Nghiên cứu giải pháp nâng cao việc dạy và học kỹ năng nghe cho học viên dự khóa nước ngoài tại Học viện Kỹ thuật Quân sự

PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY v<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> NGHIÊN CỨU GIẢI PHÁP NÂNG CAO<br /> VIỆC DẠY VÀ HỌC KỸ NĂNG NGHE<br /> CHO HỌC VIÊN DỰ KHÓA NƯỚC NGOÀI<br /> TẠI HỌC VIỆN KỸ THUẬT QUÂN SỰ<br /> NGUYỄN HỒNG ĐIỆP*<br /> *<br /> Học viện Kỹ thuật Quân sự,  nguyenhongdiep1977@gmail.com<br /> Ngày nhận bài: 08/5/2018; ngày sửa chữa: 28/6/2018; ngày duyệt đăng: 30/6/2018<br /> <br /> <br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Nghe hiểu là một quá trình diễn ra đồng thời của thính giác âm thanh với việc lĩnh hội nội dung lời<br /> nói. Đối với người học ngoại ngữ, nghe hiểu là một kỹ năng khó và có một vị trí đặc biệt quan trọng<br /> trong quá trình giao tiếp. Nghe tốt sẽ hỗ trợ rất lớn cho việc hình thành kỹ năng, kỹ xảo nói, đọc và<br /> viết. Học viên chưa thực sự phát huy được hết khả năng nghe trong quá trình học. Vì nhiều yếu tố<br /> mà kỹ năng nghe hiểu chưa được chú ý đúng mức, chất lượng học kỹ năng nghe còn hạn chế. Về lâu<br /> dài, để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của quân đội trong điều kiện hiện nay, thì chất lượng dạy và học<br /> tiếng Nga tại Học viện Kỹ thuật Quân sự phải được nâng lên, trong đó có cả kỹ năng nghe hiểu. Bài<br /> báo tập trung nghiên cứu đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy học kỹ năng nghe<br /> cho đối tượng học viên Dự khóa nước ngoài tại Học viện Kỹ thuật Quân sự.<br /> Từ khóa: giải pháp, Học viện Kỹ thuật Quân sự, kỹ năng, nghe<br /> <br /> <br /> 1. ĐẶT VẤN ĐỀ của thính giác âm thanh với việc lĩnh hội nội dung<br /> lời nói. Đối với người học ngoại ngữ, nghe hiểu<br /> Nghe là sự tác động của các tín hiệu ngôn ngữ là một kỹ năng khó và có một vị trí đặc biệt quan<br /> dưới dạng âm thanh vào cơ quan thính giác, từ cơ trọng trong quá trình giao tiếp. Nghe tốt sẽ hỗ trợ<br /> quan thính giác, tín hiệu ngôn ngữ được chuyển rất lớn cho việc hình thành kỹ năng, kỹ xảo nói,<br /> tới não bộ, được não bộ tổng hợp, đánh giá và đưa đọc và viết.<br /> ra sản phẩm nhất định. Nghe hiểu, tức là tri giác<br /> và hiểu lời nói thành tiếng, là một loại hoạt động Việc tìm ra các biện pháp để đổi mới, nâng cao<br /> lời nói đặc biệt, một quá trình sáng tạo tích cực chất lượng dạy và học kỹ năng nghe học viên Dự<br /> đi cùng với hoạt động tư duy phức tạp ở người khóa nước ngoài (DKNN) tiếng Nga nói riêng tại<br /> học. Nghe hiểu đóng vai trò to lớn trong việc hình Học viện Kỹ thuật Quân sự (KTQS) là rất cần thiết.<br /> thành và phát triển các hoạt động lời nói khác như: Vì vậy, bài báo tập trung nghiên cứu đưa ra một số<br /> đọc, nói và viết (Lê-ôn-chi-ep A.A., 1987). giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy học kỹ<br /> năng nghe cho đối tượng học viên DKNN tại Học<br /> Nghe hiểu là một quá trình diễn ra đồng thời viện KTQS.