Luận văn thạc sĩ: Xây dựng cổng thông tin điện tử tỉnh Quảng Nam theo kiến trúc hướng dịch vụ SOA

Chia sẻ: Sdfas Vfdtg | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

269
lượt xem 58
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Xây dựng cổng thông tin điện tử tỉnh Quảng Nam theo kiến trúc hướng dịch vụ SOA: Tổng quan về SOA và xu hướng phát triển phần mềm hiện nay thay thế kiến trúc phần mềm phân tán.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn thạc sĩ: Xây dựng cổng thông tin điện tử tỉnh Quảng Nam theo kiến trúc hướng dịch vụ SOA

1 B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O Đ I H C ĐÀ N NG LƯƠNG HOÀI NHƠN XÂY D NG C NG THÔNG TIN ĐI N T T NH QU NG NAM THEO KI N TRÚC HƯ NG D CH V SOA Chuyên ngành : KHOA H C MÁY TÍNH Mã s : 60.48.01 TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ K THU T Đà N ng - Năm 2011
2 Công trình ñư c hoàn thành t i Đ I H C ĐÀ N NG Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS.TS. PHAN HUY KHÁNH Ph n bi n 1: TS. HUỲNH CÔNG PHÁP Ph n bi n 2: PGS.TS. NGUY N THANH THU Lu n văn ñư c b o v t i H i ñ ng ch m Lu n văn t t nghi p th c sĩ k thu t h p t i Đ i h c Đà N ng vào ngày 16 tháng 10 năm 2011 Có th tìm hi u lu n văn t i: • Trung tâm Thông tin - H c li u, Đ i h c Đà N ng • Trung tâm H c li u, Đ i h c Đà N ng
3 M Đ U 1. Lý do ch n ñ tài Trong b i c nh h i nh p kinh t qu c t , Vi t Nam tr thành thành viên chính th c c a t ch c thương m i th gi i WTO tháng 11 năm 2006, c dân t c Vi t Nam bư c vào sân chơi l n c a th gi i. Nh ng yêu c u v c i cách hành chính, phát tri n chính ph ñi n t , thương m i ñi n t càng tr nên c p thi t và mang tính s ng còn. nư c ta, m t s ñ a phương cũng r t quan tâm phát tri n C ng thông tin ñi n t (Portal) như thành ph Hà N i, thành ph H Chí Minh, thành ph Đà N ng, t nh Qu ng Nam … Các ñ a phương này ñã xây d ng ñư c C ng thông tin ñi n t (Portal) cho riêng mình, và nó ñã tr thành công c ph c v ñ c l c trong vi c qu n lý, ñi u hành các ho t ñ ng kinh t , xã h i... Hi n nay, có nhi u Portal m u ñã ñư c phát tri n s n như uPortal, Dotnetnuke, Joomla, Liferay, SharePoint, Websphere, Oracle, Zope, PHPNuke, IBuySpy… v i nhi u ñ c ñi m, tính năng khác nhau, vì v y n u không có s ñ u tư nghiên c u, tham kh o thì vi c ch n s n ph m nào ñ xây d ng Portal ñáp ng yêu c u cơ b n v ch c năng, tính năng k thu t theo công văn s 1654/BTTTT-ƯDCNTT ngày 27/5/2008 c a B thông tin và truy n thông là m t v n ñ nan gi i. Xu t phát t th c t ñó, tôi hư ng nghiên c u c a mình vào công ngh mã ngu n m Liferay nh m xây d ng m t Portal t nh Qu ng Nam d a trên SOA nh m thi t l p m t Portal có th tích h p các d ch v hành chính công nh m ph c v t t hơn nhu c u c a công dân (citizen), doanh nghi p(business) và chính quy n (goverment). Đó cũng là lý do tôi ch n ñ tài này.
4 2. M c ñích nghiên c u c a ñ tài T ng quan v SOA là xu hư ng phát tri n ph n m m hi n nay thay th cho ki n trúc ph n m m phân tán. Tính c p thi t c a vi c xây d ng m t Portal và nh ng tác ñ ng mà nó mang l i cho ngư i s d ng (công dân, doanh nghi p, chính quy n, công ch c…). Đ xu t ñ nh hư ng xây d ng m t Portal ñáp ng ñư c các tiêu chí k thu t do B Thông tin và Truy n thông qui ñ nh. Tìm hi u các s n ph m Portal ph bi n (thương m i, ngu n m ) thông qua ñó t o cơ s ñ xu t phương án ch n Liferay ñ tri n khai. S d ng l i k t qu c a d án mã ngu n m Liferay ñ xây d ng Portal t nh Qu ng Nam ñáp ng ñ y ñ yêu c u c a B Thông tin và Truy n thông. 3. Đ i tư ng và ph m vi nghiên c u Đ i tư ng nghiên c u c a ñ tài g m: SOA, Liferay Portal, các s n ph m Portal thương m i và ngu n m , Portal các t nh, thành. Đ c t ch c năng, tính năng Portal theo yêu c u c a B Thông tin và Truy n thông, các ñ i tư ng khai thác Portal và hi u qu c a vi c s d ng. Phương pháp thi t k giao di n, l p trình mô ñun trên công ngh Liferay. 4. N i dung th c hi n 4.1. Nghiên c u lý thuy t T ng quan v SOA, công ngh mã ngu n m Liferay (t ng quan và phương pháp l p trình, cài ñ t v n hành…), tính năng, ch c năng, ưu, như c ñi m các s n ph m Portal ph bi n (thương m i và ngu n m ). 4.2. Phương ti n nghiên c u Mã ngu n m Liferay phiên b n 5.3, Ngôn ng Java , cơ s d li u My Sql, Web server Apache Tomcat, B công c phát triên liferay
5 Eclipse IDE và các Plugin b sung (Sydeo…), ph n m m ngu n m dùng ñ xây d ng (Build) các d ch v Ant. 5. Tri n khai ng d ng Cài ñ t và c u hình các ph n m m, công c h tr phát tri n Liferay, xây d ng các m u dàn trang (layout) và ch ñ giao di n (theme) liên quan ñ n các trang, xây d ng h th ng menu và sơ ñ cây thư m c (Site Map) các trang, thi t k cơ s d li u c a các mô ñun, vi t mã các mô ñun (CMS, h i ñáp, th t c hành chính, văn b n pháp qui…). 6. Ý nghĩa th c ti n và khoa h c c a ñ tài Đ tài m ra m t hư ng ñi m i v xây d ng Portal mã ngu n m theo SOA. Đ nh hư ng xây d ng m t Portal ñáp ng ch c năng, tính năng theo qui ñ nh c a B thông tin và Truy n thông. Báo cáo lu n văn là tài li u mang tính tham kh o ñ xây d ng và phát tri n các mô ñun trên công ngh Liferay. 7. B c c lu n văn Lu n văn g m 3 chương trong ñó Chương 1 nghiên c u t ng quan v SOA, Liferay và m t s Portal c a các ñ a phương. Chương 2 ñ xu t gi i pháp xây d ng m t Portal ñáp ng các tiêu chí c a B (c n thi t ph i xây d ng, các ñ i tư ng tham gia, nh ng ch c năng, tính năng c n có, phân tích thi t k h th ng Portal Qu ng Nam ), tìm hi u các s n ph m Portal thương m i và ngu n m , t o cơ s cho vi c ñ xu t xây d ng Portal Qu ng Nam b ng công ngh Liferay. Chương 3 tóm t t l i quá trình xây d ng Portal Qu ng Nam b ng công ngh Liferay (giao di n, thi t k cơ s d li u, vi t mã ngu n…).
6 Chương 1 - NGHIÊN C U T NG QUAN 1.1. T ng quan v SOA 1.1.1. Ki n trúc ph n m m hi n nay 1.1.1.1. M t s ki n trúc ph n m m phân tán hi n nay RMI (Remote Method Invocation) CORBA (Common Object Request Broker Architecture) DCOM (Distributed Component Object Model) Hình 1.1:Mô hình tương tác c a các ñ i tư ng DCOM. 1.1.1.2. V n ñ phát sinh, nguyên nhân và gi i pháp Hi n nay áp l c ñ t lên các doanh nghi p ngày càng l n như: gi m chi phí ñ u tư cơ s h t ng, khai thác có hi u qu các công ngh có s n, ph c v yêu c u khách hàng t t hơn, ñáp ng t t các thay ñ i thư ng xuyên v nghi p v , kh năng tích h p cao v i các h th ng bên ngoài… Xây d ng ñư c h th ng ñáp ng ñư c t t c các nhu c u ñó qu là v n ñ vô cùng khó khăn. B i v y m t hư ng ñi m i cho các doanh nghi p chính là tìm ki m các gi i pháp tích h p các ng d ng có s n ho c k t h p v i ng d ng c a các doanh nghi p khác sao cho th a mãn nhu c u.
7 1.1.2. Ki n trúc SOA 1.1.2.1. Khái ni m Ki n trúc SOA là m t cách ti p c n hay m t phương pháp lu n ñ thi t k và tích h p các thành ph n khác nhau, bao g m các ph n m m và các ch c năng riêng l l i thành m t h th ng hoàn ch nh. Ki n trúc SOA r t gi ng v i c u trúc c a các ph n m m hư ng ñ i tư ng g m nhi u mô ñun. D ch v (service) là y u t then ch t trong SOA. Có th hi u d ch v như là m t lo i mô ñun th c hi n m t quy trình nghi p v nào ñó. M t d ch v có các ñ c ñi m sau: - Có ranh gi i rõ ràng (Boundaries Are Explicit) - Tính t tr (Autonomous) - Chia s lư c ñ , h p ñ ng không chia s l p - Kh năng tương thích d ch v d a trên chính sách Hình 1.2: Mô hình cơ b n c a SOA 1.1.2.2. Nguyên lý SOA SOA tìm cách gi i quy t m t s v n ñ theo cách nhìn l y ng d ng làm trung tâm. Nói cách khác, SOA nh n m nh vi c h th p các rào c n truy n th ng t i kh năng tái s d ng c a ng d ng.
8 1.1.2.3. Tính ch t c a SOA K t n i l ng l o Tái s d ng d ch v Qu n lý chính sách T ñ ng dò tìm và ràng bu c ñ ng Kh năng t h i ph c 1.1.2.4. L i ích c a SOA S d ng mô hình SOA trong vi c thi t k h th ng mang l i r t nhi u l i ích v c m t kinh t và k thu t. V m t kinh t : - Doanh nghi p có ñi u ki n t p trung th i gian ñ tìm ki m các gi i pháp cho các bài toán liên quan ñ n kinh t . - Thúc ñ y kh năng phát tri n c a h th ng hi n có cũng như kh năng m r ng c a h th ng trong tương lai. V m t k thu t: - Đ c l p h th ng : nh ng d ch v không ph thu c vào h th ng và m ng c th . - Có kh năng tái s d ng. - Kh năng h i ñáp thích nghi t t và nhanh hơn ñ ñáp ng v i s thay ñ i v yêu c u giao d ch. - Cho phép d dàng tri n khai chương trình, môi trư ng ch y và qu n lý d ch v d dàng hơn. - Nh ng s xác nh n và ch ng minh c a tiêu th d ch v (service consumer) v nh ng tính năng b o m t d a trên giao ti p d ch c t t hơn cơ ch k t n i ch t ch . 1.1.2.5. Ưu như c ñi m c a SOA SOA có th ñư c coi là m t ki n trúc ưu vi t trong thi t k và xây d ng h th ng ph n m m cho doanh nghi p b i:
9 - H th ng uy n chuy n và lâu dài thu n ti n cho vi c ch nh s a, nâng c p ho c m r ng h th ng. - D dàng và nhanh chóng t o ra các ti n trình nghi p v t các service ñã có. - Kh năng tương tác c a các service. Tuy nhiên, bên c nh nh ng ưu ñi m SOA v n t n t i m t s y u ñi m như sau: - H th ng ph c t p. - Khó miêu t d li u không c u trúc trong ph n ñ u c a thông ñi p. - Đ c bi t, khi xây d ng ng d ng t ng h p t nhi u d ch v v i tính tái s d ng cao thì v n ñ b o m t như: xác th c, phân quy n, bí m t và toàn v n d li u, b o v quy n riêng tư… tr thành m t bài toán h t s c ph c t p và ñòi h i gi i quy t b ng nh ng hư ng ti p c n b o m t hoàn toàn m i so v i các phương pháp b o m t truy n th ng. Trên ñây là nh ng trình bày t ng quan và ñ c trưng nh t c a SOA. 1.1.3. K t lu n Mô hình SOA là m t mô hình luôn bi n ñ i, ñòi h i ph i có m t s cam k t lâu dài m i có th ñ t ñư c các m c tiêu nghi p v c th . Và ñ ñ t ñư c m c ñích này, nhà phát tri n cũng như nh ng ngư i ch u trách nhi m v Công ngh thông tin c n ph i n m ñư c các k năng l p k ho ch, thi t k và th c hi n mô hình SOA thông qua các d ch v có th s d ng l i.
10 1.2. Liferay Portal 1.2.1. Gi i thi u ki n trúc và khung Liferay Portal 1.2.1.1. Liferay và các thành ph n cơ b n Là n n t ng Portal mã ngu n m hàng ñ u th gi i. Liferay Portal (g i t t là Liferay) cung c p m t giao di n web th ng nh t ñ d li u và công c qua nhi u tài nguyên phân tán. Trong liferay m t giao di n Portal bao g m m t s thành ph n web (portlet) – nh ng thành ph n tương tác khép kín mà ñư c vi t theo m t tiêu chu n riêng bi t. Nh ng thành portlet này ñư c phát tri n ñ c l p v i Portal c a nó và liên k t v i Portal. Chúng là ki n trúc SOA. 1.2.1.2. Các tính năng c a Liferay 1.2.1.3. H qu n tr n i dung c a Liferay 1.2.1.4. Ph n m m m ng xã h i và c ng tác Liferay 1.2.2. Nh ng thu n l i khi s d ng Liferay 1.2.2.1. Phong phú, thân thi n, tr c quan và c ng tác kinh nghi m ngư i dùng 1.2.2.2. Đi m duy nh t ñ truy c p ñ n m i thông tin 1.2.2.3. Kh năng thích ng cao v i nhu c u th trư ng thay ñ i nhanh chóng 1.2.2.4. Giá tr cao nh t 1.2.3. Ki n trúc và Khung Liferay Khía c nh quan tr ng nh t c a b t kỳ Portal ñó là ki n trúc cơ b n c a nó. Ki n trúc Portal h tr tính s n sàng cao cho ng d ng quantr ng s d ng phân nhóm, phân ph i ñ y ñ b nh ñ m (cache), và h tr nhân r ng trên nhi u máy ch . 1.2.3.1. Ki n trúc SOA Liferay s d ng nguyên t c thi t k trong su t SOA và cung c p các công c và c u trúc ñ m r ng SOA v i ng d ng doanh nghi p khác.
11 1.2.3.2. Kênh d ch v doanh nghi p Kênh d ch v doanh nghi p (ESB) là m t trung tâm qu n lý k t n i mà cho phép nh ng ng d ng và d ch v nhanh chóng ñư c thêm vào h t ng doanh nghi p, khi m t ng d ng c n ñư c thay th , nó có th d dàng ng t k t n i t kênh t i m t ñi m duy nh t. Liferay s d ng Mule ho c ServiceMix như là ESB. 1.2.4. Chi n lư t phát tri n Portal 1.2.4.1. Môi trư ng m r ng Môi trư ng m r ng cung c p kh năng tùy ch nh hoàn toàn Liferay. Hình 1.3: Môi trư ng Ext phát tri n Liferay 1.2.4.2. Môi trư ng plugins SDK Hình 1.4: Môi trư ng Plugins SDK phát tri n Liferay 1.2.4.3. Nh ng chi n lư c phát tri n Như chúng ta th y m i c p ñ m r ng cung c p m t s th a hi p khác nhau c a tính linh ho t v i nh ng yêu c u chuy n ñ i khác nhau ñ n phiên b n tương lai. Vì v y chúng ta c n ch n m t c p ñ thích h p cho nh ng yêu c u thu n ti n cho vi c b o trì trong tương lai m t cách d dàng hơn.
12 Hình 1.5: Các chi n lư c phát tri n Liferay 1.2.5. Tóm t t 1.2.6. Các gi i pháp cho Portal 1.2.6.1. Các gi i pháp thương m i Gi i pháp Portal c a Oracle Gi i pháp IBM Websphere Portal Gi i pháp Microsoft Office SharePoint Server 2007 1.2.6.2. Gi i pháp mã ngu n m Uportal ZOPE PHPNuke IBUYSPY Portal DotNetNuke 1.2.7. Tìm hi u các Portal 1.2.7.1. Portal thành ph Đà Năng Hình 1.6: Portal thành ph Đà N ng
13 1.2.7.2. Portal t nh Th a Thiên Hu Hình 1.7: Portal t nh Th a Thiên Hu 1.2.7.3. Portal thành ph H Chí Minh Hình 1.8: Portal thành ph H Chí Minh 1.2.8. T ng k t chương
14 Chương 2 - Đ XU T GI I PHÁP XÂY D NG PORTAL QU NG NAM 2.1. Mô t yêu c u 2.1.1. Gi i thi u sơ lư c t nh Qu ng Nam 2.1.2. Kh o sát yêu c u 2.1.2.1. M c tiêu thi t l p Portal Qu ng Nam Thi t l p H th ng Portal T nh theo ñ nh hư ng chung c a B thông tin và Truy n thông ñ ng th i làm n n t ng ñ phát tri n các d ch v công tr c tuy n và tích h p các ng d ng qu n lý ñi u hành n i b t i các S , ban, ngành, huy n th trên ñ a bàn t nh Qu ng Nam. 2.1.2.2. Tác ñ ng c a vi c thi t l p trang thông tin ñi n t Tăng cư ng s minh b ch và nâng cao kh năng c nh tranh Đáp ñ ng nhu c u c i cách hành chính Thúc ñ y s tăng trư ng kinh t T o ñi u ki n cho doanh nghi p và ngư i dân giao d ch v i Chính quy n Đáp ng nhu c u cung c p, ph bi n thông tin nhanh chóng, k p th i 2.1.2.3. Các ñi u ki n thu n l i và khó khăn khi tri n khai Thu n l i Khó khăn 2.1.3. Đ c t yêu c u Portal Qu ng Nam 2.2. Phân tích thi t k h th ng 2.2.1. Đ xu t quy trình nghi p v 2.2.1.1. Quy trình ñăng nh p m t l n 2.2.1.2. Quy trình ñ nh nghĩa quy trình ñ ng 2.2.1.3. Quy trình qu n lý tin (CMS) 2.2.1.4. Quy trình qu n lý ñăng tin các ñơn v tr c thu c
15 2.2.1.5. Quy trình qu n lý l ch tu n 2.2.1.6. Qu n lý h i ñáp 2.2.1.7. Qu n lý văn b n pháp quy 2.2.1.8. Thăm dò ý ki n ngư i dân và doanh nghi p 2.2.1.9. Quy trình s d ng h th ng giám sát qu n tr 2.2.2. Mô t h th ng thông tin 2.2.2.1. Mô hình t ng th h th ng Portal cho toàn t nh Qu ng Nam Hình 2.1: Mô hình h th ng Portal tích h p các subportal cho toàn t nh 2.2.2.2. Mô hình ki n trúc Portal c p T nh Hình 2.2: Mô hình t ng th h th ng Liferay Portal Qu ng Nam
16 2.2.2.3. Mô hình ki n trúc C ng thành ph n (SUBPORTAL) Hình 2.3: Mô hình t ng th c ng thành ph n 2.2.2.4. Mô hình phân l p h th ng H th ng ñư c xây d ng trên ki n trúc mô hình 4 l p như sau: Hình 2.4: Ki n trúc t ng th h th ng
17 2.2.2.5. Mô hình cơ s d li u toàn h th ng D ch v k t n i d li u Hình 2.5: Mô hình CSDL toàn h th ng 2.2.2.6. Ki n trúc v t lý h th ng Hình 2.6: Ki n trúc v t lý c a h th ng
18 2.2.2.7. Mô hình tri n khai Hình 2.7: Mô hình tri n khai 2.3. Đ xu t ch n s n ph m 2.3.1. Gi i pháp công ngh 2.3.1.1. Gi i pháp k thu t 2.3.1.2. Gi i pháp Portal 2.3.2. Đ xu t l a ch n s n ph m 2.3.2.1. Phân tích các ưu như c ñi m: 2.3.2.2. Vì sao ch n Liferay Vi c ñ u tư kinh phí ñ xây d ng Portal cho t nh Qu ng Nam là c n thi t tuy nhiên n u có m t s n ph m ngu n m ñáp ng g n như ñ y ñ các yêu c u v tính năng và ch c năng c a m t Portal thì t i sao chúng ta không ch n l a. Do v y vi c ch n Liferay ñ xây d ng Portal Qu ng Nam là m t hư ng ñi phù h p v a ti t ki m chi phí so v i mua b n quy n các s n ph m Portal thương m i. Qua nghiên c u các tính năng mà Liferay h tr thì ñây là m t s n ph m ngu n m s d ng nhi u công ngh v tích h p d li u theo ki n trúc SOA, nh ng ch c năng v tích h p d li u này s ñư c các T nh (trong ñó có Qu ng Nam) ñ y m nh trong th i gian ñ n vì nó th hi n tính chuyên nghi p trong vi c phát tri n các Portal.
19 Chương 3 - XÂY D NG C NG THÔNG TIN ĐI N T QU NG NAM 3.1. Thi t l p môi trư ng phát tri n 3.1.1. Gi i thi u n i dung 3.1.1.1. Thi t l p môi trư ng m r ng Công c yêu c u: - Dùng phiên b n m i nh t c a Java Development Kit (JDK) và Ant - Cơ s d li u MySQL - Máy ch ng d ng TomCat 3.1.1.2. Môi trư ng phát tri n tích h p Eclipse IDE - T i phiên b n m i nh t c a Eclipse Classic cho h ñi u hành windows t i ñ a ch http://www.eclipse.org - Cài ñ t Eclipse vào thư m c Liferay_Portal 3.1.2. Xây d ng môi trư ng Ext 3.1.2.1. L y v mã ngu n Portal 3.1.2.2. C p nh t TomCat ñ h tr phát tri n trong môi trư ng Ext 3.1.2.3. Tùy bi n nh ng thu c tính 3.1.2.4. Xây d ng (build) thông qua Ant 3.1.2.5. Đi u hư ng c u trúc Ext 3.1.2.6. Tri n khai Ext (Deploying Ext) C u hình Cơ s d li u S d ng Ant Deploy Xem c u trúc Portal trong TomCat Tri n khai nhanh trong Ext (Fast-deploy)
20 3.1.3. Thi t l p môi trư ng b sung công c phát tri n (Plugin SDK) 3.1.3.1. T o d án Plugin SDK 3.1.3.2. Tri n khai Plugins 3.2. Thi t k giao di n 3.2.1. M u b trí (Layout Template) 3.2.1.1. Gi i thi u: 3.2.1.2. T o m u b trí trong môi trư ng Ext. 3.2.1.3. Thêm vào nh ng m u b trí ñư c tùy ch nh 3.2.2. Xây d ng ch ñ (Theme) trong môi trư ng Plugin SDK 3.2.2.1. Thi t l p d án Theme 3.2.2.2. Đăng ký theme 3.2.2.3. Các thay ñ i khi s d ng l nh tri n khai c a Ant (Ant deploy) 3.3. Thi t k các mô ñun 3.3.1. T o c u trúc cơ s d li u 3.3.1.1. Mô ñun CMS B ng 3.1: Mô t c u trúc d li u bài vi t STT Tên c t Ý nghĩa Ki u d li u 1 IdBaiViet Khóa chính BIGINT(20) 2 IdNguoiTao Ngư i t o bài vi t BIGINT(20) 3 IdChuyenMuc Chuyên m c bài vi t BIGINT(20) 4 NgayTao Ngày t o bài vi t DATETIME 5 NgayCapNhat Ngày c p nh t bài vi t DATETIME 6 TieuDe Tiêu ñ bài vi t VARCHAR(500) Ph n mô t bài vi t (tóm 7 MoTa LONGTEXT t c) 8 NoiDung N i dung bài vi t LONGTEXT 9 TrangThai Tr ng thái bài vi t TINYINT 10 IdNguoiDuyet Ngư i duy t bài vi t BIGINT(20) 11 NgayDuyet Ngày duy t bài vi t DATETIME Ch a ñư ng d n hình 12 HinhMinhHoa VARCHAR(75) minh h a bài vi t