Nâng cao chất lượng ảnh trong kỹ thuật thủy văn sử dụng miền tần số giữa của phép biến đổi DCT.

Chia sẻ: Bút Màu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST

Báo xấu

84
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nâng cao chất lượng ảnh trong kỹ thuật thủy văn sử dụng miền tần số giữa của phép biến đổi DCT. Chúng ta gọi các khái niệm như vậy mang tính quan hệ, bởi vì chúng chỉ rõ các quan hệ giữa những thành phần hoặc trạng thái của hệ thống, hơn là chỉ rõ tính vật chất cụ thể của nó. Sử dụng các khái niệm đó, các nhà khoa học có thể toán học hóa tổ chức của những hệ thống cũng như sự biến đổi của hệ thống theo thời gian....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nâng cao chất lượng ảnh trong kỹ thuật thủy văn sử dụng miền tần số giữa của phép biến đổi DCT.

. . a ` e e’ Tap ch´ Tin hoc v` Diˆu khiˆn hoc, T.22, S.3 (2006), 282—290 ı . ˆ ´ ˆ . . ’ ˜ ˆ ’ ˆ NANG CAO CHAT LU O NG ANH TRONG KY THUAT THUY VAN . . ’. ˆ Aˆ ˆ ˜. ´ ´ ˆ ˆ’ SU DUNG MIEN T` N SO GIU A CUA PHEP BIEN DOI DCT ` ´ ’ . ˜ ˆ ˘ ’ ` ´ ` ˆ ˆ NGUYEN VAN TAO1 , BUI THE HONG2 1 Khoa CNTT, Dai hoc Th´i Nguyˆn a e . . 2 Viˆn e. Cˆng nghˆ thˆng tin o e o . Abstract. Digital watermarking techniques have being studied according to two trends: approach- ing to the image space domain and the image frequency domain. In the second trend, the Discrete Cosine Transform (DCT) and Discrete Wavelet Transform (DWT) are used popularly. Almost the watermarking techniques using the DCT have an idea to embed the watermark in the middle fre- quency domain of the DCT. In this paper, we present a new method of selecting coeﬃcients of the middle frequency domain of the DCT in the watermarking technique using the DCT for the water- marking system. Due to this method, the image quality is signiﬁcantly improved after embedding the watermark. T´m t˘t. C´c k˜ thuˆt thuy vˆn trˆn anh sˆ d˜ v` dang du.o.c nghiˆn c´.u theo hai xu hu.´.ng ch´ o ´ a a y a . ’ a e ’ ´ o a a . e u o ınh l` tiˆp cˆn lˆn miˆn khˆng gian anh v` tiˆp cˆn lˆn miˆn tˆn sˆ cua anh. Trong xu hu.´.ng th´. hai, ´ . a e a e `e o ’ ´ . a e a e ` ` o ’ ’ e a ´ o u c´c ph´p biˆn dˆ i cosin r`.i rac (DCT - Discrete Cosine Transform) v` biˆn dˆ i s´ng nho r`.i rac a e ´ o e ’ o . a e´ o o’ ’ o . (DWT - Discrete Wavelet Transform) du . .o.c su. dung phˆ biˆn. Hˆu hˆt c´c k˜ thuˆt thuy vˆn su. ’ . ’ e o ´ ` a ´ e a y a ’ a ’ . dung ph´p biˆn dˆ i Cosin r`.i rac dˆu c´ y tu.o.ng nh´ng thuy vˆn v`o miˆn tˆn sˆ gi˜.a cua khˆi . e ´ o e ’ o . ` e o ´ ’ u ’ a a ` ` o u e a ´ ’ o´ DCT. Trong b`i b´o n`y, ch´ng tˆi dˆ xuˆ t mˆt phu.o.ng ph´p m´.i lu.a chon c´c hˆ sˆ thuˆc miˆn a a a u o `e a ´ o . a o . . a e o . ´ o . ` e ` o u a ´ tˆn sˆ gi˜ .a cua c´c khˆi DCT. V´.i phu.o.ng ph´p n`y, chˆ t lu.o.ng cua anh sau khi nh´ ng thuy vˆn ’ a o´ o a a ´ a ’ ’ u ’ a . d˜ du.o.c cai thiˆn d´ng kˆ , dˆ ng th`.i vˆ n gi˜. nguyˆn du.o.c t´ bˆn v˜.ng cua thuy vˆn tru.´.c c´c a . ’ e a . ’ ` e o o a˜ u e . ınh ` e u ’ ’ a o a ´ e ’ tˆ n cˆng lˆn anh ch´ a o u.a. ˆ’ 1. TONG QUAN Trong mˆi tru.`.ng phˆn phˆi diˆn tu. rˆ t ph´t triˆ n nhu. hiˆn nay, viˆc bao vˆ ban quyˆn o o a ´ . o e ’ a ´ a e’ e . e ’ e ’ . . ` e a ’ o ´i v´.i c´c san phˆ m sˆ tro. nˆn rˆ t cˆn thiˆt. Hiˆn tai d˜ c´ kh´ nhiˆu lu.o.c dˆ thuy t´c gia dˆ o a ’ a ’ o ’ e a ` ´ ´ a ´ e e . a o a . `e . o ` ’ vˆn nh˘ m bao vˆ quyˆn so. h˜.u cua c´c b´.c anh sˆ thˆng qua c´c thˆng tin du.o.c nh´ ng trong a ` a ’ e . ` ’ u ’ a u ’ e ´ o o a o . u ’ anh. C´ thˆ o e ’ chia c´c k˜ thuˆt thuy vˆn theo hai hu.´.ng tiˆp cˆn ch´ a y a . ’ a o ´ . e a ınh: .