<br /> <br /> <br /> KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰ<br /> Số 14 - 7/2018 19<br /> v PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY<br /> <br /> <br /> 2. THỰC TRẠNG VIỆC DẠY VÀ HỌC KỸ Nga phải nghiên cứu đổi mới để tăng cường dạy<br /> NĂNG NGHE CHO HỌC VIÊN DỰ KHÓA kỹ năng nghe một cách đồng bộ, khoa học.<br /> NƯỚC NGOÀI TẠI HỌC VIỆN KỸ THUẬT<br /> QUÂN SỰ 3. CÁC BIỆN PHÁP NÂNG CAO KỸ<br /> NĂNG NGHE<br /> Có một thực tế là khả năng nghe tiếng Nga của<br /> học viên DKNN tại Học viện KTQS còn nhiều Xét về mặt phương pháp, nhiệm vụ cơ bản<br /> hạn chế, vì khi được chọn vào học dự khóa, học trong việc dạy nghe là dạy người học hiểu được<br /> viên mới bắt đầu làm quen với tiếng Nga (học viên ý của một phát ngôn dưới dạng nói. Người học có<br /> DKNN là đối tượng học dự bị một năm học tiếng thể hiểu được ý lời nói với điều kiện họ có thể đồng<br /> tại Học viện, sau đó tiếp tục bậc Đại học ở Liên thời khắc phục những trở ngại trong khi nghe, rút<br /> bang Nga). Học viên chưa thực sự phát huy được ra được thông tin cần thiết cho mình, mà không<br /> hết khả năng nghe trong quá trình học, vì nhiều cần phải bận tâm về hình thức ngôn ngữ của thông<br /> yếu tố mà kỹ năng nghe hiểu chưa được chú ý báo và có thể thực hiện quá trình này đồng thời với<br /> đúng mức, chất lượng học kỹ năng nghe còn hạn sự xuất hiện một lần của thông báo với tốc độ nói<br /> chế, nên học viên rất ngại thi, kiểm tra môn nghe đặc trưng cho lời nói tiếng Nga.<br /> hiểu, vì kết quả thi thường thấp hơn các kỹ năng<br /> Từ đó, chúng tôi đưa ra vài nguyên tắc dạy<br /> khác (bảng 1).<br /> nghe như sau:<br /> Qua kết quả khảo sát trên cho thấy, kết quả Nguyên tắc dạy theo giai đoạn<br /> điểm thi kỹ năng Đọc và Viết của học viên DKNN<br /> có tỷ lệ Khá, Giỏi khá cao (trên 40%), còn kỹ năng Quá trình dạy và học nghe tiếng Nga nói chung<br /> Nghe có tỷ lệ điểm trung bình đáng báo động, đây và tại Học viện KTQS nói riêng được chia làm<br /> là nguyên nhân khiến học viên ngại học Nghe và hai giai đoạn chính: giai đoạn bắt đầu và giai đoạn<br /> giao tiếp chậm. nâng cao. Ở giai đoạn bắt đầu, người học nắm<br /> vững các quy tắc ngôn ngữ và rèn luyện kỹ năng<br /> Về lâu dài, để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của nghe dưới dạng các phát ngôn đơn giản. Ở giai<br /> quân đội trong điều kiện hiện nay, thì chất lượng đoạn nâng cao, người học cần tập trung rèn luyện<br /> dạy và học tiếng Nga tại Học viện KTQS phải và phát triển kỹ năng ở cấp độ cao hơn, có thể<br /> được nâng lên, trong đó có cả kỹ năng nghe hiểu. tham gia giao tiếp tự nhiên với người bản ngữ.