Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Giải pháp nâng cao hiệu quả tín dụng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa tại ngân hàng TMCP Thái Bình Dương

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:72

Thêm vào BST

Báo xấu

22
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của đề tài là phản ánh thực trạng hoạt động tín dụng của Ngân hàng TMCP Thái Bình Dương đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa, phân tích những khó khăn và các nguyên nhân của nó để từ đó mạnh dạn đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả tín dụng của Ngân hàng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa, góp phần thúc đẩy phát triển Ngân hàng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Giải pháp nâng cao hiệu quả tín dụng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa tại ngân hàng TMCP Thái Bình Dương

1 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HỒ CHÍ MINH HỒ XUÂN VŨ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ TÍN DỤNG ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI NGÂN HÀNG TMCP THÁI BÌNH DƯƠNG Chuyên ngành : Kinh tế Tài Chính Ngân hàng Mã số : 60.31.12 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Người hướng dẫn khoa học PGS.TS Trần Huy Hòang TP.HỒ CHÍ MINH - NĂM 2006
2 MUÏC LUÏC Trang CHÖÔNG MÔÛ ÑAÀU 1. LÔØI MÔÛ ÑAÀU 2. DANH MUÏC CAÙC CHÖÕ VIEÁT TAÉT 3. DANH MUÏC BAÛNG BIEÅU SOÁ LIEÄU CHÖÔNG 1: TOÅNG QUAN VEÀ HOAÏT ÑOÄNG TDNH ÑOÁI VÔÙI 1 DOANH NGHIEÄP NHOÛ VAØ VÖØA 1 1.1 TÍN DUÏNG VAØ TÍN DUÏNG NGAÂN HAØNG 1 1.1.1 Tín duïng 5 1.1.2 Tín duïng ngaân haøng 9 9 1.2 DOANH NGHIEÄP NHOÛ VAØ VÖØA 10 1.2.1 Khaùi nieäm veà DNNVV 12 1.2.2 Vai troø cuûa DNNVV trong neàn kinh teá thò tröôøng 1.2.3 Öu theá vaø haïn cheá cuûa DNNVV trong neàn kinh teá thò tröôøng 15 1.3 SÖÏ CAÀN THIEÁT MÔÛ ROÄNG VAØ NAÂNG CAO HIEÄU QUAÛ CUÛA 15 TDNH ÑOÁI VÔÙI LOAÏI HÌNH DNNVV 16 1.3.1 Nhu caàu voán cuûa caùc DNNVV 1.3.2 Vai troø cuûa TDNH ñoái vôùi söï phaùt trieån hoaït ñoäng cuûa DNNVV 17 1.3.3 Nhu caàu taát yeáu phaûi phaùt trieån hoaït ñoäng TDNH ñoái vôùi loaïi 17 hình DNNVV 1.3.4 Ñaëc ñieåm cuûa hoaït ñoäng TDNH ñoái vôùi loaïi hình DNNVV: 18 1.3.5 Moät soá baøi hoïc kinh nghieäm ñaàu tö TDNH ñoái vôùi DNNVV ôû moät soá nöôùc treân theá giôùi 22 CHÖÔNG 2 : THÖÏC TRAÏNG HOaïT ÑOÄNG TÍN DUÏNG ÑOÁI VÔÙI 22 DNNVV TAÏI NGAÂN HAØNG TMCP THAÙI BÌNH DÖÔNG. 22 2.1 TOÅNG QUAN VEÀ NGAÂN HAØNG TMCP THAØI BÌNH DÖÔNG. 2.1.1 Quaù trình hình thaønh vaø phaùt treån. 22 2.1.2 Moät soá hoaït ñoäng chuû yeáu cuûa Ngaân haøng TMCP Thaùi Bình Döông trong thôøi gian qua . 23 2.2 THÖÏC TRAÏNG HOAÏT ÑOÄNG CUÛA CAÙC DNNVV TAÏI NGAÂN HAØNG TMCP THAÙI BÌNH DÖÔNG. 24 2.3 TÌNH HÌNH ÑAÀU TÖ TÍN DUÏNG CUÛA NGAÂN HAØNG TMCP 24 THAÙI BÌNH DÖÔNG ÑOÁI VÔÙI DNNVV THÔØI GIAN QUA 25 2.3.1 Tình hình nguoàn voán ngaân haøng 2.3.2 Tình hình hoaït ñoäng tín duïng. 28 2.3.3 Tình hình hoaït ñoäng tín duïng cuûa Ngaân haøng TMCP Thaùi Bình Döôùng ñoái vôùi DNNVV 29 2.4 THAØNH TÖÏU VAØ NHÖÕNG HAÏN CHEÁ CHUÛ YEÁU TRONG 29 HOAÏT ÑOÄNG TDNH ÑOÁI VÔÙI CAÙC DNNVV
3 2.4.1 Thaønh töïu chuû yeáu 30 2.4.2 Nhöõng maët haïn cheá chuû yeáu 2.5 NHÖÕNG NGUYEÂN NHAÂN TOÀN TAÏI CHUÛ YEÁU TRONG HOAÏT ÑOÄNG TÍN DUÏNG ÑOÁI VÔÙI DNNVV TAÏI NGAÂN HAØNG TMCP 32 THAÙI BÌNH DÖÔNG 2.51.Nguyeân nhaân veà chính saùch kinh teá xaõ hoäi vaø quaûn lyù ñieàu haønh 32 cuûa caùc cô quan quaûn lyù Nhaø nöôùc 34 2.5.2 Nguyeân nhaân töø phía caùc DNNVV . 2.5.3 Nguyeân nhaân toàn taïi chuû yeáu trong hoaït ñoäng tín duïng cuûa ngaân 37 haøng TMCP Thaùi Bình Döông. CHÖÔNG 3 : GIAÛI PHAÙP NAÂNG CAO HIEÄU QUAÛ TÍN DUÏNG ÑOÁI VÔÙI DNNVV TAÏI NGAÂN HAØNG TMCP THAÙI BÌNH 41 DÖÔNG 41 3.1 ÑÒNH HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN TDNH ÑOÁI VÔÙI DNNVV 41 3.1.1 Ñònh höôùng phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi giai ñoaïn 2006-2010: 41 3.1.2 Ñònh höôùng phaùt trieån caùc DNNVV 42 3.1.3 Ñònh höôùng phaùt trieån ngaønh Ngaân haøng ñeán 2010. 43 3.1.4 Ñònh höôùng phaùt trieån TDNH ñoái DNNVV 3.1.5 Ñònh höôùng phaùt trieån Tín duïng cuûa Ngaân Haøng TMCP Thaùi 44 Bình Döông ñoái DNNVV giai ñoan 2006-2010. 45 3.2 GIAÛI PHAÙP NAÂNG CAO HIEÄU QUAÛ TDNH ÑOÁI VÔÙI DNNVV 45 3.2.1 Ñoái vôùi caùc DNNVV 47 3.2.2 Ñoái vôùi hoaït ñoäng cuûa Ngaân haøng 55 3.2.3 Ñoái vôùi Hieäp hoäi doanh nghieäp 3.3 MOÄT SOÁ KIEÁN NGHÒ ÑOÁI VÔÙI CAÙC CÔ QUAN QUAÛN LYÙ 56 NHAØ NÖÔÙC: 56 3.3.1 Kieán nghò ñoái vôùi chính phuû, caùc boä ngaønh coù lieân quan. 58 3.3.2 Kieán nghò ñoái vôùi Ngaân haøng Nhaø nöôùc 61 3.3.3 Kieán nghò ñoái vôùi Caùc Tænh, Thaønh phoá tröïc thuoäc Trung öông TAØI LIEÄU THAM KHAÛO PHUÏ LUÏC SOÁ LIEÄU