´.ng th´. nhˆ t du.a trˆn miˆn khˆng gian anh t´.c l` tiˆn h`nh khao s´t t´ hiˆu v` hˆ Hu o u a ´ . e `e o ’ u a e ´ a ’ a ın e a e . . ´ thˆng r` . o o .i rac mˆt c´ch tru.c tiˆp trˆn miˆn gi´ tri r`.i rac cua c´c diˆm anh du.o.c goi l` miˆn o a ´ e e `e a . o . ’ a ’ e ’ a `e . . . . biˆn sˆ dˆc lˆp tu. nhiˆn. Sau d´, t` c´ch nh´ng c´c thˆng tin ban quyˆn v`o anh b˘ ng c´ch ´ ´ . . e o o a . e o ım a u a o ’ ` a ’ e ` a a ’ o a a . e ’ ’ thay dˆ i c´c gi´ tri diˆ m anh sao cho khˆng anh hu ’ o ’ .o.ng nhiˆu dˆn chˆ t lu.o.ng anh v` dam `e e ´ ´ a ’ a ’ . bao su. bˆn v˜.ng cua thˆng tin nh´ ng tru.´.c nh˜.ng tˆ n cˆng c´ thˆ c´ dˆi v´.i b´.c anh d˜ ’ . ` e u ’ o u o u ´ a o ’ o e o o o u ’ ´ a nh´ ng thuy vˆn. Trong nhiˆu tru.`.ng ho.p, c´ch khao s´t tru.c tiˆp n`y g˘p phai nh˜.ng kh´ u ’ a ` e o . a ’ a . ´ e a a . ’ u o ´ .c tap v` hiˆu qua khˆng cao, diˆ n h` cho c´ch tiˆp cˆn n`y l` ’ ınh . ´ kh˘n nhˆ t dinh ho˘c rˆ t ph´ . a e a a . a a u . ’ o e a ´ . e a a a phu.o.ng ph´p t´ch bit ´ quan trong nhˆ t (LSB - Least Signiﬁcant Bit) [3]. a a ıt . a´
´ . . ’ ’ ˆ ˆ ˜ ˆ ˆ NANG CAO CHAT LU O NG ANH TRONG KY THUAT THUY VAN . . 283 Hu.´.ng th´. hai l` su. dung c´c phu.o.ng ph´p khao s´t gi´n tiˆp kh´c thˆng qua c´c k˜ o u a ’ . a a ’ a a ´ e a o a y . ´ ’ a y a. ´ e o a a ’ thuˆt biˆn dˆ i. C´c k˜ thuˆt biˆn dˆ i n`y l`m nhiˆm vu chuyˆ n miˆn biˆn sˆ dˆc lˆp sang a e o e . . e’ `e ´ ´ . . e o o a c´c miˆn kh´c, nhu. vˆy t´ hiˆu v` hˆ thˆng r`.i rac s˜ du.o.c biˆ u diˆn trong c´c miˆn m´.i a ` e a a ın e a e o . . . ´ o . e . e’ ˜ e a `e o v´ a o .i c´c biˆn sˆ m´.i. Phu.o.ng ph´p biˆn dˆ i n`y c˜ng giˆng nhu. phu.o.ng ph´p dˆ i biˆn trong ´ ´ e o o a ´ e o a u ’ o´ a o e ’ ´ ph´p t´ t´ phˆn hay phu.o.ng ph´p dˆ i hˆ toa dˆ trong giai t´ cua to´n phˆ thˆng quen e ınh ıch a a o e . o ’ . . ’ ıch ’ a ’ o o o . o ım a u ’ a a ’ thuˆc. Sau d´, t` c´ch nh´ng thuy vˆn v`o anh b˘ ng c´ch thay dˆ i c´c hˆ sˆ biˆn dˆ i trong` a a ’ o a e o e o . ´ ´ ’ nh˜ u .ng miˆn th´ ho.p dˆ dam bao chˆ t lu.o.ng anh v` su. bˆn v˜.ng cua thuy vˆn sau khi `e ıch . e’ ’ ’ ´ a ’ a . ` e u ’ ’ a . nh´ ng [3, 5]. u Phu.o.ng ph´p khao s´t gi´n tiˆp s˜ l`m do.n gian rˆ t nhiˆu c´c cˆng viˆc m` ch´ng ta a ’ a a ´ e e a ’ a ´ `e a o e . a u a ’ g˘p phai khi d`ng phu u .o.ng ph´p khao s´t tru.c tiˆp trong miˆn biˆn sˆ dˆc lˆp tu. nhiˆn. C´ a ’ a ´ e `e ´ ´ . . e o o a . e o . . nhiˆ ` u ph´p biˆn dˆ i cho d˜. liˆu anh trong d´ c´ mˆt sˆ phu.o.ng ph´p biˆn dˆ i du.o.c su. dung e e e´ o ’ u e . ’ o o o o . ´ a e´ o ’ . ’ . rˆ t phˆ biˆn nhu. DCT, DFT (Discrete Fourier Transform) v` DWT. Trong d´, k˜ thuˆt thuy ´ a ’ ´ o e a o y a. ’ vˆn su . a ’. dung ph´p biˆn dˆ i DCT du.o.c nghiˆn c´.u v` su. dung rˆ t nhiˆu, l´ do l` ph´p biˆn e ´ o e ’ . e u a ’ . ´ a `e y a e ´ e dˆ i DCT c˜ng du.o.c d` ng trong chuˆ n n´n anh JPEG, do d´ k˜ thuˆt thuy vˆn n`y s˜ t˘ng o’ u . u ’ a e ’ o y a . ’ a a e a t´ bˆn v˜.ng cua thuy vˆn trong anh ch´.a tru.´.c thao t´c n´n JPEG. C´c k˜ thuˆt thuy ınh ` e u ’ ’ a ’ u o a e a y a . ’ vˆn su. dung DCT thu.`.ng chon miˆn tˆn sˆ gi˜.a dˆ nh´ng thˆng tin thuy vˆn v` nˆu nh´ng a ’ . o . ` ` o u e u e a ´ ’ o ’ a ı e ´ u v`o miˆn tˆn sˆ thˆ p th` chˆt lu.o.ng cua anh ch´.a thuy vˆn s˜ bi giam s´t, c`n nˆu nh´ng a ` ` o a e a ´ ´ ı a ´ . ’ ’ u ’ a e . ’ u o e ´ u thˆng tin v`o miˆn tˆn sˆ cao th` thuy vˆn lai khˆng bˆn v˜.ng tru.´.c nh˜.ng biˆn dˆ i thˆng o a ` ` o e a ´ ı ’ a . o `e u o u ´ e o ’ o thu.