Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng ý định mua lại vé xe tại các trang bán vé xe trực tuyến của người tiêu dùng Tp. Hồ Chí Minh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:122

Thêm vào BST

Báo xấu

36
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng ý định mua lại vé xe tại các trang bán vé xe trực tuyến của người tiêu dùng Tp. Hồ Chí Minh

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng ý định mua lại vé xe tại các trang bán vé xe trực tuyến của người tiêu dùng Tp. Hồ Chí Minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM ---------------------------- VÕ XUÂN ĐẶNG NGHIÊN CỨU CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN Ý ĐỊNH MUA LẠI VÉ XE TẠI CÁC TRANG BÁN VÉ TRỰC TUYẾN CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Chuyên ngành : Quản trị kinh doanh Mã số : 60.34.01.02 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. LÊ TẤN BỬU TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2015
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn thạc sĩ “Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến ý định mua lại vé xe tại các trang bán vé xe trực tuyến của người tiêu dùng Tp. Hồ Chí Minh” là công sức của quá trình học tập, nghiên cứu nghiêm túc của bản thân. Các số liệu được thu thập từ thực tiễn và sử dụng nghiêm túc. Tp. Hồ Chí Minh, 2015 Võ Xuân Đặng
MỤC LỤC TRANG PHỤ BÌA LỜI CAM ĐOAN MỤC LỤC DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ TÓM TẮT ĐỀ TÀI CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI ..........................................1 1.1 Lý do hình thành đề tài ......................................................................................1 1.2 Mục tiêu nghiên cứu ..........................................................................................2 1.3 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .....................................................................2 1.3.1 Đối tượng nghiên cứu .............................................................................2 1.3.2 Phạm vi nghiên cứu ................................................................................2 1.4 Phương pháp nghiên cứu ...............................................................................3 1.4.1 Phương pháp nghiên cứu ........................................................................3 1.4.2 Phương pháp thu thập thông tin ..............................................................3 1.4.3 Phương pháp xử lý thông tin ..................................................................3 1.5 Tổng quan và đóng góp của luận văn ...............................................................4 1.5.1 Các nghiên cứu ở nước ngoài .................................................................4 1.5.2 Các nghiên cứu trong nước .....................................................................6 1.5.3 Những đóng góp của luận văn ................................................................7 1.6 Bố cục nghiên cứu ............................................................................................7 CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU...................8 2.1 Thực trạng phát triển của thị trường vé xe trực tuyến tại Tp.Hồ Chí Minh hiện nay............................................................................................................................8 2.1.1 Định nghĩa vé trực tuyến .............................................................................8 2.1.2 Sơ lược về đặc điểm của các trang bán vé xe trực tuyến ............................8
2.1.3 Thực trạng kinh doanh của các trang bán vé xe trực tuyến hiện nay ..........9 2.2 Lý thuyết về ý định hành vi của người tiêu dùng ..............................................9 2.2.1 Khái niệm về ý định hành vi và ý định mua lại của người tiêu dùng .........9 2.2.2 Mô hình tham khảo....................................................................................10 2.2.2.1 Thuyết hành động hợp lý (TRA) ........................................................10 2.2.2.2 Thuyết hành vi kế hoạch (TPB) ..........................................................11 2.2.2.3 Mô hình chấp nhận công nghệ (TAM/TAM2) ...................................11 2.2.2.4 Thuyết nhận thức xã hội (SCT) ..........................................................12 2.2.2.5 Thuyết hợp nhất về việc sử dụng và chấp nhận công nghệ (UTAUT) .........................................................................................................................13 2.2.2.6 Nhận thức rủi ro ..................................................................................15 2.2.3 Mô hình các yếu tố ảnh hưởng đến ý định mua của người tiêu dùng trong các nghiên cứu trước ..........................................................................................15 2.2.3.1 Các nhân tố trong mô hình của Sutanita Thavornchak, Waritthar Taratanaphol (2009) ........................................................................................15 2.2.3.2 Các nhân tố trong mô hình của Mohsen Manzari (2008) ...................16 2.2.3.3 Các nhân tố trong mô hình của Mai Trọng Tuệ (2013) .....................17 2.3 Đề xuất mô hình nghiên cứu ............................................................................17 2.3.1 Cơ sở đề xuất mô hình nghiên cứu ............................................................17 2.3.2 Các biến số của mô hình nghiên cứu.........................................................19 CHƯƠNG 3: THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU ............................................................24 3.1 Quy trình nghiên cứu .......................................................................................24 3.2 Thiết kế nghiên cứu .....................................................................................25 3.3 Nghiên cứu sơ bộ định tính..............................................................................25 3.3.1 Thảo luận tay đôi .......................................................................................25 3.3.2 Kết quả nghiên cứu định tính ....................................................................26 3.3.3 Điều chỉnh thang đo ..................................................................................26 3.3.4 Điều chỉnh mô hình nghiên cứu ...............................................................30 3.4 Nghiên cứu định lượng ....................................................................................30 3.4.1 Mục tiêu .....................................................................................................30 3.4.2 Phương pháp ..............................................................................................30