4 DANH MUÏC CHÖÕ VIEÁT TAÉT TRONG LUAÄN VAÊN : NHNN : Ngaân haøng nhaø nöôùc Vieät Nam TCTD : Toå chöùc tín duïng TDNH : Tín duïng ngaân haøng TMCP : Thöông maïi coå phaàn DNNVV : Doanh nghieäp nhoû vaø vöøa DANH MUÏC BIEÅU SOÁ LIEÄU Baûng 1.1 : Quy moâ vaø giaù trò DNNVV taïi moät soá nöôùc Baûng 2.1 : Tình hình taêng tröôûng nguoàn voán cuûa Ngaân haøng TMCP Thaùi Bình Döông Baûng 2.2 : Tình hình taêng tröôûng tín duïng cuûa Ngaân haøng TMCP Thaùi Bình Döông Baûng 2.3 : Tình hình taêng tröôûng tín duïng cuûa Ngaân haøng ñoái vôùi DNNVV Baûng 3.1 : Moät soá chæ tieâu hoaït ñoäng ngaønh Ngaân haøng giai ñoaïn 2006-2010
5 LÔØI MÔÛ ÑAÀU 1. Söï caàn thieát : Trong neàn kinh teá thò tröôøng, DNNVV coù vai troø raát quan troïng trong vieäc thöïc hieän caùc muïc tieâu kinh teá-xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc. Söï ñoùng goùp cuûa DNNVV cho ñaát nöôùc ngaøy caøng gia taêng. Tuy nhieân, DNNVV vaãn coøn gaëp nhieàu khoù khaên vaø bò haïn cheá veà nhieàu maët nhö khaû naêng taøi chính haïn heïp, maùy moùc, thieát bò cuõ kyõ, laïc haäu, trình ñoä quaûn lyù, trình ñoä chuyeân moân, kyõ thuaät yeáu keùm. Phaàn lôùn DNNVV ñeàu gaëp khoù khaên lôùn nhaát laø khaû naêng thu huùt voán vaøo saûn xuaát, kinh doanh cuûa caùc DNNVV coøn thaáp, chöa ñöôïc quan taâm ñaàu tö voán ñeå môû roäng saûn xuaát. Neân ñeå phaùt trieån loaïi hình DNNVV phuïc vuï cho phaùt trieån kinh teá cuûa ñaát nöôùc caàn phaûi taêng cöôøng caùc nguoàn cung öùng voán cho DNNVV, trong ñoù nguoàn voán tín duïng cuûa Ngaân haøng phaûi ñöôïc quan taâm phaùt trieån vì nhöõng öu ñieåm voán coù cuûa tín duïng ngaân haøng. Hoaït ñoäng cuûa Ngaân haøng TMCP Thaùi Bình Döông trong caùc naêm qua ñaõ ñöôïc taêng tröôûng maïnh nhöng hieäu quaû chöa cao. Do chöa coù nhöõng giaûi phaùp thích hôïp vôùi tình hình thöïc teá neân ñaõ coù nhieàu haïn cheá trong hoaït ñoäng. Ñaëc bieät ñoái vôùi hoaït ñoäng tín duïng cho DNNVV vaãn coøn nhieàu khoù khaên vaø haïn cheá, Tuy loaïi hình DNNVV ñaõ coù nhöõng ñoùng goùp to lôùn ñeán söï phaùt trieån cuûa Ngaân haøng TMCP Thaùi Bình Döông Nhaø nöôùc ñaõ coù nhieàu chuû tröông chính saùch nhaèm hoã trôï, giuùp ñôõ taïo ñieàu kieän ñeå DNNVV phaùt trieån trieån saûn xuaát kinh doanh. Nhöng treân thöïc teá caùc chuû tröông, chính saùch aáy chöa ñöôïc ñi vaøo thöïc tieãn cuûa cuoäc soáng. Theå hieän roõ neùt nhaát laø veà chính saùch hoã trôï veà taøi chính, tín duïng. Tröôùc thöïc teá nhö vaäy, toâi ñaõ choïn nghieân cöùu vaø thöïc hieän luaän vaên Thaïc só kinh teá vôùi ñeà taøi: “ GIAÛI PHAÙP NAÂNG CAO HIEÄU QUAÛ TÍN DUÏNG ÑOÁI VÔÙI DOANH NGHIEÄP NHOÛ VAØ VÖØA TAÏI NGAÂN HAØNG TMCP THAÙI BÌNH DÖÔNG ”. Muïc ñích nghieân cöùu cuûa ñeà taøi laø phaûn aùnh thöïc traïng hoaït ñoäng tín duïng cuûa Ngaân haøng TMCP Thaùi Bình Döông ñoái vôùi caùc DNNVV, phaân tích nhöõng khoù khaên vaø caùc
6 nguyeân nhaân cuûa noù ñeå töø ñoù maïnh daïn ñöa ra moät soá giaûi phaùp nhaèm naâng cao hieäu quaû tín duïng cuûa Ngaân haøng ñoái vôùi DNNVV, goùp phaàn thuùc ñaåy phaùt trieån Ngaân haøng. Noäi dung cuûa luaän vaên ñöôïc nghieân cöùu theo phöông phaùp duy vaät bieän chöùng keát hôïp vôùi caùc phöông phaùp toång hôïp, phaân tích thoáng keâ, dieãn giaûi ñöôïc söû duïng xuyeân suoát ñeà taøi. Phaïm vi nghieân cöùu thöïc hieän Ngaân haøng TMCP Thaùi Bình Döông vaø DNNVV Keát caáu luaän vaên goàm 3 chöông, nhö sau: - Chöông 1: “ Toång quan veà hoaït ñoäng tín duïng ngaân haøng ñoái vôùi DNNVV ”. - Chöông 2: “Thöïc traïng hoaït ñoäng tín duïng ñoái vôùi DNNVV taïi Ngaân haøng TMCP Thaùi Bình Döông”. - Chöông 3: “Giaûi phaùp naâng cao hieäu quaû tín duïng ñoái DNNVV taïi Ngaân haøng TMCP Thaùi Bình Döông ”.