`.ng ch˘ng han nhu. ph´p n´n JPEG. o a’ . e e Trong [3, 5] c´c t´c gia d˜ tr` b`y k˜ thuˆt nh´ng thuy vˆn v`o miˆn tˆn sˆ gi˜.a cua a a ’ a ınh a y a . u ’ a a ` ` o u e a ´ ’ khˆ e´i biˆn dˆ i DCT t`. anh gˆc. Viˆc nh´ng thuy vˆn du.o.c thu.c hiˆn b˘ ng c´ch chon cˆ dinh o ´ o ’ u ’ o´ e. u ’ a . . e a . ` a . o ´ . ho˘c ngˆ u nhiˆn mˆt c˘p hai hˆ sˆ thuˆc miˆn tˆn sˆ gi˜.a rˆ i tu` theo bit thuy vˆn cˆn a . ˜ a e o a . . e o . ´ o . ` ` o u o e a ´ ` y ’ a ` a nh´ ng m` biˆ o . u a e ’ a e o a . . ´ ’ a ` ´n dˆ i c˘p hˆ sˆ d˜ chon cho thoa m˜n diˆu kiˆn nh´ng. Theo c´ch chon hˆ sˆe e . u a . . ´ e o ´ ` ’ ’ ˜ .i chˆ t lu.o.ng anh sau . ´ o e ’ d´, rˆ t nhiˆu hˆ sˆ s˜ bi thay dˆ i dˆ thoa m˜n diˆu kiˆn nh´ng dˆn t´ o a e e o e . a `e e. u a o ´ a . ’ u ’ a . khi nh´ng thuy vˆn bi thay dˆ o ’i kh´ l´.n so v´.i anh gˆc. Phˆn tiˆp theo ch´ng tˆi tr` b`y a o o ’ ´ o `a e´ u o ınh a t´m t˘ t k˜ thuˆt thuy vˆn du.o.c gi´.i thiˆu trong [3, 5] v` dˆ xuˆ t mˆt phu.o.ng ph´p m´.i chon o a y ´ a . ’ a . o e . a ` a e ´ o . a o . . ´ hˆ sˆ dˆ o ’ e o e ’ c´ anh ch´.a thuy vˆn v´.i chˆ t lu.o.ng tˆt ho.n. u ’ a o ´ a . o´ ˜ ˆ ’ ˆ ’. ´ ´ ˆ ˆ’ 2. KY THUAT THUY VAN SU DUNG PHEP BIEN DOI DCT . . 2.1. K˜ thuˆt thuy vˆn su. dung biˆn dˆ i DCT cua Shoemarker y a . ’ a ’ . ´ e o ’ ’ K˜ thuˆt du.´.i dˆy du.o.c Chris Shoemarker dˆ xuˆ t trong [3]. V´.i y tu.o.ng nh´ng bit t´ y a . o a . `e a ´ o ´ ’ u ın hiˆu thuy vˆn v`o miˆn tˆn sˆ gi˜.a cua khˆi biˆn dˆ i DCT, k˜ thuˆt d˜ su. dung ph´p biˆn e . ’ a a ` ` o u ’ e a ´ ´ ´ o e o ’ y a a ’ . . e ´ e dˆ i DCT dˆ phˆn t´ khˆi du.o.c chon t`. anh gˆc th`nh c´c miˆn tˆn sˆ F , rˆ i chon mˆt c˘p o ’ ’ e a ıch o ´ . . u ’ ´ o a a ` ` o e a ´ ` o . o a . . hai hˆ sˆ trong miˆn tˆn sˆ gi˜.a F (u, v) v` F (p, q) dˆ thu.c hiˆn qu´ tr` nh´ng bit thuy e o . ´ ` ` o u e a ´ a e’ . e . a ınh u ’ a ınh u ’ ’ e´ ` vˆn. Qu´ tr` nh´ng dam bao: nˆu bit cˆn nh´ng l` 0 th` sau khi nh´ng F (u, v) > F (p, q), a a u a ı u c`n nˆ o e ´u bit cˆn nh´ ng l` 1 th` F (u, v) F (p, q) dˆ ng th`.i sau khi nh´ng th` khoang c´ch gi´ ` a u a ı ` o o u ı ’ a a tri gi˜ u.a hai hˆ sˆ du.o.c chon luˆn l´.n ho.n ho˘c b˘ ng k (k l` sˆ tu. nhiˆn du.o.c chon tru.´.c) l` e o ´ . o o a ` a ´ a o . e o a . . . . . . hˆ sˆ tu.o.ng quan gi˜.a t´ ˆ n v` t´ bˆn v˜.ng cua thuy vˆn. C´c khˆi DCT sau khi nh´ng . ´ e o ’ u ınh a a ınh ` u e ’ ’ a a ´ o u thuy vˆn du.o.c biˆn dˆ i b˘ ng ph´p biˆn dˆ i ngu.o.c IDCT, rˆ i gh´p c´c khˆi anh kˆt qua theo ’ a . e o ` ´ ’ a e ´ e o ’ . ` o e a ´ o ’ e´ ’ th´. tu. dˆ du.o.c anh ch´.a thuy vˆn. u . e ’ . ’ u ’ a Qu´ tr`nh t´ch thuy vˆn du.o.c thu.c hiˆn theo c´c bu.´.c: doc v`o theo th´. tu. khˆi anh d˜ a ı a ’ a . . e . a o . a u . ´ o ’ a nh´ ng thuy vˆn, su. dung DCT dˆ biˆn dˆ i khˆi sang miˆn tˆn sˆ, lˆ y hai hˆ sˆ o. vi tr´ d˜ u ’ a ’ . ’ ´ e e o ’ ´ o ` ` o a e a ´ ´ ´ e o ’ . ı a .
284 ˜ ˆ ˘ ’ ` ´ ` ˆ ˆ NGUYEN VAN TAO, BUI THE HONG chon trong qu´ tr` nh´ng thuy vˆn rˆ i t´ k = F (u, v) − F (p, q). Nˆu k > 0 th` du.o.c bit . a ınh u ’ a o ınh ` ´ e ı . ’ a thuy vˆn tu .o.ng u.ng l` 0, ngu.o.c lai du.o.c bit 1. Gh´p c´c bit dˆ du.o.c thuy vˆn dˆy du. ´ a e a e’ ’ a ` a ’ . . . . Ch´ ng tˆi d˜ c`i d˘t thuˆt to´n trˆn v` thu. nghiˆm v´.i c´c hˆ sˆ k kh´c nhau. Kˆt qua, u o a a a . a . a e a ’ e. o a e o . ´ a e´ ’ hˆ sˆ k c`ng l´.n th` chˆ t lu.o.ng anh sau khi nh´ ng thuy vˆn c`ng giam, dˆ ng th`.i t´ bˆn e o . ´ a o ı a ´ . ’ u ’ a a ’ o` o ınh ` e v˜.ng cua thuy vˆn trong anh ch´.a tru.