Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phát triển cho vay tiêu dùng khách hàng cá nhân tại Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh

Chia sẻ: Chuheodethuong10 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:109

Thêm vào BST

Báo xấu

68
lượt xem 16
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu luận văn "Phát triển cho vay tiêu dùng khách hàng cá nhân tại Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh" là lý luận và thực trạng tình hình hoạt động cho vay tiêu dùng tại Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh, luận văn đề xuất các giải pháp phát triển cho vay tiêu dùng tại chi nhánh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phát triển cho vay tiêu dùng khách hàng cá nhân tại Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI -------------------------------- VŨ BÁ ĐẠI PHÁT TRIỂN CHO VAY TIÊU DÙNG KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN - CHI NHÁNH THÀNH PHỐ BẮC NINH LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Hà Nội - 2021
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI -------------------------------- VŨ BÁ ĐẠI PHÁT TRIỂN CHO VAY TIÊU DÙNG KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN - CHI NHÁNH THÀNH PHỐ BẮC NINH Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng Mã số: 834.02.01 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Người hướng dẫn khoa học: TS. Vũ Xuân Dũng Hà Nội - 2021
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan bài Luận văn là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong bài là trung thực và có nguồn gốc rõ ràng. Học viên (Ký và ghi rõ họ tên) Vũ Bá Đại
ii LỜI CẢM ƠN Em xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành nhất tới thầy giáo TS Vũ Xuân Dũng, người đã nhiệt tình, tận tâm hướng dẫn, giúp đỡ em trong suốt quá trình thực hiện đề tài và hoàn thành luận văn này. Em cũng xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới Ban Giám đốc, Ban quản lý đào tạo sau Đại học, Đại học Thương mại và toàn thể các thầy, Cô giáo đã tận tình giúp đỡ em hoàn thành tốt nội dung, chương trình của khoá đào tạo. Em xin trân trọng cảm ơn lãnh đạo Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh đã quan tâm, giúp đỡ tạo điều kiện thuận lợi để tôi có thể nghiên cứu và hoàn thành luận văn này. Em xin trân trọng cảm ơn các Thầy, Cô trong Hội đồng khoa học đánh giá luận văn. Học viên (Ký và ghi rõ họ tên) Vũ Bá Đại
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................................. i LỜI CẢM ƠN.................................................................................................................... ii MỤC LỤC .........................................................................................................................iii DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ .................................................................... vi DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ....................................................................... viii LỜI MỞ ĐẦU.....................................................................................................................1 1. Tính cấp thiết của đề tài ..............................................................................................1 2. Tổng quan về đề tài nghiên cứu .................................................................................3 3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu .............................................................................5 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .............................................................................6 5. Phương pháp nghiên cứu.............................................................................................6 6. Kết cấu của đề tài ..........................................................................................................8 CHƯƠNG I. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ PHÁT TRIỂN CHO VAY TIÊU DÙNG KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN CỦA NHTM ...............................9 1.1. Hoạt động cho vay tiêu dùng KHCN của NHTM ...............................................9 1.1.1. Khái niệm .................................................................................................................9 1.1.2. Đặc điểm của hoạt động cho vay tiêu dùng .................................................... 