Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Hoàn thiện tổ chức công tác kế toán trong các đơn vị dự toán quân đội thuộc Bộ Quốc phòng

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:92

Thêm vào BST

Báo xấu

31
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của đề tài nhằm khái quát hóa những vấn đề lý luận về công tác kế toán nói chung, và công tác kế toán trong các đơn vị dự toán quân đội nói riêng; phân tích những khái niệm về công tác kế toán, nêu lên thực trạng của công tác kế toán trong các đơn vị dự toán quân đội hiện nay, đánh giá hiệu quả phân tích những ưu nhược điểm của công tác kế toán, những chính sách quan điểm của nhà nước ảnh hưởng đến công tác kế toán quân đội. Từ đó đưa ra những kiến nghị và giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Hoàn thiện tổ chức công tác kế toán trong các đơn vị dự toán quân đội thuộc Bộ Quốc phòng

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM BÙI THỊ YÊN LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ TP. Hồ Chí Minh – Năm 2005
MUÏC LUÏC STT NOÄI DUNG TRANG MÔÛ ÑAÀU CHÖÔNG I: NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG VEÀ KEÁ TOAÙN DÖÏ TOAÙN 1 QUAÂN ÑOÄI 1.1 Vai troø keá toaùn döï toaùn quaân ñoäi 1 1.1.1 Söï caàn thieát cuûa keá toaùn döï toaùn quaân ñoäi 1 1.1.2 Vai troø cuûa keá toaùn trong quaûn lyù kinh teá taøi chính ôû caùc ñôn vò döï 2 toaùn quaân ñoäi 1.1.2.1 Giaùm ñoác quaù trình thöïc hieän ngaân saùch 2 1.1.2.2 Giaùm ñoác baûo veä taøi saûn cuûa quaân ñoäi 3 1.1.2.3 Giaùm ñoác vieäc chaáp haønh cheá ñoä, tieâu chuaån, kyû luaät kinh teá - taøi 4 chính cuûa nhaø nöôùc vaø quaân ñoäi. 1.2 Ñoái töôïng chung cuûa keá toaùn döï toaùn quaân ñoäi 5 1.3 Nhieäm vuï keá toaùn döï toaùn quaân ñoäi 5 1.4 Toå chöùc coâng taùc keá toaùn 6 1.4.1 Khaùi nieäm toå chöùc coâng taùc keá toaùn 6 1.4.2 Yeâu caàu Toå chöùc coâng taùc keá toaùn : 7 1.4.3 Nhieäm vuï toå chöùc coâng taùc keá toaùn 7 1.4.4 Noäi dung toå chöùc coâng taùc keá toaùn 8 1.4.4.1 Chöùng töø keá toaùn trong ñôn vò döï toaùn 8 1.4.4.2 Hình thöùc keá toaùn 11 1.4.4.3 Heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn trong ñôn vò döï toaùn 14 1.4.4.4 Baùo caùo keá toaùn 15 a Khaùi nieäm, vai troø, yù nghóa cuûa baùo caùo keá toaùn 15 b Taùc duïng cuûa baùo caùo keá toaùn 16 c Yeâu caàu cuûa baùo caùo keá toaùn 17 1.4.5 Toå chöùc boä maùy keá toaùn 18 1.4.6 Toå chöùc kieåm tra keá toaùn 21 CHÖÔNG II: THÖÏC TRAÏNG VEÀ COÂNG TAÙC KEÁ TOAÙN TRONG 23 CAÙC ÑÔN VÒ DÖÏ TOAÙN QUAÂN ÑOÄI HIEÄN NAY. 2.1 Ñaëc ñieåm cuûa keá toaùn döï toaùn quaân ñoäi 23 2.2 Toå chöùc boä maùy keá toaùn trong caùc ñôn vò quaân ñoäi 26 2.2.1 Taøi chính caáp toaøn quaân – caáp chieán löôïc 26 2.2.2 Taøi chính caùc ngaønh, ñôn vò 27 2.2.2.1 Khoái caùc ñôn vò döï toaùn: 27 2.2.2.2 Khoái caùc doanh nghieäp 28 2.3 Thöïc traïng coâng taùc keá toaùn ôû caùc ñôn vò döï toaùn hieän nay 31 2.3.1 Cheá ñoä chöùng töø keá toaùn 31 2.3.1.1 Moät soá chöùng töø keá toaùn thöôøng duøng trong ñôn vò döï toaùn Quaân 32 Ñoäi: 2.3.1.2 Coâng taùc kieåm tra chöùng töø keá toaùn 33 2.3.1.3 Coâng taùc xöû lyù, chaáp nhaän chöùng töø : 34
-2- 2.3.1.4 Coâng taùc toå chöùc luaân chuyeån, baûo quaûn chöùng töø 35 2..3.2 Hình thöùc keá toaùn aùp duïng ôû ñôn vò döï toaùn quaân ñoäi 36 2.3.2.1 Hình thöùc keá toaùn “Nhaät kyù - Soå caùi” 37 2.3.2.2 Hình thöùc keá toaùn “ Nhaät kyù chung” 37 2.3.3 Heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn 38 2.3.3.1 Nguyeân taéc vaän duïng heä thoáng taøi khoaûn trong ñôn vò 38 2.3.3.2 Heä thoáng taøi khoaûn söû duïng 39 2.3.3.3 Heä thoáng baùo caùo keá toaùn 43 2.4 Toå chöùc boä maùy keá toaùn 52 2.5 Toå chöùc kieåm tra keá toaùn 53 2.6 Ñaùnh giaù öu nhöôïc ñieåm cuûa coâng taùc keá toaùn döï toaùn quaân ñoäi 53 2.6.1 Öu ñieåm 53 2.6.2 Nhöõng haïn cheá, toàn taïi 55 2.6.3 Nguyeân nhaân cuûa nhöõng toàn taïi 56 CHÖÔNG III: HOAØN THIEÄN COÂNG TAÙC KEÁ TOAÙN TRONG 58 ÑÔN VÒ DÖÏ TOAÙN QUAÂN ÑOÄI HIEÄN NAY 3.1 Quan ñieåm mang tính ñònh höôùng 58 3.2 Muïc tieâu, yeâu caàu, nguyeân taéc hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn 58 3.2.1 Muïc tieâu hoaøn thieän heä thoáng 59 3.2.2 Yeâu caàu cuûa toå chöùc coâng taùc keá toaùn döï toaùn laø : 59 3.2.3 Nguyeân taéc hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn ñôn vò döï toaùn: 60 3.2.4 Noäi dung hoaøn thieän toå chöùc coâng taùc keá toaùn 61 3.3 Phöông höôùng hoaøn thieän coâng taùc keá toaùn 62 3.3.1 Tieáp tuïc ñoåi môùi vaø hoaøn thieän khuoân khoå phaùp lyù veà keá toaùn 62 3.3.2 Toå chöùc boä maùy keá toaùn vaø quaûn trò ngöôøi duøng 62 3.4 Moät soá bieän phaùp nhaèm hoaøn thieän coâng taùc keá toaùn 63 3.4.1 Hoaøn thieän heä thoáng chöùng töø keá toaùn 63 3.4.2 Hoaøn thieän hình thöùc ghi soå keá toaùn 64 3.4.3 Hoaøn thieän heä thoáng taøi khoaûn 66 3.4.3.1 Toå chöùc heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn 66 3.4.3.2 Veà nguyeân taéc xaây döïng heä thoáng taøi khoaûn 67 3.4.3.3 Hoaøn thieän teân goïi, soá hieäu taøi khoaûn 69 3.4.3.4 Söûa ñoåi boå sung taøi khoaûn keá toaùn 69 3.4.4 Hoaøn thieän caùc baùo caùo keá toaùn 72 3.4.5 Hoaøn thieän toå chöùc boä maùy keá toaùn ñôn vò döï toaùn 73 3.5 Ñieàu kieän thöïc hieän nhöõng giaûi phaùp hoaøn thieän ñoái vôùi coâng taùc 75 keá toaùn 3.5.1 Veà phía Nhaø nöôùc 75 3.5.2 Veà phía caùc ñôn vò 76 KEÁT LUAÄN TAØI LIEÄU THAM KHAÛO PHUÏ LUÏC
-3- LÔØI MÔÛ ÑAÀU LYÙ DO CHOÏN ÑEÀ TAØI Coâng taùc keá toaùn laø moät maët coâng taùc trong quaûn lyù kinh teá taøi chính, nhaèm ñaûm baûo moïi nguoàn löïc cho söï nghieäp xaây döïng quaân ñoäi chính quy, tinh nhueä, töøng böôùc hieän ñaïi saün saøng chieán ñaáu vaø chieán ñaáu thaéng lôïi. Keát hôïp toát kinh teá vôùi quoác phoøng. Tham gia xaây döïng kinh teá vaø thöïc hieän caùc nhieäm vuï khaùc nhö caùc ñôn vò kinh teá. Laø moät hoaït ñoäng kinh teá quaân söï, coâng taùc keá toaùn quaân ñoäi ñöôïc tieán haønh trong ñieàu kieän kinh teá xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc, phaûi tuaân thuû caùc nguyeân taéc, yeâu caàu, cheá ñoä, theå leä cô baûn veà kinh teá, keá toaùn, taøi chính cuûa Nhaø nöôùc vaø phaûi phuø hôïp vôùi hoaït ñoäng quaân söï. Hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn laø vieäc laøm caàn thieát vaø quan troïng khoâng chæ ôû goùc ñoä quaûn lyù vó moâ maø ôû caû goùc ñoä quaûn lyù vi moâ, phuïc vuï cho söï nghieäp coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc. Vieäc tieáp tuïc ñoåi môùi, hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn caùc ñôn vò döï toaùn quaân ñoäi, traùch nhieäm ñoù khoâng chæ thuoäc nhöõng ngöôøi laøm coâng taùc nghieân cöùu, xaây döïng cheá ñoä chính saùch maø coøn caû söï vaän duïng, thöïc hieän cuûa chính caùc ñôn vò, töø nhöõng kieán nghò ñeà xuaát cuûa caùc ñôn vò ñeå ñuùc ruùt lyù luaän töø thöïc tieãn nhaèm khoâng ngöøng hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn. Caùc ñôn vò döï toaùn trong quaân ñoäi laø nhöõng ñôn vò thuï höôûng ngaân saùch nhaø nöôùc, quaûn lyù vaø söû duïng kinh phí theo cheá ñoä döï toaùn. Ñeå thöïc hieän nhieäm vuï chính trò, quaân söï … ñöôïc giao. Caùc ñôn vò ñöôïc nhaø nöôùc caáp phaùt kinh phí ñeå hoïat ñoäng. Ngoøai nguoàn kinh phí do nhaø nöôùc caáp laø chuû yeáu, caùc ñôn vò coøn phaûi toå chöùc lao ñoäng saûn xuaát, taïo nguoàn thu töø noäi boä, ñaùp öùng nhu caàu chi tieâu xaây döïng vaø phaùt trieån. Muoán quaûn lyù coù hieäu quaû quaù trình nhaän, chi tieâu söû duïng kinh phí ñöôïc caáp ñaùp öùng yeâu caàu; vôùi chi phí nhaát ñònh, hoøan thaønh nhieäm vuï vôùi keát quaû cao nhaát, ñoàng thôøi goùp phaànthuùc ñaåy vieäc quaûn lyù, söû duïng taøi chính, taøi saûn ngaøy caøng toát hôn, toå chöùc quaûn lyù caùc hoïat ñoäng saûn xuaát, khai thaùc tieàm naêng taïi ñôn
-4- vò ñem laïi hieäu quaû cao ñoøi hoûi caùc ñôn vò phaûi toå chöùc söû duïng haïch toaùn keá toaùn ñeå tính toaùn ghi cheùp, phaûn aùnh lieân tuïc, toøan dieän taát caû caùc loïai vaät tö tieàn voán vaø moïi hoïat ñoäng kinh teá taøi chính ôû ñôn vò, thöïc hieän söï kieåm tra giaùm saùt, phaân tích so saùnh tìm ra phöông phaùp hôïp lyù, tieát kieäm, coù hieäu quaû nhaát. MUÏC ÑÍCH NGHIEÂN CÖÙU CUÛA ÑEÀ TAØI Muïc ñích nghieân cöùu cuûa ñeà taøi nhaèm khaùi quaùt hoùa nhöõng vaán ñeà lyù luaän veà coâng taùc keá toaùn noùi chung, vaø coâng taùc keá toaùn trong caùc ñôn vò döï toaùn quaân ñoäi noùi rieâng Phaân tích nhöõng khaùi nieäm veà coâng taùc keá toaùn, neâu leân thöïc traïng cuûa coâng taùc keá toaùn trong caùc ñôn vò döï toaùn quaân ñoäi hieän nay, ñaùnh giaù hieäu quaû phaân tích nhöõng öu nhöôïc ñieåm cuûa coâng taùc keá toaùn, nhöõng chính saùch quan ñieåm cuûa nhaø nöôùc aûnh höôûng ñeán coâng taùc keá toaùn quaân ñoäi. Töø ñoù ñöa ra nhöõng kieán nghò vaø giaûi phaùp nhaèm hoaøn thieän coâng taùc keá toaùn. ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHAÏM VI NGHIEÂN CÖÙU CUÛA ÑEÀ TAØI Vôùi noäi dung vaø muïc ñích cuûa ñeà taøi ñaõ xaùc ñònh, taùc giaû neâu leân nhöõng vaán ñeà lyù luaän coù theå vaän duïng ñeå giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà thöïc teá coâng taùc keá toaùn ñoøi hoûi. Ñeå ñaûm baûo tính heä thoáng, khoa hoïc vaø logic cuûa vaán ñeà, ñeà taøi nghieân cöùu lyù thuyeát vaø coù tìm hieåu coâng taùc keá toaùn ôû caùc ñôn vò trong quaân ñoäi ñeå ruùt ra nhöõng keát luaän chung. Phaïm vi nghieân cöùu cuûa ñeà taøi: Trong khuoân khoå giôùi haïn cuûa luaän vaên, taùc giaû xin ñi vaøo nghieân cöùu toå chöùc coâng taùc keá toaùn ôû caùc ñôn vò döï toaùn quaân ñoäi tröïc thuoäc Boä Quoác Phoøng goàm : heä thoáng taøi khoaûn, chöùng töø, soå saùch keá toaùn, hình thöùc ghi soå vaø cheá ñoä baùo caùo. Cuï theå : - Nghieân cöùu moät soá vaán ñeà lyù luaän chung cuûa toå chöùc coâng taùc keá toaùn.
-5- - Nghieân cöùu toå chöùc coâng taùc keá toaùn trong moät soá ñôn vò, khaûo saùt thöïc teá vaän duïng ñaùnh giaù nhöõng öu nhöôïc ñieåm cuûa heä thoáng. - Ñeà xuaát nhöõng giaûi phaùp nhaèm muïc ñích laøm cho heä thoáng ngaøy caøng hoaøn thieän hôn, phuïc vuï toát hôn cho coâng taùc keá toaùn. PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU Trong quaù trình thu thaäp taøi lieäu nghieân cöùu, ñaõ söû duïng phöông phaùp duy vaät bieän chöùng vaø duy vaät lòch söû ñeå chæ ñaïo phöông phaùp nghieân cöùu. Söû duïng phöông phaùp thoáng keâ, phöông phaùp keá toaùn, phöông phaùp phaân tích ñeå neâu leân vaán ñeà vaø giaûi quyeát moãi vaán ñeà. Keát hôïp phöông phaùp so saùnh töø lyù luaän ñeán thöïc teá töø thöïc teá ñeán lyù luaän trong heä thoáng keá toaùn, kieåm toaùn Vieät nam, caùc vaên baûn phaùp lyù veà keá toaùn, caùc vaên baûn höôùng daãn cuûa Boä Quoác phoøng veà coâng taùc keá toaùn trong quaân ñoäi. KEÁT CAÁU CUÛA ÑEÀ TAØI Noäi dung cuûa ñeà taøi ngoaøi phaàn môû ñaàu vaø keát luaän, goàm coù 3 chöông CHÖÔNG I: Lyù luaän chung veà coâng taùc keá toaùn trong caùc ñôn vò döï toaùn quaân ñoäi (Goàm 21 trang trang, töø trang 01 ñeán trang 21) CHÖÔNG II: Thöïc traïng veà coâng taùc keá toaùn trong caùc ñôn vò döï toaùn quaân ñoäi hieän haønh. (Goàm 35 trang, töø trang 22 ñeán trang 56) CHÖÔNG III: Moät soá yù kieán ñeà xuaát nhaèm hoaøn thieän coâng taùc keá toaùn trong caùc ñôn vò döï toaùn quaân ñoäi hieän haønh. (Goàm 31 trang, töø trang 58 ñeán trang 78)
-6- CHÖÔNG I NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG VEÀ KEÁ TOAÙN DÖÏ TOAÙN QUAÂN ÑOÄI 1.1 Vai troø keá toaùn döï toaùn quaân ñoäi 1.1.1 Söï caàn thieát cuûa keá toaùn döï toaùn quaân ñoäi Keá toaùn döï toaùn laø coâng vieäc toå chöùc heä thoáng thoâng tin baèng soá lieäu ñeå quaûn lyù vaø kieåm soaùt nguoàn kinh phí, tình hình söû duïng, quyeát toaùn kinh phí, tình hình quaûn lyù vaø söû duïng caùc loaïi vaät tö, taøi saûn coâng, tình hình chaáp haønh döï toaùn thu, chi vaø thöïc hieän caùc tieâu chuaån, ñònh möùc cuûa nhaø nöôùc, cuûa quaân ñoäi ôû ñôn vò. Keá toaùn döï toaùn laø moät boä phaän cuûa keá toaùn noùi chung trong neàn kinh teá quoác daân. Noù ra ñôøi do nhu caàu phaûi phaûn aùnh vaø kieåm tra tình hình thu, chi taøi chính cuûa Nhaø nöôùc vaø söû duïng kinh phí cuûa caùc cô quan ñôn vò. Haïch toaùn keá toaùn söû duïng moät heä thoáng caùc phöông phaùp keá toaùn khoa hoïc nhö: Phöông phaùp chöùng töø keá toaùn, phöông phaùp taøi khoaûn keá toaùn, phöông phaùp tính giaù, phöông phaùp toång hôïp - caân ñoái keá toaùn, ñöôïc xaây döïng treân cô sôû nhöõng thaønh töïu khoa hoïc cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi vaø caùc quaù trình toàn taïi, phaùt trieån cuûa söï vaät hieän töôïng ñeå phaûn aùnh, kieåm tra giaùm saùt veà taøi saûn, söï vaän ñoäng cuûa taøi saûn vaø caùc hoaït ñoäng kinh teá taøi chính xaûy ra trong quaù trình thöïc hieän nhieäm vuï cuûa caùc toå chöùc moät caùch thöôøng xuyeân lieân tuïc, toaøn dieän vaø coù heä thoáng. Haïch toaùn keá toaùn laø coâng cuï quan troïng trong heä thoáng quaûn lyù kinh teá taøi chính, laø caàn thieát vaø taát yeáu trong neàn kinh teá haøng hoùa - tieàn teä. Caùc ñôn vò döï toaùn trong quaân ñoäi laø nhöõng ñôn vò thuï höôûng ngaân saùch nhaø nöôùc, quaûn lyù vaø söû duïng kinh phí theo cheá ñoä döï toaùn. Ñeå thöïc hieän nhieäm vuï kinh teá- chính trò ñöôïc giao, caùc ñôn vò ñöôïc nhaø nöôùc caáp phaùt kinh phí ñeå hoaït ñoäng. Ngoaøi nguoàn kinh phí do Nhaø nöôùc caáp laø chuû yeáu, caùc ñôn vò coøn phaûi toå chöùc lao ñoäng saûn xuaát, taïo nguoàn thu töø noäi boä, ñaùp öùng nhu caàu chi tieâu xaây döïng vaø phaùt trieån. Muoán quaûn lyù coù hieäu quaû quaù trình nhaän, chi tieâu söû duïng kinh phí
-7- ñöôïc caáp, ñaùp öùng yeâu caàu: vôùi chi phí nhaát ñònh, hoaøn thaønh nhieäm vuï vôùi keát quaû cao nhaát, ñoàng thôøi goùp phaàn thuùc ñaåy vieäc quaûn lyù, söû duïng taøi chính, taøi saûn ngaøy caøng toát hôn. Toå chöùc quaûn lyù caùc hoaït ñoäng saûn xuaát, khai thaùc tieàm naêng taïi ñôn vò ñem laïi hieäu quaû cao ñoøi hoûi caùc ñôn vò phaûi toå chöùc söû duïng haïch toaùn keá toaùn ñeå tính toaùn, ghi cheùp, phaûn aùnh lieân tuïc, toaøn dieän taát caû caùc loaïi vaät tö, tieàn voán vaø moïi hoaït ñoäng kinh teá taøi chính ôû ñôn vò, thöïc hieän söï kieåm tra giaùm saùt, phaân tích so saùnh tìm ra phöông aùn hôïp lyù, tieát kieäm, coù hieäu quaû nhaát. Vì vaäy toå chöùc coâng taùc keá toaùn ôû ñôn vò döï toaùn quaân ñoäi laø caàn thieát do yeâu caàu quaûn lyù kinh teá taøi chính cuûa ñôn vò, ñoàng thôøi coøn laø vieäc chaáp haønh luaät phaùp cuûa nhaø nöôùc. Ñieàu 93 Ñieàu leä coâng taùc taøi chính quaân ñoäi quy ñònh “Caùc cô quan, ñôn vò, doanh nghieäp trong quaân ñoäi coù söû duïng kinh phí, tieàn voán cuûa nhaø nöôùc hoaëc nguoàn voán khaùc phaûi thöïc hieän coâng taùc keá toaùn theo Luaät Keá toaùn”. Keá toaùn döï toaùn laø coâng cuï quan troïng ñeå quaûn lyù kinh phí, voán, taøi saûn trong ñôn vò. Ñoàng thôøi noù coøn laø coâng cuï caàn thieát trong vieäc ñieàu haønh caùc hoaït ñoäng coù lieân quan ñeán voán, taøi saûn cuûa Nhaø nöôùc, cuûa quaân ñoäi. 1.1.2 Vai troø cuûa keá toaùn trong quaûn lyù kinh teá taøi chính ôû caùc ñôn vò döï toaùn quaân ñoäi Keá toaùn ñöôïc coi laø moät quy taéc ñaàu tieân cuûa quaûn lyù, khoâng coù keá toaùn thì khoâng theå quaûn lyù kinh teá – taøi chính ñöôïc. Vai troø ñoù ñöôïc xaùc ñònh xuaát phaùt töø thöïc teá khaùch quan cuûa hoaït ñoäng toå chöùc, quaûn lyù caùc hoaït ñoäng kinh teá, taøi chính vaø baûn chaát cuûa haïch toaùn keá toaùn. Trong caùc ñôn vò döï toaùn quaân ñoäi, keá toaùn laø coâng cuï ñöôïc söû duïng ñeå laõnh ñaïo, quaûn lyù vieäc thöïc hieän keá hoïach phaân phoái vaø söû duïng caùc quyõ tieàn teä ñöôïc hình thaønh ôû ñôn vò nhaèm ñaûm baûo cho vieäc hoaøn thaønh moïi nhieäm vuï chính trò quaân söï ñöôïc giao, baûo ñaûm quyeàn lôïi cuûa quaân nhaân, coâng nhaân vieân chöùc quoác phoøng ôû ñôn vò. Vai troø ñoù ñöôïc theå hieän treân caùc maët sau:
-8- 1.1.2.1 Giaùm ñoác quaù trình thöïc hieän ngaân saùch Ngaân saùch döôïc duyeät laø keá hoaïch taøi chính cô baûn, baûo ñaûm cho caùc nhieäm vuï cuûa ñôn vò. Trong quaûn lyù ñoøi hoûi phaûi thöôøng xuyeân xem xeùt tình hình thöïc hieän ngaân saùch, moïi khoaûn thi chi phaûi theo keá hoaïch ngaân saùch. Muoán naém ñöôïc keát quaû thöïc hieän ngaân saùch phaûi coù söï phaûn aùnh caùc khoaûn thu chi thoâng qua caùc khaâu caáp phaùt, mua saém, söû duïng, thanh quyeát toaùn moät caùch ñaày ñuû, kòp thôøi, chính xaùc. Treân cô sôû soá lieäu keá toaùn ñaõ phaûn aùnh toång hôïp tình hình caáp phaùt, söû duïng, thanh quyeát toaùn, ñoái chieáu vôùi chæ tieâu keá hoaïch ngaân saùch trong töøng kyø, phaùt hieän kòp thôøi nhöõng choã maát caân ñoái, naém ñöôïc hieäu quaû chi tieâu, ñaùnh giaù öu khuyeát ñieåm, ñeà ra bieän phaùp tích cöïc trong vieäc thöïc hieän quaûn lyù ngaân saùch. Caên cöù vaøo caùc taøi lieäu keá toaùn, thuû tröôûng ñôn vò vaø cô quan quaûn lyù caáp treân tieán haønh vieäc phaân tích tình hình hoaït ñoäng taøi chính, ñaùnh giaù tình hình thöïc hieän keá hoaïch ngaân saùch vaø ruùt kinh nghieäm cho vieäc xaây döïng keá hoaïch ngaân saùch kyø sau. 1.1.2.2 Giaùm ñoác baûo veä taøi saûn cuûa quaân ñoäi Taøi saûn do caùc ñôn vò trong quaân ñoäi quaûn lyù, söû duïng laø cô sôû vaät chaát goùp phaàn taïo neân söùc maïnh toång hôïp cuûa quaân ñoäi, laø ñieàu kieän vaät chaát ñeå caùc ñôn vò hoaøn thaønh nhieäm vuï ñöôïc giao. Taøi saûn do caùc ñôn vò döï toaùn trong quaân ñoäi goàm nhieàu chuûng loaïi khaùc nhau, ñöôïc hình thaønh töø nhieàu nguoàn vaø do nhieàu ngaønh quaûn lyù, coù lieân quan ñeán nhieàu caáp, nhieàu boä phaän, nhieàu caù nhaân quaûn lyù, söû duïng. Nhöõng taøi saûn ñoù phaûi ñöôïc quaûn lyù chaët cheõ caû veà soá löôïng, chaát löôïng, söû duïng ñuùng muïc ñích, tieát kieäm, ñaït hieäu quaû cao. Taøi saûn cuûa quaân ñoäi ñöôïc baûo veä baèng nhieàu bieän phaùp khaùc nhau nhöng bieän phaùp chaët cheõ, nhaïy beùn vaø tin caäy laø söû duïng haïch toaùn keá toaùn. Bôûi vì :
-9- Thoâng qua phöông phaùp chöùng töø keá toaùn, phöông phaùp taøi khoaûn keá toaùn, taøi saûn cuûa quaân ñoäi ôû ñôn vò do caùc toå chöùc, caù nhaân quaûn lyù, söû duïng ñeàu coù söï ghi cheùp, phaûn aùnh theo doõi cuûa keá toaùn. Taát caû söï bieán ñoäng taêng, giaûm taøi saûn ñeàu ñöôïc keá toaùn thu nhaän, phaûn aùnh, heä thoáng hoùa vaø kieåm tra giaùm saùt chaët cheõ. Döïa treân tính phaùp lyù cuûa chöùng töø keá toaùn, soá lieäu do keá toaùn cung caáp baûo ñaûm ñöôïc tính chính xaùc vaø coù tính phaùp lyù vöõng chaéc, laø cô sôû tin caäy trong vieäc giaùm ñoác baûo veä taøi saûn quaân ñoäi. Treân cô sôû soá lieäu, taøi lieäu do keá toaùn cung caáp thoâng qua phöông phaùp toång hôïp - caân ñoái keá toaùn, caáp ñaûng uûy, chæ huy ñôn vò vaø caùc cô quan quaûn lyù coù theå naém ñöôïc soá löôïng taøi saûn hieän coù, söï bieán ñoäng cuûa taøi saûn ôû ñôn vò qua caùc khaâu: tieáp nhaän, phaân phoái caáp phaùt, baûo quaûn, söû duïng… phaùt hieän vaø ngaên ngöøa kòp thôøi nhöõng bieåu hieän, nhöõng haønh ñoäng sai traùi, gaây thieät haïi ñeán taøi saûn chung. Xaùc ñònh traùch nhieäm vaät chaát cuûa töøng toå chöùc, caù nhaân ñoái vôùi vieäc quaûn lyù vaø söû duïng taøi saûn cuûa ñôn vò. Vôùi yù nghóa neâu treân, keá toaùn goùp phaàn vaøo vieäc naâng cao traùch nhieäm cho moïi ngöôøi trong ñôn vò coù thaùi ñoä ñuùng ñaén ñoái vôùi vieäc baûo veä taøi saûn cuûa quaân ñoäi, ñeà cao vai troø laøm chuû taäp theå, yeâu quùy giöõ gìn cuûa coâng. 1.1.2.3 Giaùm ñoác vieäc chaáp haønh cheá ñoä, tieâu chuaån, kyû luaät kinh teá - taøi chính cuûa nhaø nöôùc vaø quaân ñoäi. Cheá ñoä tieâu chuaån hieän haønh laø caên cöù ñeå thöïc hieän baûo ñaûm vaø quaûn lyù taøi chính ôû ñôn vò. Chính saùch, kyû luaät taøi chính laø haønh lang phaùp lyù cho moïi hoaït ñoäng thu chi söû duïng kinh phí, vaät tö tieàn voán cuûa ñôn vò. Cheá ñoä tieâu chuaån, ñònh möùc thöïc hieän trong quaân ñoäi ñeàu ñöôïc xaây döïng döïa treân cô sôû neàn kinh teá cuûa ñaát nöôùc vaø ñöôøng loái xaây döïng quaân ñoäi, xaây döïng neàn quoác phoøng toaøn daân. Moïi hoaït ñoäng thu, chi söû duïng kinh phí ôû ñôn vò ñeàu coù aûnh höôûng nhaát ñònh ñeán vieäc quaûn lyù kinh teá taøi chính cuûa Nhaø nöôùc. Vì vaäy quaù trình chi tieâu söû duïng kinh phí, tieàn voán ôû caùc ñôn vò trong quaân ñoäi phaûi chaáp haønh
- 10 - ñuùng cheá ñoä, tieâu chuaån, ñònh möùc ñaõ ñöôïc quy ñònh, chaáp haønh nghieâm chænh caùc chính saùch vaø kyû luaät kinh teá taøi chính cuûa Nhaø nöôùc. Thoâng qua haïch toaùn keá toaùn, thöïc hieän kieåm tra giaùm saùt trong vaø sau khi phaùt sinh tôùi töøng nghieäp vuï kinh teá- taøi chính xaûy ra ôû ñôn vò veà thöïc hieän cheá ñoä, tieâu chuaån, tình hình chaáp haønh cheá ñoä chính saùch, kyû luaät taøi chính cuûa Nhaø nöôùc vaø quaân ñoäi. Döïa treân cô sôû taøi lieäu keá toaùn tieán haønh phaân tích ñaùnh giaù ruùt ra nhöõng keát luaän caàn thieát cho vieäc boå sung söûa ñoåi xaây döïng vaø thöïc hieän caùc chính saùch nhaèm ñaùp öùng yeâu caàu phaùt trieån cuûa quaân ñoäi theo yeâu caàu nhieäm vuï vaø söï phaùt trieån cuûa neàn kinh teá ñaát nöôùc. 1.2 Ñoái töôïng chung cuûa keá toaùn döï toaùn quaân ñoäi Nghieân cöùu xaùc ñònh ñoái töôïng cuûa keá toaùn döï toaùn quaân ñoäi laø nghieân cöùu xaùc ñònh nhöõng noäi dung cuï theå cuûa quaù trình nhaän, söû duïng caùc nguoàn kinh phí quaù trình lao ñoäng saûn xuaát vaø tieán haønh caùc hoaït ñoäng coù thu khaùc maø keá toaùn ghi cheùp, phaûn aùnh, kieåm tra giaùm saùt nhaèm naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa caùc quaù trình ñoù. Moãi ñôn vò khi hình thaønh vaø böôùc vaøo hoaït ñoäng thöïc hieän chöùc naêng nhieäm vuï ñaõ ñöôïc xaùc ñònh ñeàu söû duïng moät löôïng taøi saûn nhaát ñònh. Trong quaù trình hoaït ñoäng, gaây neân söï bieán ñoäng veà phaïm vi, quy moâ cuûa taøi saûn cuõng nhö söï thay ñoåi chuyeån hoùa hình thaùi cuûa taøi saûn. Haïch toaùn keá toaùn vôùi vò trí raát quan troïng trong heä thoáng quaûn lyù kinh teá, laø coâng cuï khoâng theå thieáu trong quaûn lyù ôû ñôn vò. Do vaäy, keá toaùn döï toaùn quaân ñoäi caàn thieát phaûi thöïc hieän thu nhaän thoâng tin, cung caáp thoâng tin veà soá taøi saûn ñôn vò ñang quaûn lyù, thöïc hieän phaûn aùnh kieåm tra giaùm saùt, söû duïng coù hieäu quaû taøi saûn, khai thaùc taïo nguoàn thu noäi boä, baûo ñaûm nhu caàu tieàn voán, vaät chaát cho vieäc thöïc hieän thaéng lôïi moïi nhieäm vuï chính trò quaân söï ñöôïc giao. Nhö vaäy coù theå xaùc ñònh ñoái töôïng chung cuûa keá toaùn döï toaùn quaân ñoäi laø: “Taøi saûn vaø söï vaän ñoäng cuûa taøi saûn do ñôn vò quaûn lyù, söû duïng”.
- 11 - 1.3 Nhieäm vuï keá toaùn döï toaùn quaân ñoäi Chöùc naêng cuûa keá toaùn laø phaûn aùnh vaø kieåm tra giaùm saùt veà taøi saûn vaø toaøn boä hoaït ñoäng kinh teá taøi chính. Chöùc naêng aáy ñöôïc theå hieän thoâng qua caùc nhieäm vuï cuûa keá toaùn. Ñeå thu nhaän, xöû lyù vaø cung caáp thoâng tin ñaùp öùng yeâu caàu quaûn lyù kinh teá taøi chính ôû caùc ñôn vò, keá toaùn döï toaùn trong quaân ñoäi phaûi thöïc hieän toát nhöõng nhieäm vuï sau ñaây: - Ghi cheùp, tính toaùn, phaûn aùnh soá hieän coù, tình hình luaân chuyeån vaø söû duïng taøi saûn, söû duïng kinh phí cuûa ñôn vò. - Kieåm tra tình hình thöïc hieän döï toaùn thu, chi ngaân saùch, tình hình thu noäp vaø thanh toaùn, kieåm tra vieäc giöõ gìn vaø söû duïng taøi saûn, söû duïng kinh phí vaø vieäc chaáp haønh chính saùch cuûa Nhaø nöôùc, cuûa quaân ñoäi ôû ñôn vò. - Cung caáp soá lieäu, taøi lieäu phuïc vuï cho vieäc phaân tích hoaït ñoäng kinh teá- taøi chính, phuïc vuï coâng taùc laäp vaø theo doõi tình hình thöïc hieän döï toaùn thu chi ngaân saùch, phuïc vuï coâng taùc thoáng keâ vaø thoâng tin kinh teá. Ba nhieäm vuï cuûa keá toaùn döï toaùn quaân ñoäi coù quan heä chaët cheõ vôùi nhau vaø ñeàu raát quan troïng. Coù thöïc hieän toát vieäc ghi cheùp, tính toaùn phaûn aùnh môùi coù cô sôû ñeå thöïc hieän vieäc kieåm tra giaùm saùt vaø nhieäm vuï cung caáp thoâng tin veà caùc hoaït ñoäng kinh teá taøi chính. Thöïc hieän toát nhieäm vuï kieåm tra giaùm saùt, nhieäm vuï cung caáp soá lieäu taøi lieäu keá toaùn cho caùc ñoái töôïng söû duïng thoâng tin keá toaùn môùi phaùt huy ñöôïc vai troø cuûa haïch toaùn keá toaùn. Do vaäy trong coâng taùc keá toaùn phaûi thöïc hieän ñaày ñuû ba nhieäm vuï, khoâng xem nheï nhieäm vuï naøo, coù nhö vaäy môùi coù theå phaùt huy ñaày ñuû vai troø cuûa haïch toaùn keá toaùn trong heä thoáng quaûn lyù kinh teá taøi chính. 1.4 Toå chöùc coâng taùc keá toaùn 1.4.1 Khaùi nieäm toå chöùc coâng taùc keá toaùn Toå chöùc coâng taùc keá toaùn laø moät heä thoáng caùc yeáu toá caáu thaønh goàm toå chöùc boä maùy keá toaùn, toá chöùc vaän duïng caùc phöông phaùp keá toaùn, kyõ thuaät haïch
- 12 - toaùn, toå chöùc vaän duïng caùc cheá ñoä, theå leä keá toaùn… moái lieân heä vaø söï taùc ñoäng giöõa caùc yeáu toá ñoù vôùi muïc ñích ñaûm baûo caùc ñieàu kieän cho vieäc phaùt huy toái ña chöùc naêng cuûa heä thoáng caùc yeáu toá ñoù. Ôû ñôn vò döï toaùn quaân ñoäi, toå chöùc coâng taùc keá toaùn laø ñieàu kieän khoâng theå thieáu ñöôïc ñeå thöïc hieän nhieäm vuï keá toaùn, phaùt huy vai troø cuûa keá toaùn trong coâng taùc quaûn lyù kinh teá taøi chính. Toå chöùc coâng taùc keá toaùn khoa hoïc, hôïp lyù phuø hôïp vôùi cheá ñoä, theå leä keá toaùn nhaø nöôùc ñaõ ban haønh, phuø hôïp vôùi ñieàu kieän cuï theå cuûa ñôn vò, phuø hôïp vôùi söï phaùt trieån khoa hoïc kyõ thuaät, khoa hoïc quaûn lyù luoân laø vaán ñeà coù tính caáp baùch trong moãi giai ñoïan phaùt trieån. 1.4.2 Yeâu caàu Toå chöùc coâng taùc keá toaùn : Toå chöùc khoa hoïc vaø hôïp lyù coâng taùc keá toaùn ôû ñôn vò caàn phaûi döïa vaøo caùc caên cöù sau: Caên cöù vaøo cheá ñoä, theå leä veà quaûn lyù kinh teá taøi chính cuûa nhaø nöôùc, cuûa quaân ñoäi noùi chung vaø cheá ñoä keá toaùn hieän haønh aùp duïng trong caùc ñôn vò döï toaùn quaân ñoäi noùi rieâng. Caên cöù vaøo ñaëc ñieåm tính chaát hoaït ñoäng vaø muïc ñích hoaït ñoäng cuûa ñôn vò, quy moâ phaïm vi (ñòa baøn hoaït ñoäng: boä maùy toå chöùc, quaûn lyù, phaân caáp quaûn lyù kinh teá taøi chính cuûa ñôn vò) Caên cöù vaøo khaû naêng vaø trình ñoä cuûa ñoäi nguõ caùn boä, nhaân vieân keá toaùn hieän coù cuûa ñôn vò, trình ñoä trang bò vaø söû duïng caùc phöông tieän kyõ thuaät tính toaùn ôû ñôn vò. Toå chöùc khoa hoïc, hôïp lyù coâng taùc keá toaùn khoâng nhöõng ñaûm baûo ñöôïc chaát löôïng hieäu quaû coâng taùc keá toaùn maø coøn tieát kieäm ñöôïc chi phí haïch toaùn. 1.4.3 Nhieäm vuï toå chöùc coâng taùc keá toaùn Toå chöùc khoa hoïc vaø hôïp lyù boä phaän keá toaùn ôû ñôn vò ñeå thöïc hieän ñöôïc toaøn boä coâng taùc keá toaùn vôùi söï phaân coâng phaân nhieäm roõ raøng coâng vieäc keá toaùn cho töøng ngöôøi trong boä phaän keá toaùn.
- 13 - Toå chöùc thöïc hieän caùc phöông phaùp keá toaùn, caùc nguyeân taéc keá toaùn vaø cheá ñoä keá toaùn hieän haønh, toå chöùc vaän duïng hình thöùc keá toaùn hôïp lyù, caùc phöông tieän kyõ thuaät tính toaùn hieän coù nhaèm ñaûm baûo chaát löôïng cuûa thoâng tin keá toaùn. Xaùc ñònh roõ moái quan heä giöõa boä phaän keá toaùn vôùi caùc boä phaän quaûn lyù khaùc trong ñôn vò veà caùc coâng vieäc coù lieân quan ñeán coâng taùc keá toaùn ôû ñôn vò. Toå chöùc höôùng daãn moïi ngöôøi trong ñôn vò chaáp haønh cheá ñoä quaûn lyù kinh teá taøi chính noùi chung vaø cheá ñoä keá toaùn noùi rieâng. Toå chöùc kieåm tra keá toaùn noäi boä ñôn vò. 1.4.4 Noäi dung toå chöùc coâng taùc keá toaùn Noäi dung toå chöùc coâng taùc keá toaùn bao goàm : • Toå chöùc heä thoáng chöùng töø keá toaùn, toå chöùc haïch toaùn ban ñaàu vaø toå chöùc luaân chuyeån chöùng töø keá toaùn moät caùch khoa hoïc hôïp lyù. • Toå chöùc vaän duïng heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn thoáng nhaát. • Toå chöùc löïa choïn hình thöùc keá toaùn. • Toå chöùc thöïc hieän cheá ñoä baùo caùo keá toaùn • Toå chöùc boä maùy keá toaùn • Toå chöùc kieåm tra keá toaùn 1.4.4.1 Chöùng töø keá toaùn trong ñôn vò döï toaùn Quaù trình thöïc hieän chöùc naêng nhieäm vuï cuûa ñôn vò, thöôøng xuyeân dieãn ra caùc hoaït ñoäng kinh teá taøi chính ôû nhöõng ñòa ñieåm vaø thôøi gian khaùc nhau, nhöõng hoaït ñoäng kinh teá naøy laøm bieán ñoäng, thay ñoåi, chuyeån hoùa hình thaùi taøi saûn. Ñeå thu nhaän ñöôïc thoâng tin veà caùc hoaït ñoäng kinh teá taøi chính dieãn ra moät caùch ñaày ñuû, kòp thôøi, trung thöïc vaø chính xaùc, kieåm tra vieäc baûo veä söû duïng taøi saûn, quaûn lyù vaø söû duïng kinh phí, cung caáp thoâng tin cho caùc boä phaän chöùc naêng coù lieân quan tham gia quaûn lyù taøi saûn… thì ñôn vò phaûi toå chöùc vaän duïng phöông phaùp chöùng töø keá toaùn, xaây döïng heä thoáng chöùng töø keá toaùn moät caùch khoa hoïc, hôïp lyù.
- 14 - Chöùng töø keá toaùn laø phaàn töû chöùa ñöïng thoâng tin (vaät mang tin) veà hoaït ñoäng kinh teá taøi chính, noù chöùng minh cho caùc hoaït ñoäng kinh teá taøi chính phaùt sinh vaø thöïc söï hoaøn thaønh. Ñeå chöùng minh cho caùc hoaït ñoäng kinh teá taøi chính phaùt sinh vaø thöïc söï hoaøn thaønh, chöùng töø keá toaùn phaûi hôïp lyù, hôïp leä. Chöùng töø keá toaùn hôïp phaùp laø chöùng töø keá toaùn ñöôïc laäp ñuùng maãu quy ñònh cuûa cheá ñoä keá toaùn,vieäc ghi cheùp treân chöùng töø ñuùng noäi dung, baûn chaát, möùc ñoä nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh vaø ñöôïc luaät phaùp cho pheùp, coù ñuû chöõ kyù cuûa ngöôøi chòu traùch nhieäm vaø daáu cuûa ñôn vò. Chöùng töø keá toaùn hôïp leä laø chöùng töø keá toaùn ñöôïc ghi cheùp ñaày ñuû, kòp thôùi caùc yeáu toá, caùc tieâu thöùc vaø theo ñuùng quy ñònh veà phöông phaùp laäp cuûa töøng loaïi chöùng töø. Laäp chöùng töø keá toaùn laø böôùc ghi cheùp ban ñaàu vaø baét buoäc phaûi coù ñoái vôùi moïi hoaït ñoäng kinh teá taøi chính phaùt sinh, laø khôûi ñieåm cuûa coâng vieäc keá toaùn. Chöùng töø keá toaùn coù nhöõng taùc duïng: - Chöùng töø keá toaùn laø caên cöù ñeå ghi soå keá toaùn. Ghi soå keá toaùn thöïc chaát laø heä thoáng hoùa caùc soá lieäu ñaõ phaûn aùnh treân caùc chöùng töø keá toaùn theo trình töï thôøi gian, theo töøng ñoái töôïng keá toaùn, baèng phöông phaùp ghi soå ñöôïc quy ñònh ñoái vôùi töøng loaïi soå keá toaùn. Toaøn boä chöùng töø keá toaùn ñaõ ñöôïc laäp phaûn aùnh ñaày ñuû caùc hoaït ñoäng kinh teá taøi chính xaûy ra ôû ñôn vò. Song caùc soá lieäu phaûn aùnh ñoù taùch rôøi nhau theo töøng chöùng töø. Ñeå ñaùp öùng nhu caàu thoâng tin phuïc vuï cho quaûn lyù töøng ñoái töôïng keá toaùn cuï theå noùi rieâng cuõng nhö phuïc vuï cho quaûn lyù kinh teá taøi chính noùi chung, phaûi heä thoáng hoùa thoâng tin treân caùc chöùng töø keá toaùn theo nhöõng tieâu thöùc nhaát ñònh. Soá lieäu, taøi lieäu keá toaùn phaûn aùnh caùc hoaït ñoäng kinh teá taøi chính cuûa ñôn vò phaûi ñöôïc ghi cheùp tính toaùn treân cô sôû soá lieäu cuûa chöùng töø keá toaùn ñaõ ñöôïc kieåm tra veà tính hôïp phaùp, hôïp leä, cô sôû phaùp lyù cuûa moïi soá lieäu keá toaùn ghi trong
- 15 - soå keá toaùn laø caùc chöùng töø keá toaùn hôïp phaùp, hôïp leä. Vì vaäy chöùng töø keá toaùn laø caên cöù ñeå ghi soå keá toaùn. - Chöùng töø keá toaùn laø caên cöù ñeå kieåm tra, giaùm saùt hoaït ñoäng kinh teá taøi chính cuûa ñôn vò Moïi hoaït ñoäng kinh teá taøi chính xaûy ra ôû baát cöù boä phaän naøo trong ñôn vò ñeàu phaûi laäp chöùng töø keá toaùn theo ñuùng maãu quy ñònh cuûa chöùng töø keá toaùn, treân chöùng töø keá toaùn phaûi ghi cheùp kòp thôøi, ñuùng söï thaät veà nghieäp vuï kinh teá taøi chính phaùt sinh, ñaày ñuû caùc yeáu toá, phaûi coù ñuû chöõ kyù cuûa ngöôøi chòu traùch nhieäm… Thoâng tin treân chöùng töø keá toaùn laø caên cöù ñeå thöïc hieän vieäc thu chi, söû duïng tieàn voán, vaät tö taøi saûn laø caên cöù ñeå thu thaäp xöû lyù vaø cung caáp thoâng tin veà caùc hoaït ñoäng kinh teá taøi chính xaûy ra ôû ñôn vò. Döïa vaøo noäi dung phaûn aùnh vaø caùc yeáu toá caàn thieát cuûa chöùng töø keá toaùn, ñoái chieáu vôùi thöïc teá, vôùi keá hoaïch, vôùi cheá ñoä, chính saùch… coù theå kieåm tra giaùm saùt tính hôïp phaùp, hôïp lyù cuûa caùc hoaït ñoäng kinh teá taøi chính, kieåm tra vieäc chaáp haønh chính saùch cheá ñoä, theå leä kinh teá taøi chính cuûa nhaø nöôùc, tính hình chaáp haønh caùc meänh leänh chæ thò cuûa caáp treân: kieåm tra vaø xaùc ñònh traùch nhieäm vaät chaát cuûa ñôn vò, boä phaän, caù nhaân, ñoái vôùi hoaït ñoäng kinh teá taøi chính ghi trong chöùng töø keá toaùn. Phaùt hieän vaø ngaên ngöøa kòp thôøi moïi hieän töôïng tham oâ, laõng phí taøi saûn, moïi haønh vi vi phaïm chính saùch, cheá ñoä kyû luaät taøi chính cuûa Nhaø nöôùc, cuûa quaân ñoäi. - Chöùng töø keá toaùn laø cô sôû cho vieäc thöcï hieän hieän ñaïi hoùa coâng taùc keá toaùn. Söï tieán boä cuûa khoa hoïc kyõ thuaät ngaøy nay cho pheùp ngöôøi ta söû duïng roäng raõi caùc phöông tieän kyõ thuaät coâng ngheä hieän ñaïi trong moïi lónh vöïc cuûa ñôøi soáng kinh teá xaõ hoäi. Trong lónh vöïc quaûn lyù kinh teá taøi chính noùi chung, trong coâng taùc keá toaùn noùi rieâng vieäc öùng duïng caùc loaïi maùy moùc, phöông tieän kyõ thuaät tính toaùn, xöû duïng cung caáp thoâng tin hieän ñaïi ñeå tính toaùn chính xaùc, tính nhanh choùng, kòp thôøi laø ñoøi hoûi ngaøy caøng caáp thieát.
- 16 - Hoaït ñoäng keá toaùn trong ñôn vò raát ña daïng vaø phong phuù, do ñoù chöùng töø keá toaùn ñöôïc söû duïng vaø phaûn aùnh caùc hoaït ñoäng kinh teá taøi chính cuõng coù nhieàu loaïi khaùc nhau. Ñeå söû duïng coù hieäu quaû chöùng töø keá toaùn trong coâng taùc keá toaùn, coâng taùc quaûn lyù caàn nhaän bieát ñaày ñuû caùc loaïi chöùng töø keá toaùn. Vôùi moãi tieâu thöùc phaân loaïi chöùng töø keá toaùn ñöôïc chia thaønh caùc loaïi khaùc nhau. Nhöng nhìn chung chuùng ñöôïc chia thanh 3 loaïi: chöùng töø goác, chöùng töø toång hôïp vaø chöùng töø ghi soå. Toùm laïi: Toå chöùc heä thoáng chöùng töø keá toaùn, caên cöù vaøo cheá ñoä chöùng töø keá toaùn, noäi dung hoaït ñoäng kinh teá taøi chính vaø yeâu caàu quaûn lyù taøi chính, ñôn vò quy ñònh cuï theå vieäc söû duïng caùc maãu bieåu chöùng töø keá toaùn phuø hôïp, quy ñònh vieäc ghi cheùp vaøo caùc hoaït ñoäng kinh teá taøi chính vaøo töøng maãu bieåu chöùng töø keá toaùn cuï theå vaø xaùc ñònh trình töï luaân chuyeån töøng loaïi chöùng töø keá toaùn moät caùch khoa hoïc, hôïp lyù, phuïc vuï cho vieäc ghi soå keá toaùn, toång hôïp soá lieäu thoâng tin kinh teá ñaùp öùng yeâu caàu quaûn lyù cuûa ñôn vò. Nhìn chung vieäc laäp söû duïng vaø luaân chuyeån chöùng töø ñöôïc laäp theo ñuùng quy ñònh cuûa cheá ñoä keá toaùn hieän haønh, song do ñaëc thuø cuûa ñôn vò döï toaùn laø nhaän vaø chi tieâu theo ngaân saùch ñöôïc duyeät cho neân chöùng tuø keá toaùn ñöôïc söû duïng chuû yeáu laø caùc chöùng töø theo cheá ñoä haønh chính söï nghieäp. Ngoøai ra coøn coù caùc chöùng töø ban haønh trong noäi boä quaân ñoäi, laø nhöõng chöùng töø baét buoäc ñöôïc laäp phuïc vuï cho vieäc thanh quyeát toaùn ngaân saùch chi tieâu trong naêm. 1.4.4.2 Hình thöùc keá toaùn Hình thöùc keá toaùn laø heä thoáng toå chöùc soå keá toaùn bao goàm soá löôïng soå, keát caáu maãu soå, moái quan heä giöõa caùc loaïi soå, ñöôïc söû duïng ñeå ghi cheùp toång hôïp heä thoáng hoùa soá lieäu töø chöùng töø goác theo moät trình töï vaø phöông phaùp ghi soå nhaát ñònh nhaèm cng caáp caùc taøi lieäu coù lieân quan ñeán caùc chæ tieâu kinh teá, taøi chính, phuïc vuï cho vieäc laäp caùc baùo caùo keá toaùn. Theo quy ñònh hieän haønh coù 3 hình thöùc keá toaùn aùp duïng: Hình thöùc keá toaùn “ Nhaät kyù - Soå caùi”
- 17 - Hình thöùc keá toaùn “ Nhaät kyù chung” Hình thöùc keá toaùn “ Chöùng töø ghi soå” Hình thöùc keá toaùn “ Nhaät kyù - Soå caùi” söû duïng soå Nhaät kyù - Soå caùi laøm soå keá toaùn toång hôïp duy nhaát ñeå ghi cheùp taát caû caùc hoaït ñoäng kinh teá taøi chính. Heä thoáng soå keá toaùn söû duïng: Soå keá toaùn söû duïng hình thöùc keá toaùn Nhaät kyù - Soå caùi bao goàm soå Nhaät kyù - Soå caùi vaø soå keá toaùn chi tieát Soå Nhaät kyù - Soå caùi laø soå keá toaùn toång hôïp ñeå phaûn aùnh taát caû nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh theo trình töï thôøi gian vaø heä thoáng hoùa theo noäi dung kinh teá phaûn aùnh trong caùc taøi khoaûn keá toaùn, treân cuøng moät quyeån soå keá toaùn toång hôïp laø soå Nhaät kyù - Soå caùi vaø cuøng moät quaù trình ghi cheùp. Caên cöù ñeå ghi vaøo soå Nhaät kyù - soå caùi laø caùc chöùng töø keá toaùn hoaëc baûng toång hôïp chöùng töø keá toaùn cuøng loaïi. Hình thöùc soå keá toaùn Nhaät kyù - Soå caùi coù caùc loaïi soå keá toaùn chuû yeáu sau: -Nhaät kyù - soå caùi -Caùc soå, theû keá toaùn chi tieát Soå keá toaùn chi tieát laø soå keá toaùn söû duïng ñeå ghi cheùp caùc hoaït ñoäng kinh teá taøi chính theo yeâu caàu quaûn lyù chi tieát, cuï theå cuûa ñôn vò ñoái vôùi hoaït ñoäng kinh teá taøi chính ñoù (ghi theo töøng taøi khoaûn chi tieát). Hình thöùc keá toaùn “Nhaät kyù chung”: söû duïng soå nhaät kyù chung ñeå ghi cheùp taát caû caùc hoaït ñoäng kinh teá taøi chính theo thöù töï thôøi gian vaø theo quan heä ñoái öùng taøi khoaûn, sau ñoù söû duïng soá lieäu ôû soå nhaät kyù chung ñeå ghi vaøo soå caùi caùc taøi khoaûn lieân quan. Heä thoáng soå keá toaùn söû duïng: soå keá toaùn söû duïng trong hình thöùc nhaät kyù chung bao goàm: caùc soå nhaät kyù chuyeân duøng, soå nhaät kyù chung, caùc soå caùi taøi khoaûn vaø caùc soå keá toaùn chi tieát.
- 18 - Soå nhaät kyù chuyeân duøng laø soå keá toaùn toång hôïp söû duïng ñeå ghi rieâng caùc hoaït ñoäng kinh teá taøi chính cuøng loaïi dieãn ra nhieàu laàn trong quaù trình hoaït ñoäng cuûa ñôn vò phuïc vuï yeâu caàu quaûn lyù rieâng ñoái vôùi hoaït ñoäng kinh teá taøi chính ñoù. Soå nhaät kyù chung laø soå keá toaùn toång hôïp söû duïng ñeå ghi cheùp taát caû caùc hoaït ñoäng kinh teá taøi chính trong ñôn vò theo thöù töï thôøi gian vaø theo quan heä ñoái öùng taøi khoaûn. Soå caùi taøi khoaûn laø soå keá toaùn toång hôïp söû duïng ñeå ghi cheùp caùc hoaït ñoäng kinh teá taøi chính theo töøng taøi khoaûn keá toaùn toång hôïp. Soå keá toaùn chi tieát laø soå keá toaùn söû duïng ñeå ghi cheùp caùc hoaït ñoäng kinh teá taøi chính theo yeâu caàu quaûn lyù chi tieát, cuï theå cuûa ñôn vò ñoái vôùi hoaït ñoäng kinh teá taøi chính ñoù (Ghi theo töøng taøi khoaûn keá toaùn chi tieát). Hình thöùc keá toaùn “ Chöùng töø ghi soå” Ñaëc tröng cô baûn cuûa hình thöùc keá toaùn “Chöùng töø ghi soå’ laø: vieäc ghi soå keá toaùn toång hôïp ñöôïc caên cöù tröïc tieáp vaøo caùc “Chöùng töø ghi soå”. Chöùng töø ghi soå laø moät loaïi soå keá toaùn duøng cho ñôn vò ñeå phaân loaïi, heä thoáng hoùa vaø xaùc ñònh noäi dung kinh teá cuûa caùc hoaït ñoäng kinh teá taøi chính ñaõ phaùt sinh. Vieäc ghi soå keá toaùn treân chöùng töø ghi soå ñöôïc taùch bieät thaønh hai quaù trình rieâng reõ: + Ghi theo trình töï thôøi gian phaùt sinh cuûa nghieäp vuï kinh teá taøi chính treân soå ñaêng kyù chöùng töø ghi soå. + Ghi theo noäi dung kinh teá cuûa nghieäp vuï kinh teá taøi chính phaùt sinh treân Soå Caùi. Toùm laïi: Caên cöù vaøo ñieàu kieän cuï theå cuûa ñôn vò veà quy moâ, ñaëc ñieåm, noäi dung hoaït ñoäng, yeâu caàu, trình töï quaûn lyù kinh teá taøi chính maø löïa choïn hình thöùc keá toaùn phuø hôïp, toå chöùc khoa hoïc heä thoáng soå keá toaùn, ñaûm baûo cho keá toaùn coù theå thöïc hieän toát nhieäm vuï ghi cheùp, xöû lyù vaø cung caáp ñaày ñuû, kòp thôøi, chính xaùc moïi taøi lieäu, thoâng tin kinh teá phuïc vuï cho coâng taùc laõnh ñaïo, ñieàu haønh vaø quaûn lyù caùc hoaït ñoäng kinh teá taøi chính trong ñôn vò.
- 19 - So vôùi caùc ñôn vò saûn xuaát kinh doanh, ñöôïc aùp duïng moät trong 3 hình thöùc ghi soå keá toaùn: “Nhaät kyù chung”, “Chöùng töø ghi soå” vaø “Nhaät kyù soå caùi” , thì ôû trong caùc ñôn vò döï toaùn quaân ñoäi theo quy ñònh hieän haønh baét buoäc chæ ñöôïc duøng moät trong hai hình thöùc ghi soå laø: “Nhaät kyù chung”, vaø “Nhaät kyù soå caùi” 1.4.4.3 Heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn trong ñôn vò döï toaùn Taøi khoaûn keá toaùn laø phöông phaùp keá toaùn duøng ñeå phaân loaïi vaø heä thoáng hoùa caùc nghieäp vuï kinh teá - taøi chính phaùt sinh theo noäi dung kinh teá. Taøi khoaûn keá toaùn phaûn aùnh vaø kieåm soaùt thöôøng xuyeân, lieân tuïc, coù heä thoáng tình hình vaän ñoäng cuûa kinh phí vaø söû duïng kinh phí ôû ñôn vò döï toaùn. Taøi khoaûn keá toaùn ñöôïc môû cho töøng ñoái töôïng keá toaùn coù noäi dung kinh teá rieâng bieät. Nhaø nöôùc Vieät Nam quy ñònh thoáng nhaát heä thoáng taøi khoaûn thoáng nhaát aùp duïng cho taát caû caùc ñôn vò trong caû nöôùc. Toaøn boä caùc taøi khoaûn keá toaùn söû duïng trong keá toaùn hình thaønh heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn. Heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn thoáng nhaát laø boä phaän caáu thaønh quan troïng cuûa keá toaùn, bao goàm nhöõng quy ñònh thoáng nhaát veà loaïi taøi khoaûn, soá löôïng taøi khoaûn, kyù hieäu taøi khoaûn, noäi dung ghi cheùp vaø quan heä ñoái öùng cuûa töøng taøi khoaûn. Heä thoáng taøi khoaûn laø danh muïc caùc taøi khoaûn keá toaùn maø ñôn vò phaûi söû duïng ñeå phaûn aùnh toaøn boä taøi saûn vaø söï vaän ñoäng cuûa taøi saûn ñoù trong quaù trình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, söû duïng kinh phí, cung caáp soá lieäu ñeå laäp caùc baùo caùo taøi chính. Heä thoáng taøi khoaûn goàm caùc taøi khoaûn trong baûng caân ñoái taøi khoaûn vaø caùc taøi khoaûn ngoaøi baûng caân ñoái taøi khoaûn. Trong heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn thoáng nhaát coù quy ñònh nhöõng taøi khoaûn duøng chung cho moïi ñôn vò vaø nhöõng taøi khoaûn keá toaùn duøng rieâng cho caùc ñôn vò goàm moät soá loaïi hình, quy ñònh roõ moät soá löôïng caùc taøi khoaûn caáp 2 cuûa moät soá taøi khoaûn coù tính chaát phoå bieán trong caùc ñôn vò söû duïng. Haïch toaùn caùc taøi khoaûn trong baûng ñöôïc thöïc hieän theo phöông phaùp “ghi soå keùp”.