Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Chiến lược kinh doanh của Công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:92

Thêm vào BST

Báo xấu

39
lượt xem 13
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Chiến lược kinh doanh của Công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh được hoàn thành với mục tiêu nhằm phân tích thực trạng chiến lược kinh doanh của Công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh trong những năm gần đây. Đánh giá những ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân. Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh giai đoạn 2020-2030

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Chiến lược kinh doanh của Công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC THƢƠNG MẠI ---------------------------- HOÀNG SÂM CHIẾN LƢỢC KINH DOANH CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN CÔNG NGHỆ TƢỚI BÌNH MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ HÀ NỘI, NĂM 2021
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC THƢƠNG MẠI ---------------------------- HOÀNG SÂM CHIẾN LƢỢC KINH DOANH CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN CÔNG NGHỆ TƢỚI BÌNH MINH CHUYÊN NGÀNH : QUẢN TRỊ KINH DOANH MÃ SỐ : 8340101 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS,TS. NGUYỄN ĐỨC NHUẬN HÀ NỘI, NĂM 2021
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan, luận văn là công trình nghiên cứu độc lập của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn được tập hợp từ nhiều nguồn tài liệu và liên hệ thực tế, các thông tin trong luận văn là trung thực và đều có nguồn gốc rõ ràng. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về nội dung luận văn này ! Tác giả luận văn Hoàng Sâm
ii LỜI CẢM ƠN Sau một thời gian nghiên cứu và thực hiện, tôi đã hoàn thành xong đề tài luận văn: “Chiến lược kinh doanh của Công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh”. Luận văn được hoàn thành là nhờ sự giảng dạy nhiệt tình và tâm huyết của các thầy cô Trường Đại học Thương Mại Hà Nội, đặc biệt là sự chỉ bảo tận tình của PGS,TS. Nguyễn Đức Nhuận và sự giúp đỡ của Ban lãnh đạo Công ty Cổ phần công nghệ tưới Bình Minh, gia đình, bạn bè và các cơ quan hữu quan khác. Với tình cảm chân thành, tôi xin gửi lời cảm ơn đến: - Ban Giám hiệu, Khoa sau Đại học, các giảng viên Trường Đại học Thương Mại Hà Nội đã giảng dạy, giúp đỡ tôi trong khóa học và trong quá trình thực hiện luận văn này. - Một lần nữa, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS, TS Nguyễn Đức Nhuận đã tận tình chỉ bảo và giúp tôi hoàn thành luận văn này. - Ban lãnh đạo, phòng kinh doanh Công ty Cổ phần công nghệ tưới Bình Minh đã cung cấp số liệu, tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong quá trình thực hiện luận văn. - Tôi xin cảm ơn gia đình, người thân và bạn bè đã quan tâm, chia sẻ và động viên giúp tôi hoàn thành luận văn. Tôi xin chân thành cảm ơn ! Hà Nội,10 tháng 2 năm 2021 Học viên Hoàng Sâm
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................... ii MỤC LỤC ................................................................................................................ iii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ........................................................................ vi DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ .................................................. vii PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................1 1.Tính cấp thiết của đề tài ........................................................................................1 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu .........................................................................1 3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................................3 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ........................................................................4 5. Các phƣơng pháp nghiên cứu ..............................................................................4 6. Kết cấu của luận văn .............................................................................................5 CHƢƠNG I: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ CHIẾN LƢỢC VÀ CHIẾN LƢỢC KINH DOANH CỦA DOANH NGHIỆP .....................................6 1.1. Một số khái niệm và lý thuyết cơ bản...............................................................6 1.1.1 Khái niệm chiến lược và các cấp chiến lược của doanh nghiệp ....................6 1.1.2.Chiến lược kinh doanh và các loại hình chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp..........................................................................................................................8 1.1.3. Quản trị chiến lược trong doanh nghiệp ......................................................11 1.1.4. Lý thuyết về chuỗi giá trị của doanh nghiệp .................................................12 1.1.5 Lý thuyết về cung ứng giá trị cho khách hàng ..............................................14 1.2 Những nội dung cơ bản của chiến lƣợc kinh doanh của doanh nghiệp .......16 1.2.1 Phân tích tình thế môi trường, xác định tầm nhìn và mục tiêu chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp .................................................................................16 1.2.2 Chiến lược định vị sản phẩm và hình ảnh của doanh nghiệp ......................23 1.2.3 Chiến lược cung ứng giá trị cho thị trường mục tiêu ...................................24 1.2.4 Phân bổ các nguồn lực cho chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp .......26
iv 1.2.5 Xây dựng và phát triển các năng lực cốt lõi của doanh nghiệp ...................29 1.3 Các nhân tố ảnh hƣởng đến chiến lƣợc kinh doanh của doanh nghiệp .......29 1.3.1 Môi trường vĩ mô .............................................................................................29 1.3.2 Môi trường ngành ...........................................................................................31 1.3.3 Môi trường nội tại của doanh nghiệp ............................................................33 CHƢƠNG II-THỰC TRẠNG CHIẾN LƢỢC KINH DOANH CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN CÔNG NGHỆ TƢỚI BÌNH MINH ...................................................35 2.1 Giới thiệu về công ty Cổ phần Công nghệ tƣới Bình Minh ...........................35 2.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển ....................................................................35 2.1.2 Ngành nghề kinh doanh .................................................................................36 2.1.3 Cơ cấu tổ chức và quản lý của công ty...........................................................37 2.1.4 Đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty .................................42 2.1.5 Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty trong các năm gần đây .............................................................................................................................44 2.2 Thực trạng chiến lƣợc kinh doanh của công ty cổ phần công nghệ tƣới Bình Minh..........................................................................................................................45 2.2.1 Phân tích tình thế môi trường, xác định tầm nhìn và mục tiêu chiến lược kinh doanh của công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh giai đoạn 2020-2030 ...................................................................................................................................45 2.2.2 Xây dựng và phát triển các năng lực cốt lõi của công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh .........................................................................................................53 2.2.3 Chiến lược định vị sản phẩm và hình ảnh của công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh .........................................................................................................55 2.2.4 Chiến lược cung ứng giá trị cho thị trường mục tiêu ...................................59 2.2.5 Phân bổ các nguồn lực cho chiến lược kinh doanh của công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh ......................................................................................61 2.3 Đánh giá chung ..................................................................................................63 2.3.1 Những ưu điểm ...............................................................................................63 2.3.2 Những hạn chế và nguyên nhân ....................................................................64