10 1.1.3. Phân loại cho vay tiêu dùng ............................................................................... 12 1.1.4. Vai trò của hoạt động cho vay tiêu dùng ........................................................ 15 1.2 Phát triển cho vay tiêu dùng khách hàng cá nhân của NHTM ..................... 18 1.2.1 Khái niệm và mục tiêu phát triển cho vay tiêu dùng khách hàng cá nhân của NHTM ........................................................................................................................ 18 1.2.2 Nội dung phát triển cho vay tiêu dùng khách hàng cá nhân của NHTM 18 1.2.3 Các chỉ tiêu đánh giá sự phát triển cho CVTDKHCN của NHTM ........... 20 1.3 Các yếu tố ảnh hướng tới phát triển cho vay tiêu dùng khách hàng cá nhân của NHTM........................................................................................................................ 26 1.3.1. Yếu tố khách quan ................................................................................................ 26 1.3.2. Yếu tố chủ quan ................................................................................................... 29
iv CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CHO VAY TIÊU DÙNG KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN CỦA AGRIBANK CHI NHÁNH THÀNH PHỐ BẮC NINH ....................................................................................................................... 33 2.1. Tổng quan về Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh ............................... 33 2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của Agri bank chi nhánh thành phố Bắc Ninh ................................................................................................................................... 33 2.1.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển cho vay tiêu dùng khách hàng cá nhân của Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh ............................................... 34 2.1.3. Cơ cấu tổ chức quản lý của Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh ... 36 2.1.4. Tình hình hoạt động kinh doanh của Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh ................................................................................................................................... 38 2.2. Thực trạng phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng khách hàng cá nhân của Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh ......................................................... 43 2.2.1. Thực trạng chính sách cho vay tiêu dùng khách hàng cá nhân tại Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh ................................................................. 43 2.2.2. Thực trạng danh mục sản phẩm và quy trình cho vay tiêu dùng khách hàng cá nhân .................................................................................................................... 44 2.2.3. Thực trạng kết quả phát triển cho vay tiêu dùng khách hàng cá nhân của Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh ................................................................. 55 2.3. Đánh giá chung về thực trạng phát triển cho vay tiêu dùng khách hàng cá nhân của Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh. .............................................. 69 2.3.1. Kết quả ................................................................................................................... 69 2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân .................................................................................... 71 CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN CHO VAY TIÊU DÙNG KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN CỦA AGRIBANK CHI NHÁNH THÀNH PHỐ BẮC NINH ................. 77 3.1. Định hướng phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng đối với KHCN của Agribank Thành phố Bắc Ninh ................................................................................... 77 3.1.1. Định hướng chung ............................................................................................... 77 3.1.2. Định hướng phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng cá nhân ................... 78