3.5 Phương pháp chọn mẫu và thiết kế mẫu .........................................................33 3.5.1 Phương pháp chọn mẫu .............................................................................33 3.5.2 Thiết kế mẫu ..............................................................................................33 CHƯƠNG 4: PHÂN TÍCH KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ......................................35 4.1 Mô tả mẫu nghiên cứu .....................................................................................35 4.1.1 Giới tính.....................................................................................................35 4.1.2 Độ tuổi .......................................................................................................35 4.1.3 Trình độ .....................................................................................................36 4.1.4 Nghề nghiệp ..............................................................................................37 4.1.5 Thu nhập ....................................................................................................37 4.2 Thang đo các yếu tố ảnh hưởng đến ý định mua lại vé xe tại các trang bán vé xe trực tuyến của người tiêu dùng Tp.Hồ Chí Minh .............................................38 4.2.1 Đánh giá sự tin cậy của thang đó thông qua hệ số Cronbach’s alpha .......38 4.2.1.1 Thang đo “Hiệu quả mong đợi” ..........................................................38 4.2.1.2 Thang đo “Tính dễ sử dụng mong đợi” ..............................................39 4.2.1.3 Thang đo “Ảnh hưởng của xã hội” .....................................................39 4.2.1.4 Thang đo “Điều kiện hỗ trợ” ..............................................................40 4.2.1.5 Thang đo “Nhận thức rủi ro” ..............................................................42 4.2.1.6 Thang đo “Ý định hành vi” .................................................................43 4.2.2 Đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến ý định mua lại vé xe tại các trang bán vé xe trực tuyến của người tiêu dùng Tp.Hồ Chí Minh thông qua phân tích nhân tố EFA ................................................................................................................44 4.2.2.1 Phân tích các biến độc lập ...................................................................44 4.2.2.2 Phân tích biến phụ thuộc .....................................................................50 4.2.3 Điều chỉnh lại mô hình nghiên cứu ...........................................................50 4.2.4 Giả thuyết nghiên cứu ...............................................................................51 4.2.5 Phân tích hồi quy đa biến ..........................................................................52 4.2.5.1 Phân tích hệ số tương quan .................................................................52 4.2.5.2 Phân tích hồi quy đa biến ....................................................................53 4.2.6 Đánh giá mức độ các động của các yếu tố ảnh hưởng đến ý định mua lại vé xe tại các trang bán vé xe trực tuyến của người tiêu dùng Tp.Hồ Chí Minh 56
4.2.6.1 Kiểm định sự phù hợp của giả thuyết nghiên cứu ..............................56 4.2.6.2 Thực tiễn các giả thuyết nghiên cứu ...................................................57 4.2.7 Kiểm định sự khác biệt trong ý định mua lại giữa các nhóm....................58 4.2.7.1 Kiểm định sự khác biệt trong ý định mua lại giữa các nhóm tuổi ......58 4.2.7.2 Kiểm định sự khác biệt trong ý định mua lại về giới tính ..................59 4.2.7.3 Kiểm định sự khác biệt trong ý định mua lại về trình độ ...................60 4.2.7.4 Kiểm định sự khác biệt trong ý định mua lại về thu nhập ..................61 4.2.7.5 Kiểm định sự khác biệt trong ý định mua lại về nghề nghiệp ............61 CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý QUẢN TRỊ ............................................65 5.1 Kết luận ............................................................................................................65 5.2 Hàm ý quản trị ................................................................................................66 5.3 Hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo ..........................................................69 5.3.1 Hạn chế của đề tài .....................................................................................69 5.3.2 Hướng nghiên cứu tiếp theo ......................................................................70 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT ANOVA Phân tích phương sai một yếu tố (Analysis of variance) EFA Phân tích nhân tố (Exploratory Factor Analysis) IDT Thuyết phổ biến sự đổi mới MPCU Mô hình sử dụng máy tính cá nhân MM Mô hình động cơ thúc đẩy SPSS Chương trình máy tính phục vụ công tác thống kê (Statistical Package for the Social Sciences) SCT Thuyết nhận thức xã hội TAM/TAM2 Mô hình chấp nhận công nghệ Tp. Thành phố TPB Thuyết hành vi có kế hoạch (Theory of planned behaviour) TRA Thuyết hành động hợp lý (Theory of Reasoned Action) UTAUT Thuyết hợp nhất về sự chấp nhận và sử dụng công nghệ (Unified Theory of Acceptance & Usage of Technology).