´.c c´c tˆ n cˆng lai c`ng t˘ng. u ’ ’ a ’ u o a a o ´ . a a Nhˆn x´t. Viˆc su. dung mˆt hˆ sˆ k v` qu´ tr` nh´ng thuy vˆn luˆn dam bao thoa m˜n a . e e ’ . . . . ´ o e o a a ınh u ’ a o ’ ’ ’ a ` e ` o e .a hai hˆ sˆ chon l´.n ho.n ho˘c b˘ ng k l` yˆu tˆ quan trong quyˆt dinh a ` diˆu kiˆn vˆ dˆ lˆch gi˜ e . e . . u . ´ e o . o . a ´ ´ a e o . ´ e . t´ bˆ u ınh e ` n v˜.ng v` t´ ˆ n cua thuy vˆn. C˜ng v´.i d˘c diˆm chung cua c´c hˆ thuy vˆn, dˆ a ınh a ’ ’ ’ a u o a . e’ ’ a e ’ a . o . l´.n cua k ty lˆ nghich v´.i chˆ t lu.o.ng anh sau khi nh´ng (t´ ˆ n cua thuy vˆn) dˆ ng th`.i ty o ’ ’ e . . o ´ a . ’ u ’ ınh a ’ ’ a o` o ’ lˆ thuˆn v´.i t´ bˆn v˜.ng cua thuy vˆn trong anh gˆc tru.´.c c´c tˆ n cˆng thˆng thu.`.ng. e . a o ınh ` . e u ’ ’ a ’ o´ o a a o ´ o o Qua thu ’. nghiˆm v´.i k = 50, thuy vˆn nh´ng trong anh gˆc c´ dˆ bˆn v˜.ng rˆ t cao tru.´.c e o ’ a u ’ o o o ` u ´ e ´ a o . . ´ ´ .`.ng. Kˆt qua n`y cho thˆ y, c´ thˆ triˆ n khai hˆ thˆng thuy ´ ´ o e e ’ ’ a ’ a a o tˆ t ca c´c tˆ n cˆng thˆng thu o o e ’ a a . ´ e o ’ vˆn theo k˜ thuˆt trˆn cho c´c u.ng dung yˆu cˆu cao vˆ dˆ bˆn v˜.ng cua thuy vˆn. a y a e . a ´ . e ` a ` o ` e . e u ’ ’ a Trong k˜ thuˆt n`y, viˆc chon c˘p hai hˆ sˆ F (u, v) v` F (p, q) trong miˆn tˆn sˆ gi˜.a y a a . e. . a . . ´ e o a ` ` o u e a ´ .o.c nˆu l` cˆ dinh ho˘c ngˆu nhiˆn. Do d´, dˆn dˆn viˆc thu.`.ng xuyˆn phai thay dˆ i c´c du . e a o . ´ a a˜ e o a ˜ e ´ e o e ’ ’ o a . . ’ .o.ng u.ng. Vˆ n dˆ d˘t ra o. dˆy . ´ e ’ ` hˆ sˆ d˜ chon dˆ thoa m˜n diˆu kiˆn nh´ng bit thuy vˆn tu e o a . a e e. u ’ a ´ ´ e . a ` a ’ a .o.ng ph´p chon ra c˘p hˆ sˆ dˆ kha n˘ng phai thay dˆ i c´c hˆ sˆ l` ´ nhˆ t m` ’ ’ a ’ a e o a ıt a l` liˆu c´ phu a e o . a . a e o e . . ´ ’ o . ´ ´ a vˆn thoa m˜n diˆu kiˆn nh´ng bit thuy vˆn tu.o.ng u.ng. ˜ a ’ a ` e e . u ’ a ´ 2.2. K˜ thuˆt thuy vˆn su. dung phu.o.ng ph´p chon hˆ sˆ trong miˆn tˆn sˆ gi˜.a y a . ’ a ’ . a . . ´ e o ` ` e a o u ´ DCT V´.i nh˜.ng ph´t hiˆn vˆ kha n˘ng c´c hˆ sˆ du.o.c chon theo phu.o.ng ph´p cua Shoemarker o u a e ` . e ’ a a e o . ´ . . a ’ thu o .`.ng xuyˆn phai biˆn dˆ i cho ph` ho.p v´.i diˆu kiˆn nh´ng bit thuy vˆn, trong phˆn n`y e ’ ´ e o ’ u . o ` e e u ’ a `a a . o ` ´ o .ng khˆi DCT, theo d´ kha n˘ng ch´ng tˆi dˆ xuˆ t mˆt thuˆt to´n chon c˘p hˆ sˆ trong t` u e a . a. a . a e o. . ´ u ´ o o ’ a phai biˆn dˆ i c˘p hˆ sˆ chon l` ´ nhˆ t, dˆ ng th`.i vˆn dam bao du.o.c t´ bˆn v˜.ng cua thuy ´ ’ . ’ e o a e o . a ıt a . ´ ´ o ` o a ˜ ’ ’ . ınh ` u e ’ ’ .´.c c´c tˆ n cˆng lˆn anh ch´.a thuy vˆn. vˆn tru o a a o a ´ e ’ u ’ a Qu´ tr`nh nh´ng thuy vˆn a ı u ’ a a ’ ´ ’ a a o ˜ a ’ ’ V`o: Anh gˆc F ; thuy vˆn l` mˆt chuˆi bit ho˘c anh nhi phˆn d˜ chuyˆn sang chuˆi bit. o . o . . a a e ˜ o Ra: A ’ nh F ch´.a thuy vˆn, kh´a dˆ t´ch thuy vˆn. u ’ a o e ’ a ’ a Thu.c hiˆn: . e . 1) Anh gˆc F du.o.c chia th`nh c´c khˆi 8×8, mˆi bit thuy vˆn du.o.c nh´ ng trong mˆt ’ ´ o . a a ´ o ˜ o ’ a . u o. ´ khˆi. o 2) Chon mˆt khˆi anh chu.a nh´ng thuy vˆn B , thu.c hiˆn DCT(B ) dˆ du.o.c B . . o. ´ o ’ u ’ a . e . e’ . a ` 3) X´c dinh B (u, v) l` phˆn tu a . a ’ . nho nhˆt v` B (p, q) l` phˆn tu. l´.n nhˆ t trong miˆn tˆn ’ ´ a a a ` a ’ o ´ a ` ` e a ´ sˆ gi˜ ’ o u .a cua khˆi B . ´ o 4) Nˆ ´u bit thuy vˆn cˆn nh´ng v`o khˆi hiˆn tai l` bit 0 th` lu.u vi tr´ (p, q) v`o biˆn max e ’ a ` a u a ´ . o e . a ı . ı a ´ e .u vi tr´ (u, v) v`o biˆn min; ngu.o.c lai nˆu bit cˆn nh´ng l` bit 1 th` lu.u vi tr´ (u, v) v`o v` lu . ı a a ´ e ´ ` . . e a u a ı . ı a ´n max v` lu.u vi tr´ (p, q) v`o biˆn min. biˆ e a . ı a e´ 5) T´ d = B (p, q) − B (u, v). Nˆu d < k (k l` sˆ tu. nhiˆn du.o.c chon tru.´.c) th` tiˆn ınh ´ e a o . ´ e . . o ´ ı e a o’i c´c hˆ sˆ d˜ chon theo cˆng th´.c: h`nh thay dˆ a e o a . . ´ o u B (p, q) = B (p, q) + (k − d)/2, B (u, v) = B (u, v) − (k − d)/2.
