ng nghiªn cøu sinh trëng vµ dù ®o¸n s¶n lîng rõng a. CÊp ®Êt Ph©n chia cÊp ®Êt hay cÊp n¨ng suÊt lµ nhiÖm vô hµng ®Çu khi nghiªn cøu sinh trëng, t¨ng trëng lµ c¬ së ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c n¨ng suÊt cña rõng. NguyÔn Ngäc Lung (1987)[19] dïng hµm Schumacher biÓu diÔn sinh trëng chiÒu cao b×nh qu©n tÇng tréi l©m phÇn Th«ng ba l¸ ë L©m §ång, tõ ®ã ph©n chia c¸c ®êng cong cho c¸c cÊp ®Êt. TrÞnh §øc Huy (1988)[16] ®· x©y dùng hÖ thèng cÊp ®Êt cho rõng Bå ®Ò t¹i Trung t©m Èm B¾c ViÖt Nam, chØ tiªu ®îc chän ®Ó ph©n chia cÊp ®Êt lµ chiÒu cao b×nh qu©n céng vµ tõ sè liÖu ®o ®Õm t¹m thêi trªn c¸c « tiªu chuÈn vµ gi¶i tÝch c©y tiªu chuÈn b×nh qu©n l©m phÇn. Hµm Gompertz ®îc chän ®Ó m« t¶ sinh trëng chiÒu cao vµ b»ng ph¬ng ph¸p Affill ph©n thµnh 5 ®êng cong chØ thÞ cÊp ®Êt. NguyÔn Träng B×nh (1996)[2] x¸c lËp ®êng cong cÊp ®Êt dùa vµo quan hÖ chiÒu cao cña c©y ë 2 thêi ®iÓm kh¸c nhau theo d¹ng H (A+n) = a + b.HA, sau ®ã x¸c lËp quan hÖ gi÷a tõng tham sè a, b víi tuæi. Th«ng qua tuæi x¸c ®Þnh l¹i c¸c gi¸ trÞ a, b, tõ c¸c ph¬ng tr×nh lý thuyÕt, c¨n cø vµo chiÒu cao cho tríc t¹i tuæi A0, suy diÔn ®êng sinh trëng chiÒu cao cho tõng cÊp ®Êt. B»ng
14 ph¬ng ph¸p nµy, t¸c gi¶ ®· thö nghiÖm cho 3 loµi c©y Th«ng nhùa, Th«ng ®u«i ngùa vµ Mì víi ®Þnh kú n= 2 n¨m. Vò TiÕn Hinh (2000)[14] ®· dïng hµm Gompertz m« t¶ sinh trëng chiÒu cao (Hg) cña c©y b×nh qu©n c¸c l©m phÇn Sa méc, Th«ng ®u«i ngùa vµ Keo l¸ trµm vµ lµm chØ tiªu ph©n chia cÊp ®Êt. Tõ kÕt qu¶ thö nghiÖm m« pháng sinh trëng cho mét sè loµi c©y ë níc ta nh Sa méc, Th«ng ®u«i ngùa, Mì vµ Keo l¸ trµm cña Lª ThÞ Hµ (2003)[8] ®· cho nhËn xÐt: c¶ hµm Schumacher vµ hµm Gompertz ®Òu m« t¶ tèt sinh truëng ®êng kÝnh, chiÒu cao, thÓ tÝch c©y b×nh qu©n theo ®¬n vÞ cÊp ®Êt, nhng møc ®é phï hîp cña hµm Gompertz cao h¬n so víi hµm Schumacher. Tuy nhiªn khi sö dông c¸c ph¬ng tr×nh ®· lËp ®Ó dù ®o¸n sinh trëng cho nh÷ng tuæi cao h¬n th× cã nh÷ng h¹n chÕ nh gi¸ trÞ dù ®o¸n tõ hµm Schumacher lín h¬n so víi thùc tÕ (do tham sè m qu¸ lín), cßn c¸c gi¸ trÞ dù ®o¸n tõ hµm Gompertz l¹i nhá h¬n so víi thùc tÕ. §µo C«ng Khanh (2001)[17] ®· dïng chiÒu cao b×nh qu©n (Hg) lµm chØ tiªu ph©n chia cÊp ®Êt cho B¹ch ®µn Urophylla, Keo tai tîng vµ dïng hµm Schumacher ®Ó m« pháng sinh trëng chiÒu cao. §Ó lËp biÓu cÊp ®Êt cho B¹ch ®µn Urophylla, t¸c gi¶ ®· dïng ph¬ng ph¸p cè ®Þnh tham sè a