Luận văn Thạc sỹ Kinh tế: Các nhân tố ảnh hưởng đến sự thỏa mãn công việc của giảng viên tại An Giang
lượt xem 51
download
Với mục đích xác định các nhân tố ảnh hưởng đến sự thoả mãn công việc của giảng viên tại An Giang, xác định mức độ tác động của các nhân tố ảnh hưởng đến sự thoả mãn công việc của giảng viên tại An Giang, mời các bạn cùng tham khảo đề tài "Các nhân tố ảnh hưởng đến sự thỏa mãn công việc của giảng viên tại An Giang". Với các bạn chuyên ngành Sư phạm thì đây là tài liệu tham khảo hữu ích.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Luận văn Thạc sỹ Kinh tế: Các nhân tố ảnh hưởng đến sự thỏa mãn công việc của giảng viên tại An Giang
- Các nhân tố ảnh hưởng đến sự thỏa mãn công việc của giảng viên tại An Giang MỤC LỤC MỤC LỤC .................................................................................................................... i DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT ................................................... iii DANH MỤC HÌNH VẼ ............................................................................................ iii DANH MỤC BẢNG BIỂU ....................................................................................... iv CHƯƠNG 1. MỞ ĐẦU .............................................................................................. 1 1.1. Giới thiệu lý do chọn đề tài .............................................................................. 1 1.2. Mục tiêu nghiên cứu .......................................................................................... 2 1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .................................................................... 2 1.4. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................... 3 1.5. Ý nghĩa thực tiễn của nghiên cứu ..................................................................... 3 1.6. Cấu trúc nghiên cứu .......................................................................................... 3 CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT ......................................................................... 4 2.1. Giới thiệu ........................................................................................................... 4 2.2. Lý thuyết về sự thỏa mãn công việc ................................................................ 4 2.2.1. Khái niệm ................................................................................................... 4 2.2.2. Lý thuyết về thỏa mãn công việc ............................................................. 5 2.2.2.1. Thuyết cấp bậc nhu cầu của Maslow (1943) ..................................... 5 2.2.2.2. Thuyết của David Mc. Clelland (1988) ............................................... 5 2.2.2.3. Thuyết ERG của Alderfer (1969) ........................................................ 6 2.2.2.4. Thuyết hai nhân tố của Herzberg (1959) ............................................. 6 2.2.2.5. Thuyết kỳ vọng của Vroom (1964) ..................................................... 6 2.2.2.6. Mô hình động cơ thúc đẩy của Porter và Lawler ................................ 7 2.2.2.7. Thuyết công bằng của Adam (1963) .................................................. 8 2.2.2.8. Chuỗi mắt xích nhu cầu – mong muốn – thỏa mãn ............................ 8 2.3. Các nghiên cứu liên quan đến sự thỏa mãn công việc ..................................... 9 2.4. Mô hình nghiên cứu ......................................................................................... 10 2.4.1. Các thành phần của thỏa mãn với công việc ........................................... 11 2.4.1.1. Công việc ........................................................................................... 11 2.4.1.2. Cơ hội đào tạo và thăng tiến ............................................................. 11 2.4.1.3. Thu nhập ............................................................................................. 11 2.4.1.4. Lãnh đạo ............................................................................................. 11 2.4.1.5. Đồng nghiệp ....................................................................................... 12 2.4.2. Mô hình nghiên cứu đề nghị ..................................................................... 12 2.4.3.Tiêu chí đo lường các thành phần của sự thỏa mãn công việc ................ 12 2.5. Mối quan hệ giữa các khái niệm nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu 13 ....... 2.6. Tóm tắt ............................................................................................................. 14 CHƯƠNG 3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................................................... 15 3.1. Giới thiệu ......................................................................................................... 15 i
- Các nhân tố ảnh hưởng đến sự thỏa mãn công việc của giảng viên tại An Giang 3.2. Thiết kế nghiên cứu ........................................................................................ 15 3.2.1. Thang đo .................................................................................................... 15 3.2.2. Chọn mẫu ................................................................................................. 17 3.2.2.1. Tổng thể ........................................................................................... 17 3.2.2.2. Phương pháp chọn mẫu ................................................................... 17 3.2.2.3. Kích thước mẫu ............................................................................... 17 3.2.3. Công cụ thu thập thông tin Bảng câu hỏi .............................................. 18 3.2.4. Quá trình thu thập thông tin ...................................................................... 18 3.3. Phân tích dữ liệu thu thập ............................................................................... 19 3.3.1. Kiểm định độ tin cậy của thang đo .......................................................... 19 3.3.2. Kiểm định sự khác nhau của giá trị trung bình của các tổng thể con 19 ..... 3.3.3. Hệ số tương quan và phân tích hồi quy tuyến tính ................................. 20 3.4. Quy trình nghiên cứu ....................................................................................... 20 3.5. Tóm tắt ............................................................................................................. 22 TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................ 23 PHỤ LỤC .................................................................................................................. 25 1. Phiếu khảo sát gửi đi phỏng vấn ...................................................................... 25 ii
