Năm cơ hội để vươn lên từ suy thoái

Năm cơ hội để vươn lên từ suy thoái

Không còn phải tranh cãi về việc thế giới đang rơi vào suy thoái

nữa. Câu hỏi duy nhất hiện nay là suy thoái sẽ kéo dài bao lâu và

mức độ nghiêm trọng như thế nào: theo kiểu những năm 1930

hay những năm 1970? Nhưng kinh doanh tồi tệ không có nghĩa là

nó sẽ bị dừng hoàn toàn. Giống như cây cối tự làm mới chính

mình trong một mùa đông băng giá, thì nền kinh tế cũng thường

làm điều tương tự trong suốt cuộc biến động kéo dài.

Vào những năm 1930, những ngành mới như chất dẻo và điện tử

dân dụng đã được sáng tạo ra. Vào giữa những năm 1970 đầy

xáo động, ngành sản xuất máy vi tính cá nhân đã ra đời, khi mà

các công ty như Microsoft và Apple được thành lập.

Nền kinh tế lúc đó xem chừng cũng không được khả quan, với

việc giá dầu tăng vùn vụt, lạm phát không kiềm chế được và sự

sụp đổ của thị trường chứng khoán. Nhưng điều đó không ngăn

cản được những người trẻ tuổi như Bill Gates hay Steve Jobs

thành lập doanh nghiệp mới. Không nghi ngờ rằng hiện nay cũng

có rất nhiều doanh nghiệp trẻ tràn đầy ý tưởng sáng láng và

quyết tâm sẵn sàng xây dựng những doanh nghiệp khổng lồ của

những năm 2020 và 2030.

Trong ấn bản mới nhất của tạp chí kinh doanh hàng quý

McKinsey, Tom Nicolas, một giáo sư của Trường kinh doanh

Harvard, nhận xét rằng những năm 1930 đã trở thành một thời kỳ

thử nghiệm và đổi mới sâu sắc. Ông cũng nói: “Đối với những

công ty có tiền mặt và có ý tưởng, lịch sử chứng minh rằng các

cuộc suy thoái có thể đem đến những cơ hội chiến lược khổng

lồ”.

Câu hỏi là đối với các nhà quản lý, các nhà doanh nghiệp và các

nhà đầu tư, những cơ hội thị trường đó nằm ở đâu trong cuộc

suy thoái này. Sau đây là năm cơ hội đáng để xem xét.

Tư duy địa phương hoá

Đầu tiên là sản xuất địa phương. Khi chúng ta đang lo lắng về

thay đổi khí hậu, thì việc hàng hóa được vận chuyển ra toàn thế

giới, với những nguyên liệu thô được khai thác ở Úc, chuyển tới

các nhà máy của Trung Quốc và sau đó thành phẩm lại được vận

chuyển tới dhâu Âu hay Mỹ thì có tác dụng gì? Tại sao chúng ta

không phát triển công nghệ trồng rau ở Anh hay Đức trong mùa

đông thay vì vận chuyển chúng về từ Châu Phi?

Các nhà doanh nghiệp cần phải tìm cách để định hướng lại vấn

đề toàn cầu hóa, mà khi đó chúng ta vẫn có thể có vô số loại

hàng hóa với mức giá thấp nhưng lại được sản xuất tại chính nơi

tiêu thụ.

Thay đổi thị trường tín tín dụng

Hệ thống ngân hàng với sự phát triển trong vòng 2 thập niên qua

xem chừng đã bị phá hủy và khó có thể sửa chữa được. Điều đó

không có nghĩa là người dân không còn muốn tiết kiệm hay gửi

tiền nữa. Chúng ta cần một cách nào đó để chuyển tiền một cách

an toàn từ những người và những quốc gia nắm giữ quá nhiều

tiền sang những người những quốc gia nắm giữ quá ít tiền.

Đã có quá thừa những dạng trung gian tài chính khác nhau – từ

những tổ chức tài chính cho vay và thế chấp ở Anh, đến các liên

đoàn tín dụng, hay các tổ chức hợp tác và các hiệp hội tiết kiệm

và cho vay. Ngành tài chính không cần phải được độc quyền hóa

bởi những ngân hàng toàn cầu đóng vai trò là các thị trường vốn

quốc tế. Hãy dành chỗ cho những người mới gia nhập, phát triển

những phương thức kinh doanh khác, có thể dựa trên Internet.

Người già cần được quan tâm

Hoặc là về những người cao tuổi thì sao? Thế hệ được sinh ra

sau chiến tranh thế giới thứ II đang bắt đầu phải sử dụng đến

những chiếc gậy chống. Và những người già cần thế hệ trẻ chăm

sóc cho họ. Trong khi phần lớn các nước châu Âu có dân số già,

các nước khác thì đang bùng nổ tỉ lệ sinh. Các nước này cần

phải xích lại gần nhau hơn. Có thể những người trẻ tuổi nên tới

châu Âu. Hoặc những người già cần chuyển tới nơi có những

người trẻ tuổi? Cách nào cũng được, những cách thức mới để

chăm sóc người có tuổi sẽ là một ngành có mức tăng trưởng

khổng lồ.

Công nghệ là mảnh đất màu mỡ

Trong các cuộc suy thoái, các công nghệ đột phá có xu hướng

được khởi động. Có lẽ là do chúng thường không cần những

khoản đầu tư trực tiếp quá lớn – không ai lại đổ vận may vào việc

khởi dựng Microsoft – hoặc các nhà doanh nghiệp phải tập trung

vào những sản phẩm đột phá, thiết yếu trong thời kỳ khó khăn.

Vậy đâu sẽ là những tiến bộ vượt bậc nhất? Công nghệ sinh học

đã hứa hẹn nhiều thứ hơn những gì mà nó đã đem lại, nhưng kết

hợp với công nghệ vi tính, và hàng tá những ngành và những sản

phẩm mới sẽ có thể nở rộ, giống như những gì đã diễn ra trong

ngành điện những năm 1930.

Số hóa các ấn phẩm

Cuối cùng là về ngành xuất bản. Những cuốn sách được in và

đóng gáy đã tồn tại trong hơn 500 năm nay và đã chiến thắng

những dự đoán về sự kết thúc của chúng trong ít nhất là vài thế

kỷ nay. Theo một cách nào đó chúng vẫn còn tồn tại. Những cuốn

sách in cũng sẽ không biến mất, nhưng chúng có thể sẽ chuyển

sang một hình thức cao hơn.

Những cuốn sách điện tử đang được khởi động để cất cánh một

cách đáng chú ý. Chỉ cần nhìn xem Amazon.com Inc.’s Kindle đã

thành công như thế nào. Thay vì sách in, các cuốn sách có thể

được tải dưới dạng điện tử xuống các máy điện thoại di động. Khi

công nghệ trở nên phổ cập, những hình thức kể chuyện mới sẽ

nổi lên để tận dụng những lợi thế của công nghệ: nhiều tình tiết

hơn, súc tích hơn, và tất nhiên cũng phổ biến hơn. Và các nhà

xuất bản nắm trong tay bản quyền sẽ tạo ra cả một ngành hoàn

toàn mới.

Lịch sử gợi ý cho chúng ta rằng trong vòng ba hay bốn năm nữa

chúng ta sẽ được chứng kiến sự ra đời của những ngành và

những công ty mới sẽ thống trị vài thập niên tiếp sau đây. Những

cuộc suy thoái sẽ loại bỏ những thứ cũ kỹ đi. Chúng tạo ra không

gian và nguồn lực cho các nhà doanh nghiệp mới.

Vậy nên, trong khi những tin tức kinh tế trong vài tháng tới xem

chừng vẫn có vẻ đen tối, thì nên nhớ rằng phía dưới lớp băng

lạnh, những chồi non đầu tiên của mùa xuân mới đang bắt đầu

đâm chồi. Phát hiện ra chúng là một việc không dễ. Nhưng hãy

nắm bắt được chúng kịp thời, và bạn sẽ tạo ra cả một cơ may.