v 3.2. Giải pháp phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng khách hàng cá nhân của Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh ................................................................. 79 3.2.1. Tập trung phát triển nhóm khách hàng tiềm năng ...................................... 79 3.2.2. Đẩy mạnh hoạt động Marketing đối với sản phẩm vay tiêu dùng ........... 81 3.2.3. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ ngân hàng .................................................... 85 3.2.4. Nâng cao chất lượng thẩm định, phân tích tín dụng ................................... 86 3.2.5. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại chi nhánh .................................... 87 3.2.6. Tăng cường công tác kiểm soát khoản vay .................................................... 91 3.3. Kiến nghị nhằm phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng khách hàng cá nhân của Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh ............................................... 93 3.3.1. Kiến nghị đối với Agribank ............................................................................... 93 3.3.2. Kiến nghị đối với Ngân hàng Nhà nước ......................................................... 94 KẾT LUẬN ...................................................................................................................... 96 TÀI LIỆU THAM KHẢO
vi DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ BẢNG Bảng 2.1: Tình hình huy động vốn và hoạt động tín dụng tại chi nhánh giai đoạn (2018- 2020)...................................................................................................................... 39 Bảng 2.2: Kết quả hoạt động kinh doanh tại Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh giai đoạn (2018 - 2020).......................................................................................... 41 Bảng 2.3: Số lượng khách hàng cá nhân vay tiêu dùng tại Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh giai đoạn 2018- 2020 .............................................................................. 56 Bảng 2.4: Dư nợ CVTDKHCN tại Agribank TP Bắc Ninh ........................................ 57 Bảng 2.5: Tỷ trọng CVTDKHCN trong tổng dư nợ cho vay tại Agribank Thành phố Bắc Ninh giai đoạn (2018 - 2020) .................................................................................. 59 Bảng 2.6: Cơ cấu dư nợ CVTDKHCN theo sản phẩm ................................................ 60 Bảng 2.7: Cơ cấu dư nợ CVTDKHCN theo kì hạn...................................................... 61 Bảng 2.8: Cơ cấu CVTDKHCN theo tài sản bảo đảm trong CVTDKHCN tại Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh giai đoạn (2018- 2020) ............................. 62 Bảng 2.9: Thị phần CVTDKHCN của Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh so với một số ngân hàng khác trên địa bàn giai đoạn 2018- 2020 .................................. 64 Bảng 2.10: Tình hình nợ quá hạn trong CVTDKHCN tại Agribank Thành phố Bắc Ninh giai đoạn (2018- 2020) ........................................................................................... 66 Bảng 2.11: Lãi thu từ CVTDKHCN tại Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh giai đoạn (2018- 2020)..................................................................................................... 68 BIỂU ĐỒ Biểu đồ 2.1: Tình hình huy động vốn và hoạt động tín dụng tại Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh giai đoạn (2018- 2020)................................................................. 39 Biểu đồ 2.2: Tình hình nợ quá hạn trong CVTDKHCN tại Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh giai đoạn (2018- 2020)................................................................. 66
vii SƠ ĐỒ Sơ đồ 1.1: Quy trình cho vay tiêu dùng gián tiếp ......................................................... 14 Sơ đồ 1.2: Quy trình cho vay tiêu dùng trực tiếp ......................................................... 15 Sơ đồ 2.1. Cơ cấu tổ chức Agribank Thành phố Bắc Ninh ......................................... 36 Sơ đồ 2.2 Quy trình cho CVTDKHCN ở Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh 49