7 CHÖÔNG 1. TOÅNG QUAN VEÀ HOAÏT ÑOÄNG TDNH ÑOÁI VÔÙI DOANH NGHIEÄP NHOÛ VAØ VÖØA 1.1 TÍN DUÏNG VAØ TÍN DUÏNG NGAÂN HAØNG 1.1.1 TÍN DUÏNG 1.1.1.1 Khaùi nieäm veà tín duïng Tín duïng, theo tieáng Latinh goïi laø creditium, tieáng Anh goïi laø credit, coù nghóa laø tin töôûng vaø tín nhieäm. Theo ngoân ngöõ nhaân daân Vieät Nam, tín duïng coù nghóa laø söï vay möôïn.Veà maët taøi chính, tín duïng laø quan heä chuyeån nhöôïng quyeàn söû duïng voán töø ngöôøi sôû höõu sang cho ngöôøi söû duïng trong moät thôøi gian nhaát ñònh vôùi moät khoaûn chi phí nhaát ñònh. Tín duïng laø moät phaïm truø cuûa kinh teá haøng hoùa, phaûn aùnh moái quan heä kinh teá giöõa caùc chuû theå sôû höõu nguoàn voán nhaøn roãi vôùi caùc chuû theå söû duïng voán trong neàn kinh teá treân nguyeân taéc hoaøn traû coù kyø haïn caû goác vaø lôïi töùc. Vaø tín duïng cuõng laø moät trong nhöõng quan heä xaõ hoäi hình thaønh töø raát sôùm gaén lieàn vôùi söï ra ñôøi vaø phaùt trieån cuûa saûn xuaát haøng hoùa. Cô sôû hình thaønh vaø ra ñôøi cuûa tín duïng, tröôùc heát, xuaát phaùt töø nhu caàu buø ñaép thieáu huït tieàn trong saûn xuaát kinh doanh hoaëc trong cuoäc soáng, keá ñeán laø söï ra ñôøi vaø phaùt trieån cuûa neàn saûn xuaát haøng hoaù. Quan heä tín duïng ñaàu tieântoàn taïi chuû yeáu baèng hieän vaät vaø döôùi hình thöùc cho vay naëng laõi treân cô sôû cuûa neàn saûn xuaát haøng hoùa keùm phaùt trieån. Trong caùc thôøi kyø Chieám höõu noâ leä vaø cheá ñoä Phong kieán, quan heä tín duïng phaùt trieån chaäm treân cô sôû nhöõng neàn saûn xuaát haøng hoùa nhoû, ñeán giai ñoaïn phöông thöùc saûn xuaát Tö baûn chuû nghóa ra ñôøi vôùi neàn saûn xuaát haøng hoùa lôùn, neàn saûn xuaát Ñaïi coâng nghieäp thì quan heä tín duïng môùi thaät söï phaùt trieån maïnh meõ; tín duïng baèng hieän vaät nhöôøng choã cho tín duïng hieän kim, cho vay naëng laõi nhöôøng choã cho caùc hình thöùc tín duïng tieán boä hôn nhö: tín duïng ngaân haøng, tín duïng chính phuû… Duø toàn taïi döôùi hình thöùc naøo, trong boái caûnh hình thaùi kinh teá xaõ hoäi naøo vaø ñoái töôïng laø hieän vaät hay hieän kim thì quan heä tín duïng cuõng ñeàu theå hieän ba ñaëc ñieåm cô baûn sau:
8 -Coù söï chuyeån giao quyeàn söû duïng voán töø ngöôøi sôû höõu sang ngöôøi söû duïng nhöng khoâng chuyeån giao quyeàn sôû höõu. -Söï chuyeån nhöôïng naøy coù thôøi haïn xaùc ñònh vaø mang tính hoaøn traû. -Löôïng giaù trò hoaøn traû bao goàm voán chuyeån giao ban ñaàu coäng vôùi moät khoaûn taêng theâm döôùi hình thöùc lôïi töùc tín duïng. 1.1.1.2 Baûn chaát cuûa tín duïng Tín duïng theå hieän quan heä chuyeån nhöôïng quyeàn söû duïng voán giöõa ngöôøi sôû höõu sang ngöôøi söû duïng, baûn chaát cuûa söï chuyeån nhöôïng naøy laø quan heä xaõ hoäi giöõa ngöôøi ñi vay vaø ngöôøi cho vay. Do ñoù, quan heä giöõa ngöôøi ñi vay vaø ngöôøi cho vay nhö theá naøo thì quan heä tín duïng nhö theá. Chaúng haïn nhö trong neàn kinh teá keá hoaïch taäïp trung, quan heä giöõa ngöôøi ñi vay vaø cho vay chæ laø quan heä ñieàu hoøa vieäc söû duïng voán theo keá hoaïch do nhaø nöôùc vaïch saün thì quan heä tín duïng ôû ñaây chæ laø hình thöùc khoâng thaät söï theå hieän quan heä caân nhaéc giöõa chi phí vaø hieäu quaû. Ngöôïc laïi, trong neàn kinh teá thò tröôøng qua heä giöõa ngöôøi ñi vay vaø cho vay laø quan heä trao ñoåi vaø chuyeån nhöôïng quyeàn söû duïng voán treân cô sôû so saùnh giöõa lôïi nhuaän vaø chi phí neân quan heä ôû ñaây hình thaønh treân cô sôû coù caân nhaéc vaø tính toaùn caån thaän giöõa lôïi ích thu ñöôïc vaø chi phí söû duïng voán. 1.1.1.3 Chöùc naêng cuûa tín duïng Tín duïng coù ba chöùc naêng chuû yeáu : -Chöùc naêng taäp trung vaø phaân phoái laïi voán trong neàn kinh teá. Ñaây laø chöùc naêng cô baûn cuûa tín duïng. Taäp trung vaø phaân phoái laïi voán tieàn teä laø hai maët thoáng nhaát cuûa hoaït ñoäng tín duïng vaø ñeàu ñöôïc thöïc hieän treân nguyeân taéc hoaøn traû vaø coù laõi, söï coù maët cuûa tín duïng ñöôïc xem nhö chieác caàu noái giöõa cung vaø caàu veà voán trong neàn kinh teá. ÔÛ maët taäp trung voán tieàn teä, nhôø söï hoaït ñoäng cuûa heä thoáng tín duïng maø caùc nguoàn tieàn taïm thôøi nhaøn roãi töø daân cö, caùc toå chöùc kinh teá hoaëc caùc toå chöùc ñoaøn theå xaõ hoäi… ñöôïc taäp trung laïi. ÔÛ maët phaân phoái laïi voán tieàn teä, baèng nguoàn voán ñaõ taäp trung ñöôïc, tín duïng coù theå ñaùp öùng nhu caàu voán saûn xuaát kinh doanh cho caùc cô sôû kinh teá, nhu caàu tieâu duøng cuûa caùc taàng lôùp daân cö…