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU Bảng 4.1. Hệ số Cronbach’s alpha của thang đo “Hiệu quả mong đợi” ...................38 Bảng 4.2. Hệ số Cronbach’s alpha của thang đo “Tính dễ sử dụng mong đợi” .......39 Bảng 4.3. Hệ số Cronbach’s alpha của thang đo “Ảnh hưởng của xã hội” kiểm định lần 1 ...........................................................................................................................39 Bảng 4.4. Hệ số Cronbach’s alpha của thang đo “Ảnh hưởng của xã hội” kiểm định lần 2 ...........................................................................................................................40 Bảng 4.5. Hệ số Cronbach’s alpha của thang đo “Điều kiện hỗ trợ” kiểm định lần 1 ...................................................................................................................................40 Bảng 4.6. Hệ số Cronbach’s alpha của thang đo “Điều kiện hỗ trợ” kiểm định lần 2 ...................................................................................................................................41 Bảng 4.7. Hệ số Cronbach’s alpha của thang đo “Nhận thức rủi ro” kiểm định lần 1 ...................................................................................................................................42 Bảng 4.8. Hệ số Cronbach’s alpha của thang đo “Nhận thức rủi ro” kiểm định lần 2 ...................................................................................................................................43 Bảng 4.9. Hệ số Cronbach’s alpha của thang đo “Ý định mua lại” ..........................43 Bảng 4.10. Kiểm định KMO và Barlett’s của các biến độc lập lần 1 .......................44 Bảng 4.11. Kết quả phân tích nhân tố các thang đo yếu tố sau khi xoay lần 1.........45 Bảng 4.12. Kiểm định KMO và Barlett’s của các biến độc lập lần hai ....................46 Bảng 4.13. Kết quả phân tích nhân tố các thang đo yếu tố sau khi xoay lần hai ......47 Bảng 4.14. Kiểm định KMO và Barlett’s của các biến độc lập lần ba .....................47 Bảng 4.15. Kết quả phân tích nhân tố các thang đo yếu tố sau khi xoay lần ba .......48 Bảng 4.16. Kiểm định KMO và Barlett’s của biến phụ thuộc ..................................50 Bảng 4.17. Ma trận hệ số tương quan Pearson .........................................................52 Bảng 4.18. Tóm tắt mô hình hồi quy ........................................................................53 Bảng 4.19 Phân tích phương sai (ANOVA) .............................................................54 Bảng 4.20 Kết quả mô hình hồi quy đa biến.............................................................55 Bảng 4.21 Kết quả ANOVA về độ tuổi của khách hàng ..........................................58 Bảng 4.22 Kết quả ANOVA về độ tuổi của khách hàng ..........................................59 Bảng 4.23 Kết quả ANOVA về giới tính của khách hàng ........................................59
Bảng 4.24 Kết quả ANOVA về giới tính của khách hàng ........................................60 Bảng 4.25 Kết quả ANOVA về trình độ của khách hàng .........................................60 Bảng 4.26. Kết quả ANOVA về thu nhập của khách hàng.......................................61 Bảng 4.27. Kết quả ANOVA về thu nhập của khách hàng.......................................61 Bảng 4.28. Kết quả ANOVA về nghề nghiệp của khách hàng .................................61 Bảng 4.29. Kết quả ANOVA về nghề nghiệp của khách hàng .................................62 Bảng 4.30. Kết quả kiểm định chuyên sâu LSD với các nhóm nghề nghiệp khác nhau ...........................................................................................................................63 Bảng 5.1. Mức độ tác động của các yếu tố ...............................................................65