viii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT CVTDKHCN Cho vay tiêu dùng khách hàng cá nhân CTTC Công ty tài chính NHTM Ngân hàng thương mại NHTW Ngân hàng trung ương NHNN Ngân hàng Nhà nước Vietinbank Ngân hàng Công thương Agribank Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Vietcombank Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam BIDV Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam MHB Ngân hàng phát triển nhà đồng bằng sông Cửu Long Techcombank Ngân hàng kỹ thương VIB Ngân hàng quốc tế TSĐB Tài sản đảm bảo
1 LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Hoạt động cho vay được xem như một đặc trưng nổi bật nhất của Ngân hàng và cũng là hoạt động mang lại lợi nhuận cao, chứa đựng nhiều rủi ro nhất trong hoạt động của ngân hàng. Trước đây, các ngân hàng không tích cực cho vay tiêu dùng bởi họ tin rằng các khoản cho vay tiêu dùng rủi ro vỡ nợ tương đối cao. Song từ sau thế chiến thứ hai, cho vay tiêu dùng đã trở thành một hình thức tín dụng tăng trưởng nhanh nhất ở các nước có nền kinh tế phát triển. Những cơ sở để loại hình tín dụng này ngày càng trở nên phổ biến hơn là nhu cầu vay tiêu dùng gia tăng mạnh mẽ, thu nhập của người tiêu dùng ngày càng tăng, một số tầng lớp người tiêu dùng có thu nhập khá hoặc cao và tương đối ổn định, do đó đảm bảo khả năng trả nợ ngân hàng trong các khoản vay tiêu dùng. Hơn nữa, nhiều hãng, doanh nghiệp lớn tự tài trợ chủ yếu bằng phát hành cổ phiếu và trái phiếu, nhiều công ty tài chính cạnh tranh với ngân hàng trong lĩnh vực cho vay khiến thị phần cho vay doanh nghiệp của ngân hàng bị giảm sút, buộc các ngân hàng phải mở rộng thị trường cho vay tiêu dùng để gia tăng thu nhập. Cho vay tiêu dùng khách hàng cá nhân đang là một trong những mảng hoạt động tăng trưởng nhanh của hoạt động cho vay ở các ngân hàng tại Việt Nam trong những năm gần đây. Theo các số liệu được công bố bởi Ngân hàng Nhà nước, tính đến cuối tháng 8/2020, tổng quy mô tín dụng tiêu dùng đạt mức 1,71 triệu tỷ đồng, chiếm tỷ trọng khoảng 19,98% tổng dư nợ tín dụng toàn hệ thống; trong đó nhóm công ty tài chính tiêu dùng có quy mô tín dụng tiêu dùng đạt mức 74 nghìn tỷ đồng và là nhóm có tốc độ tăng dư nợ tín dụng tiêu dùng cao nhất trong 3 năm gần đây, bình quân khoảng 44%. Mặc dù thị trường này được đánh giá là vẫn còn rất tiềm năng do mức thâm nhập thị trường thấp và rất nhiều người chưa sử dụng dịch vụ ngân hàng ở Việt Nam,
2 nhưng để phát triển thị trường này thì còn rất nhiều thách thức. Thêm vào đó, không chỉ các ngân hàng trong nước mà các tổ chức tín dụng, công ty tài chính nước ngoài cũng đang cạnh tranh mạnh mẽ để chiếm lĩnh thị phần trong thị trường này. Theo số liệu nghiên cứu và đánh giá của The Asian Banker, Agribank hiện đang là một trong những ngân hàng bán lẻ hàng đầu Việt Nam trong hai năm liên tiếp 2019 – 2020. Nhằm tiếp tục duy trì và phát huy lợi thế này, Agribank cần sớm có những nghiên cứu chi tiết và phương án hành động cụ thể để phát triển hơn nữa sức cạnh tranh trong phân khúc thị trường cho vay bán lẻ nói chung và CVTDKHCN nói riêng. Thực trạng hiện nay, Agribank toàn hệ thống nói chung và chi nhánh thành phố Bắc Ninh nói riêng lâu nay hầu như là tín dụng bán buôn (cho vay món lớn đối với các doanh nghiệp lớn) là chủ yếu cho nên việc cho vay bán lẻ, cho vay tiêu dùng KHCN chỉ là mới bắt đầu, do vậy kinh nghiệm về lĩnh vực này chưa nhiều. Bên cạnh đó cơ chế quản lý của Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh vẫn còn nặng nề quan liêu chưa có sự linh hoạt. Trong khi đó hàng loạt các NHTM CP ngoài quốc doanh trên địa bàn thành phố Bắc Ninh đã sớm xác định thị trường tín dụng mục tiêu là thị trường tín dụng tiêu dùng, tạo nên đối trọng cạnh tranh khá quyết liệt. Ngoài ra, thực hiện phát triển và hội nhập, tự do hoá Ngân hàng, những năm gần đây, thành phố Bắc Ninh xuất hiện các “đại gia” ngân hàng nước ngoài mạnh hơn NHTM trong nước về mọi mặt cả về vốn liếng cũng như kinh nghiệm vào cuộc, tranh giành thị phần gay gắt với Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh. Xuất phát từ những lý do trên nên em đã chọn đề tài” Phát triển cho vay tiêu dùng khách hàng cá nhân tại Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh”