<br /> Vì vậy, định hướng thực tiễn cho đối tượng này Nguyên tắc dạy và học có ý thức<br /> là phải tập trung chủ yếu vào rèn luyện và phát<br /> triển kỹ năng nghe, bởi vì hết một năm dự khóa Nguyên tắc này đòi hỏi người dạy và người<br /> tại Học viện họ sẽ phải nhanh chóng hòa nhập học luôn xác định được những nội dung cần nghe,<br /> với môi trường Đại học ở Nga. Để nâng cao chất những ngữ liệu cần lựa chọn, những phương pháp<br /> lượng cho đội ngũ học viên DKNN, bộ môn tiếng cần áp dụng, những yêu cầu cần đạt được, những<br /> <br /> Bảng 1: Khảo sát kết quả thi của học viên dự khóa nước ngoài trong 3 năm học<br /> <br /> Kỹ năng đọc Kỹ năng viết Kỹ năng nghe<br /> Năm học Lớp<br /> Giỏi Khá TB Giỏi Khá TB Giỏi Khá TB<br /> 2014-2015 DKNN50 39% 52% 9% 35% 49% 16% 22% 41% 37%<br /> 2015-2016 DKNN51 40% 52% 8% 37% 48% 15% 25% 44% 31%<br /> 2016-2017 DKNN52 42% 51% 7% 41% 45% 14% 28% 43% 29%<br /> <br /> <br /> <br /> KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰ<br /> 20 Số 14 - 7/2018<br />  PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY v<br /> <br /> <br /> <br /> lỗi mắc phải và nguyên nhân mắc lỗi… (dựa vào chúng và bằng các trang thiết bị hiện đại để nội<br /> các hình thức khai thác bài nghe). dung được sinh động, hấp dẫn. Muốn làm được<br /> như vậy, giảng viên phải tự mình nâng cao trình độ<br /> Nguyên tắc phát huy tính tích cực, sáng tạo chuyên môn, cũng như khả năng cập nhật, bám sát<br /> của người học mục tiêu, yêu cầu đào tạo, nội dung chương trình<br /> để cập nhật khai thác cho phù hợp.<br /> Người dạy chỉ đóng vai trò là người định<br /> hướng, giúp đỡ, là người trọng tài, còn người học Nắm bắt chất lượng học viên<br /> mới là trung tâm, chủ thể để giải quyết một cách<br /> chủ động, tích cực và sáng tạo các nhiệm vụ mà Kiểm tra, dự giờ, đánh giá rút kinh nghiệm của<br /> người dạy đưa ra. giảng viên là một khâu quan trọng trong đổi mới<br /> phương pháp dạy học, là việc làm thường xuyên<br /> Nguyên tắc tính đến tiếng mẹ đẻ của người học nhằm góp ý, điều chỉnh, bổ sung cho giảng viên về<br /> nội dung bài giảng cũng như phương pháp giảng<br /> Nguyên tắc tính đến tiếng mẹ đẻ của người học<br /> thực sự cần thiết trong cả quá trình dạy và học, dạy, từng bước giúp cho việc nâng cao chất lượng<br /> đặc biệt là trong giai đoạn đầu, khi người học luôn chuyên môn.Thông qua dự giờ, kịp thời nắm bắt<br /> phải trả lời câu hỏi: có – không có; giống – không chất lượng học viên, trao đổi, đối thoại với họ để bổ<br /> giống; đúng – không đúng… sung những thiếu hụt về kiến thức, hướng dẫn cho<br /> họ về phương pháp học tập để góp phần nâng cao<br /> Dựa trên những nguyên tắc dạy nghe đã nêu hiệu quả dạy và học tiếng Nga.<br /> ở trên, chúng tôi đưa ra một vài biện pháp nhằm<br /> nâng cao việc dạy và học kỹ năng nghe giúp học Trong quá trình giảng dạy, giảng viên cần phối<br /> viên DKNN đạt hiệu quả cao. hợp chặt chẽ với lớp, để nắm chắc chất lượng học<br /> viên, từ đó tiến hành các biện pháp, cách thức tổ<br /> 3.1. Đổi mới phương pháp dạy nghe tiếng Nga chức giờ giảng, áp dụng phương pháp giảng dạy<br /> phù hợp. Cán bộ quản lý và giảng viên cần chặt<br /> Nâng cao trình độ chuyên môn chẽ hơn nữa trong khâu kiểm tra, đánh giá hiệu<br /> quả sử dụng các trang thiết bị, phương tiện học<br /> Trong công tác giảng dạy tiếng Nga cho học<br /> tập. Đây là khâu quan trọng nhằm đánh giá thực<br /> viên DKNN, việc đổi mới phương pháp dạy tiếng,<br /> chất chất lượng của người dạy và người học, để từ<br /> đặc biệt là dạy kỹ năng nghe không có nghĩa là thay<br /> đó người học có kế hoạch phấn đấu và giảng viên<br /> đổi hoàn toàn phương pháp dạy học. Vì vậy, cần<br /> có kế hoạch bồi dưỡng kiến thức và phương pháp<br /> phải đổi mới phương pháp dạy học theo phương<br /> giảng dạy.<br /> pháp giảng dạy tích cực. Các giờ học phải được<br /> tiến hành theo định hướng giao tiếp, lấy người học Đổi mới phương pháp giảng dạy<br /> làm trung tâm. Giảng viên phải khơi gợi và phát<br /> huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học viên. Nhiệm vụ quan trọng đầu tiên trong đổi mới<br /> Khai thác bài giảng bằng các trang thiết bị hiện đại phương pháp dạy học nghe tiếng Nga là đổi mới<br /> để phát huy tính tự giác, khả năng tư duy, năng lực phương pháp rèn luyện kỹ năng nghe. Chúng tôi<br /> sáng tạo và niềm đam mê của người học. Trong tiến hành song song giữa các giờ nghe trên lớp có<br /> thời đại công nghệ thông tin phát triển như hiện giảng viên với các giờ ngoại khóa.<br /> nay, giảng viên phải chủ động cập nhật, khai thác<br /> những nội dung mới vào công tác giảng dạy kỹ Các hoạt động ngoại khóa cũng có vai trò quan<br /> năng nghe, giảng viên cần triệt để khai thác nội trọng trong công tác đổi mới phương pháp giảng<br /> dung bài giảng qua các phương tiện thông tin đại dạy. Mỗi loại hình hoạt động ngoại khóa có những<br /> <br /> <br /> KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰ<br /> Số 14 - 7/2018 21<br /> v PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY<br /> <br /> <br /> đặc thù riêng của nó nhưng đều có mục đích chung dựa vào ngữ cảnh, nhờ gần giống tiếng mẹ đẻ; hiểu<br /> là để nắm vững và sử dụng tiếng Nga như một các từ quốc tế.<br /> công cụ giao tiếp. Ở Học viện KTQS, các hình<br /> thức ngoại khóa thường rất phong phú và đa dạng: Nhiệm vụ thứ hai, xét về mặt phương pháp,<br /> phát động phong trào thi hùng biện về một chủ đề là phải làm sao để dạy cho người học hiểu được<br /> nào đó bằng tiếng Nga giữa các lớp; thi nói hay, nội dung phát ngôn lời nói. Do đó, có thể xác định<br /> đọc tốt tiếng Nga; thi tìm hiểu về đất nước, con được những sự kiện có trong thông báo, phân biệt<br /> người Nga; xem phim tiếng Nga có thảo luận; tổ các sự kiện đó với nhau, theo dõi được trình tự tiến<br /> chức phong trào “Ngày tiếng Nga”, hằng tháng tổ triển của sự kiện; kỹ năng xác định được những<br /> chức câu lạc bộ tiếng Nga (ở đó, học viên tự làm đoạn thông báo có giá trị thông tin cao nhất, xác<br /> MC, tự tổ chức các trò chơi ...). Qua những hoạt định được mối tương quan giữa bộ phận với chỉnh<br /> động ngoại khóa này, học viên thấy hứng thú hơn thể, tách ra được những ý chính, hiểu được nội<br /> với việc học tiếng Nga, từ đó