´ . . ’ ’ ˆ ˆ ˜ ˆ ˆ NANG CAO CHAT LU O NG ANH TRONG KY THUAT THUY VAN . . 285 6) Thu.c hiˆn ph´p biˆn dˆ i ngu.o.c IDCT v´.i khˆi B m´.i, gh´p c´c khˆi kˆt qua dˆ du.o.c . e . e ´ e o ’ . o ´ o o e a ´ ´ o e ’ e ’ . ’ ’ a o e a’ ’ a a a ´ anh d˜ nh´ng thuy vˆn F . Kh´a dˆ t´ch thuy vˆn l` c´c biˆn lu . ı a u e .u vi tr´ max v` min. a Nhˆn x´t a. e + Tai c´c bu.´.c 3) v` 4), qu´ tr` nh´ng bit thuy vˆn v`o t`.ng khˆi B luˆn thoa t´ . a o a a ınh u ’ a a u ´ o o ’ ınh ´ ´ ` chˆ t: nˆu bit cˆn nh´ ng l` 0 th` B (max) > B (min) ngu . . a e a u a ı .o.c lai bit cˆn nh´ ng l` 1 th` ` a u a ı B (max) < B (min). + Ho.n n˜.a, tai bu.´.c 5), dˆ lˆch gi˜.a hai hˆ sˆ du.o.c chon sau khi nh´ ng tˆi thiˆu l` k, dˆ ng u . o o e . . u . ´ . e o . u o´ ’ e a ` o o.i cˆng th´.c trong 5) thˆ hiˆn khi dˆ lˆch gi˜.a hai hˆ sˆ du.o.c chon c`n nho ho.n k th` ca th` o u ’ e e . o e u e o´ ’ ı ’ . . . . . o e o e ` .o.c biˆn dˆ i t˘ng v` giam mˆt lu.o.ng b˘ ng (k − d)/2. Vˆ khoang c´ch ’ ` . ´ hai hˆ sˆ s˜ dˆu du . e ´ o a e a ’ o . . a `e ’ a . ’i n`y c˜ng tu.o.ng du.o.ng v´.i viˆc chı t˘ng B (p, q) lˆn (k − d) ho˘c chı giam th` viˆc thay dˆ a u ı e o o e . ’ a e a . ’ ’ B (u, v) di (k − d) nhu.ng nˆu l`m nhu. vˆy s˜ gˆy thay dˆ i l´.n dˆi v´.i mˆt hˆ sˆ, diˆu n`y ´ e a a e a . ’ o o ´ o o o e o ` . . ´ e a thu.`.ng anh hu.o.ng dˆn chˆ t lu.o.ng thi gi´c cua anh ch´.a thuy vˆn. o ’ ’ ´ e ´ a . . a ’ ’ u ’ a a ı a ’ a Qu´ tr`nh t´ch thuy vˆn V`o: A a ’ nh ch´.a thuy vˆn F (c´ thˆ d˜ bi tˆn cˆng); kho´ dˆ t´ch thuy vˆn max, min. u ’ a ’ o e a . a o ´ a e a’ ’ a ’ a Ra: Tthuy vˆn dang chuˆi bit. . ˜ o Thu .c hiˆn: e . . 1) Anh ch´.a thuy vˆn F du.o.c chia th`nh c´c khˆi 8×8. ’ u ’ a . a a ´ o 2) Chon theo th´ .u. tu. khˆi anh B , thu.c hiˆn DCT(B ) dˆ du.o.c B . ´ o ’ e e’ . . . . .o.ng u.ng v´.i khˆi B trong biˆn max v` min. . ´ 3) Doc vi tr´ c´c hˆ sˆ tu . . ı a e o ´ o o´ ´ e a 4) Nˆu B(max) − B(min) > 0 th` lˆ y bit 0, ngu.o.c lai lˆ y bit 1. ´ e ´ ı a . . ´ a 5) Gh´p c´c bit dˆ du.o.c thuy vˆn dˆy du. e a e’ . ’ a ` a ’ Nhˆn x´t a . e + Qu´ tr` t´ch thuy vˆn trong k˜ thuˆt khˆng cˆn su. dung anh gˆc, c˜ng khˆng su. dung a ınh a ’ a y a . o ` a ’ . ’ ´ o u o ’ . ´ . ´ dˆn hˆ sˆ k d˜ chon trong qu´ tr` nh´ ng thuy vˆn. e e o a . a ınh u ’ a + Trong thuˆt to´n nh´ ng, khˆi DCT sau khi nh´ng luˆn thoa t´ chˆt hai hˆ sˆ du.o.c chon a . a u ´ o u o ’ ınh a ´ . ´ . e o . l` hai hˆ sˆ c´ dˆ lˆch cao nhˆ t. V` vˆy, khi nhˆn anh ch´.a thuy vˆn, mˆt ngu.`.i bˆ t k` c˜ng a . ´ e o o o e . . ´ a ı a. a ’ . u ’ a o . ´ o a y u ’ o e o ’ a ` . a a ´ o ` o ım ´ c´ thˆ d` thuy vˆn b˘ ng c´ch doc v`o c´c khˆi DCT rˆ i t` ra c˘p hˆ sˆ c´ dˆ lˆch cao nhˆ t a a a e o o o e . . . . ´ a trong khˆ ´i. V´.i ph´t hiˆn d´, thuy vˆn c´ thˆ dˆ d`ng bi loai bo. o o a e o . ’ a o e ˜ a ’ e . . ’ ’ a a ’ 2.3. Giai ph´p an to`n cho thuy vˆn a . ’ a . a o o ’ a . . ˜ a K˜ thuˆt thuy vˆn tr` b`y trong Muc 2.2 d˜ bˆc lˆ kha n˘ng dˆ d`ng ph´t hiˆn v` loai y a ınh a e a e a . . .a do viˆc chon c˘p hˆ sˆ trong miˆn tˆn sˆ gi˜.a cua khˆi DCT c´ ’ ’ a ’ bo thuy vˆn trong anh ch´ u e . . a e o . . ´ ` ` o u ’ e a ´ o´ o quy luˆt d˘c biˆt d´ l` c˘p hˆ sˆ c´ dˆ lˆch l´.n nhˆ t trong khˆi. Trong phˆn n`y ch´ng tˆi a a . . e o a a e o o o e . . . ´ . . o ´ a ´ o ` a a u o du.a ra mˆt giai ph´p bˆ sung cho k˜ thuˆt nh´ ng thuy vˆn trong 2.2 dˆ du.o.c hˆ thuy vˆn o . ’ a o ’ y a. u ’ a e’ . e ’ a . c´ dˆ an to`n cao dˆ o o o . a o´i v´.i thuy vˆn d˜ du.o.c nh´ng trong anh. ’ a a . u ’ a ı u ’ a Qu´ tr`nh nh´ng thuy vˆn V`o: A a ’ nh gˆc F ; thuy vˆn l` mˆt chuˆi bit ho˘c anh nhi phˆn d˜ chuyˆn sang chuˆi bit. ´ o ’ a a o ˜ o a ’ ’ ˜ . . . a a e o Ra: A ’ nh F ch´.a thuy vˆn, kho´ dˆ t´ch thuy vˆn. u ’ a a e ’ a ’ a Thu.c hiˆn: . e . 1) Anh gˆc F du.o.c chia th`nh c´c khˆi 8×8, mˆi bit thuy vˆn du.o.c nh´ ng trong mˆt ’ o´ . a a ´ o ˜ o ’ a . u o . ´i. khˆ o 2) Chon mˆt khˆi anh chu.a nh´ng thuy vˆn B , thu.c hiˆn DCT(B ) dˆ du.o.c B . . o . ´ o ’ u ’ a . e . e’ .
286 ˜ ˆ ˘ ’ ` ´ ` ˆ ˆ NGUYEN VAN TAO, BUI THE HONG 3) Goi M ID l` d˜y 22 phˆn tu. c´c hˆ sˆ thuˆc miˆn tˆn sˆ gi˜.a cua B ; xˆy du.ng mˆt . a a `a ’ a e o . ´ o . ` ` o u ’ e a ´ a . o . ma trˆn dˆ lˆch DM k´ thu o a o e ıch .´.c 22×22 v´.i c´c phˆn tu. l` dˆ lˆch gi˜.a M ID(i) v` M ID(j) o a `a ’ a o e u a . . . . . DM (i, j) = |M ID(i) − M ID(j)|. - Goi T K l` d˜y gˆ m t phˆn tu. trong DM c´ gi´ tri k (k l` hˆ sˆ tu.o.ng quan gi˜.a . a a o ` ` a ’ o a . . ´ a e o u t´ ˆ n v` t´ bˆn v˜.ng cua thuy vˆn) d˜ chon tru.´.c. ’ ınh a a ınh ` e u ’ ’ a a . o - Nˆu t = 0 th` thu.c hiˆn bu.´.c 4), ngu.o.c lai chon ngˆ u nhiˆn mˆt sˆ tu. nhiˆn vt trong ´ e ı . e . o . . . ˜ a e . ´ o o . e . `i x´c dinh c˘p hˆ sˆ c´ dˆ lˆch tu.o.ng u.ng b˘ ng T K(vt). D˘t B (u, v) l` phˆn tu. doan [1, t] rˆ a . o a e o . . ´ o o e . . ´ ` a a . a ` ’a ’ nho ho .n trong c˘p hˆ sˆ, B (p, q) l` phˆn tu. l´.n ho.n trong c˘p hˆ sˆ v`.a chon. Thu.c hiˆn a e o ´ a ` a ’ o a e o u ´ e . . . . . . . .´.c 5). bu o 4) X´c dinh B (u, v) l` phˆn tu. nho nhˆt v` B (p, q) l` phˆn tu. l´.n nhˆ t trong miˆn tˆn a . a ` a ’ ’ ´ a a a ` a ’ o a´ ` ` e a ´ sˆ gi˜ ’ o u .a cua khˆi B . o´ ınh ´ e ´ ı e a ’ . ´ - T´ d = B (p, q) − B (u, v). Nˆu d < k th` tiˆn h`nh thay dˆ i hˆ sˆ d˜ chon theo cˆng o e o a . o th´u .c: B (p, q) = B (p, q) + (k − d)/2, B (u, v) = B (u, v) − (k − d)/2. 5) Nˆu bit thuy vˆn cˆn nh´ng v`o khˆi hiˆn tai l` bit 0 th` lu.u vi tr´ (p, q) v`o biˆn max ´ e ’ a ` a u a ´ . o e . a ı . ı a ´ e ` dˆ ng th` o o.i lu.u vi tr´ (u, v) v`o biˆn min; ngu.o.c lai nˆu bit cˆn nh´ng l` bit 1 th` lu.u vi tr´ ´ ´ ` . ı a e . . e a u a ı . ı (u, v) v`o biˆn max dˆ ng th`.i lu.u vi tr´ (p, q) v`o biˆn min. a ´ e ` o o . ı a ´ e 6) Thu.c hiˆn ph´p biˆn dˆ i ngu.o.c IDCT v´.i khˆi B m´.i, gh´p c´c khˆi kˆt qua dˆ du.o.c . e . e ´ e o ’ . o ´ o o e a ´ ´ o e ’ e’ . ’ nh d˜ nh´ng thuy vˆn F . Kh´a dˆ t´ch thuy vˆn l` c´c biˆn lu.u vi tr´ max v` min. a a u ’ a o e ’ a ’ a a a e´ . ı a a ı a ’ a Qu´ tr`nh t´ch thuy vˆn Du.o.c thu.c hiˆn nhu. t´ch thuy vˆn trong 2.2 . . e . a ’ a Nhˆn x´t a . e + Kh´c v´.i k˜ thuˆt tr` b`y trong 2.2, k˜ thuˆt nh´ng thuy vˆn trong 2.3 du.a ra mˆt ma a o y a ınh a . y a . u ’ a o . trˆn dˆ lˆch nh˘ m t´ gi´ tri dˆ lˆch gi˜.a c´c c˘p hˆ sˆ thuˆc miˆn tˆn sˆ gi˜.a cua khˆi a o e . . . ` a ınh a . o e . . u a a e o . . ´ o. ` ` o u e a ´ ’ ´ o . v`o su. so s´nh c´c phˆn tu. thuˆc ma trˆn dˆ lˆch v´.i hˆ sˆ k dˆ chon ra nh˜.ng ` ’ ’ . DCT. C˘n c´ a . a u a a a o . a o e . . . o e o. ´ e u c˘p hˆ sˆ thoa m˜n diˆu kiˆn nh´ng c´ thˆ du.o.c su. dung. a e o ’ . . ´ a ` e e. u o e ’ . ’ . + Trong tru.`.ng ho.p o. khˆi hiˆn tai khˆng c´ c˘p hˆ sˆ n`o thoa m˜n diˆu kiˆn nh´ng th` o . ’ ´ . o e . o o a e o a . . ´ ’ a `e e . u ı buˆc pha o. ’ i thay dˆ i hˆ sˆ. Tru.`.ng ho.p n`y thu.c hiˆn nhu. trong 2.2. ’ e o o . ´ o . a . e . + Trong tru.`.ng ho.p o. khˆi dang x´t c´ nhiˆu ho.n mˆt c˘p hˆ sˆ thoa m˜n diˆu kiˆn nh´ng, o . ’ o´ e o ` e o a e o ’ . . . ´ a ` e e . u k˜ thuˆt trong 2.3 du y a .a ra thuˆt to´n chon ngˆ u nhiˆn mˆt c˘p dˆ ghi nhˆn v` su. dung l`m a a ˜ a e o a e ’ a a ’ . a . . . . . . a ınh a ’ a ` kho´ cho qu´ tr` t´ch thuy vˆn. Diˆu n`y l`m t˘ng d´ng kˆ t´nh b´ mˆt cho bit thuy vˆn a e a a a a ’ e ı ı a. ’ a du.o.c nh´ng v`o khˆi tu.o.ng u.ng. . u a ´ o ´ ´ ˆ ’ . ˆ 3. KET QUA THU C NGHIEM . . . . a ’ a a . a ’ e ´ u o ` Ch´ ng tˆi d˜ c`i d˘t thuˆt to´n cua Shoemarker v` thuˆt to´n cai tiˆn do ch´ng tˆi dˆ u o a a a a e ´ a a . ` xuˆ t trong Muc 2.2 v` Muc 2.3 b˘ ng Matlab 7.01 v´ ’ a o.i anh gˆc da cˆ p x´m “QTGiam.bmp” ´ o ´ a a . k´ thu.´.c 512×512 v` anh thuy vˆn nhi phˆn “Logo.bmp” k´ thu.´.c 64×64. ıch o a ’ ’ a . a ıch o .i k˜ thuˆt cua Shoemarker, ch´ ng tˆi thu.c hiˆn b˘ ng c´ch chon cˆ dinh mˆt sˆ c˘p hˆ e ` ´ V´ y o a ’ . u o . . a a . o . . ´ . o o a e . ´ o a o ` ` o u e a ´ sˆ kh´c nhau thuˆc miˆn tˆn sˆ gi˜ .a bao gˆ m 3 loai: ` o . . (A) Ca hai hˆ sˆ dˆu gˆn v´.i miˆn tˆn sˆ thˆp, c´c vi tr´ (4,1) v` (2,3). ’ e o ` ` o . ´ e a ` ` o a e a ´ ´ a . ı a