vµ thay ®æi tham sè b lËp ph¬ng tr×nh sinh trëng cho 4 cÊp ®Êt. Do loµi c©y nµy ®îc th©m canh víi cêng ®é cao ë c¸c tØnh vïng nguyªn liÖu giÊy (cµy ®Êt, bãn ph©n, tíi níc) nªn tèc ®é sinh trëng kh¸ cao, ®Ó kÞp thêi phôc vô s¶n xuÊt trong qu¸ tr×nh lËp c¸c b¶ng biÓu s¶n lîng cña loµi c©y nµy, t¸c gi¶ ®· ngo¹i suy mét cÊp ®Êt phÝa trªn. CÊp ®Êt ngo¹i suy nµy chØ lµ t¹m thêi, viÖc bæ sung mét cÊp ®Êt tèt h¬n chØ ®îc lµm sau nµy khi cã c¸c l©m phÇn B¹ch ®µn Urophylla n¨ng suÊt cao vµ cã tuæi ®ñ lín ®Ó ®iÒu tra ®o ®Õm. b. Nghiªn cøu sinh trëng l©m phÇn Cïng víi tuæi t¨ng lªn, kÝch thíc cña mçi c©y rõng lu«n biÕn ®æi theo (trong dã cã diÖn tÝch t¸n) dÉn ®Õn yªu cÇu vÒ diÖn tÝch dinh dìng cña chóng
15 cïng kh«ng ngõng t¨ng lªn theo thêi gian. ChÝnh v× thÕ, cø sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh, l©m phÇn l¹i ®îc tØa tha ®Ó ®iÒu tiÕt kh«ng gian dinh dìng cho mçi c©y rõng vµ lîi dông s¶n phÈm trung gian. Víi nh÷ng l©m phÇn nh vËy, qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña chóng bao gåm qu¸ tr×nh sinh trëng vµ qu¸ tr×nh lîi dông ( hay cßn gäi l¸ qu¸ tr×nh tØa tha). Khi nghiªn cøu sinh trëng, t¨ng trëng cña l©m phÇn, do kh«ng cã nh÷ng « ®Þnh vÞ theo dâi, ®o ®Õm hµng n¨m (hoÆc tõng giai ®o¹n), viÖc sö dông sè liÖu ®o ®Õm trªn nh÷ng « tiªu chuÈn t¹m thêi vµ gi¶i tÝch c©y tiªu chuÈn b×nh qu©n l©m phÇn thêng ®îc c¸c t¸c gi¶ lùa chän. NguyÔn thÞ B¶o L©m (1996)[18] khi nghiªn cøu loµi Th«ng ®u«i ngùa ®· lùa chän c©y b×nh qu©n theo tiÕt diÖn ngang thay cho c©y b×nh qu©n vÒ thÓ tÝch ®Ó m« pháng quy luËt sinh trëng vµ lËp c¸c b¶ng biÓu s¶n lîng cña l©m phÇn. Vò TiÕn Hinh (2000)[14] nghiªn cøu lËp biÓu s¶n lîng cho c¸c loµi c©y Sa méc, Th«ng ®u«i ngùa vµ Mì ®· nghiªn cøu sinh trëng c©y b×nh qu©n theo tõng ®¬n vÞ cÊp ®Êt vµ m« pháng sinh trëng b»ng hµm Gompertz. Tõ ph¬ng tr×nh sinh trëng cho c¸c ®¹i lîng Y( D, H, V) suy ra c¸c gi¸ trÞ cùc ®¹i còng nh thêi ®iÓm ®¹t cùc ®¹i cña ZY vµ y . §©y lµ c¬ së x¸c ®Þnh tuæi thµnh thôc sè lîng cho c©y b×nh qu©n l©m phÇn, víi l©m phÇn kh«ng qua tØa tha, th× tuæi thµnh thôc sè lîng cña c©y b×nh qu©n còng lµ tuæi thµnh thôc sè lîng cña l©m phÇn. §µo C«ng Khanh (2001)[17] ®· m« pháng sinh trëng c©y b×nh qu©n l©m phÇn theo cÊp ®Êt loµi B¹ch ®µn Urophylla ®· l©p m« h×nh sinh trëng ®êng kÝnh b×nh qu©n, chiÒu cao, tæng diÖn ngang vµ tr÷ lîng l©m phÇn lµm c¬ së lËp biÓu s¶n lîng.