9 -Chöùc naêng tieát kieäm tieàn maët vaø chi phí löu thoâng cho xaõ hoäi. Hoaït ñoäng tín duïng tröôùc heát taïo ñieàu kieän cho söï ra ñôøi cuûa caùc coâng cuï löu thoâng tín duïng nhö: hoái phieáu, kyø phieáu thöông maïi, caùc loaïi seùc, theû tín duïng,… cho pheùp thay theá moät soá löôïng lôùn tieàn maët löu haønh. Nhôø ñoù, laøm giaûm bôùt caùc chi phí coù lieân quan ñeán vieäc söû duïng tieàn maët nhö: in tieàn, ñuùc tieàn, vaän chuyeån vaø baûo quaûn tieàn. Vôùi hoaït ñoäng tín duïng, caùc nguoàn tieàn maët nhaøn roãi trong xaõ hoäi, soá löôïng tieàn maët taïm thôøi rôøi khoûi löu thoâng, seõ ñöôïc nhanh choùng ñöa trôû laïi vaøo löu thoâng, nhôø ñoù laøm taêng toác ñoä voøng quay cuûa tieàn teä, goùp phaàn giaûm nhu caàu tieàn teä trong löu thoâng. Ñaëc bieät, hoaït ñoäng tín duïng ñöôïc thöïc hieän thoâng qua ngaân haøng môû ra moät khaû naêng lôùn trong vieäc môû taøi khoaûn vaø giao dòch thanh toaùn qua ngaân haøng döôùi caùc hình thöùc chuyeån khoaûn hoaëc buø tröø cho nhau, qua ñoù phaùt huy taùc duïng cuûa soá nhaân tieàn teä. -Chöùc naêng phaûn aùnh vaø kieåm soaùt caùc hoaït ñoäng trong neàn kinh teá. Söï vaän ñoäng cuûa voán tín duïng thöôøng gaén lieàn vôùi söï vaân ñoäng cuûa vaät tö, haøng hoùa, chi phí hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh… trong caùc toå chöùc kinh teá vaø cuûa caùc caù nhaân trong neàn kinh teá. Vì vaäy, qua söï vaän ñoäng ñoù, tín duïng khoâng nhöõng laø taám göông phaûn aùnh hoaït ñoäng kinh teá maø coøn cho pheùp kieåm soaùt caùc hoaït ñoäng kinh teá naèm ngaên chaën caùc hieän töôïng tieâu cöïc, laõng phí, vi phaïm phaùp luaät… Thoâng qua vieäc toå chöùc thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët vaø cuøng vôùi vieäc kieåm tra tình hình taøi chính, tình hình söû duïng voán tín duïng, caùc ngaân haøng coù theå taêng cöôøng khaû naêng kieåm soaùt quaù trình hình thaønh vaø söû duïng voán cuûa caùc caù nhaân vaø toå chöùc trong neàn kinh teá. 1.1.1.4 Vai troø cuûa tín duïng Khi thöïc hieän toát caùc chöùc naêng treân, tín duïng coù caùc vai troø chuû yeáu nhö sau: -Laø coâng cuï taäp trung caùc nguoàn voán nhaø roãi trong xaõ hoäi ñeå ñaùp öùng nhu caàu voán kinh doanh, tín duïng ñoùng vai troø chuyeån hoùa voán naèm yeân thaønh voán hoaït ñoäng, qua ñoù naâng cao heä soá söû duïng voán, goùp phaàn naâng cao hieäu quaû neàn saûn xuaát xaõ hoäi.
10 -Hoã trôï voán cho caùc Chuû ñaàu tö chuyeån höôùng kinh doanh töø ngaønh coù tyû suaát lôïi nhuaän thaáp sang ngaønh coù tyû suaát lôïi nhuaän cao, qua ñoù tín duïng ñoùng vai troø laø trôï thuû cuûa caïnh tranh giöõa caùc ngaønh vaø trong noäi boä ngaønh, goùp phaàn hình thaønh cô caáu kinh teá quoác doanh hôïp lyù. -Taïo khaû naêng ñaàu tö xaây döïng caùc coâng trình lôùn, coù khaû naêng ñaùp öùng nhu caàu voán cho doanh nghieäp môû roäng qui moâ saûn xuaát, ñoåi môùi thieát bò coâng ngheä, öùng duïng tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät ñeå taêng naêng suaát lao ñoäng, taêng khoái löôïng vaø chaát löôïng saûn phaåm. Qua ñoù goùp phaàn naâng cao naêng suaát lao ñoäng xaõ hoäi, taêng tröôûng kinh teá. Taïo ñieàu kieän phaùt trieån giao löu giöõa caùc chuû theå trong neàn kinh teá, giao löu voán giöõa nöôùc ngoaøi vaø trong nöôùc. Qua ñoù taïo laäp caùc quan heä kinh teá theo yeâu caàu phaùt trieån löïc löôïng saûn xuaát. Tuy nhieân, tín duïng cuõng coù nhöõng taùc ñoäng tieâu cöïc xuaát hieän khi hoaït ñoäng tín duïng khoâng ñöôïc kieåm soaùt ñuùng möùc. Cuï theå, neáu hoaït ñoäng tín duïng phaùt trieån traøn lan, khoâng kieåm soaùt ñöôïc thì coù theå taïo ra tình traïng laïm phaùt, gaây luûng ñoaïn neàn kinh teá. Ngöôïc laïi, neáu hoaït ñoäng tín duïng bò kieàm cheá vaø kieåm soaùt quaù chaët cheõ thì tín duïng khoâng theå môû roäng vaø neàn kinh teá cuõng khoâng phaùt trieån ñöôïc Khi hoaït ñoäng tín duïng ñöôïc kieåm soaùt vaø phaùt trieån hôïp lyù seõ ñaùp öùng nhu caàu voán ñeå duy trì vaø thuùc ñaåy saûn xuaát vaø löu thoâng haøng hoùa phaùt trieån,goùp phaàn oån ñònh tieàn teä vaø oån ñònh giaù caû, oån ñònh ñôøi soáng, taïo coâng aên vieäc laøm vaø oån ñònh traät töï xaõ hoäi. 1.1.1.5 Phaân loaïi tín duïng Phaân loaïi tín duïng nhaèm hieåu roõ theâm söï khaùc bieät cuûa töøng loaïi tín duïng vaø qua ñoù chuùng ta coù theå söû duïng hoaëc hieåu ñöôïc tín duïng trong töøng hoaøn caûnh. Khi phaân loaïi tín duïng ngöôøi ta caên cöù vaøo caùc tieâu thöùc sau: chuû theå tham gia trong quan heä tín duïng, thôøi haïn tín duïng,möùc ñoä tín nhieäm cuûa khaùch haøng, phöông thöùc cho vay, phöông thöùc hoaøn traû nôï vay ñeå phaân loaïi tín duïng.
11 Caên cöù vaøo caùc chuû theå tham gia trong quan heä tín duïng trong neân kinh teá thò tröôøng ta phaân thaønh 4 hình thöùc tín duïng chuû yeáu, nhö sau : - Tín duïng thöông maïi : Laø quan heä tín duïng phaùt sinh trong quan heä thöông maïi giöõa hai beân theå hieän qua vieäc mua baùn chòu giöõa caùc chuû theå coù tham gia tröïc tieáp trong quaù trình saûn xuaát kinh doanh hoaëc tieâu duøng bao goàm caùc toå chöùc hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh hoaëc caùc caù nhaân… vôùi caùc coâng cuï ñaëc tröng cuûa noù laø caùc thöông phieáu. Ñoái töôïng cuûa tín duïng thöông maïi khoâng phaûi laø tieàn teä maø laø haøng hoùa. Tín duïng thöông maïi toàn taïi vaø phaùt trieån döïa treân söï tín nhieäm vaø döïa treân moái quan heä veà cung caáp haøng hoùa, dòch vuï giöõa nhöõng ngöôøi saûn xuaát vôùi nhau hoaëc vôùi ngöôøi tieâu duøng. Ñaây laø hình thöùc tín duïng phaùt trieån roäng raõi, söï vaän ñoäng vaø phaùt trieån cuûa noù gaén lieàn vôùi söï phaùt trieån cuûa neàn saûn xuaát trao ñoåi haøng hoùa laâu ñôøi, nhöng tín duïng thöông maïi khoâng phaûi laø hình thöùc tín duïng chuyeân nghieäp. - Tín duïng ngaân haøng : Laø quan heä tín duïng phaùt sinh giöõa ngaân haøng, toå chöùc tín duïng vôùi caùc toå chöùc kinh teá, caùc caù nhaân hoaëc caùc toå chöùc ñoaøn theå, xaõ hoäi döôùi hình thöùc ngaân haøng ñöùng ra huy ñoäng voán baèng tieàn vaø cho vay (caáp tín duïng) ñoái vôùi caùc ñoái töôïng noùi treân. - Tín duïng Nhaø nöôùc : Laø quan heä tín duïng phaùt sinh giöõa moät beân laø Nhaø nöôùc, bao goàm Chính phuû vaø caùc chính quyeàn ñòa phöông, vôùi beân kia laø caùc doanh nghieäp, toå chöùc hoaëc caù nhaân trong xaõ hoäi; maø trong ñoù chuû yeáu laø Nhaø nöôùc ñöùng ra huy ñoäng voán thoâng qua caùc ñôït phaùt haønh tín phieáu,traùi phieáu hay coâng traùi ñeå söû duïng vaøo muïc ñích kinh teá- chính trò trong ñoái noäi, ñoái ngoaïi vaø nhöõng muïc ñích mang laïi lôïi ích cho toaøn xaõ hoäi. - Tín duïng quoác teá : Laø quan heä tín duïng phaùt sinh giöõa moät beân laø ñoái taùc nöôùc ngoaøi bao goàm chính phuû hoaëc caùc toå chöùc tieàn teä tín duïng quoác teá, vaø moät beân laø Chính phuû hoaëc ñaïi dieän chính phuû hay doanh nghieäp Vieät Nam.
12 1.1.2 TÍN DUÏNG NGAÂN HAØNG Trong caùc hình thöùc tín duïng, TDNH laø hình thöùc tín duïng ra ñôøi vaø phaùt trieån cuøng vôùi heä thoáng ngaân haøng , coù chuyeân nghieäp vaø hoaït ñoäng trong neàn kinh teá heát söùc ña daïng vaø phong phuù. : 1.1.2.1 Veà ñaëc ñieåm cuûa tín duïng ngaân haøng -Ñoái töôïng cuûa tín duïng ngaân haøng laø voán tieàn teä, trong ñoù ngaân haøng huy ñoäng voán baèng tieàn vaø caáp tín duïng cuõng baèng tieàn. -Trong quan heä tín duïng ngaân haøng, caùc chuû theå ñöôïc xaùc ñònh cuï theå goàm moät beân laø ngaân haøng vôùi tö caùch laø ngöôøi cho vay vaø moät beân laø caùc toå chöùc vaø caùc caù nhaân vôùi tö caùch laø ngöôøi ñi vay. -Quaù trình vaän ñoäng vaø phaùt trieån cuûa tín duïng ngaân haøng vöøa gaén vôùi hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh vöøa gaén vôùi tieâu duøng xaõ hoäi. 1.1.2.2 Nhöõng öu theá cuûa TDNH Vôùi nhöõng ñaëc ñieåm rieâng cuûa mình, TDNH coù öu theá hôn haún caùc hình thöùc tín duïng khaùc trong vieäc ñaùp öùng voán cho neàn kinh teá, taïo ñieàu kieän phaùt trieån saûn xuaát, löu thoâng haøng hoùa; oån ñònh tieàn teä; oån ñònh ñôøi soáng kinh teá xaõ hoäi. Öu ñieåm theå hieän ôû caùc maët sau : -Veà phaïm vi : Vieäc caáp tín duïng baèng tieàn cho pheùp TDNH vöôït ra khoûi phaïm vi saûn phaåm, haøng hoùa cuûa moät hoaëc moät vaøi ngaønh ngheà saûn xuaát kinh doanh nhaát ñònh vöôn tôùi moïi ñoái töôïng thuoäc moïi ngaønh ngheà, moïi lónh vöïc saûn xuaát kinh doanh vaø tieâu duøng khaùc nhau trong neàn kinh teá. Vì vaäy, TDNH cho pheùp thuùc ñaåy söï phaùt trieån treân dieän roäng trong toaøn boä neàn kinh teá. -Veà quy moâ : Coù theå cung öùng voán vôùi quy moâ lôùn hôn raát nhieàu so vôùi tín duïng thöông maïi. Nguoàn voán tín duïng ngaân haøng ñuû ñeå ñaùp öùng khoâng chæ cho nhu caàu duy trì hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp maø coøn cho nhu caàu môû roäng quy moâ saûn xuaát kinh doanh, ñoåi môùi coâng ngheä, naâng cao naêng löïc hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp.
13 -Veà thôøi haïn : khoâng bò giôùi haïn veà thôøi gian, tín duïng ngaân haøng cho pheùp ngöôøi ñi vay hoaïch ñònh vaø thöïc hieän caùc chieán löôïc taøi chính phuø hôïp vôùi nhu caàu cuûa doanh nghieäp trong töøng giai ñoaïn phaùt trieån nhaát ñònh. 1.1.2.3 Caùc loaïi TDNH Tuyø theo tieâu thöùc phaân loaïi, ta coù theå phaân chia TDNH thaønh caùc loaïi cuï theå : - Döïa vaøo muùc ñích tín duïng : TDNH phaân thaønh caùc loaïi cho vay phuïc vuï saûn xuaát kinh doanh coâng thöông nghieäp, cho vay tieâu duøng caù nhaân, cho vay baát ñoäng saûn, cho vay noâng nghieäp, cho vay kinh doanh xuaát nhaäp khaåu. - Döïa vaøo thôøi haïn tín duïng :TDNH phaân thaønh loaïi cho vay ngaén, trung haïn, daøi haïn. - Döïa vaøo möùc ñoä tín nhieäm khaùch haïn : TDNH phaân thaønh caùc loaïi cho vay khoâng coù ñaûm baûo,cho vay coù taøi saûn ñaûm baûo - Döïa vaøo phöông thöùc cho vay: TDNH phaân thaønh caùc loaïi cho vay theo moùn vay, cho vay theo haïn möùc tín duïng - Döïa vaøo phöông thöùc hoaøn traû :TDNH phaân thaønh caùc loaïi cho vay chæ coù moät kyø haïn traû nôï, cho vay traû nôï thaønh nhieàu kyø haïn. 1.1.2.4 Nhöõng chæ tieâu taøi chính cô baûn ñaùnh giaù hoaït ñoäng cuûa Ngaân haøng -Tyû leä nôï quaù haïn: laø chæ soá ño löôøng chaát löôïng nghieäp vuï tín duïng cuûa caùc Ngaân haøng, neáu chæ tieâu naøy thaáp theå hieän chaát löôïng tín duïng cao vaø ngöôïc laïi. Chæ soá naøy ñöôïc tính nhö sau: Nôï quaù haïn x 100 Tyû leä nôï quaù haïn = Toång dö nôï -Tyû leä ruûi ro tín duïng : Theå cho thaáy khoaûnmuïc tích duïng trong taøi saûn coù, khoûan muïc tích duïng trong toång taøi saûn coù caøng lôùn thì lôïi nhuaän seõ lôùn nhöng ñoàng thôøi ruûi ro tín duïng cuõng raát cao. Chæ soá naøy ñöôïc tính toaùn: Toång döï nôï vay x 100 Tyû leä ruûi ro tín duïng = Toång taøi saûn
14 -Heä soá CAR : Ñöa ra muïc ñích giôùi haïn möùc huy ñoäng voán cuûa Ngaân haøng ñeå traùnh tình traïng khi Ngaân haøng huy ñoäng voán khaù nhieàu vöôït khaû naêng baûo veä voán töï coù laøm cho Ngaân haøng maát khaû naêng chi traû. Chi tieâu naøy ñöôïc tính nhö sau : Voán töï coù x 100 Heä soá CAR = Voán huy ñoäng -Heä soá ROA: Chæ tieâu naøy cho bieát hieäu quaû cuûa 1 ñoàng voán ñaàu tö vaøo ngaân haøng. Ño löôøng baèng caùch laáy lôïi nhuaän roøng chia cho toång taøi saûn coù. Lôïi nhuaän roøng x100 Heä soá ROA = Taøi saûn coù bq -Heä soá ROE : chæ soá naøy cho bieát hieäu quaû cuûa 1 ñoàng voán töï coù cuûa Ngaân haøng ñeå ñaùnh giaù hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa Ngaân haøng. Do löôøng baèng caùch laáy lôïi nhuaän roøng chia cho voán töø coù : Lôïi nhuaän roøng x100 Heä soá ROE = Voán töï coù bq 1.3.2.5 Veà hieäu quaû kinh teá xaõ hoäi: - Giaù trò saûn phaåm haøng hoùa gia taêng: bao goàm giaù trò gia taêng tröïc tieáp vaø giaù trò gia taêng giaùn tieáp. giaù trò gia taêng tröïc tieáp laø nhöõng giaù trò gia taêng do caùc döï aùn coù voán tín duïng taùc ñoäng taêng theâm; giaù trò gia taêng giaùn tieáp laø nhöõng giaù trò thu ñöôïc töø caùc hoaït ñoäng kinh teá khaùc do phaûn öùng daây chuyeàn töø caùc döï aùn coù voán tín duïng sinh ra. -Vieäc laøm vaø thu nhaäp cuûa ngöôøi lao ñoäng: theå hieän soá vieäc laøm ñöôïc taïo ra vaø thu nhaäp cuûa ngöôøi lao ñoäng trong caùc döï aùn coù voán tín duïng tham gia. -Ñoùng goùp cho ngaân saùch: laø toång möùc ñoùng goùp ngaân saùch ñoái vôùi caùc döï aùn coù voán tín duïng. -Thoõa maõn nhu caàu tieâu duøng cuûa nhaân daân tính treân cô sôû möùc taêng bình quaân ñaàu ngöôøi ñoái vôùi caùc saûn phaåm do caùc döï aùn coù voán tín duïng tham gia. -Goùp phaàn phaùt trieån caùc ngaønh khaùc: ñaùnh giaù söï taùc ñoäng daây chuyeàn ñeán caùc ngaønh khaùc coù lieân quan ñeán döï aùn coù voán tín duïng tham gia.
15 -Goùp phaàn phaùt trieån ñòa phöông: ñöôïc ñaùnh giaù treân caùc chæ tieâu: taêng cöôøng cô sôû haï taàng; thay ñoåi boä maët kinh teá xaõ hoäi cuûa ñòa phöông; taêng thu nhaäp bình quaân ñaàu ngöôøi ôû ñòa phöông… 1.2 DOANH NGHIEÄP NHOÛ VAØ VÖØA 1.2.1 Khaùi nieäm veà DNNVV Trong neàn kinh teá thò tröôøng coù nhieàu loaïi hình doanh nghieäp cuøng toàn taïi, phaùt trieån vaø caïnh tranh laãn nhau. Tuy nhieân, ñeå thuaän lôïi cho vieäc quaûn lyù, hoã trôï caùc doanh nghieäp phaùt trieån, ngöôøi ta thöôøng döïa vaøo quan heä sôû höõu veà voán vaø taøi saûn, döïa vaøo muïc ñích kinh doanh, döïa vaøo lónh vöïc hoaït ñoäng kinh; döïa vaøo qui moâ kinh doanh ñeå phaân loaïi caùc doanh nghieäp. Caên cöù vaøo qui moâ kinh doanh ngöôøi ta phaân thaønh Doanh nghieäp lôùn, DNNVV, Vieäc qui ñònh tieâu thöùc nhö theá naøo laø doanh nghieäp lôùn, DNNVV laø tuyø thuoäc vaøo ñieàu kieän kinh teá, xaõ hoäi cuûa töøng nöôùc trong töøng giai ñoïan cuï theå. Qua tham khaûo kinh nghieäm cuûa moät soá nöôùc, tieâu chí xaùc ñònh DNNVV thöôøng döïa vaøo caùc yeáu toá : Voán, lao ñoäng vaø doanh thu. Tuy nhieân vieäc söû duïng moät hoaëc hai hoaëc ba tieâu chí laø tuyø thuoäc vaøo ñieàu kieän, trình ñoä phaùt trieån vaø bieän phaùp hoã trôï phaùt trieån doanh nghieäp cuûa töøng nöôùc cuï theå ñöôïc theå hieän qua soá lieäu sau : Baûng 1.1 : Quy moâ vaø giaù trò DNNVV taïi moät soá nöôùc : Nöôùc Soá lao ñoäng Toång giaù trò taøi Doanh thu ( ngöôøi) saûn Austalia
16 Myõ
17 DNNVV khoâng nhieàu nhöng vôùi soá löôïng raát lôùn DNNVV trong neàn kinh teá neân ñaõ taïo ra phaàn lôùn coâng aên vieäc laøm cho xaõ hoäi - DNNVV cung caáp moät khoái löôïng lôùn saûn phaåm vaø lao vuï, ña daïng vaø phong phuù veà chuûng loaïi, goùp phaàn thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá : Vôùi moät soá löôïng ñoâng ñaûo trong neàn kinh teá ñaõ taïo ra saûn löôïng, thu nhaäp ñaùng keå cho xaõ hoäi. Maët khaùc, do ñaëc tính linh hoaït, meàm deûo, DNNVV coù khaû naêng ñaùp öùng nhöõng nhu caàu ngaøy caøng ña daïng, phong phuù vaø ñoäc ñaùo cuûa ngöôøi tieâu duøng. - DNNVV goùp phaàn quan troïng trong vieäc taïo laäp söï phaùt rieån caân baèng vaø chuyeån dòch cô caáu kinh teá theo vuøng laõnh thoå : Trong neàn kinh teá luoân toàn taïi vôùi nhieàu loaïi hình doanh nghieäp vôùi nhieàu quy moâ khaùc nhau phuï thuoäc vaøo nhöõng aûnh höôûng khaùch quan bôûi caùc ñaëc ñieåm kinh teá - kyõ thuaät cuûa töøng ngaønh quy ñònh. Thoâng thöôøng caùc doanh nghieäp lôùn taäp trung ôû vuøng ñoâ thò, nôi coù cô sôû haï taàng phaùt trieån, nhöng laïi khoâng ñaùp öùng ñöôïc taát caû yeâu caàu cuûa neàn kinh teá nhö löu thoâng haøng hoùa, dòch vuï, phaùt trieån ngaønh ngheà truyeàn thoáng, tieåu thuû coâng nghieäp, giaûi quyeát lao ñoäng, oån ñònh ñôøi soáng xaõ hoäi cuûa nhaân daân…Vôùi chieàu höôùng ñoù seõ gaây tình traïng maát caân ñoái nghieâm troïng veà trình ñoä phaùt trieån kinh teá, vaên hoùa, xaõ hoäi giöõa thaønh thò vaø noâng thoân, giöõa caùc vuøng. Chính söï phaùt trieån cuûa DNNVV goùp phaàn quan troïng trong vieäc taïo laäp söï caân ñoái trong phaùt trieån giöõa caùc vuøng. Noù giuùp cho vuøng saâu, vuøng xa, caùc vuøng noâng thoân coù theå khai thaùc ñöôïc tieàm naêng cuûa vuøng, cuûa ñòa phöông ñeå phaùt trieån caùc ngaønh saûn xuaát vaø dòch vuï, taïo ra söï chuyeån dòch cô caáu kinh teá theo vuøng laõnh thoå. Ñaây cuõng laø vaán ñeà raát coù yù nghóa ñeå thöïc hieän coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa noâng nghieäp, noâng thoân. -DNNVV goùp phaàn quan troïng trong vieäc thu huùt voán ñaàu tö trong daân cö vaø söû duïng toái öu caùc nguoàn löïc taïi ñòa phöông.. Vieäc taïo laäp DNNVV khoâng caàn quaù nhieàu voán ñaõ taïo cô hoäi cho ñoâng ñaûo daân cö coù theå tham gia ñaàu tö. Maët khaùc, trong quaù trình hoaït ñoäng, DNNVV coù theå deã daøng huy ñoäng voán döïa treân quan heä hoï haøng, baïn beø thaân thuoäc. Vì vaäy,
18 DNNVV ñöôïc coi laø phöông tieän coù hieäu quaû trong vieäc huy ñoäng, söû duïng caùc khoaûn tieàn nhaøn roãi trong daân cö vaø bieán noù thaønh caùc khoaûn voán ñaàu tö. Vôùi quy moâ nhoû vaø vöøa, laïi ñöôïc phaân boá phaân taùn ôû haàu khaép caùc ñòa phöông, caùc vuøng laõnh thoå neân DNNVV coù khaû naêng taän duïng caùc tieàm naêng veà lao ñoäng, nguyeân vaät lieäu vôùi tröõ löôïng haïn cheá, khoâng ñaùp öùng nhu caàu saûn xuaát quy moâ lôùn, nhöng saün coù ôû ñòa phöông, söû duïng caùc saûn phaåm phuï hoaëc pheá lieäu, pheá phaåm cuûa caùc doanh nghieäp lôùn. - DNNVV goùp phaàn taêng nguoàn haøng xuaát khaåu vaø taêng nguoàn thu cho ngaân saùch Nhaø nöôùc. Ngaøy nay, moái quan heä giao löu kinh teá, vaên hoùa giöõa caùc quoác gia phaùt trieån roäng raõi ñaõ laøm cho caùc saûn phaåm truyeàn thoáng trôû thaønh moät nguoàn xuaát khaåu quan troïng. Vieäc phaùt trieån DNNVV ñaõ taïo ra khaû naêng thuùc ñaåy, khai thaùc tieàm naêng cuûa caùc ngaønh ngheà truyeàn thoáng ôû caùc ñòa phöông nhö caùc ngaønh ngheà thuû coâng, myõ ngheä….Beân caïnh ñoù, söï phaùt trieån caùc DNNVV seõ laøm taêng nguoàn thu cho ngaân saùch Nhaø nöôùc. Maëc duø soá ñoùng goùp cuûa moät DNNVV khoâng lôùn nhöng vôùi soá löôïng ñoâng ñaûo, DNNVV cuõng ñoùng goùp moät phaàn ñaùng keå cho ngaân saùch Nhaø nöôùc. -DNNVV hoã trôï ñaéc löïc cho doanh nghieäp quy moâ lôùn, laø cô sôû ñeå hình thaønh nhöõng doanh nghieäp, taäp ñoaøn kinh teá lôùn maïnh trong quaù trình phaùt trieån kinh teá thò tröôøng.. Vôùi caùc ñaëc tröng nhoû, leû vaø naêng ñoäng, DNNVV taäp trung vaøo nhöõng :thò tröôøng ngoõ,ngaùch hoã trôï caùc doanh nghieäp lôùn trong vieäc tieáp caän thò tröôøng, caân ñoái khaû naêng cung caàu trong xaõ hoäi. Maët khaùc, DNNVV cuõng laø nhöõng doanh nghieäp veä tinh cung caáp caùc saûn phaåm ñaàu vaøo hay tham gia cheá taùc, saûn xuaát, kinh doanh trong chu kyø hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp lôùn, chính ñieàu naøy ñaõ taêng khaû naêng hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp treân thò tröôøng, taïo moái lieân keát chaët cheõ giöõa caùc loaâi hình kinh teá, naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp noùi rieâng vaø cuûa neàn kinh teá noùi chung.
19 1.2.3 Öu theá vaø haïn cheá cuûa DNNVV trong neàn kinh teá thò tröôøng 1.2.3.1 Moät soá öu theá cuûa DNNVV Trong neàn kinh teá thò tröôøng, moãi loaïi hình doanh nghieäp coù nhöõng öu theá vaø haïn cheá rieâng. Coù theå thaáy, DNNVV coù nhöõng öu theá chuû yeáu sau ñaây: - DNNVV naêng ñoäng, nhaïy beùn vaø deã thích öùng vôùi söï thay ñoåi cuûa thò tröôøng: Vôùi quy moâ nhoû vaø vöøa, boä maùy quaûn lyù goïn nheï, DNNVV deã daøng tìm kieám vaø ñaùp öùng nhöõng nhu caàu coù haïn trong nhöõng thò tröôøng chuyeân moân hoùa. Maët khaùc, DNNVV thöôøng coù moái lieân heä tröïc tieáp vôùi thò tröôøng vaø ngöôøi tieâu thuï neân coù phaûn öùng nhanh nhaïy vôùi söï bieán ñoäng cuûa thò tröôøng. DNNVV coù cô sôû vaät chaát kyõ thuaät khoâng lôùn neân ñoåi môùi linh hoaït hôn, deã daøng chuyeån ñoåi saûn xuaát hoaëc thu heïp quy moâ maø khoâng gaây ra nhöõng haäu quaû naëng neà cho xaõ hoäi. - DNNVV ñöôïc taïo laäp deã daøng, hoaït ñoäng coù hieäu quaû vôùi chi phí coá ñònh thaáp : Vôùi öu theá nhoû goïn, naêng ñoäng, deã quaûn lyù, khoâng caàn nhieàu voán nhö vaäy, DNNVV raát linh hoaït trong vieäc hoïc hoûi, phaùt trieån vaø traùnh nhöõng thieät haïi to lôùn do moâi tröôøng khaùch quan taùc ñoäng leân. Maët khaùc, do moät soá DNNVV ñöôïc thaønh laäp mang tính gia ñình, beø baïn neân moãi khi gaëp hoaøn caûnh khoù khaên, coâng nhaân vaø chuû doanh nghieäp deã daøng töï haï thaáp tieàn löông, coù tinh thaàn noã löïc vöôït baäc ñeå vöôït qua khoù khaên. Ñieàu ñoù khieán cho DNNVV giaûm ñöôïc chi phí coá ñònh, taän duïng lao ñoäng ñeå thay theá voán baèng tieàn duøng vaøo vieäc mua saém maùy moùc thieát bò vaø vôùi giaù coâng lao ñoäng thaáp, coù theå ñaït ñöôïc hieäu quaû kinh teá cao. - DNNVV taïo ñieàu kieän duy trì töï do caïnh tranh : DNNVV hoaït ñoäng vôùi soá löôïng ñoâng ñaûo, thöôøng khoâng coù tình traïng ñoäc quyeàn,saún saøng chaáp nhaän töï do caïnh tranh. So vôùi caùc doanh nghieäp lôùn, DNNVV coù tính töï chuû cao hôn. DNNVV khoâng yû laïi vì söï giuùp ñôõ cuûa nhaø nöôùc vaø vì möu lôïi, doanh nghieäp saún saøng khai thaùc caùc cô hoäi ñeå phaùt trieån maø khoâng ngaïi ruûi ro. - DNNVV coù theå phaùt huy ñöôïc tieàm löïc trong nöôùc : Thaønh coâng cuûa DNNVV laø naém baét ñöôïc nhöõng ñieàu kieän cuï theå cuûa ñaát nöôùc veà taøi nguyeân, lao ñoäng,
20 DNNVV raát coù lôïi theá trong vieäc tuyeån duïng lao ñoäng taïi ñòa phöông vaø taän duïng caùc taøi nguyeân, tö lieäu saûn xuaát saün coù taïi ñòa phöông, phaùt huy cho saûn xuaát kinh doanh. Maët khaùc, trong quaù trình coâng nghieäp hoùa vaø hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc, söï phaùt trieån cuûa caùc DNNVV ôû giai ñoaïn ñaàu laø caùch thöùc toát nhaát ñeå saûn xuaát haøng hoùa thay theá nhaäp khaåu. Vôùi nguoàn voán vaø trình ñoä kyõ thuaät cuûa mình, DNNVV coù theå saûn xuaát moät soá maët haøng thay theá nhaäp khaåu, phuø hôïp vôùi söùc mua cuûa daân chuùng. Töø ñoù goùp phaàn oån ñònh ñôøi soáng, oån ñònh xaõ hoäi, taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá beàn vöõng. - DNNVV goùp phaàn taïo laäp söï phaùt trieån caân baèng giöõa caùc vuøng trong moät quoác gia. : Vôùi söï taïo laäp deã daøng, DNNVV coù theå phaùt trieån roäng raõi ôû moïi vuøng laõnh thoå vaø taïo ra nhöõng saûn phaåm phong phuù, ña daïng, ñoàng thôøi taïo ra söï phaùt trieån caân baèng giöõa caùc vuøng trong moãi nöôùc, coù theå hieän dieän ôû khaép moïi mieàn ñaát nöôùc, keå caû ôû noâng thoân vaø mieàn nuùi, nhöõng nôi thöa daân, coù cô caáu kinh teá chöa phaùt trieån vaø nhôø ñoù, chuùng cung caáp haøng hoùa vaø dòch vuï cho daân cö ñòa phöông vaø nhöõng vuøng phuï caän. 1.2.3.2 Moät soá haïn cheá cuûa DNNVV Beân caïnh nhöõng öu theá keå treân, DNNVV cuõng coù nhöõng haïn cheá voán coù cuûa noù. Nhöõng haïn cheá chuû yeáu cuûa DNNVV bao goàm: - Haïn cheá veà khaû naêng taøi chính : Voán chuû sôõ höõu ít neân khaø naêng vay voán cuûa DNNVV cuõng raát haïn cheá. Caùc DNNVV thöôøng thieáu taøi saûn theá chaáp cho khoaûn tieàn döï ñònh vay. Ngay ôû nhöõng nöôùc phaùt trieån nhö Myõ, Nhaät baûn……..,… Caùc ngaân haøng cuõng e ngaïi khi cho DNNVV vay voán vì khaû naêng gaëp ruûi ro lôùn khi cho vay. Vôùi quy moâ kinh doanh khoâng lôùn, DNNVV cuõng raát khoù khaên vaø ít coù khaû naêng huy ñoäng ñöôïc voán treân thò tröôøng. Chính vì theá phaàn lôùn caùc DNNVV luoân ôû trong tình traïn thieáu voán,khaû naêng töï tích luõy cuûa caùc DNNVV cuõng bò haïn cheá. Ñieàu ñoù khieán cho khaû naêng thu lôïi nhuaän cuûa doanh nghieäp bò giôùi haïn ngay caû khi coù cô hoäi kinh doanh vaø coù yeâu caàu môû roäng saûn xuaát.