´ . . ’ ’ ˆ ˆ ˜ ˆ ˆ NANG CAO CHAT LU O NG ANH TRONG KY THUAT THUY VAN . . 287 (B) Ca hai hˆ sˆ dˆu gˆn v´.i miˆn tˆn sˆ cao, c´c vi tr´ (6,2) v` (3,5). ’ e o ` ` o . ´ e a ` ` o e a ´ a . ı a o e o ` . . ´ a ` ` o a e a ´ ´ e o o . ` . ´ ` ` o e a ´ (C) Mˆt hˆ sˆ gˆn miˆn tˆn sˆ thˆ p, hˆ sˆ c`n lai gˆn miˆn tˆn sˆ cao, vi tr´ (4,1) v` a . ı a (3,5). Chˆ t lu.o.ng anh sau khi nh´ng thuy vˆn du.o.c d´nh gi´ thˆng qua gi´ tri cua ty sˆ P SN R ´ a . ’ u ’ a . a a o a . ’ ’ o ´ (Peak Signal to Noise Ratio) gi˜ ’u.a anh gˆc F v` anh ch´.a thuy vˆn F c`ng c´ k´ thu.´.c ´ o a ’ u ’ a u o ıch o m×n theo cˆng th´.c: o u max(F ) P SN R = 20 log10 √ , trong d´: o M SE m n 1 M SE = (F (i, j) − F (i, j))2 . m×n i=1 j=1 Thuy vˆn t´ch ra du.o.c d´nh gi´, so s´nh v´.i thuy vˆn gˆc thˆng qua ty sˆ tu.o.ng tu. ’ a a . a a a o ’ a o´ o ’ o ´ . SR (Similitary Ratio) gi˜ u .a thuy vˆn gˆc W v` thuy vˆn t´ch du.o.c W theo cˆng th´.c: ’ a o ´ a ’ a a o u . SR = S/(S + D); trong d´, S l` sˆ bit tr` ng nhau, D l` sˆ bit lˆch nhau khi so s´nh W v´.i o a o ´ u a o´ e . a o W. Ch´ ng tˆi d˜ chay thu. nghiˆm c´c chu.o.ng tr` trˆn v´.i c`ng mˆt anh gˆc, c`ng mˆt u o a . ’ e . a ınh e o u o ’ . ´ u o o . ’ ’ a a u anh thuy vˆn v` c`ng c´c lu a . .a chon vˆ hˆ sˆ k. Chˆ t lu.o.ng anh sau khi nh´ng thuy vˆn, chˆ t ` e o e . ´ ´ a ’ u ’ a ´ a . . lu.o.ng thuy vˆn t´ch du.o.c t`. anh ch´.a ngay sau khi nh´ ng (chu.a qua c´c biˆn dˆ i) v` chˆ t . ’ a a . u ’ u u a ´ e o ’ a a ´ .o.ng thuy vˆn t´ch du.o.c t`. anh ch´.a d˜ qua mˆt sˆ tˆn cˆng thˆng thu.`.ng du.o.c thˆ hiˆn ’ . lu . ’ a a . u ’ u a . ´ ´ o o a o o o . e e ’. c´c h` v` c´c bang du.´.i dˆy. o a ınh a a ’ o a (a) (c) k = 50; (e) k = 50; P SN R = 32.064 P SN R = 46.293 (b) (d) SR = 1.0 (f) SR = 1.0 ı ’ ´ o ’ a o ´ H`nh 1. (a) Anh gˆc 512×512; (b) Thuy vˆn gˆc 64×64; (c) Anh d˜ nh´ ng thuy vˆn theo Shoemarker; (d) Thuy vˆn t´ch du.o.c t`. (c); ’ a u ’ a ’ a a . u (e) A’ nh d˜ nh´ ng thuy vˆn theo phu.o.ng ph´p cai tiˆn; (f) Thuy vˆn t´ch du.o.c t`. (e). a u ’ a a ’ e ´ ’ a a . u Bang 1 v` H` 2 cho thˆ y, u.ng v´.i hˆ sˆ k du.o.c chon trong khoang t`. 6 dˆn 50, gi´ tri ’ a ınh ´ a ´ o e o. ´ . . ’ u ´ e a . ’ y ’ a P SN R cua k˜ thuˆt thuy vˆn Shoemarker n˘ a. ` m trong khoang t`. 40 dˆn 32 trong khi P SN R a ’ u ´ e cua phu.o.ng ph´p m´.i do ch´ng tˆi dˆ xuˆ t c´ gi´ tri cao ho.n h˘n (t`. 88 dˆn 46). Diˆu d´ ’ a o u o ` ´ e a o a . ’ a u ´ e `e o
288 ˜ ˆ ˘ ’ ` ´ ` ˆ ˆ NGUYEN VAN TAO, BUI THE HONG kh˘ ng dinh r˘ ng v´.i c`ng mˆt hˆ sˆ k du.o.c chon th` k˜ thuˆt thuy vˆn su. dung phu.o.ng ph´p a’ . ` a o u . . ´ o e o . . ı y a . ’ a ’ . a lu.a chon do ch´ ng tˆi dˆ xuˆ t dam bao chˆ t lu.o.ng cua anh chu tˆt ho.n h˘n so v´.i phu.o.ng u o ` ´ e a ’ ’ ´ a ’ ’ ’ o´ ’ a o . . . . ˜ a e a . ´ . o . . . ´ a e o ’ ph´p chon ngˆu nhiˆn ho˘c chon cˆ dinh c˘p hˆ sˆ cua Shoemarker. a Ba ng 1. Chˆ t lu.o.ng anh sau khi nh´ng thuy vˆn ’ ´ a . ’ u ’ a 100 90 80 A PSNR 70 B C 60 TB 50 Chon 40 30 6 10 14 18 22 26 30 34 38 42 46 50 H s k H`nh 2. So s´nh chˆt lu.o.ng anh sau khi nh´ng thuy vˆn ı a ´ a . ’ u ’ a Anh chu d˜ nh´ng thuy vˆn sau khi bi tˆ n cˆng bo.i c´c ph´p biˆn dˆ i anh du.o.c dem t´ch ’ ’ a u ’ a ´ . a o ’ a e ´ e o ’ ’ . a ´y thuy vˆn, so s´nh thuy vˆn t´ch du.o.c v´.i thuy vˆn gˆc qua ty sˆ tu.o.ng tu. SR. Trong lˆ a ’ a a ’ a a . o ’ a o ´ ’ o´ . k˜ thuˆt do ch´ng tˆi dˆ xuˆ t, thuy vˆn t´ch du.o.c tr`ng kh´.p v´.i thuy vˆn gˆc (SR =1,0) y a. u o `e a ´ ’ a a . u o o ’ a o ´ tru.´.c c´c tˆ n cˆng JPEG Q = 75, Adding Gaussian Noise 0.001 v` Sharpening. Dˆi v´.i c´c o a a o ´ a ´ o o a tˆ n cˆng c`n lai, t´ bˆn v˜.ng cua thuy vˆn thˆ p ho.n nhu.ng tˆi thiˆu c˜ng dat 0,83. Thuy ´ a o o . ınh ` e u ’ ’ a ´ a ´ o ’ e u . ’
´ . . ’ ’ ˆ ˆ ˜ ˆ ˆ NANG CAO CHAT LU O NG ANH TRONG KY THUAT THUY VAN . . 289 vˆn t´ch du.o.c t`. anh chu qua c´c tˆ n cˆng v` ty sˆ SR du.o.c minh hoa qua Bang 2 v` H` a a . u ’ ’ ´ a a o a ’ o ´ . . ’ a ınh a u ´ ´ a a ’ a ’ a a .o.c t`. anh chu dˆu c´ thˆ nhˆn dang 3. Qua dˆy, ch´ng ta thˆ y tˆ t ca c´c thuy vˆn t´ch du . u ’ ’ ` o e a e ’ . . du.o.c mˆt c´ch r˜ r`ng. . o a . o a Bang 2. T´ bˆn v˜.ng cua thuy vˆn tru.´.c c´c tˆ n cˆng, v´.i k = 50 ’ ınh `e u ’ ’ a o a a o ´ o H`nh 3. Thuy vˆn t´ch du.o.c t`. anh d˜ bi tˆ n cˆng theo phu.o.ng ph´p m´.i ı ’ a a . u ’ ´ a . a o a o
290 ˜ ˆ ˘ ’ ` ´ ` ˆ ˆ NGUYEN VAN TAO, BUI THE HONG ´ ˆ ˆ 4. KET LUAN . Trong b`i b´o n`y, ch´ng tˆi d˜ dˆ xuˆ t mˆt phu.o.ng ph´p lu.a chon c˘p hˆ sˆ v´.i k˜ a a a u o a ` e a ´ o . a . . a e o o y . . ´ ’ a thuˆt nh´ng thuy vˆn trong miˆn tˆn sˆ gi˜ a u ` ` o u e a ´ .a cua ph´p biˆn dˆ i DCT; c`i d˘t thu. nghiˆm ’ e ´ e o ’ a a ’ e . . . thuˆt to´n dˆ a a . a e ` xuˆ t; so s´nh, d´nh gi´ kˆt qua thu. nghiˆm v´.i mˆt k˜ thuˆt du.o.c tr` b`y ´ a a a e´ ’ ’ e . o o y . a. . ınh a `a a ’ gˆn dˆy cua Chris Shoemarker. Trˆn phu.o.ng diˆn l´ thuyˆt, phu.o.ng ph´p du.o.c dˆ xuˆ t d˜ han chˆ du.o.c sˆ lˆn phai biˆn e e y . e´ a . ` a a . e ´ e´ . o ` ´ a ’ e ´ ’ ´ .i c´c hˆ sˆ du.o.c chon trong miˆn tˆn sˆ, diˆu d´ d˜ l`m t˘ng d´ng kˆ chˆt lu.o.ng ’ ´ dˆ i dˆi v´ a e o o o o . ´ . . ` ` o ` e a ´ e o a a a a e a . ’ nh sau khi nh´ng thuy vˆn so v´.i c´c phu.o.ng ph´p kh´c. Vˆ thu.c nghiˆm, ca hai k˜ thuˆt, a u ’ a o a a a ` e . e. ’ y a. mˆt cua Shoemarker v` mˆt do ch´ng tˆi dˆ xuˆ t dˆu cho dˆ bˆn v˜.ng cua thuy vˆn ngang o ’ . a o . u o ` e a ` ´ e o ` . e u ’ ’ a nhau nhu.ng chˆ t lu.o.ng cua anh sau khi nh´ng thuy vˆn cua ch´ng tˆi tˆt ho.n h˘n. Ngo`i ´ a . ’ ’ u ’ a ’ u o o ´ ’ a a ´ ’ e a e ` a ra, cai tiˆn d˜ nˆu trong Muc 2.3 g´p phˆn t˘ng dˆ an to`n cho thuy vˆn tru o o a o a ’ a .´.c nh˜.ng tˆ n u a´ . . o ` a a e a . ’ ’ a cˆng nh˘ m ph´t hiˆn v` loai bo thuy vˆn. . Han chˆ duy nhˆt cua k˜ thuˆt m´.i n`y l` qu´ tr` nh´ng thuy vˆn s˜ chˆm do viˆc . ´ e ´ a ’ y a. o a a a ınh u ’ a e a . e . .a, viˆc xˆy du.ng ma ’ a . . ı ’ . ´ phai x´c dinh vi tr´ cua hai hˆ sˆ l` max v` min thuˆc miˆn tˆn sˆ gi˜ e o a a o . ` ` o u e a ´ e a . . a o e . . . . ˜ a e o a e o . . . ´ trˆn dˆ lˆch DM , chon ngˆ u nhiˆn mˆt c˘p hˆ sˆ trong c´c c˘p thoa m˜n diˆu kiˆn nh´ng, a a . ’ a ` e e . u ` dˆ ng th` ` .i cˆn dˆn kho´ l` c˘p vi tr´ c´c hˆ sˆ d˜ chon du.o.c trong qu´ tr` t´ch thuy vˆn. ´ o o a e a a a . ı a e o a . . . ´ . a ınh a ’ a ` ˆ ’ TAI LIEU THAM KHAO . [1] R. Liu, T. Tan, An SVD - based watermarking scheme for protecting rightful ownership, IEEE Transaction on Multimedia 4 (2002) 121—128. [2] C. Lu, S. Huang, C. Sze, H. Liao, Coctail watermarking for digital image protection, IEEE Transaction on Multimedia 2 (2000) 209—224. [3] Chris Shoemarker, A Survey of Techniques for Digital Watermarking, Independent Study EER-290, Prof Rudko, Spring 2002. [4] J. K. Su, B. Girod, Power spectrum condition for energy eﬃcient watermarking, IEEE Transaction on Multimedia 4 (2002) 551—559. [5] Nguyˆn Xuˆn Huy, B`i Thˆ Hˆ ng, Trˆn Quˆc D˜ng, K˜ thuˆt thuy vˆn sˆ trong u.ng ˜ e a u ´ ` e o ` a ´ u o y a . ’ a o ´ ´ e . ’ ’ e´ ’ ´ o o a ` ´ ´ e . . dung ph´t hiˆn xuyˆn tac anh, Ky yˆu Hˆi tha o Quˆc gia Mˆt sˆ vˆ n dˆ chon loc cu a . a e. o . o . ’ cˆng nghˆ thˆng tin v` truyˆ o e o . a ` n thˆng, 2004, NXB Khoa hoc k˜ thuˆt. e o . y a . e e ´ [6] Lˆ Tiˆn Thu o .`.ng, Nguyˆn Thanh Tuˆ n, Giai ph´p hiˆu qua d`ng k˜ thuˆt watermarking ˜ e ´ a ’ a e ’ u y a . . cho u´.ng dung bao vˆ ban quyˆn anh sˆ, Tap ch´ Bu.u ch´nh Viˆn thˆng, No. 14 (2005) ’ e ’ ` ’ e ´ . o ı ı ˜ e o . . 57— 65. Nhˆn b`i ng`y 5 - 5 - 2006 a a . a ’ Nhˆn lai sau su a . .a ng`y 17 -7 - 2006 a .