16 Ch¬ng 2 môc tiªu, néi dung, ph¬ng ph¸p vµ ®Æc ®iÓm ®èi tîng nghiªn cøu 2.1. Môc tiªu nghiªn cøu * VÒ lý luËn: X©y dùng c¬ së khoa häc cho viÖc nghiªn cøu cÊu tróc vµ m« pháng sinh trëng cho hai dßng B¹ch ®µn U6 vµ PN2 trång t¹i tØnh Phó Thä * VÒ thùc tiÔn: øng dông kÕt qu¶ nghiªn cøu vÒ cÊu tróc vµ sinh trëng x¸c lËp m« h×nh sinh trëng lµm c¬ së lËp biÓu s¶n lîng phôc vô ®iÒu tra, kinh doanh cho 2 dßng B¹ch ®µn U6 vµ PN2 t¹i tØnh Phó Thä còng nh vïng Trung t©m nguyªn liÖu giÊy. 2.2 Néi dung nghiªn cøu §Ó ®¹t c¸c môc tiªu ®Æt ra, luËn v¨n tËp trung gi¶i quyÕt mét sè néi dung chÝnh sau: 2.2.1 Nghiªn cøu cÊu tróc l©m phÇn b¹ch ®µn dßng U6 vµ PN2 2.2.2. Nghiªn cøu vµ x¸c lËp m« h×nh sinh trëng vÒ ®êng kÝnh b×nh qu©n l©m phÇn (Dg), chiÒu cao b×nh qu©n lÇm phÇn (Hg), tæng diÖn ngang (G), vµ tr÷ lîng l©m phÇn (M) cho 2 dßng b¹ch ®µn. 2.2.3. §Ò xuÊt mét sè ph¬ng híng øng dông kÕt qu¶ nghiªn cøu 2.3 Giíi h¹n cña ®Ò tµi 2.3.1. VÒ vïng nghiªn cøu Nh÷ng vïng ph©n bè tËp trung vµ ®Æc trng cho ®èi tîng nghiªn cøu ë khu vùc tØnh Phó Thä vµ l©n cËn. 2.3.2 VÒ kiÓu rõng nghiªn cøu
17 ChØ nghiªn cøu cho nh÷ng l©m phÇn B¹ch ®µn dßng PN2 vµ U6 cã nguån gèc m« vµ môc ®Ých kinh doanh gç nguyªn liÖu giÊy, v¸n nh©n t¹o. 2.3.3. Néi dung nghiªn cøu LuËn v¨n tËp trung gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò vÒ cÊu tróc l©m phÇn, quy luËt sinh trëng l©m phÇn vµ dù ®o¸n mét sè chØ tiªu s¶n lîng. 2.4. Ph¬ng ph¸p thùc hiÖn PhÇn nµy ®Ò cËp ®Õn ph¬ng ph¸p chung nhÊt thùc hiÖn luËn v¨n, tõ bíc thu thËp sè liÖu ®Õn xö lý sè liÖu còng nh gi¶i quyÕt tõng néi dung cô thÓ. Nguyªn t¾c chung lµ c¸c ph¬ng ph¸p ®îc sö dông ph¶i nhÊt qu¸n tõ bíc thu thËp sè liÖu, xö lý sè liÖu ®Õn x©y dùng vµ ®¸nh gi¸ m« h×nh lý thuyÕt. Sù nhÊt qu¸n vÒ mÆt ph¬ng ph¸p cßn ®îc thÓ hiÖn ë mÆt kÕ thõa, kÕt qu¶ ghiªn cøu ë néi dung nµy lµ c¬ së ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng néi dung tiÕp theo, mµ kh«ng gi¶i quyÕt ®éc lËp tõng vÊn ®Ò mét. 2.4.1. Thu thËp sè liÖu C¸c dßng B¹ch ®µn U6 vµ PN2 míi ®ùoc g©y trång thö nghiÖm ë níc ta tõ nh÷ng n¨m 1996, ban ®Çu trång ë tØnh Phó Thä (vïng Trung t©m nguyªn liÖu giÊy), sè liÖu ®îc thu thËp trªn c¸c « ®Þnh vÞ, do ViÖn nghiªn cøu c©y nguyªn liÖu giÊy bè trÝ tõ khi trång, kÕt hîp nghiªn cøu nhiÒu chØ tiªu, ®Æc tÝnh kh¸c nhau. MËt ®é cña 2 dßng B¹ch ®µn thèng nhÊt theo quy tr×nh lµ 1666 c©y/ha; « ®Þnh vÞ ®îc bè trÝ ë nhiÒu d¹ng lËp ®Þa kh¸c nhau, diÖn tÝch mçi « kho¶ng 225 m2, sè c©y trong mçi « cè ®Þnh lµ 36 c©y (6 hµng x 6 c©y). NÕu rõng trång b×nh thêng cña c¸c loµi c©y kh¸c kh«ng ph¶i cã nguån gèc tõ m« th× diÖn tÝch « ®Þnh vÞ còng nh sè lîng c©y trong « lµ h¬i Ýt; tuy nhiªn, do c¸c dßng b¹ch ®µn trªn cã nguån gè trång tõ c©y m«, biÕn ®éng sinh trëng cña c¸c c©y lµ rÊt thÊp, sinh trëng rÊt ®ång ®Òu, do vËy diÖn tÝch « ®o ®Õm kh«ng cÇn lín, ®Ó gi¶m chi phÝ theo dâi, ®o ®Õm còng nh b¶o vÖ.