khả năng nghe-nói dung chung, mặc dù không hiểu những đoạn riêng<br /> cũng tốt dần lên. biệt của thông báo; kỹ năng phân biệt cái mới với<br /> cái đã biết…<br /> Để thực hiện nhiệm vụ đào tạo dự khóa cho<br /> toàn quân đạt hiệu quả cao, Học viện KTQS trong Trong thực tế giao tiếp lời nói, người học có<br /> ba năm gần đây cũng đã mời giảng viên từ các nhu cầu phải nghe tiếng Nga trong nhiều điều kiện<br /> trường Đại học uy tín của Nga sang hỗ trợ mỗi kỳ khác nhau như trên lớp học, nghe đĩa hát và băng<br /> 3 tuần đến 1 tháng, điều này cải thiện đáng kể kết ghi âm, nghe đài, xem phim ảnh, giao tiếp trực tiếp<br /> quả học nghe-nói của học viên. với người khác. Vì vậy, phải luyện cho người học<br /> có kỹ năng hiểu được các phát ngôn lời nói thu<br /> Nhiệm vụ dạy nghe hiểu có giải quyết được hay được từ nhiều nguồn thông tin khác nhau trong<br /> không còn là do hệ thống bài tập. Đây là các bài<br /> điều kiện có hoặc không có sự hỗ trợ về mặt thính<br /> tập soạn cho một đối tượng người học nhất định.<br /> giác, hiểu được lời nói của những người không<br /> Khi soạn bài tập, trước hết cần phải tính đến mục<br /> quen biết; kỹ năng nắm được nghĩa của những tín<br /> đích dạy và học – xác định những kỹ xảo và kỹ<br /> hiệu lời nói được phát ra với tốc độ trung bình và<br /> năng cần được hình thành ở người học (nghe đài<br /> với tốc độ nhanh.<br /> bằng tiếng Nga, nghe người bản ngữ giảng bài…)<br /> đồng thời cũng cần nhấn mạnh những chỗ khó liên Bài tập rèn luyện kỹ năng nghe<br /> quan tới các đặc điểm của thông báo lời nói.<br /> Hiện nay, có hai dạng bài tập luyện nghe cơ<br /> Ở giai đoạn nâng cao (học kỳ 2) dạy nghe hiểu, bản là: bài tập chuẩn bị (bài tập ngôn ngữ) và bài<br /> cần hình thành ở người học kỹ năng nhận biết bằng tập lời nói (bài tập giao tiếp).<br /> thính giác những yếu tố lời nói đã nắm được, kỹ<br /> năng phân chia chuỗi lời nói thành câu, ngữ đoạn - Bài tập chuẩn bị<br /> và từ là trung tâm ngữ nghĩa của ngữ đoạn, hiểu ý<br /> nghĩa kiểu cấu trúc ngữ điệu được sử dụng trong Dạng bài tập này có nhiệm vụ chuẩn bị cho cơ chế<br /> một câu nhất định. Người học đặc biệt cần có các thính giác làm quen dần rồi tiến tới nhận biết được<br /> kỹ năng nhận biết các từ bị biến đổi trong dòng chuỗi lời nói. Dạng bài tập chuẩn bị gồm các loại bài<br /> ngữ lưu; kỹ năng khu biệt các từ phát âm giống tập sau:<br /> nhau; hiểu những phát ngôn có chứa số từ vựng đã<br /> học và chưa học (đối với giai đoạn nâng cao, số từ + Bài tập phát triển cơ chế lời nói bên trong,<br /> mới mà có chưa quá 5% sẽ không có ảnh hưởng gì gồm: nghe nhận biết và phân biệt các âm, các từ;<br /> đến việc hiểu); xác định nghĩa của các từ khi nghe nghe và xác định vị trí trọng âm.<br /> <br /> <br /> KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰ<br /> 22 Số 14 - 7/2018<br />  PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY v<br /> <br /> <br /> <br /> Ví dụ: Прослу́шайте и впиши́те вме́сто Мой брат прие́хал сего́дня ра́но у́тром на<br /> то́чек пропу́щенные зву́ки. вокза́л.