Luận văn:Ứng dụng mô hình APV trong phân tích hoạt động sáp nhập và mua lại công ty

Chia sẻ: Nguyen Lan | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:90

Thêm vào BST

Báo xấu

144
lượt xem 43
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

ính thiết thực của luận văn Thị trường sáp nhập và mua bán doanh nghiệp tuy không mới mẻ ở Việt Nam nhưng đặc biệt có xu hướng phát triển nhanh chóng trong những năm gần đây khi nền kinh tế Việt Nam phát triển và tiến trình cổ phần hóa trở nên sôi động. Chỉ riêng sáu tháng đầu năm năm 2007 đã có 46 thương vụ sáp nhập và mua lại được thực hiện với tổng giá trị gần 626 triệu đôla Mỹ....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn:Ứng dụng mô hình APV trong phân tích hoạt động sáp nhập và mua lại công ty

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH HOAØNG THÒ KHAÙNH TAÂM ÑEÀ TAØI: ÖÙNG DUÏNG MOÂ HÌNH APV TRONG PHAÂN TÍCH HOAÏT ÑOÄNG SAÙP NHAÄP VAØ MUA LAÏI COÂNG TY (M&A) TAÏI VIEÄT NAM Chuyeân ngaønh: Kinh Teá Taøi Chính – Ngaân Haøng Maõ soá : 60 31 12 LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ NGÖÔØI HÖÔÙNG DAÃN KHOA HOÏC: TS NGUYEÃN THÒ LIEÂN HOA Thaønh Phoá Hoà Chí Minh – 2007
BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH HOAØNG THÒ KHAÙNH TAÂM ÑEÀ TAØI: ÖÙNG DUÏNG MOÂ HÌNH APV TRONG PHAÂN TÍCH HOAÏT ÑOÄNG SAÙP NHAÄP VAØ MUA LAÏI COÂNG TY (M&A) TAÏI VIEÄT NAM LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ Thaønh Phoá Hoà Chí Minh - 2007
LÔØI CAM ÑOAN Toâi xin cam ñoan luaän vaên thaïc só kinh teá naøy laø do chính toâi nghieân cöùu vaø thöïc hieän. Caùc thoâng tin, soá lieäu ñöôïc söû duïng trong luaän vaên laø trung thöïc vaø chính xaùc. Hoaøng Thò Khaùnh Taâm
MUÏC LUÏC CHÖÔNG I: TOÅNG LUAÄN VEÀ ÑEÀ TAØI .............................................................. 1 1.1. TOÅNG LUAÄN VEÀ HOAÏT ÑOÄNG SAÙP NHAÄP VAØ MUA LAÏI (M&A)................................................................................................. 1 1.1.1. Caùc khaùi nieäm cô baûn........................................................................ 1 − Hoaït ñoäng saùp nhaäp − Hoaït ñoäng thaâu toùm hay mua laïi − Coâng ty thu mua − Coâng ty muïc tieâu − Thaâu toùm thuø ñòch − Thaâu toùm coù thieän chí − Mua laïi baèng voán vay (LBO: leveraged buyout) − Lieân minh coâng ty − Hoaït ñoäng thanh lyù taøi saûn 1.1.2 Phaân loaïi hoaït ñoäng saùp nhaäp vaø mua laïi ......................................... 2 − Saùp nhaäp theo chieàu ngang − Saùp nhaäp theo chieàu doïc − Saùp nhaäp ñeå môû roäng saûn phaåm − Saùp nhaäp kieåu Coângloâmeâra − Mua coå phaàn (share-due) − Mua taøi saûn (asset-due) 1.1.3 Ñoäng cô cuûa hoaït ñoäng saùp nhaäp vaø mua laïi .................................... 4 1.1.3.1 Nhöõng ñoäng cô laøm taêng giaù trò coâng ty vaø giaù trò cho coå ñoâng...................................................................................... 5 1.1.3.2 Nhöõng ñoäng cô khoâng laøm taêng giaù trò coâng ty vaø giaù trò cho coå ñoâng................................................................................. 6 1.1.4. Caùc nguyeân taéc trong hoaït ñoäng saùp nhaäp vaø mua laïi ..................... 7 1.1.5. Taùc ñoäng cuûa hoaït ñoäng saùp nhaäp vaø mua laïi tôùi doanh nghieäp vaø neàn kinh teá – xaõ hoäi.......................................................................... 9 1.1.5.1 Taùc ñoäng tích cöïc ................................................................. 9 1.1.5.2 Taùc ñoäng tieâu cöïc ................................................................ 10
1.1.6 Vai troø cuûa ngaân haøng ñaàu tö ........................................................... 12 1.1.7 Möùc ñoä vaø thoáng keâ veà caùc thöông vuï saùp nhaäp vaø mua laïi treân theá giôùi .................................................................................................... 14 1.1.7.1 Caùc laøn soùng saùp nhaäp vaø mua laïi treân theá giôùi ................. 14 1.1.7.2 Thoáng keâ caùc thöông vuï saùp nhaäp vaø mua laïi coù quy moâ lôùn treân theá giôùi töø naêm 2000-2007 ............................................ 17 1.2. CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ MOÂ HÌNH APV ............................................ 