Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Giải pháp chống thất thu thuế hộ kinh doanh cá thể tại Chi cục Thuế thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang

Chia sẻ: ViJiji ViJiji | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:87

Thêm vào BST

Báo xấu

39
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài đã đưa ra được những lý luận cơ bản về việc quản lý thuế đối với hộ KDCT trên địa bàn thị xã Tân Châu. Đồng thời, đánh giá thực trạng những thuận lợi khó khăn trong thu ngân sách đối với hộ KDCT. Thông qua đó, đề xuất hệ thống các giải pháp và kiến nghị nhằm từng bước khắc phục những bất cập, thất thu, hạn chế nợ đọng trong quản lý hộ KDCT góp phần ngày một tăng thu ngân sách phục vụ công cuộc phát triển kinh tế và an sinh xã hội.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Giải pháp chống thất thu thuế hộ kinh doanh cá thể tại Chi cục Thuế thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ CÔNG NGHIỆP LONG AN TRẦN THANH VIỆT GIẢI PHÁP CHỐNG THẤT THU THUẾ HỘ KINH DOANH CÁ THỂ TẠI CHI CỤC THUẾ THỊ XÃ TÂN CHÂU, TỈNH AN GIANG LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: Tài chính Ngân hàng MÃ NGÀNH: 8.34.02.01 Người hướng dẫn khoa học: GS.TS. LÊ ĐÌNH VIÊN Long An, năm 2019
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan rằng đây là công trình nghiên cứu của bản thân, có sự hỗ trợ từ giáo viên hướng dẫn Giáo sư, Tiến sĩ Lê Đình Viên. Các nội dung nghiên cứu và kết quả trong đề tài này là trung thực. Những số liệu trong các bảng biểu phục vụ cho việc phân tích, nhận xét, đánh giá cũng như số liệu của các tác giả khác, cơ quan tố chức khác đều có chú thích nguồn gốc sau mỗi trích dẫn để dễ tra cứu, kiểm chứng. Nếu có phát hiện bất kỳ sự gian lận nào, tác giả xin hoàn toàn chịu trách nhiệm trước hội đồng cũng như kết quả luận văn của bản thân. An Giang, ngày 10 tháng 08 năm 2019 Tác giả Trần Thanh Việt
ii LỜI CẢM ƠN Trong quá trình hơn hai năm học tập và hoàn thành luận văn này, tác giả đã nhận được sự hướng dẫn, giúp đỡ quý báu tận tình của quý thầy cô, đồng nghiệp và các bạn. Với sự biết ơn sâu sắc tác giả xin được bày tỏ lời cảm ơn chân thành tới: Ban Giám hiệu và quý Thầy, Cô của Khoa Tài chính Quản trị, khoa Sau đại học Trường Đại học Kinh tế Công nghiệp Long An đã tạo mọi điều kiện thuận lợi giúp đỡ tác giả trong quá trình học tập và hoàn thành luận văn. Xin chân thành cảm ơn quý thầy, các cô trong Hội đồng chấm luận văn đã cho tác giả những đóng góp quý báu để hoàn chỉnh luận văn này. Đặc biệt xin chân thành cảm ơn Thầy Giáo sư, Tiến sĩ Lê Đình Viên đã hết lòng giúp đỡ, dạy bảo, động viên và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tác giả trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận văn tốt nghiệp. Tác giả cũng xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo và các bộ phận nghiệp vụ chuyên môn Chi cục Thuế thị xã Tân Châu đã tạo điều kiện giúp đỡ trong quá trình học tập và nghiên cứu, cung cấp số liệu để hoàn thành luận văn này. Cảm ơn các bạn bè, đồng nghiệp và gia đình đã cổ vũ động viên tôi trong suốt quá trình học, làm việc và hoàn thành luận văn. An Giang, ngày 10 tháng 08 năm 2019 Tác giả Trần Thanh Việt