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ Hình 2.1. Mô hình thuyết hành động hợp lý (TRA) .................................................10 Hình 2.2. Mô hình thuyết hành vi có kế hoạch (TPB) ..............................................11 Hình 2.3. Mô hình chấp nhận công nghệ (TAM) .....................................................12 Hình 2.4. Mô hình thuyết hợp nhất về sự chấp nhận và sử dụng công nghệ ............13 Hình 2.5. Mô hình của Sutanita Thavornchak, Waritthar Taratanaphol (2009) .......16 Hình 2.6. Mô hình của Mohsen Manzari (2008) ......................................................16 Hình 2.7. Mô hình của Mai Trọng Tuệ (2013) .........................................................17 Hình 2.8. Mô hình nghiên cứu đề xuất .....................................................................22 Hình 3.1. Quy trình nghiên cứu ................................................................................24 Hình 3.2. Mô hình nghiên cứu điều chỉnh sau nghiên cứu định tính ........................30 Hình 4.1. Mô tả về giới tính ......................................................................................35 Hình 4.2. Mô tả về độ tuổi ........................................................................................35 Hình 4.3. Mô tả về trình độ .......................................................................................36 Hình 4.4. Mô tả về nghề nghiệp ................................................................................37 Hình 4.5. Mô tả về thu nhập......................................................................................37 Hình 4.6: Mô hình nghiên cứu đã điều chỉnh ...........................................................51
TÓM TẮT ĐỀ TÀI Khi thực hiện đề tài “Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng ý định mua lại vé xe tại các trang bán vé xe trực tuyến của người tiêu dùng Tp. Hồ Chí Minh” tác giả mong muốn đạt được các mục tiêu sau đây: - Xác định các yếu tố tác động đến ý định mua lại vé xe của khách hàng tại các trang bán vé xe trực tuyến. - Đánh giá mức độ tác động của từng yếu tố đến ý định mua lại vé xe của khách hàng tại các trang bán vé xe trực tuyến. - Đưa ra những gợi ý giúp doanh nghiệp sẽ có những thay đổi hay sự chuẩn bị cần thiết nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng đối với dịch vụ. Trong quá trình nghiên cứu tác giả sử dụng mô hình chấp nhận và sử dụng công nghệ (UTAUT) cộng thêm yếu tố “Nhận thức rủi ro” để tiến hành nghiên cứu ý định mua lại của khách hàng khu vực Tp. Hồ Chí Minh. Tác giả thực hiện nghiên cứu định tính thông qua thảo luận tay đôi để điều chỉnh, bổ sung cho thang đo. Tiếp theo, tiến hành kiểm định độ tin cậy của thang đo qua hệ số Cronbach’s Alpha và phân tích nhân tố EFA. Sau khi loại bỏ các biến không đạt yêu cầu, tác giả phân tích hồi quy bội để xây dựng mô hình hồi quy. Kết quả nghiên cứu cho thấy các yếu tố “Nhận thức rủi ro, ảnh hưởng xã hội, điều kiện hỗ trợ và hiệu quả mong đợi” có tác động đến ý định mua lại vé xe tại các trang bán vé xe trực tuyến của khách hàng, trong đó yếu tố “ Nhận thức rủi ro” có tác động mạnh nhất. Dựa trên kết quả nghiên cứu này tác giả đưa ra một số gợi ý giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro, gia tăng niềm tin và chất lượng sản phẩm nhằm thu hút khách hàng sử dụng dịch vụ.
