Nghiên cứu hiệu quả của levobupivacaine trong gây tê tủy sống để phẫu thuật thay khớp háng

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> NGHIÊN CỨU HIỆU QUẢ CỦA LEVOBUPIVACAINE TRONG GÂY TÊ<br /> TỦY SỐNG ĐỂ PHẪU THUẬT THAY KHỚP HÁNG<br /> Nguyễn Thỵ Quỳnh Lưu*, Nguyễn Văn Chừng**<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mở đầu: Vào những năm gần đây, levobupivacaine, một hoạt chất đối phân S(-) thuần khiết của<br /> bupivacaine, xuất hiện như một lựa chọn an toàn hơn các chất đồng phân trong thực hành gây tê vùng. Các<br /> nghiên cứu dược lực học cho thấy nó có ái lực kém hơn cũng như mức độ ức chế các cơ quan trọng yếu như thần<br /> kinh trung ương và cơ tim yếu hơn bupivacaine.<br /> Mục tiêu: so sánh hiệu quả và tính an toàn của levobupivacaine đẳng trọng và bupivacaine đẳng trọng ở các<br /> bệnh nhân gây tê tủy sống liều 11 mg để phẫu thuật thay khớp háng.<br /> Đối tượng - Phương pháp nghiên cứu: Mẫu nghiên cứu gồm các bệnh nhân có ASA I – III, được lên<br /> chương trình mổ thay khớp háng bằng phương pháp gây tê tủy sống. Bệnh nhân được phân ngẫu nhiên vào 2<br /> nhóm, mỗi nhóm 45 người. Bệnh nhân ở nhóm L được gây tê với 11 mg levobupivacaine đẳng trọng 0,5%, bệnh<br /> nhân ở nhóm B được gây tê với 11 mg bupivacaine đẳng trọng 0,5%. Ghi nhận thời gian đạt phong bế cảm giác,<br /> thời gian kéo dài phong bế cảm giác, mức phong bế cảm giác cao nhất, thời gian đạt phong bế vận động, mức<br /> phong bế vận động, thời gian kéo dài phong bế vận động, các tác dụng phụ như chậm nhịp tim, tụt huyết áp,<br /> giảm oxy máu, lạnh run, nôn và buồn nôn.<br /> Kết quả: Sự khác biệt giữa 2 nhóm không có ý nghĩa thống kê về các thay đổi huyết động, thời gian đạt và<br /> kéo dài phong bế vận động / cảm giác. Có 2 bệnh nhân trong nhóm L chỉ đạt mức phong bế vận động tối đa là<br /> Bromage 2.<br /> Kết luận: 11 mg levobupivacaine đẳng trọng 0,5% có hiệu quả tương đương với 11 mg bupivacaine đẳng<br /> trọng 0,5% khi gây tê tủy sống để phẫu thuật thay khớp háng nhưng levobupivacaine ít làm suy yếu vận động<br /> hơn.<br /> Từ khóa: Gây tê tủy sống, thay khớp háng, levobupivacaine, bupivacaine.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> THE EFFECT OF INTRATHECAL OF LEVOBUPIVACAINE ON HIP REPLACEMENT SURGERY<br /> Nguyen Thy Quynh Luu, Nguyen Van Chung<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 16 - Supplement of No 1 - 2012: 391 - 397<br /> Background: In recent years levobupivacaine, the pure S (-)-enantiomer of bupivacaine, emerged as a safer<br /> alternative for regional anesthesia than its racemic parent. It demonstrated less affinity and strength of depressant<br /> effects onto myocardial and central nervous vital centers in pharmacodynamic studies.