- Các nhân tố ảnh hưởng đến sự thỏa mãn công việc của giảng viên tại An Giang DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT Bộ GD – ĐT: Bộ Giáo dục – Đào tạo ĐB: Đồng biến JDI: Job Description Indicators: chỉ số mô tả công việc DANH MỤC HÌNH VẼ MỤC LỤC .................................................................................................................... i DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT ................................................... iii DANH MỤC HÌNH VẼ ............................................................................................ iii DANH MỤC BẢNG BIỂU ....................................................................................... iv CHƯƠNG 1. MỞ ĐẦU .............................................................................................. 1 1.1. Giới thiệu lý do chọn đề tài .............................................................................. 1 1.2. Mục tiêu nghiên cứu .......................................................................................... 2 1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .................................................................... 2 1.4. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................... 3 1.5. Ý nghĩa thực tiễn của nghiên cứu ..................................................................... 3 1.6. Cấu trúc nghiên cứu .......................................................................................... 3 CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT ......................................................................... 4 2.1. Giới thiệu ........................................................................................................... 4 2.2. Lý thuyết về sự thỏa mãn công việc ................................................................ 4 2.2.1. Khái niệm ................................................................................................... 4 2.2.2. Lý thuyết về thỏa mãn công việc ............................................................. 5 2.2.2.1. Thuyết cấp bậc nhu cầu của Maslow (1943) ..................................... 5 2.2.2.2. Thuyết của David Mc. Clelland (1988) ............................................... 5 2.2.2.3. Thuyết ERG của Alderfer (1969) ........................................................ 6 2.2.2.4. Thuyết hai nhân tố của Herzberg (1959) ............................................. 6 2.2.2.5. Thuyết kỳ vọng của Vroom (1964) ..................................................... 6 2.2.2.6. Mô hình động cơ thúc đẩy của Porter và Lawler ................................ 7 Hình 2.1. Mô hình động cơ thúc đẩy của Porter và Lawler .................... 8 2.2.2.7. Thuyết công bằng của Adam (1963) .................................................. 8 2.2.2.8. Chuỗi mắt xích nhu cầu – mong muốn – thỏa mãn ............................ 8 Hình 2.2. Chuỗi mắt xích nhu cầu – mong muốn – thỏa mãn ................ 9 2.3. Các nghiên cứu liên quan đến sự thỏa mãn công việc ..................................... 9 2.4. Mô hình nghiên cứu ......................................................................................... 10 2.4.1. Các thành phần của thỏa mãn với công việc ........................................... 11 2.4.1.1. Công việc ........................................................................................... 11 2.4.1.2. Cơ hội đào tạo và thăng tiến ............................................................. 11 2.4.1.3. Thu nhập ............................................................................................. 11 iii
- Các nhân tố ảnh hưởng đến sự thỏa mãn công việc của giảng viên tại An Giang 2.4.1.4. Lãnh đạo ............................................................................................. 11 2.4.1.5. Đồng nghiệp ....................................................................................... 12 2.4.2. Mô hình nghiên cứu đề nghị ..................................................................... 12 Hình 2.3. Mô hình hồi quy tuyến tính ban đầu ........................................... 12 2.4.3.Tiêu chí đo lường các thành phần của sự thỏa mãn công việc ................ 12 2.5. Mối quan hệ giữa các khái niệm nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu 13 ....... 2.6. Tóm tắt ............................................................................................................. 14 CHƯƠNG 3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................................................... 15 3.1. Giới thiệu ......................................................................................................... 15 3.2. Thiết kế nghiên cứu ........................................................................................ 15 3.2.1. Thang đo .................................................................................................... 15 3.2.2. Chọn mẫu ................................................................................................. 17 3.2.2.1. Tổng thể ........................................................................................... 17 3.2.2.2. Phương pháp chọn mẫu ................................................................... 17 3.2.2.3. Kích thước mẫu ............................................................................... 17 3.2.3. Công cụ thu thập thông tin Bảng câu hỏi .............................................. 18 3.2.4. Quá trình thu thập thông tin ...................................................................... 18 3.3. Phân tích dữ liệu thu thập ............................................................................... 19 3.3.1. Kiểm định độ tin cậy của thang đo .......................................................... 19 3.3.2. Kiểm định sự khác nhau của giá trị trung bình của các tổng thể con 19 ..... 3.3.3. Hệ số tương quan và phân tích hồi quy tuyến tính ................................. 20 3.4. Quy trình nghiên cứu ....................................................................................... 20 Hình 3.1. Quy trình nghiên cứu ................................................................... 22 3.5. Tóm tắt ............................................................................................................. 22 TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................ 23 PHỤ LỤC .................................................................................................................. 25 1. Phiếu khảo sát gửi đi phỏng vấn ...................................................................... 25 DANH MỤC BẢNG BIỂU MỤC LỤC .................................................................................................................... i DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT ................................................... iii DANH MỤC HÌNH VẼ ............................................................................................ iii DANH MỤC BẢNG BIỂU ....................................................................................... iv CHƯƠNG 1. MỞ ĐẦU .............................................................................................. 1 1.1. Giới thiệu lý do chọn đề tài .............................................................................. 1 1.2. Mục tiêu nghiên cứu .......................................................................................... 2 1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .................................................................... 2 1.4. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................... 3 1.5. Ý nghĩa thực tiễn của nghiên cứu ..................................................................... 3 iv