1 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI 1.1 Lý do hình thành đề tài Trong thế giới thông tin này nay, vé điện tử ngày càng được phổ biến tại các nước phát triển như Mỹ, Anh, Nhật Bản,… hay các nước trong cùng khu vực như Iran, Ấn Độ, Thái Lan, Malaysia,…Trong khi đó ở Việt Nam, vé điện tử cũng đang được áp dụng trong các lĩnh vực như ngành hàng không, ngành công nghiệp giải trí: bán vé xem phim,… Với đặc thù vận chuyển giống ngành hàng không, một ngành nghề mà khách hàng đã quá quen thuộc với hình thức đặt vé trực tuyến, ngành xe khách cũng đang bắt đầu áp dụng vé xe điện tử với các đơn vị kinh doanh đi đầu như VeXeRe.com hay Pasoto.com. Với tiêu chí giúp khách hàng mua vé một cách hiện đại, tiết kiệm thời gian, thuận tiện và an toàn cũng như mong muốn tạo dựng một cuộc cách mạng ngành xe khách lần 2: chuyển từ đặt vé qua điện thoại sang đặt vé trực tuyến được nêu trong sứ mệnh của Vexere.com, cùng với đó là những bất cập, khó khăn mà khách hàng gặp phải khi mua vé truyền thống, nhất là mùa cao điểm hứa hẹn lĩnh vực kinh doanh bán vé xe trực tuyến này sẽ ngày càng được khách hàng đón nhận và phát triển. Tuy nhiên song song với tiềm năng đó, ngành bán vé xe khách trực tuyến vẫn gặp phải những vấn đề khó khăn: - Đây là một ngành khá mới mẻ, độ nhận biết khách hàng chưa cao, khách hàng khó chấp nhận dịch vụ. - Lĩnh vực thương mại điện tử Việt Nam vẫn còn nhiều khó khăn chẳng hạn về khâu thanh toán, hậu cần logistics,… - Tâm lý khách hàng e ngại rủi ro khi mua hàng qua internet.
2 Những điều trên đã khiến các doanh nghiệp gặp khó khăn để thu hút khách hàng sử dụng dịch vụ, chính điều này đã thôi thúc tác giả thực hiện đề tài “Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng ý định mua lại vé xe tại các trang bán vé xe trực tuyến của người tiêu dùng Tp. Hồ Chí Minh” nhằm đưa ra những gợi ý giúp doanh nghiệp giải quyết những khó khăn và đưa loại hình bán vé xe trực tuyến trở nên quen thuộc với khách hàng. 1.2 Mục tiêu nghiên cứu Đề tài có những mục tiêu cụ thể như sau: - Xác định các yếu tố nào sẽ tác động đến ý định mua lại vé xe của khách hàng tại các trang bán vé xe trực tuyến. - Đánh giá mức độ tác động của từng yếu tố đến ý định mua lại vé xe của khách hàng tại các trang bán vé xe trực tuyến. - Đưa ra những gợi ý giúp doanh nghiệp sẽ có những thay đổi hay sự chuẩn bị cần thiết nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng đối với dịch vụ. 1.3 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 1.3.1 Đối tượng nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu là các yếu tố ảnh hưởng đến ý định mua lại vé xe tại các trang bán vé xe trực tuyến của khách hàng Tp. Hồ Chí Minh. - Đối tượng khảo sát là những khách hàng đã từng mua vé xe tại các trang bán vé xe trực tuyến tại Tp. Hồ Chí Minh. 1.3.2 Phạm vi nghiên cứu Nghiên cứu thực hiện ở khu vực Tp.Hồ Chí Minh, thời gian nghiên cứu từ tháng 4/2015 đến tháng 11/2015.
3 1.4 Phương pháp nghiên cứu 1.4.1 Phương pháp nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu được kết hợp giữa nghiên cứu định tính và nghiên cứu định lượng. - Nghiên cứu định tính được sử dụng ở giai đoạn nghiên cứu sơ bộ nhằm tìm hiểu, bổ sung và điều chỉnh các biến trong mô hình nghiên cứu thông qua thảo luận tay đôi. - Nghiên cứu định lượng được sử dụng ở giai đoạn nghiên cứu chính thức. Ý kiến của người tiêu dùng được thu thập thông qua bảng câu hỏi phỏng vấn chi tiết và được tiến hành mã hóa, tổng hợp, phân tích. 1.4.2 Phương pháp thu thập thông tin - Dữ liệu thứ cấp: + Tìm kiếm tư liệu nghiên cứu thông qua nguồn sách, tài liệu tham khảo. + Áp dụng phương pháp nghiên cứu tại bàn để thu thập thông tin thứ cấp. - Dữ liệu sơ cấp + Nghiên cứu sơ bộ định tính bằng cách phỏng vấn chuyên sâu 10 khách hàng mua vé xe trên các trang bán vé xe trực tuyến. Kết quả nghiên cứu định tính được dùng để đánh giá sơ bộ thang đo sử dụng trong nghiên cứu định lượng tiếp theo. + Nghiên cứu định lượng chính thức thông qua việc khảo sát. 1.4.3 Phương pháp xử lý thông tin Dùng phần mềm SPSS 22.0 (Statistical Package for the Social Sciences) để thu thập và xử lý thông tin.