3 2. Tổng quan về đề tài nghiên cứu “Phát triển cho vay tiêu dùng” là một đề tài không mới nhưng nhận được nhiều sự quan tâm và được nhiều tác giả nghiên cứu ở nhiều góc độ khác nhau như: Chử Tùng Lâm, 2018. Phát triển cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Thanh Trì. Luận văn Thạc sỹ Tài chính – ngân hàng, Đại học Thương mại: Luận văn đã đưa ra được các chỉ tiêu đánh giá mức độ phát triển cho vay tiêu dùng khá đầy đủ. Kết hợp với số liệu thực tế thu thập được, từ đó tác giả đã phân tích và đánh giá thực trạng phát triển cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Thanh Trì. Luận văn cũng nhấn mạnh những nguyên nhân chính khiến lượng khách hàng vay tiêu dùng có xu hướng giảm là chiến lược phát triển vẫn còn khá chung chung, hoạt động quảng bá và marketing của chi nhánh chưa rộng rãi dẫn đến lượng khách hàng mới tăng không đáng kể, công tác đào tạo nhân lực chưa được đẩy mạnh, hệ thống cơ sở vật chất không được nâng cấp. Từ đó, tác giả cũng đưa ra một số các giải pháp cụ thể đó là: Xây dựng kế hoạch kinh doanh cụ thể, chi tiết; đẩy mạnh hoạt động quảng cáo tiếp thị; tăng cường đào tạo, nâng cao nguồn nhân lực; đồng quản lý tốt cơ sở vật chất của chi nhánh. Tuy nhiên bên cạnh những kết quả đã đạt được, đề tài chưa đưa ra được những giải pháp cụ thể mà chi nhánh cần phải làm ngay từ đầu như: nghiên cứu thị trường khách hàng trên địa bàn, khả năng đáp ứng điều kiện vay của họ, chăm sóc khách hàng trước và sau khi giải ngân,… Trần Thị Thanh Tâm, năm 2015. Giải pháp phát triển dịch vụ cho vay tiêu dùng tại Việt Nam, Tạp chí Tài chính, kỳ 2 (02/2015). Bài báo đã chỉ ra được những lợi ích của việc phát triển cho vay tiêu dùng, cụ thể như nâng cao cơ hội tiếp cận tài chính cho người dân, góp phần gia tăng sự hiểu biết về tài
4 chính cho các nhóm khách hàng mới, góp phần làm giảm nhu cầu đối với các dịch vụ tín dụng phi chính thức và là một công cụ quan trọng làm kích cầu tiêu dùng. Bên cạnh đó, tác giả cũng đã đưa ra hai giải pháp chính là: hoàn thiện các vấn đề pháp lý cho kênh tài chính tiêu dùng, và nâng cao hơn nữa nhận thức cho người dân về dịch vụ tài chính tiêu dùng. Tuy nhiên, đề tài nghiên cứu từ năm 2015 trở về trước nên một số nội dung không còn phù hợp với tình hình kinh tế cũng như hoạt động ngân hàng hiện nay. Nguyễn Trí Giang (2019), “Quản lý hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam – Chi nhánh Sơn La, Luận văn thạc sĩ, Trường Đại học Thương mại. Trên cơ sở đánh giá thực trạng công tác Quản lý cho vay tiêu dùng của Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam – chi nhánh Sơn La, từ đó để tài đã để xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác cho vay tiêu dùng của Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam – chi nhánh Sơn La nhằm hỗ trợ đắc lực cho hoạt động kinh doanh và đạt được các mục tiêu của Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam – chi nhánh Sơn La. Vũ Thị Lan (2019), “Phát triển cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Á Châu - chi nhánh Hà Thành", Luận văn Thạc sĩ, Trường Đại học Thương mại. Luận văn đã cung cấp cơ sở lý luận cơ bản về cho vay tiêu dùng trong nền kinh tế thị trường; đồng thời phân tích thực trạng hoạt động cho vay tiêu dùng tại Chi nhánh Agribank Sơn La giai đoạn 2011-2014; từ đó đưa ra các giải pháp phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại Chi nhánh Agribank Sơn La. Tuy nhiên, tác giả chưa so sánh được thị phần của chi nhánh với các ngân hàng khác trong khu vực. Tọa đàm về hoạt động cho vay tiêu dùng năm thứ ba với chủ đề “Phát triển Tín dụng tiêu dùng - Giải pháp đẩy lùi tín dụng đen" đang diễn ra tại Trụ sở Báo Đầu tư, 47 Quán Thánh, Quận Ba Đình, Hà Nội vào tháng 3/2019. Tại buổi tọa đàm, các nhà khoa học và lãnh đạo Ngân hàng các địa phương đã tập
5 trung thảo luận, làm rõ một số vấn đề như: Thuận lợi và khó khăn trong cho vay tiêu dùng tại Việt Nam, cơ cấu sản phẩm, cơ cấu khách hảng, thời hạn cho vay, lãi suất cho vay, tỷ lệ nợ xấu, triển vọng phát triển cho vay tiêu dùng, hành lang pháp lý, các khuyến nghị đối Chính phủ, cơ quan quản lý nhằm thúc đẩy phát triển lành mạnh thị trưởng tín dụng tiêu dùng tại Việt Nam. Buổi tọa đàm cũng nhận định trong bối cảnh tài chính tiêu dùng đang tăng trưởng rất mạnh mẽ trong thị trường 95 triệu dân với quy mô hàng triệu tỷ đồng. Tuy nhiên, chưa có một đề tài nào đưa ra một cách tổng thể và đồng bộ các giải pháp nhằm pháp triển hoạt động cho vay tiêu dùng khách hàng cá nhân, cụ thể tại Ngân hàng Agribank - Chi nhánh thành phố Bắc Ninh trong giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2020. Vì vậy đề tài “Phát triển cho vay tiêu dùng khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn- Chi nhánh Bắc Ninh” đi sâu nghiên cứu lý luận kết hợp với phân tích, đánh giá tình hình phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn - Chi nhánh Bắc Ninh từ năm 2018 – 2020 và đề xuất những giải pháp nhằm phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng khách hàng cá nhân của chi nhánh trong thời gian tới. 3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1 Mục tiêu nghiên cứu Trên cơ sở lý luận và thực trạng tình hình hoạt động cho vay tiêu dùng tại Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh, luận văn đề xuất các giải pháp phát triển cho vay tiêu dùng tại chi nhánh. 3.2 Nhiệm vụ nghiên cứu - Hệ thống hoá các vấn đề lý luận về hoạt động cho vay tiêu dùng của các NHTM
6 - Phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động cho vay tiêu dùng tại Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh - Đề xuất giải pháp phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng khách hàng cá nhân ở Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Những vấn đề lý luận và thực tiễn về phát triển cho vay tiêu dùng khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam- chi nhánh thành phố Bắc Ninh. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi nội dung: Luận văn tập trung nghiên cứu phát triển CVTDKHCN tại Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh thể hiện ở các tiêu chí mở rộng quy mô cho vay, cơ cấu khoản vay hợp lý, gia tăng lượng khách hàng, mở rộng thị phần, nâng cao chất lượng khoản vay. - Phạm vi không gian: Luận văn tập trung nghiên cứu, khảo sát số liệu, tình hình CVTDKHCN tại Agribank Chi nhánh Thành phố Bắc Ninh. - Phạm vi thời gian: Các số liệu và tình hình thu thập từ năm 2018 đến năm 2020, từ đó đưa ra kiến nghị đến năm 2025. 5. Phương pháp nghiên cứu Luận văn đã sử dụng kết hợp các phương pháp nghiên cứu định tính và định lượng. – Nghiên cứu định tính: Tác giả quan sát và thu thập thông tin về quy trình, hành vi của khách hàng và cán bộ nhân viên Agribank Thành phố Bắc Ninh trong quá trình CVTDKHCN. Đồng thời, tác giả sử dụng phương pháp mô tả - giải thích những kiến thức lý luận đã được học, nghiên cứu và tham khảo, phân tích so sánh giữa lý thuyết và thực tế; và thảo luận nhóm để xác
7 định các nguyên nhân của thực trạng cho vay tiêu dùng và tìm ra các giải pháp phát triển cho vay tiêu dùng tại Agribank Thành phố Bắc Ninh. – Nghiên cứu định lượng: + Phương pháp đối chiếu so sánh để xem xét sự biến động của các chỉ tiêu + Phương pháp tỷ số để xem xét kết quả hoạt động kinh doanh của chi nhánh Về phương pháp thu thập dữ liệu + Đối với dữ liệu sơ cấp: Tác giả thu thập thông tin là các phản ánh của khách hàng cũng như cán bộ nhân viên chi nhánh về quy trình, chính sách, sản phẩm CVTDKHCN của Agribank Thành phố Bắc Ninh thông qua hình thức phỏng vấn trực tiếp. + Dữ liệu thứ cấp: Tác giả thu thập các số liệu về doanh số cho vay, nợ xấu, nợ quá hạn, thị phần,... thông qua các thông tin có sẵn: Niên giám thống kê, trang Google, các BCTC, báo cáo tổng kết trên trang web của Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh. Ngoài ra tác giả còn thực hiện khai thác số liệu về CVTDKHCN từ nhiều nguồn khác nhau bao gồm: Ngân hàng Nhà nước, một số trang Web của các Ngân hàng thương mại trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh. Luận văn cũng tham khảo kết quả điều tra, phân tích về phát triển cho vay tiêu dùng khách hàng cá nhân ở một số luận văn thạc sĩ của các tác giả khác về đề tài phát triển cho vay tiêu dùng khách hàng cá nhân, để tổng kết kinh nghiệm và rút ra bài học cho việc vận dụng vào phát triển cho vay tiêu dùng khách hàng cá nhân tại Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh. Về phương pháp tổng hợp, phân tích, xử lý số liệu: Số liệu thu được từ các nguồn nêu trên được tác giả tổng hợp lại xử lý thông tin. Trên cơ sở đó tác giả thực hiện đánh giá, phân tích thực trạng phát
8 triển cho vay tiêu dùng khách hàng cá nhân tại Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh, mặt mạnh, mặt yếu, các nguyên nhân chủ quan, khách quan ...để từ đó tác giả đưa ra các giải pháp phù hợp. Phân tích thống kê và mô tả về các số liệu kết quả hoạt động kinh doanh tại Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh giai đoạn 2018 – 2020. 6. Kết cấu của đề tài Chương 1: Những vấn đề lý luận cơ bản về phát triển cho vay tiêu dùng KHCN của NHTM Chương 2: Thực trạng cho vay tiêu dùng KHCN ở Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh Chương 3: Giải pháp phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng KHCN tại Agribank chi nhánh thành phố Bắc Ninh.