v CHƢƠNG III: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CHIẾN LƢỢC KINH DOANH CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN CÔNG NGHỆ TƢỚI BÌNH MINH ......................66 GIAI ĐOẠN 2020-2030...........................................................................................66 3.1 Một số dự báo về thị trƣờng và định hƣớng phát triển của công ty cổ phần công nghệ tƣới Bình Minh giai đoạn đến 2025, tầm nhìn 2030 ..........................66 3.1.1 Một số dự báo về tình hình thị trường màng nhà kính trong thời gian tới ......66 3.1.2 Một số định hướng phát triển của công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh giai đoạn đến 2025, tầm nhìn 2030 ...............................................................69 3.1.3 Quan điểm hoàn thiện chiến lược kinh doanh của công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh giai đoạn đến 2025, tầm nhìn 2030 .....................................71 3.2 Một số giải pháp hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh của công ty cổ phần công nghệ tƣới Bình Minh ......................................................................................72 3.2.1 Hoàn thiện phân tích tình thế môi trường và xác định mục tiêu chiến lược kinh doanh ................................................................................................................72 3.2.2 Hoàn thiện chiến lược định vị sản phẩm và hình ảnh của công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh ......................................................................................73 3.2.3 Hoàn thiện chiến lược cung ứng giá trị cho thị trường mục tiêu ................74 3.2.4 Hoàn thiện việc phân bổ các nguồn lực cho chiến lược kinh doanh của công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh ...........................................................74 KẾT LUẬN ..............................................................................................................77 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
vi DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT STT Chữ viết tắt Chữ đầy đủ 1 DN Doanh nghiệp 2 VN Việt Nam 3 SWOT Ma trận điểm mạnh-điểm yếu; cơ hội-thách thức 4 SBU Đơn vị kinh doanh chiến lược 5 CNC Công nghệ cao 6 NNCNC Nông nghiệp công nghệ cao 7 NNUDCNC Nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao 8 CO Giấy chứng nhận xuất xứ 9 CQ Giấy chứng nhận chất lượng 10 TNHH Trách nhiệm hữu hạn 11 PE Polyetylen 12 GDP Tổng sản phẩm quốc nội 13 CBCNV Cán bộ công nhân viên 14 VHDN Văn hóa doanh nghiệp
vii DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ Bảng Bảng 2.1 Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty .................................44 giai đoạn 2017 – 2019 ...............................................................................................44 2.2 Thực trạng chiến lược kinh doanh của công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh ..........................................................................................................................45 Bảng 2.2 ma trận SWOT của Công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh .............50 Sơ đồ Sơ đồ 2.1: Cơ cấu tổ chức bộ máy của công ty Bình Minh ......................................37 Hình Hình 1.1 Mô hình chuỗi giá trị ( M. Porter, 1985) ....................................................12 Hình 1.2 Mô hình về cung ứng giá trị cho khách hàng .............................................15 Hình 1.3 Quy hoạch và phân bổ nguồn lực cấp công ty ..........................................27
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1.Tính cấp thiết của đề tài Chiến lược kinh doanh đóng vai trò hết sức quan trọng đối với sự tồn tại và phát triển của mỗi doanh nghiệp. Chiến lược kinh doanh đúng đắn sẽ tạo một hướng đi tốt cho doanh nghiệp, chiến lược kinh doanh có thể coi như kim chỉ nam dẫn đường cho doanh nghiệp đi đúng hướng. Trong thực tế, có rất nhiều nhà kinh doanh nhờ có chiến lược kinh doanh đúng đắn mà đã đạt được nhiều thành công, vượt qua đối thủ cạnh tranh và tạo vị thế cho mình trên thương trường. Thiếu vắng chiến lược hoặc chiến lược không được thiết lập rõ ràng, có luận cứ sẽ làm cho hoạt động mất hướng, chỉ thấy trước mắt không thấy được trong dài hạn, chỉ thấy cái cục bộ mà không thấy cái toàn thể. Hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp luôn chịu sự ảnh hưởng của các yếu tố bên ngoài và bên trong. Do đó, chiến lược kinh doanh giúp doanh nghiệp định hướng cho hoạt động của mình trong tương lai thông qua việc phân tích và dự báo môi trường kinh doanh. Chiến lược kinh doanh giúp doanh nghiệp vừa linh hoạt, vừa chủ động để thích ứng với những biến động của thị trường, đồng thời còn đảm bảo cho doanh nghiệp hoạt động và phát triển theo đúng hướng. Điều đó có thể giúp doanh nghiệp phấn đấu thực hiện mục tiêu nâng cao vị thế của mình trên thị trường. Với hơn mười năm kinh nghiệm làm nông nghiệp công nghệ cao, công ty Bình Minh đã góp phần không nhỏ làm thay đổi phương thức sản xuất nông nghiệp tại Việt Nam. Xuất phát từ việc doanh nghiệp chưa phát huy hết khả năng sẵn có và chưa có được chiến lược kinh doanh phù hợp. Từ những nhận thức về tầm quan trọng của việc hoạch định chiến lược kinh doanh, em lựa chọn đề tài: “Chiến lược kinh doanh của công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh” làm luận văn tốt nghiệp với mong muốn đưa những kiến thức lý luận vào thực tiễn kinh doanh góp phần tiếp nối thêm những thành công sẵn có của doanh nghiệp và cùng đưa ra một chiến lược kinh doanh phù hợp. 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu
2 Đề tài về chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp nhận được nhiều sự quan tâm của các học viên, sinh viên ngành quản trị kinh doanh. Đã có rất nhiều luận văn thạc sỹ nghiên cứu về chiến lược kinh doanh. Tuy nhiên tại Công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh hiện tại chưa có công trình nghiên cứu nào về vấn đề này. Có thể kể tên một số tài liệu sau: -Võ Quốc Huy (2007), “Chiến lược kinh doanh công ty cổ phần Kinh Đô đến năm 2015” đã phân tích thực trạng tình hình sản xuất kinh doanh, đưa ra mục tiêu của công ty cổ phần Kinh Đô. Từ đó tập trung xây dựng chiến lược kinh doanh cho công ty Kinh Đô đến năm 2015. -Nghiêm Đình Đạt (2013), Hoàn thiện chiến lược kinh doanh dịch vụ bảo hiểm phi nhân thọ của Công ty Bảo Việt, Luận văn Thạc sỹ, Trường đại học Thương Mại. Luận văn hệ thống hóa một số vấn đề về lý luận và thực tiễn về hoạch định chiến lược kinh doanh của các doanh nghiệp về kinh doanh dịch vụ bảo hiểm phi nhân thọ. Phân tích thực trạng để rút ra những thành công, hạn chế và nguyên nhân hạn chế của chiến lược kinh doanh và công tác hoạch định chiến lược kinh doanh dịch vụ bảo hiểm phi nhân thọ của công ty Bảo Việt. -Lê Anh Tuấn (2014), Phát triển chiến lược kinh doanh của Tổng Công ty Truyền thông đa phương tiện Việt Nam (VTC), Luận văn thạc sỹ trường đại học Thương Mại. Về lý luận: Xác lập rõ một số luận cứ lý luận cơ bản của phát triển chiến lược kinh doanh trong doanh nghiệp. Về thực tiễn: thông qua vận dụng các phương pháp nghiên cứu hiện đại, mô hình nghiên cứu phù hợp đã nhận dạng và làm rõ các luận cứ thực tiễn cho phát triển chiến lược kinh doanh của VTC. Về mục đích nghiên cứu đã hoàn thành, đưa ra các phương án phát triển chiến lược kinh doanh. -Nguyễn Thị Thanh Hoa (2016), “Chiến lược kinh doanh của công ty cổ phần cơ điện Trần Phú” đã đưa ra những giải pháp hoàn thiện chiến lược kinh doanh, định hướng nghiên cứu tuyến sản phẩm cáp điện. - Trần Đức Văn (2020), “ Chiến lược kinh doanh của công ty cổ phần dược Lâm Đồng- Chi Nhánh Hà Nội “, đã tìm ra các điểm mạnh, điểm yếu, những vẫn đề
3 còn tồn tại của công ty thông qua việc phân tích và đánh giá các yếu tố cấu thành chiến lược kinh doanh của công ty. Từ đó đưa ra được các nhóm giải pháp nhằm hoàn thiện nội dung chiến lược kinh doanh và phát triển nguồn lực chiến lược kinh doanh như hoàn thiện chiến lược lựa chọn và định vị giá trị, chiến lược cung ứng giá trị cũng như nâng cao năng lực và nguồn tạo lợi thế cạnh tranh và cho công ty cổ phần dược Lâm Đồng. -Báo cáo khoa học: "Về phương pháp xây dựng chiến lược kinh doanh của tổng công ty xây dựng công trình" của ThS Đinh Xuân Vinh-Tổng công ty XDCT giao thông 6 đề cập đến việc nghiên cứu ứng dụng lý thuyết quản trị chiến lược kinh doanh vào việc xây dựng chiến lược kinh doanh của TCTXDCTGT 6 và những vấn đề đặt ra cần giải quyết. -Trong cuốn sách “Chiến lược kinh doanh” của Michael Porter đã phân tích mô hình 5 áp lực cạnh tranh đó là: Các đối thủ cạnh tranh trong ngành, các đối thủ tiềm năng, khách hàng, nhà cung ứng, sản phẩm thay thế. Cuốn sách đã chỉ ra những tác động có ảnh hưởng đến việc ra quyết định chiến lược kinh doanh của nhà quản trị. Trong cuốn “Lợi thế cạnh tranh” của Michael Porter đã chỉ ra những phương pháp để duy trì lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp, cách để gia tăng lợi thế cạnh tranh với đối thủ trong ngành, tạo ra sự khác biệt, cung ứng chuỗi giá trị cho khách hàng. Trên cơ sở nghiên cứu một số vấn đề lý luận và thực tiễn, từ đó em đã tập trung vào nghiên cứu và tìm hiểu phương pháp xây dựng chiến lược kinh doanh của công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh. Nghiên cứu những ưu điểm, hạn chế trong quá trình thực hiện chiến lược kinh doanh. Cuối cùng mục tiêu nhằm đề xuất một số giải pháp góp phần hoàn thiện chiến lược kinh doanh của công ty Bình Minh trong thời gian tới. 3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu Nhiệm vụ cụ thể của đề tài nghiên cứu: -Hệ thống hóa lý luận cơ bản về chiến lược và chiến lược kinh doanh của các doanh nghiệp hiện nay.
4 -Phân tích thực trạng chiến lược kinh doanh của Công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh trong những năm gần đây. Đánh giá những ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân. -Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh giai đoạn 2020-2030 Mục tiêu nghiên cứu: -Phân tích thực trạng tình hình kinh doanh và chiến lược kinh doanh của công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh -Đưa ra chiến lược kinh doanh cụ thể cho công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 4.1.Đối tượng nghiên cứu Những vấn đề lý luận và thực tiễn có liên quan đến chiến lược kinh doanh của Công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh. 4.2.Phạm vi nghiên cứu Phạm vi nghiên cứu về không gian: Các nghiên cứu chủ yếu những vấn đề về chiến lược kinh doanh của Công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh tại thị trường trong nước. Phạm vi nghiên cứu về thời gian: Số liệu nghiên cứu từ 2018-2020 Xây dựng đề xuất chiến lược giai đoạn 2020-2030. Phạm vi nghiên cứu về nội dung: Tập trung nghiên cứu các vấn đề lý luận và thực tiễn về chiến lược kinh doanh của Công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh. 5. Các phƣơng pháp nghiên cứu 5.1 Phương pháp thu thập dữ liệu Phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp -Thu thập dữ liệu từ website, tài liệu văn bản, báo cáo tổng kết, số liệu từ Công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh -Thu thập dữ liệu từ các website của các doanh nghiệp cung cấp hệ thống tưới và nhà kính, nhà lưới nông nghiệp công nghệ cao 5.2 Phương pháp phân tích dữ liệu
5 Phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong luận văn là phương pháp định tính, phương pháp tổng hợp, các phương pháp xử lý số liệu so sánh, tổng hợp, phân tích, thống kê đơn giản để thực hiện đề tài…trên cơ sở vận dụng lý thuyết kết hợp với thực tiễn kinh doanh tại công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh. Kết hợp các phương pháp nghiên cứu cụ thể để thu thập các thông tin phù hợp bao gồm các phương pháp nghiên cứu tài liệu, nghiên cứu kế thừa, sử dụng phần mềm excel để tính toán và phân tích số liệu sơ cấp đã thu thập được. Học viên cũng kết hợp các công cụ phân tích ma trận trong việc đề xuất lựa chọn phương án chiến lược tối ưu. 6. Kết cấu của luận văn Ngoài Lời cam đoan; Lời cảm ơn; Mục lục; Danh mục từ viết tắt; Danh mục bảng biểu, sơ đồ, hình vẽ; Mở đầu; Kết luận; Tài liệu tham khảo và Phụ lục; nội dung chính của luận văn được chia làm 3 chương: Chương I: Một số vấn đề lý luận cơ bản về chiến lược và chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp Chương II: Thực trạng chiến lược kinh doanh của công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh Chương III: Giải pháp hoàn thiện chiến lược kinh doanh của công ty cổ phần công nghệ tưới Bình Minh giai đoạn 2020-2030
6 CHƢƠNG I: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ CHIẾN LƢỢC VÀ CHIẾN LƢỢC KINH DOANH CỦA DOANH NGHIỆP 1.1. Một số khái niệm và lý thuyết cơ bản 1.1.1 Khái niệm chiến lược và các cấp chiến lược của doanh nghiệp “Chiến lược” là thuật ngữ bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp “Strategos” dùng trong quân sự. Nhà lý luận quân sự thời cận đại Clawzevit cũng cho rằng: chiến lược quân sự là nghệ thuật chỉ huy ở vị trí ưu thế. Một xuất bản của từ điển Larous coi chiến lược là nghệ thuật chỉ huy các phương tiện để giành chiến thắng. Trong từ điển tiếng Việt đã viết: chiến lược là các kế hoạch đặt ra để giành thắng lợi trên một hay nhiều mặt trận. Như vậy, khái niệm “Chiến lược” trong lĩnh vực quân sự đã được coi như một nghệ thuật chỉ huy nhằm giành thắng lợi trong cuộc chiến tranh. Theo quan niệm của Chandler (1962), chiến lược là “việc xác định các mục tiêu, mục đích cơ bản dài hạn của doanh nghiệp và việc áp dụng một chuỗi các hành động cũng như phân bổ các nguồn lực cần thiết để thực hiện mục tiêu này”. (Chandler, A. 1962). Đến những năm 1980, Quinn đã đưa ra định nghĩa có tính khái quát hơn “Chiến lược là mô thức hay kế hoạch tích hợp các mục tiêu chính yếu, các chính sách, và chuỗi hành động vào một tổng thể được cấu kết một cách chặt chẽ” (Quinn, J., B. 1980). Sau đó, Johnson and Scholes định nghĩa lại chiến lược trong điều kiện môi trường có rất nhiều thay đổi nhanh chóng: “Chiến lược là định hướng phạm vi của một tổ chức về dài hạn nhằm giành lợi thế cạnh tranh cho tổ chức thông qua việc định dạng các nguồn lực của nó trong môi trường thay đổi, để đáp ứng nhu cầu thị trường và thỏa mãn mong đợi của các bên hữu quan”. (Johnson, G., Scholes, K. (1999). Bên cạnh đó, mỗi chiến lược gia lại có các cách nhìn nhận, đánh giá khác nhau về chiến lược. Bruce Henderson, chiến lược gia đồng thời là nhà sáng lập tập đoàn
7 tư vấn Boston (Mỹ) đã kết nối khái niệm chiến lược với lợi thế cạnh tranh. Theo ông, “Chiến lược là sự tìm kiếm thận trọng một kế hoạch hành động để phát triển và kết hợp lợi thế cạnh tranh của tổ chức. Nhiều điều khác biệt giữa bạn và đối thủ cạnh tranh là cơ sở cho lợi thế của bạn”. Ông tin rằng không thể cùng tồn tại hai đối thủ cạnh tranh nếu cách kinh doanh của họ giống hệt nhau. Cần phải tạo ra sự khác biệt mới có thể tồn tại. Michael Porter, một chiến lược gia, giáo sư danh dự trường Đại học Havard cũng tán đồng nhận định này của Henderson. Ông cho rằng “Chiến lược cạnh tranh liên quan đến sự khác biệt. Đó là việc lựa chọn cẩn thận một chuỗi hoạt động khác biệt để tạo ra một tập hợp giá trị độc đáo”. Ngày nay, thuật ngữ chiến lược đã được sử dụng khá phổ biến ở Việt Nam trong nhiều lĩnh vực ở cả phạm vi vĩ mô cũng như vi mô. Ở phạm vi doanh nghiệp, ta thường gặp thuật ngữ chiến lược kinh doanh hoặc chiến lược doanh nghiệp... Các khái niệm chiến lược đều bắt nguồn từ sự cần thiết khách quan trong thực tiễn quản trị của các doanh nghiệp trong cơ chế thị trường hiện nay. Chiến lược có thể được quản lý ở nhiều cấp khác nhau trong một doanh nghiệp nhưng thông thường có 3 cấp chiến lược cơ bản là chiến lược cấp doanh nghiệp, chiến lược cấp đơn vị kinh doanh, chiến lược chức năng. Chiến lược cấp công ty Chiến lược cấp công ty hay còn gọi là chiến lược cấp doanh nghiệp bao hàm định hướng chung của doanh nghiệp về vấn đề tăng trưởng quản lý các doanh nghiệp thành viên, phân bổ nguồn lực tài chính và các nguồn lực khác giữa những đơn vị thành viên này; Xác định một cơ cấu mong muốn của sản phẩm, dịch vụ, của các lĩnh vực kinh doanh mà doanh nghiệp tham gia kinh doanh; xác định ngành kinh doanh (hoặc các ngành kinh doanh) mà doanh nghiệp đang hoặc sẽ phải tiến hành mỗi ngành cần được kinh doanh như thế nào (thí dụ: liên kết với các chi nhánh khác của công ty hoặc kinh doanh độc lập...) Chiến lược cấp đơn vị kinh doanh Chiến lược cấp đơn vị kinh doanh tập trung vào việc cải thiện vị thế cạnh tranh của các sản phẩm dịch vụ của Doanh nghiệp trong ngành kinh doanh hoặc là
8 một kết hợp sản phẩm thị trường mà Doanh nghiệp tham gia kinh doanh. Chiến lược cấp đơn vị kinh doanh bao gồm chủ đề cạnh tranh mà doanh nghiệp lựa chọn để nhấn mạnh, các thức mà nó tự định vị vào thị trường để đạt lợi thế cạnh tranh và các chiến lược định vị khác nhau có thể sử dụng trong bối cảnh khác nhau của mỗi ngành. Chiến lược cấp chức năng Tập trung vào việc quản lý và sử dụng một cách có hiệu quả nhất các nguồn lực của doanh nghiệp và của mỗi đơn vị thành viên. Các chiến lược chức năng được phát triển nhằm thực hiện thành công chiến lược cấp đơn vị kinh doanh và từ đó thực hiện thành công chiến lược cấp doanh nghiệp. 1.1.2.Chiến lược kinh doanh và các loại hình chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp Khái niệm chiến lược kinh doanh Tùy theo từng giai đoạn phát triển của doanh nghiệp, bối cảnh, tình thế của từng ngành kinh doanh cụ thể dẫn tới nhiều cách nhìn nhận và định nghĩa khác nhau cho chiến lược kinh doanh. Theo GS.TS Nguyễn Bách Khoa định nghĩa Chiến lược kinh doanh có thể khái quát như sau: “Chiến lược kinh doanh còn được gọi là chiến lược cạnh tranh hay đơn giản là chiến lược định vị, được hiểu là một cấu trúc các công cụ, giải pháp, nguồn lực để xác lập định vị chiến lược nhằm đạt được mục tiêu dài hạn của một công ty” Từ định nghĩa trên ta có thể thấy chiến lược kinh doanh là một khái niệm được sử dụng phổ biến trong kinh tế. Bản chất của chiến lược kinh doanh trong doanh nghiệp dựa vào chiến lược cạnh tranh của doanh nghiệp, trong đó chiến lược cạnh tranh được xây dựng dựa trên lợi thế cạnh tranh sẵn có của doanh nghiệp đó. Trong giáo trình nổi tiếng Bussiness Policy & Strategic Managerment (New York Mc Hill, 1980) đã viết: “chiến lược là một kế hoạch mang tính thống nhất, tính toàn diện và tính phối hợp, được thiết kế để đảm bảo rằng các mục tiêu cơ bản của doanh nghiệp sẽ được thực hiện”.
9 Chiến lược kinh doanh là một khuôn khổ hoạt động dài hạn cho sự phát triển hoạt động kinh doanh. Có các loại hình chiến lược cấp kinh doanh như sau: Chiến lược khác biệt hóa Chiến luợc khác bi t hóa là chiến lược tạo ra sản phẩm – hàng hóa hoạc dịch vụ mà đuợc nguời tieu dùng nhạn thức là đọc đáo nhất theo nhạn x t của họ để đạt đuợc lợi thế cạnh tranh. Chiến lược khác biệt hóa đòi hỏi công ty tạo ra lợi thế cạnh tranh bằng việc thực hiện sự lựa chọn sản phẩm/thị trường/khả năng riêng biệt để củng cố lẫn nhau nhằm gia tăng giá trị của hàng hóa và dịch vụ theo đánh giá của khách hàng. Khi sản phẩm có tính độc đáo theo đánh giá của khách hàng thì doanh nghiệp khác biệt hóa có thể áp đặt mức giá cao hơn. Tuy nhiên các công ty khác biệt hóa phải tập trung nhiều vào hoạt động truyền thông marketing để cung cấp những thông tin về tính chất độc đáo và sự khác biệt về sản phẩm của mình so với các đối thủ cạnh tranh. Chiến lược khác biệt hóa cũng có nhiều bất lợi như các đối thủ cạnh tranh có thể dễ dàng bắt chước sản phẩm của doanh nghiệp khác biệt hóa khiến cho doanh nghiệp khó có thể duy trì được mức giá cao lâu dài. Nguồn: [Giáo trình Quản trị chiến lược, Tr225] Chiến lược chi phí thấp Chiến lược chi phí thấp là một hệ thống các cơ chế, hành động của doanh nghiệp có mối quan hệ nhất quán nhằm sản xuất hoặc cung ứng hàng hóa và dịch vụ tại chi phí thấp hơn so với các đối thủ cạnh tranh nhưng vẫn đảm bảo những tính năng phù hợp với nhu cầu của khách hàng. Chiến lược chi phí thấp thường bán các sản phẩm và dịch vụ theo chuẩn thông thường cho hầu hết số đông các khách hàng tiêu biểu trong ngành. Để thực hiện thành công chiến lược này, doanh nghiệp cần thiết phải luôn tập trung vào việc kiểm soát và giảm các chi phí xuống mức thấp hơn các đối thủ cạnh tranh. Công ty có thể đạt được lợi thế chi phí bằng cách tăng hiệu quả của họ, tận dụng lợi thế kinh tế nhờ qui mô hoặc bằng cách nhập nguyên liệu thô với chi phí thấp.
10 Để một công ty trở thành người dẫn đầu về chi phí, cần phải có những thế mạnh nội bộ sau: - Tiếp cận nguồn vốn để có những khoản đầu tư đáng kể - Hiệu quả trong hệ thống sản xuất - Chuyên môn hóa để cải thiện qui trình sản xuất Chiến lược tập trung dựa vào sự khác biệt Chiến lược tập trung là chiến lược cạnh tranh chỉ nhằm đáp ứng nhu cầu của một nhóm khách hàng hoặc một vài đoạn thị trường. Chiến luợc d n đ u v chi phí Mục tiêu của doanh nghiệp khi lựa chọn chiến lược này là bằng mọi cách tạo ra sản phẩm, dịch vụ có chi phí thấp hơn các đối thủ cạnh tranh trong ngành. Chiến lược khác biệt hoá sản phẩm Mục tiêu của chiến lược khác biệt hoá sản phẩm là đạt được lợi thế cạnh tranh bằng cách tạo ra sản phẩm, dịch vụ được xem là duy nhất, độc đáo đối với khách hàng. Đặc trưng của chiến lược tập trung - Doanh nghiệp theo đuổi chiến lược tập trung chú trọng vào việc phục vụ thị trường h p, được xác định thông qua yếu tố địa lí, tập khách hàng, hoặc một loại sản phẩm. - Doanh nghiệp có thể thực hiện chiến lược tập trung thông qua hai phương thức: chi phí thấp hoặc khác biệt hóa. Trong đó: + Chiến lược tập trung vào chi phí thấp tìm kiếm lợi thế về chi phí trong phân đoạn thị trường mục tiêu. + Trong khi đó, chiến lược tập trung vào khác biệt hóa lại nhắm đến sự khác biệt sản phẩm trong phân đoạn thị trường mục tiêu. - Nói cách khác doanh nghiệp thực hiện chiến lược chi phí thấp hoặc khác biệt hóa sản phẩm trong một đoạn hoặc một vài đoạn thị trường đã chọn nhằm đạt được lợi thế cạnh tranh.
11 - Đối với doanh nghiệp theo đuổi chiến lược tập trung thì sự khác biệt hóa về sản phẩm có thể là cao hoặc thấp vì doanh nghiệp hoặc theo đuổi chiến lược khác biệt hóa sản phẩm hoặc theo đuổi chiến lược dẫn đầu về chi phí thấp. - Đối với các nhóm khách hàng, doanh nghiệp theo đuổi chiến lược tập trung thì chọn thị trường h p để cạnh tranh chứ không phải toàn bộ thị trường như doanh nghiệp dẫn đầu về chi phí thấp. - Doanh nghiệp theo đuổi chiến lược tập trung có thể sử dụng bất cứ năng lực đặc biệt nào mình có để tạo ra lợi thế về sự khác biệt sản phẩm hoặc lợi thế về chi phí thấp. 1.1.3. Quản trị chiến lược trong doanh nghiệp Quản trị chiến lược doanh nghiệp là tổng hợp các hoạt động hoạch định, tổ chức thực hiện và kiểm tra, điều chỉnh chiến lược kinh doanh diễn ra lặp đi lặp lại theo hoặc không theo chu kì thời gian nhằm đảm bảo rằng doanh nghiệp luôn tận dụng được mọi cơ hội, thời cơ cũng như giảm thiểu hoặc loại bỏ các đe doạ, thách thức trên con đường thực hiện các mục tiêu của mình. Quản trị chiến lược phải toát lên đặc trưng rất cơ bản là lấy hoạch định chiến lược làm hạt nhân của toàn bộ hoạt động quản trị doanh nghiệp. Hơn nữa, quản trị chiến lược còn bao hàm cả nghĩa tổ chức thực hiện mọi hoạt động sản xuất – kinh doanh của doanh nghiệp một cách toàn diện theo tầm nhìn chiến lược. Như vậy, nội hàm của khái niệm quản trị chiến lược bao gồm ba giai đoạn: (i) Hoạch định chiến lược; (ii) Tổ chức thực hiện chiến lược; và (iii) Kiểm tra, đánh giá và điều chỉnh chiến lược Ba giai đoạn cơ bản của quản trị chiến lược: Hoạch định chiến lược: Hoạch định tầm nhìn và nhiệm vụ Phân tích cơ hội và đe dọa bên ngoài Phân tích điểm mạnh, điểm yếu bên trong Thiết lập các mục tiêu dài hạn Hoạch định các chiến lược