4 1.5 Tổng quan và đóng góp của luận văn Nghiên cứu ý định hành vi tiêu dùng của khách hàng được sử dụng rộng rãi trong các hoạt động nghiên cứu marketing của doanh nghiệp. Thông qua việc nghiên cứu hành vi tiêu dùng, doanh nghiệp sẽ xác định những nhu cầu của khách hàng đối với sản phẩm và dịch vụ và có những thay đổi và phát triển phù hợp. Cũng trong hoàn cảnh hiện nay khi hoạt động kinh doanh trực tuyến phát triển mạnh mẽ thì việc nghiên cứu ý định sử dụng công nghệ, hệ thống thông tin được chú trọng, hàng hoạt nghiên cứu được thực hiện cả trong và ngoài nước như nghiên cứu về ý định sử dụng internet banking trong lĩnh vực ngân hàng, nghiên cứu việc đặt vé máy bay trực tuyến trong lĩnh vực hàng không hay nghiên cứu ý định mua hàng trực tuyến,...Điều này góp phần giúp các doanh nghiệp kinh doanh trong các lĩnh vực liên quan hiểu biết và nắm bắt ý định của khách hàng đối với hình thức kinh doanh này. Dưới đây là một số đề tài liên quan đến luận văn “ Nghiên cứu các yếu tố tác động đến ý định mua lại vé xe tại các trang bán vé xe trực tuyến của người tiêu dùng TP.Hồ Chí Minh”. 1.5.1 Các nghiên cứu ở nước ngoài Mohsen Manzari (2008) Nghiên cứu: Ý định sử dụng hệ thống đặt vé trực tuyến của hành khách hãng hàng không Iran Mục đích của nghiên cứu là để xác định các nhân tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng hệ thống đặt vé trực tuyến của hành khách hãng hàng không Iran. Bài nghiên cứu tiến hành hợp nhất các yếu tố từ mô hình chấp nhận và sử dụng công nghệ, tiết kiệm chi phí giao dịch, nhận thức sự thõa mãn và nhận thức rủi ro. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng hiệu quả mong đợi, tính dễ sử dụng mong đợi, ảnh hưởng của xã hội, nhận thức sự thõa mãn, tiết kiệm chi phí ảnh hưởng đến ý định sử dụng hệ thống đặt vé trực tuyến của hành khách hãng hàng không Iran, yếu tố nhận
5 thức rủi ro không có ảnh hưởng. Mô hình bài nghiên cứu cũng đã giải thích được 77% sự biến thiên trong ý định sử dụng hệ thống đặt vé trực tuyến của hành khách hãng hàng không Iran. Sutanita Thavornchak, Waritthar Taratanaphol (2009) Nghiên cứu: Các nhân tố ảnh hưởng đến ý định mua trực tuyến: trường hợp vé máy bay trực tuyến nội địa ở Thái Lan Mục tiêu của nghiên cứu là khảo sát các nhân tố ảnh hưởng đến ý định mua vé máy bay trực tuyến nội địa ở Thái Lan. Nghiên cứu được thực hiện dựa trên việc nghiên cứu định lượng sử dụng bảng khảo sát trực tuyến. Bảng câu hỏi được thiết kế dựa theo mô hình chấp nhận công nghệ (TAM), mô hình bao gồm tính hữu dụng mong đợi và tính dễ sử dụng mong đợi. Thêm vào đó lý thuyết nhận thức rủi ro được thêm vào để trở thành yếu tố thứ ba của mô hình. Kết quả là sự rủi ro về bảo mật tài khoản và thông tin cá nhân có liên quan đến ý định mua vé trực tuyến. Sulaiman (2008) Nghiên cứu: Vé điện tử là một phương pháp mới để mua vé: nhận thức của người dân Malaysia Mục tiêu của nghiên cứu là để xác định xu hướng sử dụng vé điện tử của người dân vùng nội đô Kuala Lumber. Nghiên cứu tiến hành khảo sát các xu hướng sử dụng và mô hình bán vé điện tử, ngoài ra mô hình cũng tập trung nghiên cứu quan điểm của khách hàng đối với vé điện tử thông qua năm yếu tố: tính hữu dụng, sự an toàn, độ tin cậy, sự tiện lợi và hiệu quả của nó. Kết quả nghiên cứu cho thấy loại hình vé máy bay điện tử chiếm ưu thế trong trong các loại vé trực tuyến, nghiên cứu cũng cho thấy sự tiện lợi và tính dễ sử dụng cũng là những yếu tố thúc đẩy khách hàng mua vé trực tuyến.