20 KEÁT LUAÄN CHÖÔNG I ........................................................................... 23 CHÖÔNG II: THÖÏC TRAÏNG HOAÏT ÑOÄNG SAÙP NHAÄP VAØ MUA LAÏI COÂNG TY ÔÛ VIEÄT NAM........................................................... 24 2.1 MOÂI TRÖÔØNG PHAÙP LYÙ LIEÂN QUAN ÑEÁN HOAÏT ÑOÄNG SAÙP NHAÄP VAØ MUA LAÏI TAÏI VIEÄT NAM............................................ 24 2.2 NGHIEÂN CÖÙU BAÛN CHAÁT CAÙC THÖÔNG VUÏ SAÙP NHAÄP VAØ MUA LAÏI COÂNG TY TAÏI VIEÄT NAM............................................ 29 2.2.1 Caùc thöông vuï saùp nhaäp vaø mua laïi coâng ty taïi Vieät Nam .............. 29 2.2.2 Baûn chaát caùc thöông vuï saùp nhaäp vaø mua laïi coâng ty taïi Vieät Nam 34 2.3 XU HÖÔÙNG CUÛA HOAÏT ÑOÄNG SAÙP NHAÄP VAØ MUA LAÏI SAU KHI VIEÄT NAM GIA NHAÄP WTO.................................................. 39 KEÁT LUAÄN CHÖÔNG II ......................................................................... 45 CHÖÔNG III: ÖÙNG DUÏNG MOÂ HÌNH APV TRONG PHAÂN TÍCH HOAÏT ÑOÄNG SAÙP NHAÄP VAØ MUA LAÏI DOANH NGHIEÄP .......... 46 3.1 CÔ SÔÛ GIAÛ ÑÒNH ............................................................................... 46 3.2 ÖÙNG DUÏNG MOÂ HÌNH ...................................................................... 51 3.3 ÖU VAØ NHÖÔÏC ÑIEÅM CUÛA MOÂ HÌNH.......................................... 60 3.4 GIAÛI PHAÙP HOÃ TRÔ.......................................................................... 61Ï 3.4.1 Giaûi phaùp cho moâ hình ..................................................................... 61 3.4.2 Giaûi phaùp cho doanh nghieäp ............................................................ 64 KEÁT LUAÄN ................................................................................................ 68 PHUÏ LUÏC TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
DANH MUÏC CAÙC TÖØ VIEÁT TAÉT APV : Adjusted Present Value – moâ hình hieän giaù ñieàu chænh DCF : Discounted cash flow – moâ hình chieát khaáu doøng tieàn EBIT : Earnings before interest and taxes – lôïi nhuaän tröôùc thueá vaø laõi vay FDI : Foreign Direct Investment – voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi FCF : Free Cash flows – doøng tieàn töï do GDP : Gross Domestic Product – toång saûn löôïng noäi ñòa LBO : Leveraged buyouts – mua laïi baèng voán vay M&A : Merger and Acquisition – saùp nhaäp vaø mua laïi NOPAT : Net operating profit after taxes – lôïi nhuaän hoaït ñoäng sau thueá TS : Tax shield – taám chaén thueá WACC : Weighted average cost of capital – chi phí söû duïng voán bình quaân WTO : Wordl Trade Organization – Toå chöùc Thöông maïi Theá giôùi
DANH MUÏC CAÙC BAÛNG SOÁ LIEÄU VAØ BIEÅU ÑOÀ Bieåu ñoà 1.1.2 : Moâ hình phaân loaïi hoaït ñoäng saùp nhaäp vaø mua laïi ...............................2 Bieåu ñoà 1.1.4 : Quy trình thöïc hieän hoaït ñoäng saùp nhaäp vaø mua laïi .............................7 Baûng 1.1.7.2 : Soá lieäu veà caùc thöông vuï saùp nhaäp vaø mua laïi coù giaù trò lôùn treân theá giôùi töø naêm 2000 – 2007.....................................................................19 Bieåu ñoà 2.2.1 : Thoáng keâ caùc thöông vuï saùp nhaäp vaø mua laïi taïi Vieät Nam..............29 Bieåu ñoà 2.2.2 : Thoáng keâ ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam ...........................35 Bieåu ñoà 2.3a : Taêng tröôûng GDP töø 1996 – 2006 taïi Vieät Nam.................................41 Bieåu ñoà 2.3b : Tyû leä ñoùng goùp vaøo GDP naêm 2006 cuûa caùc khu vöïc kinh teá ...........42 Baûng 3.1a : Döõ lieäu phaân tích cô baûn.......................................................................47 Baûng 3.1b : Laõi loã döï kieán ........................................................................................50 Baûng 3.2.1 : Doøng tieàn thuaàn cuûa döï aùn ...................................................................52 Baûng 3.2.3 : Xaùc ñònh giaù trò cuûa coâng ty .................................................................55 Baûng 3.2.3b : Xaùc ñònh giaù trò mua baùn ......................................................................59
Chöông I : Toång luaän veà ñeà taøi LÔØI MÔÛ ÑAÀU 1. Tính thieát thöïc cuûa luaän vaên Thò tröôøng saùp nhaäp vaø mua baùn doanh nghieäp tuy khoâng môùi meû ôû Vieät Nam nhöng ñaëc bieät coù xu höôùng phaùt trieån nhanh choùng trong nhöõng naêm gaàn ñaây khi neàn kinh teá Vieät Nam phaùt trieån vaø tieán trình coå phaàn hoùa trôû neân soâi ñoäng. Chæ rieâng saùu thaùng ñaàu naêm naêm 2007 ñaõ coù 46 thöông vuï saùp nhaäp vaø mua laïi ñöôïc thöïc hieän vôùi toång giaù trò gaàn 626 trieäu ñoâla Myõ. Trong khi ñoù, döï kieán naêm 2007 seõ coù khoaûng 50.000 doanh nghieäp môùi ra ñôøi, ña soá laø coâng ty vöøa vaø nhoû. Vaø döï baùo khoaûng phaân nöûa trong soá doanh nghieäp môùi thaønh laäp naøy seõ phaù saûn trong 2 naêm ñaàu tieân, 80% toång soá seõ khoâng phaùt trieån trong 5 naêm tieáp theo. Tieán trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá, vieäc gia nhaäp WTO seõ taïo ra nhieàu cô hoäi nhöng cuõng khoâng ít thaùch thöùc cho doanh nghieäp nhö söùc eùp caïnh tranh, voán, coâng ngheä, saûn phaåm… Chính vì theá, naêm 2007 ñöôïc döï ñoaùn seõ laø naêm môû ñaàu cuûa söï gia taêng maïnh meõ caùc hoaït ñoäng taäp trung kinh teá döôùi hình thöùc saùp nhaäp vaø mua laïi. Nhu caàu baùn doanh nghieäp seõ ngaøy caøng lôùn vaø nhu caàu mua laïi doanh nghieäp cuõng gia taêng do soá löôïng nhaø ñaàu tö taêng. Tuy nhieân, cho ñeán nay hoaït ñoäng saùp nhaäp vaø mua laïi chöa coù tyû leä giao dòch thaønh coâng ñaùng keå laø vì ngöôøi baùn khoâng bieát baùn cho ai, khi naøo, giaù baùn bao nhieâu laø thích hôïp; coøn ngöôøi mua khoâng bieát caùch naøo ñeå tieáp caän vaø möùc giaù phaûi traû nhö theá naøo cho phuø hôïp; ai seõ laø ngöôøi coù lôïi trong giao dòch, coå ñoâng cuûa coâng ty muïc tieâu hay coâng ty thu mua… Ñeå cho giao dòch thaønh coâng caû beân mua vaø beân baùn ñeàu caàn naém roõ caùc böôùc phaûi thöïc hieän trong quy trình mua baùn vaø saùp nhaäp doanh nghieäp. Xuaát phaùt töø nhöõng yeâu caàu khaùch quan ñoù, vieäc nghieân cöùu veà thò tröôøng saùp nhaäp vaø mua laïi ôû theá giôùi vaø Vieät Nam, cuõng nhö aùp duïng nhöõng kieán thöùc cuûa taøi chính doanh nghieäp vaøo vieäc phaân tích hoaït ñoäng saùp nhaäp, mua laïi vaø ñònh giaù doanh nghieäp laø caàn thieát. HVTH: Hoaøng Thò Khaùnh Taâm 1
Chöông I : Toång luaän veà ñeà taøi 2. Muïc ñích cuûa luaän vaên Maëc duø ñeà taøi saùp nhaäp vaø mua laïi chöa ñöôïc hoïc trong chöông trình giaûng daïy, nhöng moâ hình APV öùng duïng trong ñeà taøi cuõng xuaát phaùt döïa treân nhöõng neàn taûng kieán thöùc veà taøi chính doanh nghieäp ñöôïc ñaøo taïo ôû baäc cao hoïc. Töø nhöõng kieán thöùc naøy, hoïc vieân tìm caùch öùng duïng vaøo thöïc teá ñònh giaù doanh nghieäp vaø phaân tích hoaït ñoäng saùp nhaäp vaø mua laïi doanh nghieäp nhaèm naâng cao kieán thöùc ñaõ hoïc, phaàn naøo ñoùng goùp vaøo coâng taùc quaûn lyù taøi chính cuûa doanh nghieäp vaø ñem laïi caùi nhìn toång quaùt veà thò tröôøng saùp nhaäp vaø mua laïi ôû Vieät Nam hieän nay. 3. Phöông phaùp nghieân cöùu Luaän vaên ñöôïc nghieân cöùu döïa treân phöông phaùp heä thoáng, toång hôïp, phaân tích, so saùnh, thoáng keâ… ñeå heä thoáng hoùa lyù luaän, neâu leân nhöõng noäi dung chuû yeáu vaø cô baûn veà vaán ñeà saùp nhaäp, mua laïi doanh nghieäp cuõng nhö öùng duïng moâ hình APV trong thöïc teá ñaùnh giaù giaù trò moät doanh nghieäp maãu. 4. Boá cuïc cuûa luaän vaên Ngoaøi phaàn môû ñaàu vaø keát luaän, luaän vaên bao goàm: − Chöông 1: Toång luaän veà ñeà taøi. − Chöông 2: Thöïc traïng hoaït ñoäng saùp nhaäp vaø mua laïi coâng ty taïi Vieät Nam. − Chöông 3: ÖÙng duïng moâ hình APV trong phaân tích hoaït ñoäng saùp nhaäp vaø mua laïi doanh nghieäp. HVTH: Hoaøng Thò Khaùnh Taâm 2
Chöông I : Toång luaän veà ñeà taøi CHƯƠNG I: TOÅNG LUAÄN VEÀ ÑEÀ TAØI 1.1 TOÅNG LUAÄN VEÀ HOAÏT ÑOÄNG SAÙP NHAÄP VAØ MUA LAÏI (M&A) 1.1.1 Caùc khaùi nieäm cô baûn: − Hoaït ñoäng saùp nhaäp (merger): thöôøng ñöôïc duøng ñeå moâ taû hai coâng ty, thoâng thöôøng coù kích côõ töông ñoàng nhau, keát hôïp caùc nguoàn löïc laïi vôùi nhau, hoaït ñoäng nhö moät coâng ty thoáng nhaát. − Hoaït ñoäng thaâu toùm hay mua laïi (takeover, acquisition): duøng ñeå chæ moät coâng ty lôùn hôn mua laïi moät coâng ty nhoû hôn. Tuy nhieân, khi moät hoaït ñoäng ñöôïc goïi laø saùp nhaäp, mua laïi hay thaâu toùm, hieäu quaû cuûa giao dòch veà cô baûn laø nhö nhau, ñeàu laø hoaït ñoäng cuûa hai coâng ty keát hôïp thaønh moät neân ta coù theå duøng caùc thuaät ngöõ naøy thay theá cho nhau. − Coâng ty thu mua (acquiring company): laø coâng ty tìm mua moät coâng khaùc − Coâng ty muïc tieâu (target company): coâng ty bò saùp nhaäp hay mua laïi − Thaâu toùm thuø ñòch (hostile takeover): laø moät hoaït ñoäng maø khoâng ñöôïc söï uûng hoä cuûa ban quaûn lyù coâng ty muïc tieâu. Vieäc thaâu toùm coù theå aûnh höôûng xaáu ñeán coâng ty muïc tieâu vaø ñoâi khi gaây toån haïi ñeán caû beân thaâu toùm. − Thaâu toùm coù thieän chí (friendly takeover): laø moät hoaït ñoäng maø ñöôïc ban quaûn lyù cuûa coâng ty muïc tieâu hoan ngheânh vaø uûng hoä. Vieäc thaâu toùm ñoù coù theå baét nguoàn töø lôïi ích chung cuûa caû hai beân. − Mua laïi baèng voán vay LBO (leveraged buyouts): laø vieäc mua laïi coâng ty baèng caùch söû duïng ñoøn baåy taøi chính laø caùc khoaûn tieàn ñi vay. Moät nhoùm caùc nhaø ñaàu tö ñi vay tieàn töø ngaân haøng, duøng taøi saûn cuûa mình laøm theá chaáp ñeå thaâu toùm moät coâng ty khaùc. Hoaëc ban quaûn trò cuûa coâng ty duøng caùch ñi vay ngoaøi ñeå duy trì quyeàn kieåm soaùt cuûa mình baèng caùch chuyeån coâng ty töø choã laø coâng ty ñaïi chuùng thaønh coâng ty tö nhaân… HVTH: Hoaøng Thò Khaùnh Taâm 3
Chöông I : Toång luaän veà ñeà taøi − Lieân minh coâng ty (corporate alliances): trong khi hoaït ñoäng saùp nhaäp vaø mua laïi laø söï keát hôïp toaøn boä taøi saûn cuûa caùc coâng ty lieân quan, quyeàn sôû höõu vaø quaûn lyù thì hoaït ñoäng lieân minh cho pheùp caùc coâng ty keát hôïp taäp trung vaøo nhöõng lónh vöïc hay phaïm vi kinh doanh mang laïi hieäu quaû cao nhaát. Coâng ty lieân doanh laø moät trong nhöõng hình thöùc phoå bieán cuûa hoaït ñoäng lieân minh, lieân keát; caùc coâng ty keát hôïp moät phaàn vôùi nhau ñeå ñaït ñöôïc nhöõng muïc tieâu coù giôùi haïn vaø roõ raøng. − Hoaït ñoäng thanh lyù taøi saûn (divestitures): laø vieäc baùn ñi moät phaàn taøi saûn hoaït ñoäng cuûa coâng ty nhö baùn moät ñôn vò hoaït ñoäng cuûa coâng ty cho moät coâng ty khaùc; phaùt trieån moät ñôn vò saûn xuaát cuûa coâng ty thaønh moät coâng ty rieâng bieät… Hoaït ñoäng naøy thoûa maõn ñöôïc yeâu caàu choáng ñoäc quyeàn, quaûn lyù taäp trung vaø giuùp coâng ty taäp trung nguoàn löïc vaøo ngaønh ngheà troïng taâm cuûa mình. 1.1.2 Phaân loaïi hoaït ñoäng saùp nhaäp vaø mua laïi: Coâng ty muïc tieâu trôû thaønh moät phaàn cuûa Saùp coâng ty thu mua; caàn söï chaáp thuaän cuûa nhaäp coå ñoâng caû hai coâng ty. Mua moät coâng Coâng ty muïc tieâu vaø coâng ty thu mua keát ty khaùc Hôïp nhaát hôïp thaønh moät coâng ty môùi; caàn söï chaáp thuaän cuûa coå ñoâng caû hai coâng ty. Moät coâng ty coù theå Taøi saûn cuûa coâng ty muïc tieâu ñöôïc tieán haønh hoaït ñoäng Mua taøi chuyeån nhöôïng toaøn boä cho coâng ty thu M&A baèng caùch saûn mua vaø cuoái cuøng noù bò giaûi theå. Mua töø chính Coâng ty muïc tieâu tieáp tuïc toàn taïi nhöng caùc nhaø ñaàu tö Mua ñöùt nhö moät coâng ty tö nhaân. cuûa coâng ty ñoù Bieåu ñoà 1.1.2: Moâ hình phaân loaïi hoaït ñoäng saùp nhaäp vaø mua laïi Hoaït ñoäng saùp nhaäp ñöôïc chia thaønh boán loaïi chính: HVTH: Hoaøng Thò Khaùnh Taâm 4
Chöông I : Toång luaän veà ñeà taøi − Saùp nhaäp theo chieàu ngang: laø söï keát hôïp cuûa nhöõng coâng ty ñang tröïc tieáp caïnh tranh vôùi nhau trong cuøng moät doøng saûn phaåm. Moät trong nhöõng ñoäng cô haøng ñaàu cuûa hoaït ñoäng saùp nhaäp theo chieàu ngang laø söï caét giaûm chi phí saûn xuaát coù theå ñaït ñöôïc; moät ñoäng cô khaùc laø söï gia taêng naêng löïc thò tröôøng thoâng qua vieäc giaûm söï caïnh tranh. − Saùp nhaäp theo chieàu doïc: laø söï keát hôïp cuûa nhöõng coâng ty thuoäc nhöõng coâng ñoaïn khaùc nhau cuûa moät daây chuyeàn saûn xuaát, töùc khoâng caïnh tranh maø mang tính boå trôï cho nhau. Ví duï, caùc coâng ty trong ngaønh coâng nghieäp daàu moû coù khuynh höôùng saùp nhaäp theo chieàu doïc raát cao, ngoaøi coâng ty khai thaùc daàu khí hoï seõ coøn coù coâng ty khoan, nhaø maùy loïc daàu, coâng ty phaân phoái, traïm xaêng…; caùc coâng ty saûn xuaát hoaëc thöông maïi coù khuynh höôùng mua laïi nhaø cung caáp cuûa mình. Saùp nhaäp theo chieàu doïc giuùp giaûi quyeát caùc vaán ñeà cung öùng vaø ñaàu ra. Noù cuõng giuùp doanh nghieäp caét giaûm chi phí nghieân cöùu, quaûng caùo, thoâng tin… ngoaøi ra noù cuõng giuùp doanh nghieäp gia taêng naêng löïc thò tröôøng. − Saùp nhaäp ñeå môû roäng saûn phaåm: laø söï keát hôïp cuûa nhöõng coâng ty khoâng kinh doanh cuøng moät loaïi saûn phaåm nhöng coù lieân quan ñeán nhau trong cuøng moät thò tröôøng. − Saùp nhaäp kieåu Coângloâmeâra: laø söï keát hôïp cuûa hai coâng ty hoaït ñoäng trong nhöõng lónh vöïc hoaøn toaøn khaùc nhau. Ñoäng cô cuûa vieäc saùp nhaäp naøy laø giaûm thieåu ruûi ro nhôø söï ña daïng hoaù; caét giaûm chi phí vaø caûi tieán hieäu quaû… Hoaït ñoäng mua laïi coù theå dieãn ra döôùi nhöõng hình thöùc sau: − Mua coå phaàn (share-due): coâng ty thu mua seõ mua laïi coå phieáu cuûa coâng ty muïc tieâu töø coå ñoâng cuûa chính coâng ty ñoù. Töø ñoù, coâng ty thu mua chieám ñöôïc quyeàn ñieàu haønh vaø kieåm soaùt coâng ty muïc tieâu vôùi taát caû taøi saûn vaø hoaït ñoäng cuûa noù. HVTH: Hoaøng Thò Khaùnh Taâm 5
Chöông I : Toång luaän veà ñeà taøi − Mua taøi saûn (asset-due): coâng ty thu mua seõ mua laïi taøi saûn cuûa coâng ty muïc tieâu töø chính coâng ty ñoù. Coâng ty muïc tieâu seõ khoâng coøn taøi saûn, tieàn nhaän ñöôïc töø vieäc thu mua naøy seõ ñöôïc chia cho coå ñoâng döôùi daïng coå töùc hay thanh lyù ñeå giaûi theå coâng ty. Ñoái vôùi coâng ty thu mua, hình thöùc naøy thuaän lôïi vaø ñôn giaûn nhaát vì hoï coù theå choïn mua nhöõng taøi saûn maø hoï caàn vaø töø choái mua nhöõng taøi saûn khoâng caàn thieát, chaúng haïn nhö nôï. Keát quaû laø taøi saûn cuûa coâng ty muïc tieâu thöôøng khoâng caân ñoái sau khi coù söï thu mua vaø söï giaûi theå thöôøng laø keát cuïc sau cuøng cuûa nhöõng coâng ty naøy. Coù raát nhieàu phöông phaùp ñeå taøi trôï taøi chính cho moät hoaït ñoäng saùp nhaäp hay mua laïi: − Traû baèng nguoàn tieàn maët thaëng dö cuûa doanh nghieäp. Nghieäp vuï naøy thöôøng lieân quan ñeán hoaït ñoäng mua laïi coâng ty hôn laø saùp nhaäp bôûi vì luùc naøy coâng ty thu mua seõ laø chuû sôû höõu coå phieáu cuûa coâng ty muïc tieâu. Phöông phaùp naøy khaù hieäu quaû khi laõi suaát thò tröôøng coù khuynh höôùng giaûm vaø khoâng laøm thay ñoåi caáu truùc voán cuûa coâng ty töø ñoù aûnh höôûng ñeán thu nhaäp treân moãi coå phaàn cuûa coå ñoâng. Tuy nhieân, noù laïi coù aûnh höôûng ñeán doøng tieàn löu ñoäng vaø khaû naêng thanh toaùn baèng tieàn maët cuûa coâng ty. − Vieäc mua laïi coù theå ñöôïc taøi trôï thoâng qua hình thöùc vay nôï töø ngaân haøng hoaëc phaùt haønh traùi phieáu. Caùc khoaûn nôï naøy seõ ñöôïc ghi nhaän vaøo baûng caân ñoái cuûa coâng ty thu mua. − Hoaït ñoäng mua laïi coøn coù theå ñöôïc taøi trôï baèng söï keát hôïp cuûa tieàn maët, nôï vay vaø phaùt haønh theâm coå phieáu. Coâng ty thu mua seõ phaùt haønh theâm coå phieáu ra coâng chuùng vaø duøng tieàn thu ñöôïc töø vieäc phaùt haønh theâm naøy ñeå mua laïi coâng ty khaùc. 1.1.3 Ñoäng cô cuûa hoaït ñoäng saùp nhaäp vaø mua laïi: Moät coâng ty quyeát ñònh mua laïi hay saùp nhaäp vôùi coâng ty khaùc vì nhieàu ñoäng cô. Nhöng duø vôùi baát kyø ñoäng cô naøo thì vieäc mua laïi hay saùp nhaäp seõ aûnh HVTH: Hoaøng Thò Khaùnh Taâm 6
Chöông I : Toång luaän veà ñeà taøi höôûng ñeán quyeàn lôïi cuûa coå ñoâng coâng ty thu mua laãn coâng ty muïc tieâu. Sau ñaây chuùng ta seõ phaân loaïi ñoäng cô cuûa hoaït ñoäng naøy thaønh hai loaïi: 1.1.3.1 Nhöõng ñoäng cô laøm taêng giaù trò coâng ty vaø giaù trò cho coå ñoâng: − Keát hôïp nguoàn löïc laø ñoäng cô chuû yeáu cuûa haàu heát caùc hoaït ñoäng saùp nhaäp hay mua laïi coâng ty. Khi moät coâng ty saùp nhaäp hay thaâu toùm moät coâng ty khaùc, lôïi ích töø vieäc keát hôïp nguoàn löïc seõ toàn taïi khi giaù trò cuûa coâng ty môùi ñöôïc taïo thaønh lôùn hôn giaù trò rieâng bieät cuûa töøng coâng ty tröôùc khi saùp nhaäp. Ví duï, coâng ty A coù giaù trò thò tröôøng laø Voa saùp nhaäp hay mua laïi coâng ty B coù giaù trò thò tröôøng laø Vob. Giaù trò cuûa söï keát hôïp ñöôïc xaùc ñònh baèng giaù trò cuûa coâng ty môùi, Voab, tröø ñi giaù trò cuûa töøng coâng ty tröôùc khi keát hôïp: Giaù trò cuûa söï keát hôïp = Voab – (Voa + Vob) Neáu Voab döông, söï keát hôïp naøy seõ mang laïi lôïi ích cho coå ñoâng cuûa caû hai coâng ty A vaø B. − Caét giaûm chi phí cuõng laø moät trong nhöõng ñoäng cô quan troïng. Coâng ty ñöôïc keát hôïp thöôøng caét giaûm caùc phoøng ban, boä phaän coù tính truøng laép giöõa hai coâng ty cuõ thaønh moät. Thoâng qua ñoù nguoàn löïc cuûa coâng ty ñöôïc quaûn lyù hieäu quaû hôn, taøi saûn ñöôïc söû duïng vôùi naêng suaát cao hôn, giaûm ñöôïc chi phí saûn xuaát, chi phí quaûn lyù, marketing, phaân phoái… − Moät ñoäng cô khaùc ñoù laø söï keát hôïp cuûa hai coâng ty seõ laøm naêng löïc thò tröôøng cuûa coâng ty môùi gia taêng, giaûm ñöôïc söï caïnh tranh, taêng thò phaàn. Tuy nhieân, ñoäng cô naøy ñöôïc ñaùnh giaù laø tieâu cöïc veà maët xaõ hoäi vì noù laøm gia taêng söï ñoäc quyeàn, giaûm tính bình ñaúng trong caïnh tranh. − Öu ñaõi veà thueá laø moät ñoäng cô khaùc cuûa hoaït ñoäng saùp nhaäp vaø mua laïi. Coâng ty coù lôïi nhuaän cao khi thu mua moät coâng ty bò thua loã seõ ñöôïc giaûm thueá do vieäc chuyeån loã, nhôø ñoù caét giaûm caùc chi phí veà HVTH: Hoaøng Thò Khaùnh Taâm 7
Chöông I : Toång luaän veà ñeà taøi thueá. Tuy nhieân, taïi moät soá quoác gia, ñaõ coù nhöõng ñieàu luaät nhaèm giôùi haïn ñoäng cô naøy cuûa caùc coâng ty thu mua. − Hoaït ñoäng saùp nhaäp vaø mua laïi giuùp coâng ty thu mua vaø coâng ty muïc tieâu taùc ñoäng laãn nhau, thoâng qua ñoù söï baát caân xöùng veà maët thoâng tin, coâng ngheä hay söï thieáu huït veà taøi nguyeân seõ ñöôïc chuyeån giao, chia seû. Ñieån hình laø khi moät coâng ty mua laïi moät trong soá nhöõng nhaø cung caáp cuûa mình, coâng ty seõ thu ñöôïc lôïi nhuaän töø nguoàn taøi nguyeân cuûa coâng ty muïc tieâu. − Baèng vieäc mua laïi moät coâng ty khaùc, coâng ty thu mua coù theå mua ñöôïc nhöõng taøi saûn vôùi giaù reû hôn giaù laép ñaët taøi saûn môùi, coù theå sôõ höõu moät thöông hieäu ñaõ noåi tieáng saün hôn laø baét ñaàu xaây döïng thöông hieäu, sôõ höõu löôïng lao ñoäng coù tay ngheà saün coù hôn laø xaây döïng töø ban ñaàu. − Coâng ty thu mua seõ tieán haønh mua laïi coâng ty muïc tieâu maø ñöôïc ñaùnh giaù laø coù giaù trò thò tröôøng thaáp hôn giaù trò hieän taïi cuûa doøng tieàn töông lai cuûa noù. Coâng ty thu mua troâng ñôïi vaøo tieàm naêng cuûa coâng ty muïc tieâu vaø söï xuaát hieän cuûa moät boä maùy quaûn lyù môùi seõ giuùp giaù trò cuûa coâng ty muïc tieâu taêng leân. − Khi moät coâng ty muoán tham gia vaøo moät thò tröôøng môùi, caùch nhanh nhaát ñeå tham gia vaøo laø mua laïi moät coâng ty ñang hoaït ñoäng trong thò tröôøng ñoù. Ñoäng cô naøy cuõng laøm ña daïng hoaù ruûi ro cuûa coâng ty. Doøng tieàn cuûa coâng ty coù theå ñeán töø vieäc tham gia saûn xuaát kinh doanh treân nhieàu thò tröôøng khaùc nhau. 1.1.3.2 Nhöõng ñoäng cô khoâng laøm taêng giaù trò coâng ty vaø giaù trò cho coå ñoâng: − Hoaït ñoäng saùp nhaäp vaø mua laïi giuùp ña daïng hoùa danh muïc ñaàu tö cuûa coâng ty, giuùp oån ñònh nguoàn thu nhaäp cuûa coâng ty. Tuy nhieân, ñoái vôùi coå ñoâng laø moät nhaø ñaàu tö caù nhaân, hoï coù theå ñaït ñöôïc cuøng moät giaù trò baèng caùch ña daïng hoùa danh muïc ñaàu tö cuûa hoï vôùi chi phí thaáp hôn chi phí cuûa vieäc saùp nhaäp hay mua laïi. HVTH: Hoaøng Thò Khaùnh Taâm 8
Chöông I : Toång luaän veà ñeà taøi − Nhieàu hoaït ñoäng saùp nhaäp hay mua laïi xuaát phaùt töø ñoäng cô caù nhaân cuûa nhaø quaûn lyù thay cho lôïi ích cuûa coå ñoâng nhaèm gia taêng quyeàn löïc hay baûo veä quyeàn lôïi cuûa nhaø quaûn lyù. Luùc naøy, hoaït ñoäng saùp nhaäp hay mua laïi ñöôïc xem nhö laø moät coâng cuï ñeå nhaø quaûn lyù cuûa coâng ty thu mua gia taêng quyeàn löïc vaø thu nhaäp cuûa hoï vì coâng ty caøng lôùn thì thu nhaäp caøng cao vaø quyeàn löïc caøng nhieàu, ñieàu naøy coù theå daãn ñeán nhöõng quyeát ñònh saùp nhaäp hay mua laïi khoâng caàn thieát. − Hoaït ñoäng saùp nhaäp vaø mua laïi xuaát phaùt töø ñoäng cô cuûa caùc beân thöù ba cuõng ñem laïi ruûi ro cho caùc coå ñoâng. Beân thöù ba ôû ñaây laø caùc coâng ty luaät, coâng ty tö vaán, ngaân haøng ñaàu tö… nhöõng ngöôøi trung gian höôûng lôïi töø caùc thöông vuï naøy. Giao dòch caøng thaønh coâng thì caùc beân thöù ba laøm coâng vieäc tö vaán, moâi giôùi caøng coù lôïi khi hoï thu ñöôïc phí moâi giôùi vaø dòch vuï. Muïc tieâu lôïi nhuaän cuûa caùc beân thöù ba ñoâi khi laøm aûnh höôûng ñeán keát quaû ñaùnh giaù coâng ty khi hoï ñöa ra nhöõng thoáng keâ hay nhöõng nhaän xeùt quaù laïc quan veà giao dòch khieán khaùch haøng ñöa ra quyeát ñònh sai. 1.1.4 Caùc nguyeân taéc trong hoaït ñoäng saùp nhaäp vaø mua laïi: Xaùc ñònh coâng ty muïc tieâu Coâng ty thu Ra quyeát ñònh: mua - Boä maùy quaûn lyù Thöông löôïng: Thaåm ñònh vaø - Ñeàn buø - Giaù caû Tieáp caän, tìm hoaïch ñònh - Giaûi quyeát lao - Phöông hieåu chieán löôïc laâu ñoäng dö thöøa phaùp thanh daøi - Chieán löôïc toaùn phaùt trieån Tö vaán Ñaùnh giaù Bieåu ñoà 1.1.4: Quy trình thöïc hieän hoaït ñoäng saùp nhaäp vaø mua laïi Khi coâng ty thu mua muoán saùp nhaäp hay mua laïi moät coâng ty khaùc, hoï thöôøng tieán haønh theo caùc böôùc: HVTH: Hoaøng Thò Khaùnh Taâm 9
Chöông I : Toång luaän veà ñeà taøi − Xaùc ñònh coâng ty muïc tieâu − Tieáp caän, tìm hieåu coâng ty muïc tieâu − Ñaùnh giaù coâng ty muïc tieâu vaø ñöa ra quyeát ñònh coù thu mua hay khoâng − Tieán haønh thöông löôïng veà giaù caû, phöông phaùp thanh toaùn, thôøi gian, boä maùy quaûn lyù… − Khi caû hai beân ñaõ ñaït ñöôïc thoûa thuaän thì seõ cuøng kyù bieân baûn hôïp taùc, bieân baûn chuyeån nhöôïng moät phaàn hay toaøn boä taøi saûn coâng ty; tieáp theo ñoù coâng ty muïc tieâu seõ döïa vaøo cam keát baûo maät thoâng tin kyù keát giöõa hai beân ñeå cung caáp theâm nhöõng thoâng tin caàn thieát cho coâng ty thu mua. − Coâng ty thu mua seõ tieán haønh xaùc ñònh laïi ruûi ro vaø hoaïch ñònh chieán löôïc laâu daøi (due diligence) ñoái vôùi coâng ty muïc tieâu. Coù 03 böôùc thaåm ñònh quan troïng: o Thaåm ñònh tình traïng taøi chính cuûa doanh nghieäp: vieäc thaåm ñònh tình traïng taøi chính cuûa coâng ty muïc tieâu laø raát quan troïng, thöôøng ñöôïc tieán haønh bôûi nhöõng coâng ty kieåm toaùn noåi tieáng vaø uy tín ñeå baùo caùo kieåm toaùn coù ñoä tin caäy cao. Tuy nhieân, ñeå coù caùi nhìn toaøn dieän, chính xaùc veà tình hình taøi chính cuûa coâng ty muïc tieâu thì coâng ty thu mua caàn döïa treân nhieàu thoâng tin vaø tieán haønh thaåm ñònh döïa treân vieäc phoái hôïp nhieàu hình thöùc khaùc nhau. o Thaåm ñònh tình traïng phaùp lyù cuûa doanh nghieäp: ñoù laø thaåm ñònh laïi ñòa vò phaùp lyù, tö caùch phaùp nhaân cuûa coâng ty muïc tieâu; möùc ñoä tuaân thuû phaùp luaät cuûa coâng ty naøy; xem noù coù vöôùng vaøo nhöõng vuï kieän tuïng hay tranh chaáp khaùc… o Thaåm ñònh hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp: ñoù laø thaåm ñònh veà taøi saûn hieän coù; cô caáu toå chöùc, quaûn lyù, lao ñoäng … cuûa coâng ty muïc tieâu HVTH: Hoaøng Thò Khaùnh Taâm 10
Chöông I : Toång luaän veà ñeà taøi Sau khi tieán haønh thaåm ñònh xaùc ñònh ñöôïc ruûi ro, coâng ty thu mua seõ tieán haønh caùc bieän phaùp giaûi quyeát ruûi ro baèng hai caùch: coâng ty thu mua vaø coâng ty muïc tieâu cuøng nhau giaûi quyeát vaán ñeà (trong tröôøng hôïp saùp nhaäp) hay coâng ty thu mua seõ tìm caùch chuyeån ruûi ro veà phía ñoái taùc. 1.1.5 Taùc ñoäng cuûa hoaït ñoäng saùp nhaäp vaø mua laïi tôùi doanh nghieäp vaø neàn kinh teá – xaõ hoäi: 1.1.5.1 Taùc ñoäng tích cöïc cuûa hoaït ñoäng M&A: neáu nhö vieäc saùp nhaäp vaø mua laïi höôùng ñeán muïc tieâu chung laø vì lôïi ích cuûa caû hai beân (coâng ty thu mua vaø coâng ty muïc tieâu) thì noù ñem laïi nhöõng taùc ñoäng tích cöïc nhö sau: Ñoái vôùi coâng ty thu mua vaø coâng ty muïc tieâu: − Töø caùc coâng ty nhoû, leû keát hôïp thaønh moät coâng ty coù quy moâ lôùn hôn neân khaû naêng bò trieät tieâu cuûa coâng ty sau khi saùp nhaäp hay mua laïi treân thò tröôøng laø raát khoù xaûy ra; doanh nghieäp cuõng coù khaû naêng ñaùp öùng toát hôn yeâu caàu veà nghieân cöùu khoa hoïc, öùng duïng coâng ngheä, giaûm bôùt caùc ruûi ro trong kinh doanh, tieát kieäm ñöôïc chi phí coá ñònh (quaûn lyù, ñieàu haønh, quaûng caùo, vaên phoøng, marketing…), tieát kieäm ñöôïc chi phí ñaøo taïo nhaân löïc do saép xeáp, boá trí hôïp lyù hôn nguoàn löïc, taêng khaû naêng caïnh tranh cuûa saûn phaåm, taêng voán ñaàu tö, coù khaû naêng môû roäng ngaønh ngheà kinh doanh. − Sau khi saùp nhaäp hay mua laïi, quyeàn taùc ñoäng cuûa doanh nghieäp ñeán giaù caû treân thò tröôøng seõ lôùn hôn do vieäc giaûm caïnh tranh vaø coù thò phaàn lôùn hôn, keát quaû seõ laøm lôïi nhuaän hoaït ñoäng vaø thu nhaäp bieân teá cuûa doanh nghieäp ñaït cao hôn. − Seõ coù söï keát hôïp nhieàu söùc maïnh trong tröôøng hôïp moät coâng ty coù öu theá veà tieáp thò mua laïi moät coâng ty coù öu theá veà doøng saûn phaåm. Coâng ty môùi seõ phaùt huy ñöôïc caû hai öu theá naøy daãn ñeán khaû naêng caïnh tranh vaø thò phaàn hoaït ñoäng seõ cao hôn. HVTH: Hoaøng Thò Khaùnh Taâm 11
Chöông I : Toång luaän veà ñeà taøi − Vieäc keát hôïp hai coâng ty vôùi nhau seõ laøm möùc taêng tröôûng cuûa coâng ty cao hôn ôû thò phaàn hieän taïi hoaëc thò tröôøng môùi. − Vieäc keát hôïp cuûa hai coâng ty seõ goùp phaàn duy trì vaø taêng cöôøng hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa caùc döï aùn khi coâng ty môùi coù söï gia taêng veà nhaân löïc, nguoàn voán… Ñoái vôùi neàn kinh teá: − Vieäc keát hôïp giöõa caùc coâng ty seõ goùp phaàn naâng cao tyû leä voán giaûi ngaân vaø giaûm soá döï aùn hoaït ñoäng khoâng hieäu quaû vaø bò giaûi theå tröôùc thôøi haïn. − Hoaït ñoäng saùp nhaäp vaø mua laïi seõ goùp phaàn thöïc hieän phöông chaâm ña daïng hoùa ñoái taùc ñaàu tö vaø ña daïng hoùa hình thöùc ñaàu tö. − Thoâng qua hình thöùc mua laïi vaø saùp nhaäp doanh nghieäp nhaø ñaàu tö chuû ñoäng hôn trong vieäc löïa choïn hình thöùc ñaàu tö cho caùc döï aùn FDI nhaèm giaûm bôùt ruûi ro trong quaù trình thöïc hieän ñaàu tö ôû Vieät Nam. − Hoaït ñoäng saùp nhaäp vaø mua laïi goùp phaàn thöïc hieän chuyeån dòch cô caáu kinh teá theo yeâu caàu phaùt trieån kinh teá ñaát nöôùc. Maët khaùc, taïo ñieàu kieän ñeå giaûi quyeát vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng trong tröôøng hôïp coâng ty muïc tieâu ñöùng tröôùc nguy cô phaù saûn ñöôïc chuyeån nhöôïng cho moät coâng ty khaùc. − Taøi saûn cuûa nhaø nöôùc vaø nhaø ñaàu tö khoâng bò maát ñi khi doanh nghieäp ñöôïc chuyeån töø chuû ñaàu tö khoâng hieäu quaû sang moät chuû ñaàu tö khaùc quaûn lyù coù hieäu quaû hôn. 1.1.5.2 Taùc ñoäng tieâu cöïc: beân caïnh nhöõng taùc ñoäng tích cöïc ñoái vôùi coâng ty thu mua, coâng ty muïc tieâu vaø ñoái vôùi neàn kinh teá, hoaït ñoäng saùp nhaäp vaø mua laïi coøn ñem laïi nhöõng taùc ñoäng tieâu cöïc nhö sau: Ñoái vôùi coâng ty thu mua vaø coâng ty muïc tieâu: − Vieäc saùp nhaäp vaø mua laïi coù theå aûnh höôûng ñeán chieán löôïc laâu daøi cuûa coâng ty muïc tieâu. Vieäc naøy coù theå xaûy ra ñoái vôùi tröôøng hôïp thaâu toùm HVTH: Hoaøng Thò Khaùnh Taâm 12
Chöông I : Toång luaän veà ñeà taøi thuø ñòch; hoaëc söï thay ñoåi cô caáu, boä maùy quaûn lyù sau khi saùp nhaäp hay mua laïi coù theå laøm cho hoaït ñoäng cuûa coâng ty muïc tieâu bò xaùo troän daãn ñeán chieán löôïc hoaït ñoäng laâu daøi bò thay ñoåi. − Ñoái vôùi coâng ty thu mua, ñoâi khi phaûi toán nhieàu thôøi gian vaø chi phí nhöng vaãn khoâng theå ñaït ñöôïc muïc tieâu. Ñoâi khi vieäc thaâu toùm dieãn ra thaønh coâng nhöng coâng ty thu mua vaãn khoâng ñaït ñöôïc nhöõng gì mong ñôïi do khoâng coù nhöõng keá hoaïch kyõ caøng, tìm hieåu kyõ veà coâng ty muïc tieâu hoaëc khoâng thích öùng ñöôïc vôùi söï thay ñoåi, cô caáu quaûn lyù môùi… − Moät coâng ty thöôøng phaûi traû theâm moät khoaûn tieàn phí hay hoa hoàng khi mua moät coâng ty khaùc, chi phí naøy duøng ñeå thuyeát phuïc caùc coå ñoâng hieän höõu baùn coå phaàn cuûa hoï. Caùc khoaûn chi phí naøy khoù coù theå thu hoài laïi ñöôïc töø lôïi nhuaän cuûa coâng ty muïc tieâu sau khi bò thaâu toùm. Noùi caùch khaùc, coâng ty thu mua ñoâi khi phaûi boû ra moät soá tieàn nhieàu hôn giaù trò thöïc cuûa coâng ty maø noù ñònh mua laïi. − Hoaït ñoäng saùp nhaäp vaø mua laïi cuõng khieán coâng vieäc toå chöùc, quaûn lyù cuûa coâng ty trôû neân khoù khaên hôn, choàng cheùo, daãn ñeán tình traïng maát kieåm soaùt. Ñoái vôùi neàn kinh teá: − Haàu heát caùc vuï saùp nhaäp vaø mua laïi do phía nöôùc ngoaøi naém quyeàn chuû ñoäng, khoâng theo yù muoán cuûa doanh nghieäp phía Vieät Nam. Ñaây coù theå laø chieán löôïc cuûa caùc coâng ty theo söï chæ ñaïo cuûa coâng ty meï ôû nöôùc ngoaøi chaáp nhaän thua loã trong nhöõng naêm ñaàu ñeå thoân tính toaøn boä doanh nghieäp neân ñaõ gaây ra nhöõng thua thieät cho phía Vieät Nam. − Moät soá doanh nghieäp söû duïng hình thöùc saùp nhaäp vaø mua laïi ñeå troán thueá, sau thôøi gian ñöôïc mieãn giaûm thueá tuyeân boá giaûi theå vaø saùp nhaäp vaøo moät coâng ty khaùc, chuyeån toaøn boä boä maùy sang tham gia ñieàu haønh moät coâng ty môùi. HVTH: Hoaøng Thò Khaùnh Taâm 13