<br /> Objectives: The aim of our study was to compare the safety and efficacy of plain levobupivacaine 11 mg and<br /> plain bupivacaine 11 mg in patients undergoing hip replacement surgery under spinal anesthesia.<br /> Method: The study included hip replacement patients, ASA I – III, who were scheduled for elective surgery<br /> under spinal anesthesia. The cases were randomly divided into 2 groups of 45 patients each. Group L received 11<br /> mg 0.5% isobaric levobupivacaine, group B received 11 mg 0.5% isobaric bupivacaine. The onset and duration of<br /> sensory block, maximum upper spread of sensory block; onset, intensity and duration of motor block, any adverse<br /> * BV CTCH TP. Hồ Chí Minh<br /> Tác giả liên lạc: BS. Nguyễn Thỵ Quỳnh Lưu<br /> <br /> ** Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh<br /> ĐT: 0909 148 198<br /> Email: ntquynhluu@yahoo.com<br /> <br /> Hội nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Bình Dân 2012<br /> <br /> 391<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> <br /> effects such as bradycardia, hypotension, hypoxia, tremor, nausea and/or vomiting were recorded.<br /> Results: There were no significant differences between the two groups in the haemodynamic changes, onset<br /> times and durations of sensory / motor blocks. Maximum motor block Bromage 2 was seen in two patients in<br /> group L.<br /> Conclusion: We concluded that the clinical efficacy of 11 mg 0.5% isobaric levobupivacaine was equal to the<br /> 11 mg 0.5% isobaric bupivacaine in spinal anesthesia for hip replacement but levobupivacaine produced less<br /> motor block.<br /> Keywords: Spinal anesthesia, hip replacement, levobupivacaine, bupivacaine.<br /> cứu hiệu quả của levobupivacaine trong gây tê<br /> MỞ ĐẦU – MỤC TIÊU<br /> tủy sống để phẫu thuật thay khớp háng” nhằm<br /> Gãy cổ xương đùi là một tổn thương thường<br /> mục đích:<br /> gặp ở người cao tuổi với tỷ lệ mắc phải đang<br /> Đánh giá hiệu quả: mức phong bế cảm giác,<br /> tăng dần trong dân số. Thay khớp háng là phẫu<br /> thời gian phong bế cảm giác, mức phong bế vận<br /> thuật cắt bỏ các phần khớp háng hư hỏng, thay<br /> động, thời gian phong bế vận động.<br /> vào đó bằng 1 khớp nhân tạo nhằm tái tạo lại<br /> Đánh giá tính an toàn: thay đổi huyết động,<br /> hình dạng và chức năng vốn có của khớp háng.<br /> SpO<br /> các tác dụng ngoài ý muốn của<br /> 2,<br /> Thay khớp háng có thể thực hiện với nhiều hình<br /> levobupivacaine đẳng trọng 0,5% so với<br /> thức vô cảm khác nhau như gây mê toàn diện,<br /> bupivacaine đẳng trọng 0,5% trong gây tê tủy<br /> gây tê tủy sống, gây tê ngoài màng cứng, gây tê<br /> sống liều 11 mg để phẫu thuật thay khớp háng.