9 CHƯƠNG I. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ PHÁT TRIỂN CHO VAY TIÊU DÙNG KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN CỦA NHTM 1.1. Hoạt động cho vay tiêu dùng KHCN của NHTM 1.1.1. Khái niệm Trước đây các ngân hàng thường tập trung cho vay sản xuất kinh doanh và ít cho vay đối với cá nhân, hộ gia đình. Họ cho rằng cho vay tiêu dùng có quy mô nhỏ, doanh số thấp. Tuy nhiên, trước sức ép cạnh tranh của các tổ chức tín dụng và các tổ chức tài chính trung gian khác, sự phát triển mạnh mẽ của thị trường vốn khiến thị phần cho vay các doanh nghiệp của ngân hàng bị giảm sút. Thực trạng này đòi hỏi các ngân hàng phải tìm cách chuyển hướng sang hoạt động khác để tăng thu nhập. Bên cạnh đó, sự phát triển của nền kinh tế khiển mức sống của dân cư được cải thiện đáng kể, nhu cầu vay tiêu dùng tăng mạnh mẽ, gắn liền với nhu cầu về hàng tiêu dùng lâu bền như nhà, xe, nhu cầu du lịch...Cho vay tiêu dùng trở thành một thị trường hấp dẫn đầy tiềm năng đối với ngân hàng. Các ngân hàng chuyển hướng sang tập trung mở rộng thị trường cho vay tiêu dùng. Có nhiều khái niệm khác nhau về cho vay tiêu dùng. Trong “Tín dụng ngân hàng”, nhóm tác giả đưa ra khái niệm: Cho vay tiêu dùng là hình thức cho vay trong đó ngân hàng thỏa thuận với đối tượng khách hàng là cá nhân, hộ gia đình sử dụng khoản vay với mục đích chi tiêu, mua sắm phục vụ nhu cầu đời sống theo nguyên tắc hoàn trả gốc và lãi phát sinh. Trong “Tiền tệ ngân hàng”, Cho vay tiêu dùng được định nghĩa là mối quan hệ tín dụng giữa ngân hàng (người cho vay) với khách hàng là cá nhân, hộ gia đình. Mục đích sử dụng khoản vay là đề tài trợ cho nhu cầu tiêu dùng, phục vụ đời sống của khách hàng trên nguyên tắc khách hàng sẽ phải hoàn trả cả gốc và lãi vay tại một thời điểm xác định.
10 Hoặc: Cho vay tiêu dùng là khoản vay được sử dụng với mục đích tiêu dùng mua nhà, mua xe, du học, chi tiêu, làm kinh tế hộ.... có thể có hoặc không yêu cầu tài sản đảm bảo quan điểm của tác giả Phan Thị Thu Hà trong Giáo trình Ngân hàng thương mại. Định nghĩa về cho vay tiêu dùng có thể khác nhau nhưng nội dung cơ bản là giống nhau, cùng đề cập đến mục đích của loại cho vay này: Cho vay tiêu dùng là để phục vụ cho mục đích tiêu dùng, sinh hoạt của cá nhân, hộ gia đình, những người có nhu cầu nâng cao mức sống nhưng chưa có khả năng chi trả trong hiện tại. Ngân hàng phát triển sản phẩm cho vay tiêu dùng nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng và thu được gốc hoàn trả cùng lợi nhuận từ khoản vay. Trong nghiên cứu này, cho vay tiêu dùng KHCN được hiểu là sự chuyển nhượng một lượng giá trị tiền tệ hoặc hiện vật từ các NHTM sang người đi vay (cá nhân và hộ gia đình trong nền kinh tế) nhằm đáp ứng nhu cầu chi tiêu của người tiêu dùng trên nguyên tắc hoàn trả cả gốc lẫn lãi. 1.1.2. Đặc điểm của hoạt động cho vay tiêu dùng 1.1.2.1. Cho vay tiêu dùng có tính nhạy cảm theo chu kỳ của nền kinh tế Thu nhập của mỗi người phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó một yếu tố quan trọng là chu kỳ của nền kinh tế. Khi nền kinh tế phát triển, mọi người kỳ vọng rằng trong tương lai thu nhập của mình sẽ tăng cao và họ có khả năng chi tiêu nhiều hơn. Đồng thời nhà sản xuất được khuyến khích sản xuất ra nhiều mặt hàng đa dạng về mẫu mã, chủng loại cũng như nâng cao được chất lượng sản phẩm, từ đó khuyến khích được nhu cầu tiều dùng của dân cư. Nếu thu nhập của người dân không đáp ứng được nhu cầu tiêu dùng, họ sẽ phát sinh nhu cầu vay vì tin tưởng rằng với nền kinh tế lạc quan như vậy, chắc chắn họ sẽ hoàn trả được các khoản vay Ngân hàng trong tương lai. Các ngân hàng cũng lạc quan về nền kinh tế nên sẽ mở rộng quy mô tín dụng. Vì vậy