- Các nhân tố ảnh hưởng đến sự thỏa mãn công việc của giảng viên tại An Giang 1.6. Cấu trúc nghiên cứu .......................................................................................... 3 CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT ......................................................................... 4 2.1. Giới thiệu ........................................................................................................... 4 2.2. Lý thuyết về sự thỏa mãn công việc ................................................................ 4 2.2.1. Khái niệm ................................................................................................... 4 2.2.2. Lý thuyết về thỏa mãn công việc ............................................................. 5 2.2.2.1. Thuyết cấp bậc nhu cầu của Maslow (1943) ..................................... 5 2.2.2.2. Thuyết của David Mc. Clelland (1988) ............................................... 5 2.2.2.3. Thuyết ERG của Alderfer (1969) ........................................................ 6 2.2.2.4. Thuyết hai nhân tố của Herzberg (1959) ............................................. 6 2.2.2.5. Thuyết kỳ vọng của Vroom (1964) ..................................................... 6 2.2.2.6. Mô hình động cơ thúc đẩy của Porter và Lawler ................................ 7 Hình 2.1. Mô hình động cơ thúc đẩy của Porter và Lawler .................... 8 2.2.2.7. Thuyết công bằng của Adam (1963) .................................................. 8 2.2.2.8. Chuỗi mắt xích nhu cầu – mong muốn – thỏa mãn ............................ 8 Hình 2.2. Chuỗi mắt xích nhu cầu – mong muốn – thỏa mãn ................ 9 2.3. Các nghiên cứu liên quan đến sự thỏa mãn công việc ..................................... 9 2.4. Mô hình nghiên cứu ......................................................................................... 10 2.4.1. Các thành phần của thỏa mãn với công việc ........................................... 11 2.4.1.1. Công việc ........................................................................................... 11 2.4.1.2. Cơ hội đào tạo và thăng tiến ............................................................. 11 2.4.1.3. Thu nhập ............................................................................................. 11 2.4.1.4. Lãnh đạo ............................................................................................. 11 2.4.1.5. Đồng nghiệp ....................................................................................... 12 2.4.2. Mô hình nghiên cứu đề nghị ..................................................................... 12 Hình 2.3. Mô hình hồi quy tuyến tính ban đầu ........................................... 12 2.4.3.Tiêu chí đo lường các thành phần của sự thỏa mãn công việc ................ 12 Bảng 2.1. Các tiêu chí đo lường các thành phần của sự thỏa mãn công việc.................12 2.5. Mối quan hệ giữa các khái niệm nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu 13 ....... 2.6. Tóm tắt ............................................................................................................. 14 CHƯƠNG 3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................................................... 15 3.1. Giới thiệu ......................................................................................................... 15 3.2. Thiết kế nghiên cứu ........................................................................................ 15 3.2.1. Thang đo .................................................................................................... 15 Bảng 3.1. Các thang đo được sử dụng trong bảng câu hỏi nghiên cứu..........................16 3.2.2. Chọn mẫu ................................................................................................. 17 3.2.2.1. Tổng thể ........................................................................................... 17 3.2.2.2. Phương pháp chọn mẫu ................................................................... 17 3.2.2.3. Kích thước mẫu ............................................................................... 17 3.2.3. Công cụ thu thập thông tin Bảng câu hỏi .............................................. 18 3.2.4. Quá trình thu thập thông tin ...................................................................... 18 3.3. Phân tích dữ liệu thu thập ............................................................................... 19 3.3.1. Kiểm định độ tin cậy của thang đo .......................................................... 19 3.3.2. Kiểm định sự khác nhau của giá trị trung bình của các tổng thể con 19 ..... v
- Các nhân tố ảnh hưởng đến sự thỏa mãn công việc của giảng viên tại An Giang 3.3.3. Hệ số tương quan và phân tích hồi quy tuyến tính ................................. 20 3.4. Quy trình nghiên cứu ....................................................................................... 20 Bảng 3.2. Tóm lược tiến độ thực hiện các nghiên cứu.................................................... 20 Hình 3.1. Quy trình nghiên cứu ................................................................... 22 3.5. Tóm tắt ............................................................................................................. 22 TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................ 23 PHỤ LỤC .................................................................................................................. 25 1. Phiếu khảo sát gửi đi phỏng vấn ...................................................................... 25 vi
- Các nhân tố ảnh hưởng đến sự thỏa mãn công việc của giảng viên tại An Giang CHƯƠNG 1. MỞ ĐẦU 1.1. Giới thiệu lý do chọn đề tài Nước ta đang trong thời kì đổi mới, tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Chính phủ ra sức đầu tư về mọi mặt, ra nhiều chính sách nhằm đẩy nhanh quá trình phát triển đất nước. Trong các chính sách đó, giáo dục vẫn được xem là quốc sách hàng đầu của nước ta. Bộ giáo dục và đào tạo không ngừng tìm cách nâng cao chất lượng dạy và học của tất cả các cấp từ tiểu học đến đại học. Trong buổi đánh giá tổng kết về giáo dục đại học trong năm qua, Thứ trưởng Bộ GD – ĐT Bùi Văn Ga cho biết, số lượng giảng viên hiện nay vẫn còn thiếu. Theo quy định của Bộ GD – ĐT, số lượng sinh viên quy đổi trên một giảng viên không được quá 25 sinh viên/giảng viên đối với các nhóm ngành kinh tế quản trị kinh doanh, khoa học xã hội nhân văn, sư phạm, văn hóa, du lịch; 20 sinh viên/giảng viên đối với nhóm ngành kỹ thuật, công nghệ, khoa học tự nhiên; 15 sinh viên/giảng viên đối với nhóm ngành nghệ thuật, thể dục thể thao; 10 sinh viên/giảng viên đối với nhóm ngành y dược. Tuy năm học 2013 – 2014, số lượng giảng viên đã tăng lên gần 4000 người so với năm trước. Nhưng qua rà soát, bộ phát hiện có trên 500 ngành vượt