<br /> <br /> 1. ….....а́ма – ….....а́ма Мой брат прие́хал сего́дня ра́но у́тром на<br /> вокза́л в Москве́.<br /> 2. ба́….....ка – ба́….....ка<br /> 3. ….....ла́га – ….....ла́га - Bài tập lời nói<br /> 4. о́стро…..... – остров…...<br /> 5. …....рак - ….....раг Đây là các bài tập phát triển cơ chế nắm ý<br /> 6. ….....ыр – ….....ирк nghĩa của bài nghe. Có thể liệt kê ra các bài tập<br /> 7. тетра́д….. – тетра́д….. lời nói sau:<br /> 8. глаз…..... – нельз….....<br /> 9. ….....вет – ….....вет + Nghe và trả lời đầy đủ ý (nội dung) các câu hỏi<br /> 10. брю́….....и – де́нь….....и<br /> + Nghe và đặt đầu đề cho câu chuyện<br /> + Bài tập phát triển cơ chế chia tách chuỗi lời<br /> + Nghe và phân chia câu chuyện thành các ý lớn<br /> nói, gồm: nghe và xác định kiểu ngữ điệu (IK);<br /> nghe nhận biết các ngữ điệu và phân biệt đúng + Nghe và đối chiếu với dàn bài cho sẵn xem<br /> trọng âm logic của câu nói. đúng hay sai.<br /> <br /> Ví dụ: Прослу́шайте, укажи́те ме́сто + Nghe và ghi tóm tắt nội dung câu chuyện<br /> интонацио́нного це́нтра и повтори́те.<br /> Trong quá trình nghe, giảng viên nên lưu ý học<br /> 1. Э́то Ни́на. Она́ инжене́р. Э́то Ню́ра. Она́ viên cần chú ý xác định đúng trọng âm của từ để<br /> то́же инжене́р. Они́ инжене́ры. có thể phân biệt những từ gần giống nhau; Rèn kỹ<br /> năng bắt từ thông qua những từ xung quanh nó; Rèn<br /> 2. Э́то ва́ша кни́га?<br /> luyện khả năng nghe liền mạch, không nghe đứt<br /> Нет, э́то не моя́ кни́га. đoạn vì các chuỗi âm tiết và từ được đưa ra trong<br /> thế đối xứng nhau.<br /> А э́то?<br /> Sau khi nghe, học viên kiểm tra và hoàn thiện<br /> Да, э́то моя́ кни́га. lại phần bài tập nghe. Học viên nhắc lại nội dung<br /> đã nghe được, chữa lỗi, luyện những cặp âm khó<br /> + Bài tập phát triển (luyện) cơ chế trí nhớ thao và đánh giá kết quả.<br /> tác: với loại bài tập này, người học cần nghe nhận<br /> biết và nhắc lại đúng từ, câu hoặc chuỗi lời nói và 3.2. Đổi mới phương pháp học nghe tiếng Nga<br /> nghe nhận biết và ghi lại đúng từ, câu hoặc chuỗi<br /> lời nói. Sự thành công trong học tiếng phụ thuộc nhiều<br /> vào yếu tố động cơ. Động cơ được hiểu như là một<br /> Ví dụ: Прослу́шайте, укажи́те ме́сто “lực đẩy cá nhân” có ảnh hưởng mạnh mẽ tới thành<br /> интонацио́нного це́нтра и повтори́те. quả học tập của người học. Động cơ không phải là<br /> nguyên nhân trực tiếp khiến người học thành công<br /> Мой брат прие́хал сего́дня.<br /> nhưng lại là nhân tố bắc cầu. Động cơ càng mạnh,<br /> Мой брат прие́хал сего́дня ра́но. người học càng có ý thức làm giàu lượng kiến<br /> thức đầu vào, khả năng tập trung tốt hơn để cho ra<br /> Мой брат прие́хал сего́дня ра́но у́тром. những sản phẩm ngôn ngữ sau này. Sự thăng trầm<br /> <br /> <br /> KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰ<br /> Số 14 - 7/2018 23<br /> v PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY<br /> <br /> <br /> của tiếng Nga trong thời gian dài vừa qua có tác 4. KẾT LUẬN<br /> động rất lớn đến cả người dạy và người học tiếng<br /> Nga. Tuy nhiên, với học viên DKNN mục đích và So với các kỹ năng khác, nghe là một kỹ năng<br /> động cơ học tập là rất rõ ràng. Sau một năm học tương đối khó. Có rất nhiều yếu tố chi phối tới chất<br /> dự bị tại Học viện, học viên DKNN sẽ sang Nga lượng dạy và học kỹ năng nghe, trong đó có cả<br /> để tiếp tục bậc Đại học nên học viên cần phải nỗ yếu tố khách quan và chủ quan. Để nâng cao chất<br /> lực trong việc học tiếng Nga nói chung và kỹ năng lượng dạy và học, cần tiến hành một loạt các giải<br /> nghe nói riêng. Từ đó, giảng viên giúp học viên có pháp đồng bộ trên cơ sở kết quả những nghiên cứu<br /> cơ bản về ngôn ngữ, về nội dung chương trình, về<br /> những thay đổi tích cực trong việc học nghe.<br /> phương pháp giảng dạy và về cách thức tổ chức<br /> Nhiệm vụ quan trọng đầu tiên trong đổi mới dạy-học.<br /> phương pháp học nghe tiếng Nga là đổi mới<br /> Thầy và trò là chủ thể và cũng là đối tượng cơ<br /> phương pháp rèn luyện kỹ năng nghe. Rèn luyện<br /> bản của quá trình dạy và học. Nâng cao chất lượng<br /> kỹ năng nghe là một quá trình thường xuyên, liên<br /> dạy và học trước tiên phải gắn với công tác đào<br /> tục, ở mọi lúc, mọi nơi.<br /> tạo, nâng cao trình độ của giảng viên. Nhà trường<br /> Tạo ra môi trường tiếng hàng ngày rất có ích cần quan tâm cử giảng viên đi bồi dưỡng học tập<br /> cho việc rèn luyện kỹ năng nghe. Luyện nghe có thể trong và ngoài nước, theo các hình thức dài hạn và<br /> được tiến hành theo hai hình thức: Thứ nhất, nghe ngắn hạn… Bên cạnh đó, phải phát huy tinh thần<br /> một cách có ý thức (khoảng mỗi ngày một giờ) tự giác, tận dụng thời gian học tập của học viên.<br /> nghĩa là tập trung nghe để nắm bắt thông tin kết Ngoài sự nỗ lực của thầy và trò cần có thêm những<br /> hợp làm các bài tập nghe: nghe chọn đúng sai, nghe phương tiện kỹ thuật, trang thiết bị để quá trình<br /> trả lời câu hỏi, nghe điền từ vào chỗ trống… Thứ dạy và học nghe hiệu quả hơn.<br /> hai là nghe thụ động: có thể bật đài lên và vừa làm<br /> Để việc dạy và học kỹ năng nghe được tiến<br /> việc vừa nghe, luyện cho người học sống trong môi<br /> hành có hiệu quả phải tập trung xây dựng hệ thống<br /> trường tiếng. Nên dành thời gian để nghe bản tin<br /> bài tập luyện nghe hợp lý, có nội dung cập nhật, phù<br /> tiếng Nga, nghe những bài hát Nga bằng tiếng Nga,<br /> hợp với đối tượng đào tạo và mục tiêu, yêu cầu đào<br /> xem các chương trình truyền hình thực tế trên đài<br /> tạo nhằm giúp người dạy và người học có những<br /> truyền hình Nga... (từ 10 đến 20 phút). Nghe nhạc<br /> định hướng rõ ràng, biết cách khai thác dữ liệu.<br /> giúp thư giãn đầu óc và tăng cường khả năng nghe.<br /> <br /> Để việc tự học của học viên được đảm bảo có Ngoài các giải pháp liên quan tới người dạy và<br /> diễn ra ở nhà, giảng viên cũng thường giao nhiệm người học, cần có sự kết hợp đồng bộ, thông suốt<br /> vụ cụ thể, ví dụ: chuyển qua hộp thư điện tử của các của cấp ủy, chỉ huy các cấp để từng bước nâng cao<br /> em một đoạn video có các đoạn hội thoại giao tiếp chất lượng dạy và học, dần đáp ứng được yêu cầu<br /> trong cửa hàng, trên phố, hoặc một đoạn các bài nhiệm vụ của quân đội trong giai đoạn mở cửa, hội<br /> hát ..., giảng viên có thể lấy nguồn từ trên Youtube, nhập và hợp tác toàn diện hiện nay./.<br /> yêu cầu về nhà nghe rồi ghi chép lại. Giảng viên sẽ<br /> Tài liệu tham khảo:<br /> kiểm tra vào đầu giờ học nghe tiếp theo. Việc làm<br /> này tạo hứng thú cho học viên rất nhiều. Aкшина А.А., Каган О.Е. (2002), Учимся учить,<br /> изд “Русский мир”, Москва.<br /> Ngoài việc luyện tập, thực hành nghe ở trên<br /> lớp, học viên phải không ngừng tự học, tự bồi Антонова В.Е., Нахабина М.М. и др., (2003),<br /> dưỡng, rèn luyện kỹ thuật nghe, khai thác, tận Дорога в Россию, (Часть 1, 2, 3), изд<br /> dụng các phương tiện kỹ thuật phục vụ học tập. Златоус.<br /> <br /> <br /> KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰ<br /> 24 Số 14 - 7/2018<br />  NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI v<br /> <br /> <br /> <br /> Диброва Е.И. (2001), Современный русский Институт русского языка им. А.С. Пушкина<br /> язык, изд “Академия”, Москва.<br /> под редакцией А.Н. Шукина, (1990),<br /> Леонтиев A. A., (1987), Общая методика<br /> Методика преподавания русского языка как<br /> обучения иностранным языкам, изд<br /> “Русский язык”, Москва. иностранного, Москва.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> A STUDY ON HOW TO IMPROVE THE TEACHING AND LEARNING<br /> OF LISTENING SKILLS FOR STUDENTS OF AN INTENSIVE FOREIGN<br /> LANGUAGE COURSE AT MILITARY TECHNICAL ACADEMY<br /> NGUYEN HONG DIEP<br /> Abstract: Listening is a simultaneous process of auditory hearing with the acquisition of speech<br /> content. For learners of foreign languages, listening comprehension is a difficult skill and has a<br /> particularly important place in the communication process. Good listening will greatly assist in<br /> shaping speaking, reading and writing skills. Learners have not really been able to fully develop<br /> their listening ability during their studies. Due to many factors that the listening skills are not<br /> properly paid attention to so the quality of listening skills is limited. In the long run, in order<br /> to meet the requirements of military tasks in the current situation, the quality of teaching and<br /> learning Russian including listening comprehension skills at the Military Technical Academy<br /> should be improved.<br /> Keywords: solution, Military Technical Academy, skills, listening<br /> Received: 08/5/2018; Revised: 28/6/2018; Accepted for publication: 30/6/2018<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰ<br /> Số 14 - 7/2018 25<br />