6 1.5.2 Các nghiên cứu trong nước Mai Trọng Tuệ (2013) Nghiên cứu: “Những nhân tố ảnh hưởng đến ý định đặt vé trực tuyến tại Việt Nam” Mục tiêu nghiên cứu nhằm tìm hiểu những nhân tố ảnh hưởng đến ý định đặt vé trực tuyến. Mô hình nghiên cứu dựa trên thuyết hợp nhất về sự chấp nhận và sử dụng công nghệ (UTAUT) và bổ sung thêm một số khái niệm trong thuyết nhận thức xã hội (SCT). Kết quả nghiên cứu cho thấy các nhân tố hiệu quả mong đợi, tính dễ sử dụng mong đợi, ảnh hưởng của xã hội, sự lo lắng ảnh hưởng đến ý định đặt vé trực tuyến. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng giới tính không ảnh hưởng đến ý định đặt vé trực tuyến trong khi các đặc tính cá nhân khác như kinh nghiệm, độ tuổi, trình độ, thu nhập, nghề nghiệp đều có ảnh hưởng đến ý định đặt vé trực tuyến. Ngoài ra nghiên cứu còn cho thấy rằng các nhân tố điều kiện hỗ trợ, thái độ đối với sử dụng công nghệ, sự tự tin không ảnh hưởng đến ý định đặt vé trực tuyến. Bùi Thanh Tráng (2013) Nghiên cứu: Nhận thức rủi ro tác động đến ý định mua sắm trực tuyến của khách hàng Mục tiêu của nghiên cứu là xác định các nhân tố nhận thức rủi ro tác động đến ý định mua sắm trực tuyến của khách hàng. Dựa trên các lý thuyết tiền đề trước đây, tác giả đề xuất mô hình nghiên cứu nhận thức rủi ro tác động đến ý định mua sắm trực tuyến bao gồm bốn nhân tố: Sản phẩm, tài chính, bảo mật thông tin và sự gian lận của người bán. Kết quả nghiên cứu đã chỉ ra bốn yếu tố rủi ro tài chính, rủi ro bảo mật thông tin, rủi ro sản phẩm, và rủi ro về sự gian lận người bán trực tuyến đều có tác động đến ý định mua hàng, trong đó rủi ro về tài chính có tác động mạnh nhất.
7 1.5.3 Những đóng góp của luận văn Việt Nam đã có một số đề tài nghiên cứu về ý định mua của khách hàng với hình thức đặt vé trực tuyến nói chung hoặc chỉ nghiên cứu riêng cho trường hợp đặt mua vé máy bay trực tuyến, riêng đây là đề tài đầu tiên nghiên cứu ý định mua của khách hàng đối với trường hợp vé xe khách. Trong bài nghiên cứu tác giả sử dụng thuyết chấp nhận và sử dụng dụng công nghệ (UTAUT) kết hợp với thuyết nhận thức rủi ro, tác giả kỳ vọng sẽ xây dựng được mô hình tin cậy và đầy đủ để đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến ý định mua lại vé xe trực tuyến của khách hàng từ đó giúp doanh nghiệp có những điều chỉnh, và thay đổi nhằm đưa dịch vụ ngày càng phát triển hơn. 1.6 Bố cục nghiên cứu Chương 1: Tổng quan đề tài nghiên cứu Chương 2: Cơ sở lý thuyết và mô hình nghiên cứu Chương 3: Thiết kế nghiên cứu Chương 4: Phân tích kết quả nghiên cứu Chương 5: Kết luận và hàm ý quản trị.