<br /> đám rối thắt lưng… và thường được sử dụng<br /> kết hợp các kỹ thuật. Không có chứng cứ về sự<br /> ĐỐI TƯỢNG – PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> khác biệt tỷ lệ tử vong giữa các kỹ thuật. Tuy<br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> nhiên, gây tê vùng có các thuận lợi đáng kể hơn<br /> Bệnh nhân có chỉ định phẫu thuật thay khớp<br /> gây mê như giảm lượng máu mất trong quá<br /> háng tại bệnh viện Chấn Thương Chỉnh Hình<br /> trình phẫu thuật, giảm nhu cầu truyền máu,<br /> thành phố Hồ Chí Minh trong thời gian từ<br /> giảm tỷ lệ mắc phải thuyên tắc tĩnh mạch sâu và<br /> tháng 10 năm 2010 đến tháng 03 năm 2011 với<br /> thuyên tắc phổi(6)….<br /> các tiêu chuẩn: bệnh nhân đồng ý tham gia<br /> Vào những năm gần đây, levobupivacaine,<br /> nghiên cứu, bệnh nhân thuộc nhóm ASA I, ASA<br /> một hoạt chất đối phân S(-) thuần khiết của<br /> II, ASA III, bệnh nhân không có chống chỉ định<br /> bupivacaine, xuất hiện như một lựa chọn an<br /> gây tê tủy sống. Tiêu chuẩn loại trừ: bệnh nhân<br /> toàn hơn các chất đồng phân trong thực hành<br /> bị dị ứng với thuốc tê, có yếu liệt chi dưới trước<br /> gây tê vùng(1). Các nghiên cứu dược lực học cho<br /> khi gây tê tủy sống hoặc có dị tật bất thường cột<br /> thấy nó có ái lực kém hơn cũng như mức độ ức<br /> sống như vẹo, gù, xẹp đốt sống…<br /> chế các cơ quan trọng yếu như thần kinh trung<br /> Thiết kế nghiên cứu<br /> ương và cơ tim yếu hơn bupivacaine. Tuy nhiên,<br /> Thử nghiệm lâm sàng có đối chứng.<br /> sự phục hồi vận động nhanh chóng sau gây tê<br /> Chọn mẫu theo công thức tính cỡ mẫu:<br /> tủy sống với levobupivacaine rõ hơn với<br /> bupivacaine(2). Sell A và cộng sự khuyến cáo liều<br /> thuốc tê hữu dụng trong gây tê tủy sống của<br /> levobupivacaine là 11,7 mg(9).<br /> Trong đó: n là cỡ mẫu nghiên cứu, á: mức ý<br /> nghĩa hay xác suất sai lầm loại 1, α được chọn là<br /> Ở Việt Nam, chưa có nhiều nghiên cứu công<br /> 5%, (1 - ): độ mạnh của nghiên cứu, được chọn<br /> bố về việc sử dụng levobupivacaine trong gây tê<br /> là 80%, δp: phương sai gộp, µ: trị số trung bình<br /> tủy sống, đặc biệt để phẫu thuật chỉnh hình. Vì<br /> cần kiểm định. Trong nghiên cứu giai đoạn đầu<br /> vậy, chúng tôi tiến hành nghiên cứu: “Nghiên<br /> <br /> 392<br /> <br /> Hội nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Bình Dân 2012<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> của chúng tôi trên 40 bệnh nhân, với cùng<br /> phương pháp tiến hành, thời gian tê trung bình<br /> của 2 nhóm nghiên cứu lần lượt là: nhóm L<br /> (nhóm dùng levobupivacaine): 246,79 ± 84,89<br /> phút, nhóm B (nhóm dùng bupivacaine): 251,89<br /> ± 78,91 phút. Do đó: δp = 7,7; Z1 – α/2 = 1,96; Z1 -  =<br /> 0,84; µ1 - µ2 = 5,1, n = 35,7.