Mấy vấn đề về đời sống công nhân trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa qua thực tiễn tỉnh Bình Dương

Journal of Thu Dau Mot university, No4(6) – 2012<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> MAÁY VAÁN ÑEÀ VEÀ ÑÔØI SOÁNG COÂNG NHAÂN TRONG THÔØI<br /> KÌ COÂNG NGHIEÄP HOÙA, HIEÄN ÑAÏI HOÙA QUA THÖÏC TIEÃN<br /> TÆNH BÌNH DÖÔNG<br /> Ñoã Minh Töù<br /> Tröôøng Ñaïi hoïc Kinh teá thaønh phoá Hoà Chí Minh<br /> <br /> <br /> TOÙM TAÉT<br /> Thoâng qua vieäc khaûo saùt veà söï phaùt trieån soá löôïng, ñôøi soáng vaät chaát, ñôøi soáng tinh<br /> thaàn cuûa coâng nhaân coâng nghieäp ôû tænh Bình Döông trong quaù trình coâng nghieäp hoùa hieän<br /> ñaïi hoùa, baøi baùo cuûa chuùng toâi neâu leân moät soá ñeà caàn khaéc trong vieäc chaêm lo phaùt trieån ñoäi<br /> nguõ coâng nhaân. Nhöõng vaán ñeà neâu ra trong baøi baùo laø cô sôû ñeå caùc caáp Ñaûng boä, chính<br /> quyeàn tænh Bình Döông hoaïch ñònh chính saùch ñoái vôùi ñoäi nguõ coâng nhaân höôùng ñeán muïc<br /> tieâu phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi beàn vöõng.<br /> Töø khoùa: coâng nhaân, ñôøi soáng, coâng nghieäp<br /> 1. Ñaët vaán ñeà saùch ñoù ñaõ giaûi quyeát ñöôïc ñeán ñaâu nhöõng<br /> Tænh Bình Döông ñöôïc taùi laäp naêm nhu caàu veà ñôøi soáng cuûa coâng nhaân vaø coøn<br /> 1997. Trong 15 naêm (1997-2012), giaù trò nhöõng haïn cheá naøo trong vieäc chaêm lo ñôøi<br /> saûn xuaát coâng nghieäp cuûa Bình Döông taêng soáng lao ñoäng coâng nghieäp cuûa tænh? Trong<br /> bình quaân 28%/naêm (naêm 2011, ñaït khuoân khoå baøi vieát naøy, chuùng toâi coá gaéng<br /> 123.201 tæ ñoàng, gaáp 31 laàn so naêm 1997 vaø ñi tìm caâu traû lôøi cho vaán ñeà treân.<br /> chieám khoaûng 12% giaù trò saûn xuaát coâng 2. Söï phaùt trieån ñoäi nguõ coâng nhaân ôû<br /> nghieäp cuûa caû nöôùc, chieám 62,2% GDP cuûa tænh Bình Döông (1997 – 2012)<br /> tænh) vaø trôû thaønh ngaønh kinh teá ñoùng goùp Naêm 1997, khi tænh Bình Döông ñöôïc<br /> nhieàu nhaát vaøo möùc taêng tröôûng kinh teá, taùi laäp, soá lao ñoäng coâng nghieäp ñaõ coù söï gia<br /> thu huùt voán ñaàu tö cuõng nhö giaûi quyeát vieäc taêng ñaùng keå töø 65.380 ngöôøi (1996) leân<br /> laøm cuûa tænh. Söï phaùt trieån coâng nghieäp ñaõ 76.294 ngöôøi, chieám 24% toång soá lao ñoäng<br /> taùc ñoäng laøm chuyeån dòch cô caáu lao ñoäng, cuûa tænh. Ñeán naêm 2000, soá lao ñoäng coâng<br /> coâng nhaân trôû thaønh löïc löôïng lao ñoäng chuû nghieäp Bình Döông taêng leân nhanh choùng<br /> löïc trong söï phaùt trieån kinh teá cuûa Bình ñaït 126.682 ngöôøi, taêng 166% so vôùi naêm<br /> Döông. Ñieàu ñoù ñaët ra cho Ñaûng boä, chính 1997, chieám 34% toång soá lao ñoäng cuûa tænh.<br /> quyeàn tænh nhieàu vaán ñeà caàn phaûi giaûi Tuy vaäy, soá lao ñoäng coâng nghieäp vaãn chöa<br /> quyeát, trong ñoù coù vieäc chaêm lo ñôøi soáng vöôït qua ñöôïc soá lao ñoäng trong lónh vöïc<br /> coâng nhaân. Sôùm nhaän thöùc ñöôïc vaán ñeà noâng – laâm - nghieäp - thuûy saûn.