8 CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU 2.1 Thực trạng phát triển của thị trường vé xe trực tuyến tại Tp.Hồ Chí Minh hiện nay 2.1.1 Định nghĩa vé trực tuyến Vé trực tuyến (e-ticket) là loại vé được lưu dưới dạng dữ liệu điện tử thể hiện các thông tin liên quan đến việc sử dụng dịch vụ và dần thay thế loại vé giấy truyền thống. Ngoài việc được sử dụng phổ biến trong ngành hàng không, vé trực tuyến còn được sử dụng trong các lĩnh vực giải trí như vé xem phim hay vé tàu hỏa, du lịch, khách sạn,…Các loại hình dịch vụ này có đặc điểm là số lượng chỗ có giới hạn và có phân biệt thứ tự, vị trí. Thao tác đặt vé trực tuyến được thực hiện xem như việc đặt chỗ được xác nhận và được ghi nhớ trong hệ thống máy tính của doanh nghiệp cung cấp dịch vụ. Vé xe trực tuyến là một loại vé trực tuyến thay thế cho các vé xe giấy thông thường, vé xe trực tuyến được thể hiện dưới hình thức là một tin nhắn SMS hoặc email do các trang bán vé trực tuyến gửi cho khách hàng bao gồm thông tin chuyến đi, thời gian, mã vé. Khách hàng có thể sử dụng tin nhắn SMS hoặc email này để lên xe hoặc đổi sang vé giấy tại các phòng vé của nhà xe sử dụng dịch vụ. 2.1.2 Sơ lược về đặc điểm của các trang bán vé xe trực tuyến Các trang bán vé xe trực tuyến được các doanh nghiệp thành lập nhằm cung cấp một hệ thống bán vé xe trực tuyến bán vé của nhiều hãng xe khác nhau trên nhiều tuyến đường khác nhau. Khách hàng truy cập vào các các trang bán vé xe trực tuyến để lựa chọn vé xe cần mua và tiến hành đặt vé, bước đặt vé bao gồm việc kê khai thông tin, chọn vé, thanh toán, sau khi đặt vé hoàn tất khách hàng sẽ nhận được vé xe trực tuyến thông qua tin nhắn SMS hoặc email và sử dụng vé xe trực tuyến này để xuất trình với nhà xe. Thực tế các doanh nghiệp kinh doanh các trang bán vé xe trực tuyến hiện nay không sở hữu các hãng xe mà chỉ cung cấp một hệ thống bán vé trực tuyến. Các doanh
9 nghiệp này tiến hành liên kết với các hãng xe để đưa vé xe của các hãng lên bán trực tuyến trên hệ thống của mình và nhận được phần trăm hoa hồng từ các vé bán được. Trong thời gian qua, hình thức kinh doanh bán vé xe trực tuyến đang dần phát triển. Trên thực tế các hãng xe lớn có đã tiến hành bán vé xe trực tuyến trên các trang chủ của mình như hãng xe Phương Trang với website futabus.vn, tuy nhiên nó chỉ giới hạn bán vé xe của hãng xe chủ quản trong khi đó các trang bán vé xe trực tuyến bán vé của nhiều hãng và nhiều tuyến đường khác nhau, điều này sẽ đáp ứng được nhu cầu đa dạng của thị trường. 2.1.3 Thực trạng kinh doanh của các trang bán vé xe trực tuyến hiện nay Hiện nay có các doanh nghiệp tham gia vào thị trường bán vé xe trực tuyến như Vexere, Hdlnk, Click1bus, Pasoto,…Trong giai đoạn này các doanh nghiệp chủ yếu tập trung vào việc hoàn thiện hệ thống đặt vé xe và giới thiệu sản phẩm đến khách hàng. 2.2 Lý thuyết về ý định hành vi của người tiêu dùng 2.2.1 Khái niệm về ý định hành vi và ý định mua lại của người tiêu dùng Ý định hành vi là đo lường ý định để thực hiện một hành vi đặc biệt (Fishbein & Ajzen, 1975). Sự đo lường ý định hành vi bao gồm ý định, dự báo, kế hoạch sử dụng công nghệ ( Suha A & Anne M, 2008). Ý định hành vi có thể được sử dụng mô tả việc sử dụng thực tế vì có nghiên cứu thực nghiệm cho rằng có sự tương quan đáng kể với hành vi thực sự ( Davis, 1989; Straub và cộng sự, 1995; Szajna, 1996). Cũng có ý kiến cho rằng ý định được cho là chứa đựng những yếu tố thúc đẩy, ảnh hưởng đến hành vi, nó chỉ ra mức độ mà một người sẵn sàng thử, mức độ nỗ lực thực hiện để hoàn thành hành vi. Khi con người có ý định mạnh mẽ để tham gia vào một hành vi nào đó thì họ có khả năng thực hiện hành vi đó nhiều hơn ( Ajzen 1991, trang 181).