<br /> Cỡ mẫu tối thiểu tính được cho mỗi nhóm<br /> nghiên cứu là 36 bệnh nhân. Chúng tôi tiến<br /> hành nghiên cứu trên 45 bệnh nhân cho mỗi<br /> nhóm, tổng cộng 2 nhóm là 90 bệnh nhân.<br /> Phương pháp phân nhóm: bệnh nhân thỏa<br /> tiêu chuẩn chọn mẫu được phân nhóm ngẫu<br /> nhiên xen kẽ vào 2 nhóm nghiên cứu theo thứ tự<br /> thời gian vào phòng mổ: nhóm L: gây tê tủy<br /> sống bằng levobupivacaine, nhóm B: gây tê tủy<br /> sống bằng bupivacaine.<br /> <br /> Phương pháp tiến hành<br /> Bệnh nhân được tiền mê tại khoa vào tối<br /> trước mổ và sáng mổ với diazepam hay<br /> hydroxyzine (Atarax®). Khi đến phòng mổ: ghi<br /> nhận tri giác, đặt các điện cực theo dõi ECG, đo<br /> huyết áp động mạch không xâm lấn, SpO2. Đặt<br /> đường truyền tĩnh mạch ngoại biên bằng kim<br /> 18G hay 20G, truyền tối thiểu 500 ml dịch NaCl<br /> 0,9% trước khi thực hiện gây tê tủy sống. Tiến<br /> hành gây tê tủy sống ở tư thế ngồi. Chọc dò tủy<br /> sống với kim tê tủy sống 25G, tại khe liên đốt L4<br /> - L5, hút thêm 0,8 ml dịch não tủy. Thuốc tê bơm<br /> vào tủy sống, nhóm L: 11 mg levobupivacaine<br /> đẳng trọng 0,5%, nhóm B: 11 mg bupivacaine<br /> đẳng trọng 0,5%. Đặt thông tiểu.<br /> Sau khi đạt mức tê T10, nếu bệnh nhân còn<br /> cảm thấy lo lắng, bệnh nhân sẽ được tiền mê với<br /> midazolam 0,5 – 2 mg tiêm tĩnh mạch và cho thở<br /> oxy 2 lít/phút qua ống thông mũi 2 nhánh. Khi<br /> đạt được mức tê T10, bệnh nhân được đặt nằm<br /> nghiêng 90o theo yêu cầu phẫu thuật, chân cần<br /> phẫu thuật thay khớp háng phía trên. Tiến hành<br /> phẫu thuật.<br /> Trong lúc mổ, nếu xảy ra các tác dụng ngoài<br /> ý muốn thì xử trí như sau: tụt huyết áp: truyền<br /> dịch nhanh và tiêm tĩnh mạch ephedrine 2 mg.<br /> Nhịp tim chậm < 50 lần/phút: atropin 0,5 mg<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> tiêm tĩnh mạch chậm. SpO2 < 93%: thở oxy 6<br /> lít/phút qua mask có túi dự trữ, nếu SpO2 tiếp<br /> tục giảm  90% thì xem như suy hô hấp và được<br /> đặt nội khí quản, thở máy. Lạnh run: ủ ấm, tiền<br /> mê với midazolam và fentanyl tùy theo đáp ứng<br /> của từng bệnh nhân. Buồn nôn, nôn: xử trí tùy<br /> nguyên nhân và mức độ đáp ứng của bệnh<br /> nhân: thở oxy 6 lít/phút qua mask có túi dự trữ,<br /> nâng huyết áp, có thể sử dụng: metoclopramide<br /> 10 mg tiêm tĩnh mạch hoặc ondansetron 4 mg<br /> tiêm tĩnh mạch.