quá tỷ lệ 30 sinh viên/giảng viên, trong có có gần 100 ngành có tỷ lệ sinh viên/giảng viên vượt quá 1001. Hiện nay, việc tuyển dụng giảng viên đang gặp nhiều khó khăn do yêu cầu về chất lượng giảng viên ngày càng cao. Việc tuyển được giảng viên đáp ứng được các yêu cầu đặt ra đã khó, giữ chân được họ, đặc biệt là những người giỏi và có nhiều kinh nghiệm lại còn khó khăn hơn. Một cơ sở đào tạo có thể phát triển bền vững phụ thuộc rất nhiều vào đội ngũ giảng viên của mình. Đội ngũ giảng viên có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ tốt sẽ giúp cơ sở thu hút được nhiều sinh viên, nâng cao chất lượng đào tạo, góp phần xây dựng được nguồn nhân lực có trình độ phục vụ cho đất nước. Do đó, việc đưa ra các chế độ, chính sách đãi ngộ cho giảng viên để họ cảm thấy hài lòng và cống hiến hết mình cho cơ sở là vô cùng quan trọng. Trong nhiều năm qua, các giảng viên trẻ thường xuyên chuyển công tác sang các cơ sở khác hay bỏ hẳn việc giảng dạy do nhiều nguyên nhân. Và nguyên nhân được nhắc đến đầu tiên thường là mức thu nhập quá thấp, không thể trang trải cuộc sống. Theo công bố của các trường đại học vào năm 2010 thì thu nhập bình quân của giảng viên dao động từ 4.5 đến 5.1 triệu đồng 2. Tuy hiện nay, hệ số lương của giảng viên đã được nâng lên nhưng không đáng kể. Và với mức lương tương đối thấp, các giảng viên sẽ không muốn gắn bó lâu dài với các trường đại học, cao đẳng và không thể tập trung cống hiến toàn bộ khả năng cho việc giảng dạy. Bên cạnh đó, các trường đại học cũng khó có thể thu hút được những giảng viên có học hàm, học vị về cống hiến cho trường. Vậy phải làm sao để duy trì và 1 Ngọc Hà. 06.09.2014. 1 giảng viên “cõng” trăm sinh viên [trực tuyến]. Báo Tuổi trẻ. Đọc từ: http://www.baomoi.com/1giangviencongtramsinhvien/59/14745343.epi (đọc ngày 20.10.2014) 2 Hồng Hạnh. 11/01/2010. Lương giảng viên ngành Kỹ thuật công nghệ cao nhất [trực tuyến]. Báo Dân trí. Đọc từ: http://dantri.com.vn/giaoduckhuyenhoc/luonggiangviennganhkythuatcong nghecaonhat372484.htm (đọc ngày 20.10.2014) 1
- Các nhân tố ảnh hưởng đến sự thỏa mãn công việc của giảng viên tại An Giang phát triển đội ngũ giảng viên cho các trường đại học nói riêng và nền giáo dục nói chung? Theo thuyết động viên và nhu cầu con người cùng các nghiên cứu cho thấy khi được thỏa mãn nhu cầu, người lao động, ở đây là giảng viên sẽ có động lực làm việc tích cực hơn, tạo ra năng suất và hiệu quả giảng dạy cao hơn. Đây là điều mà lãnh đạo các trường mong muốn. Nghiên cứu “Các nhân tố ảnh hưởng đến sự thỏa mãn công việc của giảng viên tại An Giang” được thực hiện nhằm khảo sát, đánh giá các yếu tố tác động đến sự thỏa mãn công việc của giảng viên tại An Giang. Nghiên cứu này sẽ cung cấp cái nhìn sâu sắc cho các nhà lãnh đạo các trường đại học, học viện về các yếu tố đem lại sự hài lòng cho các giảng viên thông qua việc thu thập, xử lí và phân tích dữ liệu. Từ đó, các nhà lãnh đạo sẽ có các định hướng, chính sách phù hợp trong việc sử dụng, đào tạo và tuyển dụng để có được đội ngũ giảng viên ổn định cho đơn vị mình. 1.2. Mục tiêu nghiên cứu Đề tài được thực hiện nhằm mục đích đưa ra các kiến nghị nhằm nâng cao mức độ thỏa mãn công việc của giảng viên tại An Giang với các mục tiêu cơ bản sau: Thứ nhất, xác định các nhân tố ảnh hưởng đến sự thoả mãn công việc của giảng viên tại An Giang. Thứ hai, xác định mức độ tác động của các nhân tố ảnh hưởng đến sự thoả mãn công việc của giảng viên tại An Giang. Thứ ba, so sánh sự khác nhau về sự thỏa mãn công việc của giảng viên theo giới tính, độ tuổi, thời gian công tác, trình độ học vấn, khối ngành công tác và loại hình giáo dục họ đang công tác. 1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu là sự thỏa mãn công việc và các yếu tố ảnh hưởng đến sự thỏa mãn công việc của giảng viên. Phạm vi nghiên cứu được giới hạn ở giảng viên (hệ đại học, cao đẳng và trung cấp, trường công lập và ngoài công lập). Giảng viên ở đây bao gồm cả giảng viên không kiêm nhiệm và cả giảng viên kiêm nhiệm. Về mặt địa lý, đề tài chỉ khảo sát tại địa bàn tỉnh An Giang, không khảo sát các trường tại các tỉnh thành khác. Thời gian thực hiện cuộc khảo sát là tháng 10 năm 2014. 2
- Các nhân tố ảnh hưởng đến sự thỏa mãn công việc của giảng viên tại An Giang 1.4. Phương pháp nghiên cứu Thông qua việc thu thập thông tin sơ cấp từ những người được khảo sát bằng bảng câu hỏi chi tiết sẽ xác định được sự thỏa mãn công việc của giảng viên ở từng yếu tố của công việc như sự thỏa mãn đối với thu nhập, đào tạo thăng tiến, cấp trên, đồng nghiệp, đặc điểm công việc, điều kiện làm việc và phúc lợi. Các khía cạnh cụ thể của từng yếu tố được thể hiển bởi các chỉ số (biến quan sát) cũng được xem xét và kiểm định. Cuối cùng, thông qua phân tích thống kê sự ảnh hưởng của từng yếu tố đối với sự thỏa mãn công việc nói chung sẽ được kết luận. Nghiên cứu được thực hiện thông qua 2 bước chính: nghiên cứu sơ bộ và nghiên cứu chính thức. Nghiên cứu sơ bộ được thực hiện thông qua phương pháp định tính, thảo luận tay đôi với n = 10 giảng viên đang công tác tại các trường đại học, cao đẳng và trung cấp tại An Giang. Từ kết quả thảo luận tay đôi, thang đo nháp được điều chỉnh để đưa ra thang đo chính thức. Nghiên cứu chính thức được thực hiện thông qua phương pháp nghiên cứu định lượng. Thang đo Likert năm mức độ được sử dụng để đo lường giá trị các biến số. Cách thức lấy mẫu là chọn mẫu thuận tiện. Bảng câu hỏi sẽ được sử dụng để làm công cụ thu thập thông tin, dữ liệu cần thiết phục vụ cho phân tích định lượng nói trên. Bảng câu hỏi chi tiết được sử dụng để phỏng vấn trực tiếp người được khảo sát. Dữ liệu được xử lý bằng phần mềm SPSS 16.0 for Windows với các công cụ thống kê mô tả, kiểm định thang đo với Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá, hồi quy bội, phân tích phương sai, so sánh trung bình các tổng thể con. 1.5. Ý nghĩa thực tiễn của nghiên cứu Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp cái nhìn tổng quát về sự thỏa mãn công việc ở các yếu tố khác nhau của giảng viên tại An Giang. Nghiên cứu cũng sẽ so sánh sự thỏa mãn công việc được phân chia theo giới tính, độ tuổi, loại hình trường, thu nhập bình quân, lĩnh vực chuyên môn, trình độ học vấn, thời gian công tác. Đồng thời nghiên cứu này giúp nhận biết được các thang đo dùng để đo lường sự thỏa mãn công việc và các yếu tố tác động lên sự thỏa mãn công việc của giảng viên tại An Giang, từ đó các cấp quản lý sẽ có kế hoạch, chính sách phù hợp nhằm cải thiện sự thỏa mãn công việc của giảng viên trong đơn vị mình. 1.6. Cấu trúc nghiên cứu Nghiên cứu được chia làm ba chương: Chương 1 Mở đầu Chương 2 Cơ sở lý thuyết Chương 3 Phương pháp nghiên cứu 3