<br /> naøy, Ñaûng boä, chính quyeàn tænh Bình Töø naêm 2001 trôû ñi, cuøng vôùi söï phaùt<br /> Döông ñaõ coù nhöõng chính saùch chaêm lo ñeán trieån maïnh cuûa coâng nghieäp, soá lao ñoäng<br /> ñôøi soáng coâng nhaân vaø ñaït nhöõng keát quaû coâng nghieäp cuûa tænh Bình Döông cuõng taêng<br /> ñaùng ghi nhaän. Tuy nhieân, nhöõng chính leân maïnh meõ. Cô caáu lao ñoäng cuûa Bình<br /> <br /> 62<br />  Tạp chí Đại học Thủ Dầu Một, số 4(6) - 2012<br /> <br /> <br /> Döông tieáp tuïc coù söï chuyeån dòch theo Söï chuyeån dòch naøy laø hôïp lí vaø hoaøn<br /> höôùng taêng maïnh lao ñoäng trong lónh vöïc toaøn phuø hôïp vôùi toác ñoä phaùt trieån coâng<br /> coâng nghieäp, dòch vuï, giaûm lao ñoäng trong nghieäp cuõng nhö tyû leä ñoùng goùp cuûa coâng<br /> lónh vöïc noâng, laâm nghieäp, thuûy saûn. Ñeán nghieäp vaøo cô caáu kinh teá cuûa Bình Döông.<br /> naêm 2002, lao ñoäng coâng nghieäp baét ñaàu Tuy nhieân, noù cuõng ñaët ra nhöõng vaán ñeà<br /> vöôït qua soá lao ñoäng noâng, laâm nghieäp, thuûy ñoøi hoûi Ñaûng boä, chính quyeàn tænh Bình<br /> saûn, chieám 44,2%, töông ñöông vôùi 203.741 Döông phaûi coù nhöõng chính saùch hôïp lyù,<br /> ngöôøi, ñeán naêm 2003, thì soá lao ñoäng coâng nhaèm khoâng chæ thu huùt maø coøn giöõ chaân<br /> nghieäp ñaõ vöôn leân chieám hôn 1/2 (51,3%) soá coâng nhaân, ñeå hoï gaén boù vôùi Bình Döông,<br /> lao ñoäng cuûa tænh Bình Döông vôùi 269.985 tieáp tuïc ñoùng goùp vaøo söï phaùt trieån cuûa tænh<br /> ngöôøi, naêm 2005, taêng leân 54%. Naêm 2011 nhaø. Nhaän thöùc ñöôïc ñieàu ñoù, ngay töø raát<br /> soá lao ñoäng coâng nghieäp Bình Döông taêng sôùm Ñaûng boä, chính quyeàn tænh ñaõ ñeà ra vaø<br /> leân 700.000 ngöôøi, chieám khoaûng 47% daân thöïc thi nhieàu chính saùch goùp phaàn laøm<br /> soá cuûa tænh. cho coâng nhaân gaén boù vôùi tænh, thuùc ñaåy söï<br /> Bieåu ñoà 2.1: Lao ñoäng coâng nghieäp ôû Bình phaùt trieån cuûa kinh teá cuõng nhö coâng<br /> Döông 1997 – 2011 (ngöôøi) nghieäp, ñoù cuõng laø nhaân toá khieán cho coâng<br /> nghieäp Bình Döông phaùt trieån nhanh vaø oån<br /> 800000 700.000 ñònh trong nhöõng naêm vöøa qua.<br /> 3. Ñôøi soáng vaät chaát cuûa coâng nhaân<br /> 600000<br /> 339.193<br /> 400000<br /> ôû Bình Döông<br /> 200000 76.294 126.682<br /> Ñôøi soáng coâng nhaân Bình Döông trong<br /> 0<br /> 1997 2000 2005 2011 nhöõng naêm qua coù söï thay ñoåi roõ reät, treân<br /> caùc lónh vöïc chuû yeáu: tieàn löông, hôïp ñoàng<br /> Bieåu ñoà 2.2. Cô caáu lao ñoäng Bình Döông lao ñoàng, nhaø ôû, baûo hieåm...<br /> 1997 – 2011, theo ngaønh kinh teá (töø trong Veà tieàn löông: Bình Döông luoân khuyeán<br /> ra ngoaøi: 1997, 2000, 2005, 2011). khích caùc doanh nghieäp traû löông cho coâng<br /> nhaân cao hôn möùc löông toái thieåu theo quy<br /> 6<br /> 9 CN ñònh cuûa nhaø nöôùc. Naêm 1997, möùc löông<br /> 13 bình quaân cuûa coâng nhaân taïi caùc khu coâng<br /> 25 10<br /> 15 8 NN<br /> 9 24 34<br /> 54<br /> nghieäp tænh Bình Döông ñaõ ñaït töø 400,000<br /> 57 ñeán 600.000 ñoàng/ngöôøi/thaùng, ñeán naêm<br /> ÑVT: % DV<br /> 2001, ñaït töø 490.000 ñeán 650.000<br /> 12 ñoàng/ngöôøi/thaùng. Beân caïnh ñoù, caùc doanh<br /> 22 58 Khác<br /> 44 nghieäp coøn hoã trôï tieàn aên, tieàn phoøng troï,<br /> tieàn ñi laïi, taêng ca… neân toång thu nhaäp bình<br /> quaân haøng thaùng cuûa coâng nhaân taïi caùc khu<br /> Nguoàn: Cuïc thoáng keâ Bình Döông, Nieân giaùm coâng nghieäp ñaït töø 700.000 ñeán 850.000<br /> thoáng keâ 2000, tr. 23; Nieân giaùm thoáng keâ 2004, tr. ñoàng/ngöôøi/thaùng vaø taêng leân 750.000 ñeán<br /> 21; Nieân giaùm thoáng keâ 2011, tr. 29. 880.000 ñoàng/ngöôøi/thaùng vaøo naêm 2003.<br /> <br /> 63<br /> Journal of Thu Dau Mot university, No4(6) – 2012<br /> <br /> <br /> Trong ñoù khu vöïc kinh teá FDI ñaït töø lao ñoäng ñang laøm vieäc taïi caùc doanh<br /> 490.000 ñeán 950.000 ñoàng/ ngöôøi/ thaùng, khu nghieäp, trong ñoù coù 35.132 lao ñoäng ôû 159<br /> vöïc kinh teá trong nöôùc laø 350.000 ñeán ñôn vò taïi caùc khu coâng nghieäp ñöôïc caáp soå,<br /> 800.000 ñoàng/ngöôøi/thaùng. Ñeán naêm 2009, 318 ñôn vò coù noäi quy lao ñoäng ñöôïc thöøa<br /> möùc löông trung bình cuûa coâng nhaân lao nhaän, 58 doanh nghieäp thöïc hieän kí thoûa öôùc<br /> ñoäng doanh nghieäp voán trong nöôùc ñaït möùc lao ñoäng taäp theå, chieám 25% so vôùi caùc<br /> töø 1,2 – 1,5 trieäu ñoàng/ ngöôøi/ thaùng, doanh doanh nghieäp coù toå chöùc coâng ñoaøn, coù 94<br /> nghieäp nhaø nöôùc töø 2 – 2,5 trieäu doanh nghieäp thaønh laäp ñöôïc hoäi ñoàng hoøa<br /> ñoàng/ngöôøi/thaùng, doanh nghieäp voán FDI töø giaûi cô sôû.<br /> 1,3 – 1,7 trieäu ñoàng/ngöôøi/thaùng. Ngoaøi tieàn Veà nhaø ôû cho coâng nhaân: ñöôïc coi laø vaán<br /> löông, caùc doanh nghieäp coøn thöïc hieän cheá ñeà khoù giaûi quyeát nhaát khoâng chæ ôû Bình<br /> ñoä thöôûng chuyeân caàn, phuï caáp tieàn xe, tieàn Döông maø taát caû caùc tænh, thaønh phoá ñang<br /> nhaø ôû, phuï caáp traùch nhieäm, kó thuaät, ñoäc ñaåy maïnh phaùt trieån coâng nghieäp. Ñeán naêm<br /> haïi... Do ñoù, thu nhaäp trung bình cuûa coâng 2001, tænh Bình Döông ñaõ quy hoaïch ñöôïc<br /> nhaân treân ñòa baøn tænh Bình Döông tính 14 döï aùn nhaø ôû cho coâng nhaân vaø ngöôøi coù<br /> ñeán thaùng 5/2011 ñaït töø 2 – 3 trieäu thu nhaäp thaáp, trong ñoù coù 7 döï aùn ñaõ ñöôïc<br /> ñoàng/ngöôøi/thaùng. So vôùi möùc löông ôû Baø Ròa trieån khai xaây döïng. Beân caïnh nhöõng döï aùn<br /> – Vuõng Taøu vaø Thaønh phoá Hoà Chí Minh, do tænh Bình Döông ñaàu tö, chính quyeàn<br /> möùc löông trung bình cuûa coâng nhaân ôû Bình tænh cuõng huy ñoäng, taïo ñieàu kieän cho caùc hoä<br /> Döông thaáp hôn, nhöng ñoåi laïi, giaù caû sinh daân, caùc doanh nghieäp tham gia xaây döïng<br /> hoaït ôû Bình Döông cuõng thaáp hôn. nhaø ôû cho coâng nhaân, giaûm aùp löïc veà nhaø ôû<br /> Veà vieäc thöïc hieän hôïp ñoàng vaø thoûa öôùc ñoàng thôøi ñaùp öùng nhu caàu thieát yeáu cuûa<br /> lao ñoäng: Soá coâng nhaân ñöôïc kí hôïp ñoàng lao ngöôøi lao ñoäng. Naêm 2004, coù 77 doanh<br /> ñoäng, caáp soå lao ñoäng, soá doanh nghieäp coù nghieäp tham gia xaây döïng nhaø ôû cho coâng<br /> thoûa öôùc taäp theå khoâng ngöøng taêng leân neân nhaân vôùi 1.529 phoøng cho 6.096 lao ñoäng ôû<br /> quyeàn lôïi cuûa ngöôøi lao ñoäng ngaøy caøng ñöôïc mieãn phí, naêm 2010, soá doanh nghieäp tham<br /> ñaûm baûo. Naêm 1997 coù 135 ñôn vò kí thoûa gia xaây döïng nhaø ôû cho coâng nhaân laø 180<br /> öôùc lao ñoäng taäp theå vaø 112 ñôn vò xaây döïng doanh nghieäp, ñaùp öùng 60.000 choã ôû cho<br /> ñöôïc noäi quy lao ñoäng, vieäc kí hôïp ñoàng lao coâng nhaân. Caùc doanh nghieäp khoâng coù ñieàu<br /> ñoäng taïi caùc khu coâng nghieäp ñaït 90%. Naêm kieän xaây nhaø troï cho coâng nhaân thì coù chính<br /> 2000, coù theâm 23.521 ngöôøi ñöôïc kí hôïp saùch hoã trôï coâng nhaân tieàn thueâ nhaø troï vôùi<br /> ñoàng lao ñoäng, 55 baûn noäi quy lao ñoäng ñöôïc möùc töø 50.000 ñeán 100.000<br /> chaáp thuaän, 11.036 ngöôøi ñöôïc caáp soå lao ñoàng/ngöôøi/thaùng. Ngoaøi ra, coøn coù 74.000<br /> ñoäng, taêng 6.384 soå so vôùi naêm 1999. Ñeán phoøng troï ñöôïc caùc hoä gia ñình xaây môùi naêm<br /> heát naêm 2005, toaøn tænh Bình Döông coù 2004, vôùi 181.200 choã troï. Tænh Bình Döông<br /> 145.878 ngöôøi lao ñoäng ñöôïc caáp ñöôïc soå lao cuõng coù chính saùch hoã trôï moät phaàn kinh<br /> ñoäng, chieám 46% toång soá lao ñoäng ñang laøm phí cho caùc hoä daân xaây döïng nhaø troï cho<br /> vieäc taïi caùc doanh nghieäp. Naêm 2006, caáp coâng nhaân thueâ.<br /> theâm 30.967 soå lao ñoäng, naâng soá lao ñoäng Naêm 2006, UBND tænh Bình Döông ñaõ<br /> ñöôïc caáp soå leân 176.845 ngöôøi, chieám 48% soá laäp “Ñeà aùn thí ñieåm xaây döïng nhaø ôû xaõ hoäi”<br /> <br /> 64<br />  Tạp chí Đại học Thủ Dầu Một, số 4(6) - 2012<br /> <br /> <br /> trình Chính phuû pheâ duyeät. Naêm 2007, Töø naêm 2001, soá lao ñoäng coâng nghieäp<br /> UBND tænh Bình Döông ñaõ chæ ñaïo Sôû Xaây ñöôïc tham gia baûo hieåm ngaøy caøng taêng.<br /> döïng laäp “Ñeà aùn Chöông trình phaùt trieån Ñeán heát naêm 2005, trong 370 doanh nghieäp<br /> nhaø ôû xaõ hoäi cho coâng nhaân vaø ngöôøi coù thu hoaït ñoäng taïi 9 khu coâng nghieäp cuûa tænh<br /> nhaäp thaáp tænh Bình Döông ñeán naêm 2010 Bình Döông, coù 286 doanh nghieäp ñoùng baûo<br /> vaø 2020”. Ñeà aùn ñaõ ñöôïc Ban Thöôøng vuï hieåm cho ngöôøi lao ñoäng. Soá lao ñoäng ñöôïc<br /> Tænh uûy thoâng qua ngaøy 3/5/2007. Ñeà aùn ñoùng baûo hieåm caû hai loaïi hình baûo hieåm xaõ<br /> vaïch ra loä trình xaây döïng 113 chung cö hoäi vaø baûo hieåm y teá laø 85.482/114.864<br /> giaønh cho coâng nhaân vaø ngöôøi coù thu nhaäp ngöôøi lao ñoäng, chieám 74,4%. Ñeán heát naêm<br /> thaáp, vôùi toång dieän tích cho thueâ, mua laø 2006, coù 83,8% soá doanh nghieäp trong caùc<br /> 589.860m2. Giaù thueâ ñöôïc xaùc ñònh töø khu coâng nghieäp tham gia ñoùng baûo hieåm,<br /> khoaûng 105.000 ñeán 143.000 ñoàng/ ngöôøi/ toång soá lao ñoäng taïi caùc khu coâng nghieäp<br /> thaùng, giaù thueâ mua töø 15.000 ñeán 20.600 ñöôïc tham gia baûo hieåm laø laø 106.946 ngöôøi,<br /> ñoàng/m2/thaùng tuøy theo soá taàng. Ngoaøi ra, chieám 77,92% toång soá lao ñoäng taïi caùc khu<br /> naêm 2011, Döï aùn nhaø ôû xaõ hoäi tænh Bình coâng nghieäp.<br /> Döông giai ñoaïn 2011-2015 do Becamex IDC<br /> 4. Ñôøi soáng tinh thaàn cho coâng nhaân<br /> laøm chuû ñaàu tö ñaõ khôûi ñoäng, öôùc tính seõ coù<br /> khoaûng 64.700 caên hoä, phuïc vuï cho khoaûng Caùc hoaït ñoäng chaêm lo ñôøi soáng vaên<br /> 164.000 ngöôøi ñöôïc xaây döïng taïi 37 vò trí thí hoùa, tinh thaàn cho coâng nhaân cuõng ñöôïc<br /> ñieåm ôû Thuû Daàu Moät, Thuaän An, Dó An, Taân quan taâm thöïc hieän. Nhieàu hoaït ñoäng thieát<br /> Uyeân vaø Beán Caùt, vôùi toång kinh phí ñaàu tö thöïc nhö: thaùng coâng nhaân; toå chöùc ñoùn teát<br /> 10.830 tyû ñoàng. Giaù baùn moãi caên hoä chæ töø cho thanh nieân coâng nhaân xa queâ; bieåu dieãn<br /> 90 trieäu ñoàng/caên 30m2. Nhö vaäy, seõ ñaùp öùng vaên ngheä voøng quanh caùc khu coâng nghieäp;<br /> ñöôïc phaàn naøo nhu caàu nhaø ôû cuûa coâng nhaân. phieân chôï vui; baùn haøng giaûm giaù; caùc hoaït<br /> Veà ñoùng baûo hieåm cho ngöôøi lao ñoäng ñoäng vaên hoùa vaên ngheä, theå duïc theå thao; tö<br /> cuõng ñöôïc Ñaûng boä, chính quyeàn quan taâm vaán söùc khoûe sinh saûn; tö vaán phaùp luaät<br /> chæ ñaïo caùc sôû, ban ngaønh lieân quan thöïc trong caùc khu nhaø troï; tuyeân truyeàn veà caùc<br /> hieän vieäc ñoân ñoác, kieåm tra, vieäc ñoùng baûo chuû tröông, ñöôøng loái, chính saùch cuûa Ñaûng,<br /> hieåm cho ngöôøi lao ñoäng, xöû lí caùc doanh vaø Nhaø nöôùc; taïo ñieàu kieän cho coâng nhaân<br /> nghieäp nôï ñoïng baûo hieåm. Nhôø vaäy maø, ñeán tham gia caùc söï kieän chính trò troïng ñaïi cuûa<br /> naêm 1998, ñaõ coù 660 ñôn vò thöïc hieän nghóa tænh vaø ñaát nöôùc; toå chöùc hoäi thi “Duyeân<br /> vuï ñoùng baûo hieåm cho ngöôøi lao ñoäng, vôùi daùng coâng nhaân lao ñoäng”(2012)... Ñaëc bieät<br /> hôn 64.000 lao ñoäng ñöôïc ñoùng baûo hieåm. laø töø naêm 2006 Ñoaøn thanh nieân ñaõ phoái<br /> Trong ñoù lao ñoäng trong caùc khu coâng hôïp vôùi Ñaøi Phaùt thanh vaø Truyeàn hình<br /> nghieäp ñöôïc ñoùng baûo hieåm y teá laø 8.811 Bình Döông laäp “Quyõ hoã trôï thanh nieân<br /> ngöôøi, chieám 76%, baûo hieåm xaõ hoäi laø 8.079 coâng nhaân xa queâ coù hoaøn caûnh ñaëc bieät khoù<br /> ngöôøi, chieám 62%. Naêm 2000, coù theâm 73 khaên", daønh rieâng cho thanh nieân coâng<br /> ñôn vò thöïc hieän ñoùng baûo hieåm xaõ hoäi vaø 70 nhaân töø nôi khaùc ñeán Bình Döông laøm vieäc.<br /> ñôn vò ñoùng baûo hieåm y teá cho ngöôøi lao Töø khi ra ñôøi ñeán nay, Quõy ñaõ nhaän ñöôïc söï<br /> ñoäng. uûng hoä cuûa caùc cô quan, doanh nghieäp vôùi soá<br /> <br /> 65<br /> Journal of Thu Dau Mot university, No4(6) – 2012<br /> <br /> <br /> tieàn hôn 600.000.000 ñoàng, nhôø ñoù quyõ ñaõ hoäi vieân vaø 420 chi hoäi caâu laïc boä nöõ coâng<br /> hoã trôï cho 335 thanh nieân coâng nhaân coù nhaân nhaø troï vôùi 13.253 hoäi vieân.<br /> hoaøn caûnh ñaëc bieät khoù khaên vôùi toång soá Toùm laïi, trong 15 naêm keå töø khi taùi laäp<br /> tieàn laø gaàn 200.000.000 ñoàng. Ngoaøi ra, tænh (1997-2011), Ñaûng boä vaø chính quyeàn<br /> Ñoaøn Thanh nieân tænh Bình Döông cuõng ñaõ tænh Bình Döông luoân tích cöïc chaêm lo ñôøi<br /> tham möu chính cho UBND tænh Bình soáng cuûa coâng nhaân vaø cuõng ñaït ñöôïc nhöõng<br /> Döông vaø phoái hôïp cuøng caùc sôû, ban, ngaønh keát quaû nhaát ñònh, ñaùp öùng phaàn naøo ñôøi<br /> toå chöùc thöôøng nieân “Tuaàn leã thanh nieân soáng vaên hoùa cuûa coâng nhaân trong tænh. Tuy<br /> coâng nhaân Bình Döông”, vôùi muïc ñích taïo nhieân, do söï phaùt trieån quaù noùng cuûa coâng<br /> neân moät tuaàn leã chaêm lo thieát thöïc ñôøi soáng nghieäp Bình Döông trong nhöõng naêm vöøa<br /> cho coâng nhaân; “Ngaøy hoäi thanh nieân coâng qua, neân vieäc chaêm lo ñôøi soáng coâng nhaân<br /> nhaân”; Toå chöùc cuoäc thi “Neùt ñeïp nöõ thanh cuûa tænh cuõng coù nhöõng haïn cheá nhaát ñònh,<br /> nieân coâng nhaân qua aûnh”; phaùt haønh tôø tin caàn ñöôïc khaéc phuïc nhaèm chaêm lo toát hôn<br /> Thanh nieân Coâng nhaân; xaây döïng Baûng tin ñeán ñôøi soáng cuûa coâng nhaân, töông xöùng vôùi<br /> thanh nieân taïi caùc khu ôû troï; tranh thuû caùc nhöõng ñoùng goùp cuûa coâng nhaân ñoái vôùi söï<br /> döï aùn nhö: döï aùn baïn gaùi vaø nhöõng vaán ñeà phaùt trieån coâng nghieäp cuõng nhö kinh teá -<br /> xaõ hoäi, naâng cao khaû naêng tieáp caän caùc xaõ hoäi cuûa tænh, ñeå coâng nhaân yeân taâm gaén<br /> nguoàn löïc coäng ñoàng cho Thanh nieân coâng boù vôùi tænh, vôùi doanh nghieäp, chung tay xaây<br /> nhaân (care), döï aùn UNFPA VIE 01/P18... taïo döïng Bình Döông ngaøy caøng giaøu ñeïp.<br /> ñieàu kieän cho thanh nieân coâng nhaân vui 5. Maáy vaán ñeà ñaët ra ñoái vôùi vieäc xaây<br /> chôi, giaûi trí, giao löu, hoïc hoûi vaø naâng cao döïng ñôøi soáng coâng nhaân höôùng tôùi söï<br /> trình ñoä, ñaùp öùng phaàn naøo nhu caàu ñôøi soáng phaùt trieån beàn vöõng<br /> vaên hoùa tinh thaàn cuûa coâng nhaân. Tính ñeán heát naêm 2011, soá lao ñoäng<br /> Beân caïnh ñoù, Tænh Ñoaøn Bình Döông coâng nghieäp cuûa tænh laø 700.000 ngöôøi,<br /> coøn phoái hôïp vôùi Lieân ñoaøn Lao ñoäng tænh kí chieám khoaûng 47% daân soá cuûa tænh nhöng<br /> chöông trình lieân tòch giai ñoaïn 2009 - 2012, cuoäc soáng cuûa hoï vaãn chöa töông xöùng vôùi<br /> vôùi 3 noäi dung: phoái hôïp thöïc hieän chaêm lo, vai troø, vò trí vaø nhöõng gì hoï ñaõ ñoùng goùp.<br /> baûo veä quyeàn vaø lôïi ích hôïp phaùp, chính Phaàn lôùn trong soá hoï laø nhöõng lao ñoäng<br /> ñaùng cho coâng nhaân vaø lao ñoäng treû; phoái ngoaïi tænh (85%), xa queâ, xa nhaø neân cuoäc<br /> hôïp ñoaøn keát, taäp hôïp thanh nieân coâng soáng vaät chaát, tinh thaàn coù nhieàu thieáu thoán.<br /> nhaân, xaây döïng toå chöùc Ñoaøn - Hoäi trong caùc Thöù nhaát, vôùi möùc thu nhaäp trung bình<br /> doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh; taêng cöôøng laø 2-3 trieäu ñoàng/ngöôøi/thaùng hieän nay thì<br /> coâng taùc phoái hôïp giöõa Coâng ñoaøn - Ñoaøn ñoàng löông ñoù cuõng chæ ôû möùc ñuû soáng, tích<br /> Thanh nieân caùc caáp... Keát quaû, ñeán nay treân luõy ít, khoâng coù ñieàu kieän ñeå oån ñònh cuoäc<br /> ñòa baøn tænh Bình Döông ñaõ thaønh laäp ñöôïc soáng, mua ñaát, mua nhaø ñeå coù moät nôi ñònh<br /> 25 toå chöùc ñoaøn thanh nieân vaø 33 chi hoäi cö oån ñònh maø gaén boù, laøm vieäc laâu daøi.<br /> trong caùc doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh Thöù hai, trong khi ñoàng löông khaù<br /> vôùi 563 ñoaøn vieân; xaây döïng ñöôïc 569 chi hoäi khieâm toán, giaù caû sinh hoaït ñaét ñoû neân coâng<br /> thanh nieân coâng nhaân nhaø troï vôùi 21.060 nhaân phaûi soáng trong nhöõng caên nhaø troï<br /> <br /> 66<br />  Tạp chí Đại học Thủ Dầu Một, số 4(6) - 2012<br /> <br /> <br /> chaät troäi, phaûi chi tieâu khaù tieát kieäm môùi ñuû ñoù laø moät nhaân toá phaùt trieån beàn vöõng cho<br /> trang traûi. Trung bình haøng thaùng moãi coâng doanh nghieäp. Do ñoù, caùc vuï tranh chaáp lao<br /> nhaân phaûi chi phí töø 10 ñeán 20% löông cô ñoäng, ñình coâng lieân tuïc noå ra gaàn ñaây, ngaøy<br /> baûn traû tieàn nhaø troï, ñieän, nöôùc…(tuøy khu caøng coù chieàu höôùng gia taêng vaø dieãn bieán<br /> vöïc, tuøy soá ngöôøi/1 phoøng troï). Muoán coù phöùc taïp.