iii NỘI DUNG TÓM TẮT Thuế là nguồn thu chủ yếu của ngân sách Nhà nước, và ngày càng trở thành công cụ quan trọng trong điều tiết và kích thích sự phát triển nền kinh tế của một quốc gia. Tuy nhiên ngành thuế lúc nào cũng đối mặt với tình trạng một số lượng không nhỏ người nộp thuế cố tình gian lận thuế, kéo dài nợ thuế do động cơ mong muốn giảm nghĩa vụ thuế của người nộp thuế và tâm lý muốn chậm thời gian thực hiện nghĩa vụ thuế. Do đó những năm qua các hành vi trốn thuế, lách thuế của các đối tượng nộp thuế vẫn tiếp tục diễn ra, một mặt phản ánh ý thức chấp hành của người nộp thuế chưa cao, mặt khác cho thấy chính sách thuế vẫn còn có những bất cập so với yêu cầu thực tiễn, nếu việc quản lý thu thuế tốt thì sẽ làm giảm bớt những gian lận về thuế, tăng khả năng tránh được nợ đọng thuế và chống thất thu thuế. Thời gian qua việc quản lý thu thuế hộ kinh doanh cá thể nói riêng và quản lý thu thuế nói chung trên cả nước đã đạt được những thành quả đáng ghi nhận góp phần không nhỏ vào nguồn thu ngân sách Nhà nước cũng như nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật về thuế của người nộp thuế, hạn chế thất thu, tăng thu cho ngân sách. Trong các thành phần nộp thuế có hộ KDCT, mặc dù chiếm số lượng rất lớn nhưng tỷ trọng nộp ngân sách vẫn chưa tương xứng, tiềm năng ở các hộ KDCT vẫn còn và có thể khai thác thu để đạt ở mức cao hơn. Tình trạng thất thu thuế trong thời gian qua tuy có giảm nhưng vẫn còn tình trạng quản lý không hết hộ kinh doanh, doanh thu tính thuế không sát thực tế, dây dưa nợ đọng thuế còn nhiều … Tình hình quản lý thu thuế đối với hộ KDCT tại Chi cục Thuế thị xã Tân Châu cũng nằm trong thực trạng chung đó. Qua việc giám sát thực hiện của Cục thuế tỉnh An Giang cũng như các cuộc kiểm tra nội bộ của Chi cục Thuế thị xã Tân Châu, cho thấy quản lý và khai thác nguồn thu hộ KDCT còn một số bất cập trong đó nổi cộm là tình trạng quản lý và lập sổ bộ các hộ KDCT còn bỏ sót một lượng lớn hộ. Từ đó đòi hỏi Chị cục Thuế thị xã Tân Châu cần sớm tìm ra các giải pháp để nhanh chóng khắc phục. Nhận thức được tầm quan trọng do thực tiễn đặt ra, với thực tế bản thân có thời gian dài phục vụ trong ngành thuế mong muốn tìm ra giải pháp hiệu quả để đảm bảo nguồn thu thuế từ các hộ KDCT trên địa bàn thị xã nên tác giả chọn đề tài: “Giải pháp chống thất thu thuế hộ kinh doanh cá thể tại Chi cục Thuế thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang” làm luận văn thạc sĩ kinh tế.
iv Đề tài đã đưa ra được những lý luận cơ bản về việc quản lý thuế đối với hộ KDCT trên địa bàn thị xã Tân Châu. Đồng thời, đánh giá thực trạng những thuận lợi khó khăn trong thu ngân sách đối với hộ KDCT. Thông qua đó, đề xuất hệ thống các giải pháp và kiến nghị nhằm từng bước khắc phục những bất cập, thất thu, hạn chế nợ đọng trong quản lý hộ KDCT góp phần ngày một tăng thu ngân sách phục vụ công cuộc phát triển kinh tế và an sinh xã hội. Mặc dù đã có nhiều cố gắng trong quá trình thực hiện đề tài nhưng do kiến thức và kinh nghiệm còn hạn chế nên không thể tránh khỏi thiếu sót và những vấn đề cần hoàn thiện. Tác giả rất mong nhận được những đóng góp chân thành từ phía thầy cô và các bạn để luận văn ngày càng hoàn thiện hơn.
v ABSTRACT Taxes are a major revenue source of the State budget, and are increasingly becoming an important tool in regulating and stimulating the economic development of a nation. However, the tax industry always faces a large number of taxpayers intentionally cheating taxes, extending tax debt due to the motivation to reduce tax obligations of taxpayers and the psychology of wanting to delay time. fulfill tax obligations. Therefore, in the past years, the acts of tax evasion and tax evasion of taxpayers have continued to occur, on the one hand reflecting the sense of compliance of taxpayers is not high, on the other hand, it shows that the tax policy is still available. shortcomings compared with practical requirements, if the management of tax collection is good, it will reduce tax fraud, increase the ability to avoid tax arrears and prevent tax losses. Recently, the management of tax collection of individual business households in particular and the management of tax collection in general across the country has achieved remarkable achievements, contributing significantly to the State budget revenue as well as raising the idea. taxpayers' compliance with tax laws, limit revenue loss and increase revenues for the budget. Among the taxpayers, there are individual business households, although accounting for a large number, the proportion of the budget remittance is still inadequate, the potential of individual business households remains and can exploit revenue to achieve. at a higher level. Although the situation of tax revenue loss in recent years has decreased, there is still a situation of incomplete management of business households, the revenue of tax calculation is not close to reality, and there are many outstanding debts ... individual business households at the Tax Department of Tan Chau Town are also in that general situation. Through the monitoring of the implementation of An Giang Tax Department as well as internal inspections of the Tax Department of Tan Chau Town, it shows that the management and exploitation of individual business household revenues still have some inadequacies in it. Notably, the situation of managing and making register of individual business households has left a large number of households missing. This
vi requires Ms. Tan Chau Town Tax Department to soon find solutions to quickly overcome. Recognizing the importance of practice, with the fact that we have been in the tax industry for a long time, we would like to find an effective solution to ensure tax revenue from infrastructure households in the town. The author chose the topic: "Solutions to combat tax losses of individual business households at the Tax Department of Tan Chau Town, An Giang Province" as the master's thesis in economics. The thesis has given basic theories on tax administration for infrastructure households in Tan Chau town. At the same time, assess the status of difficulties and difficulties in budget collection for infrastructure households. Thereby, proposing a system of solutions and recommendations to gradually overcome the inadequacies, loss of revenue and limit of outstanding debts in the management of infrastructure households to contribute to increasing budget revenues for economic development. health and social security. Although many efforts have been made in the process of implementing the project, due to limited knowledge and experience, it is inevitable that shortcomings and issues need improvement. The author is looking forward to receiving sincere contributions from teachers and friends to improve the thesis.
vii MỤC LỤC Danh mục các từ viết tắt Danh mục các bảng biểu PHẦN MỞ ĐẦU.................................................................................................1 1.1 Sự cần thiết....................................................................................................1 1.2 Mục tiêu nghiên cứu......................................................................................3 1.3 Đối tượng nghiên cứu....................................................................................3 1.4 Phạm vi nghiên cứu.......................................................................................3 1.5 Câu hỏi nghiên cứu........................................................................................4 1.6 Những đóng góp mới của luận văn................................................................4 1.7 Phương pháp nghiên cứu ............................................................................. 4 1.8 Tổng quan tài liệu ....................................................................................... 4 1.9 Dự kiến cấu trúc luận văn..............................................................................7 CHƯƠNG 1 LÝ LUẬN VỀ THUẾ VÀ QUẢN LÝ THU THUẾ HỘ KINH DOANH CÁ THỂ TẠI VIỆT NAM ............................................................................ 7 1.1 Các khái niệm liên quan thuế........................................................................7 1.2 Khái quát về thuế đối với hộ kinh doanh cá thể tại Việt Nam...................12 .. 1.3 Quản lý thuế, gian lận thuế-trốn thuế và chống thất thu thuế......................18 1.4 Nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động quản lý thu thuế hộ kinh doanh cá thể.. 24 1.5 Kinh nghiệm quản lý thu thuế hộ kinh doanh cá thể ở một số địa phương tại Việt Nam ............................................................................................................... 27 1.6 Kết luận.......................................................................................................29 CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG VỀ QUẢN LÝ THUẾ VÀ CHỐNG THẤT THU THUẾ HỘ KINH DOANH CÁ THỂ TẠI CHI CỤC THUẾ THỊ XÃ TÂN CHÂU, TỈNH AN GIANG.......................................................... ........................ ......................31 2.1 Giới thiệu kinh tế - xã hội thị xã Tân Châu, Chi cục Thuế thị xã Tân Châu và đặc điểm các hộ kinh doanh cá thể tại địa bàn.................... ........... ..........................32 2.2 Thực trạng quản lý thuế và chống thất thu thuế đối với hộ kinh doanh cá thể tại Chi cục Thuế thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang................................... ........... ..........36 2.3 Đánh giá thực trạng quản lý thu thuế hộ kinh doanh cá thể trên địa bàn thị xã Tân Châu, An Giang............................................................................ ........... .........51
viii CHƯƠNG 3 BIỆN PHÁP TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ THU THUẾ HỘ KINH DOANH CÁ THỂ TẠI CHI CỤC THUẾ THỊ XÃ TÂN CHÂU, TỈNH AN GIANG................................................................... ........... ...........................................59 3.1 Định hướng của Cục Thuế An Giang và mục tiêu quản lý thu thuế hộ kinh doanh cá thể tại Chi cục Thuế thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang trong thời gian tới...................................................................................... ........... .................................59 3.2 Tăng cường nâng cao hiệu quả quản lý thu thuế hộ kinh doanh cá thể tại Chi cục Thuế thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang....................... ........... ...........................60 3.3 Kiến nghị và Kết luận……………………………………………………..70
ix DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TIẾNG VIỆT Chữ viết tắt Giải thích GTGT Giá trị gia tăng KDCT Kinh doanh cá thể NNT Người nộp thuế TNCN Thu nhập cá nhân TTĐB Tiêu thụ đặc biệt
x DANH MỤC CÁC BẢNG Số hiệu Tên bảng 2.1 Thống kê cấp mới giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hộ cá thể 2.2 Số lượng tờ khai thuế đã tiếp nhận và xử lý 2.3 Tình hình quản lý doanh thu, mức thuế hộ kinh doanh 2.4 Kết quả điều chỉnh thuế 2.5 Kết quả điều tra doanh thu một số hộ khoán năm 2014 2.6 Kết quả thu, nộp thuế hộ kinh doanh cá thể 3.1 Phân loại đối tượng hộ quản lý thu thuế
xi DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ Số hiệu Tên sơ đồ, biểu đồ A Sơ đồ 1.1 Quy trình quản lý thu thuế hộ KDCT theo phương pháp khoán 2.1 Tổ chức bộ máy Chi cục Thuế thị xã Tân Châu B Biểu đồ 2.1 Cơ cấu ngành nghề hộ kinh doanh cá thể 2.2 Tình hình quản lý đối tượng nộp thuế 2.3 Tình hình dự toán và thực hiện dự toán hộ kinh doanh
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1.1 Sự cần thiết của đề tài 1.1.1 Giới thiệu chung Trong nền kinh tế của mỗi quốc gia, thuế luôn được coi là mối quan tâm hàng đầu của mọi Nhà nước, bởi nó không chỉ là nguồn thu chủ yếu của ngân sách Nhà nước mà còn được sử dụng làm công cụ điều tiết vĩ mô nền kinh tế. Thông qua công cụ thuế, Nhà nước không chỉ tăng thu cho ngân sách, qua đó nhằm đảm bảo cơ sở vật chất cho sự tồn tại và hoạt động của Nhà nước, thúc đẩy tăng trưởng, phát triển kinh tế nhanh, bền vững, tiến kịp các nước trong khu vực và trên thế giới, mà còn thực hiện mục tiêu bình đẳng và bảo vệ an ninh, trật tự, an toàn cho xã hội đồng thời bảo vệ tài nguyên, môi trường của đất nước. Hiện nay, Chi cục Thuế thị xã Tân Châu quản lý thu thuế trên một địa bàn rộng (bao gồm 5 phường và 9 xã) trong năm 2018 quản lý khoảng 4.744 hộ KDCT. Trong số này có khoảng 2.820 hộ đang lập bộ quản lý thu; khoảng 1.924 hộ ngừng, nghỉ, không kinh doanh đang kiến nghị thu hồi giấy phép. Từ thực tế công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực thuế cho thấy, hộ KDCT có đặc điểm chung là việc tuân thủ pháp luật về thuế chưa cao, chưa tự giác đến cơ quan Thuế để kê khai, nộp thuế. Đa phần các hộ này có quy mô hoạt động nhỏ, kinh doanh theo kinh nghiệm, không thực hiện chế độ sổ sách kế toán, không thực hiện khai và nộp thuế theo thu nhập mà chủ yếu nộp thuế theo phương pháp khoán nộp theo tỷ lệ ấn định trên doanh thu.Vì vậy, tỷ trọng đóng góp cho ngân sách từ khu vực hộ KDCT hiện chỉ chiếm khoảng 8,7% tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn thị xã (Báo cáo công tác Thuế, 2018). Để cân bằng giữa nuôi dưỡng nguồn thu và tạo động lực thúc đẩy phát triển sản xuất kinh doanh thì việc xác định đối tượng hộ KDCT phải chịu thuế luôn được Chi cục Thuế Tân Châu tính toán thận trọng. Nhằm tránh thất thu thuế đối với vực hộ KDCT, tăng tỷ trọng đóng góp từ nguồn thu này đối với ngân sách nhà nước, Chi cục Thuế thị xã Tân Châu đã triển khai đồng bộ, có hiệu quả các giải pháp đề ra tại hội nghị tổng kết công tác thuế hàng năm. Theo đó, Chi cục tiếp tục nâng cao trách nhiệm, đạo đức công vụ của cán bộ
2 công chức ngành Thuế, đặc biệt là trách nhiệm, tính nêu gương của người đứng đầu Đội thuế trong việc quản lý hộ KDCT. Đồng thời, Chi cục Thuế tham mưu cho UBND thị xã có ý kiến chỉ đạo Phòng Tài chính-Kế hoạch tăng cường phối hợp với cơ quan Thuế thu hồi các giấy phép kinh doanh đã cấp nhưng người nộp thuế không kinh doanh, địa chỉ không rõ ràng hoặc đã ngừng, nghỉ từ lâu. Chi cục cũng đẩy mạnh công tác tuyên truyền để người nộp thuế biết nghĩa vụ phải kê khai, nộp thuế khi ra kinh doanh. Chỉ đạo các Đội Thuế liên phường, xã bám sát địa bàn, kịp thời đưa hộ KDCT mới phát sinh vào sổ bộ quản lý thuế kịp thời, sát đúng với doanh thu thực tế phát sinh; đối với các hộ KDCT có sử dụng 10 lao động thường xuyên trở lên thì vận động tuyên truyền để họ thành lập doanh nghiệp… Trong chiến lược phát triển kinh tế thị trường của đất nước, Đảng và Nhà nước ta luôn coi trọng thành phần kinh tế tư nhân, luôn tạo môi trường bình đẳng, thuận lợi để các thành phần kinh tế cùng phát triển và thực tế những năm qua với một cơ chế đơn giản, năng động lực lượng hộ kinh doanh cá thể (KDCT) của cả nước đã không ngừng lớn mạnh, góp phần tăng thu cho ngân sách Nhà nước. 1.1.2 Lý do chọn đề tài Thời gian qua công tác quản lý thu thuế nói chung và công tác quản lý thu thuế đối với hộ KDCT nói riêng trên cả nước đã đạt được những thành quả đáng ghi nhận góp phần không nhỏ vào nguồn thu ngân sách Nhà nước cũng như nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật về thuế của các hộ kinh doanh, hạn chế thất thu, tăng thu cho ngân sách. Tuy nhiên, tiềm năng ở các hộ KDCT vẫn còn và có thể khai thác thu để đạt ở mức cao hơn. Tình trạng thất thu thuế trong thời gian qua tuy có giảm nhưng vẫn còn tình trạng quản lý không hết hộ kinh doanh, doanh thu tính thuế không sát thực tế, dây dưa nợ đọng thuế còn nhiều (Ngô Huy Cương, 2011). Tình hình quản lý thu thuế đối với hộ KDCT tại Chi cục Thuế thị xã Tân Châu cũng nằm trong thực trạng chung đó. Qua việc giám sát thực hiện của Cục Thuế tỉnh An Giang cũng như các cuộc kiểm tra nội bộ của Chi cục Thuế thị xã Tân Châu, cho thấy công tác quản lý và khai thác nguồn thu hộ
3 KDCT còn một số bất cập trong đó nổi cộm là tình trạng quản lý và lập sổ bộ các hộ KDCT còn bỏ sót một lượng lớn hộ. Từ đó đòi hỏi Chị cục Thuế thị xã Tân Châu cần sớm tìm ra các giải pháp để nhanh chóng khắc phục. Nhận thức được tầm quan trọng do thực tiễn đặt ra tôi mong muốn tìm ra giải pháp hiệu quả để đảm bảo nguồn thu thuế từ các hộ KDCT trên địa bàn thị xã đề tài “Giải pháp chống thất thu thuế hộ kinh doanh cá thể tại Chi cục Thuế thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang” được chọn để nghiên cứu làm đề tài luận văn thạc sĩ của mình, nhằm góp phần giải quyết phần nào những vấn đề mà thực tiễn đặt ra đối với việc chống thất thu thuế tại Chi cục Thuế thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang. 1.2 Mục tiêu nghiên cứu 1.2.1 Mục tiêu chung Phân tích thực trạng thất thu thuế, đề xuất những giải pháp trong công tác quản lý thu thuế và chống thất thu thuế đối với các hộ kinh doanh cá thể của thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang, tạo sự công bằng trong thực hiện chính sách thuế. 1.2.2 Mục tiêu cụ thể - Góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý thu Ngân sách Nhà nước tại Chi cục Thuế thị xã Tân Châu. - Đánh giá thực trạng trong công tác quản lý thuế và chống thất thu thuế đối với các hộ KDCT của thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang. - Đề xuất hệ thống các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý thuế và chống thất thu thuế đối với các hộ KDCT của thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang trong thời gian tới. 1.3 Đối tượng nghiên cứu Quản lý thuế và chống thất thu thuế hộ kinh doanh cá thể trên địa bàn thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang. 1.4 Phạm vi nghiên cứu - Về thời gian nghiên cứu: Hoạt động quản lý thu thuế đối với các hộ KDCT trên địa bàn thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang trong 4 năm, từ năm 2015 đến năm 2018. - Về không gian nghiên cứu: Các dữ liệu của các hộ kinh doanh cá thể
4 trong phạm vi quản lý thuộc Chi cục Thuế thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang. - Nội dung: Liên quan đến hành vi trốn thuế, gian lận thuế như: tình hình kê khai thuế, chay lì nợ thuế, các lĩnh vực có khả năng thất thu thuế của các hộ kinh doanh cá thể và giải pháp phòng chống. 1.5 Câu hỏi nghiên cứu - Cơ sở lý luận nào được vận dụng trong đề tài đối với hộ kinh doanh cá thể? - Thực trạng thu thuế đối với hộ kinh doanh cá thể tại Chi cục Thuế thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang như thế nào? - Những giải pháp cần để hoàn thiện thu thuế đối với hộ kinh doanh cá thể tại Chi cục Thuế thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang trong thời gian tới? 1.6 Những đóng góp của luận văn 1.6.1 Đóng góp phương diện khoa học Đề tài luận văn làm rõ, hệ thống cơ sở lý luận về thuế và quản lý thu thuế đối với các hộ kinh doanh cá thể. 1.6.2 Đóng góp về phương diện thực tiễn Qua nghiên cứu đánh giá thực trạng quản lý thuế và chống thất thu thuế đối với các hộ KDCT của thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang. Đề xuất các biện pháp để tăng cường quản lý thuế và chống thất thu thuế đối với hộ KDCT thuộc trách nhiệm quản lý của Chi cục Thuế thị xã Tân Châu nhằm đảm bảo thu đúng, thu đủ, tạo công bằng trong kinh doanh nhưng không cản trở hoạt động sản xuất kinh doanh của hộ kinh doanh cá thể. 1.7 Phương pháp nghiên cứu Việc nghiên cứu đề tài dựa trên cơ sở lý luận, các quan điểm, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước ta; kế thừa có chọn lọc kết quả nghiên cứu của các công trình khoa học đã công bố. Luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cứu định tính cụ thể những kỹ thuật sau được sử dụng: Thu thập dữ liệu, thống kê, phân tích, tổng hợp, so sánh, suy diễn để tổng hợp cơ sở lý thuyết, nghiên cứu thực trạng và đề xuất những giải pháp nhằm góp phần nâng cao hiệu quả giải pháp chống thất thu thuế tại Chi cục Thuế thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang. Nguồn dữ liệu: Nguồn dữ liệu thứ cấp, nguồn dữ liệu này được thu thập
5 từ các báo cáo định kỳ (năm) của hoạt động quản lý thu thuế đối với các hộ KDCT trên địa bàn thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang, số liệu từ năm 2015 đến năm 2018. Các giải pháp đến năm 2020. 1.8 Tổng quan tài liệu Từ trước cho đến nay, vẫn chưa có đề tài nào nghiên cứu chuyên biệt về vấn đề quản lý thu thuế hộ kinh doanh cá thể tại Chi cục Thuế thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang, bởi lẽ đó “Giải pháp chống thất thu thuế hộ kinh doanh cá thể tại Chi cục Thuế thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang” là đề tài mang tính thực tiễn cao, phù hợp với yêu cầu của công cuộc cải cách hành chính và định hướng phát triển ngành Thuế, hướng chủ trương nộp thuế điện tử hiện nay. Trong thời gian qua có một số nghiên cứu về vấn đề này ở các địa phương sau: Tác giả Trương Minh Tâm (2011). Nghiên cứu: “Giải pháp nâng cao hiệu quả thu thuế đối với hộ kinh doanh cá thể tại Chi cục Thuế Quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ”, nghiên cứu này nhằm giúp cho công tác thu thuế tại Hộ kinh doanh đạt được mục tiêu đảm bảo thu đúng, thu đủ cho NSNN, đáp ứng được công bằng trong nghĩa vụ nộp thuế giữa các đối tượng nộp thuế, bài viết này tập trung đánh giá tình hình đăng ký kê khai nộp thuế, thanh tra thuế, hạn chế nợ đọng thuế nhằm ngăn chặn các hành vi gian lận thuế, chống thất thu thuế đối với hộ sản xuất kinh doanh, nâng cao tính tuân thủ pháp luật của đối tượng nộp thuế tại Chi cục Thuế Ninh Kiều, TP Cần Thơ. Bài viết chống thất thu thuế đối với hộ kinh doanh – trường hợp của Chi cục Thuế Cam Lâm, tỉnh Khánh Hòa của tác giả Võ Văn Cần năm 2014. Nghiên cứu này nhằm giúp cho công tác thu thuế tại Hộ kinh doanh đạt được mục tiêu đảm bảo thu đúng, thu đủ cho NSNN, đáp ứng được công bằng trong nghĩa vụ nộp thuế giữa các đối tượng nộp thuế, bài viết này tập trung đánh giá tình hình đăng ký kê khai nộp thuế, thanh tra thuế, hạn chế nợ đọng thuế nhằm ngăn chặn các hành vi gian lận thuế, chống thất thu thuế đối với hộ sản xuất kinh doanh, nâng cao tính tuân thủ pháp luật của đối tượng nộp thuế tại Chi cục Thuế Cam Lâm, tỉnh Khánh Hòa. Luận văn: “Đánh giá hiệu quả công tác quản lý thuế GTGT tại Chi cục Thuế huyện Châu Thành tỉnh Tiền Giang 2009 của tác giả Nguyễn Phạm Mỹ
6 Duyên. Nghiên cứu này nhằm giúp cho công tác thu thuế tại Hộ kinh doanh đạt được mục tiêu đảm bảo thu đúng, thu đủ cho NSNN, đáp ứng được công bằng trong nghĩa vụ nộp thuế giữa các đối tượng nộp thuế, bài viết này tập trung đánh giá tình hình đăng ký kê khai nộp thuế, thanh tra thuế, hạn chế nợ đọng thuế nhằm ngăn chặn các hành vi gian lận thuế, chống thất thu thuế đối với hộ sản xuất kinh doanh, nâng cao tính tuân thủ pháp luật của đối tượng nộp thuế tại Chi cục Thuế huyện Châu Thành tỉnh Tiền Giang. Nhìn chung, các đề tài trên đã khái quát và hệ thống hóa những vấn đề lý luận về quản lý thu thuế đối với hộ kinh doanh cá thể qua đó các tác giả đã phân tích, đánh giá thực trạng và đưa ra những giải pháp thực tiễn về công tác quản lý thuế đối với hộ kinh doanh cá thể trên địa bàn nghiên cứu. Tuy nhiên, các tác giả chưa đưa ra được những phân tích sâu rộng về thu thuế đối với hộ gia đình đặc điểm theo từng vùng miền trên lãnh thổ Việt Nam. Do đó, đề tài này nhằm hoàn thiện công tác thu thuế đối với hộ kinh doanh tại Chi cục Thuế thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang có ý nghĩa thực tiễn cao. 1.9 Dự kiến cấu trúc của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và tài liệu tham khảo, luận văn được kết cấu thành 3 chương: Chương 1. Lý luận về thuế và quản lý thu thuế hộ kinh doanh cá thể tại Việt Nam. Chương 2. Thực trạng về quản lý thuế và chống thất thu thuế hộ kinh doanh cá thể tại Chi cục Thuế thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang. Chương 3. Các giải pháp quản lý thuế và chống thất thu thuế hộ kinh doanh cá thể tại Chi cục Thuế thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang. *Dự kiến kết quả đạt được Trình bày được cơ sở lý luận, đưa ra được ưu nhược điểm những nghiên cứu trước đó về công tác quản lý thuế hộ kinh doanh cá thể tại Chi cục Thuế thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang, phân tích được thực trạng cũng như đưa ra được những giải pháp mang tính thực tiễn cao nhằm hoàn thiện công tác quản lý thu thuế hộ kinh doanh cá thể tại Chi cục Thuế thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang.
7 CHƯƠNG 1 LÝ LUẬN VỀ THUẾ VÀ QUẢN LÝ THU THUẾ HỘ KINH DOANH CÁ THỂ TẠI VIỆT NAM 1.1 Các khái niệm liên quan thuế 1.1.1 Khái niệm về thuế Như chúng ta đã biết, mỗi nhà nước muốn tồn tại thì phải có một nguồn vật chất nhất định để duy trì sự tồn tại và thực hiện chức năng của nhà nước. Nguồn vật chất đó hình thành từ nhiều hoạt động khác nhau nhưng hoạt động chủ yếu vẫn là hoạt động thu thuế. Việc thu thuế tạo ra một nguồn thu tài chính lớn cho nhà nước, qua đó nhà nước có thể tồn tại và thực hiện chức năng của mình. Do vậy thuế là một hiện tượng tất yếu, xuất hiện và tồn tại cùng các hiện tượng kinh tế xã hội khác, nó có thể khái quát qua định nghĩa như sau: “Thuế là khoản thu nộp mang tính bắt buộc mà các tổ chức cá nhân phải nộp cho nhà nước khi có đủ những điều kiện nhất định” (Lê Xuân Trường và Nguyễn Đình Chiến, 2013). Như vậy có thể thấy thuế là một khoản giá trị mà người có nghĩa vụ thực hiện phải nộp cho nhà nước theo quy định pháp luật thuế.Thuế là nghĩa vụ của người nộp thuế.Trong lịch sử, khoản giá trị đó có thể tồn tại dưới dạng vật có giá trị nhưng hiện tại thì thuế tồn tại dưới dạng tiền tệ. Vậy ta có thể hiểu: “Thuế là khoản đóng góp bắt buộc từ các thể nhân và pháp nhân cho Nhà nước theo mức độ và thời hạn được pháp luật qui định nhằm sử dụng cho mục đích công cộng.” 1.1.2 Khái niệm, đặc điểm và vai trò của hộ kinh doanh cá thể trong nền kinh tế 1.1.2.1 Khái niệm và đặc điểm hộ kinh doanh cá thể Theo Điều 66 Nghị định 78/2015/NĐ-CP ngày 14/9/2015 về đăng ký doanh nghiệp, hộ KDCT được định nghĩa như sau: “Hộ kinh doanh do một cá nhân hoặc một nhóm người gồm các cá nhân là công dân Việt Nam đủ 18 tuổi, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, hoặc một hộ gia đình làm chủ, chỉ được đăng ký kinh doanh tại một địa điểm, sử dụng dưới mười lao động và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh.”.
8 Hộ KDCT có chủ hộ kinh doanh có thể là cá nhân hoặc hộ gia đình, không có tư cách pháp nhân, không có con dấu riêng và phải chịu trách nhiệm vô hạn trong hoạt động kinh doanh. Hoạt động sản xuất kinh doanh dựa vào vốn và sức lao động của bản thân và hộ gia đình mình là chính. Quy mô nhỏ lẻ, tản mạn, rời rạc, điều kiện áp dụng khoa học công nghệ tiên tiến hạn chế. Cùng với sự phát triển của nền kinh tế, các hộ KDCT phát triển khá nhanh trong cả nước, hoạt động trong mọi ngành nghề như sản xuất, giao thông vận tải, thương nghiệp, ăn uống, dịch vụ... Đặc điểm của hộ KDCT là dựa trên sở hữu tư nhân về tư liệu sản xuất, người chủ kinh doanh tự quyết định từ quá trình sản xuất kinh doanh đến phân phối tiêu thụ sản phẩm, dịch vụ. Hoạt động mang tính tự chủ cao, tự tìm kiếm nguồn lực, vốn, sức lao động, rất nhạy bén trong kinh doanh, dễ dàng chuyển đổi ngành nghề kinh doanh cho phù hợp với yêu cầu của thị trường và nền kinh tế. Có một tiềm năng to lớn về trí tuệ, sáng kiến, được phân bổ rộng rãi ở mọi nơi, mọi lúc. Có kinh nghiệm quản lý, tổ chức sản xuất và những bí quyết sản xuất truyền thống được tích luỹ từ nhiều thế hệ, qua đó cho phép phát huy những ngành nghề truyền thống để tạo ra những sản phẩm phục vụ cho nhu cầu xã hội và xuất khẩu. 1.1.2.2 Đặc điểm của hộ kinh doanh cá thể - Hộ kinh doanh cá thể không có tư cách pháp nhân: Các phân tích trên cho thấy, hộ kinh doanh do một cá nhân thành lập có bản chất là cá nhân kinh doanh, do đó không thể là pháp nhân. Nó khác với công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên. Bởi công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên là một thực thể tách biệt với chủ sở hữu của nó. Trong khi đó hộ kinh doanh không phải là một thực thể tách biệt so với cá nhân thành lập nên nó. Mọi tài sản trong của hộ kinh doanh đều là tài sản của cá nhân thành tạo lập nó. Cá nhân tạo lập hộ kinh doanh hưởng toàn bộ lợi nhuận (sau khi thực hiện các nghĩa vụ tài chính và thanh toán theo quy định của pháp luật) và gánh chịu mọi nghĩa vụ. Cá nhân tạo lập hộ kinh doanh có thể là nguyên đơn hoặc bị đơn trong các vụ án liên quan tới hoạt động của hộ kinh doanh (Ngô Huy Cương, 2011). Trong trường hợp kinh doanh được lập bởi hộ gia đình, thì hộ kinh doanh có bản chất là hộ gia đình kinh doanh. Do đó hộ kinh doanh cũng không phải là