Luận văn Tiến sĩ Khoa học giáo dục: Quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên Trung học phổ thông nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào

Chia sẻ: Ganuongmuoilu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:213

Thêm vào BST

Báo xấu

36
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là lý luận và khảo sát, đánh giá thực trạng bồi dưỡng, quản lý bồi dưỡng NLDH cho giáo viên các trường THPT nước CHDCND Lào; đề xuất một số biện pháp quản lý bồi dưỡng NLDH cho giáo viên THPT nước CHDCND Lào nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên đáp ứng yêu cầu về chất lượng giáo dục THPT và đảm bảo chất lượng giáo dục THPT nước CHDCND Lào trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Tiến sĩ Khoa học giáo dục: Quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên Trung học phổ thông nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM –––––––––––––––––––– CHEETHAO XIONG YER QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY HỌC CHO GIÁO VIÊN TRUNG HỌC PHỔ THÔNG NƯỚC CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC THÁI NGUYÊN - 2020
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM ––––––––––––––––––––– CHEETHAO XIONG YER QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY HỌC CHO GIÁO VIÊN TRUNG HỌC PHỔ THÔNG NƯỚC CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO Ngành: Quản lý giáo dục Mã số: 9.14.01.14 LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Nguyễn Thị Tính THÁI NGUYÊN - 2020
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi dưới sự hướng dẫn tận tình của PGS.TS. Nguyễn Thị Tính. Những nội dung, các thông tin và kết quả nghiên cứu trong luận án là hoàn toàn trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác. Tác giả luận án Cheethao XIONGYER
ii LỜI CẢM ƠN Trước hết tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới Người hướng dẫn khoa học PGS.TS. Nguyễn Thị Tính đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và thực hiện luận án này. Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu Trường Đại học Sư phạm Thái Nguyên và các quý thầy, cô giáo thuộc khoa tâm lý giáo dục, Phòng Đào tạo sau đại học đã tận tình giảng dạy , hướng dẫn và quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu và bảo vệ luận án. Tôi xin gửi lời cảm ơn đến quý vị lãnh đạo Sở GD&TT Tỉnh Viêng Chăn, Sở GD&TT Tỉnh Xaysomboun và Sở GD&TT Tỉnh Chăm Pa Xác; Các Hiệu trưởng, phó hiệu trưởng, tổ trưởng chuyên môn và giáo viên các trường THPT thuộc các Sở GD&TT đã nêu trên đã giúp đỡ, tạo điều kiện cho tôi trong quá trình triển khai thực hiện khảo sát thực trạng cho luận án. Tôi xin trân thành cảm ơn Ban giám hiệu nhà trường trường THPT Nặm Hon, Trường THPT Lak 52 Tỉnh Viêng Chăn đã giúp đỡ tôi trong quá trình khảo sát thực trạng, cung cấp tài liệu và thông tin liên quan, tạo điều kiện cho tôi khảo nghiệm, thử nghiệm một số biện pháp đề xuất của luận án. Luận án được hoàn thiện cũng nhờ sự giúp đỡ, động viên hỗ trợ về tình thần, vật chất của những người thân, các thầy, cô giáo. Tôi xin cảm ơn tất cả về sự giúp đỡ tận tình đó. Mặc dù đã hết sức cố gắng, nhưng luận án chắc không tránh khỏi thiếu sót, tác giả luận án kính mong được sự chỉ dẫn của các quý thầy giáo, cô giáo và góp ý kiến thêm của các bạn đồng nghiệp để luận án hoàn thiện hơn. Thái Nguyên, ngày 30 tháng 08 năm 2020 Tác giả luận án Cheethao XIONGYER
iii MỤC LỤC Lời cam đoan ...................................................................................................... i Lời cảm ơn ........................................................................................................ ii Mục lục ............................................................................................................. iii Danh mục các cụm từ viết tắt trong luận văn ................................................ viii Danh mục các bảng .......................................................................................... ix MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................... 1 2. Mục đích nghiên cứu ..................................................................................... 3 3. Khách thể nghiên cứu và Đối tượng nghiên cứu .......................................... 3 4. Giả thuyết khoa học ...................................................................................... 3 5. Nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................................... 4 6. Phạm vi nghiên cứu ....................................................................................... 4 7. Phương pháp luận nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu cụ thể .............. 