- Các nhân tố ảnh hưởng đến sự thỏa mãn công việc của giảng viên tại An Giang CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT 2.1. Giới thiệu Chương này sẽ trình bày cơ sở lý thuyết về sự thỏa mãn công việc của người lao động, bao gồm các khái niệm khác nhau về thỏa mãn công việc, các học thuyết nổi tiếng về nhu cầu và động viên. Ngoài ra, một số nghiên cứu về thỏa mãn công việc cũng như các thang đo trong các nghiên cứu đó cũng được trình bày để từ đó đề xuất mô hình và các giả thuyết nghiên cứu của đề tài. 2.2. Lý thuyết về sự thỏa mãn công việc 2.2.1. Khái niệm Con người là yếu tố quan tâm hàng đầu trong tất cả các hoạt động, đặc biệt trong hoạt động kinh doanh. Có rất nhiều nghiên cứu khác nhau trên thế giới về thỏa mãn công việc, trong các nghiên cứu lại có rất nhiều định nghĩa khác nhau về sự thỏa mãn công việc. Theo Dictionary.com, định nghĩa “sự thỏa mãn công việc” là việc một người được đáp ứng các mong muốn, nhu cầu hay kỳ vọng nào khi họ làm việc. Hoppock (1935) cho rằng sự thỏa mãn công việc là tổng hợp sự hài lòng về tâm lý, sinh lý và các yếu tố môi trường khiến cho một người thật sự cảm thấy hài lòng về công việc của họ. Smith (1983) cho rằng sự thỏa mãn công việc chỉ đơn giản là cảm giác mà người lao động cảm nhận về công việc của họ. Như vậy, mặc dù có rất nhiều các định nghĩa khác nhau về sự thỏa mãn công việc nhưng chúng ta có thể rút ra được rằng một người được xem là có sự 4
- Các nhân tố ảnh hưởng đến sự thỏa mãn công việc của giảng viên tại An Giang thỏa mãn công việc thì người đó sẽ có cảm giác thoái mái, dễ chịu đối với công việc của mình về mặt cảm xúc, suy nghĩ và hành động. Thỏa mãn công việc bắt nguồn từ tâm lý tổ chức và lý thuyết động viên. Theo Green (2000), các lý thuyết kinh điển về thỏa mãn công việc có thể phân theo ba nhóm chính: lý thuyết nội dung, lý thuyết quá trình và lý thuyết hoàn cảnh. Lý thuyết nội dung (như lý thuyết của Herzberg (1966) và của Maslow (1954)) chỉ ra rằng việc đáp ứng đầy đủ các nhu cầu sẽ tạo ra sự thỏa mãn công việc. Còn lý thuyết quá trình (như lý thuyết của Vroom(1964) và của Adams)) giải thích sự thỏa mãn công việc là sự tác động qua lại của ba yếu tố kỳ vọng, giá trị và mong muốn. Cuối cùng, lý thuyết quá trình cho rằng sự thỏa mãn công việc lại là tác động qua lại của ba biến cá nhân, công việc và tổ chức. 2.2.2. Lý thuyết về thỏa mãn công việc Nghiên cứu sự thỏa mãn công việc thường được các nhà nghiên cứu gắn liền với các lý thuyết về động viên và sự thỏa mãn công việc. Sau đây là tóm tắt một số lý thuyết đáng lưu ý. 2.2.2.1. Thuyết cấp bậc nhu cầu của Maslow (1943) Theo Maslow nhu cầu của con người được chia làm năm cấp bậc tăng dần: sinh lý, an toàn, xã hội, tự trọng và tự thể hiện. Sau khi một nhu cầu nào đó đã được thỏa mãn thì nhu cầu ở cấp bậc cao hơn kế tiếp sẽ xuất hiện. Từ lý thuyết này, ta có thể thấy nhà quản lý cần phải biết được nhân viên của mình đang ở cấp bậc nhu cầu nào để thỏa mãn nhu cầu đó của họ, tạo động lực làm việc cho họ. Trong bài nghiên cứu, các nhu cầu của lý thuyết này được đề cập dưới dạng các biến khác nhau. Ví dụ như sự thỏa mãn về nhu cầu sinh lý và an toàn có thể được thể hiện ở các biến đo lường sự thỏa mãn về thu nhập và phúc lợi cơ sở. Tương tự, sự thỏa mãn về nhu cầu xã hội và tự trọng được thể hiện ở các biến thể hiện sự thỏa mãn về mối quan hệ với cấp trên và với đồng nghiệp cũng như biến thể hiện quyền tự chủ nhất định trong thực hiện công việc. 2.2.2.2. Thuyết của David Mc. Clelland (1988) Lý thuyết của McClelland tập trung vào ba loại nhu cầu của con người, được định nghĩa như sau (Robbins, 2002): Nhu cầu về thành tựu là sự cố gắng để xuất sắc, để đạt được thành tựu đối với bộ chuẩn mực nào đó, nổ lực để thành công. Nhu cầu về quyền lực là nhu cầu khiến người khác cư xử theo cách họ mong muốn. Nhu cầu về liên minh là mong muốn có được các mối quan hệ thân thiện và gần gũi với người khác. Nhu cầu thành tựu của McClelland được thể hiện trong nghiên cứu này dưới dạng đặc điểm công việc. Công việc cần được thiết kế sao cho nhân viên đạt được “thành tựu” họ mong muốn. Còn nhu cầu liên minh được thể hiện ở mối quan hệ với cấp trên và đồng nghiệp. Cuối cùng, nhu cầu quyền lực được thể hiện ở cơ hội được thăng tiến. 5
- Các nhân tố ảnh hưởng đến sự thỏa mãn công việc của giảng viên tại An Giang 2.2.2.3. Thuyết ERG của Alderfer (1969) Thuyết này cũng tương tự như thuyết nhu cầu của Maslow, tuy nhiên số lượng nhu cầu được rút gọn còn ba, đó là nhu cầu tồn tại (existence need), nhu cầu liên đới (relatedness need) và nhu cầu phát triển (growth need). Ngoài ra, ông còn cho rằng có thể có nhiều nhu cầu xuất hiện trong cùng một thời điểm trong khi Maslow cho rằng chỉ có một nhu cầu xuất hiện ở một thời điểm nhất định. Mô hình hồi quy tuyến tính đa biến được xây dựng đã chứng tỏ con người cùng lúc có nhiều nhu cầu chứ không phải chỉ có một. Một điểm khác nữa là yếu tố bù đắp giữa các nhu cầu, một nhu cầu không được đáp ứng có thể được bù đắp bởi nhu cầu khác (Kreitner & Kinicki, 2007), Maslow thì không thừa nhận điều đó. Ví dụ: một giảng không được đáp ứng nhu cầu về thu nhập nhưng có thể được bù đắp bởi môi trường làm việc tốt, công việc phù hợp, cơ hội được đào tạo thăng tiến, … 2.2.2.4. Thuyết hai nhân tố của Herzberg (1959) Thuyết này chia các nhân tố làm hai loại: các nhân tố động viên và các nhân tố duy trì. Các nhân tố động viên gồm thành tựu, sự công nhận của người khác, bản chất công việc, trách nhiệm công việc, sự thăng tiến và sự tiến bộ, và triển vọng của sự phát triển. Nếu người lao động được đáp ứng sẽ mang lại sự thỏa mãn trong công việc cho họ, ngược lại người lao động sẽ không có sự thỏa mãn. Các nhân tố duy trì gồm chính sách tổ chức, sự giám sát của cấp trên, lương bổng, mối quan hệ với cấp trên và đồng nghiệp, điều kiện làm việc, đời sống cá nhân, vị trí công việc và sự đảm bảo của công việc. Nếu được giải quyết tốt sẽ không có sự bất mãn trong công việc, ngược lại sẽ dẫn đến sự bất mãn (Efere, 2005). Như vậy, Herzberg đã tách biệt tương đối hai nhóm nhân tố này và cho rằng chỉ có những nhân tố động viên mới có thể mang lại sự thỏa mãn cho người lao động và nếu không làm tốt các nhân tố duy trì sẽ dẫn đến sự bất mãn của người lao động. Thông qua lý thuyết của Hezberg ta cũng có thể thấy được tầm quan trọng của nhân tố động viên trong việc mang lại sự thỏa mãn trong công việc cũng như tác động của các nhân tố duy trì trong việc dẫn đến sự bất mãn của nhân viên. 2.2.2.5. Thuyết kỳ vọng của Vroom (1964) Vroom cho rằng hành vi và động cơ làm việc của con người không nhất thiết được quyết định bởi hiện thực mà nó được quyết định bởi nhận thức của con người về những kỳ vọng của họ trong tương lai. Khác với Maslow và Herzberg, Vroom không tập trung vào nhu cầu của con người mà tập trung vào kết quả. Lý thuyết này xoay quanh ba khái niệm cơ bản (Kreitner & Kinicki, 2007) hay ba mối quan hệ (Robbins, 2002). Expectancy (kỳ vọng): là niềm tin rằng nỗ lực sẽ dẫn đến kết quả tốt. Khái niệm này được thể hiện thông qua mối quan hệ giữa nỗ lực (effort) và kết quả (performance). Instrumentality (tính chất công cụ): là niềm tin rằng kết quả tốt sẽ dẫn đến phần thưởng xứng đáng. Khái niệm này được thể hiện qua mối quan hệ giữa kết quả (performance) và phần thưởng (outcome/rewards). 6
- Các nhân tố ảnh hưởng đến sự thỏa mãn công việc của giảng viên tại An Giang Valence (hóa trị): là mức độ quan trọng của phần thưởng đối với người thực hiện công việc. Khái niệm này được thể hiện thông qua mối quan hệ giữa phần thưởng (rewards) và mục tiêu cá nhân (personal goals). Vroom cho rằng người lao động chỉ được động viên khi nhận thức của họ về cả ba khái niệm hay ba mối quan hệ trên là tích cực. Tức là họ tin rằng những nỗ lực của họ sẽ mang lại kết quả và phần thưởng xứng đáng, thỏa mãn nhu cầu cá nhân của họ. Tuy nhiên nhận thức của mỗi người là khác nhau nên sự thỏa mãn của họ về các nhu cầu trên cũng khác nhau, tạo nên động lực làm việc khác nhau ở mỗi người. Ứng dụng lý thuyết này vào đề tài nghiên cứu, ta thấy rằng muốn người lao động có động lực hướng tới mục tiêu nào đó và mục tiêu này gắn liền với mục tiêu của tổ chức thì ta phải tạo nhận thức ở người lao động đó rằng nỗ lực của họ sẽ mang lại những phần thưởng như họ mong muốn. Do đó, nhà quản lý cần tạo được sự thỏa mãn trong công việc hiện tại của họ, khiến họ thỏa mãn với điều kiện môi trường làm việc hiện tại, thỏa mãn với sự hỗ trợ của cấp trên, của đồng nghiệp, sự thỏa mãn về thưởng phạt công minh tạo lòng tin ở họ rằng nỗ lực của họ sẽ dẫn đến kết quả và phần thưởng như họ mong muốn. 2.2.2.6. Mô hình động cơ thúc đẩy của Porter và Lawler L.W.Porter và E.F. Lawler đã đi tới một mô hình động cơ thúc đẩy hoàn hảo hơn mà phần lớn được xây dựng trên lý thuyết về niềm hy vọng (Hình 2.1). Như mô hình cho thấy, toàn bộ sự cố gắng hay sức mạnh của động cơ thúc đẩy tùy thuộc vào giá trị của phần thưởng và xác suất hay khả năng nhận được phần thưởng đó. Tiếp đó, kết quả thực hiện nhiệm vụ được xác định bởi động cơ thúc đẩy, khả năng làm việc của con người (kiến thức và kỹ năng) và sự nhận thức về nhiệm vụ cần thiết. Sự thực hiện tốt nhiệm vụ tất yếu sẽ dẫn đến phần thưởng nội tại (tiền bạc, hiện vật) và phần thưởng bên ngoài (điều kiện làm việc, địa vị). Những phần thưởng này cùng với phần thưởng hợp lý theo nhận thức (nghĩa là mỗi cá nhân nhận thức về tính hợp lý và sự công bằng đối với sự tưởng thưởng) sẽ dẫn Giá trị các phần thưởng Phần thưởng hợp lý theo nhận thức Khả năng thực Phần Sự thỏa hiện nhiệm thưởng mãn vụ nội tại Động Kết quả thực cơ thúc hiện nhiệm vụ đẩy Phần Nhận thức về thưởng nhiệm vụ cần bên ngoài thiết Khả năng được nhận thưởng 7
- Các nhân tố ảnh hưởng đến sự thỏa mãn công việc của giảng viên tại An Giang đến sự thoả mãn. Như vậy sự thoả mãn là kết quả tổng hợp của nhiều phần thưởng. Hình 2.1. Mô hình động cơ thúc đẩy của Porter và Lawler Mô hình này là cách miêu tả thích hợp hơn về hệ thống động cơ thúc đẩy. Mô hình cho thấy động cơ thúc đẩy không phải là vấn đề nhân và quả đơn giản. 2.2.2.7. Thuyết công bằng của Adam (1963) J. Stacey Adams cho rằng nhân viên có xu hướng đánh giá sự công bằng bằng cách so sánh công sức họ bỏ ra so với những thứ họ nhận được cũng như so sánh tỷ lệ đó của họ với tỷ lệ đó của những đồng nghiệp trong công ty. Nếu kết quả của sự so sánh đó là sự ngang bằng nhau tức công bằng thì họ sẽ tiếp tục duy trì nỗ lực và hiệu suất làm việc của mình. Nếu thù lao nhận được vượt quá mong đợi của họ, họ sẽ có xu hướng gia tăng công sức của họ trong công việc, ngược lại nếu thù lao họ nhận được thấp hơn so với đóng góp của họ, họ sẽ có xu hướng giảm bớt nỗ lực hoặc tìm các giải pháp khác như vắng mặt trong giờ làm việc hoặc thôi việc (Pattanayak, 2005). Lý thuyết này cũng được ứng dụng trong bài nghiên cứu. Một nhân viên có thể có được sự thỏa mãn khi họ nhận thấy mình được đối xử công bằng về vấn đề lương, cơ hội đào tạo thăng tiến cũng như sự hỗ trợ từ cấp trên. 2.2.2.8. Chuỗi mắt xích nhu cầu – mong muốn – thỏa mãn Chúng ta có thể xem động cơ thúc đẩy như một phản ứng nối tiếp: Bắt đầu với sự cảm thấy có nhu cầu, dẫn tới những mong muốn và các mục tiêu cần tìm, đưa tới những trạng thái căng thẳng thôi thúc (tức là dẫn tới những mong muốn cần phải được thoả mãn) và tiếp đó dẫn đến hành động để đạt được các mục tiêu và cuối cùng thoả mãn được những điều mong muốn. Trong thực tế chuỗi mắt xích này phức tạp hơn nhiều. Nhu cầu còn phụ thuộc vào môi trường hoạt động của con người. Mặt khác, tuy nhu cầu là nguyên nhân của hành vi nhưng nhu cầu cũng là kết quả của hành vi. Sự thoả mãn nhu cầu này có thể dẫn đến sự ham muốn thoả mãn các nhu cầu khác. Cũng cần lưu ý rằng, động cơ thúc đẩy và sự thoả mãn là khác nhau. Động cơ thúc đẩy là xu hướng và sự cố gắng để thoả mãn một mong muốn hoặc một mục tiêu nhất định. Sự thoả mãn là sự toại nguyện khi điều mong muốn được đáp ứng. Nói cách khác, động cơ thúc đẩy ngụ ý xu thế đi tới một kết quả, còn sự thoả mãn là một kết quả được thực hiện. Những nhu Những Trạng thái Hình thành nên Nguyên nhân cầu mong muốn cân bằng Những Sự thỏa Dẫn đến Tạo ra hành động mãn 8
- Các nhân tố ảnh hưởng đến sự thỏa mãn công việc của giảng viên tại An Giang Hình 2.2. Chuỗi mắt xích nhu cầu – mong muốn – thỏa mãn Theo quan điểm quản trị, một người có thể có sự thỏa mãn cao về công việc nhưng lại có mức độ thấp về động cơ thúc đẩy công việc hoặc ngược lại. Những người có động cơ thúc đẩy mạnh nhưng ít thoả mãn về công việc thì họ sẽ đi kiếm những cương vị khác. Còn những người nhận thức rằng chức vụ của họ là đáng giá, nhưng họ được trả lương quá thấp so với mức mà họ cho là tương xứng thì họ sẽ đi tìm kiếm công việc khác. 2.3. Các nghiên cứu liên quan đến sự thỏa mãn công việc Dựa trên các lý thuyết cổ điển về thỏa mãn công việc như đã trình bày mục trên, có rất nhiều các nghiên cứu trong và ngoài nước về sự thỏa mãn công việc nói chung cũng như thỏa mãn công việc trong từng ngành nghề cụ thể. Từ đó, các nghiên cứu đưa ra các thang đo riêng được thiết kế và đánh giá trong từng trường hợp cụ thể. Ví dụ như nghiên cứu xây dựng chỉ số mô tả công việc (JDI) để đánh giá mức độ thỏa mãn công việc của một cá nhân, nghiên cứu sự thỏa mãn về công việc của nhân viên đang làm việc tại một công ty nào đó, nghiên cứu về sự thỏa mãn công việc của các giảng viên khoa đào tạo trợ lý bác sỹ,… Nói đến nghiên cứu liên quan đến sự thỏa mãn công việc không thể không đề cập đến nghiên cứu của Smith, Kendall và Hulin (1969) của trường Đại học Cornell. Nghiên cứu đã xây dựng các chỉ số mô tả công việc (JDI) để đánh giá mức độ thỏa mãn công việc của một người thông qua các nhân tố là bản chất công việc, tiền lương, thăng tiến, đồng nghiệp, và sự giám sát của cấp trên. Boeve (2007) đã tiến hành cuộc nghiên cứu sự thỏa mãn công việc của các giảng viên khoa đào tạo trợ lý bác sỹ ở các trường y tại Mỹ trên cơ sở sử dụng lý thuyết hai nhân tố của Herzberg và chỉ số mô tả công việc của Smith, Kendall & Hulin. Theo đó, nhân tố sự thỏa mãn công việc được chia làm hai nhóm: nhóm nhân tố nội tại gồm công việc và cơ hội phát triển thăng tiến và nhóm nhân tố bên ngoài gồm lương, sự hỗ trợ của cấp trên và mối quan hệ với đồng nghiệp. Mục đích của nghiên cứu này là kiểm định tính đúng đắn của cả hai lý thuyết trên. Kết quả phân tích tương quan của năm nhân tố trong JDI đối với sự thỏa mãn công việc nói chung đã cho thấy nhân tố công việc, mối quan hệ với đồng nghiệp và cơ hội phát triển là có tương quan mạnh nhất với sự thỏa mãn công việc trong khi sự hỗ trợ của cấp trên và lương bổng có tương quan yếu đối với sự thỏa mãn công việc của các giảng viên. Trong các nhân tố ảnh hưởng được xét trong nghiên cứu này thì nhân tố công việc là nhân tố ảnh hưởng mạnh nhất đến sự thỏa mãn công việc nói chung. Trong nghiên cứu của Trần Kim Dung (2005) đã thực hiện nghiên cứu đo lường mức độ thỏa mãn công việc trong điều kiện của Việt Nam bằng cách sử dụng chỉ số mô tả công việc (JDI) của Smith và đồng nghiệp. Tuy nhiên, ngoài năm nhân tố được đề nghị trong JDI, tác giả đã đưa thêm hai nhân tố nữa là phúc lợi công ty và điều kiện làm việc để phù hợp với tình hình cụ thể của Việt Nam. Mục tiêu chính của nghiên cứu này nhằm kiểm định giá trị các thang đo JDI cũng như là xác định các nhân tố ảnh hưởng như thế nào đến mức thỏa mãn công việc của nhân viên ở Việt Nam. 9
- Các nhân tố ảnh hưởng đến sự thỏa mãn công việc của giảng viên tại An Giang Với nghiên cứu của Nguyễn Liên Sơn (2008), mô hình nghiên cứu gồm 6 thành phần: Bản chất công việc, tiền lương, đồng nghiệp, lãnh đạo, cơ hội đào tạo và thăng tiến, môi trường làm việc, nghiên cứu định lượng thực hiện với 198 cán bộ công nhân viên thông qua kỹ thuật phỏng vấn toàn bộ người lao động hiện đang làm việc cho Công ty cổ phần Cơ khí Chế tạo máy Long An. Kết quả kiểm định cho thấy thành phần môi trường làm việc không phù hợp trong nghiên cứu này. Kết quả phân tích nhân tố đã đưa ra mô hình về sự thỏa mãn trong công việc của người lao động tại Công ty cổ phần Cơ khí Chế tạo máy Long An là tổ hợp của các thành phần “Đồng nghiệp”, “Lãnh đạo”, “Lương” và “Công việc”. Trong đó, các yếu tố ảnh hưởng đến mức độ thỏa mãn trong công việc của người lao động tại công ty gồm có: Đồng nghiệp, lãnh đạo và lương. Yếu tố công việc không có ảnh hưởng đến mức độ thỏa mãn trong công việc của người lao động tại công ty. 2.4. Mô hình nghiên cứu Như vậy, điểm qua các nghiên cứu về sự thỏa mãn công việc ở các lĩnh vực cũng như ở các quốc gia khác nhau, ta có thể thấy chỉ số mô tả công việc (JDI) đã được các nhà nghiên cứu sử dụng khá phổ biến trong việc tìm hiểu mức độ thỏa mãn công việc của nhân viên ở các lĩnh vực, quốc gia khác nhau. Hầu hết các nghiên cứu đều kiểm định được rằng các nhân tố trong JDI đã phản ánh được sự thỏa mãn công việc của nhân viên, hoặc ở nước này hoặc ở nước khác, hoặc ở lĩnh vực này hoặc ở lĩnh vực khác. Điều này cũng nói lên rằng, sự thỏa mãn công việc của nhân viên có thể sẽ phụ thuộc vào năm nhân tố chính là sự thỏa mãn đối với thu nhập (salary),thăng tiến (opportunities for advancement),cấp trên (supervisor support), đồng nghiệp (coworker relations) và công việc (work itself). Ngoài ra, nhóm năm nhân tố trong chỉ số mô tả công việc JDI cũng tương đồng với thuyết hai nhân tố của Herzberg. Các nhân tố thỏa mãn công việc được phân thành hai nhóm: Các nhân tố bản chất (intrinsic) đó là công việc và cơ hội đào tạo thăng tiến và các nhân tố ngoài bản chất (extrinsic) là các nhân tố mang tính hỗ trợ gồm thu nhập, cấp trên và đồng nghiệp. Với mục đích khảo sát các yếu tố tác động lên sự thỏa mãn công việc của giảng viên tại An Giang, nghiên cứu này kết hợp lý thuyết của Herzberg và mô hình nghiên cứu của Smith (1969) đề nghị sự thỏa mãn công việc của giảng viên tại An Giang có thể sẽ phụ thuộc vào năm thành phần là: Công việc (Work itself) Cơ hội đào tạo và thăng tiến (Advancement opportunities) Thu nhập (Salary) Lãnh đạo (Supervisor support) Đồng nghiệp (Coworker relations) Sau đây sẽ tìm hiểu về các định nghĩa của năm thành phần trên, cũng như những tiêu chí đo lường của từng thành phần. Đó là cơ sở để xây dựng bảng câu hỏi nghiên cứu của đề tài. 10
- Các nhân tố ảnh hưởng đến sự thỏa mãn công việc của giảng viên tại An Giang 2.4.1. Các thành phần của thỏa mãn với công việc 2.4.1.1. Công việc Theo như mô hình đặc điểm công việc của R. Hackman và G. Oldman thì một công việc sẽ mang đến nhân viên sự thỏa mãn chung và tạo được hiệu quả công việc tốt nếu thiết kế công việc đó thỏa mãn các đặc điểm sau: Sử dụng các kỹ năng khác nhau, nhân viên nắm rõ công việc, công việc đó cho phép nhân viên thực hiện một số quyền nhất định để hoàn tất công việc của mình và nhân viên sẽ chịu trách nhiệm đối với các quyết định của mình. Ngoài ra, để có được sự thỏa mãn người nhân viên rất cần được làm công việc phù hợp với năng lực của họ (Weiss et al. (1967); Bellingham (2004)). Nghiên cứu này không tách riêng khía cạnh “Điều kiện làm việc (Working Condition)” thành một nhân tố mới mà xem xét khía cạnh này cùng trong nhân tố công việc. Đó là tình trạng của nơi mà người lao động làm việc, khối lượng và thời gian làm việc phù hợp (Skalli và đồng nghiệp (2007)), sự an toàn thoải mái ở nơi làm việc, được cung cấp trang thiết bị cần thiết cho công việc. Đó là vì tác giả cho rằng khía cạnh điều kiện làm việc nên để trong nhóm nhân tố bản chất (intrinsic), vì công việc giảng dạy là một công việc đặc thù, trong đó khối lượng giảng dạy, thời gian giảng dạy và áp lực công việc ảnh hưởng trực tiếp lên sự thỏa mãn công việc của giảng viên. 2.4.1.2. Cơ hội đào tạo và thăng tiến Cơ hội đào tạo và thăng tiến (Advancement opportunities) gồm hai thành phần đào tạo và thăng tiến. Đào tạo là quá trình học hỏi những kỹ năng cần thiết để thực hiện một công việc cụ thể. Thăng tiến là việc di chuyển lên vị trí hoặc công việc quan trọng hơn trong một tổ chức. Trong đề tài này, ta sẽ khảo sát mức thỏa mãn về đào tạo với tiêu chí là được cung cấp các kỹ năng và kiến thức để thực hiện tốt công việc giảng dạy. Còn khía cạnh thăng tiến thể hiện ở cơ hội thăng tiến, cơ hội phát triển cá nhân, chính sách thăng tiến là công bằng với mọi giảng viên. 2.4.1.3. Thu nhập Thu nhập (Salary): Là số tiền mà cá nhân, tổ chức, khu vực, quốc gia, v.v. có được từ việc làm, từ việc đầu tư, từ việc kinh doanh, v.v. Trong ngữ nghĩa của đề tài nghiên cứu này thì thu nhập là số tiền mà người giảng viên có được từ công tác giảng dạy của mình tại đơn vị giáo dục họ chính thức làm việc (thu nhập này không bao gồm các khoản thu nhập khi họ giảng dạy tại các đơn vị khác). Theo đó, khoản thu nhập này sẽ bao gồm các khoản lương cơ bản, các khoản trợ cấp (tiền ăn trưa, tiền xăng, …), phụ cấp giảng viên, các loại thưởng bao gồm cả thưởng định kỳ và thưởng không định kỳ. 2.4.1.4. Lãnh đạo Lãnh đạo là người ở vị trí cao hơn trong một công ty hay tổ chức. Trong ngữ nghĩa của đề tài này thì lãnh đạo được coi như cấp trên (tổ trưởng bộ môn, trưởng khoa, ban giám hiệu,…) 11
- Các nhân tố ảnh hưởng đến sự thỏa mãn công việc của giảng viên tại An Giang Sự thỏa mãn công việc mang lại từ những yếu tố mối quan hệ giữa cấp trên với nhân viên cấp dưới của mình bao gồm việc giao tiếp với cấp trên, sự hỗ trợ khi cần thiết, sự quan tâm của cấp trên, năng lực của cấp trên, sự ủy quyền cho cấp dưới, sự đối xử công bằng đối với cấp dưới. 2.4.1.5. Đồng nghiệp Đồng nghiệp là người bạn làm việc cùng với nhau. Trong ngữ nghĩa của đề tài này thì đồng nghiệp là các giảng viên dạy cùng khoa, cùng trường với nhau. Tương tự mối quan hệ với cấp trên, giảng viên cần có được sự hỗ trỡ giúp đỡ của đồng nghiệp khi cần thiết, tìm thấy sự thoải mái thân thiện khi làm việc với đồng nghiệp. Đồng thời, nhân viên phải tìm thấy đồng nghiệp của mình tận tâm với công việc để đạt được kết quả tốt , đồng nghiệp cần phải là người đáng tin cậy. 2.4.2. Mô hình nghiên cứu đề nghị Dựa trên các thành phần của sự thỏa mãn công việc, mô hình nghiên cứu ban đầu được đề nghị như sau: Công việc H1 Cơ hội đào tạo H2 và thăng tiến H3 Sự thỏa mãn công việc Thu nhập H4 Lãnh đạo H5 Đồng nghiệp Hình 2.3. Mô hình hồi quy tuyến tính ban đầu 2.4.3.Tiêu chí đo lường các thành phần của sự thỏa mãn công việc Từ việc phân tích các thành phần của thỏa mãn công việc, tác giả đề nghị các tiêu chí để đánh giá từng thành phần của sự thỏa mãn công việc như trong bảng: Bảng 2.1. Các tiêu chí đo lường các thành phần của sự thỏa mãn công việc. Nhân tố Các tiêu chí đánh giá Mã hóa Công việc Yêu thích công việc CV1 Hiểu rõ về công việc CV2 Cho phép sử dụng tốt các năng lực cá nhân CV3 12
- Các nhân tố ảnh hưởng đến sự thỏa mãn công việc của giảng viên tại An Giang Được kích thích để sáng tạo trong công việc CV4 Công việc có nhiều thử thách, thú vị CV5 Quyền quyết định trong công việc CV6 Được cung cấp đầy đủ các phương tiện phục CV7 vụNơi làm việc đảm bảo tính an toàn và tiện nghi CV8 Khối lượng công việc hợp lý CV9 Thời gian làm việc phù hợp CV10 Áp lực công việc không quá cao CV11 Được đào tạo đầy đủ các kỹ năng sư phạm DT1 Được tạo điều kiện học tập nâng cao chuyên DT2 Cơ hội đào tạo môn Cơ hội thăng tiến cho người có năng lực DT3 và thăng tiến Cơ hội phát triển cá nhân DT4 Chính sách đào tạo và thăng tiến công bằng DT5 Lương phù hợp với năng lực và đóng góp TN1 Thưởng xứng đáng với hiệu quả làm việc TN2 Phụ cấp hợp lý TN3 Thu nhập Lương, thưởng và phụ cấp phân phối công TN4 bằCó th ng ể sống dựa vào thu nhập TN5 Giao tiếp và trao đổi với cấp trên LD1 Động viên, hỗ trợ LD2 Đối xử công bằng LD3 Lãnh đạo Có năng lực LD4 Sự ủy quyền LD5 Tham khảo ý kiến chuyên môn LD6 Sự giúp đỡ của đồng nghiệp DN1 Sự thân thiện, hòa đồng của đồng nghiệp DN2 Đồng nghiệp Sự luôn tận tâm trong công việc của đồng DN3 Đồệng nghi nghi p ệp đáng tin cậy DN4 Hài lòng khi làm việc tại trường TM1 Mức độ thỏa Vui mừng khi chọn trường để làm việc TM2 mãn Coi nơi làm việc như ngôi nhà thứ hai TM3 2.5. Mối quan hệ giữa các khái niệm nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu Theo kết quả nghiên cứu của Ferratt (1981), giữa mức độ thỏa mãn chung và mức độ thỏa mãn với các thành phần của công việc có mối quan hệ tuyến tính. Dựa trên mô hình nghiên cứu đề nghị, mục tiêu của nghiên cứu này thực hiện kiểm định mức độ giải thích của sự thỏa mãn của các yếu tố thành phần trong công việc đối với mức độ thỏa mãn chung trong công việc của các giảng viên tại An Giang. 13
- Các nhân tố ảnh hưởng đến sự thỏa mãn công việc của giảng viên tại An Giang Các giả thuyết cho nghiên cứu: H1: Mức độ thỏa mãn với công việc ĐB với mức độ thỏa mãn chung của giảng viên. H2: Mức độ thỏa mãn với cơ hội đào tạo thăng tiến ĐB với mức độ thỏa mãn chung của giảng viên. H3: Mức độ thỏa mãn với thu nhập ĐB với mức độ thỏa mãn chung của giảng viên. H4: Mức độ thỏa mãn với lãnh đạo ĐB với mức độ thỏa mãn chung của giảng viên. H5: Mức độ thỏa mãn với đồng nghiệp ĐB với mức độ thỏa mãn chung của giảng viên. Và các giả thuyết khác: H6: Không có sự khác biệt về mức độ thỏa mãn chung về công việc của giảng viên nam và nữ. H7: Không có sự khác biệt về mức độ thỏa mãn chung về công việc của giảng viên ở những độ tuổi khác nhau. H8: Không có sự khác biệt về mức độ thỏa mãn chung về công việc của giảng viên thuộc các loại hình trường khác nhau. H9: Không có sự khác biệt về mức độ thỏa mãn chung về công việc của giảng viên có thu nhập bình quân khác nhau. H10: Không có sự khác biệt về mức độ thỏa mãn chung về công việc của giảng viên thuộc lĩnh vực công tác khác nhau. H11: Không có sự khác biệt về mức độ thỏa mãn chung về công việc của giảng viên có trình độ học vấn khác nhau. H12: Không có sự khác biệt về mức độ thỏa mãn chung về công việc của giảng viên có thời gian công tác khác nhau. 2.6. Tóm tắt Từ các lý thuyết về sự thỏa mãn công việc, các nghiên cứu liên quan đến sự thỏa mãn công việc mô hình hồi qui tuyến tính ban đầu đã được xây dựng với biến phụ thuộc là sự thỏa mãn công việc của nhân giảng viên tại An Giang còn năm biến độc lập lần lượt là sự thỏa mãn đối với bản chất công việc, sự thỏa mãn đối với cơ hội đào tạo và thăng tiến, sự thỏa mãn đối với thu nhập, sự thỏa mãn đối với lãnh đạo, sự thỏa mãn đối với đồng nghiệp. Từ các định nghĩa về các nhân tố của sự thỏa mãn công việc cùng với các nghiên cứu liên quan, ta cũng xây dựng được tổng cộng 31 chỉ số (khía cạnh/ biến quan sát) cấu thành để đo lường sự thỏa mãn ở từng nhân tố ảnh hưởng đến sự thỏa mãn công việc 14
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Luận văn Thạc sỹ Kinh tế: Xây dựng chiến lược Marketing của Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam, chi nhánh TPHCM hướng tới doanh nghiệp vừa và nhỏ giai đoạn 2007-2010
79 p | 1102 | 457
-
Luận văn Thạc sỹ Kinh tế: Phân tích ảnh hưởng của sự khác biệt giữa chuẩn mực kế toán Việt Nam với chuẩn mực kế toán quốc tế đến quyết định của nhà đầu tư
88 p | 484 | 163
-
Luận văn Thạc sỹ Kinh tế: Nghiên cứu và đề xuất áp dụng lập báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh theo chuẩn mực kế toán quốc tế để tăng cường tính hội nhập cho kế toán doanh nghiệp Việt Nam
105 p | 458 | 149
-
Luận văn Thạc sỹ Kinh tế: Nâng cao chất lượng dịch vụ ngân hàng bán lẻ tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Xuất nhập khẩu Việt Nam
134 p | 485 | 144
-
Luận văn Thạc sỹ Kinh tế: Xây dựng và áp dụng hệ thống thẻ điểm cân bằng để đánh giá hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh tại Công ty Cổ phần Tư vấn Đầu tư Xây dựng Nam Việt
107 p | 347 | 139
-
Tóm tắt Luận văn Thạc sỹ Kinh tế: Hoàn thiện công tác quản lý thu thuế đối với hộ kinh doanh cá thể trên địa bàn tỉnh Quảng Nam
13 p | 362 | 114
-
Luận văn Thạc sỹ Kinh tế: Đánh giá các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả công tác kiểm tra, thanh tra thuế tỉnh Đồng Tháp - Trần Văn Khiêm
20 p | 324 | 109
-
Luận văn Thạc sỹ Kinh tế: Ảnh hưởng của xu hướng đô thị hóa đối với kinh tê ́hộ nông dân trên địa bàn thành phố Thái Nguyên
128 p | 485 | 106
-
Luận văn Thạc sỹ Kinh tế: Nghiên cứu chuỗi giá trị ngành hàng rau bắp cải huyện Văn Lâm - tỉnh Hưng Yên
167 p | 215 | 76
-
Luận văn Thạc sỹ Kinh tế: Qúa trình hòa hợp, hội tụ kế toán quốc tế và phương hướng, giải pháp của Việt Nam
147 p | 248 | 75
-
Luận văn Thạc sỹ Kinh tế: Chiến lược marketing cho dịch vụ thanh toán quốc tế tại Ngân hàng Sài Gòn Thương Tín - Sacombank
139 p | 240 | 69
-
Luận văn Thạc sỹ Kinh tế: Xây dựng quỹ tín thác đầu tư bất động sản tại thành phố Hồ Chí Minh
0 p | 255 | 58
-
Luận văn Thạc sỹ Kinh tế: Hiệu quả kinh tế sản xuất rau an toàn trên địa bàn Hà Nội
102 p | 202 | 52
-
Luận văn Thạc sỹ Kinh tế: Tăng trưởng kinh tế với vấn đề công bằng xã hội tại thị xã Bà Rịa - Mai Văn Nghĩa
107 p | 178 | 51
-
Luận văn Thạc sỹ Kinh tế: Giải pháp phát triển dịch vụ thanh toán quốc tế tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Ngoại thương Việt Nam
0 p | 357 | 50
-
Luận văn Thạc sỹ Kinh tế: Tăng cường sự tham gia của cộng đồng trong quản lý và sử dụng công trình thủy lợi trên địa bàn huyện Giao Thủy tỉnh Nam Định
129 p | 139 | 34
-
Luận văn Thạc sỹ Kinh tế: Các yếu tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng hệ thống tàu điện ngầm metro tại thành phố Hồ Chí Minh
0 p | 197 | 19
-
Tóm tắt luận văn Thạc sỹ Kinh tế: Xác định vận tốc đối tượng chuyển động qua Camera
13 p | 90 | 3
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn