Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:137

Thêm vào BST

Báo xấu

40
lượt xem 15
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là tìm hiểu, nghiên cứu thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ, từ đó chỉ ra ưu điểm và những hạn chế trong công tác kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ; Đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện kế toán doanh thu,chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC THƢƠNG MẠI NGUYỄN NGỌC THANH KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ MẶT TRỜI ĐỎ LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ HÀ NỘI, NĂM 2020
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC THƢƠNG MẠI NGUYỄN NGỌC THANH KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ MẶT TRỜI ĐỎ CHUYÊN NGÀNH : KẾ TOÁN MÃ SỐ : 8340301 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC TS. HOÀNG THỊ BÍCH NGỌC HÀ NỘI, NĂM 2020
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan bản luận văn là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của bản thân. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn này là trung thực và có nguồn gốc rõ ràng. TÁC GIẢ LUẬN VĂN Nguyễn Ngọc Thanh
ii LỜI CẢM ƠN Để có thể hoàn thành khóa luận này, em xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc nhất đến các thầy cô giáo Trường Đại học Thương mại nói chung và các thầy cô trong Khoa Sau đại học nói riêng. Cảm ơn các thầy cô đã chỉ bảo, hướng dẫn tận tình và truyền đạt cho em những kiến thức bổ ích trong quãng thời gian theo học tại trường. Em xin cảm ơn cô giáo, TS. Hoàng Thị Bích Ngọc - người trực tiếp hướng dẫn và giúp đỡ em trong suốt thời gian hoàn thành khóa luận này. Xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến toàn thể Ban Lãnh đạo và các anh chị Phòng Tài chính - Kế toán cùng toàn thể nhân viên tại Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ đã tạo điều kiện cho em được tiếp xúc thực tế và luôn chỉ bảo em tận tình trong suốt quá trình thực tập tại công ty. Mặc dù có nhiều cố gắng song vì điều kiện thời gian thực tập có hạn và kiến thức của bản thân còn nhiều hạn chế nên luận văn sẽ không tránh khỏi những thiếu xót. Do đó, em rất mong nhận được sự góp ý của Quý thầy cô và các anh chị học viên để có thể hoàn thiện luận văn được tốt hơn. Em xin gửi lời kính chúc sức khỏe và thành đạt đến tất cả Quý thầy cô và các anh chị!
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................. i LỜI CẢM ƠN .................................................................................................. ii MỤC LỤC ....................................................................................................... iii DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT ................................................... vi DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH ........................................................................ vii LỜI MỞ ĐẦU .................................................................................................. 1 1. Tính cấp thiết của đề tài ............................................................................. 1 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài ..................................................... 2 3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài .................................................................. 4 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của đề tài ............................................ 4 5. Phƣơng pháp nghiên cứu............................................................................ 5 6. Những đóng góp của đề tài ......................................................................... 7 7. Kết cấu của Luận văn ................................................................................. 8 CHƢƠNG I: LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH TRONG DOANH NGHIỆP ............. 9 1.1. Khái quát chung về doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp thƣơng mại ............................................................................... 9 1.1.1. Doanh thu và phân loại doanh thu ....................................................... 9 1.1.2. Chi phí và phân loại chi phí ................................................................ 12 1.1.3. Kết quả kinh doanh và phân loại kết quả kinh doanh ....................... 15 1.2. Nội dung kế toán tài chính doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp ....................................................................................... 17 1.2.1. Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh theo Chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) ................................................................................. 17 1.2.2. Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh theo quy định của chế độ kế toán Việt Nam hiện hành .............................................................. 25
iv 1.2.3. Kế toán quản trị doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp .................................................................................................. 35 KẾT LUẬN CHƢƠNG I .............................................................................. 41 CHƢƠNG II: THỰC TRẠNG KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ MẶT TRỜI ĐỎ ............................................. 42 2.1. Tổng quan về Công ty Cổ phần Đầu tƣ Thƣơng mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ .................................................................................................................... 42 2.1.1. Khái quát chung về Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ .................................................................................................... 42 2.1.2. Quá trình hình thành và phát triển Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ ............................................................................... 42 2.1.3. Cơ cấu tổ chức của Công ty ................................................................. 43 2.1.4. Đặc điểm sản xuất, kinh doanh của Công ty ...................................... 45 2.1.5. Đặc điểm tổ chức bộ máy kế toán của Công ty ................................... 47 2.2. Nội dung doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tƣ Thƣơng mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ ........................................ 54 2.2.1. Nội dung doanh thu ............................................................................. 55 2.2.2. Nội dung chi phí ................................................................................... 55 2.2.3. Nội dung kết quả kinh doanh .............................................................. 57 2.3. Thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tƣ Thƣơng mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ ................... 57 2.3.1. Thực trạng kế toán tài chính ............................................................... 57 2.3.2. Thực trạng kế toán quản trị doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ ................. 68 2.4. Đánh giá thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tƣ Thƣơng mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ. . 70 2.4.1. Ưu điểm................................................................................................. 70
v 2.4.2. Những hạn chế cần khắc phục ........................................................... 73 KẾT LUẬN CHƢƠNG II............................................................................. 76 CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ MẶT TRỜI ĐỎ ................ 77 3.1. Định hƣớng phát triển của Công ty Cổ phần Đầu tƣ Thƣơng mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ ..................................................................................... 77 3.2. Yêu cầu hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh 78 3.3. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tƣ Thƣơng mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ .................................................................................... 80 3.3.1. Giải pháp nhằm hoàn thiện vận dụng chuẩn mực kế toán, chế độ kế toán trong kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ .......................................... 80 3.3.2. Điều kiện thực hiện các giải pháp ....................................................... 87 KẾT LUẬN CHƢƠNG III ........................................................................... 89 KẾT LUẬN .................................................................................................... 90 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
vi DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT STT Ký hiệu viết tắt Diễn giải 1 BCTC Báo cáo tài chính 2 CP Cổ phần 3 DN Doanh nghiệp 4 DNTM Doanh nghiệp thương mại 5 DT, CP Doanh thu, Chi phí 6 GTGT Giá trị gia tăng 7 KQHĐKD Kết quả hoạt động kinh doanh 8 SXKD Sản xuất kinh doanh 9 TK Tài khoản 10 TNHH Trách nhiệm hữu hạn 11 TNDN Thu nhập doanh nghiệp 12 TSCĐ Tài sản cố định
vii DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH Sơ đồ 1. Cơ cấu tổ chức công ty ..................................................................... 43 Sơ đồ 2. Tổ chức công tác kế toán tại Công ty ............................................... 48 Sơ đồ 3. Trình tự ghi số kế toán theo hình thức kế toán trên máy tính .......... 53 Hình 1. Giao diện phần mềm kế toán SAP ..................................................... 52
1 LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Cùng với xu thế phát triển của thời đại, nền kinh tế của Việt Nam trong những năm gần đây đang không ngừng từng bước hội nhập vào nền kinh tế khu vực và thế giới. Bất cứ một doanh nghiệp nào cũng đều mong muốn có một chỗ đứng vững chắc trên thị trường và không ngừng phát triển. Do đó việc tổ chức công tác kế toán phục vụ nhu cầu nắm bắt, thu thập và xử lý các thông tin để đánh giá hiệu quả của hoạt động sản xuất kinh doanh là yêu cầu tất yếu, giúp các đơn vị kinh tế thấy được quy mô, cách thức kinh doanh cũng như khả năng phát triển hay suy thoái của doanh nghiệp. Từ đó đưa ra các quyết định đúng đắn và kịp thời trong tương lai. Ngày nay, khi sự cạnh tranh không chỉ đơn thuần là sự cạnh tranh về chất lượng của sản phẩm mà còn là sự cạnh tranh về giá cả, thì vấn đề giảm chi phí, hạ giá thành sản phẩm, dịch vụ mà vẫn giữ nguyên được chất lượng vốn có luôn luôn được đặt lên mục tiêu hàng đầu đối với mỗi doanh nghiệp. Vấn đề này tuy không còn mới mẻ, nhưng nó luôn là vấn đề mà mọi doanh nghiệp quan tâm hàng đầu. Vậy các doanh nghiệp cần có biện pháp gì để có thể đạt được mục tiêu: Giảm chi phí, hạ giá thành nhưng vẫn đảm bảo chất lượng của sản phẩm, dịch vụ, tạo ra sức cạnh tranh trên thị trường đồng thời đạt được lợi nhuận tối đa. Xuất phát từ thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ, nhận thức rõ tầm quan trọng của kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong việc giúp cho nhà quản trị đưa ra các quyết định sản xuất kinh doanh đạt hiệu quả cao và với yêu cầu vừa phát triển quy mô công ty, vừa đảm bảo nâng cao chất lượng sản phẩm, chất lượng kinh doanh. Bên cạnh đó, cho đến thời điểm hiện tại, chưa có một công trình nghiên cứu nào nghiên cứu kế toán doanh
2 thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ. Do đó, em đã lựa chọn đề tài: “Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ” làm đề tài nghiên cứu luận văn thạc sĩ. 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài Trong điều kiện hội nhập kinh tế việc quản lý chi phí, doanh thu, kết quả kinh doanh sẽ góp phần tăng cường năng lực cạnh tranh, đảm bảo sự an toàn và khả năng mang lại thắng lợi cho các quyết định kinh doanh của các doanh nghiệp. Vì vậy, đã có nhiều các công trình nghiên cứu về chi phí, doanh thu, kết quả kinh doanh trong các doanh nghiệp. Chủ yếu là các nghiên cứu tại các doanh nghiệp sản xuất hoặc dịch vụ thương mại hoặc kế toán quản trị có đề cập đến kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh như: - Tác giả Đặng Thị Hương Giang (2017) trong luận văn "Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại công ty Cổ phần kinh doanh gạch ốp lát Viglacera" đã đã tập trung làm rõ một số vấn đề về cơ sở lý luận kế toán DT, CP và KQKD trong doanh nghiệp kinh doanh gạch ốp lát Viglacera: vai trò, bản chất và yêu cầu của kế toán DT, CP và KQKD; xác định rõ nội dung kế toán tài chính doanh thu, chi phí, kết quả kinh doanh. Trên cơ sở đó, luận văn đã nêu cơ bản về những tồn tại ở công ty bao gồm việc chưa tuân thủ chặt chẽ các điều kiện ghi nhận doanh thu theo chuẩn mực kế toán Việt Nam và việc vận dụng các chế độ kế toán hiện hành đồng thời đưa ra các giải pháp hạn chế, khắc phục. - Luận văn thạc sĩ kinh tế: “Kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong các Công ty trách nhiệm hữu hạn thương mại dịch vụ trên địa bàn quận Hà Đông” Tác giả Nguyễn Thị Thắm bảo vệ năm 2016, Đại học Thương Mại. Luận văn đã nêu khá đầy đủ lý luận về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh từ đó chi tiết cho các quy trình xử lý các nghiệp vụ kinh tế
3 phát sinh liên quan đến doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại các Công ty trách nhiệm hữu hạn thương mại dịch vụ trên địa bàn quận Hà Đông. Tuy nhiên, luận văn còn hạn chế là chưa làm rõ được tổ chức hệ thống chứng từ kế toán trong từng phần hành doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh, đánh giá chưa được phù hợp của tổ chức kế toán của đơn vị với thực tế hoạt động kinh doanh, thương mại để đưa ra giải pháp phù hợp. - Luận văn thạc sĩ “Kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh tại Công ty cổ phần Tuấn Cường” của tác giả Trần Thu Hiếu - Trường Đại học Thương mại bảo vệ năm 2016: Luận văn đã hệ thống, làm sáng tỏ những cơ sở lý luận về kế toán chi phí, doanh thu và xác định kết quả kinh doanh trên góc độ kế toán tài chính; đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện kế toán chi phí, doanh thu và kết quả kinh doanh tại công ty. Nhưng nghiên cứu, giải pháp tác giả chỉ mang tính chất chung chung chứ chưa đi vào cụ thể, đề tài nghiên cứu phù hợp với công ty nghiên cứu nhưng lại không phù hợp với các doanh nghiệp có quy mô nhỏ và vừa. - Luận văn thạc sĩ “Kế toán chi phí, doanh thu và xác định kết quả tại Tổng công ty viễn thông toàn cầu” của tác giả Nguyễn Thị Hồng Anh - Trương Đại học Thương mại năm 2017: Luận văn đã đưa phân tích khá cụ thể về những tồn tại trong công tác xác định kết quả kinh doanh tại đơn vị, những điều ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận của Tổng công ty. Từ đó đã đưa ra một số đề xuất giải pháp khắc phục, tuy nhiên những đề xuất này chưa thực sự giải quyết tập trung quy trình hạch toán kế toán xác định kết quả kinh doanh tại đơn vị. Các đề tài đã hệ thống hóa, phân tích và làm rõ cơ sở lý luận khoa học về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh, phân tích thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh, đánh giá những kết quả đạt được, những hạn chế và các nguyên nhân dẫn đến hạn chế đồng thời cũng đã đưa ra
4 các giải pháp nhằm hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh cho các doanh nghiệp. Tuy nhiên, việc giải quyết những vấn đề tồn tại trong kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại các doanh nghiệp vẫn còn nhiều khó khăn. Qua nghiên cứu từ thực tiễn kết hợp với việc nghiên cứu qua các tài liệu tham khảo tác giả thấy rằng có nhiều những nghiên cứu về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh cho các ngành nghề như: Kinh doanh dịch vụ thương mại, sản xuất gang thép, xây lắp, sản xuất vật tư… nhưng chưa có công trình nghiên cứu nào về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ, đặc biệt là công ty chuyên về sản xuất, kinh doanh chuỗi nhà hàng ăn uống. Vì vậy, việc nghiên cứu kế toán doanh thu, chi phí, kết quả kinh doanh tại công ty mang tính cấp thiết. 3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài - Hệ thống hóa những vấn đề lý luận về kế toán doanh thu,chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp; - Tìm hiểu, nghiên cứu thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ, từ đó chỉ ra ưu điểm và những hạn chế trong công tác kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ; - Đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện kế toán doanh thu,chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của đề tài - Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu của đề tài là kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp dưới góc độ kế toán tài chính và kế toán quản trị.
5 - Phạm vi nghiên cứu - Về nội dung nghiên cứu: kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp dưới góc độ kế toán tài chính và kế toán quản trị. - Về không gian nghiên cứu: Nghiên cứu kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ. - Về thời gian nghiên cứu: Nghiên cứu trong thời gian từ 2019 - Quý III/2020; Số liệu kế toán: Năm 2019. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu Luận văn đã sử dụng kết hợp hai nhóm phương pháp là phương pháp thu thập dữ liệu và phân tích, xử lý dữ liệu (nghiên cứu lý thuyết, khảo sát thực tế, phỏng vấn, tham khảo ý kiến chuyên gia, thống kê số liệu, phân tích, so sánh...) để nghiên cứu, phân tích, đánh giá trình bày các vấn đề có liên quan đến kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh nói chung và trong Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ nói riêng. Đề tài vận dụng kết hợp các phương pháp, cụ thể như sau: 5.1. Phương pháp quan sát thực tế Xác định rõ mục tiêu nghiên cứu ở đây là kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại công ty. Chính vì vậy, phương pháp này được tiến hành trong điều kiện hoạt động bình thường của công ty mà cụ thể là toàn bộ hoạt động của bộ phận kế toán. Kết quả của quá trình quan sát được ghi lại một cách cụ thể, rõ ràng để làm cơ sở cho quá trình nghiên cứu, phân tích và đưa ra các giải pháp hoàn thiện. Nội dung quan sát: Quan sát quy trình kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh bao gồm từ xuất hóa đơn GTGT, xuất kho hàng hóa, nhận nợ hoặc giấy báo Có của ngân hàng, ghi nhận chi phí giá vốn, phân bổ các chi phí bán hàng, chi phí quản lý trong kỳ... và việc luân chuyển chứng từ, hạch toán, tính toán kết quả kinh doanh cuối cùng.
6 5.2. Phương pháp điều tra, phỏng vấn Phương pháp phỏng vấn trực tiếp là phương pháp mà nhân viên điều tra gặp trực tiếp đối tượng được điều tra để phỏng vấn theo một bảng câu hỏi đã soạn sẵn. Bằng câu hỏi phỏng vấn được xây dựng trên nội dung nghiên cứu, bảng câu hỏi bao gồm cả câu hỏi đóng và câu hỏi mở. Ví dụ: “Ông/Bà có nhận xét gì về cơ cấu tổ chức công tác kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại công ty?”, “Những ưu, nhược điểm và hạn chế còn tồn tại của công tác tổ chức bộ máy kế toán của công ty?”... Phương pháp này mang tính chất độc lập hoặc bổ trợ nhằm làm sáng tỏ những vấn đề chưa rõ khi quan sát thực tế hoạt động kế toán tại công ty. Trình tự tiến hành là kết hợp giữa việc thu thập chứng từ thực tế với phương pháp quan sát, phỏng vấn trực tiếp các kế toán viên. Kết quả của phương pháp này giúp thu thập các thông tin sơ cấp về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ dưới góc độ kế toán tài chính và kế toán quản trị. Đối tượng được phỏng vấn, điều tra, trao đổi trực tiếp ở đây là: kế toán trưởng, kế toán viên tại phòng kế toán trong công ty. 5.3. Phương pháp nghiên cứu tài liệu, xử lý dữ liệu Nghiên cứu tài liệu là để thu thập được những thông tin sau: - Cơ sở lý thuyết liên quan đến doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh; - Thành tựu lý thuyết đã đạt được liên quan đến chủ đề nghiên cứu; - Chủ trương, chính sách liên quan đến chủ đề nghiên cứu; - Số liệu thống kê. Chính vì vậy, em đã nghiên cứu sử dụng các tài liệu để phục vụ cho quá trình nghiên cứu, phân tích đánh giá hoạt động kế toán tại Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ, cụ thể:
7 + Các tài liệu, giáo trình về lý thuyết kế toán doanh thu, chi phí và KQKD. + Các chuẩn mực kế toán, chế độ kế toán + Các công trình nghiên cứu khoa học cùng chủ đề, các luận văn cùng đề tài của các khóa trước, các tạp chí kế toán, tạp chí tài chính, thời báo kinh tế… + Sổ sách, báo cáo liên quan đến kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ. Sau khi các số liệu, tài liệu được thu thập sẽ được tiến hành xử lý, lọc những nội dung phục vụ cho việc nghiên cứu và phát triển đề tài. - Phương pháp xử lý, phân tích dữ liệu: + Phương pháp so sánh: Là phương pháp phân tích được thực hiện thông qua việc đối chiếu giữa các sự vật, hiện tượng với nhau để thấy được sự giống nhau và khác nhau giữa chúng. Trong quá trình nghiên cứu kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh, nội dung của phương pháp so sánh được trình bày thông qua việc so sánh giữa lý luận với thực tế về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại doanh nghiệp; đối chiếu về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại các doanh nghiệp với nhau... - Phương pháp tổng hợp tài liệu: Được sử dụng để tổng hợp kết quả của các phiếu điều tra, phỏng vấn cho công tác kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại doanh nghiệp. 6. Những đóng góp của đề tài - Về mặt lý luận: Đề tài hệ thống những lý luận cơ bản về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp; - Về mặt thực tiễn: Trên cơ sở phân tích, đánh giá thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty. Đề tài chỉ ra các ưu điểm cũng như những hạn chế còn tồn tại, đề xuất các giải pháp, điều kiện thực hiện nhằm hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ trong thời gian tới.
8 7. Kết cấu của Luận văn Ngoài lời mở đầu, kết luận, các danh mục, tài liệu và phụ lục, đề tài gồm 03 chương: - Chương I: Lý luận chung về kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp. - Chương II: Thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ. - Chương III: Giải pháp hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại Quốc tế Mặt Trời Đỏ.
9 CHƢƠNG I: LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ KẾT QUẢ KINH DOANH TRONG DOANH NGHIỆP 1.1. Khái quát chung về doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp thƣơng mại 1.1.1. Doanh thu và phân loại doanh thu 1.1.1.1. Khái niệm doanh thu, các khoản giảm trừ doanh thu Theo Thông tư 200/2014/TT-BTC ban hành ngày 22/12/2014 thì doanh thu được định nghĩa là lợi ích kinh tế thu được làm tăng vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp ngoại trừ phần đóng góp thêm của các cổ đông. Doanh thu được ghi nhận tại thời điểm giao dịch phát sinh, khi chắc chắn thu được lợi ích kinh tế, được xác định theo giá trị hợp lý của các khoản được quyền nhận, không phân biệt đã thu tiền hay sẽ thu được tiền. - Các khoản giảm trừ doanh thu + Chiết khấu thương mại: Là khoản doanh nghiệp bán giá niêm yết cho khách hàng mua hàng với khối lượng lớn. + Giảm giá hàng bán: là khoản giảm trừ cho người mua do hàng hóa kém phẩm chất, sai quy cách hoặc lạc hậu thị hiếu. + Giá trị hàng bán bị trả lại: Là khối lượng hàng bán đã xác định là tiêu thụ bị khách hàng trả lại và từ chối thanh toán. 1.1.1.2. Phân loại doanh thu Để thuận tiện cho công tác quản lý và kế toán doanh thu, doanh thu có thể được phân loại theo những tiêu thức khác nhau, tùy theo mục đích và yêu cầu quản lý, kế toán. Việc phân loại doanh thu có thể dựa trên những tiêu thức sau: *Phân loại theo nội dung, doanh thu bao gồm: - Doanh thu bán hàng: là doanh thu bán sản phẩm mà doanh nghiệp sản xuất ra, bán hàng hóa mua vào và bán bất động sản đầu tư.
10 - Doanh thu cung cấp dịch vụ: là doanh thu thực hiện công việc đã thỏa thuận theo hợp đồng trong một hay nhiều kỳ kế toán như cung cấp dịch vụ vận chuyển, cung cấp dịch vụ y tế, du lịch, cho thuê TSCĐ theo phương thức thuê hoạt động... - Doanh thu bán hàng nội bộ: là doanh thu của số sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ tiêu thụ trong nội bộ doanh nghiệp, là lợi ích kinh tế thu được từ việc bán hàng hóa, sản phẩm, cung cấp dịch vụ nội bộ giữa các đơn vị trực thuộc hạch toán phụ thuộc trong cùng một công ty, tổng công ty tính theo giá bán nội bộ. - Doanh thu hoạt động tài chính bao gồm doanh thu từ tiền lãi, tiền bản quyền, cổ tức và lợi nhuận được chia và doanh thu hoạt động tài chính khác của doanh nghiệp (thu nhập về hoạt động đầu tư mua bán chứng khoán ngắn hạn, dài hạn; thu nhập về thu hồi hoặc thanh lý các khoản góp vốn liên doanh, đầu tư vào Công ty liên kết, đầu tư vào Công ty con, đầu tư vốn khác; thu nhập về các hoạt động đầu tư khác; chênh lệch lãi do bán ngoại tệ; chênh lệch lãi chuyển nhượng vốn; các khoán doanh thu hoạt động tài chính khác). - Doanh thu khác: là các khoản thu từ hoạt động xảy ra không thường xuyên ngoài các khoản thu trên như: thu nhập từ việc nhượng bán, thanh lý tài sản cố định, thu hồi nợ khó, thu nợ vô chủ… Trong quá trình SXKD của đơn vị, có rất nhiều các khoản doanh thu, thu nhập phát sinh trong kỳ. Trên cơ sở các thông tin về doanh thu của doanh nghiệp, doanh nghiệp sẽ xác định đúng kết quả kinh doanh của từng loại hình sản xuất, từng loại sản phẩm... Để quản lý tốt các khoản doanh thu, doanh nghiệp có thể tiến hành phân loại doanh thu theo các cách: * Phân loại doanh thu theo mối quan hệ với hệ thống tổ chức kinh doanh. Phân loại theo tiêu thức này doanh thu bán hàng bao gồm hai loại: doanh thu bán hàng nội bộ và doanh thu bán hàng ra ngoài.
11 - Doanh thu bán hàng nội bộ: là doanh thu của khối lượng bán hàng trong nội bộ hệ thống tổ chức của doanh nghiệp như tiêu thụ nội bộ giữa các đơn vị trực thuộc trong tổng công ty... - Doanh thu bán hàng ra ngoài: là toàn bộ doanh thu của khối lượng sản phẩm, hàng hóa doanh nghiệp đã bán ra cho khách hàng ngoài phạm vi doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp lựa chọn phân loại doanh thu theo tiêu thức này sẽ xác định được chính xác kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, từ đó ra những quyết định chính xác trong việc lựa chọn các phương án kinh doanh. * Phân loại doanh thu theo tình hình kinh doanh. Theo tiêu thức này doanh thu của doanh nghiệp được phân loại như sau: - Doanh thu bán hàng hóa: Là toàn bộ doanh thu của khối lượng hàng hóa đã bán được trong kỳ. - Doanh thu bán thành phẩm: Là doanh thu của toàn bộ khối lượng sản phẩm, thành phẩm đã bán trong kỳ, hay đã được xác định tiêu thụ trong kỳ. - Doanh thu cung cấp dịch vụ: Là toàn bộ doanh thu của khối lượng dịch vụ đã hoàn thành, đã cung cấp cho khách hàng và đã được khách hàng thanh toán hoặc chấp nhận thanh toán trong kỳ. - Doanh thu trợ cấp, trợ giá: Là toàn bộ các khoản doanh thu từ trợ cấp, trợ giá của Nhà nước khi doanh nghiệp thực hiện các nhiệm vụ cung cấp sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ theo yêu cằu của nhà nước. - Doanh thu kinh doanh bất động sản đầu tư: là toàn bộ các khoản doanh thu cho thuê bất động sản đầu tư và doanh thu bán, thanh lý bất động sản đầu tư. Cách phân loại này giúp cho doanh nghiệp xác định doanh thu của từng loại hình hoạt động của doanh nghiệp. Trên cơ sở đó xác định tỷ trọng doanh thu của từng loại hoạt động, đâu là hoạt động mũi nhọn, từ đó có phương án kinh doanh hợp lý.