4 8. Những luận điểm cần bảo vệ ......................................................................... 7 9. Đóng góp mới của đề tài ............................................................................... 8 10. Cấu trúc luận án .......................................................................................... 8 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY HỌC CHO GIÁO VIÊN TRUNG HỌC PHỔ THÔNG .......... 9 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn dề .................................................................... 9 1.1.1. Nghiên cứu ở nước ngoài ........................................................................ 9 1.1.2. Nghiên cứu ở Việt Nam và Lào ............................................................ 14 1.1.3. Đánh giá chung ..................................................................................... 20 1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài............................................................... 21 1.2.1. Dạy học ................................................................................................. 21 1.2.2. Năng lực dạy học................................................................................... 22 1.2.3. Bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên........................................... 25
iv 1.2.4. Khái niệm quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên THPT . 27 1.3. Những vấn đề cơ bản về bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông ........................................................................................ 28 1.3.1. Yêu cầu đổi mới giáo dục và năng lực dạy học của người giáo viên trung học phổ thông ........................................................................................ 28 1.3.2. Mục tiêu bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên THPT ................. 31 1.3.3. Nội dung, quy trình bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên THPT ............................................................................................................... 32 1.3.4. Phương pháp và hình thức bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông .......................................................................................... 38 1.3.5. Đánh giá kết quả bồi dưỡng năng lực dạy học của giáo viên THPT .... 42 1.4. Quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông .................................................................................................. 43 1.4.1. Lập kế hoạch bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông ......................................................................................................... 43 1.4.2. Tổ chức thực hiện kế hoạch bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông................................................................................. 47 1.4.3. Chỉ đạo thực hiện kế hoạch bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông................................................................................. 53 1.4.4. Đánh giá hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông ........................................................................................ 57 1.5. Các yếu tố ảnh hưởng tới việc quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông .................................................................. 58 1.5.1. Những yếu tố chủ quan ......................................................................... 58 1.5.2. Các yếu tố khách quan .......................................................................... 60 Kết luận chương 1 ........................................................................................... 62
v Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY HỌC CHO GIÁO VIÊN TRUNG HỌC PHỔ THÔNG NƯỚC CỘNG HOÀ DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO ............................................... 63 2.1. Khái quát về khách thể khảo sát và tổ chức khảo sát............................... 63 2.1.1. Khái quát về giáo dục trung học phổ thông của nước CHDCND Lào ...... 63 2.1.2. Tổ chức khảo sát ................................................................................... 64 2.2. Thực trạng bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào .................................................. 68 2.2.1. Nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên trường trung học phổ thông nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào về mức độ cần thiết của năng lực dạy học đối với người giáo viên................................................................ 68 2.2.2. Thực trạng năng lực dạy học của giáo viên các trường trung học phổ thông nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào........................................... 72 2.2.3. Thực trạng nhu cầu bồi dưỡng năng lực dạy học của giáo viên trung học phổ thông nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào .................................... 76 2.2.4. Thực trạng nội dung, phương pháp và hình thức bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông nước CHDCND Lào .................. 83 2.2.5. Những khó khăn trong bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào........................ 90 2.3. Thực trạng quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông nước Cộng hòa dân chủ Nhân dân Lào ................................... 91 2.3.1. Nhận thức của cán bộ quản lý và giáo viên trung học phổ thông về bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên ..................................................... 91 2.3.2. Lập kế hoạch bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào ......................................... 92 2.3.3. Tổ chức bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào ................................................ 95
vi 2.3.4. Chỉ đạo hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào .................................. 97 2.3.5. Đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông nước Cộng hòa Dân chủ Nhân Lào ......... 99 2.4. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng tới quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông nước CHDCND Lào ....................... 101 2.5. Đánh giá chung về thực trạng ................................................................ 102 2.5.1. Những kết quả đạt được và điểm mạnh của hoạt động bồi dưỡng và quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào ........................................................ 102 2.5.2. Những tồn tại của hoạt động bồi dưỡng và quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông nước CHDCND Lào .......... 104 2.5.3. Nguyên nhân ....................................................................................... 106 Kết luận chương 2 ......................................................................................... 106 Chương 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY HỌC CHO GIÁO VIÊN TRUNG HỌC PHỔ THÔNG NƯỚC CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO ............................................. 108 3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông nước CHDCND Lào....................... 108 3.1.1. Nguyên tác đảm bảo mục tiêu bồi dưỡng là phát triển năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông ......................................................... 108 3.1.2. Nguyên tác đảm bảo tính thực tiễn ..................................................... 109 3.1.3. Nguyên tắc phát huy tính chủ động, tự giác, tự bồi dưỡng của giáo viên trong hoạt động bồi dưỡng .................................................................... 109 3.1.4. Nguyên tác đảm bảo tính hiệu quả ...................................................... 110 3.1.5. Nguyên tác đảm bảo tính phát triển nghề nghiệp giáo viên................ 111 3.1.6. Nguyên tác đảm bảo tính hiện đại, tính mở, tính linh hoạt................. 111
vii 3.2. Các biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông nước CHDCND Lào đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng giáo viên .............................................................................................. 112 3.2.1. Tổ chức hoàn thiện bộ tiêu chí năng lực dạy học của giáo viên trung học phổ thông nước CHDCND Lào đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục ...... 112 3.2.2. Tổ chức phát triển chương trình bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông của Nước CHDCND Lào dựa vào năng lực 120 3.2.3. Tổ chức huy động các nguồn lực đảm bảo điều kiện bồi dưỡng nâng cao năng lực dạy học cho giáo viên THPT nước CHDCND Lào ........ 129 3.2.4. Chỉ đạo đổi mới phương pháp và hình thức tổ chức bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông nước CHDCND Lào .......... 134 3.2.5. Phát triển đội ngũ giáo viên cốt cán tư vấn hỗ trợ phát triển năng lực dạy học cho đồng nghiệp ........................................................................ 146 3.2.6. Tổ chức đánh giá năng lực của giáo viên theo bộ tiêu chí năng lực dạy học đã xây dựng làm cơ sở để bồi dưỡng giáo viên trung học phổ thông nước CHDCND Lào ........................................................................... 150 3.3. Mối quan hệ của các biện pháp .............................................................. 155 3.4. Khảo nghiệm, thử nghiệm tính khả thi và tính cần thiết của các biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông nước CHDCND Lào ........................................................................... 156 3.4.1. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đã đề xuất 156 3.4.2. Thử nghiệm một số biện pháp............................................................. 158 Kết luận chương 3 ......................................................................................... 166 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................. 167 DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN ................................................ 171 PHỤ LỤC
viii DANH MỤC CÁC CỤM TỪ CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN ÁN Chữ viết tắt Viết đầy đủ BD Bồi dưỡng CBQL Cán bộ quản lý CHDCND LÀO Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào CNH-HĐH Công nghiệp hóa - hiện đại hóa CNN Chuẩn nghề nghiệp CNTT&TT Công nghệ thông tin & truyền thống CSVC Cơ sở vật chất CTDH Chương trình dạy học GD Giáo dục GV Giáo viên GD-ĐT Giáo dục - đào tạo GD-TT Giáo dục - Thể thao GVCC Giáo viên cốt cán HS Học sinh KHDH Kế hoạch dạy học NLDH Năng lực dạy học PP Phương pháp PPDH Phương pháp dạy học QLGD Quản lý giáo dục TBDH Thiết bị dạy học TCM Tổ chuyên môn THCS Trung học cơ sở THPT Trung học phổ thôong TTCM Tổ trưởng chuyên môn UBND Ủy ban nhân dân
ix DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1. Đặc điểm mẫu đối tượng khảo sát thực trạng ............................... 66 Bảng 2.2. Nhận thức về năng lực dạy học của cán bộ quản lý và giáo viên trường THPT Nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào .......... 69 Bảng 2.3. Năng lực dạy học của giáo viên trung học phổ thông cộng dân chủ nhân Lào ................................................................................. 73 Bảng 2.4. Nhu cầu về nội dung bồi dưỡng năng lực dạy học của giáo viên THPT Nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào ...................... 76 Bảng 2.5. Nhu cầu về hình thức bồi dưỡng năng lực dạy học của giáo viên trung học phổ thông nước CHDCND Lào ............................ 79 Bảng 2.6. Nhu cầu về phương pháp bồi dưỡng năng lực dạy học của giáo viên trung học phổ thông nước CHDCND Lào ............................ 81 Bảng 2.7. Nội dung bồi dưỡng NLDH đã triển khai cho giáo viên THPT nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào .......................................... 83 Bảng 2.8. Hình thức bồi dưỡng NLDH đã triển khai cho GV THPT nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào ................................................... 86 Bảng 2.9. Phương pháp bồi dưỡng NLDH đã triển khai cho giáo viên THPT nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào ............................... 88 Bảng 2.10. Thực trạng đánh giá kết quả bồi dưỡng NLDH đã được triển khai đối với GV THPT nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào.... 89 Bảng 2.11. Những khó khăn trong bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên THPT Nước CHDCND Lào .................................................. 90 Bảng 2.12. Nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên THPT về bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên ..................................................... 91 Bảng 2.13. Thực trạng lập kế hoạch bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên Nước Cộng hòa dân chủ Nhân dân Lào ................................ 93
x Bảng 2.14. Thực trạng tổ chức bồi dưỡng NLDH cho giáo viên THPT ở Nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào ......................................... 95 Bảng 2.15. Thực trạng chỉ đạo bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên THPT ở Nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào ........................... 98 Bảng 2.16. Đánh giá việc thực hiện kế hoạch bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên THPT ở Nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào .. 100 Bảng 2.17. Các yếu tố ảnh hưởng tới quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên THPT Nước CHDCND Lào ................................. 101 Bảng 3.1. Ý kiến đánh giá về các biện pháp quản lý bồi dưỡng NLDH cho giáo viên THPT Nước CHDCND Lào ........................................ 157 Bảng 3.2. Kết quả khảo sát năng lực thiết kế bài học theo chủ đề tích hợp trước khi tiến hành thử nghiệm ................................................... 160 Bảng 3.3. Kết quả khảo sát năng lực thiết kế bài học theo hướng phân hóa trước khi tiến hành thử nghiệm ................................................... 161 Bảng 3.4a. Kết quả khảo sát năng lực thiết kế bài học theo chủ đề tích hợp sau khi tiến hành thử nghiệm lần 1 ............................................. 163 Bảng 3.4b. Kiểm định T -Test kết quả năng lực thiết kế bài học theo chủ đề tích hợp trước và sau thực nghiệm ........................................ 164 Bảng 3.5a. Kết quả khảo sát năng lực thiết kế bài học theo hướng dạy học phân hóa sau thử nghiệm lần 2 .................................................... 164 Bảng 3.5b. Kiểm định T - Test kết quả năng lực thiết kế bài học theo chủ đề tích hợp trước và sau thực nghiệm ........................................ 165
1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Quá trình dạy học ở trường trung học phổ thông(THPT) bao gồm nhiều nhân tố có mối quan hệ mật thiết với nhau, chi phối lẫn nhau xoay quanh hai nhân tố cơ bản đó là giáo viên với hoạt động dạy và học sinh với hoạt động học, giúp cho quá trình dạy học tồn tại, vận động và phát triển không ngừng. Trong quá trình dạy học nhân tố có tính chất quyết định tới chất lượng dạy học đó là nhân cách người giáo viên và tính tích cực học tập của học sinh. Giáo viên là nhân tố quyết định chất lượng giáo dục, vì vậy quan tâm bồi dưỡng phát triển năng lực dạy học(NLDH), giáo dục cho giáo viên nói chung và giáo viên THPT nói riêng là nội dung quản lý của Giám đốc Sở Giáo dục và Hiệu trưởng các trường THPT nhằm nâng cao chất lượng giáo dục nói chung và chất lượng giáo dục THPT nói riêng. Cách mạng 4.0 và hội nhập quốc tế, khu vực về tất cả mọi mặt đặc biệt là hội nhập về giáo dục, văn hóa đã đặt ra những yêu cầu mới về năng lực dạy học và năng lực giáo dục của mỗi giáo viên nói chung và năng lực dạy học đối với giáo viên THPT nói riêng nhằm hướng tới giáo dục công dân toàn cầu. Trong bối cảnh đổi mới giáo dục đòi hỏi giáo viên THPT cần bổ sung và hoàn thiện các năng lực dạy học mới để thích ứng với những yêu cầu giáo dục đặt ra: Dạy học tiếp cận năng lực; dạy học tích hợp; dạy học phân hóa; dạy học theo hướng giáo dục STEM; phát triển môi trường học tập qua Elerning; ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học vv.. Chương trình giáo dục phổ thông của nước CHDCND Lào hiện hành có nhiều điểm bất cập chưa đáp ứng được những yêu cầu đổi mới của đất nước hiện nay về chất lượng giáo dục, đòi hỏi cần có sự thay đổi một cách căn bản về nội dung chương trình về năng lực của GV. Trước yêu cầu đổi mới giáo dục, Đảng và Nhà nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào (CHDCND Lào) luôn coi trọng công tác đào tạo và bồi dưỡng GV, coi việc bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên THPT là điểm then chốt để đổi mới, nâng cao chất
2 lượng giáo dục. Là cơ sở nền tảng để thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục Lào theo hướng chuẩn hoá, hiện đại hóa, xã hội hoá và hội nhập quốc tế, khu vực. Nghị quyết Đại hội Đại biểu của Đảng nhân dân cách mạng Lào lần thứ VIII ngày 18-23 /3/ 2006 đã chỉ ra “Nguồn nhân lực quan trọng nhất nhằm thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Nguồn nhân lực giáo dục phải có trách nhiệm đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực có đủ trình độ đáp ứng được sự phát triển với các nước trong khu vực và trên thế giới ” [65] Hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên được tiến hành thường xuyên hoặc theo chu kỳ hoặc theo các chuyên đề nhằm nâng cao năng lực cho giáo viên THPT. Để hoạt động trên có hiệu quả đòi hỏi Sở Giáo dục & Thể thao (GD-TT) cần có kế hoạch và quy trình tổ chức triển khai một cách hiệu quả nhằm phát huy vai trò bồi dưỡng và tự bồi dưỡng của mỗi giáo viên từ đó nâng cao chất lượng đội ngũ. Giáo dục phổ thông của nước CHDCND Lào đang thực hiện công cuộc đổi mới. Tuy nhiên, NLDH của giáo viên THPT của nước CHDCND Lào còn nhiều bất cập chưa đáp ứng yêu cầu dạy học trong các nhà trường và so với các nước lân cận. Vì vậy, vấn đề quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên THPT của nước CHDCND Lào là một vấn đề cấp thiết hiện nay nhằm đẩy nhanh công cuộc đổi mới giáo dục THPT của nước CHDCND Lào. Trong thời gian gần đây nước CHDCND Lào đã có giáo viên dạy các trường THPT đủ về cả số lượng, cơ cấu và chất lượng, song vẫn còn những hạn chế về NLDH, bất cập, đòi hỏi phải có NLDH cao và đạt chuẩn nghề nghiệp. Trong các nhà trường THPT thì đội ngũ giáo viên cơ bản đạt trình độ chuyên môn, nghiệp vụ về bằng cấp theo quy định của luật giáo dục, nhưng so với các yêu cầu của NLDH ở một số tiêu chí đạt mức chưa cao; công tác bồi dưỡng NLDH cho giáo viên THPT theo nhu cầu của thực tiễn còn nhiều hạn chế, kém hiệu quả và chậm đổi mới. Vì vậy, việc bồi dưỡng NLDH cho giáo viên THPT đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng GD và đảm bảo chất lượng giáo dục trong các nhà trường THPT được coi là nhiệm vụ cấp bách và lâu dài.
3 Trên đây là lý do tác giả chọn đề tài: "Quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên Trung học phổ thông nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào". 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và khảo sát, đánh giá thực trạng bồi dưỡng, quản lý bồi dưỡng NLDH cho giáo viên các trường THPT nước CHDCND Lào; đề xuất một số biện pháp quản lý bồi dưỡng NLDH cho giáo viên THPT nước CHDCND Lào nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên đáp ứng yêu cầu về chất lượng giáo dục THPT và đảm bảo chất lượng giáo dục THPT nước CHDCND Lào trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. 3. Khách thể nghiên cứu và Đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu: Quá trình bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên THPT 3.2. Đối tượng nghiên cứu: Các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên THPT của nước CHDCND Lào. 4. Giả thuyết khoa học Bồi dưỡng NLDH cho giáo viên THPT góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục, hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên THPT của nước CHDCND Lào đã được quan tâm triển khai và đạt được nhiều thành tựu đáng ghi nhận, tuy nhiên, trong quá trình thực hiện còn tồn tại những bất cập về nội dung, quy trình và các biện pháp quản lý bồi dưỡng. Nếu đề xuất được các biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên THPT của nước CHDCND Lào một cách khoa học, đồng bộ đi từ hoàn thiện bộ tiêu chí năng lực dạy học của giáo viên đến xác định nhu cầu bồi dưỡng và các biện pháp tổ chức bồi dưỡng; đảm bảo nguồn lực bồi dưỡng thì sẽ nâng cao được năng lực dạy học cho giáo viên góp phần thực hiện thành công đổi mới giáo dục của nước CHDCND Lào.
4 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông 5.2. Khảo sát, đánh giá thực trạng bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên các trường THPT và thực trạng quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên các trường THPT nước CHDCND Lào. 5.3. Đề xuất biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên các trường THPT nước CHDCND Lào và thử nghiệm một số biện pháp đề xuất. 6. Phạm vi nghiên cứu 6.1. Phạm vi về nội dung và chủ thể quản lý Đề tài nghiên cứu về các biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên THPT nước CHDCND Lào theo tiếp cận năng lực thực hiện để đổi mới giáo dục trong bối cảnh hiện nay. Đề tài tiến hành nghiên cứu thực trạng năng lực dạy học và thực trạng quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên THPT nước CHDCND Lào được khảo sát, đánh giá trong phạm vi các trường THPT với vai trò chủ thể quản lý là Giám đốc Sở Giáo dục &Thể thao Lào và người giúp việc cho Giám đốc Sở Giáo dục &Thể thao Lào là Hiệu trưởng các trường THPT. 6.2. Phạm vi khách thể khảo sát Tác giả luận án tiến hành khảo sát đội ngũ giáo viên trường THPT trên địa bàn 3 tỉnh đại diện cho 3 miền Bắc, Trung, Nam của Nước CHDCND Lào với số lượng 6 trường THPT của Nước Cộng hòa dân chủ Nhân dân Lào 6.3. Phạm vi về thời gian khảo sát Đề tài tiến hành khảo sát điều tra trong năm học 2017 - 2018 7. Phương pháp luận nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu cụ thể 7.1. Phương pháp luận nghiên cứu 7.1.1. Phương pháp tiếp cận hệ thống Nghiên cứu quản lý bồi dưỡng NLDH cho giáo viên THPT theo quan điểm tiếp cận hệ thống coi quản lý hoạt động bồi dưỡng giáo viên THPT là
5 một thành tố trong phát triển đội ngũ giáo viên THPT của Sở GD-TT có mối quan hệ với các thành tố khác như năng lực hiện tại của giáo viên, chuẩn nghề nghiệp giáo viên; yêu cầu về đổi mới chương trình giáo dục THPT mới; Cơ chế chính sách dành cho giáo viên, CSVC, tài chính phục vụ bồi dưỡng vv… 7.1.2. Phương pháp tiếp cận năng lực Nghiên cứu quản lý bồi dưỡng NLDH cho giáo viên THPT của Nước CHDCND Lào theo quan điểm tiếp cận năng lực và nhu cầu bồi dưỡng nâng cao năng lực của giáo viên. Mục tiêu, nội dung chương trình và hoạt động bồi dưỡng phải dựa vào nhu cầu bồi dưỡng và năng lực dạy học của giáo viên đáp ứng yêu cầu thực hiện chương trình giáo dục THPT theo định hướng đổi mới của Nước CHDCND Lào trong giai đoạn hiện nay. 7.1.3. Phương pháp tiếp cận hoạt động thực tiễn Nghiên cứu quản lý bồi dưỡng NLDH cho giáo viên THPT gắn với thực tiễn đổi mới giáo dục nói chung và đổi mới giáo dục THPT của Nước CHDCND Lào, gắn với thực tiễn đội ngũ giáo viên THPT và thực tiễn giáo dục THPT của từng vùng miền của Nước CHDCND Lào. Do đó mọi hoạt động bồi dưỡng giáo viên phải phù hợp với đối tượng, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục THPT của Nước CHDCND Lào trong bối cảnh hiện nay. 7.1.4. Phương pháp tiếp cận chức năng quản lý Đề tài nghiên cứu thực hiện tiếp cận theo chức năng quản lý, các nội dung quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên THPT của Nước CHDCND Lào được thực hiện theo các khâu lập kế hoạch quản lý bồi dưỡng; Tổ chức bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên; chỉ đạo thực hiện bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên THPT của Nước CHDCND Lào và kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên THPT của Nước CHDCND Lào. 7.2. Phương pháp nghiên cứu Luận án đã sử dụng phối hợp 03 nhóm phương pháp nghiên cứu sau:
6 7.2.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận Để có cơ sở lý luận, làm nền tảng cho việc nghiên cứu đề tài chúng tôi đã hệ thống, thu thập và phân tích các tài liệu khoa học, các văn bản Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, Chính phủ, của Bộ Giáo dục và Thể Thao.. Nghiên cứu các công trình đã công bố về quản lý phát triển đội ngũ giáo viên; bồi dưỡng giáo viên nói chung và bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trường THPT từ đó xây dựng khung lý luận của đề tài. 7.2.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn i). Phương pháp điều tra bằng alket. Sử dụng phiếu khảo sát nhằm thu thập những thông tin cần thiết về thực trạng bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên THPT và thực trạng quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên ở các trường THPT của Giám đốc Sở Giáo dục & Thể thao nước CHDCND Lào. Từ đó phân tích tổng hợp, đánh giá thực trạng bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên THPT và thực trạng quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên THPT của Nước CHDCND Lào. ii). Phương pháp phỏng vấn: Trực tiếp phòng vấn cán bộ quản lý các cấp, giáo viên để tìm hiểu về trình độ, năng lực của giáo viên các trường THPT (có ghi biên bản) và những vấn đề có liên quan đến nghiên cứu đề tài luận án. iii). Phương pháp quan sát: quan sát giờ dạy, quan sát hoạt động bồi dưỡng và các điều kiện phục vụ bồi dưỡng giáo viên THPT của các Sở Giáo dục - Thể Thao, Nước CHDCND Lào. iv). Phương pháp nghiên cứu sản phẩm: Nghiên cứu hồ sơ quản lý, nghiên cứu sản phẩm của các giáo viên (kế hoạch, các văn bản chỉ đạo, trang thiết bi giảng dạy). v). Phương pháp chuyên gia: Dùng phiếu trưng cầu ý kiến để xin ý kiến các chuyên gia hoặc khách thể nghiên cứu để khảo nghiệm tính cần thiết và khả thi của biện pháp đề xuất trong đề tài.
7 vi). Phương pháp khảo nghiệm và thử nghiệm: Nhằm minh chứng cho tính cần thiết và tính khả thi của một số biện pháp đề xuất, đồng thời để minh chứng tính đúng đán của giả thuyết khoa học đã đề ra. 7.2.3. Nhóm phương pháp bổ trợ Sử dụng Toán thống kê và các phầm mềm tin học để xử lý số liệu, phân tích định lượng kết quả nghiên cứu nhằm đưa ra những kết luận phục vụ công tác nghiên cứu. 8. Những luận điểm cần bảo vệ Quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên Trung học phổ thông cần phải được tiến hành dựa vào năng lực, nhu cầu bồi dưỡng để xác định mục tiêu, nội dung, chương trình, phương pháp, hình thức tổ chức bồi dưỡng và các điều kiện bồi dưỡng, đồng thời bị chi phối bởi các yếu tố ảnh hưởng mang tính khách quan và chủ quan tác động tới quá trình quản lý bồi dưỡng, trong đó năng lực quản lý và tính tích cực tham gia bồi dưỡng của giáo viên giữ vai trò quyết định. Hoạt động bồi dưỡng giáo viên THPT và quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên THPT nước Cộng hòa dân chủ Nhân dân Lào đã được quan tâm thực hiện tuy nhiên còn tồn tại một số điểm cần khắc phục: Nội dung, chương trình bồi dưỡng, hình thức tổ chức bồi dưỡng, đánh giá kết quả bồi dưỡng và các điều kiện thực hiện bồi dưỡng. Để quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên THPT nước Cộng hòa dân chủ Nhân dân Lào đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục cần tiến hành đồng bộ các biện pháp quản lý như: Tổ chức hoàn thiện bộ tiêu chí năng lực dạy học của giáo viên THPT đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục; Tổ chức phát triển chương trình bồi dưỡng dựa vào năng lực; Tổ chức huy động các nguồn lực đảm bảo các điều kiện bồi dưỡng và chỉ đạo đổi mới các phương pháp, hình thức tổ chức bồi dưỡng; Phát triển đội ngũ giáo viên cốt cán; Tổ chức đánh giá năng lực dạy học của giáo viên theo bộ tiêu chí nhằm tạo động lực cho hoạt động bồi dưỡng.
8 9. Đóng góp mới của đề tài Hệ thống hóa cơ sở lý luận về bồi dưỡng và quản lý bồi dưỡng NLDH cho giáo viên THPT dựa trên năng lực, nhu cầu và phân tích bối cảnh. Khái quát thực trạng bồi dưỡng và quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên THPT của Nước CHDCND Lào chỉ ra những hạn chế về năng lực dạy học, nội dung chương trình bồi dưỡng, năng lực quản lý hoạt động bồi dưỡng cho giáo viên và những yếu tố ảnh hưởng tới hoạt động bồi dưỡng. Đề xuất được bộ tiêu chí năng lực dạy học của giáo viên đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và hệ thống các biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên THPT nước CHDCND Lào dựa vào năng lực, nhu cầu bồi dưỡng và các nguồn lực phục vụ bồi dưỡng; các biện pháp mang tính hệ thống, đồng bộ có tác dụng nâng cao năng lực dạy học cho giáo viên THPT nước CHDCND Lào. 10. Cấu trúc luận án Luận án ngoài phần mở đầu, kết luận và khuyến nghị, nội dung luận án gồm 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông Chương 2: Thực trạng quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào. Chương 3: Biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào.