Luận án Tiến sĩ Khoa học giáo dục: Vận dụng quan điểm sư phạm tương tác vào dạy học Sinh học 9 trường THCS

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> <br /> ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN<br /> -----------KHOA SƯ PHẠM<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI<br /> <br /> --------------------<br /> <br /> TRẦN VĂN THẾ<br /> <br /> VẬN DỤNG QUAN ĐIỂM SƯ PHẠM TƯƠNG TÁC VÀO<br /> DẠY HỌC SINH HỌC 9 TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ<br /> <br /> KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP<br /> <br /> Chuyên ngành: Lý luận và phương pháp dạy học bộ môn Sinh học<br /> <br /> Đề tài:<br /> <br /> Mã số: 62.14.01.11<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC<br /> Giáo viên hướng dẫn<br /> <br /> :<br /> <br /> Sinh viên thực hiện<br /> <br /> :<br /> <br /> Lớp<br /> :<br /> Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS. TS. MAI VĂN HƯNG<br /> 2. PGS. TS. DƯƠNG TIẾN SỸ<br /> <br /> Hµ néi - -2009<br /> HÀ NỘI 2017<br /> <br /> LỜI CAM ĐOAN<br /> Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng<br /> tôi, các kết quả của Luận án là trung thực và chưa từng được ai<br /> công bố trong bất kì công trình nào khác.<br /> Tác giả luận án<br /> <br /> Trần Văn Thế<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> MỤC LỤC<br /> DANH MỤC CÁC BẢNGDANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ<br /> DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ<br /> DANH MỤC CÁC HÌNH<br /> DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT<br /> MỞ ĐẦU...................................................................................................................................1<br /> 1. Lí do chọn đề tài ....................................................................................................................1<br /> 2. Mục đích nghiên cứu ............................................................................................................2<br /> 3. Đối tượng, khách thể và phạm vi nghiên cứu....................................................................3<br /> 4. Giả thuyết khoa học ..............................................................................................................3<br /> 5. Nhiệm vụ nghiên cứu............................................................................................................3<br /> 6. Phương pháp nghiên cứu......................................................................................................3<br /> 7. Những đóng góp mới của luận án:......................................................................................4<br /> 8. Cấu trúc của luận án..............................................................................................................5<br /> Chương 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI..................................6<br /> 1.1. Lược sử nghiên cứu về vận dụng QĐSPTT trong DH trên thế giới và<br /> ở Việt Nam ..............................................................................................................................6<br /> 1.1.1. Trên thế giới .............................................................................................6<br /> 1.1.2. Ở Việt Nam .............................................................................................10<br /> 1.2. Cơ sở lí luận.....................................................................................................................13<br /> 1.2.1. Quan điểm sư phạm tương tác ...............................................................13<br /> 1.2.2. Mô hình dạy học.....................................................................................21<br /> 1.2.3. Phong cách học tập (PCHT)..................................................................34<br /> 1.3. Cơ sở thực tiễn................................................................................................................41<br /> 1.3.1. Điều tra về phong cách học tập của học sinh........................................41<br /> <br /> 1.3.2. Thực trạng DH theo QĐSPTT ở trường THCS .....................................42<br /> KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 ...................................................................................................57<br /> Chương 2. VẬN DỤNG QUAN ĐIỂM SƯ PHẠM TƯƠNG TÁC VÀO DẠY<br /> HỌC SINH HỌC 9 TRƯỜNG THCS............................................................................58<br /> 2.1. Phân tích cấu trúc chương trình Sinh học 9............................................................58<br /> 2.2. Nguyên tắc vận dụng QĐSPTT vào DH Sinh học 9 trường THCS .........61<br /> 2.2.1. Nguyên tắc đảm bảo mối quan hệ biện chứng giữa dạy học và mục tiêu<br /> phát triển năng lực người học..........................................................................62<br /> 2.2.2. Nguyên tắc đảm bảo sự thống nhất biện chứng giữa vai trò chủ thể tích cực, tự<br /> giác và độc lập của HS với vai trò chủ đạo của GV trong quá trình DH........................62<br /> 2.2.3. Nguyên tắc đảm bảo sự phù hợp giữa nội dung DH và phong cách học<br /> tập của HS ..............................................................................................................................63<br /> 2.2.4. Nguyên tắc đảm bảo vận dụng phù hợp các HTTCDH với PCHT của HS .64<br /> 2.2.5. Nguyên tắc đảm bảo vận dụng linh hoạt các phương pháp và kỹ thuật<br /> DH phù hợp với từng PCHT ............................................................................65<br /> 2.3. Vận dụng QĐSPTT trong DH Sinh học 9 THCS phù hợp PCHT của HS65<br /> 2.3.1. Xây dựng MHDH phù hợp PCHT của HS theo QĐSPTT .....................65<br /> 2.3.2. Quy trình DH theo QĐSPTT phù hợp với PCHT của HS......................70<br /> 2.3.3. Ví dụ minh họa .......................................................................................76<br /> KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 ...................................................................................................98<br /> Chương 3. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM.................................................................... 103<br /> 3.1. Mục đích thực nghiệm............................................................................................... 103<br /> 3.2. Nội dung thực nghiệm................................................................................................ 103<br /> 3.3. Phương pháp thực nghiệm....................................................................................... 104<br /> 3.3.1. Chọn đối tượng thực nghiệm................................................................104<br /> 3.3.2. Bố trí thực nghiệm................................................................................106<br /> 3.3.3. Phương pháp đánh giá.........................................................................106<br /> <br /> 3.4. Kết quả và biện luận................................................................................................... 107<br /> 3.4.1. Kết quả phân tích về mặt định lượng ...................................................107<br /> 3.4.2. Kết quả phân tích về mặt định tính ......................................................119<br /> KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 ................................................................................................ 122<br /> KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ................................................................................ 123<br /> 1. KẾT LUẬN..................................................................................................................... 123<br /> 2. KHUYẾN NGHỊ............................................................................................................ 124<br /> CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ..................................................... 125<br /> DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................................ 126<br /> PHỤ LỤC<br /> <br />