<br /> Sau khi gây tê tủy sống 30 phút, nếu bệnh<br /> nhân chưa đạt được mức tê T10 thì bệnh nhân sẽ<br /> được gây mê để phẫu thuật: gây mê qua mặt nạ<br /> thanh quản nếu bệnh nhân có chỉ định thay<br /> khớp háng bán phần, gây mê qua nội khí quản<br /> nếu bệnh nhân có chỉ định thay khớp háng toàn<br /> phần. Sau khi gây mê xong, bệnh nhân được đặt<br /> nằm nghiêng 90o, chân cần phẫu thuật thay<br /> khớp háng phía trên. Tiến hành phẫu thuật. Sau<br /> khi mổ xong, bệnh nhân được đặt nằm ngửa trở<br /> lại và chuyển sang phòng hồi sức tiếp tục theo<br /> dõi. Đối với các bệnh nhân được gây mê trong<br /> mổ: bệnh nhân sẽ được rút ống nội khí quản<br /> hoặc mặt nạ thanh quản tại phòng hồi sức và<br /> cho thuốc giảm đau hậu phẫu ngay sau khi<br /> phẫu thuật kết thúc.<br /> Các chỉ số theo dõi: Tại phòng mổ, bệnh<br /> nhân được theo dõi: SpO2, điện tim liên tục<br /> trên monitor (chuyển đạo DII). Ghi nhận nhịp<br /> tim, huyết áp tâm thu, huyết áp tâm trương,<br /> SpO2 mỗi 2 phút trong 20 phút đầu sau gây<br /> tê, sau đó ghi nhận mỗi 5 phút cho đến thời<br /> điểm kết thúc phẫu thuật. Đánh giá và ghi<br /> nhận mức phong bế cảm giác đau bằng kim<br /> đầu tù mỗi 2 phút trong 30 phút đầu sau gây<br /> tê. Đánh giá và ghi nhận mức phong bế vận<br /> động dựa trên thang điểm Bromage mỗi 2<br /> phút trong 30 phút đầu sau gây tê (thang<br /> điểm Bromage: Bromage = 0: không liệt, có thể<br /> gập hông / gối / bàn chân, Bromage = 1: không<br /> thể gập hông, Bromage = 2: không thể gập<br /> gối, Bromage = 3: không thể cử động bất cứ<br /> phần nào của chân). Tại phòng hồi sức: ghi<br /> nhận nhịp tim, huyết áp tâm thu, huyết áp<br /> <br /> Hội nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Bình Dân 2012<br /> <br /> 393<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> <br /> tâm trương, SpO2 mỗi 30 phút đến khi bệnh<br /> nhân được cho thuốc giảm đau. Sử dụng<br /> thước đo điểm đau, theo thang điểm đau VAS<br /> (Visual Analog Scale) từ 0 đến 10 điểm để<br /> đánh giá mức độ đau của bệnh nhân sau mổ<br /> (0 điểm: không đau, từ 1 đến 3 điểm: đau ít, từ<br /> 4 đến 5 điểm: đau vừa, từ 6 đến 7 điểm: đau<br /> nhiều, từ 8 đến 10 điểm: đau rất nhiều, không<br /> chịu được). Xác định mức độ đau vết mổ theo<br /> thang điểm VAS do bệnh nhân tự đánh giá<br /> mỗi 15 phút đến khi VAS  4 điểm. Ghi nhận<br /> thời điểm VAS  4 điểm. Đánh giá mức phong<br /> bế vận động dựa trên thang điểm Bromage<br /> mỗi 15 phút đến khi chỉ số Bromage = 0. Ghi<br /> nhận thời điểm chỉ số Bromage = 0.<br /> <br /> Kết quả được trình bày trong các bảng và<br /> biểu đồ dưới dạng các tần số, tỷ lệ đối với các<br /> biến số định tính; dưới dạng số trung bình ± độ<br /> lệch chuẩn đối với các biến số định lượng có<br /> phân phối chuẩn; dưới dạng trung vị, tứ phân vị<br /> đối với các biến số định lượng có phân phối<br /> không chuẩn. Nhập, xử lý và phân tích số liệu<br /> bằng phần mềm SPSS for Windows 16.0. Sử<br /> dụng phép kiểm chi bình phương, phép kiểm<br /> chính xác Fisher để so sánh 2 tỷ lệ; phép kiểm t<br /> để so sánh 2 số trung bình của các biến số định<br /> lượng có phân phối chuẩn và phép kiểm Mann<br /> – Whitney U để so sánh 2 số trung bình của các<br /> biến số định lượng có phân phối không chuẩn.<br /> Thống kê có ý nghĩa khi p  0,05.<br /> <br /> Định nghĩa các biến số: bệnh nhân được xem<br /> là tụt huyết áp khi huyết áp tâm thu giảm > 25%<br /> so với trị số lúc đầu. Bệnh nhân được xem là<br /> chậm nhịp tim khi nhịp tim < 50 lần/phút. Mức<br /> phong bế cảm giác cao nhất còn gọi là mức tê<br /> cao nhất: là mức liệt cảm giác cao nhất được<br /> đánh giá bằng kim đầu tù. Thời gian đạt phong<br /> bế cảm giác còn gọi là thời gian đạt mức tê cao<br /> nhất: là khoảng thời gian tính từ lúc tiêm thuốc<br /> tê xong đến khi đạt được mức tê cao nhất. Thời<br /> gian phong bế cảm giác còn gọi là thời gian tê: là<br /> khoảng thời gian tính từ lúc tiêm thuốc tê xong<br /> đến khi bệnh nhân có nhu cầu dùng thuốc giảm<br /> đau (VAS  4 điểm). Thời gian đạt phong bế vận<br /> động còn gọi là thời gian chỉ số Bromage = 3: là<br /> khoảng thời gian tính từ lúc tiêm thuốc tê xong<br /> đến khi chỉ số Bromage đạt 3 điểm. Thời gian<br /> phong bế vận động còn gọi là thời gian liệt vận<br /> động: là khoảng thời gian tính từ lúc tiêm thuốc<br /> tê xong đến khi bệnh nhân phục hồi vận động<br /> hoàn toàn (chỉ số Bromage = 0). Hiệu quả vô<br /> cảm trong phẫu thuật được đánh giá là tốt khi<br /> mức tê đạt đến T10 trong vòng 30 phút sau khi<br /> gây tê. Hiệu quả vô cảm trong phẫu thuật được<br /> đánh giá là thất bại khi mức tê chưa đạt đến T10<br /> sau 30 phút gây tê.<br /> <br /> KẾT QUẢ<br /> <br /> Số liệu được thu thập bởi các điều dưỡng<br /> gây mê đã được huấn luyện cách thu thập<br /> số liệu.<br /> <br /> Mẫu nghiên cứu của chúng tôi có 45 bệnh<br /> nhân thuộc nhóm L và 45 bệnh nhân thuộc<br /> nhóm B. Trong nhóm L, có 1 bệnh nhân gây tê<br /> thất bại phải chuyển sang gây mê với mặt nạ<br /> thanh quản. Do đó, kết quả phân tích dựa trên<br /> 89 bệnh nhân: 44 bệnh nhân nhóm L và 45 bệnh<br /> nhân nhóm B.<br /> Bảng 1: Đặc điểm mẫu nghiên cứu<br /> Số bệnh nhân<br /> Chiều cao (cm)<br /> Cân nặng (kg)<br /> Tuổi (năm)<br /> Nam / Nữ<br /> <br /> Nhóm L<br /> 44<br /> 154,73 ± 6,36<br /> 49,43 ± 7,11<br /> 70,32 ± 10,74<br /> 6 / 38<br /> <br /> Nhóm B<br /> 45<br /> 153,87 ± 6,13<br /> 48,27 ± 7,05<br /> 69,67 ± 11,77<br /> 5 / 40<br /> <br /> Trung bình ± độ lệch chuẩn<br /> <br /> Bảng 2: Hiệu quả gây tê giữa 2 nhóm<br /> Mức phong bế cảm giác cao<br /> nhất<br /> Thời gian đạt mức phong bế<br /> cảm giác T10 (phút)<br /> Thời gian đạt mức phong bế<br /> cảm giác cao nhất (phút)<br /> Thời gian phong bế cảm giác<br /> (phút)<br /> Thời gian đạt phong bế vận<br /> động (Bromage = 3) (phút)<br /> Thời gian phong bế vận động<br /> (phút)<br /> Tỷ lệ tụt huyết áp (%)<br /> <br /> Nhóm L Nhóm B<br /> T8 (T10 – T8 (T10 –<br /> T6)<br /> T6)<br /> 18,11 ±<br /> 16,62 ±<br /> 6,38<br /> 5,69<br /> 23,68 ±<br /> 22,82 ±<br /> 3,74<br /> 4,26<br /> 270,80 ± 271,57 ±<br /> 83,46<br /> 78,62<br /> 16,89 ±<br /> 16,67 ±<br /> 7,25<br /> 6,30<br /> 156,63 ± 166,42 ±<br /> 57,69<br /> 51,11<br /> 13,6<br /> 17,7<br /> <br /> p<br /> 0,88<br /> 0,25<br /> 0,32<br /> 0,96<br /> 0,88<br /> 0,40<br /> 0,59<br /> <br /> Trung bình ± độ lệch chuẩn<br /> <br /> 394<br /> <br /> Hội nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Bình Dân 2012<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Đặc điểm của bệnh nhân trong 2 nhóm<br /> nghiên cứu được trình bày ở bảng 1. Đặc điểm<br /> gây tê giữa 2 nhóm được trình bày ở bảng 2. Sự<br /> khác biệt giữa 2 nhóm không có ý nghĩa thống<br /> kê về mức phong bế cảm giác, thời gian phong<br /> bế cảm giác, thời gian phong bế vận động cũng<br /> như tỷ lệ tụt huyết áp giữa 2 nhóm. Tất cả các<br /> bệnh nhân trong nhóm B đều đạt mức phong bế<br /> vận động tối đa là Bromage 3. Có 2 bệnh nhân<br /> trong nhóm L chỉ đạt mức phong bế vận động<br /> tối đa là Bromage 2.<br /> <br /> (bảng 2). Kết quả của chúng tôi cũng tương tự<br /> như của các tác giả trong và ngoài nước(010).<br /> Nguyễn Mạnh Hồng và cộng sự(08) khi gây tê tủy<br /> sống tại khe liên đốt L3 – L4, liều 10 mg với<br /> levobupivacaine đẳng trọng 0,5% ghi nhận thời<br /> gian đạt mức tê T10 là 5,82 ± 2,63 phút, nhanh<br /> hơn nhiều so với kết quả của chúng tôi. Như<br /> vậy, với lượng thuốc tê thấp mà hiệu quả gây tê<br /> đạt yêu cầu phẫu thuật thì chúng tôi nghĩ thời<br /> gian chờ thêm vài phút để đạt mức vô cảm cần<br /> thiết là điều có thể chấp nhận được.<br /> <br /> Không có trường hợp nào chậm nhịp tim,<br /> giảm SpO2, lạnh run, run, buồn nôn, nôn trong<br /> và sau mổ.<br /> <br /> Bảng 4: Thời gian đạt mức tê cao nhất của các<br /> nghiên cứu (phút)<br /> <br /> BÀN LUẬN<br /> Mức tê cao nhất đạt được ở 2 nhóm đều là<br /> T10 - T6, điều này chứng tỏ liều thuốc tê 11 mg,<br /> chọc dò tủy sống ở khe liên đốt L4 – L5 của<br /> chúng tôi phù hợp, đảm bảo đủ vô cảm để phẫu<br /> thuật thay khớp háng cho các bệnh nhân (bảng<br /> 2). Theo nghiên cứu của các tác giả nước ngoài,<br /> khi gây tê tủy sống với levobupivacaine đẳng<br /> trọng 0,5% và bupivacaine đẳng trọng 0,5% ở<br /> cùng khe liên đốt với cùng liều lượng thuốc tê,<br /> ghi nhận mức tê cao nhất đạt được ở 2 nhóm<br /> cũng tương tự nhau:<br /> Bảng 3: Mức tê cao nhất trong các nghiên cứu<br /> Tác giả<br /> Vanna O và<br /> cs(10)<br /> Fattorini F và<br /> cs(3)<br /> Glaser C và cs(4)<br /> Chúng tôi<br /> <br /> Mức tê cao nhất<br /> Nhóm L Nhóm B<br /> <br /> Khe liên<br /> đốt<br /> <br /> Liều<br /> (mg)<br /> <br /> L2 – L3<br /> <br /> 12,5<br /> <br /> T4<br /> <br /> T4<br /> <br /> L3 – L4<br /> <br /> 15<br /> <br /> T4<br /> <br /> T4<br /> <br /> Tác giả<br /> Mehta A và cs(7)<br /> Fattorini F và cs(3)<br /> Glaser C và cs(4)<br /> Chúng tôi<br /> <br /> Nhóm L<br /> TB ± ĐLC<br /> 4,38 ± 1,53<br /> 12 ± 6<br /> 11 ± 6<br /> 23,68 ± 3,74<br /> <br /> Nhóm B<br /> TB ± ĐLC<br /> 4,40 ± 1,81<br /> 9±5<br /> 13 ± 8<br /> 22,82 ± 4,26<br /> <br /> p<br /> 0,876<br /> > 0,05<br /> > 0,05<br /> 0,32<br /> <br /> Theo bảng 4, thời gian đạt mức tê cao nhất<br /> của 2 nhóm gây tê tủy sống với levobupivacaine<br /> đẳng trọng 0,5% và bupivacaine đẳng trọng<br /> 0,5% khác nhau không có ý nghĩa thống kê. Kết<br /> quả của chúng tôi cũng không khác nhau giữa 2<br /> nhóm. Tuy nhiên, thời gian đạt mức tê cao nhất<br /> của chúng tôi chậm hơn so với kết quả của các<br /> tác giả trên có thể do chúng tôi sử dụng liều<br /> thuốc tê thấp hơn, gây tê ở khe liên đốt thấp<br /> hơn, bơm thuốc tê với tốc độ khác các tác giả<br /> trên nên thời gian đạt được mức tê cao nhất<br /> chậm hơn.<br /> Bảng 5: Thời gian tê của các nghiên cứu (phút)<br /> Tác giả<br /> <br /> L2 – L3<br /> L4 – L5<br /> <br /> 17,5<br /> 11<br /> <br /> T4<br /> T6<br /> <br /> T4<br /> T6<br /> <br /> Mức độ lan rộng của thuốc tê phụ thuộc vào<br /> nhiều yếu tố khác nhau: vóc dáng bệnh nhân, vị<br /> trí tiêm thuốc, liều lượng thuốc tê, thể tích thuốc<br /> tê, tốc độ bơm thuốc tê, tư thế bệnh nhân sau khi<br /> tiêm thuốc. Do đó, mức tê cao nhất của bệnh<br /> nhân trong nghiên cứu của chúng tôi khác với<br /> mức tê cao nhất của bệnh nhân trong nghiên<br /> cứu của các tác giả khác. Thời gian từ lúc bơm<br /> thuốc tê đến lúc đạt mức vô cảm T10 ở 2 nhóm<br /> khác biệt không có ý nghĩa về mặt thống kê<br /> <br /> Mehta A và cs(7)<br /> (3)<br /> Fattorini F và cs<br /> Mantouvalou M và<br /> cs(5)<br /> (4)<br /> Glaser C và cs<br /> Chúng tôi<br /> <br /> Nhóm L<br /> Nhóm B<br /> p<br /> TB ± ĐLC<br /> TB ± ĐLC<br /> 189,4 ± 42,9 175,76 ± 50,0 0,34<br /> 391 ± 96<br /> 381 ± 105 > 0,05<br /> 230 ± 74<br /> 238 ± 88<br /> > 0,05<br /> 228 ± 77<br /> 271,57 ±<br /> 78,62<br /> <br /> 237 ± 88<br /> 270,80 ±<br /> 105,11<br /> <br /> > 0,05<br /> 0,97<br /> <br /> Mehta A và cộng sự gây tê tủy sống để phẫu<br /> thuật chi dưới. Fattorini F và cộng sự gây tê tủy<br /> sống để phẫu thuật chỉnh hình. Mantouvalou M<br /> và cộng sự gây tê tủy sống để phẫu thuật bụng<br /> dưới. Glaser C và cộng sự gây tê tủy sống để<br /> <br /> Hội nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Bình Dân 2012<br /> <br /> 395<br /> <br />