Một chiều cuối năm

Chia sẻ: Phung Tuyet | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

Thêm vào BST

Báo xấu

89
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Buổi sáng cuối năm, mặt trời như còn ngái ngủ. Cùng với cánh cò trắng từ đâu bay về sáng nay, tôi bần thần chờ đợi một điều gì đó. Nó mong manh như sương sớm trên hàng cây ven đường theo về với con gió lạnh. Như mặt trời vẫn thập thò, như đường về mệt mỏi, như hàng cây đìu hiu. Chắc là nỗi ám ảnh về di vật mà cha tôi đã để lại? Từ những miếng cẩn xà cừ như biết nói cười. gần gũi và thân thiết? Nhưng có một ngăn cách âm thầm làm...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Một chiều cuối năm

Một chiều cuối năm TRUYỆN NGẮN CỦA TRẦN HỮU LỤC Buổi sáng cuối năm, mặt trời như còn ngái ngủ. Cùng với cánh cò trắng từ đâu bay về sáng nay, tôi bần thần chờ đợi một điều gì đó. Nó mong manh như sương sớm trên hàng cây ven đường theo về với con gió lạnh. Như mặt trời vẫn thập thò, như đường về mệt mỏi, như hàng cây đìu hiu. Chắc là nỗi ám ảnh về di vật mà cha tôi đã để lại? Từ những miếng cẩn xà cừ như biết nói cười. gần gũi và thân thiết? Nhưng có một ngăn cách âm thầm làm cho tôi bối rối. Sáng nay một mình qua phố, tôi nhớ chút êm ả bình lặng của ngày tháng cũ. Những lần nằm dưới tàn cây rậm rì, nhìn nắng trưa sáng lòa trên đám đất khô, gợi nhớ những đêm khuya trên bến đa, ngồi nghe tiếng sáo dìu dặt trên sông vắng. Tiếng sáo như vuốt ve những tàu lá dừa sóng soài dưới trăng. Tôi nhớ lại những ngày tết đến, những đêm hội hè đình đám, nhớ chiếc áo the thâm, đôi guốc mộc, chiếc chiếu hoa cạp điều. Một thời đầm đìa chuyện cũ, đầy ắp hương xưa lẩn quẩn theo tôi đi hết con đường hồi nào mà tôi không hay biết. Tôi đứng lại thở một lát, vuốt mấy sợi tóc dính trên trán, loay hoay với ý nghĩ thầm kín trong lòng. Bên kia đường, dưới một gốc cây giáng hương, người đàn ông chít khăn xanh đang bày hàng. Vài người đi đường dừng lại nhìn. Người đàn ông vừa bày ra các thứ vặt vãnh, rồi cất giọng ca bâng quơ một câu lý hồi xuân. Giọng đã khàn, mệt mỏi, thu hút tôi không thể không băng qua lộ, đến với lão. Nhìn dáng điệu của lão cùng các món hàng bày bán trên tấm vải dầu trải rộng, tôi thấy tiêu điều quá. Tất cả như là một chứng tích tiều tụy của một thời gian. Qua lớp bụi mỏng vàng nhạt trên các đĩa sứ, lư đồng, lọ gạt tàn thuốc, bức hoành phi chạm cẩn xà cừ, qua màu đen cũ càng của những đồng tiền và trong cái dáng mệt mỏi của lão, có một chút gì của ngày tháng cũ còn vướng vất, lê lết trên đó. Nó thảm hại tưởng chừng như từ những di vật đó vẫn còn ấp ủ một lớp
bụi thời gian bạc mốc. Lão với tay vơ chiếc khăn cũ nhàu nát, phủi lau chùi những đường viền bạc, những lớp bụi bám đầy. Mấy ngón tay len lỏi trong từng ngách, từng góc nhỏ, vội vã một lát rồi chậm dần. Lão dừng lại, ngần ngại trên những hình tượng của bức hoành phi chạm cẩn, chỗ một miếng cẩn xà cừ bị bóc ra. Rõ ràng là ngón tay lão hơi run khi dừng lại ở đó. Tôi nhích người về phía trước, hơi khom người xuống đưa tay rờ rẫm những đường nét góc cạnh, cũng nét ngang, sổ thẳng được lồng trong tàn cây, đàn chim, phiến đá, bầy nai, bụi trúc, chậu lan, dòng suối… Những hình tượng đẹp như tranh thủy mặc sáng rỡ trên nước cẩn sáng bóng. Tôi cũng thẫn thờ một lát trên chỗ trũng mà miếng cẩn bị lóc đi. Từ ngày cha tôi “rinh” cái nhà rường từ quê vào Nam, rồi dựng lại một cái nhà rường ở Thủ Thiêm, cha tôi đã bỏ lại nhiều thứ, chỉ mang theo bức hoành phi cũ và treo nó ở một vị trí trang trọng nhất. Có dịp đón năm mới, cha tôi lại đâm ra buồn bã vì sự thiếu sót đáng tiếc của một miếng cẩn trên đồ cổ. Bác Thiều đã từng chép miệng tiếc rẻ mỗi lúc ngắm bức hoành phi của cha tôi. Nhiều cái tết đi qua, mờ khuất, phút chốc bỗng lênh đênh theo dòng ý nghĩ. Để lấp chỗ trũng đó, cha tôi đem dán bằng một miếng giấy kẽm sáng bóng. Ông đứng ngắm một lát rồi lắc đầu chán nản lấy vứt đi. Có một năm đón xuân, cha tôi gửi người quen ở Vũng Tàu mua cho được một miếng xà cừ rồi tất tả chạy tìm ông thợ cẩn cho kỳ được. Hì hục cả buổi, ông thợ dũa mài, cắt xén cho vừa kích thước. Ông thợ kêu khổ, nói là đã bỏ nghề gần hai mươi năm, nể ba tôi lắm nên cố làm cho được... Lúc gắn miếng xà cừ vào, cha tôi rất mừng rỡ, vội sai người nhà làm thịt con gà trống thiến rồi xoắn xít lấy mỡ gà vàng rộm đem đánh bóng nước cẩn. Các hình tượng như được hồi sinh, xán lạn, bóng ngời lên, cứ tưởng mấy con long, lân, quy, phụng đang nhảy múa, bay lượn dưới ánh mặt trời. Nhưng chỉ được một tuần sau thì miếng xà cừ rơi xuống nền gạch, cha tôi nhặt lên, mân mê tiếc rẻ. Trong bữa cơm chiều, ông nói với mọi người là lúc này chẳng còn lòng dạ nào để chơi đồ cổ nữa. Đằng sau chỗ trũng đó biết đâu chỉ còn lại một nỗi ngậm ngùi. Tôi đặt bức hoành phi lại vị trí cũ. Có một ràng buộc mơ hồ nhưng trong thâm tâm, giữa bức hoành phi và tôi, nó gần gũi thân mật như chính nó là của cha tôi. Nhưng điều này không lấy gì làm chắc chắn cả. Tôi vẫn còn ái ngại như đang thấy nó lạc lỏng, làm cho tôi
phải nghĩ tới những hàng mù u buồn phiền, những mái ngói cong thấp, nặng nề mệt mỏi... Tôi chới với đứng lặng người. Tôi không muốn bỏ đi lúc này. Mấy đường nét thanh tân rất nghệ thuật, đã cuốn hút tôi lạ lùng. Lão bán hàng thấy cần phải giải thích thêm với tôi nên lão đưa ngón tay chỉ trên những hình tượng: “Mấy nét này thì đời nay có ai bắt chước cũng khó mà theo kịp. Bốn tảng đá gác chồng lên nhau là chữ khẩu đó, bụi trúc là bộ hòa. Chỉ tiếc một điều là miếng cẩn ở chỗ này bị bóc đi”. Lão chép miệng mấy cái, ra chiều tiếc rẻ về sự hao hụt đó. “Để tôi lau lần nữa, cậu đoán xem bức hoành phi này được làm từ đời nào?”. Tôi lắc đầu cười. Cùng lúc, tôi nhớ đến cha tôi cùng những xoắn xít chăm sóc tỉ mỉ mấy miếng mỡ gà vàng rộm. Tôi hỏi mua, mặc cả một hồi rồi bước đi. Chỉ có tôi biết được vào lúc đó lòng mình hiu hắt như thế nào… Đến chiều, tôi đem bức hoành phi mới mua về nhà. Điều mà tôi chưa hề nghĩ ra hay chưa thể ngờ đến là cha tôi đã không niềm nở như mấy khi. Làm sao tôi quên được vẻ mặt bất chợt hốt hoảng đau đớn, xa vắng của cha tôi, đôi mắt có những đường chỉ đỏ như bị phủ một màng nước thật mỏng, nụ cười thì thật ảm đạm. Ông lúng túng thật sự, cử chỉ có vẻ rời rạc, mệt mỏi lúc cố lấy bức hoành phi đưa lên nhìn ngắm. Vài đường nhăn trên trán như chùng lại, có lẽ một thời vang bóng nào đó lần hồi sống lại trong ký ức của cha tôi. Biết đâu không là những miếng mỡ gà vàng rộm, mấy con long, lân, quy, phụng nhảy múa rực rỡ, vài cút rượu chiều cuối năm bày ngổn ngang trên bộ ghế trường kỷ… Qua vẻ thẫn thờ đó, tôi thấy gần gũi với cha tôi hơn thường ngày. Tôi ngập ngừng, giọng hơi run nhẹ: “Ba thấy có giống với bức hoành cũ của mình dạo trước không?”. “Giống lắm, mà con kiếm ở đâu ra thế?”. Cha tôi nói lúc đưa tay rờ lên chỗ thiếu hụt của miếng cẩn. Một miếng cẩn xà cừ vô bổ, một yêu thích cũ càng, một thời đã qua như đưa tôi trở về với ngày tháng cũ. Tôi náo nức với những chiều trên đồi, những sáng ở quê xưa... Cha tôi đặt bức hoành phi ở trên bàn. “Con treo lên coi thử. Ba bận chút việc phải đi ngay”. Cha tôi bước vội ra cửa. Tôi nhìn theo buồn bã. Có thật là ông không muốn đối diện với một thời vang bóng? Hay ông thấy những liên hệ thâm trầm đó nay đã trở nên vô bổ khó
chịu? Tôi bối rối với bức hoành phi chơ vơ trước mặt. Có thật cha tôi chẳng còn ham thích lau chùi, tìm một miếng xà cừ khác và ông chẳng còn nhớ đến những miếng mỡ gà vàng rộm? Căn nhà rường cũ, vườn cây ở ngoài quê xưa và những đồ cổ chạm trổ lẩn quất đâu đó. Căn nhà nằm chen lẫn giữa những căn nhà hộp, những ngôi nhà cao tầng… Ở bên kia Thủ Thiêm, nơi mà sông rạch, hàng dừa nước và bến đá cũng hao hao giống nơi quê xa. Nhưng cha tôi lại không quên được khi phải để lại cả sự nghiệp, đành phải bỏ lại cùng với những ràng buộc khăng khít một đời đã trở thành nếp cũ. Có lẽ một phần vì thế mà cha tôi đã thẫn thờ khi tình cờ nhìn lại bức hoành phi? Tôi treo bức hoành phi lên tường, một chút ngậm ngùi nhớ tiếc. Tôi đứng im sững, cố tìm trong đường nét thủy mặc qua nước cẩn sáng bóng, những hình ảnh khăng khít một đời. Chia lìa nào lại không làm mềm lòng, nhớ về nào mà lại không hao hụt! Tôi bất chợt nhớ một đôi mắt… Một thời ấy sao mà diệu vợi, biền biệt đến thế? Cái thời rờm rợp những chuyện cũ. Đôi mắt đưa tôi vô hoàng cung, đến với dãy tường thành rong rêu loang lổ và con chim cu gáy trên đọt cây mù u. Giữa trưa cuối năm, trời Sài Gòn lành lạnh, tôi mơ hồ nghe vọng lại từ đâu đó tiếng chim trong thành quách cũ, tiếng hót ngọt mềm buồn buồn. Tiếng hót vang vọng trong nhà, bềnh bồng vất vưởng trên các hình tượng thủy mặc của bức hoành phi vừa mới được treo lên. Tôi chợt rùng mình...