<br /> theâm tieàn chi tieâu, tích luõy hay göûi veà giuùp Rieâng naêm 2007, tænh Bình Döông coù<br /> ñôõ gia ñình buoäc coâng nhaân phaûi taêng ca vaø 185 vuï ñình coâng vaø tranh chaáp lao ñoäng,<br /> nhö vaäy, hoï khoâng coù thôøi gian cho giaûi trí, taêng 39 vuï so vôùi naêm 2006 vaø chæ trong 11<br /> nghæ ngôi ñeå taùi saûn xuaát söùc lao ñoäng cuõng thaùng cuûa naêm 2010 ñaõ xaûy ra 95 vuï ñình<br /> nhö hoïc taäp ñeå naâng cao trình ñoä vaø thu coâng coù söï tham gia cuûa hôn 64.000 coâng<br /> nhaäp. nhaân. Soá vuï tranh chaáp taäp theå leân ñeán 73<br /> Thöù ba, vaán ñeà nhaø ôû laø moät nhu caàu coù vuï vôùi hôn 22.000 ngöôøi tham gia. So vôùi caû<br /> thöïc vaø khaù böùc thieát cuûa coâng nhaân ôû Bình naêm 2009, soá vuï ñình coâng ñaõ taêng hôn<br /> Döông hieän nay nhöng ñieåm laïi trong quy 100%. Nguyeân nhaân chuû yeáu cuûa caùc vuï ñình<br /> hoaïch söû duïng ñaát cuûa 28 khu coâng nghieäp, coâng laø do doanh nghieäp khoâng ñoùng baûo<br /> 10 cuïm coâng nghieäp cuûa Bình Döông, haàu hieåm xaõ hoäi, baûo hieåm y teá cho coâng nhaân;<br /> nhö khoâng coù ñaát giaønh cho vieäc xaây döïng thöôûng cho coâng nhaân, chaát löôïng böõa aên<br /> nhaø ôû coâng nhaân. khoâng ñaûm baûo...<br /> Ñeà aùn xaây döïng nhaø ôû coâng nhaân vaø Thöù naêm, beân caïnh ñôøi soáng vaät chaát<br /> ngöôøi coù thu nhaäp thaáp ñöôïc thoâng qua naêm khoù khaên, ñôøi soáng tinh thaàn cuûa coâng nhaân<br /> 2007 cuõng chöa giaûi quyeát heát ñöôïc nhu caàu coâng nghieäp cuõng coøn nhieàu thieáu thoán, hoï ít<br /> veà nhaø ôû. Theo tính toaùn cuûa ñeà aùn, seõ coù coù cô hoäi hoïc haønh naâng cao trình ñoä, ít coù<br /> 113 chung cö ñöôïc xaây döïng töø nay ñeán naêm cô hoäi tham gia caùc hoaït ñoäng vaên hoùa – theå<br /> 2020, vôùi dieän tích söû duïng moãi chung cö laø thao vaø thieáu thoán thoâng tin. Nhöõng hoaït<br /> 2<br /> 5.220m . Khi ñeà aùn hoaøn thaønh seõ coù ñoäng vaên hoùa, theå thao maø tænh Bình Döông<br /> 2<br /> 589.860m nhaø ôû cho coâng nhaân vaø ngöôøi coù toå chöùc laø moät söï noã löïc lôùn, ñaùng ghi nhaän,<br /> thu nhaäp thaáp. Nhöng cuõng theo tính toaùn theå hieän söï quan taâm cuûa Ñaûng boä, chính<br /> cuûa ñeà aùn, nhu caàu nhaø ôû ñeán naêm 2020 laø quyeàn tænh ñoái vôùi coâng nhaân nhöng cuõng<br /> 2<br /> 4.415.545m , rieâng coâng nhaân laø môùi chæ ñaùp öùng ñöôïc phaàn nhoû nhu caàu ñôøi<br /> 2<br /> 4.231.825m . Nhö vaäy, neáu coù hoaøn thaønh soáng tinh thaàn cuûa coâng nhaân. Trong khi ñoù,<br /> thì ñeà aùn cuõng chæ ñaùp öùng ñöôïc khoaûng treân quy hoaïch söû duïng ñaát cuûa 27 KCN, 10 cuïm<br /> 13% nhu caàu nhaø ôû cho ñeán naêm 2020. Vaán coâng nghieäp cuûa Bình Döông, cuõng khoâng coù<br /> ñeà nhaø ôû coâng nhaân vaãn laø baøi toaùn chöa coù ñaát giaønh cho vieäc xaây döïng caùc khu vui<br /> lôøi giaûi cuûa Ñaûng boä, chính quyeàn tænh Bình chôi, giaûi trí, nhaø treû... khieán cho coâng nhaân<br /> Döông. gaëp raát nhieàu khoù khaên khi beänh taät, sinh<br /> Thöù tö, vieäc kí keát hôïp ñoàng lao ñoäng, con … daãn ñeán nhieàu nöõ coâng nhaân sau khi<br /> thoûa öôùc lao ñoäng taäp theå, thöïc hieän caùc sinh con phaûi nghæ laøm ñeå ôû nhaø troâng con,<br /> nghóa vuï ñoái vôùi ngöôøi lao ñoäng coøn chaäm vaø trong ñoù soá nöõ coâng nhaân chieám tôùi 70% neân<br /> khoâng ñöôïc caùc doanh nghieäp quan taâm, coi ñôøi soáng laïi caøng khoù khaên.<br /> <br /> 67<br /> Journal of Thu Dau Mot university, No4(6) – 2012<br /> <br /> <br /> Cuøng vôùi söï phaùt trieån coâng nghieäp, soá chöa ñöôïc chaêm lo ñuùng möùc ñaõ daãn tôùi<br /> lao ñoäng coâng nghieäp treân ñòa baøn tænh Bình nhöõng hieän töôïng ñaùng baùo ñoäng nhö: ñình<br /> Döông cuõng khoâng ngöøng taêng leân, trôû coâng, tranh chaáp lao ñoäng dieãn ra thöôøng<br /> thaønh löïc löôïng lao ñoäng chuû löïc trong neàn xuyeân vaø ngaøy caøng phöùc taïp; laøn soùng “di cö<br /> kinh teá Bình Döông. Nhaän thöùc ñöôïc ñieàu ngöôïc” cuûa coâng nhaân ngoaïi tænh ôû Bình<br /> ñoù, Ñaûng boä vaø chính quyeàn tænh Bình Döông ngaøy caøng phoå bieán daãn tôùi tình<br /> Döông cuõng ñaõ coù nhöõng chính saùch tích cöïc traïng thieáu huït lao ñoäng trong maáy naêm trôû<br /> nhaèm chaêm lo ñôøi soáng cho giai caáp coâng laïi ñaây; nhöõng teä naïn xaõ hoäi nhö troäm caép<br /> nhaân vaø cuõng ñaït ñöôïc nhöõng keát quaû ñaùng taïi caùc khu nhaø troï ngaøy moät taêng...ñoøi hoûi<br /> ghi nhaän. Tuy nhieân, nhöõng keát quaû ñoù chöa Ñaûng boä vaø chính quyeàn tænh Bình Döông<br /> töông xöùng vôùi nhöõng ñoùng goùp cuûa coâng caàn coù nhöõng chính saùch thieát thöïc, quyeát<br /> nhaân ñoái vôùi söï phaùt trieån cuûa coâng nghieäp lieät vaø hieäu quaû hôn nöõa ñeå chaêm lo ñôøi soáng<br /> cuõng nhö kinh teá - xaõ hoäi cuûa Bình Döông. coâng nhaân, giöõ chaân hoï laïi vôùi Bình Döông<br /> Do nhieàu nguyeân nhaân chuû quan, khaùch nhaèm höôùng tôùi söï phaùt trieån beàn vuõng cuûa<br /> quan khaùc nhau neân nhieàu vaán ñeà thuoäc ñôøi coâng nghieäp cuõng nhö kinh teá - xaõ hoäi tænh<br /> soáng vaät chaát vaø tinh thaàn cuûa coâng nhaân nhaø trong giai ñoaïn tieáp theo.<br /> *<br /> SOME MATTERS OF WORKERS’ LIVES IN THE TIME OF INDUSTRIALIZATION<br /> AND MODERNIZATION IN BINH DUONG’S PRACTICE<br /> Ño Minh Tu<br /> University Of Economics Ho Chi Minh City<br /> ABSTRACT<br /> Through survey on the development of material and spiritual life of industrial workers<br /> in Binh Duong province in the process of industrialization and modernization, our paper<br /> raises a number of issues that must be addressed in developing the workforce. The issues<br /> raised in this paper are the basis for various levels of the Party and Binh Duong’s provincial<br /> authority to create policy for the workforce aiming towards sustainable socio-economic<br /> development…<br /> Keywords: workers, life, industry<br /> TAØI LIEÄU THAM KHAÛO<br /> [1]. Ban Quaûn lí caùc KCN Bình Döông, Baùo caùo toång keát hoaït ñoäng caùc KCN – Phöông<br /> höôùng nhieäm vuï töø naêm 1997 ñeán 2011.<br /> [2]. Cuïc Thoáng keâ Bình Döông, Nieân giaùm thoáng keâ caùc naêm 2000 - 2011, Cuïc Thoáng keâ<br /> Bình Döông.<br /> [3]. Phan Thò Kim Phöông (2004), “Lao ñoäng nhaäp cö trong caùc KCN ôû Bình Döông: Thöïc<br /> traïng vaø giaûi phaùp”, Taïp chí Lao ñoäng vaø Xaõ hoäi, (Soá 252, ngaøy 15/12).<br /> [4]. Quaùch Laém (2011), “Bình Döông phaûi quan taâm coâng taùc ñaøo taïo ngheà”, Baùo ñieän töû<br /> Vietnam+, caäp nhaäp ngaøy 13/10/2011.<br /> [5]. Sôû Xaây döïng (2007), Baùo caùo toùm taét Chöông trình phaùt trieån nhaø ôû xaõ hoäi cho coâng<br /> nhaân vaø ngöôøi coù thu nhaäp thaáp tænh Bình Döông ñeán naêm 2010 vaø 2020.<br /> [6]. UBND tænh Bình Döông, Baùo caùo tình hình kinh teá - xaõ hoäi, quoác phoøng - an ninh vaø<br /> phöông höôùng nhieäm vuï caùc naêm töø 1997 – 2010.<br /> <br /> 68<br />